Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

ĭnīquĭtas

  • 1 iniquitas

    iniquĭtās, ātis, f. [st2]1 [-] inégalité, aspérité (du sol). [st2]2 [-] excès, disproportion. [st2]3 [-] désavantage (d'une position militaire), situation fâcheuse, malheur. [st2]4 [-] injustice.
    * * *
    iniquĭtās, ātis, f. [st2]1 [-] inégalité, aspérité (du sol). [st2]2 [-] excès, disproportion. [st2]3 [-] désavantage (d'une position militaire), situation fâcheuse, malheur. [st2]4 [-] injustice.
    * * *
        Iniquitas, penul. corr. iniquitatis: vt Iniquitas loci. Liu. L'inequalité d'un lieu, Quand il n'est point uni.
    \
        Iniquitas hominum. Plin. Iniquité et injustice, La desraison.
    \
        Iniquitas temporis. Cic. Mauvaistié, ou difficulté du temps.

    Dictionarium latinogallicum > iniquitas

  • 2 iniquitas

    iniquitas iniquitas, atis f несправедливость

    Латинско-русский словарь > iniquitas

  • 3 iniquitas

    inīquitās, ātis f. [ iniquus ]
    1) неровность, пересечённость (loci Cs, L)
    2) трудность, тягость (operis, temporum C)
    i. rerum Cs — неблагоприятные, тяжёлые обстоятельства
    4) чрезмерность ( operis Col); неумеренная требовательность C
    5) несправедливость, чрезмерная строгость, суровость (hominis C; exitii T)

    Латинско-русский словарь > iniquitas

  • 4 iniquitas

    inīquitās, ātis, f. (iniquus), I) das in sich selbst Ungleiche, a) eig., die Ungleichheit des Bodens, die Unebenheit, loci, Caes. u. Liv.: Plur., iniquitates locorum, Liv. 9, 38, 5 u. 38, 22, 3. – b) übtr., die Schwierigkeit, Ungünstigkeit, loci, Liv. 2, 65, 5. – temporis, temporum, Cic.: rerum, Caes. – II) die Ungleichheit, das ungleiche Verhältnis, a) eig.: ponderis, Apul. met. 7, 17. – dah. das Übermaß, operis (der Arbeit), Colum. 2, 4, 6. – b) übtr., die Unbilligkeit, Ungerechtigkeit, unbillige-, ungerechte-, übertriebene Forderung, unbillige Strenge, Härte, hominis, Cic.: exitii, Tac.: Plur., ducum et potestatium iniquitates, Plin. 28, 106: iniquitates magistratuum, Plin. pan. 80, 4: iniquitates maximae, Cic. Verr. 3, 40: omnes iniquitates, Cic. ad Att. 1, 11, 2: iniquitates tuae, Vulg. Iob 35, 6. Augustin. serm. 40, 5: fraudes et iniquitates, Tert. de spect. 2 extr.: Sicilia tot iniquitates ignominiasque perpessa, Cic. Verr. 3, 64: obtinere (durchsetzen) iniquitates, Tac. hist. 2, 84. – / Genet. Plur. auch iniquitatium, Tert. de spect. 2 extr.

    lateinisch-deutsches > iniquitas

  • 5 iniquitas

    inīquitās, ātis, f. (iniquus), I) das in sich selbst Ungleiche, a) eig., die Ungleichheit des Bodens, die Unebenheit, loci, Caes. u. Liv.: Plur., iniquitates locorum, Liv. 9, 38, 5 u. 38, 22, 3. – b) übtr., die Schwierigkeit, Ungünstigkeit, loci, Liv. 2, 65, 5. – temporis, temporum, Cic.: rerum, Caes. – II) die Ungleichheit, das ungleiche Verhältnis, a) eig.: ponderis, Apul. met. 7, 17. – dah. das Übermaß, operis (der Arbeit), Colum. 2, 4, 6. – b) übtr., die Unbilligkeit, Ungerechtigkeit, unbillige-, ungerechte-, übertriebene Forderung, unbillige Strenge, Härte, hominis, Cic.: exitii, Tac.: Plur., ducum et potestatium iniquitates, Plin. 28, 106: iniquitates magistratuum, Plin. pan. 80, 4: iniquitates maximae, Cic. Verr. 3, 40: omnes iniquitates, Cic. ad Att. 1, 11, 2: iniquitates tuae, Vulg. Iob 35, 6. Augustin. serm. 40, 5: fraudes et iniquitates, Tert. de spect. 2 extr.: Sicilia tot iniquitates ignominiasque perpessa, Cic. Verr. 3, 64: obtinere (durchsetzen) iniquitates, Tac. hist. 2, 84. – Genet. Plur. auch iniquitatium, Tert. de spect. 2 extr.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > iniquitas

  • 6 inīquitās

        inīquitās ātis, f    [iniquus], inequality, unevenness: loci, Cs.: in talibus iniquitatibus locorum, L.—Fig., unfavorableness, difficulty, hardness: loci, L.: rerum, Cs.: temporum.—Unfairness, injustice, unreasonableness: praetoris, S.: iudici: iniquitatis condemnari, Cs.: vestram iniquitatem accusatote, unreasonable demands: deūm, L.: ad obtinendas iniquitates, enforcing unjust measures, Ta.
    * * *
    unfairness, inequality, unevenness (of terrain)

    Latin-English dictionary > inīquitās

  • 7 iniquitas

    ĭnīquĭtas, ātis ( gen. plur. iniquitatium, Tert. Spect. 2), f. [iniquus], unequalness.
    I.
    Lit.
    A.
    Unevenness, of the ground:

    loci,

    Caes. B. G. 7, 45:

    in talibus iniquitatibus locorum,

    Liv. 38, 22, 3.—
    B.
    Inequality, of weight:

    ponderis,

    App. M. 7, p. 195, 38.—
    C.
    Excessiveness, that exceeds one ' s strength:

    operis,

    Col. 2, 4, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    Unfavorableness, adverseness, difficulty, hardness:

    loci,

    Liv. 2, 65, 5:

    in tanta rerum iniquitate,

    Caes. B. G. 2, 22 fin.:

    temporum iniquitate pressi,

    Liv. 35, 16, 11:

    temporis,

    Curt. 7, 7, 3:

    propter iniquitatem temporum,

    Cic. Rosc. Am. 1, 1;

    with acerbitas,

    id. ib. 29, 81.—
    B.
    Unfairness, injustice, unreasonableness:

    aequitas, temperantia, fortitudo certant cum iniquitate, luxuria, ignavia,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    praetoris,

    id. Quint. 2, 9:

    in tanta hominum perfidia et iniquitate,

    id. Fam. 1, 2, 4; id. Verr. 2, 3, 89, § 207:

    iniquitates potestatum,

    Plin. 28, 8, 27, § 106:

