-
1 уходить
ayrılmak,gitmek; çekilmek; kaçınmak; geçip gitmek; ilerlemek,ileri olmak; taşmak* * *несов.; сов. - уйти́1) gitmek; ayrılmak; çekilmekкогда́ он ушёл? — saat kaçta gitti?
он ушёл в свою́ ко́мнату — odasına çekildi
он ушёл из до́ма и бо́льше не верну́лся — evden ayrıldı, bir daha da dönmedi
из коло́дца ушла́ вода́ — kuyunun suyu çekildi
вода́ бы́стро ушла́ в песо́к — su hızla kuma / kumlara çekildi
из ло́пнувшей трубы́ ухо́дит вода́ — çatlak borudan su kaçıyor
когда́ мы пришли́, по́езд уже́ ушёл — geldiğimiz zaman tren kalkmıştı
уйти́ в мо́ре — denize açılmak
мяч ушёл за бокову́ю ли́нию — top taça çıktı
ферзь ушёл на (по́ле) е2 — vezir e2 karesine / evine kaçtı
уходи́ть в защи́ту — спорт. müdafaaya / defansa çekilmek
уходи́ть за ковёр (о борце) — minder dışına kaçmak
2) тж. перен. kaçmak, kaçınmak; sıyrılmakуйти́ от сле́жки — takipten kaçmak
уходи́ть от защи́ты — спорт. müdafaadan sıyrılmak
кома́нде не удало́сь уходи́ть от пораже́ния — takım yenilmekten kurtulamadı
он ухо́дит от отве́та на мои́ вопро́сы — sorduğum suallerden kaçıyor
уходи́ть от отве́тственности — sorumluluğun altından sıyrılmak
уйти́ из-под контро́ля со стороны́ парла́мента — parlamento denetiminden sıyrılmak
от э́той и́стины никуда́ не уйдёшь — bu gerçekten kaçamazsın
жена́ ушла́ от него́ — karısı kaçtı / ondan ayrıldı
3) ayrılmak; çekilmek; gitmekуйти́ из литерату́ры — edebiyat alanından çekilmek
уйти́ с истори́ческой аре́ны — tarih sahnesinden çekilmek
уйти́ в отста́вку (о военном) — emekliye ayrılmak
уйти́ с вое́нной слу́жбы — askerlikten ayrılmak
уйти́ с рабо́ты — işten ayrılmak
уйти́ в о́тпуск — izne gitmek
ушел (с рабо́ты) и э́тот специали́ст — bu uzman da gitti
уйти́ со съе́зда (в знак протеста) — kongreyi terketmek
4) geçip gitmekвре́мя ещё не ушло́ — vakit var daha
го́ды ухо́дят (о возрасте человека) — yıllar geçip gidiyor
5) gitmek; almakкуда́ ушло́ сто́лько де́нег? — bunca para nereye gitti?
на э́то де́ло ухо́дит мно́го вре́мени — bu iş çok zaman alır
на пальто́ сто́лько тка́ни не уйдёт — paltoya bu kadar kumaş gitmez
6) ilerlemek, ileri olmakчасы́ ушли́ вперёд — saat ilerlemiş / ileridir
7) разг. taşmakмолоко́ ушло́ — süt taştı
8) перен. kendini... vermekуйти́ в нау́ку́ — kendini bilime vermek
с голово́й уйти́ в рабо́ту — işe dalmak, kendini işe vermek
••уйти́ в оборо́ну — savunmaya çekilmek
тж.
перен. уйти́ в себя́ — içine kapanmakуйти́ из жи́зни — hayattan ayrılmak
уходя́щий класс — göçüp giden sınıf
уше́дший от нас... (о покойном) — aramızdan ayrılan...
исто́рия э́того го́рода ухо́дит в глубо́кое про́шлое — bu kentin tarihi çok eskiye gider / iner
-
2 отступать
несов.; сов. - отступи́ть1) çekilmek, gerilemekотступи́ть на не́сколько шаго́в — birkaç adını gerilemek
2) воен. (geri) çekilmek, ricat etmekотступа́ть с боя́ми — muharebe ede ede çekilmek
3) перен. yılmakне отступа́ть пе́ред тру́дностями — güçlüklerden yılmamak
4) dönmek, caymakмы не отсту́пим от э́того ку́рса! — bu politikadan dönmeyeceğiz!
