-
1 αἴρω
-
2 αἴρω
αἴρω, (1) vom Boden aufnehmen, in die Höhe heben, bes. um zu tragen; räuberisch wegführen; abfahren; aufbrechen; von der Sonne: aufgehen; übertr. den Kampf aufnehmen, übernehmen; heben, vergrößern; bes. mit Worten und Ehren: erheben, preisen; auch: wegtragen, wegnehmen; vom Auftragen der Speisen; töten. (2) auf das Subjekt bezogen: aufnehmen u. wegtragen; bes. Waffen: erheben; für sich davon tragen, erwerben. (3) pass. gehoben werden; sich erheben -
3 δι-αίρω
δι-αίρω (s. αἴρω), 1) aufheben, erheben; ἄνω τὸν αὐχένα Xen. de re equ. 10, 3. – Med., sich erheben, πρὸς τὴν τῶν ὄντων ϑέαν Arist. mund. 1; βακτηρίαν, seinen Stock erheben, Plut. Lys. 15, u. öfter; Luc. Tox. 40; – οὐδὲ τὸ στόμα διᾶραι, nicht einmal den Mund (von einander thun) öffnen u. die Stimme erheben, Dem. 19, 112. 21, 67; προςωπεῖα διῃρμένα τὸ στόμα, mit aufgesperrtem Munde, Luc. – Vom Styl, erhaben, διῃρμένος, Rhetor., vgl. Schäfer Melet. p. 10. – 2) intrans., sich erheben, aufbrechen; ἐς Σικελίαν Pol. 1, 39, 1, u. öfter; auch = übersetzen, über τὸν πόρον, τὸν κόλπον, 1, 37, 1. 5, 16, 5; vgl. αἴρω.
-
4 προς-επ-αίρω
προς-επ-αίρω (s. αἴρω), noch dazu, noch mehr erheben; Clem. Al.; D. Cass. 48, 21.
-
5 προς-κατ-αίρω
προς-κατ-αίρω (s. αἴρω), τῷ στόλῳ, mit der Flotte aufbrechen, D. Sic. 11, 61.
-
6 προς-εξ-αίρω
προς-εξ-αίρω (s. αἴρω), noch dazu, noch mehr erheben, Sp.
-
7 προς-αίρω
προς-αίρω (s. αἴρω), etwas Aufgehobenes hinbringen, hintragen, πρόςαιρε τὸ κανοῠν, Pherecrat. bei B. A. 358; med. προςαράμενοι Ath. III, 81 b, zu sich nehmen, essen; τινὶ κατά τινος, beistehen, D. Cass. 43, 17.
-
8 προ-απ-αίρω
προ-απ-αίρω (s. αἴρω), sich vorher erheben, aufbrechen, D. C. 41, 6.
-
9 προ-αίρω
-
10 παρ-εξ-αίρω
παρ-εξ-αίρω (s. αἴρω), daneben, dazwischen herausheben; παρεξαρϑέντες, Scymn. 342; βακτηρίας παρεξαίροντες, Strab. 11, 14, 4.
-
11 συγ-κατ-αίρω
συγ-κατ-αίρω (s. αἴρω), mit od. zugleich ankommen, im Hafen, Pol. 1, 52, 6, l. d.
-
12 συν-επ-αίρω
συν-επ-αίρω (s. αἴρω), mit od. zugleich erheben, erregen, wozu antreiben, Xen. Oec. 5, 5 Conv. 8, 24.
-
13 συν-εξ-αίρω
συν-εξ-αίρω (s. αἴρω), mit, zugleich, zusammen herausheben, erheben, anregen, s. Jac. Philostr. imagg. p. 321. – Intr., mit aufbrechen u. herausgehen, συνεξᾶραι μετὰ τῆς ἀποικίας, Pol. 12, 5, 8; Luc. de domo 4; Strab. 10, 2, 19.
