-
1 ΑἸΠύς
ΑἸΠύς, εῖα, ύ, hoch, tief, jäh, steil; Hom. oft, z. B. ὄρος Il. 2, 603, κολώνη 2, 811, πέτρη Od. 3, 293, Ὄλυμπος Il. 5, 367, Σκῠρος 9, 668, Ἴλιον 15, 71, πτολίεϑρον 2, 538, τεῖχος 6, 327; βρόχος Od. 1 l, 278; – ὄλεϑρος Il. 6, 57 u. oft, φόνος Od. 4, 843, χόλος Il. 15, 223, πόνος Il, 1 6, 651; αἰπύ οἱ ἐσσεῖται – νῆας ἐνιπρῆσαι Il. 13, 317 vgl. Scholl. Aristonic. Zenodot schrieb Iliad. 3, 364. 15, 192 οὐρανὸν αἰπύν, Aristarch εὐρύν, s. Scholl. Aristonic., Lehrs Aristarch. p. 168; – οὐρανὸς αἰπύς Soph. Ai. 832; – ἀκρέμων Antiph. 8 (IX, 256); – Hes. Th. 682 ἰωή, 589 δόλος; – Pind. Ol. 11, 44 ϑάνατος, frgm. 252 σκότος; – Agath. 70 (XI, 354) αἰπυτάτη σοφίη, sehr tiefe Weisheit.
-
2 αἰπύς
αἰπύς, hoch, tief, jäh, steil -
3 παιπαλόεις
παιπαλόεις, εσσα, εν, bei Hom. Beiw. von ὄρος, Il. 13, 17, Ἴμβρος, 24, 78, Ἶϑάκη, Od. 4, 845 u. öfter, Σάμος, 4, 671, σκοπιή, 10, 97, ἀταρπός, Il. 17, 743, ὁδός, 12, 168; βῆσσαι, Hes. Th. 860; Μίμας, Κύνϑος, H. h. Apoll. 39. 141; Κάρπαϑος, Ap. Rh. 4, 1635; gew. rauh, schroff, jäh erkl., denn die genannten Inseln sind alle felsig, u. der Pfad ein steiler Bergpfad (nur ὁδός wurde von den Alten auch auf παιπάλη zurückgeführt und »staubig« erklärt); die Ableitung ist aber schwierig und der Zusammenhang mit αἰπύς, das man gew. als Stamm annimmt, unklar; richtiger führt man es auf πάλλω zurück mit Herm. zu H. h. Apoll. 39, u. bes. Lucas Progr. von Bonn 1841, der von πάλλω, vom Schleudern des Blitzes im Zickzack, ausgehend, gezackt erkl., βῆσσαι, die im Zickzack sich schlängelnden Thäler, u. so auch die Felsenpfade, wie die Felseninseln, die von weitem bes. den Anblick vielzackiger Höhen gewähren. Die Meinungen der alten Gramm. (E. M. 658, 2) sind sehr verschieden u. unhaltbar, auch die Ableitung von πάλη, wie δυσπαλής, raub, mühsam, schwierig, ist unhaltbar.