еди́нство рабо́чих заста́вило хозя́ина отступи́ть — işçilerin birliği patronu geriletti
-
3 сходить
I несов.; сов. - сойти́1) inmekсходи́ть с ле́стницы — merdivenden inmek
сходи́ть с по́езда — trenden inmek
сойти́ с ло́шади — attan inmek
2) çekilmekсходи́ть с доро́ги — yoldan çekilmek
сходи́ть с ре́льсов — raydan çıkmak
3) kalkmak; çıkmak; çekilmekроса́ сошла́ — çiyler kalktı
вода́ с поле́й сошла́ — tarlalardaki sular çekildi
пятно́ не сошло́ — leke çıkmadı
улы́бка тут же сошла́ с его́ лица́ — yüzündeki tebessüm aniden siliniverdi
ко́жа схо́дит — deri soyuluyor
••сходи́ть с ума́ — delirmek; çıldırmak
сходи́ть с ума́ по ком-л. — biri için deli divane olmak
э́то сло́во не схо́дит у него́ с языка́ — bu söz (onun) dilinden düşmüyor
её фами́лия не сходи́ла с афи́ш — adı hep afişte kalıyordu
мы не сойдём с э́того пути́ — bu yoldan ayrılmayacağız
у них мя́со со стола́ не схо́дит — onların sofrasından et eksik olmuyor
э́то ему́ с рук не сойдёт (будет наказан) — bu onun yanına kalmaz
II сов.ты с ума́ сошёл! — çıldırdın mı sen?!
gitmek, gidip gelmek; gidip getirmekсходи́ за хле́бом — gidip ekmek al
-
4 удаляться
uzaklaşmak; ayrılmak; çekilmek* * *несов.; сов. - удали́ться1) ( отдаляться) uzaklaşmak; ayrılmakудаля́ться от те́мы — sadetten / konudan ayrılmak
2) ( уходить) çekilmek, çekilip gitmekудали́ться к себе́ в ко́мнату — odasına çekilmek
-
5 выходить
iyileştirmek; yetiştirmek; inmek; ayrılmak,çekilmek; olmak,çıkmak; (pencere vb.) açılmak,bakmak,nazır olmak; tükenmek,suyunu çekmek; tüketmek* * *I выход`итьнесов.; сов. - вы́йтивыходить из больни́цы — перен. hastaneden çıkmak
выходить из-за стола́ — masa / sofra başından kalkmak
выходить со ста́нции (о поезде) — перен. (istasyondan) kalkmak
выходить из войны́ — перен. savaştan / harpten çıkmak
вы́йти из кри́зиса — перен. bunalımdan çıkmak
выходить на у́лицу (о массах) — sokağa / dışarı çıkmak; sokaklara dökülmek
выходить в мо́ре — denize çıkmak
выходить в откры́тое мо́ре — denize açılmak
выходить на охо́ту — ava çıkmak
выходить на лов ры́бы — balığa çıkmak
выходить на сце́ну — sahneye çıkmak
выходить на мировы́е ры́нки — dünya pazarlarına açılmak
выходить на рабо́ту — işbaşı yapmak
выходить на телеэкра́ны (о фильме) — ekrana gelmek
вы́шел но́вый журна́л — yeni bir dergi çıktı
две соро́чки из э́того не вы́йдут — bundan iki gömlek çıkmaz
2) (становиться, делаться кем-л.) olmakиз него́ вы́йдет хоро́ший врач — iyi bir doktor olur
челове́ка из него́ не вы́йдет — adam olmaz
геро́й из него́ не вы́йдет — onda kahraman olacak hal yok
выходить победи́телем из чего-л. — galip çıkmak
3) ( получаться) olmak; çıkmakничего́ у него́ не вы́йдет — bir şey başaramaz:
из э́того ничего́ не вы́йдет — bundan bir şey çıkmaz
не вы́йдет! — sökmez!
вы́шло так, как я сказа́л — dediğim çıktı
э́тот сни́мок не вы́шел — bu fotoğraf (iyi) olmadı
сни́мок хорошо́ вы́шел — resim iyi çıktı
как бы чего́ не вы́шло — bir şey olmasın
как же так вы́шло, что... — nasıl oldu da...
