-
1 αιδέομαι
-
2 αἰδέομαι
-
3 αἰδέομαι
a pay due reverence to aor. pass. pro med., δοιοὶ δ' ὑψιχαῖται ἀνέρες, Ἐννοσίδα γένος, αἰδεσθέντες ἀλκάν obeying their innate valour. P. 4.173b feel ashamed, hesitate c. inf., “ἐν τε θεοῖς τοῦτο κἀνθρώποις ὁμῶς αἰδέοντ, ἀμφανδὸν ἁδείας τυχεῖν τὸ πρῶτον εὐνᾶς” P. 9.41αἰδέομαι μέγα εἰπεῖν ἐν δίκᾳ τε μὴ κεκινδυνευμένον N. 5.14
-
4 αἰδέομαι
αἰδέομαι, vgl. αἴδομαι, αἰδεῖο Od. 9, 269 Iliad. 24, 503 imper. praes.; fut. αἰδέσομαι z. B. Xen. Mem. 3, 5, 15. Hom. αἰδέσεται Iliad. 24, 208, αἰδέσσομαι v. l. αἰδήσομαι Od. 14, 388; aor. ᾖδέσϑην z. B. Xen. An. 3, 2, 4; ehrfurchtsvolle Scheu haben, bes. die Götter scheuen, Δία Aesch. Ag. 353; Her. 9, 7; ϑεούς Eur. Hipp. 1258; αἰδεσϑεὶς βασιλῆος ἐνιπὴν αἰδοίοιο Il. 4, 402; τοκῆας Her. 1, 5; τύμβον πατρός Aesch. Ch. 104; Aesch. Suppl. 632; ἱκετηρίας Her. 7, 141; βωμὸν δίκας Aesch. Eum. 511; ὅρκον Soph. O. R. 647; Ζηνὸς κότον Aesch. Suppl. 473; ἄλλους ἀνϑρώπους αἰδέσϑητε, scheuet euch vor ihnen, fürchtet ihren Tadel, Od. 2, 65; Τρῶας Il. 6, 442; oft Trag.; in Prosa: ϑεούς Plat. Legg. XI, 920 e, οὔτε ἀνϑρώπους αἰδούμενος, οὔτε ϑεοὺςσεβόμενος X, 886 bvgl. VIII, 837 c; von δεδιέναι unterschieden Euthyphr. 12 b wie αἴδεσϑεν μὲν ἀνήνασϑαι, δεῖσαν δ' ὑποδέχϑαι Il. 7, 93; φοβοὖμαι τοὺς μοχϑηρούς, οὐ γὰρ εἴποιμι ἂν ὥς γε αἰδοῠμαι Legg. X, 886 a; τοὺς πρεσβυτέρους Xen. Mem. 3, 5, 15; Plut. ed. pu. 10 sagt δεῖ τοὺς ϑεοὺς σέβεσϑαι, γονέας τιμᾶν, πρεσβυτέρους αἰδεῖσϑαι. – Mit dem inf. sich scheuen etwas zu thun, aus sittlichen Gründen, nicht aus Furcht, μίσγεσϑαι ἀϑανάτοισιν Il. 24, 90, γυμνοῦσϑαι Od. 6, 221; ματέρα κτανεῖν Aesch. Ch. 886; ὀνομάζειν Εὐμενίδας Eur. Or. 37; Pind. N. 5, 14; ϑεὰν ὀνομάζειν αἰδοῠμαι Eubul. Ath. VII, 300 c; – mit dem partic. Soph. Ai. 506; Luc. D. D. 17, 2 Asin. 4; Add. 3 (VI, 228) ἔργων αἰδεσϑείς, seiner Arbeit wegen sich scheuend; ἐπί τινι Dion. H. 6, 92; ὑπέρ τινος, sich in Jemandes Namen schämen, Plut. Cim. 2. – Der aor. med. ᾖδεσάμην hat bei Hom. dieselbe Bedtg, ϑεῶν ὄπιν ᾑδέσατο Od. 21, 28, αἴδεσσαι Il. 9, 640; so auch αἴδεσαι Soph. Ai. 506 = αἰδέσϑητι. Gew. aber heißt er: sich scheuen einen Bittenden abzuweisen, ihn begnadigen, ἤν πως ἡλικίην αἰδέσσεται ἠδ' ἐλεήσῃ γῆρας Il. 72, 419; u. so in Prosa immer dem unfreiwilligen Todtschläger verzeihen, ἐὰν αἰδέσηται καὶ ἀφῂ Dem. 37, 59. 38, 22, wie αἰδούμενος Plat. Legg. IX, 877 a; aber 23, 72 ἕως ἂν αἰδέσηταί τινα, zum Mitleid bewegen, von Harpocr. ἐξιλάσασϑαι καὶ πεῖσαι erkl.; daher ᾐδεσμένος 23, 72, einer der erbeten werden und begnadigt hat. – So auch das fut. αἰδέσεται Iliad. 24, 208, wo Ariston. ὅτι ἀντὶ τοῦ προςδέξεται ὡς ἱκέτην, mit Verweisg auf 22, 124, wo derselbe ὅτι αἰδέσεται ὡς ἱκέτην προςδέξεται· »αἰδεῖσϑαί ϑ' ἱερῆα ( Iliad. 1, 23)«; also nahm Aristarch auch das praes. 1, 23 in dieser Bedeutg, mit Recht; vgl. Apoll. Lex. Hom. 15, 3.