-
4 σῶς
σῶς, ὁ, seltener ἡ, Ar., σῶν, τό, defect adj., = σῶος, σάος, σόος, im nom. sing., σῶς ἐπ' οἶδμ' ἅλιον διαστείβων, Pind. frg. 242; σὺ δὲ σῶς ἴσϑι, Soph. O. C. 1212; τάχ' ἂν ἴδοις ποτὸν κρηναῖον εἴπερ ἐστὶ σῶν, Phil. 21; χρυσὸς σῶς, Eur. Hec. 994; Rhes. 525 Suppl. 643; Ar. Equ. 611 Thesm. 821 Lys. 488, Thuc. soll σῶ u. Ar. σῶες als nom. plur. gebraucht haben, u. die Gramm. führen aus Dichtern noch an σᾶ, sowohl tom. sing., als neutr. plur., wie auch bei Plat. Critia. 111 c v. l. eines mss. στεγάσματ' ἔτι σᾶ für die vulg. σῶα ist, von Bekker aufgenommen; σῶν καὶ ὑγιᾶ αὐτὸν καταστήσειν εἰς τὸ τεῖχος, Thuc. 3, 34; ἵνα σῶς οἴκαδε ἔλϑοι, Plat. Rep. III, 393 e; ὑπεξῄει ἂν ἡ χιὼν οὖσα σῶς, Phaed. 106 a; ὅτι ἐστὶ σῶν ϑοἰμάτιον καὶ οὐκ ἀπόλωλε, 87 b. – Auch von der gedehnten nachhomerischen Form σῶος brauchten die genauern Attiker nur den, nom. plur. masc. u. neutr. σῶοι u. σῶα, s. Thom. Mag., obgleich Xen. An. 3, 1, 32 auch σῶος, u. Luc. pro laps. 8 σώους hat; auch das ion. σόος scheint nur im nom. u. acc. sing. plur. aller drei Geschlechter gebräuchlich gewesen zu sein. – Heil, gesund, unverletzt, wohlbehalten, mit heiler Haut; bes. von Menschen, Hom., dann auch von Sachen, ganz, unversehrt, unbeschädigt, αἱ πέδαι ἔτι καὶ εἰς ἐμὲ ἦσαν σῶαι, Her. 1, 66. σῶα ἀποδιδοναι τὰ χρἠματα, Xen. Cyr. 7, 4, 13 (s. die obigen Beispiele); auch übertr., sicher, gewiß, νὸν τοι σῶς αἰπὺς ὄλεϑρος. nun ist dir der Untergang gewiß, Il. 13, 773 Od. 5, 305. 22, 28. – Den comparσαώτερος. oben.
-
5 οὐρανός
οὐρανός, ὁ, der Himmel; – a) das Himmelsgewölbe, welches, als eine hohle Halbkugel gedacht, über der Erdscheibe ruht, auf Säulen, die Erde u. Himmel von einander halten, u. die Atlas trägt, nach Od. 1, 54, wie Aesch. Prom. 349, κίον' οὐρανοῦ τε καὶ χϑονὸς ὤμοις ἐρείδων; es ist von Erz, χάλκεος, Il. 17, 425; πολύχαλκος, 5, 504 Od. 3, 2; σιδήρεος, 15, 329. 17, 565; der οὐρανός heißt sehr gewöhnlich εὐρύς, u., weil die Sterne an ihm sich befinden (ἕσπερος, ὃς κάλλιστος ἐν οὐρανῷ ἵσταται ἀστήρ, Il. 22, 318), ἀστερόεις, der gestirnte, μεσσηγὺς γαίης καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος, 5, 769; er ist das eigentliche Gebiet des Zeus, Ζεὺς δ' ἔλαχ' οὐρανὸν εὐρὺν ἐν αἰϑέρι καὶ νεφέλῃσιν, 15, 192; er enthält oben den Aether u. darunter die Wolken, ὅτ' ἀπ' Οὐλύμπου νέφος ἔρχεται οὐρανὸν εἴσω αἰϑέρος ἐκ δίης 16, 364 vgl. mit 2, 458 αἴγλη παμφανόωσα δι' αἰϑέρος οὐρανὸν ἷκεν; nach 8, 16 ist der Hades so tief unterhalb der Erde, wie der Himmel hoch über derselben, vgl. 17, 425. – b) der Wohnsitz der Götter, die später geradezu über dem Himmelsgewölbe wohnend gedacht werden; ἀϑάνατοι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν, Od. 1, 67, wie φὰν δέ τιν' ἀϑανάτων ἐξ οὐρανοῦ ἀστερόεντος κατελϑέμεν, Il. 6, 108, vgl. 118. 