Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

(il+negare)

  • 81 nego

    nĕgo, āvi, ātum, 1 ( perf. subj. negāssim for negaverim, Plaut. As. 2, 4, 96.—Lengthened collat. form negumo: negumate in carmine Cn. Marci vatis significat negate, Paul. ex Fest. p. 165 Müll.; cf. Herm. Doct. Metr. p. 614), v. n. and a. [for ne-igo, ne and ajo, q. v.], to say no, to deny, refuse (opp. ajo, to say yes; v. ajo; cf.: abnuo, diffiteor, infitior).
    I.
    In gen.: vel ai, vel nega, say yes or no, Naev. ap. Prisc. p. 473 P.:

    vel tu mihi aias vel neges,

    Plaut. Rud. 2, 4, 14:

    negat quis? nego. Ait? aio,

    Ter. Eun. 2, 2, 21:

    Diogenes ait, Antipater negat,

    Cic. Off. 3, 23, 91:

    quasi ego id curem, quid ille aiat aut neget,

    id. Fin. 2, 22, 70:

    quia nunc aiunt, quod tunc negabant,

    id. Rab. Post. 12, 35.— With acc. and inf., to say or affirm that not, to deny that, etc.:

    Demosthenes negat, in eo positas esse fortunas Graeciae, hoc, etc.,

    Cic. Or. 8 fin.:

    Stoici negant quidquam esse bonum, nisi quod honestum sit,

    id. Fin. 2, 21, 68; id. de Or. 3, 14, 54:

    nego, ullam picturam fuisse, quin abstulerit,

    id. Verr. 2, 4, 1, § 1; Caes. B. G. 6, 31.—With quoniam (eccl. Lat.):

    negat quoniam Jesus est Christus,

    Vulg. 1 Joann. 2, 22.—Sometimes two propositions depend upon nego, with the latter of which an affirmative verb (dico, etc.) is to be supplied:

    plerique negant Caesarem in condicione mansurum: postulataque haec ab eo interposita esse, etc.,

    Cic. Att. 7, 15, 3:

    negabat cessandum et utique prius confligendum,

    Liv. 35, 1:

    ille negat se Numidam pertimescere, virtuti suorum credere,

    Sall. J. 106, 3; Vell. 2, 118, 5; Ter. Phorm. 2, 3, 6.—Sometimes another negation follows, which, however, does not destroy the first:

    negat nec suspicari,

    Cic. Ac. 1, 2, 7:

    negato esse nec mu, nec mutuum,

    Plaut. Stich. 1, 3, 101:

    tu autem te negas infracto remo, neque columbae collo, commoveri,

    Cic. Ac. 2, 25, 79.—
    (β).
    Pass. with inf., they say I am not, etc.:

    casta negor (sc. esse),

    Ov. F. 4, 321:

    saepe domi non es, cum sis quoque saepe negaris,

    Mart. 2, 5, 5:

    ex eo negantur ibi ranae coaxare,

    Suet. Aug. 94:

    ciconiae pullum qui ederit, negatur annis continuis lippiturus,

    Plin. 29, 6, 38, § 128.—
    II.
    In partic.
    A.
    To deny a thing;

    factum est: non nego,

    Ter. Ad. 5, 3, 12;

    opp. fateri,

    Cic. Brut. 19, 76:

    sed posthac omnia, quae certa non erunt, pro certo negato,

    id. Att. 5, 21, 5:

    negaturum aut me pro M. Fulvio, aut ipsum M. Fulvium censetis?

    Liv. 38, 43:

    negando minuendove,

    Suet. Caes. 66:

    mitto enim domestica, quae negari possunt,

    i. e. the proof of which can be suppressed, Cic. Pis. 5, 11:

    videant servi ne quis neget,

    Juv. 10, 87.— With quin:

    negare non posse, quin rectius sit, etc.,

    Liv. 40, 36:

    quod si negari non potest, quin, etc.,

    Lact. 5, 23 init.
    B.
    To deny, refuse: quicquam quisquam cuiquam, quod ei conveniat, neget, Enn. ap. Auct. Her. 4, 12, 18 (Trag. v. 448 Vahl.):

    numquam reo cuiquam tam praecise negavi, quam hic mihi,

    Cic. Att. 8, 4, 2:

    postquam id obstinate sibi negari videt,

    Caes. B. G. 5, 6:

    alicui impune negare,

    Ov. M. 13, 741:

    patriae opem,

    id. H. 3, 96:

    miseris,

    id. Tr. 5, 8, 13:

    civitatem alicui,

    Suet. Aug. 40:

    non ego me vinclis verberibusque nego,

    Tib. 2, 3, 80; Luc. 8, 3:

    exstingui primordia tanta negabam,

    Sil. 9, 532:

    neque enim negare tibi quidquam potest,

    Vulg. 3 Reg. 2, 17.—
    b.
    Se, to refuse (ante class.):

    obsecrat, Ut sibi ejus faciat copiam: illa enim se negat,

    Ter. Phorm. 1, 2, 63; id. Hec. 1, 2, 45.—
    C.
    E s p., to decline an invitation:

    invitatus ad haec aliquis de ponte negabit,

    Juv. 14, 135.—
    2.
    Transf., of inanim. things ( poet.):

    poma negat regio,

    i. e. does not yield, produce, Ov. Tr. 3, 10, 73:

    nec mihi materiam bellatrix Roma negabat,

    id. ib. 2, 321:

    pars ventis vela negare,

    i. e. to furl the sails, Ov. M. 11, 487:

    si dextra neget,

    Stat. Th. 6, 553:

    saxa negantia ferro,

    opposing, id. Silv. 3, 1:

    illi membra negant,

    his limbs fail him, id. Th. 2, 668.—
    D.
    To deny any knowledge of, to reject (with acc. of persons;

    eccl. Lat.): negaverunt Dominum,

    Vulg. Jer. 5, 12:

    qui me negaverit,

    ib. Matt. 10, 33: Christum negantes, ib. Judae, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > nego

  • 82 negumo

    nĕgo, āvi, ātum, 1 ( perf. subj. negāssim for negaverim, Plaut. As. 2, 4, 96.—Lengthened collat. form negumo: negumate in carmine Cn. Marci vatis significat negate, Paul. ex Fest. p. 165 Müll.; cf. Herm. Doct. Metr. p. 614), v. n. and a. [for ne-igo, ne and ajo, q. v.], to say no, to deny, refuse (opp. ajo, to say yes; v. ajo; cf.: abnuo, diffiteor, infitior).
    I.
    In gen.: vel ai, vel nega, say yes or no, Naev. ap. Prisc. p. 473 P.:

    vel tu mihi aias vel neges,

    Plaut. Rud. 2, 4, 14:

    negat quis? nego. Ait? aio,

    Ter. Eun. 2, 2, 21:

    Diogenes ait, Antipater negat,

    Cic. Off. 3, 23, 91:

    quasi ego id curem, quid ille aiat aut neget,

    id. Fin. 2, 22, 70:

    quia nunc aiunt, quod tunc negabant,

    id. Rab. Post. 12, 35.— With acc. and inf., to say or affirm that not, to deny that, etc.:

    Demosthenes negat, in eo positas esse fortunas Graeciae, hoc, etc.,

    Cic. Or. 8 fin.:

    Stoici negant quidquam esse bonum, nisi quod honestum sit,

    id. Fin. 2, 21, 68; id. de Or. 3, 14, 54:

    nego, ullam picturam fuisse, quin abstulerit,

    id. Verr. 2, 4, 1, § 1; Caes. B. G. 6, 31.—With quoniam (eccl. Lat.):

    negat quoniam Jesus est Christus,

    Vulg. 1 Joann. 2, 22.—Sometimes two propositions depend upon nego, with the latter of which an affirmative verb (dico, etc.) is to be supplied:

    plerique negant Caesarem in condicione mansurum: postulataque haec ab eo interposita esse, etc.,

    Cic. Att. 7, 15, 3:

    negabat cessandum et utique prius confligendum,

    Liv. 35, 1:

    ille negat se Numidam pertimescere, virtuti suorum credere,

    Sall. J. 106, 3; Vell. 2, 118, 5; Ter. Phorm. 2, 3, 6.—Sometimes another negation follows, which, however, does not destroy the first:

    negat nec suspicari,

    Cic. Ac. 1, 2, 7:

    negato esse nec mu, nec mutuum,

    Plaut. Stich. 1, 3, 101:

    tu autem te negas infracto remo, neque columbae collo, commoveri,

    Cic. Ac. 2, 25, 79.—
    (β).
    Pass. with inf., they say I am not, etc.:

    casta negor (sc. esse),

    Ov. F. 4, 321:

    saepe domi non es, cum sis quoque saepe negaris,

    Mart. 2, 5, 5:

    ex eo negantur ibi ranae coaxare,

    Suet. Aug. 94:

    ciconiae pullum qui ederit, negatur annis continuis lippiturus,

    Plin. 29, 6, 38, § 128.—
    II.
    In partic.
    A.
    To deny a thing;

    factum est: non nego,

    Ter. Ad. 5, 3, 12;

    opp. fateri,

    Cic. Brut. 19, 76:

    sed posthac omnia, quae certa non erunt, pro certo negato,

    id. Att. 5, 21, 5:

    negaturum aut me pro M. Fulvio, aut ipsum M. Fulvium censetis?

