-
1 γηθέω
γηθέω, fut. γηϑήσω, perf. γέγηϑα, mit Präsensbedeutung, sich freuen; Hom. oft: Iliad. 14, 140 Αχιλλῆος κῆρ γηϑεῖ ἐνὶ στήϑεσσι, v. l. γήϑει; 7, 127 Πηλεύς, ὃς μέγ' ἐγήϑεεν, vgl. Scholl.; 7, 214 τὸν Ἀργεῖοι μὲν ἐγήϑεον εἰσορόωντες, v. l. μέγ' ἐγήϑεον, Scholl. Didym.; 8, 559 γέγηϑε φρένα ποιμήν, im Herzen; 11, 683 γεγήϑει φρένα Νηλεύς, imperfect.; 13, 494 Αἰνείᾳ ϑυμὸς ἐνὶ στήϑεσσι γεγήϑει; 13, 416 ἀλλά ἕ φημι γηϑήσειν κατὰ ϑυμόν; mit particip. aor., Odyss. 13, 226 τὴν δ' Ὀδυσεὺς γήϑησεν ἰδών; Iliad. 8, 278 τὸν δὲ ἰδὼν γήϑησεν Ἀγαμέμνων; 7, 189 γήϑησε δὲ ϑυμῷ, im Herzen; Odyss. 7, 269 γήϑησε δέ μοι φίλον ἦτορ δυσμόρῳ; 12, 88 οὐδέ κέ τίς μιν γηϑήσειεν ἰδών; das, worüber man sich freut, im accus.: Iliad. 9, 77 τίς ἂν τάδε γηϑήσειεν, vgl. Scholl. Aristonic.; 8, 377. 378 ἢ νῶι Ἕκτωρ γηϑήσει προφανείσα ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας, Zenodot las γηϑήσει προφανείσας ἰδὼν ἐς δοῠπον ἀκόντων, s. Scholl.; mit χαίρω verbunden, Odyss. 13, 250 γήϑησεν δὲ Ὀδυσσεὺς χαίρων ᾑ γαίῃ πατρωίῃ; Iliad. 1, 255 ἦ κεν γηϑήσαι Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες, ἄλλοι τε Τρῶες μέγα κεν κεχαροίατο ϑυμῷ, vgl. Scholl. Herodian.; Odyss. 15, 165 οἱ δὲ ἰδόντες γήϑησαν, καὶ πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶ ϑυμὸς ἰάνϑη, sie freuten sich über den Anblick. – Folgende: τινί, über etwas, Hes. Sc. 116 μύϑῳ γηϑήσας, v. l. ϑυμῷ; γέγηϑα ζῶν Soph. Phil. 1021; πίνων Eur. Cycl. 167; γέγαϑεν ἐν ἀρεταῖς Pind. N. 3. 32; ἃν περὶ ψυχὰν γάϑησεν P. 4, 122; Ar. Pax 335, u. öfter im perf., wie Plat., z. B. Phaedr. 251 b, u. Folgde; ἐπί τινι Dem. 18, 323. S. γήϑω.
-
2 γηθέω
γηθέω, sich freuen; γέγηϑε φρένα ποιμήν, im Herzen; das, worüber man sich freut, im accus.; τινί, über etwas -
3 προ-γηθέω
-
4 συγ-γηθέω
-
5 ἐπι-γηθέω
ἐπι-γηθέω (s. γηϑέω), sich darüber freuen; τινί, Aesch. Prom. 156; γάμῳ δ' ἐπιγηϑήσαντες Opp. H. 1, 570; a. sp. D.
-
6 ἀμφι-γηθέω
ἀμφι-γηθέω, sich ringsum, sehr freuen, H. h. Ap. 273.