21, 267 Od. 7, 199; oft neben Ὄλυμπος, wie ἀνέβη μέγαν οὐρανὸν Ὄλυμπόν τε, Il. 1, 497; πύλαι μύκον οὐρανοῦ, ἃς ἔχον Ὡραι, τῇς ἐπιτέτραπται μέγας οὐρανὸς Ὄλυμπός τε, 5, 749. 8, 393, öfter; auch allein statt Ὄλυμπος, ἔῤῥιψεν ἀπ' οὐρανοῦ, 19, 130. Die Menschen sehen daher beim Gebet nach dem Himmel u. heben die Hände gegen ihn empor, εὔχετο χεῖρ' ὀρέγων εἰς οὐρανὸν ἀστερόεντα, Il. 15, 371. 19, 257. 24, 307; u. zu ihm steigt der Opferdampf empor, 8, 549. – c) übh. wie bei uns der gesammte Luftraum oberhalb der Erde, der Himmel. – Wie vom Feuer, Dampf, auch vom Geschrei gesagt wird, daß es zum Himmel aufsteigt, Il. 8, 509. 14, 174 u. öfter, so auch übertr. τῆς κλέος οὐρανὸν εὐρὺν ἵκανεν, Od. 8, 74. 9, 20 u. öfter, ihr Ruhm erreichte den Himmel, erreichte den höchsten Grad, drang bis zu den Göttern, τῶν ὕβρις τε βίη τε σιδήρεον οὐρανὸν ἵκει, 15, 329. 17, 565, ihr Frevel u. ihre Gewaltthat reichen zum Himmel, erreichen den höchsten Grad, wie wir wohl sagen »schreien zum Himmel«. – In allen diesen Bdign bei Pind. u. Tragg.; ὁ χάλκεος οὐρανός, Pind. P. 10, 27; N. 6, 4; οὐρανοῦ πολυνεφέλα κρέοντι, 3, 10; οἰκεῖν οὐρανῷ, 10, 85; οὐρανοῦ ἐν δόμοισιν, 10, 88; οὐρανῷ χεῖρας ἀνατείνας, 5, 38; ἐς οὐρανὸν πέμπει ἔπη, Aesch. Spt. 424; Ἀπόλλω φυγάδ' ἀπ' οὐρανοῦ ϑεόν, Suppl. 214; ἔστι μέγας ἐν οὐρανᾦ Ζεύς, Soph. El. 169; αἰπύς, Ai. 832; u. übertr., πρὸς οὐρανὸν βιβῶν, O. C. 382; vgl. ὑπὲρ αὐτὸν τὸν οὐρανὸν ἀναβιβάζεις τὴν γυναῖκα, Luc. pro imag. 8; τὴν ἐν ἄστροις οὐρανοῦ τέμνων ὁδόν, Eur. Phoen. 1; Ar.; u. in Prosa, Her. 4, 158 u. Folgde, wo es sich der Bedeutung, die wir gewöhnlich mit »Himmel« verbinden, annähert; Plat., der auch ὁ μέγας ἡγεμὼν ἐν οὐρανῷ Ζεύς sagt, Phaedr. 246 e, wie τῶν ἐν οὐρανῷ ϑεῶν, Rep. VI, 508 a; ὃν οὐρανὸν καὶ κόσμον ἐπωνομάκαμεν, Polit. 269 d, vgl. Tim. 28 b Epin. 977 b; πρὶν οὐρανὸν καὶ γῆν γενέσϑαι, ehe Himmel u. Erde geworden, Euthyd. 296 d; ὕδωρ πολὺ ἦν ἐξ οὐρανοῦ, Xen. An. 4, 2, 1 Mem. 4, 3, 8 u. sonst, es regnete stark; Folgde; Arist. de mund. erkl. τοῦ κόσμου τὸ ἄνω, ϑεοῦ οἰκητήριον, u. leitet es von ὅρος τῶν ἄνω ab; andere Alte von ὁράω, Beides falsch, vielleicht mit Ο Ρ od. ἀείρω zusammenhangend. – Uebertr. – a) ein Zeltdach, ein runder Zelthimmel, Baldachin, wie οὐρανίσκος, Hesych. – b) der Gaumen, Arist. part. anim. 2, 17, nach der Gestalt benannt; vgl. Casaub. zu Ath. 48; Schäf. zu D. Hal. de C. V. p. 164. – Matro bei Ath. IV, 134 f sagt von den Köchen οἷς ἐπιτετράφαται μέγας οὐρανὸς ὀπτανιάων, von der Küche.