    Vespasiano ad obtinendas iniquitates haud perinde obstinante,

    unreasonable demands in the shape of taxes, Tac. H. 2, 84:

    exitii,

    id. A. 16, 17:

    summae iniquitatis se condemnari debere,

    would render himself guilty of the highest injustice, Caes. B. G. 7, 19:

    quae si vobis non probabuntur, vestram iniquitatem accusatote,

    your unreasonable demands, Cic. de Or. 1, 48, 208; so of unreasonable harshness, id. Caecin. 23, 65:

    iniquitatem deum atque execrabilem fortunam suam incusabant,

    Liv. 26, 34, 13:

    ab iniquitate judicis victoriam sperare,

    partiality, Gai. Inst. 4, 178.— Plur.:

    juris emendatae edicto Praetoris,

    Gai. Inst. 3, 25; 41: calumniantium, acts of injustice, Just. Inst. prooem. init.

    Lewis & Short latin dictionary > iniquitas

  • 8 iniquitas

    1) неровность, loci iniq. (1. 1 § 4 D. 9, 1). 2) неточность, неверность: ponderum iniq (1. 5 C. 10, 70). 3) несправедливость (1. 79 D. 17, 2);

    iniq. sententiae (1. 1 pr. D. 49, 13);

    iudicantium (1. 1 pr. D. 49, 1. 1. 200 D. 50. 17);

    iniquitates iuris (Gai. III. 25).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > iniquitas

  • 9 Iniquitas partis adversae justum bellum ingerit

    Несправедливость противной стороны вызывает справедливую войну.
    Грибоедов формулирует эту фразу на латинском языке как норму международного права.
    Iniquitas partis adversae justum bellum ingerit. Я читал в "Сыне Отечества" балладу "Ольга" и на нее критику, на которую сделал свои замечания. Г-ну рецензенту не понравилась "Ольга": это еще не беда; но он находит в ней беспрестанные ошибки против грамматики и логики, - это очень важно, если только справедливо; сомневаюсь, подлинно ли оно так; дерзость меня увлекает еще далее: посмотрю, каков логик и грамотей сам сочинитель рецензии. (А. С. Грибоедов, О разборе вольного перевода Бюргеровой баллады "Ленора" (эпиграф).)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Iniquitas partis adversae justum bellum ingerit

  • 10 Несправедливость противной стороны вызывает справедливую войну

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Несправедливость противной стороны вызывает справедливую войну