-
7 gaudeo
gaudeo, gāvīsus sum, ēre (aus *gāvideo, vgl. griech. γηθέω, dorisch γαθέω aus *γαϝεθέω, γαίω aus *γαϝίω, γαῦρος), froh sein, sich innerlich freuen, Freude-, Wohlgefallen-, Vergnügen finden (Ggstz. dolere, moleste ferre, contrahere frontem; während laetari = sich fröhlich zeigen, Freude äußern, Ggstz. lugere), I) eig.: A) im allg.: α) rein intr.: gaudeo, Ter.: gaudebam, Ter.: gaudeat an doleat, Hor.: si est nunc ullus gaudendi locus, Cic. – de Bursa te gaudere certo scio, Cic. – poet. in griech. Konstr. mit folg. Partic. (wie χαίρω ἀκούσας u. dgl.), gaudent scribentes, schreiben mit od. nach Herzenslust (con amore), Hor.: gaudet potitus, Verg. – m. Dat. comm., tibi gratulor, mihi gaudeo, ich für meinen Teil, Cic.: gauderem tibi de victoria, quam praefers, Treb. Poll. – m. in u. Abl., in funere, Lucr.: in puero, Prop. – gew. m. Abl. causae, eig. »durch etw.« deutsch »an od. über etw.«, delicto dolere, correctione gaudere, Cic.: ingenio suo, sich seinem Hange nach Herzenslust (con amore) überlassen, Liv.: gaudet equo acri, reitet vergnügt auf usw., Verg.: gressu gaudens incedit Iuli, Verg.: nec his dolendum nec illis gaudendum, Sen. – selten mit Genet. (nach dem Griech.), voti, Apul. 1, 24. – m. folg. cum, Plaut., Lucil. fr. u.a.; m. folg. quia, Plaut. Amph. 958: m. folg. si, Komik., Hor. u.a. – β) tr., gew. (in klass. Prosa immer) m. folg. Acc. u. Infin., quae perfecta esse gaudeo, Cic.: quos sibi oblatos gavisus, Caes.: selten (poet. u. nachaug.) m. bl. Infin., laedere gaudes, Hor.: funemque manu contingere gaudent, Verg.: gaudes discere, Sen.: laudari in bonis gaudent, Quint.: iterare culpam gaudebant, Tac.: nostra agmina percursare ripas gaudebant, Plin. pan.; vgl. Krebs-Schmalz Antib.7 1, 619. – m. folg. Satz m. quod (weil, daß), sane gaudeo, quod te interpellavi, Cic.: gavisus sibi, quod advocatum invenerat, Sen. – m. bl. Acc. (gew. m. Acc. pronom. oder m. homogen. Acc.): g. id (deshalb), Ter.: omnia haec mediocriter, Ter.: hoc aliud est, quod (worüber, weshalb) gaudeamus, Ter.: gaudium alcis, Ter. u. Cael. in Cic. ep.: alcis dolorem, Cael. in Cic. ep.: natorum fata, Stat.: advenientem, Fronto: dah. im Passiv, ista pars gaudenda mihi, Symm. – B) insbes.: 1) in sinu gaudere, sich im stillen freuen, Cic. Tusc. 3, 51. Sen. ep. 105, 3: ebenso in tacito sinu g., Tibull. 4, 13, 8: u. in se g., Catull. 22, 17. – 2) Infin., gaudere (χαίρειν), »Freude, Heil«, als Begrüßungsformel, Celso gaudere refer, bring' dem C. meinen Gruß, Hor. ep. 1, 8, 1. – II) übtr. (wie χαίρειν τινί) v. lebl. Subjj. = etw. lieben, gern haben, gern sehen, gern hören, murra gaudet rastris, Plin.: umore omnia hortensia gaudent, Plin.: gaudent praenomine molles auriculae, Hor.: brachia gaudentia loris, Prop.: scaena gaudens miraculis. Liv. – m. folg. Infin. = es lieben, ballaenae mire gaudentes ibi parĕre, Plin. 9, 12 (u. so 21, 34 u. 47). – / Perf. gavisi, Liv. Andr. Odyss. fr. b Prisc. 8, 47 u. Cass. Hem. 2. fr. 25 P. – Depon. Nbf. gaudeor, wov. gaudetur u. gaudeatur, Augustin. serm. 9, 19.