-
6 αἰπός
αἰπός, ή, όν, hoch, = αἰπύς, Hom. nur αἰπὰ ῥέεϑρα Il. 8, 369. 21, 9, πόλιν αἰπήν Il. 13, 625 Od. 3, 130. 8, 516. 13, 816; – Alex. D.
-
7 αἰπεινός
αἰπεινός, = αἰπύς, hoch, Hom. Μυκάλης (ὀρέων) αἰπεινὰ κάρηνα Versende Il. 2, 869. 20, 58 Od. 6, 123, αἰπεινὸν πτολίεϑρον Il. 15, 257; sonst nur sing. fem., z. B. Ἴλιος αἰπεινή Il. 13, 773, Ἰλίου αἰπεινῆς 9, 419, αἰπεινῇ Καλυδῶνι 13, 217, Πήδασον αἰπεινήν 6, 35; – Ἴλιον Eur. Andr. 103 Theocr. 15, 101; Οἰχαλία Soph. Tr. 855, βάϑρον Phil. 988; πυραμίδες Antp. Sid. 52 (IX, 58), u. oft sp. D. Uebertr. λόγοι, hochfahrende Reden, Pind. N. 5, 32, σοφία, tiefe W., Ol. 9, 116.
-
8 ὄλεθρος
ὄλεθρος, ὁ (ὀλέσϑαι), Verderben, bes. Untergang, Tod; λυγρὸς ὄλ., im Ggstz von βιῶναι, Il. 10, 174; ἦ μάλα δή σε κιχάνεται αἰπὺς ὄλεϑρος, 11, 411, öfter; σχεδόϑεν δέ οἱ ἦεν ὄλ., 16, 800; μνηστῆρσι δὲ φαίνετ' ὄλεϑρος, Od. 19, 557, öfter; ἐπῆλϑεν αὐτοῖς ὄλεϑρος, auch ἀδευκής, οἴκτιστος, 4, 489. 23, 79; ὄλεϑρος ψυχῆς, Untergang des Lebens, Il. 22, 325; Pind. P. 2, 21; Tragg., Ἀγαμεμνονίων οἴκων ὄλεϑρος Aesch. Ch. 849, ἐμοὶ ζητῶν ὄλεϑρον Soph. O. R. 659; οὐκ εἰς ὄλεϑρον; Verwünschungsformel, 430; ἐπ' ὀλέϑρῳ τῶν χρωμένων, Eur. Phoen. 537, öfter; u. in Prosa, χρημάτων τ' ὀλέϑρῳ καὶ ἀνϑρώπων φϑορᾷ ἐκάκωσε τὰ πράγματα, durch Geldverlust, Thuc. 7, 27; ὄλεϑρος καὶ διαφϑορά, Plat. Rep. VI, 495 a; Ggstz von γένεσις, Phil. 15 b; Folgde. – Auch was Verderben bringt, Hes. Th. 326; bes. von Menschen, verderblich, der Anderen Verderben bringt, γεγονώς τε κακὸς καὶ ἐὼν ὄλ., Her. 3, 142, wenn man nicht mit Valck. zu 5, 67 »ein des Todes würdiger Verbrecher« erklären will; vgl. ἀπάγετέ με τὸν ὄλεϑρον μέγαν, Soph. O. R. 1343, nach Emend.; kom. vrbdt Ar. Lys. 325 ὄλεϑροι γέροντες; Dem. braucht es oft als Schimpfwort, nennt den Philipp ὄλεϑρος Μακεδών, 9, 31, den Aeschines ὄλεϑρος γραμματεύς, 18, 127, vgl. 21, 210; Luc. Mort. D. 9, 4; Plut.