    Liv. 38, 43:

    negando minuendove,

    Suet. Caes. 66:

    mitto enim domestica, quae negari possunt,

    i. e. the proof of which can be suppressed, Cic. Pis. 5, 11:

    videant servi ne quis neget,

    Juv. 10, 87.— With quin:

    negare non posse, quin rectius sit, etc.,

    Liv. 40, 36:

    quod si negari non potest, quin, etc.,

    Lact. 5, 23 init.
    B.
    To deny, refuse: quicquam quisquam cuiquam, quod ei conveniat, neget, Enn. ap. Auct. Her. 4, 12, 18 (Trag. v. 448 Vahl.):

    numquam reo cuiquam tam praecise negavi, quam hic mihi,

    Cic. Att. 8, 4, 2:

    postquam id obstinate sibi negari videt,

    Caes. B. G. 5, 6:

    alicui impune negare,

    Ov. M. 13, 741:

    patriae opem,

    id. H. 3, 96:

    miseris,

    id. Tr. 5, 8, 13:

    civitatem alicui,

    Suet. Aug. 40:

    non ego me vinclis verberibusque nego,

    Tib. 2, 3, 80; Luc. 8, 3:

    exstingui primordia tanta negabam,

    Sil. 9, 532:

    neque enim negare tibi quidquam potest,

    Vulg. 3 Reg. 2, 17.—
    b.
    Se, to refuse (ante class.):

    obsecrat, Ut sibi ejus faciat copiam: illa enim se negat,

    Ter. Phorm. 1, 2, 63; id. Hec. 1, 2, 45.—
    C.
    E s p., to decline an invitation:

    invitatus ad haec aliquis de ponte negabit,

    Juv. 14, 135.—
    2.
    Transf., of inanim. things ( poet.):

    poma negat regio,

    i. e. does not yield, produce, Ov. Tr. 3, 10, 73:

    nec mihi materiam bellatrix Roma negabat,

    id. ib. 2, 321:

    pars ventis vela negare,

    i. e. to furl the sails, Ov. M. 11, 487:

    si dextra neget,

    Stat. Th. 6, 553:

    saxa negantia ferro,

    opposing, id. Silv. 3, 1:

    illi membra negant,

    his limbs fail him, id. Th. 2, 668.—
    D.
    To deny any knowledge of, to reject (with acc. of persons;

    eccl. Lat.): negaverunt Dominum,

    Vulg. Jer. 5, 12:

    qui me negaverit,

    ib. Matt. 10, 33: Christum negantes, ib. Judae, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > negumo

  • 83 отказать

    сов. отказать, несов. - отказывать
    2) перен. privare vt ( di qc) negare vt
    ему нельзя отказать в остроумии — non si può non ammettere che sia spiritoso
    отказать себе в самом необходимом — privarsi dello stretto necessario
    3) уст. В ( завещать) ereditare vt

    Большой итальяно-русский словарь > отказать

  • 84 verleugnen

    verleugnen, I) sagen, daß etwas nicht sei: infitiari (z.B. verum). – sein Alter v., multum de annis aetatis mentiri: den Menschen, seine Menschheit nicht v., non infitiari se hominem esse. – jmd. v., d. i. a) sagen, daß jmd. nicht zu Hause sei, negare alqm domi esse. – sich v. lassen, negari. – b) sagen, daß man jmd. nicht kenne, negare se alqm novisse oder se alqm umquam vidisse (jmd. desavouieren). – c) erklären, daß man jmd. nicht anerkenne; z.B. seinen Sohn v., alqm filium suum esse negare; alqm filium non agnoscere (nicht als Sohn anerkennen): seinen Vater v., abdicare patrem. – II) förmlich und feierlich entsagen, z.B. seine Religion, den Glauben der Väter v., patria sacra deserere. – das menschliche Gefühl v., communem naturae sensum repudiare. Verleugnung, seiner selbst, s. Selbstverleugnung.

    deutsch-lateinisches > verleugnen

  • 85 praecise

    praecisē, adv. [st2]1 [-] brièvement, en peu de mots. [st2]2 [-] précisément, nettement, catégoriquement.    - praecise negare, Cic.: refuser tout net.
    * * *
    praecisē, adv. [st2]1 [-] brièvement, en peu de mots. [st2]2 [-] précisément, nettement, catégoriquement.    - praecise negare, Cic.: refuser tout net.
    * * *
        Praecise, pen. prod. Aduerbium. Gel. Courtement.
    \
        Praecise negare. Cice. Rondement, Sans y plus retourner, Nier tout à trac, Couper la broche.
    \
        Praecise dicere. Cic. En trop peu de parolles, Avoir un langaige bien brief, Parler à demi.

    Dictionarium latinogallicum > praecise

  • 86 contestare

    protest
    law serve
    * * *
    contestare v.tr.
    1 ( negare) to deny; to contest: l'imputato contestò l'accusa, the accused denied the charge; contestare un addebito, to contest a debit; contestare un contratto, to contest a contract; contestare un diritto, to contest a claim; contestare a qlcu. il diritto di fare qlco., to challenge (o to contest) s.o.'s right to do sthg.
    2 (dir.) ( notificare) to notify: contestare una contravvenzione a qlcu., to fine s.o. (o amer. to give s.o. a ticket); il pubblico ministero contestò all'imputato il reato di furto, the prosecutor charged the defendant with theft
    3 ( opporsi a) to contest, to question; to challenge; to dispute: gli studenti contestavano le decisioni prese dal preside, the students challenged the decision taken by the headmaster.
    * * *
    [kontes'tare] 1.
    verbo transitivo
    1) (discutere) to question [autenticità, necessità]; (criticare) to challenge [ autorità]; to contest [ decisione]; to contest, to dispute [ risultato]
    2) (negare) to deny, to contest

    contestare a qcn. il diritto di fare — to contest sb.'s right to do

    3) dir. to notify

    contestare un reato a qcn. — to charge sb. with an offence

    2.
    verbo intransitivo (aus. avere) rar. to protest
    * * *
    contestare
    /kontes'tare/ [1]
     1 (discutere) to question [autenticità, necessità]; (criticare) to challenge [ autorità]; to contest [ decisione]; to contest, to dispute [ risultato]
     2 (negare) to deny, to contest; contestare a qcn. il diritto di fare to contest sb.'s right to do
     3 dir. to notify; contestare un reato a qcn. to charge sb. with an offence
     (aus. avere) rar. to protest.

    Dizionario Italiano-Inglese > contestare

  • 87 evidenza

    f evidence
    mettere in evidenza emphasize, highlight
    * * *
    evidenza s.f.
    1 ( l'essere evidente) evidence, obviousness: finalmente si arrese all'evidenza, at last he bowed to the facts; cercò di negare l'evidenza dei fatti, he tried to deny the evidence of the facts; mettere, porre in evidenza, to point out (o to stress o to highlight); essere in evidenza, to be in evidence (o to be conspicuous o to be in the limelight); mettersi in evidenza, to make oneself conspicuous (o to draw attention to oneself); anche alla festa cercò di mettersi in evidenza, even at the party he tried to push himself into the limelight // tenere in evidenza una pratica, to keep a record on file // (amm.): evidenza contabile, accounting evidence; evidenze contabili, ( documenti) accounting records
    2 ( chiarezza) clearness, plainness.
    * * *
    [evi'dɛntsa]
    sostantivo femminile
    1) evidence, facts pl., obviousness

    arrendersi all'evidenza — to face the facts, to bow to the facts

    negare l'evidenza — to deny the obvious, to swear black is white

    2) (efficacia rappresentativa) force, vividness
    3) in evidenza (in vista) in a prominent place

    mettere in (bella) evidenzafig. to accent, to stress, to highlight [importanza, utilità]; to bring out, to point out [ contraddizione]; to highlight [ legame]

    mettersi in evidenza (farsi notare) to be o come to the fore, to raise one's profile, to draw attention to oneself

    * * *
    evidenza
    /evi'dεntsa/
    sostantivo f.
     1 evidence, facts pl., obviousness; arrendersi all'evidenza to face the facts, to bow to the facts; negare l'evidenza to deny the obvious, to swear black is white
     2 (efficacia rappresentativa) force, vividness
     3 in evidenza (in vista) in a prominent place; mettere in (bella) evidenza fig. to accent, to stress, to highlight [importanza, utilità]; to bring out, to point out [ contraddizione]; to highlight [ legame]; mettersi in evidenza (farsi notare) to be o come to the fore, to raise one's profile, to draw attention to oneself.