  • 11 expono

    expōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. -    - parf. arch. exposivit, Plaut. Cas. 853; part. sync. expostus, Cato. Agr. 151, 2 ; Virg. En. 10, 694. [st1]1 [-] mettre hors, mettre en vue, étaler, exposer, présenter, proposer.    - argentum exponere, Cic. Verr. 4, 62: exposer de l'argenterie.    - cf. Verr. 4, 35 ; Mur. 75.    - exponere herbam in sole, Col. 12, 28, 1: étaler de l'herbe au soleil.    - factum expositum ad imitandum, Cic. Phil. 2, 114: acte proposé à l'imitation.    - expositā ad exemplum nostrā re publicā, Cic.Rep. 1, 46: en offrant notre pays pour modèle.    - exponere alicujus vitam in oculis conspectuque omnium, Cic. Caecil. 27: exposer la vie de qqn aux yeux, aux regards de tous.    - puerum exponere, Liv. 1, 4, 5: exposer un enfant.    - ad Tiberim exponi, Cic. Rep. 2, 4: être exposé sur les bords du Tibre. [st1]2 [-] déposer (sur le rivage), débarquer.    - exercitum exponere, Caes. BG. 5, 9, 1: débarquer une armée.    - ex navibus (navibus) milites exponere, Caes. BG. 4, 37, 1; 5, 23, 4; BC. 3, 111.: débarquer des soldats.    - exponere milites in terram, Caes. BC. 3, 23, 2: débarquer des soldats sur le rivage.    - in litore expositus, Suet. Caes. 4: débarqué sur le rivage.    - cf. Liv. 26, 17, 2 ; 28, 44, 10; Nep. Them. 8, 7 (avec ad Caes. BC. 3, 6, 3 ; avec abl. seul Caes. BC. 3, 29, 3).    - quartā vix demum exponimur horā, Hor. S. 1, 5, 23: nous ne débarquons qu'à la quatrième heure à peine. [st1]3 [-] étendre à terre, jeter par terre.    - paene exposivit cubito, Plaut. Cas. 853: elle a failli me mettre par terre d'un coup de coude.    - si propter necessitatem adversae tempestatis expositum onus fuerit, Dig. 39, 4, 16, § 8: si, contraint par une malencontreuse tempête, on a jeté la cargaison par-dessus bord... [st1]4 [-] tenir une somme à la disposition de qqn.    - exponere alicui de DCCC, Cic. Att. 5, 4, 3: être à la disposition de qqn (se découvrir pour qqn) pour huit cent mille sesterces. [st1]5 [-] exposer à, livrer à la merci de.    - ad ictus expositus, Liv. 9, 35, 6: exposé aux coups.    - ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur, Tac. H. 3. 5: pour ne pas laisser les provinces exposées sans défense à la merci des barbares.    - exponere nomen Dei, Lact. 1, 7: déshonorer le nom de Dieu.    - exponere exercitum hosti, Flor. 3, 11: livrer l'armée à l'ennemi.    - piscibus beluisque,” Petr. 115:. [st1]6 [-] exposer par écrit, par la parole, expliquer.    - exponere rem breviter, Cic. Cat. 3, 3: exposer un fait brièvement.    - exponere res quemadmodum gesta sit, Cic. Amer. 14: exposer comment une affaire a été menée.    - exposuit quid iniquitas loci posset, Caes. BG. 7: il leur expliqua de quelle importance était le désavantage de la position.    - vobis exponam, quid de quaque re sentiam, Cic. de Or. 1, 227: je vais vous dire ce que je pense sur chaque question.    - absol. exponere de aliqua re, Cic. Rep. 1, 41 ; de Or. 1, 102: faire un exposé sur une chose, traiter une question.    - exponere + prop. inf.: exposer que.    - cf. Cic. Div. 199; Tusc. 1, 26. [st1]7 [-] reproduire, rapporter (un discours, une conversation, etc.)    - in illo sermone qui est expositus in Bruto, Cic. Or. 23: dans cet entretien qui est rapporté dans le Brutus.    - capita exposita nec explicata, Cic. Br. 164: chapitres reproduits sans développement.
    * * *
    expōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. -    - parf. arch. exposivit, Plaut. Cas. 853; part. sync. expostus, Cato. Agr. 151, 2 ; Virg. En. 10, 694. [st1]1 [-] mettre hors, mettre en vue, étaler, exposer, présenter, proposer.    - argentum exponere, Cic. Verr. 4, 62: exposer de l'argenterie.    - cf. Verr. 4, 35 ; Mur. 75.    - exponere herbam in sole, Col. 12, 28, 1: étaler de l'herbe au soleil.    - factum expositum ad imitandum, Cic. Phil. 2, 114: acte proposé à l'imitation.    - expositā ad exemplum nostrā re publicā, Cic.Rep. 1, 46: en offrant notre pays pour modèle.    - exponere alicujus vitam in oculis conspectuque omnium, Cic. Caecil. 27: exposer la vie de qqn aux yeux, aux regards de tous.    - puerum exponere, Liv. 1, 4, 5: exposer un enfant.    - ad Tiberim exponi, Cic. Rep. 2, 4: être exposé sur les bords du Tibre. [st1]2 [-] déposer (sur le rivage), débarquer.    - exercitum exponere, Caes. BG. 5, 9, 1: débarquer une armée.    - ex navibus (navibus) milites exponere, Caes. BG. 4, 37, 1; 5, 23, 4; BC. 3, 111.: débarquer des soldats.    - exponere milites in terram, Caes. BC. 3, 23, 2: débarquer des soldats sur le rivage.    - in litore expositus, Suet. Caes. 4: débarqué sur le rivage.    - cf. Liv. 26, 17, 2 ; 28, 44, 10; Nep. Them. 8, 7 (avec ad Caes. BC. 3, 6, 3 ; avec abl. seul Caes. BC. 3, 29, 3).    - quartā vix demum exponimur horā, Hor. S. 1, 5, 23: nous ne débarquons qu'à la quatrième heure à peine. [st1]3 [-] étendre à terre, jeter par terre.    - paene exposivit cubito, Plaut. Cas. 853: elle a failli me mettre par terre d'un coup de coude.    - si propter necessitatem adversae tempestatis expositum onus fuerit, Dig. 39, 4, 16, § 8: si, contraint par une malencontreuse tempête, on a jeté la cargaison par-dessus bord... [st1]4 [-] tenir une somme à la disposition de qqn.    - exponere alicui de DCCC, Cic. Att. 5, 4, 3: être à la disposition de qqn (se découvrir pour qqn) pour huit cent mille sesterces. [st1]5 [-] exposer à, livrer à la merci de.    - ad ictus expositus, Liv. 9, 35, 6: exposé aux coups.    - ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur, Tac. H. 3. 5: pour ne pas laisser les provinces exposées sans défense à la merci des barbares.    - exponere nomen Dei, Lact. 1, 7: déshonorer le nom de Dieu.    - exponere exercitum hosti, Flor. 3, 11: livrer l'armée à l'ennemi.    - piscibus beluisque,” Petr. 115:. [st1]6 [-] exposer par écrit, par la parole, expliquer.    - exponere rem breviter, Cic. Cat. 3, 3: exposer un fait brièvement.    - exponere res quemadmodum gesta sit, Cic. Amer. 14: exposer comment une affaire a été menée.    - exposuit quid iniquitas loci posset, Caes. BG. 7: il leur expliqua de quelle importance était le désavantage de la position.    - vobis exponam, quid de quaque re sentiam, Cic. de Or. 1, 227: je vais vous dire ce que je pense sur chaque question.    - absol. exponere de aliqua re, Cic. Rep. 1, 41 ; de Or. 1, 102: faire un exposé sur une chose, traiter une question.    - exponere + prop. inf.: exposer que.    - cf. Cic. Div. 199; Tusc. 1, 26. [st1]7 [-] reproduire, rapporter (un discours, une conversation, etc.)    - in illo sermone qui est expositus in Bruto, Cic. Or. 23: dans cet entretien qui est rapporté dans le Brutus.    - capita exposita nec explicata, Cic. Br. 164: chapitres reproduits sans développement.
    * * *
        Expono, exponis, penul. prod. exposui, expositum, penul. corr. exponere. Plaut. Mettre hors.
    \
        Exponere in terram copias. Liu. Mettre à terre.
    \
        Exponere exercitum in Africam. Liu. Mettre hors des navires en la terre d'Afrique.
    \
        Exponere in sole foenum vt siccescat. Columel. Mettre au soleil et estendre.
    \
        Aduehere frumentum et exponere. Cicero. Mettre en vente, Exposer en vente.
    \
        Exponere vasa. Cic. Desployer un buffet.
    \
        Expositum factum ad imitandum. Cicero. Proposé et baillé pour exemple.
    \
        Exponere. Terent. Mettre à l'adventure.
    \
        Exposita prouincia ad praedandam. Cicero. Abandonnee en proye.
    \
        Expositum me dentis arbitrio animal. Colum. Abandonné.
    \
        Exposita mors victo. Cic. Apprestee, Presentee.
    \
        Exponere. Cicero. Exposer, Declarer, Dire clerement, Donner à congnoistre et à entendre.
    \
        Exponam vobis breuiter quid hominis sit. Cic. Je vous declareray en peu de parolles quel homme c'est.
    \
        Ex memoria aliquid exponere. Cic. Exposer par coeur.
    \
        Crimina alterius exponere. Cic. Narrer, Reciter.