-
9 ἐπιῤ-ῥέπω
ἐπιῤ-ῥέπω, 1) sich wohin neigen, ὄφρ' ἡμῖν αἰπὺς ὄλεϑρος ἐπιῤῥέπῃ Il. 14, 99, daß sich das Verderben auf unsere Seite neige, eigtl. von der Wagschale hergenommen; ὑμέναιον, ὅς ποτ' ἐπέῤῥεπεν γαμβροῖσιν ἀείδειν, d. i. zu Theil werden, Aesch. Ag. 690, wie εἰ δ' οὖν ἀνάγκη τῆςδ' ἐπιῤῥέποι τύχης, wenn des Schicksals Zwang darauf lastet, 1012; δάκος αἰνὸν ἐπιῤῥέπει, es drückt, Opp. H. 2, 520. – 2) trans., eigtl. τὸ τάλαντον ἄλλοτε ἄλλως, die Wagschale bald dahin, bald dorthin sich neigen lassen, Theogn. 157; übh. zuwägen, zutheilen, bes. von bösem Geschick, οὔτ' ἂν δικαίως τῇδ' ἐπιῤῥέποις πόλει μῆνίν τινα Aesch. Eum. 888; Δίκα δὲ τοῖς μὲν παϑοῦσι μαϑεῖν ἐπιῤῥέπει τὸ μέλλον Ag. 242.
-
10 ἐπιῤῥέπω
ἐπιῤ-ῥέπω, (1) sich wohin neigen, ὄφρ' ἡμῖν αἰπὺς ὄλεϑρος ἐπιῤῥέπῃ, daß sich das Verderben auf unsere Seite neige, eigtl. von der Waagschale hergenommen; ὑμέναιον, ὅς ποτ' ἐπέῤῥεπεν γαμβροῖσιν ἀείδειν, d. i. zu Theil werden; εἰ δ' οὖν ἀνάγκη τῆςδ' ἐπιῤῥέποι τύχης, wenn des Schicksals Zwang darauf lastet; δάκος αἰνὸν ἐπιῤῥέπει, es drückt. (2) trans., eigtl. τὸ τάλαντον ἄλλοτε ἄλλως, die Waagschale bald dahin, bald dorthin sich neigen lassen; übh. zuwägen, zuteilen, bes. von bösem Geschick -
11 σῶς
σῶς, ὁ, heil, gesund, unverletzt, wohlbehalten, mit heiler Haut; bes. von Menschen, dann auch von Sachen: ganz, unversehrt, unbeschädigt; übertr., sicher, gewiß; νὸν τοι σῶς αἰπὺς ὄλεϑρος. nun ist dir der Untergang gewiß
См. также в других словарях:
αιπύς — αἰπύς, εῑα, ύ (Α) 1. ψηλός, απόκρημνος 2. (για τον θάνατο) αυτός που εφορμά από ψηλά, ορμητικός, βίαιος 3. ολοσχερής, ολοκληρωτικός, πλήρης, τέλειος, οξύς 4. (για πάθη) φλογερός, δυνατός 5. στη Μυκην. η λ. μαρτυρείται έμμεσα με το κύριο όνομα… … Dictionary of Greek
αἰπύς — high and steep masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰπέα — αἰπύς high and steep neut nom/voc/acc pl (epic ionic) αἰπέᾱ , αἰπύς high and steep fem nom/voc/acc dual (epic ionic) αἰπύς high and steep fem nom/voc sg (epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰπύ — αἰπύς high and steep masc voc sg αἰπύς high and steep neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰπεῖ — αἰπύς high and steep masc/neut dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰπεῖα — αἰπύς high and steep fem nom/voc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰπεῖαν — αἰπύς high and steep fem acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰπέος — αἰπύς high and steep masc/neut gen sg (epic doric ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰπύν — αἰπύς high and steep masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Apostomus — [Postemus, Apostemus, Apostomos.] is a name occurring in Talmudic tradition. The Talmudic accountAmong five catastrophes said to have overtaken the Jews on the Seventeenth of Tammuz, the Mishnah [Ta anit iv. 6.] includes the burning of the Torah… … Wikipedia
Aepycamelus — Taxobox fossil range = Miocene name = Aepycamelus image width = 250px image caption = A twentieth century artist s rendering of an Aepycamelus regnum = Animalia phylum = Chordata classis = Mammalia ordo = Artiodactyla familia = Camelidae tribus … Wikipedia