    Dizionario Italiano-Inglese > evidenza

  • 88 ostinazione

    f obstinacy
    * * *
    1 obstinacy, stubbornness: ostinazione nel fare qlco., obstinacy in doing sthg.
    2 ( persistenza) persistence, persistency: ostinazione nel negare la verità, persistency in denying the truth.
    * * *
    [ostinat'tsjone]
    sostantivo femminile obstinacy, stubbornness

    negare qcs. con ostinazione — to deny sth. stubbornly

    * * *
    ostinazione
    /ostinat'tsjone/
    sostantivo f.
    obstinacy, stubbornness; negare qcs. con ostinazione to deny sth. stubbornly.

    Dizionario Italiano-Inglese > ostinazione

  • 89 отказывать

    [otkázyvat'] v.i. impf. (pf. отказать - откажу, откажешь; в + prepos.; + dat.)
    1.
    1) rifiutare (v.t.), negare (v.t.)

    отказывать кому-л. в помощи — negare il proprio aiuto a qd

    отказали тормоза — si sono rotti i freni, i freni non hanno risposto

    a) + inf. rifiutarsi di
    b) от + gen. rinunciare a
    2.

    Новый русско-итальянский словарь > отказывать

  • 90 auxilium

    auxilium, ī, n. (augeo), der Zuwachs, um etw. durchzuführen, die Hilfe, I) im allg., die Hilfe (abstr. u. konkr.), die Hilfeleistung, das Hilfsmittel ( Mittel), die Abhilfe, der Beistand, die Mitwirkung, Unterstützung, v. Pers. auch der Helfer (Ggstz. exitium, Plaut. rud. prol. 68), summum aux. omnium gentium (v. Konsul), Cic.: aux. Romanum (der Römer), Liv.: aux. adventicium, Cic.: aux. argentarium, Plaut.: m. subj. Genet., aux. domus, Helfer, Ov.: Graecorum auxilio, Cic.: auxilio noctis, mit Hilfe = unter dem Schutze der N., Sall.: auxilio tempestatis, vom stürmischen Wetter begünstigt, Caes. – m. obj. Genet., aux. salutis, Caes. u. Nep.: hortandi suos, Auct. b. Alex. – m. adversus u. Akk., opportunum adversus Indos auxilium, Curt.: quibus auxilii latio adversus consules esset, Liv. (vgl. unten mit dare u. esse). – accire alqm auxilio, Tac.: accurrere auxilio, Sall., in auxilium, Suet.: adiungere sibi auxilium, Cic.: auxilio alcis adiuvari, Liv. epit.: alqm advocare in auxilium alcis rei (wegen etw.), Tac.: auxilii nihil afferre, Ter.: unius civitatis firmum auxilium amittere, Cic.: arcessere alqm auxilio, Caes., in auxilium, Aur. Vict.: arripere opem auxiliumque ad alqd, Plaut.: ad auxilium convenire, Caes.: auxilio plebem per magistratus ex omnibus vicis convocare, Suet.: dare auxilium, Verg. u. Liv.: dare adversus alqm auxilium, Liv. u. Iustin. (s. Benecke Iustin. 38, 5, 3): ad extremum auxilium descendere, Caes.: effundere supremum auxilium, Liv.: egere auxilio, Sall., Ov. u. Quint.: auxilium esse alci, Plaut., od. gew. esse auxilio u. esse alci auxilio, Komik., Caes., Sall., Nep. u.a.: alci in peccato adiutricem, auxilio in paterna iniuria esse, Ter.: consuli adversus intercessionem collegae auxilio esse, Liv.: u. alci nemo auxilio est, quin m. Konj., Liv. 9, 26, 10: u. quod ne fieret, tribuni plebis auxilio fuerunt, Liv. epit. 59: tum quoque, si se appellet, auxilio ei futurum, ne causam dicat, Liv. 38, 52, 10: in auxilio (alcis) od. in auxilium esse, Plin., Iustin. u. Eutr. (s. Dudend. Caes. b. G. 3, 11, 2): aliquid auxilii est in alqo, es ist H. bei jmd. zu finden, Caes.: evocare alqm ex Africa in auxilium, Suet.: extremum auxilium experiri, Caes.: serum auxilium perditis erat, Liv.: vestri est auxilii m. folg. Infin., Cic. Clu. 4: expetere auxilium ab alqo, Ter. u. Cic.: exspectare vestrum auxilium, Cic.: ferre auxilium, Cic.: alci ferre auxilium, Enn. fr., Komik., Cic., Caes. u.a., opem auxiliumque alci, Cic.: ferre auxilium pecuniae, das G. retten, Caes.: ferre alci auxilium contra tantam vim sceleris praesentis, Cic.: Aetolos in auxilio habere, Liv. epit.: implorare auxilium alcis, Cic., od. auxilium ab alqo, Caes.: auxilium alcis implorare et flagitare, Cic.: suo auxilio freti, Cic.: deos in auxilium invocare, Quint.: mittere alci auxilium, Curt.: alqm auxilio mittere, Caes.: mitti alci auxilio ab alqo, Nep.: negare alci auxilium, Liv.: alci opus est auxilio alcis, Sall. fr. u. Cic.: offertur alci auxilium alcis, Cic.: orbari auxilio, Cic.: alcis auxilium sibi paratum putare, Cic.: petere auxilium ab alqo, Cic.: auxilium petere contra alqm, Hirt. b. G.: petere ab alqo auxilium salutis, Nep.: polliceri auxilium alci rei, Cic.: polliceri auxilium in publicum (zum allgemeinen Nutzen), Quint.: postulare auxilium, Caes.: privari auxilio sociorum, Nep.: proficisci alci auxilio, Nep.: promittere alci auxilium, Ov.: quaerere auxilium, Cic.: reperire alci rei auxilium, Caes.: requirere auxilium vestrum od. nullum, Cic.: rogare auxilium, Caes., auxilium summissā voce, Ov.: spoliari auxilio alcis, Cic.: succurrere alci auxilio, Caes.: uti auxilio (Mitwirkung) elephantorum, Liv.: uti auxilio legis, Quint.: venire alci auxilio, Caes. u.a., in auxilium, Suet. – Plur., auxilia, entw. übh. Hilfe usw. (s. oben), auxilia magica, Tibull.: aux. extrinsecus assumpta, Quint.: mit subj. Genet., auxilia equitum, Caes.: provinciarum, Caes.: Graecorum, Liv.: liberorum, Quint.: mit obj. Genet., salutis auxilia, Cic. – omnium sibi auxilia adiungere, Cic.: salutis auxilia ad alqm afferre, Cic.: assidēre auxiliis suis, vom Schiffer, Ov.: cuncta auxilia (Stützen) rei publicae labefactare convellereque, Cic.: auxilia formidare, Curt.: longinquis auxiliis indigere, Liv.: neutris auxilia mittere, neutral bleiben, Caes.: negare alci auxilia, Liv. u. Scrib.: auxilia portare, Sall.: illorum auxiliis uti, Cic. – od. Hilfsquellen, copiae auxiliaque alcis, Caes.: haec auxilia od. magna duo auxilia detrahere alci, Caes. u. Cic.: minuere auxilia populi Romani, Cic. – II) insbes.: a) als mediz. t. t., die Hilfe, das Hilfsmittel, das Heilmittel für od. gegen etw., absol. od. m. obj. Genet. od. m. adversus u. Akk., aux. anceps, Cels.: aux. optimum, praesentissimum, Cels.: auxilia imbecilliora, validiora, Cels.: omne auxilium corporis, jedes auf den K. angewandte H., Cels.: aux. adversae valetudinis, Cels.: aux. adversus profusionem sanguinis, Cels.: adhibere auxilium, Cels., auxilia, Scrib.: admovere aliquod auxilium, Cels.: egere auxilio, Cels.: opus est auxilio, Cels. – b) Plur. auxilia als milit. t. t., α) militär. Hilfsmittel = Streitkräfte, Militärmacht, auxilia infirma, Caes.: magna equitatus, Auct. b. Afr.: equestria, Auct. b. Afr.: equitum peditumque, Caes.: contrahere undique auxilia, Iustin. – β) Hilfstruppen, Hilfsvölker (Ggstz. legiones, copiae [eigene Streitkräfte]), auxilia et suppetiae, Plaut.: auxilia barbara, Caes.: levis armaturae, Hirt. b. G.: peditum, peditatus equitatusque, Caes.: ab sociis auxilia arcessere, Sall.: auxilia ex Britannia arcessere, Caes.: auxilia cogere, Verg.: auxilia comparare, Cic.: mittere alci auxilia, Cic. – im Ggstz. zu equitatus u. equites = Hilfstruppen zu Fuß, auxilia equitatumque comparare, Caes.: magnos equitatus magnaque auxilia exspectare, Caes.: equites auxiliaque barbaris omnibus imperare, Caes.