-
5 αιδεομαι
эп.-поэт. тж. αἴδομαι (fut. αἰδέσομαι - эп. αἰδέσσομαι, aor. ᾐδεσάμην и ᾐδέσθην, pf. ᾔδεσμαι)1) испытывать благоговейный страх (перед кем и чем-л.), чтить, уважать(τινα и τι Hom., Pind., Trag., Xen., Plat., Dem.)
αἴδεσσαι μέλαθρον Hom. — не нарушай законов гостеприимства;τοὺς θεοὺς σέβεσθαι, γονἑας τιμᾶν, πρεσβυτέρους αἰ. Plut. — чтить богов, почитать родителей, уважать старших2) совеститься, стыдиться(ὑπέρ τινος Plut.)
ὀνομάζειν αἰ. Εὐμενίδας Eur. — страшиться назвать Эвменид по имени;αἰδεῖο θεούς, Ἀχιλεῦ Hom. — побойся богов, Ахилл;αἰδούμενός τι πρᾶγμα καὴ αἰσχυνόμενος Plat. — испытывая угрызения совести и стыд за что-л.3) жалеть, щадитьμέ τί μ΄ αἰδόμενος μειλίσσεο, ἀλλ΄ εὖ μοι κατάλεξον Hom. — не щадя меня, подробно расскажи мне;
αἰδούμενος πολλὰ διέφθορα Eur. — из-за своей сострадательности я много потерял4) ( по отношению к невольному убийце родственника) прощать, миловать(τινα Plat., Dem.)
5) молить о прощении(τινα Dem.)
ᾐδεσμένος Dem. — простивший, примирившийся -
6 αἰδέομαι
αἰδέομαι совеститься, благоговеть (напр., перед богами) -
7 αἰδέομαι
αἰδέομαι, αἴδομαι ( αἰδώς), pr. imp. αἰδεῖο, ipf. αἴδετο, fut. αἰδές(ς)ομαι, aor. mid. ᾐδεσάμην and αἰδεσσάμην, pass. ᾐδέσθην, αἰδέσθην, 3 pl. αἴδεσθεν: feel shame, regard, or mercy (from moral or humane scruples, toward oneself or others, even toward inferiors); τινὰ, respect, have regard for, stand abashed before, Il. 1.23, Od. 3.96; w. inf., scruple, be ashamed, from modesty, or from motives of propriety, good-taste, etc., Od. 14.146, Od. 18.184 ; αἰδομένων, ‘selfrespecting’ (opp. φευγόντων), Il. 5.531.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > αἰδέομαι
-
8 αἰδέομαι
αἰδέομαι, ehrfurchtsvolle Scheu haben, besonders die Götter scheuen; mit dem inf. sich scheuen etwas zu tun, aus sittlichen Gründen, nicht aus Furcht (seiner Arbeit wegen sich schämen; sich in j-s Namen schämen); gewöhnlich sich scheuen einen Bittenden abzuweisen, ihn begnadigen, in Prosa immer dem unfreiwilligen Totschläger verzeihen (zum Mitleid bewegen; einer, der erbeten worden und begnadigt hat) -
9 αἰδέομαι
Aαἰδεῖο Il.24.503
, Od.9.269; part.αἰδόμενος Hom.
and Trag. (lyr.); imper.αἴδεο Il.21.74
: [tense] impf. , etc.,αἰδέοντο Pi.P.9.41
, poet.αἴδετο Il.21.468
, APl.4.106: [tense] fut.αἰδέσομαι Il.22.124
, [dialect] Att., [dialect] Ep.αἰδέσσομαι Od.14.388
;αἰδεσθήσομαι D.C.45.44
, Gal.1.62, ([etym.] ἐπ-) E.IA 900: [tense] aor. [voice] Med. ᾐδεσάμην, [dialect] Ep.αἰδ- Od.21.28
, [dialect] Att. (v. sub fin.), [dialect] Ep. imper.αἴδεσσαι Il.9.640
; [tense] aor. [voice] Pass.ᾐδέσθην Hom.