4) тк. несов. bakmak; açılmakко́мната выхо́дит о́кнами в сад — odanın pencereleri bahçeye bakar
дверь выхо́дит в коридо́р — kapı koridora açılır
доро́га выхо́дит на шоссе́ — yol şoseye kavuşur / çıkar
5) ( замуж) varmakвыходить за кого-л. — birine varmak
6) тк. сов. ( происходить)...dan olmak, içinden çıkmak / gelmekон вы́шел из крестья́н — köylüdendir, köylü içinden çıkmıştı
он вы́шел из наро́да — halkın içinden yetişmişti
7) ( расходоваться) tükenmek, suyunu çekmek; harcamak, tüketmekу нас вы́шел весь бензи́н — benzinimiz tükendi
у нас выхо́дит мно́го дров — çok odun harcarız
••выходить из берего́в — taşmak
вы́йти из заколдо́ванного круга — kısır döngüden kurtulmak
выходить из себя́ — çileden çıkmak
умо́м он не вы́шел — akıldan yana züğürttür
она́ лицо́м не вы́шла — çehre züğürdüdür
э́та те́ма выхо́дит за ра́мки нашего сообще́ния — bu konu tebliğimizin çerçevesini aşmaktadır
II в`ыходитьна́ша кома́нда вы́шла вперёд — takımımız öne / ileri geçti
сов., см. выхаживать -
6 заходить
uğramak,girip çıkmak; almaya gelmek; çekilmek; batmak* * *I сов.заходи́ть по ко́мнате — odada bir aşağı bir yukarı dolaşmaya başlamak
II несов.; сов. - зайти́в коридо́ре заходи́ли — koridorda gidiş gelişler başladı
ты заходи́л к больно́му? — hastayı yokladın mı?
мне на́до зайти́ к дире́ктору — müdürü göreceğim
да, да, он до́ма, заходи́те! — evde, evde, buyurun!
2) (за кем-чем-л.) almaya gelmekза кни́гой я зайду́ пото́м — sonra gelir kitabı alırım
3) ( подходить со стороны) (dolanarak) gelmekзаходи́ с друго́й стороны́ маши́ны — arabayı dolan gel
4) ( скрываться) çekilmekсо́лнце зашло́ за́ гору — güneş dağın gerisine çekildi / ardına indi
5) ( о солнце) batmak6) в соч.речь зашла́ о... —...dan söz açıldı
••ты зашёл сли́шком далеко́ — fazla ileri gittin
-
7 отодвигаться
несов.; сов. - отодви́нуться1) çekilmekотодвига́ться наза́д — (biraz) geri çekilmek
2) перен. kalmakнаш отъе́зд отодви́нулся на вто́рник — gitmemiz Salıya kaldı
-
8 отходить
I несов.; сов. - отойти́1) çekilmek; uzaklaşmak; ayrılmakотойди́те в сто́рону! — kenara çekilin!
ребёнок не отхо́дит от телеви́зора — çocuk televizyon başından ayrılmıyor
она́ не отходи́ла от окна́ — pencere önünden ayrılmıyordu
су́дно отошло́ на не́сколько сот ме́тров (от бе́рега) — gemi birkaç yüz metre açıldı
2) kalkmak, hareket etmekпо́езд отхо́дит в три — tren üçte kalkıyor
3) воен. (geri) çekilmek4) kalmak, intikal etmekдом отошёл его́ насле́днику — evi varisine intikal etti
5) uzaklaşmakне отходя́ от национа́льных тради́ций — ulusal geleneklerden uzaklaşmadan
отойти́ от те́мы — konudan ayrılmak
6) bırakmak; kalkmakобо́и отошли́ — duvardaki kağıtlar kalkık
пятно́ отошло́ — leke çıktı
7) (приходить в себя, в сознание) kendine gelmek8) ( переставать сердиться) öfkesi geçmek, yumuşamak••отойти́ в о́бласть преда́ния / воспомина́ний — tarihe karışmak
отойти́ на второ́й план — ikinci plana düşmek
II сов., разг.отойти́ в ино́й мир — bu dünyadan göçüp gitmek
( больного) özenli bakımla iyi etmek -
9 уединяться
inzivaya çekilmek* * *несов.; сов. - уедини́тьсяinzivaya / bir köşeye çekilmek; halvet olmak ( для разговора) -
10 взвиваться
несов.; сов. - взви́тьсяyükselivermek (о птице, пламени); çekilmek ( о флаге) -
11 выход
çıkış; çekilme,istila; üretim* * *м1) ( действие) çıkma, çıkış; ayrılma, çekilme, istifa (etme) ( из организации)вы́ход из пике́ — ав. dalıştan çıkış
пра́во вы́хода из догово́ра — anlaşmadan çekilmek hakkı
вы́ход из кри́зиса — bunalımdan çıkış
вы́ход на орби́ту — yörüngeye oturma
2) çıkış (yeri); kapı; mahreç (-ci)из э́той пеще́ры два вы́хода — bu mağaranın iki çıkışı var
в за́ле три вы́хода — salonun üç kapısı var