    lateinisch-deutsches > auxilium

  • 91 concedo

    con-cēdo, cessī, cessum, ere, sich aufmachend, Platz machend treten = abtreten (abziehen), beiseite treten od. gehen, das Feld räumen, sich aus dem Staube machen, davongehen, sich hinwegbegeben, sich zurückziehen, entweichen, u. mit Beziehung auf das Ziel hintreten, sich hinbegeben, wohin übergehen, I) eig.: a) übh.: α) v. leb. Wesen: concedite atque abscedite onmes; de via decedite, geht alle beiseite! macht Platz! geht aus dem Wege! Plaut.: tempus est concedere, Ter. – m. ab od. m. ex u. Abl., od. m. bl. Abl., ab alqo, Plaut.: a foribus, Plaut.: superis ab oris, von der Oberwelt, Verg.: v. Lebl., iamque dies caelo concesserat, Verg. – m. Advv., m. ad u. in m. Akk., m. trans u. Akk. u. bl. Abl. (woher?) u. bl. Acc. loc. (wohin?), huc concede aliquantum, Plaut.: huc tandem concede, Verg.: huc concessero, Ter.: hic dum abit huc concessero, Caecil. com. fr.: interea concedite istuc, Plaut.: c. procul, Afran. com. fr.: c. retro, Curt. u. Tac.: ad ianuam concessero, Plaut.: concede ad dexteram! Ter.: c. in turbam, Hor.: c. in Iunonis Laciniae delubrum, Liv.: c. in hiberna, Liv.: Carthaginem novam in hiberna, Liv.: c. in arcem, Liv. u. Curt. (s. Drak. Liv. 5, 39, 9. Mützell Curt. 3, 4 [9], 5): c. trans Rhenum, Tac. – concede hinc a foribus paulum istorsum, Ter.: ab alcis oculis aliquo (irgendwohin), Cic.: c. ab Ethopia in altiorem tumulum, Liv.: c. ex praetorio in tabernaculum suum, Liv.: concedam hinc intro, Ter.: concedere aliquantisper hinc mi intro lubet, Plaut.: concede hinc domum, Ter.: rus concessuram (esse) hinc, Ter.: m. Dat. (wohin? wozu?), cenae nuptiali, Apul. met. 6, 10. – m. 1. Supin., c. Argos habitatum (um da zu w.), Nep. Them. 8, 1. – m. cum u. Abl., cum coniugibus ac liberis in arcem Capitoliumque, Liv.: cum alqo Neapolim, Gell. – m. per u. Akk. der Pers. (durch jmd. = auf jmds. Betrieb), c. ad victorem per Flavium Sabinum, übergehen, Tac. – β) v. Lebl.: ipsae rursus concedite silvae! fahret hin, ihr W.! Verg.: docet, unde fulmen venerit, quo concesserit, Cic.: vita per auras maesta concessit ad manes, Verg.: neque nox quoquam concedit die (= diei), weicht irgendwohin vor dem T., Plaut. Amph. 276. – b) insbes.: α) einem andern Platz machend aus einem Orte gehen, ausziehen, ex aedibus, Ter. Hec. 679. – β) einen Ort aufgebend abziehen, einen Ort usw. aufgeben, räumen, gew. im Pass. (unpers.), metu concessum (esse) barbarus ratus, Liv. – m. Abl. (von wo?), post... cedendo in angulum Bruttium ceterā Italiā concessum, Liv. 28, 12, 6 (wo post conc. subst. = nach der Räumung des übrigen It.). – m. Dat. (wem?), Samnium, quo iam tamquam trans Hiberum agro Poenis concessum sit, Liv. – u. c. vitā, aus dem Leben scheiden = sterben, Tac. – mit Abl. (durch), concessit vitā Burrus, incertum valetudine, an veneno, Tac.: u. so auch absol., quandoque concessero, Tac. (s. Nipperd. Tac. ann. 2, 71).

    II) übtr.: A) sich verziehen, dahinschwinden, tumor omnis et irae concessere deûm, Verg. Aen. 8, 41.

    B) m. Advv. od. m. in u. Akk. = wohin übergehen, a) in ein Verhältnis, einen Zustand sich begeben, sich fügen, sich zurückziehen, in deditionem, Liv.: prope in voluntariam deditionem, Liv. (s. Drak. Liv. 39, 2, 4): in matrimonium fratris, Iustin.: in gratiam alcis, Arnob.: in privatam vitam, Eutr. – b) einer Meinung, Partei usw. beitreten, zu ihr übertreten, in Attali sententiam, Liv.: u. in hanc sententiam, Liv.: in partes, Tac.: in illos, ihnen beipflichten, Cic. fr. – unpers., ut in sententiam Pisonis concederetur, Tac.: concessum in condiciones, ut etc., Liv. – c) an od. auf jmd. od. etwas übergehen = kommen, jmdm. od. einer Sache anheimfallen, zuteil werden, ne omne belli decus illuc concederet, Tac.: mulier coniuncta viro concedit in unum, Lucr.: cum in fatum concederet, bei herannahendem Tode, Modest. dig. 34, 3, 20. – u. so von Staaten, Ländern, Völkern u. von Parteien, c. in alcis dicionem, voluntate in alcis dicionem, Liv.: in alcis ius atque dicionem, Sall.: in alcis ius dicionemque, in alcis imperium, Iustin., in alcis dicionem imperiumque, Liv. (s. Drak. Liv. 38, 16, 9): in paucorum dominationem, Sall. fr.: in paucorum potentium gratiam, Sall. fr.: itaque concessere illuc omnes, at mox, si vostra receperitis, ad vos plerique, gingen alle auf die Gegenseite über, werden aber... zu euch zurückkehren, Sall. fr.: c. in Tyrias leges, sich der karthagischen Herrschaft unterwerfen, Sil. – Edessa et Beroea eodem concesserunt, kamen ebendahin (= wurden zu demselben Landesteil geschlagen), Liv. 45, 29, 9. – d) in etw. übergehen = aufgehen in usw., sich verlieren unter usw., victi omnes in gentem nomenque imperantium concessere, Sall. Iug. 18, 12.