    Dictionarium latinogallicum > expono

  • 12 involvo

    in-volvo, volvī, volūtum, ere
    1) катить вверх, вкатывать, взгромоздить ( aliquid alicui rei)
    i. secum — (в своём падении) увлекать с собой (silvas, armenta virosque V)
    involvi alicui rei V — скатиться (рухнуть) на что-л.
    3) обёртывать, заворачивать, окутывать ( laevam togā Q); обкладывать ( poma argillā Pall); обволакивать (aliquid fumo O; diem umbrā V; vera obscuris V); маскировать ( bellum pacis nomine C); скрывать ( res ab ipsā naturā involutae C); погружать, вовлекать ( atro bello Italiam Sil)
    4) se i. pass. involvi проникать, проскальзывать, вкрадываться
    si qua iniquitas involveretur T — если вкралась какая-л. неправильность
    se i. — погрузиться, уйти с головой, предаться (litteris C; otio PJ), облекаться, прикрываться ( suā virtute H) или запутываться ( laqueis interrogationis PJ)

    Латинско-русский словарь > involvo

  • 13 superpolluo

    super-polluo, uī, —, ere
    осквернять свыше меры (superpolluit iniquitas omnem terram Vlg)

    Латинско-русский словарь > superpolluo

  • 14 Alea jacta est

    "Жребий брошен" - о бесповоротном решении, о шаге, не допускающем отступления, возврата к прошлому.
    В 49 г. до н. э. Юлий Цезарь, командовавший, римскими легионами провинции Цизальпинская Галлия, принял решение захватить единоличную власть и перешел с войсками реку Рубикон, служившую естественной границей провинции. Этим самым он нарушил закон, по которому проконсул имел право возглавлять войско только за пределами Италии, и начал войну с римским сенатом.
    Светоний, "Божественный Юлий",32: Tunc Caesar, Eatur, inquit, quo deorum ostenta et inimicorum iniquitas vocat. Jacta alea esto "Вперед, - крикнул тогда Цезарь, - куда зовет нас знамение богов и несправедливость противников. Да будет брошен жребий". [ Последняя фраза, произнесенная Цезарем, как сообщает Плутарх ("Сравнительные жизнеописания", Помпей, LX), на греческом языке, представляет собой цитату из комедии Менандра "Флейтистка". В сохранившемся отрывке из этой комедии один из собеседников пытается отговорить другого от женитьбы, но получает ответ: "Дело решено. Пусть будет брошен жребий". - авт. ]
    Да, Гуиллермо, jacta est alea, я штраусианец, я, жалкий поэт, прячусь под крылья гениального Давида Фридриха Штрауса. (Ф. Энгельс - В. Греберу, 8.X 1839.)
    Alea jacta est. Выезжаю сегодня вечером в половине ого. Письмо, которое я вчера получил, ускорило мое решение. К сожалению, не могу пожать руку Вашему супругу, так как подниматься по мне еще запрещено. Сердечный привет ему, а также Вашей сестре... (И. С. Тургенев - Термине Зееген, 14.(26.) VIII 1874.)
    ...Был в Швейцарии, видел Фази [ Фази, Жан-Жак (1790-1878) - швейцарский публицист и политический деятель. - авт. ], Шаллера [ Шаллер, Юлиан (1817-1871) - швейцарский политический деятель. - авт. ] и других кесарей Швейцарии - все идет хорошо. Но alea jacta est, т. е. была не была, делать нечего, мы должны были спуститься на грязную арену журналистики. Alea jacta est! Я на другой день вступил, если не de jure, то de facto, на службу в губернаторскую канцелярию. (И. А. Гончаров, Воспоминания.)
    Но во всяком случае, останусь ли я побежденным или победителем, я в тот же вечер возьму мою суму, нищенскую суму мою, оставлю все мои пожитки, все подарки ваши, все пенсионы и обещания будущих благ и уйду пешком, чтобы кончить жизнь у купца гувернером, либо умереть где-либо с голоду, под забором. Я сказал. Alea jacta est! (Ф. М. Достоевский, Бесы.)
    Так знаешь ли что? Право, уедем отсюда вместе! - Едем! Прямо вот из трактира пойдем на берег, и как только причалит пароход - фюить! Он на минуту задумался, но потом только рукой махнул. - Нет, брат, alea jacta est! Пускай свершится! (М. Е. Салтыков-Щедрин, В среде умеренности и аккуратности.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Alea jacta est

  • 15 eo [1]

