-
1 ξουθά
ξουθόςrapidly moving to and fro: neut nom /voc /acc plξουθά̱, ξουθόςrapidly moving to and fro: fem nom /voc /acc dualξουθά̱, ξουθόςrapidly moving to and fro: fem nom /voc sg (doric aeolic) -
2 ξουθός
ξουθός, auch 2 Endgn, wie ξανϑός, gelblich, bräunlich (nach Ath. eine Mittelfarbe zwischen ξανϑός u. πυῤῥός); ἀηδών, Aesch. Ag. 1113; ξουϑῆς μελίσσης, Soph. frg. 464, wie Eur. I. T. 634; διὰ ξουϑᾶν γενύων, Hel. 1111, wie Ar. Av. 214 von der Nachtigall; u. so ἀηδονίδες, Theocr. ep. 4, 11; ἱππαλεκτρυών Ar. Pax 1143 Ran. 930; sp. D. – Bei den Bienen erklärten es Einige für schnell, wie Chaerem. bei Ath. XIII, 608 c sagt: ξουϑοῖσιν ἀνέμοις φορούμενοι; doch scheint hier die Bdtg »sein«, »zart« vorzuziehen, wie Phot. erkl., λεπτόν, ἁπαλόν, wenn man nicht eine bei späteren Dichtern wohl vorkommende Umstellung der Begriffe annehmen u. ξουϑοῖσιν zum Vorigen ziehen will, wie Ep. ad. 416 (IX, 373), σκιεραῖς ξουϑὰ λαλεῦντα νάπαις, von der Cicade gesagt, deren Flügel sonst ξουϑά heißen.
-
3 ξουθός
A rapidly moving to and fro, nimble, φεύγετε τῆς ξουθῆς δειλότεροι κεμάδος Herodic. ap. Ath.5.222a ; κόμαι.. ξουθοῖσιν ἀνέμοις ἐνετρύφων φορούμεναι in the rustling breezes, Chaerem.1.7 ;ξ. ἀλκυόνες AP9.333
(Mnasalc.) ; ξ. πτέρυγες rustling, whirring wings of the Dioscuri, h.Hom.33.13 ; whirring or steadily-beating wings of the eagle, B.5.17 ; ξουθᾶν ἐκ πτερύγων ἁδὺ κρέκουσα μέλος, of the cricket, AP7.192 (Mnasalc.).2 chirruping or trilling larynx of the nightingale,ἐλθὲ διὰ ξουθᾶν γενύων ἐλελιζομένα θρήνοις ἐμοῖς ξυνεργός E.Hel.
IIII (lyr.) ; (anap.) ; δι' ἐμῆς γένυος ξουθῆς μελέων Πανὶ νόμους ἱεροὺς ἀναφαίνω ib. 744 (lyr.) ; of the nightingale itself, trilling,οἷά τις ξουθὰ.. Ἴτυν Ἴτυν στένουσ'.. ἀηδών A.Ag. 1142
(lyr.) ;ὦ φίλη, ὦ ξουθή, ὦ φίλτατον ὀρνέων πάντων Ar.Av. 676
(lyr.), cf. Theoc.Ep.4.11 ; of song-birds in general,ξ. λιγύφωνα ὄρνεα Lyr.Alex.Adesp.7.1
; ξ. χελιδών twittering swallow, Babr.118.1.3 of the bee, either nimble, or humming (cf. ξουθόπτερος), S.Fr.398.5, E.IT 165 (anap.), 635, Pl.Epigr.32.6, Antiph.52.7, Theoc.7.142, AP9.226.1 (Zon.), v.l. in APl.4.305.3 (Antip.).4 of the sound produced by a trilling larynx or vibrating wing, ξουθὸν μέλος (of a song-bird) chirruping note, Opp.H.4.123 ; οὔρεσι καὶ σκιεραῖς ξουθὰ λαλεῦντα νάπαις, of the τέττιξ, AP9.373.4.II golden yellow,ξουθῶν τε σπονδὰς μελιτῶν Emp.128.7
(ap.Porph.Abst.2.21 ; ξανθῶν ap.Ath.12.510d) ; ξουθὸς μὲν πρόπαν εἶδος, of a species of wolf, Opp.C.3.297 ( ξανθὸς one cod.) ; but ξουθὸν ἀπ' ἀνέρος αἷμα πάσασθαι red blood, Opp.H.2.452 (v.l. ξανθὸν ὑπ'). -
4 ξουθός
Grammatical information: adj.Meaning: meaning uncertain ('sounding, trilling, quick, flink, yellow'?), of the wings of the Dioscuri (h. Hom. 33, 13), of an eagle (B.), a cicada (AP); of the nightingale and their γένυς (A., E., Ar., Theoc.), of the swallow a. other singing birds (Babr.), of bees (S. Fr. 398, 5, E.); also of the winds (Chaerem. Trag.), of ἀλκυόνες (AP), of the ἱππαλεκτρυών (A., Ar.); further of μέλι, αἷμα, λύκος (Emp., Opp.) with ξανθός as v. l., prob. referring to the colour (cf. H. ξουθά οὐ μόνον ξανθά, ἀλλὰ καὶ λευκὰ καὶ πυρρά);.Origin: XX [etym. unknown]Etymology: See v. Wilamowitz Eur. Her. v. 488, Méridier Rev. de phil. N. S. 36, 264ff., Leumann Hom. Wörter 215. Unexplained. An analysis in ξ-ου-θός with connection with the German. word for `grey(brown)', e.g. OE hasu (IE *ḱasu̯o-), to which also Lat. cānus (s. ξανθός), makes resticted claims. -- The general similarity with ξανθός has long ago been observed (e.g. Curtius 522). Acc. to Haas Ling. Posn. 3, 77 f. protoieur. (like ξαίνω, ξέω, ξύω etc.). Cf. Taillardat, Images d' Arostophne $ 266; Duerbeck, MSS 24(1968)9-32.Page in Frisk: 2,Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ξουθός
См. также в других словарях:
ξουθά — ξουθός rapidly moving to and fro neut nom/voc/acc pl ξουθά̱ , ξουθός rapidly moving to and fro fem nom/voc/acc dual ξουθά̱ , ξουθός rapidly moving to and fro fem nom/voc sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