    C) zurücktreten, abtreten, 1) v. intr.: a) sich fügend, sich unterordnend, gew. m. Dat. (wem?), α) der Übermacht u. den nötigenden Umständen weichen, das Feld räumen, sich fügen, sich in etw. ergeben, Casina concedit homini nemini, Plaut.: voluptas concedit dignitati, Cic.: cedant arma togae, concedat laurea laudi, Cic. poët.: magnitudini medicinae doloris magnitudo concedit, Cic.: c. obsidioni, der B. weichen = den Belagerten keine Hilfe leisten (Ggstz. prohibere obsidionem), Tac.: c. naturae, euphem. = eines natürlichen Todes sterben, Sall. Iug. 14, 15: ebenso c. fato, Tac. ann. 2, 71. Plin. pan. 11, 3 (vgl. cedere fato, Liv. 26, 13, 17): u. c. magnis fatis, Val. Flacc. 1, 554. – unpers., m. de u. Abl., concessum propemodum de victoria, Liv.: aut hostibus aut civibus de victoria concedendum esse, Liv. – β) dem Willen, der Forderung, dem Urteil, der Behauptung jmds. sich fügen, sich unterordnen, nachgeben, beipflichten (Ggstz. repugnare), numquamne hodie concedes mihi? Ter.: c. iurisconsultis, Cic.: alcis postulationi, Cic.: veris, der Wahrheit die Ehre geben (συγχωρειν τη ἀλθεία), Hor. – u. c. inter se, sich einigen, Tac. ann. 2, 30. – mit de u. Abl., de qua (levitate Asiae) nos et libenter et facile concedimus, die wir... zugestehen, Cic.: concessum (unpers.) ab nobilitate plebi de consule plebeio, Liv. – u. absol., dissuadente primo Vercingetorige, post concedente, Caes.: Caesar concedendum non putabat, Caes. – γ) dem Vorrange, den Vorzügen weichen = jmdm. od. einer Sache nachstehen, den Vorrang od. Vorzug einräumen, -zugestehen, -lassen, gegen jmd. od. etw. zurücktreten (s. Kritz u. Fabri Sall. Iug. 11, 4), a me vero sic diligitur (Servius tuus), ut tibi uni concedam, praeterea nemini, Cic.: sese unis Suebis concedere, Caes.: c. aetati, Sall.: u. (unpers.) Sulla, cuius facundiae, non aetati a Manlio concessum, Sall. – mit de u. Abl., vix alci de familiaritate, Cic.: magistro tantulum de arte, Cic.: u. (unpers.) concessum propalam de virtute ac gloria esse, Liv. – mit in u. Abl., neque ei quicquam in desperatione concedo, Cic. – mit bl. Abl. (in, an), nemini in illa causa studio et cupiditate, Cic.: nec amore in hanc patriam nobis concedunt, Tac. – absol., nec, si muneribus certes, concedat Iollas, Verg.: is, concedentibus omnibus, qui cum Varrone certaverant, collega datur consuli, Liv. – b) aufgebend, nachlassend, α) in bezug auf ein Recht, zurücktreten, verzichten, de suo iure paululum, Ter. adelph. 217 (vgl. Cic. de off. 2, 64 paulum nonnumquam de suo iure decedere). – β) in bezug auf Ahndung, Strafe, es jmdm. od. einen Fehler jmdm. hingehen lassen = gegen jmd. od. etw. nachsichtig sein, etw. nachsehen = verzeihen, poëtae non ignoscit, nobis concedit, Cic.: alienis peccatis, Cic.: temere dicto, Cic.: vitio, Hor.: multa virtuti eorum concedens, Caes.: id ipsum factum, propter quod sibi reus concedit, reus putat oportere, Cic.: num eāre (deshalb) concedi reo conveniat, quod (weil) alieno inductu fecerit, Cornif. rhet.: absol., dat tibi iustam excusationem, prope ut concedendum atque ignoscendum videatur, Cic.

    2) v. tr.: a) überlassend, zugestehend abtreten, einräumen: α) übh., aus freiem Willen, aus Güte, Nachsicht, Gnade überlassen, zugestehen, erlauben, gestatten (Ggstz. negare, denegare), alci sedes suas, Cic. (u. im Passiv, sedes habere in Gallia ab ipsis concessas, Caes.): pueris ludum tempestivum, Hor.: praedam militibus, Caes.: alci libertatem in alqa re, Cic.: alci libertatem, Caes. (u. im Passiv, illa dono deûm concessa libertas, Ps. Quint. decl.): alci vitam, Hirt. b.G.: alci impunitatem, Caes.: crimen gratiae, die Anklage der G. gestatten = die Ankl. um der G. willen übernehmen, Cic.: concedendo omnia, durch uneingeschränkte Zugeständnisse (Konzessionen), Liv. – mit Prädik.-Acc. des Partic. Fut. Pass., zB. bona quaedam proscriptorum diripienda, Cic. – m. ad od. (selten) in u. Akk., oppidum militibus ad diripiendum, Caes.: alteram partem eius vici Gallis ad hiemandum, Caes.: Calydona Dianae in iras, zur Befriedigung ihres Zorns, Verg. – m. folg. Infin., mediocribus esse poëtis c., Hor.: di faciles, peccasse semel concedite tuto (Adv.), Ov.: servis c. pueros huius aetatis verberare, Curt.: klass. nur im Passiv, de re publica nisi per concilium loqui non conceditur, Caes.: conceditur commune quiddam dicere, Cic.: si videre concessum sit, Cic.: ingemiscere non numquam viro concessum est, Cic.: concessum (esse) sibi transire in Asiam, Liv.: quamquam poëtis furere concessum est, Plin. ep.: u. persönl., fatis numquam concessa moveri Camerina, dem es niemals durchs Schicksal vergönnt war umgewandelt zu werden, Verg. Aen. 3, 700 (vgl. no. δ aus. Cic. Caecin. 44). – mit folg. ut u. Konj., concessit ei, ut regnaret, Enn. fr.: concedo tibi, ut ea praetereas, quae etc., Cic.: petiisse a matertera, ut sibi concederet, ut in eius sella requiesceret, Cic.: non prius Viridovicem reliquosque duces ex concilio dimittunt, quam ab his sit concessum, arma uti capiant et ad castra contendant, Caes.: u. (mit Ironie) concedant, ut hi viri boni fuerint, mögen (gütigst) erlauben, daß usw., Cic. – m. qui u. Konj., nemini concedo, qui (daß er) tibi vetustate necessitudinis potior possit esse, Cic. ep. 10, 3, 2: u. so ibid. 4, 3, 1. – mit ne u. Konj., unum illud orat, ut timori suo concedatur (nachgelassen werde), ne in conspectum veniat cuiusquam Romani, Hirt. b.G. 8, 48, 9. – mit folg. si u. Konj., ut ipsi concedi non oporteret, si in nostros fines impetum faceret, Caes. b.G. 1, 44, 8: ubi id a Caesare negatum et, palam si colloqui vellent, concessum est, Caes. b.c. 1, 84, 2. – u. scheinbar absol., consules neque concedebant neque valde repugnabant, Cic. ep. 1, 2, 2: Boios petentibus Aeduis... ut in finibus suis collocarent, concessit (näml. ut collocarent), Caes. b. G. 1, 28, 5: u. m. folg. Ang. des Grundes, quod memoriā tenebat L. Cassium consulem occisum... concedendum non putabat, Caes. b.G. 1, 7, 4: ossa eius clam in Attica ab amicis sepulta, quoniam legibus non concederetur, quod proditionis esset damnatus, Nep. Them. 10, 5. – und parenthet., cetera lascivae faciant, concede, puellae, Ov. art. am. 1, 523: te, dulcis amice, reviset cum Zephyris, si concedes, et hirundine prima, Hor. ep. 1, 7, 13. – Partic. Perf. subst., concessa, ōrum, n., das Erlaubte, abhorrere a maiorum consuetudine atque concessis, Cic. Cael. 48: concessa petere, Verg. Aen. 5, 798: concessa amare, Ov. met. 9, 454. – β) der Übermacht od. den nötigenden Umständen weichend etwas einräumen, victoriam, Curt.: hosti victoriam, Iustin. – γ) dem Range od. Vorzuge nach sich unterordnend, Atheniensibus imperii maritimi principatum, Nep.: alci primas in dicendo partes, Cic. – dah. prägn. m. folg. ut u. Konj. = als Vorzug einräumen, nec vero histrionibus oratoribusque concedendum est, ut iis haec apta sint, nobis dissoluta, Cic. de off. 1, 129. – δ) eine Behauptung, Meinung einräumen, zugestehen, iam istuc (= istoc) coacti a te paulo ante concessimus, Cic. – m. folg. Acc. u. Infin. (Synon. dare; Ggstz. negare), age, iam concedo, non esse miseros, qui mortui sint, Cic.: cum summos deos esse concedamus, Cic.: M. Dasne aut mane animos post mortem aut morte ipsā interire? A. Do vero. M. Quid si maneant? A. Beatos esse concedo, Cic. – im Passiv, persönl., haec ubi concedentur esse facta, ibi vis facta negabitur? Cic. Caecin. 44. – parenthet. beim einräumenden Konj., concedo, forsitan aliquis aliquando eiusmodi quippiam fecerit, Cic.: quare concedo sit dives, Catull. – scheinbar absol., beatos esse deos sumpsisti. Concedimus (verst. beatos esse deos), Cic.: faciet quod oportet, concedo (nun gut!), Sen. – b) aufgebend: α) aufgeben = fahrenlassen, opfern, Siciliam, Liv.: partem octavam pretii, Plin. ep. – m. Dat. (wem zugunsten? wem zuliebe?), alci auguratus petitionem, Cic.: u. rei publicae dolorem atque amicitias suas, Cic. – dah. alqm alci, jmd. (einen Straffälligen) einem zuliebe frei-, loslassen, begnadigen, ut concessisti illum senatui, sic da hunc populo, Cic.: c. huic sororis filium et Q. Ciceronem, Nep.: falsi damnatum Marcellum senatui rei publicaeque, Cic.: alqm alcis precibus, einen auf jmds. Bitten begnadigen, Tac.: u. im Passiv, Montanus patri concessus est, Tac. – β) aus Nachsicht, Gnade hingehen lassen = verzeihen, haec omnia remitto atque concedo, Cic. – mit Dat. (wem?), omnibus omnia peccata et maleficia, Cic.: alci delicta maiora, Cic.: u. mit Dat. (wem zuliebe? wem zu Gefallen?), in iudicando peccata liberûm misericordiae parentum, Cic. Vgl. Ruperti Tac. ann. 1, 7, 8. Duker Flor. 3, 5, 10.