    1. eo, īvī od. iī, itum, īre ( statt *eio; vgl. altind. eo [1]ti, er geht, griech. ειμι, ἰέναι), I) gehen, A) v. leb. Wesen, 1) im allg., gehen, reisen, auch einhergehen, Passiv unpers. itur, man geht (Ggstz. abire, venire, redire, regredi, remanere, consistere), a) zu Fuße: i prae (voran), Komik. (s. Spengel Ter. Andr. 171): i, mea avis, Ov.: i, pedes quo te rapiunt, Hor.: eatur, quo deorum ostenta et inimicorum iniquitas vocat, Suet.: ire tardius (Ggstz. maturare iter pergere), Sall.: vel quo festines ire vel unde, vide, Ov.: huc atque illuc euntes, Liv.: ire intro ac foras, Varro: ire, schlendern, viā sacrā, Hor.: quā viā itur Hennam, wo man nach H. geht, Cic.: ire apertā viā et rectā (bildl.), Sen.: ire eodem itinere, Liv.: ire a navibus, Ov.: e consilio, Verg.: sacris, weg von usw., Ov.: ire ad alqm, Komik., Nep. u. Liv.: ire ad deos, Sen.: ire ad forum, Plaut.: ire ad fores, Ter.: ire ad solitum opus, Ov.: effigies Augusti iens ad caelum, aufsteigend, Suet.: ire ad Campaniam, Eutr.: ire ad Graeciam, um zu studieren, Amm.: ad cenam, Nep.: ire in antiquam silvam, Verg.: in Pompeianum, Cic.: in provinciam, Vell.: in exsilium, Cic.: ire in somnum, schlafen gehen, zu Bett gehen, Plin.: ex curia in contionem itur, Liv.: bello (Dat.), in den Krieg, Verg.: viro (Dat.), zum Manne, Prop.: ire domum, Plaut. u. Hor.: domos, Curt.: per hanc (portam), Ov.: per suos fines, Caes.: sub terras, Verg.: post altaria, Ov.: super illos (equos), Iustin.: ire pedibus, zu Fuße, Plaut.: cum maximis itineribus isset, da er Eilmärsche gemacht hatte, Liv.: m. Prädik.-Subst., illi comes (als B.) ibat Achates, Verg.: m. Prädik.-Adj., illis Aesone natus obvius it, geht entgegen, Ov.: muli gravati sarcinis ibant duo, Phaedr.: se vivum sub terram iturum, Suet.: ire praecipitem de ponte, Catull., per gradus, Suet.: m. Infin., illa ilico it visere (um sie zu besuchen), Ter.: in Ephesum hinc abit aurum arcessere, Plaut.: m. 1. Supin., ire cubitum, Cic.: ire lavatum, Hor.: ire venatum in silvas, Verg.: ire exploratum, Liv.: Imper. i, ite od. in direkter Rede Konj., eat, eatis, eant, irent, teils um jmd. aufzufordern od. zur Eile anzutreiben, Liv., Verg. u.a. Dichter, teils um jmd. in höhnendem Tone aufzufordern, Curt., Verg. u.a. Dichter: m. homogen. Acc., ire novas vias, eine Reise in unbekannte Länder machen, Prop.: ire longam viam, einen weiten Gang machen, Verg.: itque reditque viam totiens, geht hin und her, Verg.: equus docilis ire viam, quā monstret eques, Hor. – b) zu Wasser gehen, fahren, schiffen, segeln, teils navibus, Verg., navibus nec mari, Suet.: puppibus, Ov.: puppi per undas, Tibull.: denis navibus subsidio Troiae (Tr. zu Hilfe), Verg.: teils absol., ire velle, Verg.: ire in Africam, Cic.: Stygios per amnes, Ov. – c) zu Pferde usw., reiten, equis Liv.: mulo, Hor.: u. bl. ire contra hostem (v. d. Reiterei), Caes.: effuso cursu, Curt. – d) zu Wagen, fahren, curru, Liv.: plaustro, Iustin.: in raeda, Mart.: u. bl. medio tutissimus ibis (v. Phaëthon), Ov. – e) in od. durch die Luft, fliegen, fahren, auffahren, in od. per auras, Ov.: in od. ad caelum, Suet. u. Verg.: u. bl. ire, Vitr. – 2) insbes.: a) als milit. t. t., α) gehen, ad arma od. ad saga, zu den Waffen, zum Kriegsmantel greifen = sich zum Kampfe (zum Kriege) rüsten, Liv. u. Cic.: u. in aciem, Curt.: in ordinem, sich in Reih u. Glied stellen, Curt. – β) marschieren, ziehen, viā od. pedibus, auf dem Landwege, zu Lande, Liv.: comminus, Tac.: retro, Curt.: portis, Verg.: cum exercitu, in Hispaniam cum exercitu, Liv.: Sardes, Nep.: populabundum per omnem hostium agrum, Liv.: ire alci subsidio, Caes., od. suppetias, Auct. b. Afr. – γ) gegen jmd. rücken, marschieren, jmdm. entgegenrücken, auf jmd. od. etw. losgehen, losmarschieren, losrücken, alci obviam od. obvium, Liv. u. Curt.: ire contra, Tac.: ire ad od. adversus alqm, Liv.: contra alqm (hostem), Caes.: in alqm, Liv. u. Verg.: ad muros, Verg.: in Iovis ire domum (v. d. Giganten), Ov.: in Capitolium, Liv. – b) v. Behörden, ire in consilium, zur Beratung schreiten, Cic.: ire in sententiam, mit u. ohne pedibus, jmds. Meinung beipflichten, Sall. u. Liv.: in alia omnia ire, das Gegenteil votieren, Cic.: u. so itum est in voluntatem quorundam, es fand die Ansicht einigen Einklang, Amm. 24, 7, 1. – c) gerichtl. t. t., ire in ius, Ter. u. Nep., ad iudicium, Liv., vor Gericht gehen. – d) zu Grabe geleiten, ecfertur; imus, Ter.: m. homogen. Akk., ire exsequias, zum Leichenbegängnis, Ter.: pompam funeris, Ov. – 3) übtr., gehen, schreiten, treten, kommen, geraten, a) in od. zu od. durch usw. einen Zustand, ire in malam rem od. in malam crucem, zum Henker gehen, sich zum Henker scheren, Plaut. u. Ter. (s. Brix Plaut. trin. 466. Bentley Ter. Phorm. 