-
1 πεπόνηκα
πονέωwork hard: perf ind act 1st sg -
2 πεπονήκασι
πεπονήκᾱσι, πονέωwork hard: perf ind act 3rd pl -
3 πεπονήκασιν
πεπονήκᾱσιν, πονέωwork hard: perf ind act 3rd pl -
4 πονέω
A in early Greek only [voice] Med. πονέομαι, inf.- έεσθαι Il.10.116
: [tense] impf. ἐπονεῖτο, [dialect] Ep.πονεῖτο 9.12
: [tense] fut.πονήσομαι 23.159
, Hp.Mul.1.4, laterπονέσομαι Luc.Asin.9
: [tense] aor. ἐπονησάμην, [dialect] Ep.πονήσατο Il.9.348
, ([etym.] δια-) Pl.Lg. 966c, X.Eq.5.10; ἐπονήθην f.l. in E.Hel. 1509 (lyr.), ([etym.] δια-) Isoc.15.267: [tense] pf. πεπόνημαι, [dialect] Ion.[ per.] 3pl.—- έαται Hdt.2.63
, [dialect] Ep.- ήαται Arat.82
, [dialect] Att. : [tense] plpf.πεπόνητο Il.15.447
, [dialect] Ep.[ per.] 3pl.- ήατο A.R.2.263
:I abs., work hard,ὡς ἐπονεῖτο Il.2.409
; ὄφελεν πονέεσθαι λισσόμενος he ought to suffer toil in praying, 10.117; ὅπλα.., τοῖς ἐπονεῖτο with which he did his work, of Hephaestus, 18.413, cf. Od.16.13; περὶ δόρπα.. πονέοντο were busied about their supper, Il.24.444, cf. Hdt.2.63, Pl.Phlb. 58e; so πεπόνητο καθ' ἵππους was busy with the horses, of a charioteer, Il.15.447; πονέοντο κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην were toiling in the fight, 5.84, etc.; hence πονεῖσθαι alone = μάχεσθαι, 4.374, 13.288; π. τινός to be busy with.., Arat.82, cf. 758.II c. acc., work hard at, make or do with pains or care,τύμβον Il.23.245
; ;ὅπλα.. πονησάμενοι κατὰ νῆα Od.11.9
;πονησάμενος τὰ ἃ ἔργα 9.250
, cf. Il.9.348, Hes.Op. 432 (sc. ἄροτρα); πονεύμενος ἕρκος ἀλωῆς Mosch.4.100
;πεπονήατο δαῖτα γέροντι A.R.2.263
.B after Hom., the act. form πονέω prevails: [tense] fut. , Pl.R. 410b, Hp.Mul.1.2,5; later , Lyr. Alex.Adesp.37.3, LXXIs.19.10, al., and in codd. of Hp.Aph.4.32: [tense] aor. ἐπόνησα, [dialect] Dor. -ᾱσα, E.Hipp. 1369 (anap.), Pl.R. 462d, Hp.Acut.46, Theoc.15.80; poet.πόνησα Pi.N.7.36
; later , al., Ph.Bel.58.1, al., Polyaen.3.10.6, etc., and in codd. of Hp.Coac. 489, Morb.1.4,14: [tense] pf. , X.Cyr.4.5.22, Hp.Vict. 2.66; laterπεπόνεκα PMich.Zen.104.3
(iii B.C.): [tense] plpf.ἐπεπονήκει Th. 7.38
:—[voice] Pass., [tense] aor. ἐπονήθην ([etym.] ἐξ-) Id.6.31; [dialect] Dor. subj.πονᾱθῇ Pi.O.6.11
: [tense] pf. (anap.), Pl.Phdr. 232a (v. infr. 1.3):I intr., toil, labour,περὶ λήϊον Hdt.2.14
;ἐς ἄκαιρα πονεῖν Thgn.919
; πόνει μετ' εὐκλείας Anon ap.Stob.3.1.173 = JHS27.63 (Cyzicus, iv/iii B.C.); ἄλλως, μάτην π., labour in vain, S.OT 1151, E.HF 501: c.acc., τὰ μηδὲν ὠφελοῦντα μὴ πόνει μάτην do not labour at.., A.Pr.44;ἀνήνυτα π. Pl. R. 531a
: rarely of things,τίς.. αἶνος ἐπ' ἀνδρὶ θείῳ.. πονήσει; A.Ag. 1550
(lyr., dub., leg. αἶνον).2 c. acc. cogn., π. πόνον go through, suffer toil, Id.Pers. 682, E.Hec. 779, cf. S.Ph. 1419, E.Hipp. 1369 (anap.), Pl.R. 410b, etc.; , etc.;ἅμιλλαν ποδοῖν E.IA 212
(lyr.);π. πολλά Id.Supp. 577
: with modal words, π. τινί suffer in or by a thing, Pi.N.7.36; ;ὑπὸ χειμῶνος Antipho 2.2.1
; ; εἰρεσίᾳ Polyaen.l.c.: c.acc. partis, πεπόνηκα.. τὼ σκέλει mylegs ache, Ar. Pax 820; π. τὰς κεφαλάς, τοὺς ὀφθαλμούς, τὰ γόνατα, have a pain in.., Arist.HA 557a10, Pr. 959b21, 882b25: with modal dat. added,π. πλευρὰν πικρᾷ γλωχῖνι S.Tr. 681
: abs., labour under sickness, suffer, Hp.VM8; suffer damage, ; also, suffer pain, ἀεὶ π. τὸ ζῷον Anaxag.ap eund.EN 1154b7; of an army, to be hard-pressed, suffer, Th.5.73, X.Cyr.1.4.21, etc.; of ships, Th.7.38; of implements, arms, etc., to be worn out, spoilt, or damaged, D.18.194, Plb.3.49.11, Inscr.Délos 442 B204, al. (ii B.C.);τὰ σπαρτία ἧττον πονέσει Arist.Mech.