-
14 συν-αίρω
συν-αίρω (s. αἴρω), poet. συναείρω, mit aufheben, erheben, οὐ συναίρεται δόρυ Eur. Rhes. 495. – Bes. im med. Einem helfen, ihm beistehen, τινί, auch τινί τι, συνηράμην φόνον σοι ματρός Eur. Or. 765; συναίρεσϑαί τινι τοῦ κινδύνου, mit Einem gemeinschaftlich die Gefahr auf sich nehmen, sie mit ihm theilen, Thuc. 4. 10, τοῦ πολέμου, 5, 28; auch ξυναρασϑαι τὸν κίνδυνον τῆς μάχης, 2, 71; πράγματα, Dem. 1, 24; Aesch. Prom. 653 συναίρεσϑαι Κύπριν, sich in Liebe vereinigen. – S. συναείρω.
-
15 κατ-αίρω
κατ-αίρω (s. αἴρω), herunterheben, -bringen; gew. intrans., herunterkommen; κατῆρας εἰς τὰς Ἀϑήνας Plat. Hipp. mai. A.; κατάραντος τοῦ στρατεύματος ἐπὶ τοὺς τόπους Pol. 28, 12, 3; ἀπ' ὄχϑων καταίρειν, herabspringen, Xen. Hipparch. 5, 6; von Schiffen, in den Hafen einlaufen, anlanden, ἐς τὴν Καῦνον κατῆραν Thuc. 8, 39: μετὰ τοῦ στόλου εἰς Κόρινϑον Pol. 5, 17, 8; ἐπὶ τὴν νῆσον 1, 60, 3; πρὸς τὴν Πανορμῖτιν 1, 56, 3; Sp.; von Vögeln, herabfliegen, Ar. Av. 1288; ankommen, ἐνταῦϑα Plut. Rom. 9; ἐς Δελφούς Paus. 10, 15, 5; – nach B. A. 104, 15 übh. = ἐλϑεῖν, ἐκεῖσε Eur. Bacch. 1293. – Das med. καταρέσϑαι erkl. Hesych. καταλύειν.
-
16 μετ-αίρω
μετ-αίρω (s. αἴρω), von der Stelle wegheben und anderswohin setzen; τί τόδε μεταίρεις ἐξ ἀκινήτων βάϑρων ϑεᾶς ἄγαλμα, Eur. I. T. 1157; τὸ ψήφισμα κινεῖν καὶ μεταίρειν vrbdt Dem. 19, 174; Plut. u. a. Sp.
-
17 ἀπ-αίρω
ἀπ-αίρω (s. αἴρω), 1) wegheben, wegführen, τὰς νῆας ἀπὸ Σαλαμῖνος Her. 8, 57; τὴν τράπεζαν, die Tafel aufheben, Plut. Symp. 7, 4, 1; ἄπαιρε ϑυγατρὸς φάσγανον, zieh das Schwert zurück von der Tochter, Eur. Or. 1608; μελάϑρων ἀπήραμεν πόδα, wir setzten den Fuß weg aus dem Hause, El. 774; τίς δέ νιν ναυκληρία ἐκ τῆσδ' ἀπῆρε χϑονός; Hel. 1519. – 2) gew. intrans., wo man νῆας, στρατόν, ἑαυτόν ergänzen kann, nach B. A. p. 6 meist von der Schifffahrt. abfahren, ἀπὸ Σαλαμῖνος Her. 8, 60 u. sonst; s. Xen. An. 7, 6, 33; Pol. 2, 69; von Landreisen, weggehen, abreisen, ἐκ τῆς Μιλήτου ἀπηρκότα Thuc. 8, 100; ἀπῆρε Din. 1, 32; ἀπάραντος οἴκαδε Dem. 33, 33; ἀπήρκεσαν οἱ πρέσβεις 19, 150; ὡς ἀπαίρωμεν χϑονός, aus dem Lande gehen, Eur. Cycl. 131; ἀπαίρετε ἀπὸ τῶν καλπίδων Ar. Lys. 539; ἐκ τῶν τόπων ἀπαρεῖς Plat. Crit. 53 d; Eur. c. accus., entgehen, I. T. 967; aber ἀπήραμεν πρεσβείαν Dem. 19, 163 = wirtraten die Gesandtschaft an.