5, 8, 37): ire in corpus, fleischig werden, Quint.: ire in sudorem, Flor.: ire in lacrimas, in Tränen ausbrechen, Verg.: ire in duplum, noch einmal so viel Strafe erleiden, Cic.: in dubiam imperii servitiique aleam, das ungewisse Spiel um H. od. Skl. wagen, Liv.: in possessionem, Cic.: ire in eosdem pedes, einerlei Versglieder gebrauchen, Quint.: ierat in causam praeceps, er hatte sich kopfüber in die Sache gestürzt, Liv.: ire infitias, aufs Leugnen ausgehen, leugnen, Ter.: ire per has leges, die Bedingungen eingehen, Ov.: ire per medium, den Mittelweg nehmen, Quint.: per exempla cognata, dem B. ihrer Schwester folgen, Ov.: aber exemplis deorum, sich den Göttern vergleichen, Ov. – b) zu einer Tätigkeit, in alcis amplexus, Ov.: in poenas, zur Bestrafung schreiten, Ov.: ibatur in caedes, Tac.: in scelus, begehen, Ov.: ad solacia, Ov.: ad lucrum, Hor.: per laudes (rühmlichen Taten) alcis, Ov.: contra dicta tyranni, erwidern, Verg. – zur Verstärkung des Futur., ito et modulabor, Verg. (vgl. franz. j'irai chanter). – übtr. α) auf etw. denken, verfallen, istuc ibam, ich dachte daran, Ter.: ad illud, seine Zuflucht nehmen, Ter. – β) m. 1. Supin. = darauf ausgehen, willens sein, geneigt sein, cur te is perditum, Ter.: cives, qui se remque publicam perditum irent, Liv.: dominationem raptum ire, Tac.: iniuriam od. scelera ultum, Tac. u. Quint. – B) v. lebl. Subj.: a) übh.: it tristis ad aethera clamor, Verg.: per oppida facti rumor it, Ov.: it circulus per orbem, Verg.: pugna it ad pedes, man ficht zu Fuße, Liv. – übtr., ire coepisse praecipites, dem Verfall unaufhaltsam entgegeneilen (v. Sitten), Liv. – b) v. Fuße, gehen, sich bewegen, nec pes ire potest, Ov.: ibat et expenso planta morata gradu, Prop.: non posse ire rivum, ubi caput aquae siccatur, Augustin. serm. 115: u. v. Versfuß usw., euntes melius (versus), Hor.: cum per omnes et personas et affectus eat comoedia, Quint. – c) v. Schiffen, gehen, fahren, segeln, dahinfahren, -segeln, Ov.: per aequora, Ov. – d) von Geschossen, gehen, fliegen, dringen, longius it (telum), Ov.: iit hasta Tago per tempus utrumque, Verg. – e) v. Winde, gehen, stürmen, Eurus et adverso desinit ire Noto, Prop.: quanta per Idaeos saevis effusa Mycenis tempestas ierit campos, Verg.: bildl., cum a Theodosii partibus in adversarios vehemens ventus iret, Augustin. de civ. dei 5, 26, 1. p. 239, 18 D.2 – f) v. Flüssigkeiten, gehen, fließen, strömen, vacuas it fumus in auras, Verg.: salsusque in artus sudor iit, Verg.: it naribus ater sanguis, Verg.: si ex multo cibo alvus non it, Cato. – v. Flüssen, aliā ripā, Ov.: quā utrimque amnes eunt, Mela: quo minus eae aquae in urbem Romam ire possint, Frontin. aqu.: unde per ora novem it mare praeruptum (wie ein entfesseltes Meer), Verg.: Nilus it per omnem Aegyptum vagus atque dispersus, Mela. g) v. Gestirnen, gehen, laufen, wandeln, obtunsis per caelum cornibus ibat (luna), Verg.: alternis e partibus ire stellas, Lucr. – h) v. Örtl., gehen, laufen, sich ziehen, Taurus it in occidentem rectus et perpetuo iugo, Mela: hic iam terrae magis in altum eunt (erheben sich), Mela. – i) übh. v. Konkr., α) gehen, laufen, kommen, it bello tessera signum, Verg.: ne currente retro funis eat rotā, Hor. – β) übergehen, it sanguis in sucos, Ov.: in melius, Tac. – γ) fortgehen, sich trennen, ne supinus eat (ponticulus), Catull. – II) prägn.: 1) kommen, unde is? Ter.: eodem, unde ierat, se recepit, Nep. – 2) vergehen, dahinschwinden, homo it, Lucr.: dies it, Plaut.: eunt anni, Ov.: unum isse diem sine sole ferunt, Ov.: u. so sic eat quaecumque Romana lugebit hostem, so fahre jede Römerin hin, die usw., Liv. 1, 26, 4–3) gehen = vonstatten gehen, incipit res melius ire, Cic.; prorsus ibat res, Cic. – 4) verkauft wer den, weggehen für einen gewissen Preis, iustum est singulas vehes fimi denario ire, Plin. 18, 193 zw. (Detl. definire): tot Galatae, tot Pontus eat, tot Lydia nummis, Claud. in Eutr. 1, 203. – 5) fortgehen, dauern, si non tanta quies iret (herrschte), Verg. georg. 2, 344. – 6) it in saecula, die Kunde gelangt bis zu späten Jahrhunderten mit folg. Acc. u. Infin., Plin. pan. 55, 1. – / synk. Präs. in = isne, Plaut. Bacch. 1185. Ter. Eun. 651; Phorm. 930. – vulg. Konj. Präs. iamus, Corp. inscr. Lat. 8, 2005. – vulg. Indik. Imperf. eibat, Corp. inscr. Lat. 4, 1237. – Imper. ei, Plaut. Cas. 212 u. Men. 435. – zsgz. Perf.-Formen isti, it, istis, issem usw., s. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 245. – parag. Inf. Präs. irier, Plaut. rud. 1242.