    lateinisch-deutsches > concedo

  • 92 insto

    īn-sto, stitī, stātūrus, āre, intr. u. tr., I) auf od. über etwas stehen, saxo in globoso, Pacuv. tr. 367: übtr., cuius rei simulacrum et imago ante oculos semper nobis versatur et instat, vor Au. schwebt u. steht, Lucr. 2, 113: m. Acc., rectam instas viam, du hast den rechten Weg betreten = hast ganz recht, Plaut. asin. 54. – II) mit besonderen Nebenbegrr.: A) mit dem Nbbegr. der Nähe, dicht-, hart hinterher sein, 1) eig.: vestigiis, auf dem Fuße folgen (bildl.), Liv. 27, 12, 9. Flor. 4, 11, 8. – 2) übtr.: a) v. Pers.: α) herandringen, vordringen, jmd. hart bedrängen, ihm zusetzen, auf ihn eindringen, ihn hart verfolgen, jmdm. nachdrängen, αα) übh., absol., Cic. u.a.: adversario, Cic.: nunc identidem nosmet ipsi nobis instemus, uns einander selbst antreiben, Cornif. rhet. – ββ) als milit t. t., absol., hinc, Verg.: acrius oder cupidius, Caes.: ferro, Cic.: curru (zu W.), Ov.: m. Dat., hosti, Liv.: cedenti, Liv.: fugienti, Eutr.: pertinaciter hosti fugienti, Frontin.: fugientibus, Ov.: m. Acc., hostes Nep. Epam. 9, 1 u. Eum. 4, 2 Lupus: impers., si instetur, Liv. 2, 44, 11: ubi instaretur, Tac. ann. 3, 21. – β) eine Sache unablässig-, emsig betreiben, sich einer Sache mit Eifer widmen, operi, Verg.: coeptis, Tac.: obsidioni acriter, Curt.: m. Acc., currum, den Bau des W., Verg.: dah. nicht ablassen, fest darauf bestehen, darauf dringen, drängen, m. folg. Infin., Spartam reportare, Pacuv. fr.: poscere recuperatores, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., ego illud sedulo negare factum (esse), ille instat factum (esse), Ter. Andr. 147 (vgl. Plaut. merc. 242): m. allg. Acc. u. de m. Abl., unum instare de indutiis, auf dem einen, hinsichtlich des W., bestehe er fest, Caes.: absol., alci instanti negare alqd, Cic. – γ) jmdm. zusetzen, jmd. drängen, in jmd. dringen, jmd. bestürmen, dringend bitten, absol., Komik., Cic. u.a.: acrius pater instat, Ter.: evincunt instando, ut etc., Liv.: u. inst. od. alci instare m. folg. ut u. Konj., Cic. u.a.: u. m. bl. Konj., Curt. 4, 16 (62), 18: acriter inst. m. folg. ne u. Konj., Plaut. Cas. 341. – b) von der Zeit, v. Umständen, drängen, nahe bevorstehen, zunächst vorliegen, drohen, tantum me instat exiti, Plaut.: nox instat, Sall.: dies instat, quo etc., Cic.: hiems instat, Liv.: partus prope instat, Ter.: bellum instat, Caes. u. Liv.: periculum instat (auch ab alqo), Cic.: instantes clades, die Not, die man vor Augen sah, Liv.: alci iter instat, Cic.: nihil mihi instat, Liv.: satis est quod mihi instat de Milone (wegen des M.), Cic. – B) mit dem Nbbegr. der gehemmten Bewegung = stehen bleiben, in medio triclinio, Suet. Tib. 72, 3: iugis, sich auf den Höhen festsetzen, Verg. Aen. 11, 529. – / Partiz. Fut. Akt. īnstātūrus bei Liv. 10, 36, 3. Frontin. 2, 6, 10.

    lateinisch-deutsches > insto

  • 93 abschlägig

    abschlägig; z. B. eine a. Antwort geben (abschlägig antworten). negare (absol.); abnuere, recusare (s. »ablehnen« die Synon.), absol. od. de alqa re (z. B. de pace): ich gebe jmdm. (der um etwas anhält, sich bewirbt) in einer Sache eine a. A. (a. Bescheid), alqs a me alcis rei repulsam fert: ich wage nicht jmdm. eine a. A. zu geben, alci negare non audeo: du sollst keine a. Antwort dekommen, quid me ores, impetrabis; od. (keinen a. Bescheid) haud repulsus abibis. abschläglich, s. Abschlag.

    deutsch-lateinisches > abschlägig

  • 94 anerkennen

    anerkennen, agnoscere (etw. mir od. einer andern Pers. od. Sache angehörig u. eigentümlich erkennen und gelten lassen, z. B. filium: u. ex nepte editum infantem: u. humanitatem alcis). – cognoscere (infolge vorhergegangener Besichtigung oder Untersuchung als das erkennen, was es ist, z. B. et signum [Siegel] et manum [Hand, Handschrift] suam). – aestimare (gerecht würdigen, z. B. haec munera satis grato animo). – probare. approbare. comprobare (gutheißen, als erprobt, tüchtig gelten lassen, Ggstz. improbare). – laudare (loben, lobend anerkennen). – sancire (durch Beschluß, Verordnung anerkennen, z. B. legem u. acta Caesaris). – suscipere. recipere (billigend an- u. aufnehmen, Ggstz. recusare). – interpretari (so u. so auffassen u. infolgedessen so u. so anerkennen, mit Ang. wie? z. B. alqd grate, grato animo). – fateri. confiteri (durch Zugeständnis anerkennen, Ggstz. infitiari, negare; z. B. alcis fidem fat.: u. hoc crimen conf.: u. aes alienum oder nomen [Schuldposten]: mit folg. Akk. u. Infin. – z. B. seine Unwissenheit in vielen Stücken a., multa se igno rare fateri). – jmd. od. etw. anerk. als etc., [102] agnoscere mit dopp. Akk.; probare mit dopp. Akk.; confiteri mit dopp. Akk. – nicht anerk., auch improbare (mißbilligen, z. B. alcis iudicium); contemnere (gleichgültig beiseite liegen lassen, z. B. meam legem contemnit); recusare (aus Gründen zurückweisen, z. B. uxorem); repudiare (verschmähen, z. B. auctoritatem superiorum); reicere (verwerfen, perhorreszieren, z. B. iudices); infitiari (ableugnen, z. B. debitum); fateri non mit Akk. u. Infin. (z. B. die Rechtmäßigkeit des Verfahrens nicht a., id non iure factum esse fateri); negare mit folg. Akk. u. Infin. (verneinen, daß etc., z. B. ich erkenne meine Handschrift nicht an, id a me scriptum esse nego).nicht anerk., als etc., non agnoscere m. dopp. Akk. (z. B. alqm filium; u. alqm regem); recusare mit dopp. Akk. z. B. alqm iudicem): ein Gesetz nicht als Gesetz a., legem non putare legem od. (gar nicht) legem omnino putare nullam: einen Sohn nicht mehr a., abdicare filium: jmd. als Sohn nicht mehr a.; alqm abdicare filium. – stillschweigend a., silentio comprobare (z. B. honorem alcis). – in höchst anerkennenden Ausdrücken, amplissimis verbis (z. B. per senatus consultum alci gratias agere).