-
18 ἀντ-αίρω
ἀντ-αίρω (s. αἴρω), dagegen erheben, πόλεμόν τινι Pol. 15, 7; μάχην πρὸς Ἔρωτα Mel. 100 (XII, 147); gew. intrans., τινί, sichgegen Jemand erheben, Widerstand leisten, ἀντᾶραι Plat. Euthyd. 272 a; Λακεδαιμονίοις Dem. 2, 24; πρὸς δύναμιν 6, 5; Strab. 2, 1. 2 τὰ ἄκρα ἀνταίρειν τοῖς κατὰ Μερόην τόποις, erheben sich in gleicher Richtung; vgl. Plut. Aem. Paul. 6, von den Alpen, ἀνταίρειν πρὸς τὴν Λιβύην, sie erheben sich Libyen gegenüber. – Med., dasselbe, χεῖρας ἀνταιρόμενος Thuc. 3, 32; ὅπλα τινί Thuc. 1, 53; Xen. Cyr. 5, 4, 25 u. Sp.; ohne Zusatz, τινί, Luc. Hermot. 33.
-
19 ἐπ-αν-αίρω
ἐπ-αν-αίρω (s. αἴρω), in die Höhe, aufheben; τὰς κεφαλάς Xen. Cyn. 6, 23; im med., κἀπαναίρονται δόρυ Soph. O. C. 425; ἐπανήρατο τὴν βακτηρίαν τινί, seinen Stab gegen Einen, Thuc. 8, 84; – sich erheben, Ggstz καϑίζεσϑαι, Ar. Equ. 781.
-
20 ἐξ-αίρω
ἐξ-αίρω, = ἐξ-αείρω (s. αἴρω, 1) herausheben, in die Höhe bringen, führen, aufheben u. wegtragen; κοῦφον ἐξάρας πόδα Soph. Ant. 224; τίς σ' ἐξῆρεν οἰκόϑεν στόλος; O. C. 359; βάϑρων ἐκ τῶνδέ μ' ἐξάραντες 265; Tr. 1183; ἔξαιρε τὸν ϑώρακα Ar. Ach. 1133; ἁρπάζει μέσον καἰ ἐξάρας, nachdem er ihn in die Höhe gehoben, παίει εἰς τὴν γῆν, Her. 9, 107; τὰς χεῖρας Pol. 3, 62, 8; a. Sp.; μνῆμα, aufführen, Paus. 5, 21, 9, wie pass. von einer Mauer, Her. 6, 133. Uebertr., ἡδοναῖς ἐξαίρει ἄμοχϑον βίον, durch Vergnügen das Leben erhöhen, Soph. Ir. 146; πρὸς ταῦτα μηδἐν δεινὸν ἐξάρῃς μένος Ai. 1045, Schol. μὴ ὀργισϑῇς, mächtg machen, οἰκίαν Her. 6, 126; mit Lob erheben, rühmen, ἐξάρας με ὑψοῦ 9, 79; vgl. Luc. pro imag. 21; ἐπὶ τούτοις ὑψηλὸν ἐξαίρειν ἑαυτόν, sich darob hoch erheben, Plat. Rep. VI, 494 d; ἐξαρϑεὶς ὑπὸ μεγαλαυχίας Legg. IV, 716 a; ἄνω τὸ πρᾶγμα ἐξάρας, übertreibend, vergrößernd, Aesch. 2, 10; τὰ γιγνόμενα ἐπὶ μεῖζον D. Hal. 8, 4; a. Sp.; – ϑυμὸν εἰς ἀμπλακίην, anreizen, hewegen, Theogn. 640; τί γὰρ τὸ δεινὸν τοῠϑ', ὅ σ' ἐξαίρει ϑανεῖν Eur. Hipp. 322; φρένα πρὸς Λίβυν λακεῖν αὐλόν Alc. 347; διπλῆν χάριν χορείας, den Reigen anheben, Ar. Th. 981; ϑυμόν τινος D. Sic. 13, 92. – 2) med., für sich davontragen, als Beute, Gewinn erwerben; πόλλ' ὅσ' ἂν οὐδέποτ' ἐκ Τροίης ἐξήρατ' Ὀδυσσεύς Od. 5, 39. 13, 137; μισϑούς 10, 84; ἀκρωτήριον Αὐλίδος – ἐξάρατο ἕδνον Pind. Ol. 9, 11, Schol. προςεκτήσατο; ἆϑλα Theocr. 