    lateinisch-deutsches > eo [1]

  • 16 increbresco

    in-crēbrēsco, crēbruī, in Hdschrn. u. Ausgg. auch incrēbēsco, crēbuī, ere, häufiger werden, I) eig.: ubi videt increbrescere pugnas, Sil. 10, 1. – II) übtr. = zunehmen, überhandnehmen, sich verbreiten, increbrescit (wird frischer) ventus, Cic. u. Liv., auster, Caes., aura, Hor.: numerus, Cic.: fama belli, Liv.: consuetudo, Cic.: sermo nonnullorum, Cic.: annonae caritate increbrescente, Val. Max.: incr. spiritu, schneller Atem holen, Val. Max.: inde rem ad triarios redisse, cum laboratur, proverbio increbuit, ist zum häufigen (fast gewöhnlichen) Sprichworte geworden, Liv.: cum hoc nescio quo modo increbruisset m. folg. Acc. u. Infin., Cic. de or. 1, 82. – Ggstz., quod iustitia rarescit, iniquitas increbrescit, Tert. apol. 20.

    lateinisch-deutsches > increbresco

  • 17 invidia

    invidia, ae, f. (invidus), die Mißgunst, I) appellat.: A) subjekt., die mißgünstige Stimmung gegen jmd., der Neid, die Eifersucht, civium suorum, Nep.: invidiae fuimus, wir waren ein Gegenstand des Neides, d.i. zu glücklich, Prop.: res nullam habuit invidiam, Nep.: sine invidia, gern, Mart.: Plur. odia invidiaeque erga Fabium Valentem, Eifersüchteleien, Tac. hist. 2, 99. – B) objekt.: 1) der Haß, den man bei anderen erregt, die üble Stimmung, der Unwille, die Unzufriedenheit mit jmd., die Erbitterung, die üble Nachrede, bes. des Volkes gegen Staatsmänner, der Parteihaß, das Mißfallen, die Mißgunst, Eifersucht (Ggstz. favor, cupiditas = parteiische Vorliebe), a) eig.: invidiae moles, Cic.: invidiae tempestas, Cic.: inv. dictatoria, decemviralis, gegen den D., gegen die D., Liv.: obtrectatio atque invidia adversus crescentem in dies gloriam, Liv.: inv. ea, die Erbitterung darüber, Liv.: inv. facti, der Haß wegen seiner Tat, das Gehässige seiner Tat, Sall.: u. so inv. totius rei, Liv.: temere commissi belli, Iustin.: illius temporis, der Parteihaß jener Zeit, Cic.: u. so temporis iniquitas atque invidia, Cic.: alci invidiam facere, Brut. in Cic. ep., od. conflare, Cic.: invidiam habere, Cic.: alci esse invidiae, Sall. u. Liv.: apud bonos invidiae fuit, quod (daß) etc., machte böses Blut (v. einem Umstand), Tac.: esse minore invidiā, Nep.: in invidia esse, mißliebig sein (v. Pers.u. Lebl.), Cic. u. Sall.: plenum invidiae esse, Cic.: in invidiam venire, in invidiam magnam venire, Cic.: in invidiam incĭdere, recĭdere, Nep.: invidiā premi, Cic.: ex invidia laborare, Cic.: invidiā rumpi, Mart. (vgl. invidiā ut rumpantur ilia Codro, Verg.): invidiā ardere, Gegenstand, die Zielscheibe des glühenden Hasses sein, von glühendem Hasse verfolgt werden, Cic. u. Liv.: invidiā flagrare, conflagrare, s. flagro, cōn-flagro: invidiam parĕre, Cic.: invidiam contrahere (v. einem Umstand), Cornif. rhet. u. Curt.: invidiam serere in alqm, Tac.: invidiam in alqm commovere, concitare, excitare, Cic.: possessionis invidiam pecuniā commutare, Cic.: invidiam quaerere in alqm, Cic.: invidiam alci inferre, Iustin.: alqm in summam invidiam adducere, Cic.: alqm apud alqm in invidiam vocare, Cic.: alqm in invidiam rapere, Cic.: alqm invidiā onerare, Suet.: ex illius invidia deonerare aliquid et in te traicere, Cic.: in eos ab se iram plebis invidiamque avertere, Liv.: invidiam augere, inflammare, Cic., cumulare, Liv.: invidiam eius orationis subire, Cic.: pro amico periculum aut invidiam subire, Cic.: non minorem aulicorum invidiam excipere, Nep.: totius provinciae invidiam atque offensionem alcis rei causā suscipere, Cic.: molem invidiae sustinere, Cic.: invidia od. tempestas invidiae impendet alci, Cic.: invidiam lenire, sedare, exstinguere, Cic.: invidiam vincere, Sall.: alqm invi diā lĕvare, Cic.: alqm invidiā, liberare, Cic.: omni se invidiā liberare, Cic.: magnā se et inveteratā invidiā liberare, Cic.: invidiam declinare, Suet., societate culpae invidiam declinare, Tac.: invidiam vitare, Cornif. rhet.: invidiam ponere, deponere, Cic.: invidia crescit, accrescit, Suet.: invidia dominatur, iacet, consenescit, Cic.: absit invidia verbo! od. absit verbo invidia! Liv.: u. bl. absit invidia! Curt. – sub invidia aliena od. alterius, auf Kosten des guten Namens eines anderen, regnare, Liv., commode dicere, Plin. ep. – Plur., odia, invidiae, despicationes, Cic. de fin. 1, 67: malevolorum obtrectationes et invidiae, Vatin. in Cic. ep. 5, 9, 1. – b) meton., α) v. neidischen Menschen, invidia infelix, Verg. georg. 3, 37: invitā invidiā, Hor. sat. 2, 1, 76: tantumne licebit invidiae? Claud. Mam. epist. 1, 4. – β) v. einem beneideten, gehässigen Gegenstande, invidiae aut pestilentiae possessores, die Bes. von beneideten oder ungesunden Plätzen, Cic. de lege agr. 1, 15: inv. ea, Liv. 6, 27, 3: u. quae invidia est (worin liegt das Gehässige) m. Infin., Verg. Aen. 4, 350. Verg. catal. 14, 8. – 2) die gehässige Beurteilung od. Anschuldigung, die Anfeindung, Verdächtigung, der gehässige Vorwurf, die Vorwürfe, invidiae et preces, Tac.: invidiae erat amissum Cremerae praesidium, Liv.: multa cum invidia flagitare, Tac.: Rhodum secedere statuit ad declinandam invidiam, Suet.: m. obj. Genet., ut ex eo crudelitatis invidiam colligam, Cic. Verr. 5, 19: mihi enim nec Demosthenes tam gravi morum dignus videtur invidiā, Quint. 12, 1, 15. – II) personif., als Göttin, Hyg. fab. praef. p. 8 M.