    deutsch-lateinisches > anerkennen

  • 95 behaupten

    behaupten, I) fortwährend als Meinung aufstellen: tenere. obtinere (da b., wo um die Wahrheit gestritten wird). – contendere. intendere (durchzusetzen suchen gegen anders Gesinnte, mit allg. Akk. (id, quod u. dgl.] od. m. Akk. u. Infin.). – defendere mit Akk. od. mit Akk. u. Infin. (verteidigen, zu verteidigen suchen gegen Widerspruch). – affirmare (als gewiß behaupten, versichern, z. B. fortissime [ganz fest, ganz bestimmt], pro certo). – asseverare (ernstlich versichern, in vollem Ernst behaupten, z. B. firmissime [ganz fest, ganz bestimmt]). – efficere (dartun od. darzutun suchen). – disserere. disputare (erörternd behaupten; s. »erörtern« das Nähere). – velle (wollen). – censere (seine Meinung dahin aussprechen, erachten). – ponere (als feststehend aufstellen, annehmen). – placet od. videtur mihi (als beliebige Meinung angeben). – statuere (als Meinung hinstellen). – dicere (als Meinung äußern); alle mit Akk. u. Infin. – aio (sagen, daß etwas so ist; wenn es = behaupten, Ggstz. negare; namentl. oft ut ait, wie er od. man behauptet). – auctorem esse mit Akk. u. Infin. (als Gewährsmann, bezeugend überliefern, v. Geschichtschreibern etc.). – behaupten, daß etwas nicht so sei, negare, z. B. Demokrit behauptet, daß es ohne Begeisterung keinen großen Dichter geben könne, Democritus negat sine furore quem quam poëtam magnum esse posse. – ich will nicht b., daß etc., non dico mit Akk. u. Infin.: daß nicht etc., non nego mit Akk. u. Infin. – II) etwas od. sich in etwas behaupten, d. i. fortwährend sich im Besitze einer Sache erhalten: teuere. obtinere (den Besitz einer strittigen Sache behaupten, nicht verloren gehen lassen). – retinere (zurückhalten, nicht hergeben, sich im Besitz einer Sache erhalten). – sustinere, sustentare (etw. od. sich gegen etw. aufrecht halten, auch absol.). – tueri (gegen mögliche Gefahren schützen, bewahren); verb. sustinere ac tueri. – sich in einer Stadt b. (gegen den Feind), in urbe sustinere: sich gegen den Feind b., vim od. impetum hostium sustinere: sich in seinem Ansehen, seiner Würde b., auctoritatem, dignitatem suam tenere. sich behaupten = sich aufrecht erhalten, nicht sinken, stare (Ggstz. ruere, cadere; durch jmd., per alqm: durch etw., alqā re, z. B. regnum stat concordiā). – valere (sich in voller Kraft erhalten, v. Meinungen etc.).

    deutsch-lateinisches > behaupten

  • 96 einlassen

    einlassen, intromittere. intro admittere u. bl. admittere (den Eingang gestatten, zulassen, z.B. pseudothyro introm.: u. per fenestram adm.: u. lucem od. diem adm.: u. adm. alqm auch = zur Audienz lassen). – accipere. recipere (aufnehmen, z.B. alqm urbe od. in urbem acc. od. rec.: u. acc. auch = eindringen lassen, z.B. lucem: u. navis aliquantum aquae accipit: u. navis aquam omnibus compagibus accipit: u. cubiculum patentibus fenestris favonios accipit). – alci aditum dare (jmdm. Zutritt gestatten). – alci aditum conveniendi dare. alci copiam sui dare (jmdm. Audienz gewähren, ihn vor sich lassen). – intromitti alqm in cubiculum iubere (jmd. ins Zimmer zu lassen befehlen). – immittere (hineinlassen, hineindringen lassen, z.B. lucem: u. einsenken, einen Balken etc.). – transmittere (durchlassen, z.B. lucem, ventum, imbres). – demittere (einsenken, in senkrechter Lage, einen Balken etc., s. »einfügen« die Synon.). – den Feind (in die Stadt) ei., hosti patefacere urbem; hostem in urbem accipere. – jmd. nicht ei., alqm non intromittere, non admittere (im allg.); alci aditum negare (jmdm. den Zutritt versagen); alci aditum conveniendi negare (jmdm. keine Audienz gewähren, ihn nicht vor sich lassen): alqm aditu od. ingressu arcere. alqm introitu prohibere. alci introitum praecludere. alqm introire prohibere (den Eingang verwehren oder versperren); alqm ianuā prohibere. alqm aditu ianuae arcere (jmd. an der Tür abweisen); alqm foribus repellere (jmd. von der Tür jagen, gewaltsam abweisen); alqm excludere (jmd. ausschließen, vor jmd. die Tür schließen). – etw. nicht ei., auch alqd excludere (z.B. frigus). – es wird niemand eingelassen, nemini aditus patet: von den Wächtern eingelassen werden, aditum impetrare a custodibus. sich einlassen auf oder in etwas, descendere ad oder in alqd (z.B. in certamen, ad causam). – se demittere in alqd (z.B. in causam). – subire alqd (sich einer Sache unterziehen, z.B. in Prozesse, iudicia). – suscipere (übernehmen, z.B. sich auf nichts Größeres, nullum maius negotium). – ingredi alqd oder in alqd. aggredi alqd oder ad alqd (sich an etwas machen). – tentare alqd (etwas versuchen, z.B. auf Versuche zum Frieden, pacis spem). – implicari alqā re (in etw. verwickelt werden, z.B. molestis negotiis). – sich in etw. nicht ei., auch temperare alci rei od. ab alqa re (sich einer Sache enthalten, z.B. urbi bus oppugnaudis od. ab oppugnatione urbium temperatum est); alqd fugere (etwas fliehen, z.B. nuptias). – sich zu weit auf einen Gegenstand ei., longius progredi od. labi (beide vom Redner). – sich mit jmd. ein lassen, contrahere cum alqo (in einen Handel); se dare alci in consuetudinem (seinen Umgang suchen); conferre se in societatem alcis (sich mit einer Handelsgesellschaft in Geschäftsverbindung setzen, z.B. in societates publicanorum); [690] res rationesque iungere cum alqo (geschäftliche Verbindungen mit jmd. eingehen); litem contestari cum alqo (sich in gerichtliche Klage einlassen); inceptare cum alqo (Händel u. Streit anfangen). – sich mit dem Feinde ei., cum hoste manum conserere. Einlassung, z.B. der Sonne, admissus solis. – Übtr., Ei. auf die Klage, lis contestata.

    deutsch-lateinisches > einlassen

  • 97 eröffnen

    eröffnen, I) eig.: a) offen machen (vgl. »öffnen, aufbrechen«): aperire. – resignare (entsiegeln; beide z.B. ein Testament). – b) zugänglich machen: aperire (z.B. asylum: und ludum [eine Schule]. – II) uneig.: 1) den ersten Anfang einer Sache machen: initium alcis rei facere, capere, ducere, sumere, ponere, mit etwas, ab alqa re (den Anfang machen mit etwas, was andere nachmachen). – incipere alqd (etwas anfangen, z.B. oppugnationem). – coepisse od. incipere mit Infin. (anfangen etwas zu tun, z.B. urbem obsidere oder oppugnare = die Belagerungen e.: ita ab duobus consulibus Casilinum oppugnari coepit, wurde die Belagerung von K. eröffnet). – alqd exordiri (den Eingang machen zu etwas, etwas einleiten). – auspicari alqd (mit etwas zu guter Vorbedeutung den Anfang machen, nachaug.). – es eröffnet jmd. etwas, ab alqo fit od. nascitur od. oritur initium alcis rei (z.B. belli inferendi); auch oritur alqd (z.B. sermo) ab alqo. – 2) bekannt machen: aperire. patefacere (offen an den Tag legen, -z.B. ap. sententiam suam: u. patef. cogitata). – significare (zu verstehen geben, andeuten, äußern). – proponere (vorlegen, z.B. Vorschläge, Bedingungen). – ostendere (zeigen). – dicere mit Akk. u. Infin. (übh. sagen, daß etc.). – eröffnen, daß nicht, negare coepisse od. bl. negare m. Akk. u. Infin. – jmdm. etwas e., communi care alqd cum alqo (ihm mitteilen übh.); alqm certiorem facere alcis rei od. de alqa re (über etwas Gewißheit geben, davon benachrichtigen): er eröffnetemir seine Absicht, seinen Plan, quid [813] sui consilii esset od. quid fieri vellet ostendit; denudavit mihi consilium suum.