, etc., and in Prose, [dialect] Ep.[ per.] 3pl.αἴδεσθεν Il.7.93
: [tense] pf. ᾔδεσμαι (v. sub fin.): [voice] Act. only in καταἰδέω, q.v.:— to be ashamed, c. inf., ; ;αἰ. γὰρ γυμνοῦσθαι Od.6.221
: less freq. c. part., , cf. Plu.Aem.35: c. dat.,μὴ αἰδοῦ τῷ εὐκόλῳ Philostr.Ep. 19
: abs., αἰδεσθείς from a sense of shame, Il.17.95.2 mostly c. acc., stand in awe of, fear, esp. in moral sense,αἰδεῖο θεούς Il.24.503
, Od.9.269;Τρῶας Il.6.442
, cf. Od.2.65, etc.; ἀλλήλους αἰδεῖσθε show a sense of regard one for another, Il.5.530;οὐδὲ θεῶν ὄπιν αἰδέσατο Od.21.28
; αἴδεσσαι μέλαθρον respect the house, Il.9.640; freq. of respect for suppliants, Il.22.124, cf. Hdt.7.141; ;S.
Aj. 1356;τόνδ' ὅρκον αἰδεσθείς Id.OT 647
, cf. 1426:—in Pi. P.4.173 αἰδεσθέντες ἀλκάν regarding their reputation for valour, i.e. from self-respect, cf.ἑωυτὸν μάλιστα αἰδεῖσθαι Democr.264
: abs., τὸ αἰδεῖσθαι self-respect, Id.179; in Prose,,Δία αἰδεσθέντες Hdt.9.7
. ά; φοβοῦμαί γε.. τοὺς μοχθηρούς ([etym.] οὐ γὰρ δήποτε εἴποιμ' ἂν ὥς γε αἰδοῦμαι) Pl.Lg. 886a, cf. Euthphr. 12b,Phdr. 254e; laterαἰ. ἐπί τινι D.H.6.92
; ὑπὲρ τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως have compassion upon, show mercy, Plu. Cim.2.II respect another's misfortune, feel regard for him,μηδέ τί μ' αἰδόμενος.. μηδ' ἐλεαίρων Od.3.96
(cf. 1.2);αἰ. τὴν τῶν μηδὲν ἀδικούντων εὐσέβειαν Antipho 2.4.11
; esp.2 as [dialect] Att. law-term, to be reconciled to a person, of kinsmen who allow a homicide to return from exile, Lex ap.D.43.57;ἐὰν ἑλών τις ἀκουσίου φόνου.. αἰδέσηται καὶ ἀφῇ D.37.59
, cf.38.22;αἰδούμενος Pl.Lg. 877a
;ᾐδεσμένος D.23.77
.3 of the homicide, obtain forgiveness, D.23.72 codd. [suff] αἰδ-έσιμος, ον, exciting shame or respect, venerable, M.Ant.1.9 ([comp] Sup.), Aristid.2.99J. ([comp] Sup.), Hierocl. in CA13p.448M. ([comp] Comp.): c. dat., Aristid.Or.37(2).6; as honorary title, PFlor.15.6 (vi A. D.); τοῦ προσώπου τὸ αἰ. Luc.Nigr.26; holy, Paus.3.5.6. Adv. - μως reverently, Ael.NA2.25.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > αἰδέομαι
-
10 αἰδέομαι
DP стыжусь -
11 αἰδέομαι
+ V 0-0-0-1-5=6 Prv 24,23; Jdt 9,3; 2 Mc 4,34; 4 Mc 5,7; 12,11to be ashamed to [+inf.] 4 Mc 12,11; to have respect for [τι] 4 Mc 5,7 αἰδεῖσθαι πρόσωπον (ἐν κρίσει) to be partial (in judgement) Prv 24,23 Cf. HELBING 1928, 24; →NIDNTT; TWNT(→κατ-,,) -
12 προ-αιδέομαι
προ-αιδέομαι, depon. mit dem aor. pass. u. med. (s. αἰδέομαι), Einem Ehrerbietung, Dank für Etwas schuldig sein; καὶ τίς ἐστιν Ἑλλήνων εὐεργέτης, ᾡ ἐγὼ προαιδεῠμαι, Her. 3, 140, vgl. 1, 61, ἐνϑαῠτα ἤγειρον δωτίνας ἐκ τῶν πολίων, αἵτινές σφι προῃδέατό ( plusqpf.) κού τι; – sich schämen, τινός, vor Einem.