-
8 γεγηθότως
-
9 γαίω
γαίω ( ΓΑF, vgl. gaudeo, gavisus sum, γαῦρος, ἀγαυρός, γαυριάω, γηϑέω, γάνυμαι), stolz sein auf etwas, sich dessen freuen; Hom. viermal, καϑέζετο κύδεϊ γαίων Versende, Iliad. 8, 51 vom Zeus, αὐτὸς δ' ἐν κορυφῇσι καϑέζετο κύδεϊ γαίων, älteste Stelle; 11, 81 vom Zeus, τῶν ἄλλων ἀπάνευϑε καϑέζετο κύδεϊ γαίων, der Vers ist mit seiner Umgebung interpolirt, s. Scholl. Aristonic. und Didym. 11, 78 u. vgl. Lachmann Betrachtungen über die Ilias S. 37; Iliad. 1, 405 vom Briareos, ὅς ῥα παρὰ Κρονίωνι καϑέζετο κύδεϊ γαίων, in der zweiten Fortsetzung des ersten Lachmannschen Liedes; 5, 906 vom Ares, πὰρ δὲ Διὶ Κρονίωνι καϑέζετο κύδεϊ γαίων, unächter Vers, entlehnt aus 1, 405, s. Scholl. Aristonic. 1, 405 u. 5, 906. Die Aristarchische Metalepsis des Wortes ist γαυριῶν, s. Scholl. Aristonic. 5, 906, vgl. Apollon. Lex. Homer. p. 53, 29. – Vgl. Empedocl. 24.
-
10 γέγᾱθα
γέγᾱθα, dor. = γηϑέω, γέγηϑα.
-
11 γήθω
-
12 gaudeo
gaudeo, gāvīsus sum, ēre (aus *gāvideo, vgl. griech. γηθέω, dorisch γαθέω aus *γαεθέω, γαίω aus *γαίω, γαῦρος), froh sein, sich innerlich freuen, Freude-, Wohlgefallen-, Vergnügen finden (Ggstz. dolere, moleste ferre, contrahere frontem; während laetari = sich fröhlich zeigen, Freude äußern, Ggstz. lugere), I) eig.: A) im allg.: α) rein intr.: gaudeo, Ter.: gaudebam, Ter.: gaudeat an doleat, Hor.: si est nunc ullus gaudendi locus, Cic. – de Bursa te gaudere certo scio, Cic. – poet. in griech. Konstr. mit folg. Partic. (wie χαίρω ἀκούσας u. dgl.), gaudent scribentes, schreiben mit od. nach Herzenslust (con amore), Hor.: gaudet potitus, Verg. – m. Dat. comm., tibi gratulor, mihi gaudeo, ich für meinen Teil, Cic.: gauderem tibi de victoria, quam praefers, Treb. Poll. – m. in u. Abl., in funere, Lucr.: in puero, Prop. – gew. m. Abl. causae, eig. »durch etw.« deutsch »an od. über etw.«, delicto dolere, correctione gaudere, Cic.: ingenio suo, sich seinem Hange nach Herzenslust (con amore) überlassen, Liv.: gaudet equo acri, reitet vergnügt auf usw., Verg.: gressu gaudens incedit Iuli, Verg.: nec his dolendum nec illis gaudendum, Sen. – selten mit Genet. (nach dem Griech.), voti, Apul. 1, 24. – m. folg. cum, Plaut., Lucil. fr. u.a.; m. folg. quia, Plaut. Amph. 958: m. folg. si, Komik., Hor. u.a. – β) tr., gew. (in klass. Prosa immer) m. folg.————Acc. u. Infin., quae perfecta esse gaudeo, Cic.: quos sibi oblatos gavisus, Caes.: selten (poet. u. nachaug.) m. bl. Infin., laedere gaudes, Hor.: funemque manu contingere gaudent, Verg.: gaudes discere, Sen.: laudari in bonis gaudent, Quint.: iterare culpam gaudebant, Tac.: nostra agmina percursare ripas gaudebant, Plin. pan.; vgl. Krebs-Schmalz Antib.7 1, 619. – m. folg. Satz m. quod (weil, daß), sane gaudeo, quod te interpellavi, Cic.: gavisus sibi, quod advocatum invenerat, Sen. – m. bl. Acc. (gew. m. Acc. pronom. oder m. homogen. Acc.): g. id (deshalb), Ter.: omnia haec mediocriter, Ter.: hoc aliud est, quod (worüber, weshalb) gaudeamus, Ter.: gaudium alcis, Ter. u. Cael. in Cic. ep.: alcis dolorem, Cael. in Cic. ep.: natorum fata, Stat.: advenientem, Fronto: dah. im Passiv, ista pars gaudenda mihi, Symm. – B) insbes.: 1) in sinu gaudere, sich im stillen freuen, Cic. Tusc. 3, 51. Sen. ep. 105, 3: ebenso in tacito sinu g., Tibull. 