    lateinisch-deutsches > invidia

  • 18 involvo

    in-volvo, volvī, volūtum, ere, I) hineinwälzen, -rollen, -stürzen, m. Dat., involvit venti se nubibus ipse vertex, Lucr.: inferunt signa sternuntque obvios et igni suo involvunt, Tac.: übtr., si qua iniquitas involveretur, wenn sich Mißbräuche eingeschlichen, Tac. ann. 3, 63. – II) einher-, fortwälzen, mons silvas armenta virosque involvens secum, Verg. Aen. 12, 689. – III) darauf-, darüber wälzen, cupae involutae labuntur, Caes.: m. Dat., an-, auf etwas wälzen, -rollen, Olympum Ossae, Verg.: involvitur aris in caput, taumelt nieder auf das Haupt über den A. hin, Verg. – IV) darum od. um etw. herumwickeln, -hüllen, singula involvuntur folia lauri, Apic. 2, 40: veste prius tectā (darauf gedeckt) atque involutā (darum gehüllt) defuncti, Arnob. 5, 7: foliorum lanuginem corpori involvi, Plin. 11, 77: nec densae trepidis apium se involvere nubes cessarunt aquilis, Sil. 8, 635: circa tympanum involutus funis, Vitr. 10, 1, 7. – involuti canales, spiralförmige Rinnen, Vitr. 10, 6, 2. – V) etw. (mit etw.) einwickeln, einhüllen, a) eig.: caput (iumenti), Ggstz. revelare, Suet. (u. so involutis capitibus, Cic.): caput flammeolo, Petron.: sinistras sagis, Caes.: laevam togā, Quint.: manus linteo aspro, Scrib. Larg.: manum ad digitos usque, Liv.: poma argillā, Pallad.: se farinā, Phaedr.: iugulati praecisum caput involutum veste, Liv.: onera arenae involucris involuta, Iustin.: sal in linteolo involutum, Plin.: involutum candelabrum, Cic.: involuti di, die (in Gewänder) eingehüllten, Sen.: inv. totum flammis nemus, Verg.: nox involvit umbrā diem, Verg.: involuti nubilo dies, Sen. – b) übtr.: se litteris, sich in die Studien vertiefen, Cic.: se suā virtute, sich in seine T. hüllen, Hor.: magis ac magis se otio, Plin. ep. (vgl. diuturno otio involuti, Amm.): se laqueis tam insidiosae interrogationis, sich verstricken in usw., Plin. ep.: bellum pacis nomine involutum, unter dem Frieden versteckt, Cic.: latet fortasse (causa) obscuritate naturae involuta, Cic.: fraudibus involuti, ränkesüchtige Schleicher, Tac.

    lateinisch-deutsches > involvo

  • 19 noverca

    noverca, ae, f. (novus), die Stiefmutter, I) eig.: nov. filii, Cic.: nov. bona, Sen.: saeva, Verg.: saeviores tragicis novercae, Quint.: amisisti matrem statim nata; crevisti sub noverca, Sen.: an non putas esse aliquid discriminis inter matrem et novercam? Sen. ep. 94, 15. – Sprichw., apud novercam queri, vergeblich, Plaut. Pseud. 314. – bildl., quorum Italia est noverca, Vell.: rerum ipsa natura in eo non parens sed noverca fuerit, si etc., Quint. – II) übtr., a) eine zur Trockenlegung der Grundstücke bestimmte tönerne od. hölzerne Abzugsröhre, die mit Scherben gefüllt ist und das Wasser nur langsam, gleichsam stiefmütterlich, durchläßt, Gromat. vet. 227, 14; 240, 14 u.a. – b) ein unebener Platz (von der iniquitas novercae benannt), Hyg. de mun. castr. § 57.

    lateinisch-deutsches > noverca

  • 20 oppilo [1]

    1. oppīlo, āvī, ātum, āre (ob u. 2. pilo), verstopfen, verrammen, verschließen, Cato r. r. 100. Varro LL. 5, 135: ostia, Lucr. 6, 725: scalas tabernae librariae, Cic. Phil. 2, 21: portas, Vulg. 2. Esdr. 7, 3: loca occulta, Vulg. 1. Mach. 2, 36: übtr., opp. aurem, Augustin. in psalm. 57, 10: et omnis iniquitas oppilabit os suum, Vulg. psalm. 106, 42: oppilatum est os loquentium iniqua, Augustin. in psalm. 62, 20: ora contradicentium multis et magnis ac manifestis sanctarum scripturarum testimoniis opp., zum Schweigen bringen, Augustin. c. epist. Parmen. 1.

    lateinisch-deutsches > oppilo [1]

См. также в других словарях:

  • iniquitas — index disadvantage, partiality Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Manifesta iniquĭtas — (lat.), »offenbare Unbilligkeit«, von besonderer Bedeutung für die Anfechtung des Ausspruchs von Schiedsmännern (s. Arbitrator) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • iniquità — {{hw}}{{iniquità}}{{/hw}}s. f. 1 Caratteristica di iniquo; SIN. Ingiustizia. 2 Parola, atto iniquo …   Enciclopedia di italiano

  • iniquité — [ inikite ] n. f. • 1120 « corruption des mœurs »; lat. iniquitas 1 ♦ Corruption des mœurs; dépravation, état de péché. « Tout est leurre, imposture, mensonge, iniquité » (Hugo). ♢ Relig. ou littér. Acte contraire à la morale, à la religion. ⇒… …   Encyclopédie Universelle

  • inicvitate — INICVITÁTE, inicvităţi, s.f. (livr.) Inechitate. [var.: inicuitáte s.f.] – Din fr. iniquité, lat. iniquitas, atis. Trimis de valeriu, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  inicvitáte s. f., g. d. art …   Dicționar Român

  • Iniquities — Iniquity In*iq ui*ty, n.; pl. {Iniquities}. [OE. iniquitee, F. iniquit[ e], L. iniquitas, inequality, unfairness, injustice. See {Iniquous}.] [1913 Webster] 1. Absence of, or deviation from, just dealing; lack of rectitude or uprightness; gross… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Iniquity — In*iq ui*ty, n.; pl. {Iniquities}. [OE. iniquitee, F. iniquit[ e], L. iniquitas, inequality, unfairness, injustice. See {Iniquous}.] [1913 Webster] 1. Absence of, or deviation from, just dealing; lack of rectitude or uprightness; gross injustice; …   The Collaborative International Dictionary of English

  • iniquity — noun (plural ties) Etymology: Middle English iniquite, from Anglo French iniquité, from Latin iniquitat , iniquitas, from iniquus uneven, from in + aequus equal Date: 14th century 1. gross injustice ; wickedness 2. a wicked act or thing ; sin …   New Collegiate Dictionary

  • Ab origine — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P …   Deutsch Wikipedia

  • Ad Kalendas graecas — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P …   Deutsch Wikipedia

  • Ad calendas graecas — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»