l.c.;ῥίζαι πεπονηκυῖαι Thphr.HP3.7.1
; of buildings, to be dilapidated, PEnteux.6.3 (iii B.C.), etc.3 [voice] Pass., impers., οὐκ ἄλλως αὐτοῖς πεπόνηται, = πεπονήκασι, Pl.Phdr. 232a.II trans.,1 c.acc. pers., afflict, distress, Pi.P. 4.151, cj. in Anacreont.33.14:—[voice] Pass., to be afflicted or worn out, suffer greatly,πεπονημένος ὀδύναις S.Tr. 985
(anap.);πόλεως πονουμένης τῷ πολέμῳ Th.4.59
; .b [voice] Pass., to be trained or educated, δοκεῖ ὁ κατ' ἀλήθειαν πολιτικὸς πεπονῆσθαι περὶ [τὴν ἀρετήν] Arist.EN 1102a8;πεπονημένην ἔχειν τὴν ἕξιν Id.Pol. 1335b8
, cf. Theoc.13.14; πεπονημένον ὑπό μου though he owes his training to me, PCair.Zen.378.16 (iii B.C.).2 c. acc. rei, gain by toil or labour, [ χρήματα] X.An.7.6.41:—[voice] Pass., to be won or achieved by toil,καλὸν εἴ τι ποναθῇ Pi.O.6.11
, cf. P.9.93.b [voice] Pass., of meats, to be dressed, cooked, Ptol.Euerg.9J., Phld.Mort.24; specially prepared,Sor.
1.94.—The rule of Choerob. in Theod.2.137 H., EM130.3, that when πονέω means toil, the [tense] fut. and [tense] aor. are πονήσω, ἐπόνησα, when suffer pain, πονέσω, ἐπόνεσα, is not borne out by the examples (v. supr.).—The [tense] fut. [voice] Med. κατα-πονήσομαι is used as trans. by D.S.11.15; so [tense] aor. [voice] Pass. πονήθη in IG9(1).867.6 (Corc., vii/vi B.C.); and the intr. and trans. senses are united in Anacreont. 33.14 (cj.), 15. -
5 πονεω
(Hom. только med., позже преимущ. act.)
1) трудиться, работать, быть занятым(π. τινι, περί τι и κατά τι Hom. etc.)
πόνους π. Soph. — переносить труды;πολλὰ π. Eur. — много трудиться (ср. 2);πονέεσθαι κατὰ ὑσμίνην Hom. — быть занятым битвой;περὴ λήϊον π. Her. — трудиться на пашне;ἄλλως π. Soph., μάτην π. Eur. и ἀνήνυτα π. Plat. — трудиться понапрасну;ἅμιλλαν π. Eur. — принимать участие в состязании;π. ἡδέως εἴς τι Xen. — с удовольствием заниматься чем-л.2) делать, выполнять(τὰ ἃ ἔργα Hom.)
πολλὰ πονέεσθαι Hom. — многое совершить (ср. 1);πονέεσθαι τύμβον Hom. — возводить курган3) изготовлять(πονέεσθαι, sc. τρίποδας Hom.)
4) тщательно расставлять, убирать5) зарабатывать, добывать (тяжелым) трудом(τὰ χρήματα, ἃ ἡμεῖς ἐπονήσαμεν Xen.)
6) med. сражатьсяοἵ μιν ἴδοντο πονεύμενον Hom. — те, которые видели его сражающимся
7) страдать, мучиться, томиться(δίψει Aesch.)
π. πλευρὰν γλωχῖνι Soph. — страдать от стрелы, (засевшей) в боку;πεπόνηκα τὼ σκέλη Arph. — у меня болят ноги;ὀδύναις πεπονημένος Soph. — измученный страданиями8) попасть в трудное положение, быть теснимым или находиться в окружении(οἱ πολέμιοι πονοῦντες Xen.)
τὸ εὐώνυμον πονοῦν Thuc. — зажатый левый фланг9) быть больным, болеть(π. τοὺς ὀφθαλμούς Arst.)
ὅ πονούμενος Thuc. — больной10) быть повреждаемым (поврежденным), пострадать(πονουμένη μάλιστα τῷ πολέμῳ, sc. ἥ πόλις Thuc.)
ἐπισκευάζειν τὰς ναῦς, εἴ τίς τι ἐπεπονήκει Thuc. — починить суда, если какое-л. (из них) окажется поврежденным;πεπονηκότα ὅπλα Polyb. — испорченное оружие
См. также в других словарях:
πεπόνηκα — πονέω work hard perf ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
πεπονήκασι — πεπονήκᾱσι , πονέω work hard perf ind act 3rd pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
πεπονήκασιν — πεπονήκᾱσιν , πονέω work hard perf ind act 3rd pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