    deutsch-lateinisches > eröffnen

  • 98 ganz

    ganz, integer (unverletzt, unverstümmelt, unverkürzt). – plenus (voll, was keine leere Stelle hat, vollständig, vollzählig); verb. plenus atque integer. – solidus (was keine Lücke hat, einvollständiges Ganze ausmacht, vollkommen, vollständig). – totus (ganz = ungeteilt, bezeichnet das ursprünglich Ganze, im Gegensatz zu einzelnen Teilen; dann = völlig, vollkommen). – omnis. universus. cunctus (alle Teile einer Sache, so viele ihrer sind, aber mit dem Untersch., daß omnis alle Teile meint, sie mögen sein, wo sie wollen, univ. alle in eins zusammengedacht ohne Ausnahme, cunctus alle wirklich vereinigt oder wirklich vereinigt gedacht). – ipse (eig. = eben, gerade, wirklich, bes. bei Zahlwörtern, z.B. cum Athenis decem ipsos dies fuissem). – das Siegel war noch g., signum integrum erat: dieses ist sein g. Name (in bezug auf Vornamen u. Zunamen), his omnibus nominibus appellatus est. – die g. Schuld, solidum: die ganzen Interessen, usura solida: ganze (volle) drei Tage, totum [984] od. universum triduum; totos tres dies; tres ipsos dies (s. oben zu ipse): ganze Tage hintereinander, dies continuos complures (z.B. in litore iacēre): ganze (volle) drei Jahre aus seinem Vaterlande entfernt sein, triennio continuo patriā abesse: ganze (volle) achtzig Jahre gelebt haben, octoginta annos complevisse od. confecisse. – die g. Welt, mundus hic omnis od. totus (diese ganze sichtbare Welt); universitas rerum (das g. Weltall).

    Adv.ex toto (völlig, vollkommen, z.B. tutum esse, rudem esse). – ex integro (von frischem, ganz von frischem, z.B. alqd efficere novum). – ex omni parte (von allen Seiten, in jeder Hinsicht, z.B. beatum esse).omninumero. omnibus numeris. omnibus numeris et partibus (in allen seinen Teilen, z.B. ein ganz geschmackvolles Gedicht, poëma omni numero elegans: ganz vollkommen, omnibus numeris absolutus; perfectus expletusque omnibus numeris et partibus: ganz vollkommen sein, omnes numeros habere od. continere). omni ratione (auf jede Art, z.B. alqm exinanire). – toto animo (mit ganzer Seele. z.B. scholasticus erat). – plene (vollständig, völlig, z.B. perficere alqd). – plane.omnino. prorsus (gänzlich, ganz und gar, s. »durchaus« das Nähere). – valde. maxime.summe (sehr, äußerst, um das dabeistehende Wort zu verstärken, z.B. homo summe disertus). – das ist g. falsch, falsum est id totum (d. i. dieses Ganze ist falsch): ich bin ganz der Deinige, totus tuus sum: er ist ganz unglücklich, prorsus nihil abest, quin miserrimus sit: er ist g. ungebildet, omnino omnis eruditionis expers est: Marius, ein Mann von ländlicher Einfalt, aber g. ein Mann (ein ganzer Mann), Marius, rusticanus vir, sed plane vir: ein g. guter Knabe, satis bonus puer: g. (geradezu) abschlagen, praecise negare: g. leugnen, praefracte negare: ich kann nicht g. schweigen, prorsus tacere nequeo: die Sache verhält sich g. anders, res longe secus est; res longe aliter se habet: ich bin darin ganz anderer Meinung, quod longe secus mihividetur. – / Häufig drücken aber die Lateiner »ganz« durch ein dem Worte vorgesetztes per aus, z.B. ganz arm, perpauper: g. gut, perbonus: das gefällt mir g. gut, hoc mihiperplacet: g. leugnen, pernegare; – od. durch Verbindung zweier Synonyme (vgl. »gänzlich«), z.B. ganz gleich, par atque idem, par idemque; – od. durch den Superlativ, z.B. g. neulich, nuperrime (od. nuper admodum): g. groß. maximus: g. klein, minimus; minutissimus; – od. (wenn »ganz« = gewissermaßen, wahrhaft, so recht eine Art von etc.) durch quidam, quaedam, quoddam, z.B. eine ganz neue Art des Vortrags, novum quoddam genus dicendi: g. wie eine Mauer. quasi quidam murus. – g. derselbe (dieselbe etc.), idemille, idem hic; idem iste. – ganz u. gar, s. durchaus no. I. u. II. – nicht ganz, minus (d. i. weniger, z.B. minus bene vestitus: u. alqd minus consequi); paulo minus (z.B. paulominus octogesimo anno decessit); parum (zu wenig, nicht sonderlich, z.B. alci credere);non omnino (nicht in leglicher Hinsicht, z.B. credere haec): doch ist er nicht g. ohne Kenntnisse, [985] nec tamen scit nihil. – g. als wenn, g. so wie, iuxta ac si (z.B. iuxta ac si meus frater esset). – so g., s. so no. I.

    deutsch-lateinisches > ganz

  • 99 leugnen

    leugnen, negare (übh. verneinen). – abnuere (durch Winken eine Zumutung von sich ablehnen). – infitiari (in bezug auf etw. sich aufs Leugnen legen, eine Tatsache, eine Geldschuld [nomen] etc. in Abrede stellen). – eidlich l., abiurare. – durchaus, gänzlich l., denegare: standhaft l., pernegare. – ich leugne nicht, ich will nicht l., daß etc., non nego, non abnuo, haud abnuerim mit folg. Akk. u. Infin.: ich kann nicht l., daß etc., negare non possum, quin etc. Leugnen, das, infitiatio (bes. einer Geldschuld). – sich alles L. u. alle Verteidigung unmöglich machen, nullam sibi neque infitiandi rationem neque defendendi facultatem relinquere. Leugner, qui negat. – infitiator (bes. einer Geldschuld). – Leugnerin, quae negat od. infitiatur.

    deutsch-lateinisches > leugnen

  • 100 verneinend

    verneinend, negans (z.B. vox, particula). – privans (beraubend, negativ, von Redeteilen). – eine v. Antwort geben, negare: jmdm. eine v. Antwort geben, negare se alqd facturum.

    deutsch-lateinisches > verneinend

См. также в других словарях:

  • negare — NEGÁRE, negări, s.f. 1. Acţiunea de a nega şi rezultatul ei; contestare, tăgăduire. 2. (fil.) Negaţie (2). ♢ Negarea negaţiei = una dintre cele trei legi dialectice principale, potrivit căreia dezvoltarea se prezintă ca o înlănţuire de negaţii… …   Dicționar Român

  • negare — [lat. nĕgare ] (io négo, tu néghi, ecc.). ■ v. tr. 1. a. [dichiarare non vero, anche con prop. oggettiva esplicita o implicita: n. il valore di un opera ; n. di avere torto ] ▶◀ confutare, contestare, contraddire, (lett.) denegare, misconoscere.… …   Enciclopedia Italiana

  • negare — index deny (contradict), deny (refuse to grant) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • negare — ne·gà·re v.tr. (io négo) FO 1a. dichiarare non vero quanto sostenuto da altri: negare una verità lampante, negare ogni accusa, nego di averlo detto! Sinonimi: confutare, contraddire. Contrari: asserire, confermare. 1b. rifiutare di riconoscere… …   Dizionario italiano

  • negare — {{hw}}{{negare}}{{/hw}}v. tr.  (io nego  o nego , tu neghi  o neghi ) 1 Dichiarare non vero: nego di averlo detto; CONTR. Affermare. 2 (assol.) Dire, rispondere di no: gli domandarono se era responsabile e lui negò | (est.) Non confessare: gli… …   Enciclopedia di italiano

  • negáre — s. f., g. d. art. negärii; pl. negäri …   Romanian orthography

  • negare — v. tr. 1. (qlco., + di + inf., + che + congv.) non riconoscere, disdire, smentire, ritrattare, confutare, contestare, escludere, contrastare, misconoscere, disconoscere, contraddire CONTR. affermare, confermare, asserire, ribadire, attestare,… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • negare — To negative; to deny …   Ballentine's law dictionary

  • qui tacet non utique fatetur, sed tamen verum est eum non negare — /kway taesat non yuwtakwiy fatiytar, sed tabman viram est iyam non nageriy/ He who is silent does not indeed confess, but yet it is true that he does not deny …   Black's law dictionary

  • nìjè — negare, mentire …   Dizionario Materano

  • nìnnìjè — negare, rifiutare, attestare il falso …   Dizionario Materano

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»