4, 13, 8: u. in se g., Catull. 22, 17. – 2) Infin., gaudere (χαίρειν), »Freude, Heil«, als Begrüßungsformel, Celso gaudere refer, bring' dem C. meinen Gruß, Hor. ep. 1, 8, 1. – II) übtr. (wie χαίρειν τινί) v. lebl. Subjj. = etw. lieben, gern haben, gern sehen, gern hören, murra gaudet rastris, Plin.: umore omnia hortensia gaudent, Plin.: gaudent praenomine molles auriculae, Hor.: brachia gaudentia loris, Prop.: scaena gaudens miraculis. Liv. – m. folg. Infin. = es lieben,————ballaenae mire gaudentes ibi parĕre, Plin. 9, 12 (u. so 21, 34 u. 47). – ⇒ Perf. gavisi, Liv. Andr. Odyss. fr. b Prisc. 8, 47 u. Cass. Hem. 2. fr. 25 P. – Depon. Nbf. gaudeor, wov. gaudetur u. gaudeatur, Augustin. serm. 9, 19. -
13 ἀμφιγηθέω
ἀμφι-γηθέω, sich ringsum, sehr freuen -
14 ἐπιγηθέω
-
15 προγηθέω
-
16 συγγηθέω
См. также в других словарях:
γηθέω — και γαθέω και γήθω (A) (AM γήθομαι) χαίρομαι, ευχαριστιέμαι με κάτι ή κάνοντας κάτι αρχ. Ι. φρ. «γηθέω φρένα (ή φρενὶ ή θυμὸν ή θυμῶ) «αναγαλλιάζει, χαίρεται η ψυχή μου II. (η μτχ. παρακμ.) γεγηθώς 1. περιχαρής 2. χωρίς τιμωρία («ἦ καὶ γεγηθὼς… … Dictionary of Greek
γηθέω — rejoice pres subj act 1st sg (epic doric ionic aeolic) γηθέω rejoice pres ind act 1st sg (epic doric ionic aeolic parad form) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθήσει — γηθέω rejoice aor subj act 3rd sg (epic) γηθέω rejoice fut ind mid 2nd sg γηθέω rejoice fut ind act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθήσω — γηθέω rejoice aor subj act 1st sg γηθέω rejoice fut ind act 1st sg γηθέω rejoice aor ind mid 2nd sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθήσῃ — γηθέω rejoice aor subj mid 2nd sg γηθέω rejoice aor subj act 3rd sg γηθέω rejoice fut ind mid 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γεγηθότα — γηθέω rejoice perf part act neut nom/voc/acc pl γηθέω rejoice perf part act masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθεῖ — γηθέω rejoice pres ind mp 2nd sg (attic epic doric ionic) γηθέω rejoice pres ind act 3rd sg (attic epic doric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθοῦσιν — γηθέω rejoice pres part act masc/neut dat pl (attic epic doric) γηθέω rejoice pres ind act 3rd pl (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθήσεις — γηθέω rejoice aor subj act 2nd sg (epic) γηθέω rejoice fut ind act 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθήσεται — γηθέω rejoice aor subj mid 3rd sg (epic) γηθέω rejoice fut ind mid 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
γηθήσοντα — γηθέω rejoice fut part act neut nom/voc/acc pl γηθέω rejoice fut part act masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)