24, 10; – aufheben, wegführen, ἕως ἂν οἱ τοξόται αὐτὸν ἐξαίρωνται Plat. Prot. 319 c. – Bei Soph. Tr. 491 νόσον ἐξαρούμεϑα, die Krankheit steigern, erhöhen, l. d; – sich erheben, κονιορτὸν ἐξαιρόμενον Pol. 3, 65, 4. – 3) Pass., aufgerichtet werden, bes. von Leidenschaften od. Gemüthsbewegungen erregt werden, ἐλπίσι κεναῖς ἐξῇρετο Soph. El. 1461, Schol. ἐμεγαλαύχει, u. öfter bei Sp., wie φόβῳ, Philostr., der auch im eigentlichen Sinne ἐξηρμένος τὰς χαίτας sagt, dem die Haare zu Berge stehen; ἐξαρϑείς (absolut), aufgeregt, aufgebläht vor Stolz, vor Freude, Muth u. dgl., Eur. Rhes. 109; – vom Styl, Demetr. §. 234. – 4) intrans., sich erheben, τὸ δ' ἀϑάνατον ἐξῆρε πρὸς τὸν ἀέρα Alexis D. L. 3, 28; ἐξᾶραι καὶ πετέσϑαι D. Sic. 2, 50; ἐξάραντες παντὶ τῷ στρατεύματι, mit dem ganzen Heere aufbrechen, Pol. 2, 23, 4 u. a. Sp., wie LXX.
См. также в других словарях:
αἴρω — attach pres subj act 1st sg αἴρω attach pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αίρω — αίρω, (ήρα) βλ. πίν. 80 … Τα ρήματα της νέας ελληνικής
αίρω — Μυθολογικό πρόσωπο. Κόρη του Οινωπίωνα, βασιλιά της Χίου και πρώτου οικιστή του νησιού, σύζυγος του Ωρίωνα και μητέρα του Χίου, που έδωσε το όνομά του στο νησί Οφιούσα. * * * (Α αἴρω και ποιητ. ἀείρω) 1. σηκώνω, υψώνω 2. σηκώνω κάτι και τό κρατώ… … Dictionary of Greek
αιρώ — Μυθολογικό πρόσωπο. Κόρη του Οινωπίωνα, βασιλιά της Χίου και πρώτου οικιστή του νησιού, σύζυγος του Ωρίωνα και μητέρα του Χίου, που έδωσε το όνομά του στο νησί Οφιούσα. * * * αἱρῶ ( έω) (AM) Ι. ενεργ. 1. παίρνω, αρπάζω 2. απομακρύνω, αφαιρώ 3.… … Dictionary of Greek
αἱρῶ — αἱρέω take with the hand pres subj act 1st sg (attic epic doric) αἱρέω take with the hand pres ind act 1st sg (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἶρον — αἴρω attach pres part act masc voc sg αἴρω attach pres part act neut nom/voc/acc sg αἴρω attach imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) αἴρω attach imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἴρεσθε — αἴρω attach pres imperat mp 2nd pl αἴρω attach pres ind mp 2nd pl αἴρω attach imperf ind mp 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἴρετε — αἴρω attach pres imperat act 2nd pl αἴρω attach pres ind act 2nd pl αἴρω attach imperf ind act 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἴρῃ — αἴρω attach pres subj mp 2nd sg αἴρω attach pres ind mp 2nd sg αἴρω attach pres subj act 3rd sg αἶρα hammer fem dat sg (epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἆραν — αἴρω attach aor part act neut nom/voc/acc sg ἆ̱ραν , αἴρω attach aor ind act 3rd pl (doric aeolic) αἴρω attach aor ind act 3rd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἠρμένα — αἴρω attach perf part mp neut nom/voc/acc pl ἠρμένᾱ , αἴρω attach perf part mp fem nom/voc/acc dual ἠρμένᾱ , αἴρω attach perf part mp fem nom/voc sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)