у страны́ нет вы́хода к мо́рю — ülkenin denize mahreci yok
3) перен. (из затруднения и т. п.) çıkar yol, çıkış yolu, çareнайти́ вы́ход (из положе́ния) — çıkış yolunu bulmak, çaresini bulmak
ино́го вы́хода у нас нет — başka çaremiz yok
э́то - не вы́ход (из положе́ния) — bu, çıkar yol değildir
4) (книги, журнала и т. п.) çıkma5) ( продукции) üretimвы́ход зерна́ с (ка́ждого) гекта́ра — hektar başına tahıl üretimi
••быть на вы́ходах — театр. figüranlık yapmak
знать все ходы́ и вы́ходы — girdisini çıktısını bilmek
-
12 иссякать
несов.; сов. - исся́кнуть1) suyu çekilmek; soğulmakродни́к исся́к — pınar soğuldu
2) tükenmekтерпе́ние его́ исся́кло — sabrı tükendi
э́тот исто́чник не исся́к — bu kaynak kurumadı
у поэ́та исся́кло вдохнове́ние — şairin ilham kaynağı kurudu
-
13 обезводеть
сов.susuzlaşmak; suyu çekilmek -
14 отбегать
несов.; сов. - отбежа́ть -
15 отползать
несов.; сов. - отползти́sürünerek / sürüne sürüne çekilmek / uzaklaşmak -
16 отстраняться
несов.; сов. - отстрани́ться( отодвигаться) çekilmek -
17 оттягиваться
несов.; сов. - оттяну́ться( о войсках) çekilmek -
18 отхлынуть
сов.çekilivermek, çekilmek тж. перен. -
19 пересыхать
несов.; сов. - пересо́хнуть1) kupkuru olmak, aşırı kurumak; kurumak (о губах и т. п.)у меня́ во рту / в го́рле пересо́хло — boğazını kurumuştu
у него́ от жа́жды пересо́хли гу́бы — susuzluktan dudakları kurudu
2) (о колодце, речке и т. п.) soyulmak, suyu kurumak / çekilmek, körelmekколо́дец пересо́х — kuyunun suyu çekildi
-
20 подаваться
несов.; сов. - пода́тьсяон нажа́л плечо́м, но дверь не подала́сь — yüklendi, ama kapı yerinden oynamadı
2) çekilmekтолпа́ подала́сь в сто́рону — kalabalık yana çekildi
3) разг. ( отправляться) gitmek
- 1
- 2
См. также в других словарях:
çekilmek — nsz 1) Çekme işi yapılmak Ağlar çekiliyor dalyanlarda. O. V. Kanık 2) e Kendini geriye veya bir yana çekmek 3) den Bir işten, bir görevden kendi isteğiyle ayrılmak, istifa etmek Hiçbir zaman mebusluktan çekilmek niyetinde değilim. T. Buğra 4)… … Çağatay Osmanlı Sözlük
çekilmek — kitap (10AA111A. I I, 133, 134 … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
fil dişi kuleye çekilmek — herkesi küçümseyip kendisine özgü dünyasına çekilmek Çöküşün ve çöküşten kaçışın, fil dişi kuleye çekilişin yarattığı isyanlar kitaplaşmamıştır. S. İleri … Çağatay Osmanlı Sözlük
kabuğuna çekilmek — (kendi) dışarısı ile olan ilişkilerini kesmek, kimse ile görüşmemek Arkadaşı, hükûmet aleyhine konuşmaya başlayınca Fuat kabuğuna çekilmek lüzumunu duyar ve başını önüne eğip susmasını bilirdi. Y. K. Karaosmanoğlu … Çağatay Osmanlı Sözlük
kendi içine çekilmek — başkasıyla ilişki kurmamak, yalnız başına kalmak, inzivaya çekilmek Bizim gibi dış âlemle münasebetleri aksamış, kendi içine çekilip kendi yağıyla kavrulmak zorunda kalmıştı. Y. K. Karaosmanoğlu … Çağatay Osmanlı Sözlük
kendi kabuğuna çekilmek — kabuğuna çekilmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
geri geri çekilmek — arka arka gitmek Hamit in eteğini öpmüş ve geri geri çekilerek odadan çıkmış. Y. Z. Ortaç … Çağatay Osmanlı Sözlük
inzivaya çekilmek — toplumdan kaçıp hiçbir şeyle ilgilenmeyerek tek başına yaşamak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kabine çekilmek — Bakanlar Kurulu görevini bırakmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kozasına çekilmek — çevreyle ilişkisini kesmek, hiçbir şeye karışmamak Hiçbir tarakta bezim kalmadı, ipek böceği gibi kozama çekilmiş, kendi hâlimde, politikaya bulaşmadan yaşıyorum. A. İlhan … Çağatay Osmanlı Sözlük
sifonu çekilmek — sifondaki su boşaltılmak Yukarı katların birinde bir sifon çekiliyor. A. İlhan … Çağatay Osmanlı Sözlük