-
13 κατ-αιδέομαι
κατ-αιδέομαι (s. αἰδέομαι), sich vor Einem scheuen, Ehrfurcht u. Achtung vor ihm haben; τὸν νῦν τ' ἐν ὅρκῳ μέγαν καταίδεσαι Soph. O. R. 654; δαίμονα στυγνὸν καταιδεσϑεῖσα Eur. Hipp. 772; Or. 681; καταιδέσϑητί γε πατρῷον Δία Ar. Nubb. 1451; sp. D., wie Onest. 1 (V, 20); auch in Prosa, neben δειμαίνω Her. 3, 72; c. inf., ἐπεί μ' ἀφῆκε καὶ κατῃδέσϑη κτανεῖν Eur. Heracl. 1027; Hel. 811; ὅμως κατῃδέσϑη μὴ γενέσϑαι, er schämte sich, Plut. Pomp. 64. – Das act., beschämen, erst Sp., wie Heliod. 4, 18; Themist.
-
14 ἀντ-αιδέομαι
ἀντ-αιδέομαι (s. αἰδέομαι), dagegen achten, Achtung mit Achtung vergelten, Xen. Cyr. 8, 1, 28; Plut. Ant. 40.
-
15 ἐπ-αιδέομαι
ἐπ-αιδέομαι (s. αἰδέομαι), sich dabei schämen; absolut, Soph. Ant. 506; οὐκ ἐπαιδεσϑήσομαι προςπεσεῖν τὸ σὸν γόνυ Eur. I. A. 900; μηδὲν τὸν ϑεὸν ἐπαιδεσϑείς, sich vor ihm scheuen, Plat. Legg. XI, 921 a; Sp., wie Arr. An. 4, 7, 7; – τινί, sich worüber schämen, im Ggstz von γαυροῦσϑαι, Babr. 43, 14.
-
16 ὑπερ-αιδέομαι
ὑπερ-αιδέομαι (s. αἰδέομαι), sich übermäßig, zu sehr scheuen, schämen vor Jemandem, zu große Ehrfurcht vor Einem haben, τινά, Ap. Rh. 3, 977.
-
17 ὑπ-αιδέομαι
ὑπ-αιδέομαι (s. αἰδέομαι), sich etwas schämen, etwas Ehrfurcht vor Einem haben, τινά, Xen. Hell. 5, 3, 20.
-
18 ἀν-αιδέομαι
ἀν-αιδέομαι, med., Pythag. bei Diog. L. 8, 8, =
-
19 αιδείσθ'
αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: pres imperat mp 2nd pl (attic epic)αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: pres opt mp 2nd pl (epic ionic)αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: pres ind mp 2nd pl (attic epic)αἰδεῖσθαι, αἰδέομαιto be ashamed: pres inf mp (attic epic)αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: imperf ind mp 2nd pl (attic epic) -
20 αἰδεῖσθ'
αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: pres imperat mp 2nd pl (attic epic)αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: pres opt mp 2nd pl (epic ionic)αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: pres ind mp 2nd pl (attic epic)αἰδεῖσθαι, αἰδέομαιto be ashamed: pres inf mp (attic epic)αἰδεῖσθε, αἰδέομαιto be ashamed: imperf ind mp 2nd pl (attic epic)
См. также в других словарях:
αἰδέομαι — to be ashamed pres ind mp 1st sg (epic doric ionic aeolic parad form) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδεῖσθε — αἰδέομαι to be ashamed pres imperat mp 2nd pl (attic epic) αἰδέομαι to be ashamed pres opt mp 2nd pl (epic ionic) αἰδέομαι to be ashamed pres ind mp 2nd pl (attic epic) αἰδέομαι to be ashamed imperf ind mp 2nd pl (attic epic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδεομένω — αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut nom/voc/acc dual (epic doric ionic aeolic) αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδεσθέντα — αἰδέομαι to be ashamed aor part pass neut nom/voc/acc pl αἰδέομαι to be ashamed aor part pass masc acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδεύμεθα — αἰδέομαι to be ashamed pres ind mp 1st pl (epic doric ionic) αἰδέομαι to be ashamed imperf ind mp 1st pl (epic doric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδομένω — αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut nom/voc/acc dual αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδομένων — αἰδέομαι to be ashamed pres part mp fem gen pl αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδουμένω — αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut nom/voc/acc dual (attic epic doric) αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut gen sg (doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδουμένων — αἰδέομαι to be ashamed pres part mp fem gen pl (attic epic doric) αἰδέομαι to be ashamed pres part mp masc/neut gen pl (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδοῦ — αἰδέομαι to be ashamed pres imperat mp 2nd sg (attic) αἰδέομαι to be ashamed imperf ind mp 2nd sg (attic) αἰδώ fem nom/voc/acc dual αἰδώς reverence fem nom/voc/acc dual … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
αἰδούμεθα — αἰδέομαι to be ashamed pres ind mp 1st pl (attic epic doric) αἰδέομαι to be ashamed imperf ind mp 1st pl (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)