-
21 ανοιγω...
ἀνοίγω...ἀνοίγνυμι, ἀν-οίγω(impf. ἀνέῳγον - реже ἤνοιγον, эп. тж. ἀνῷγον, эп. iter. ἄναοίγεσκον; aor. ἀνέῳξα и ἤνοιξα - ион. ἄνοιξα или ἀνῷξα; pf. ἀνέῳχα; pass.: pf. ἀνέῳγμαι - дор. ἀνῷγμαι, NT. ἠνέῳγμαι; pf. 2 ἀνέῳγα; aor. ἀνεῴχθην, поздн. aor. 2 ἠνοίγην)1) отворять, отпирать, открывать(πύλας Aesch., Her., Thuc., Plut.; θύραν Arph.; σορόν Her.; κιβωτόν Lys.; τὸ δεσμωτήριον Plat.: ὁδοὺς πρός τι Plut.)
ἁλὸς κέλευθον ναυσὴ ἀ. Pind. — прокладывать морской путь2) вскрывать, распечатывать(σήμαντρα Xen.; σημεῖα Dem.; διαθήκην Plut.)
ἀνοῖξαι βίβλινόν (sc. οἶνόν) τινι Theocr. — распечатать для кого-л. сосуд с библинским вином;τὰ ἐντὸς ἀνοιχθείς Arst. — подвергшийся (анатомическому) вскрытию3) отодвигать, снимать или поднимать(κληῗδα θυράων, πῶμα ἀπὸ χηλοῦ Hom.)
4) открывать, обнаруживать; называть, рассказывать(ὄνομα Aesch.; ἔργ΄ ἀναιδῆ Soph.: λανθάνουσαν ἀτυχίαν Men.)
5) (sc. θάλατταν) выходить в открытое море, отплывагь(εἴκοσι ναυσίν Xen.)
-
22 γεφυροω
1) мостить, прокладывать(κέλευθον εὐρεῖν Hom.)
γ. τὰ δύσπορα Luc. — прокладывать пути через непроходимые места2) запруживать, преграждать(ἥ πτελέη γεφύρωσε ποταμόν Hom.; ποταμοὴ νεκροῖς γεγεφυρωσμένοι Plut.)
3) снабжать мостомγ. ποταμόν Her., Plat., Plut. — наводить мост через реку;
τοῖς ποταμίοις πλοίοις γ. τέν διάβασιν Polyb. — строить переправу из речных судов;ἐγεφυρώθη ὅ πόρος Her. — мосты для переправы были построены;γ. νόστον τινί Pind. — обеспечить кому-л. возвращение домой -
23 διαπρασσω
атт. διαπράττω, эп.-ион. διαπρήσσω1) тж. med. совершать, исполнять, осуществлять, делать(πάντα τινί Her.; ταῦτα Arph.; πάγκαλον πρᾶγμα Plat.; διαπέπρακται ὃ τῶν ἐκείνου προγόνων οὐδεὴς πώποτε Isocr.)
εἰς ἐνιαυτὸν ἅπαντα οὔτι διαπρήξαιμι λέγων Hom. — я и за целый год не смог бы пересказать;οἱ ἀνήκεστα διαπεπραγμένοι Arst. — совершившие нечто непоправимое;τὰ χρηστήρια διαπρῆξαι Her. — привести в исполнение веления оракула2) завершать путь, проходить(ἔνθα καὴ ἔνθα δ. κέλευθον Hom.)
δ. πεδίοιο Hom. — проходить равниной3) доводить до конца, оканчивать(διαπέπρακται ὅ πόλεμος Plut.)
4) заниматься делами, работать(πλουτοῦσι, διαπράττουσι, εὐδαιμονοῦσιν Arph.)
5) ( о времени) проводить6) med. добиваться, достигатьπολλὰ δόντες δῶρα διεπράξαντο ὥστε … Xen. — многочисленными подарками они добились того, что …;
διαπράξεσθαι τέν εἰρήνην Plut. — добиться заключения мира;διεπράξατο οἰς Ἤπειρον ἀποσταλῆναι Plut. — он добился своей отправки в Эпир7) med. вести переговоры, договариваться(πρός τινα περί τινος Xen.; δι΄ ἑρμηνέων Her.)
8) pass. гибнуть(στυγερῷ θανάτῳ διεπράχθης Aesch.; τοῦ μὲν νοσοῦντος, τοῦ δὲ διαπεπραγμένου Soph.)
διαπεπράγμεθα Eur. — мы погибли;διαπέπρακται τὰ τῶν Καρχηδονίων Plut. — конец пришел карфагенскому государству -
24 ερπω
(impf. εἷρπον, fut. ἕρψω - дор. ἑρψῶ, aor. εἶρψα)1) ползать, пресмыкаться(ἐπὴ τῆς γῆς Arst.)
πάντα, ὅσσα τε γαῖαν ἔπι πνείει τε καὴ ἕρπει Hom. — все, что на земле дышит и движется2) влачиться, тащиться, бродитьἥμενος ἢ ἕρπων Hom. — сидящий (дома) или бродящий (вне дома);
ὅ στίβου κατ΄ ἀνάγκαν ἕρπων Soph. — с трудом влачащийся по дороге (Филоктет)3) слезать(ἐξ εὐνῆς Arph.)
4) идти, двигаться, направлятьсяἕρπεθ΄ ὡς τάχιστα Soph. — уходите поскорее;
ἕρπε δεῦρο Eur. — прийди сюда;Θησεὺς ὅδ΄ ἕρπει Eur. — вот идет Тесей;ἕ. ὁδόν или κέλευθον Soph. — совершать путь;ἕρπει παραλλὰξ ταῦτα Soph. — все это меняется, т.е. жизнь полна превратностей;εἰς ποῖον ἕρπεις μῦθον ; Eur. — куда ты клонишь речь (свою)?;ἕρπει δάκρυον ὀμμάτων ἄπο Soph. — слеза струится из глаз;ἕ. πρὸς ᾠδάς Eur. — приступить к песням, начать петь;χρόνος ἕρπων Pind. — ход времени5) подползать, подкрадываться, приближаться, надвигаться(νόσος ἕρπει τινί Plut.)
ἕ. εἰδότι οὐδέν Soph. — подкрасться к ничего не подозревающему (человеку);ἕ. τοῖς ὀδοῦσι Plut. — вгрызаться, въедаться6) тянуться, продолжаться(πόλεμος ἕρπει Arph.)
-
25 διαπράσσω
A pass over, c. gen., διέπρησσον πεδίοιο they made their way over the plain, Il.2.785, 3.14; also οἵ κε.. διαπρήσσωσι κέλευθον may finish their journey, Od.2.213, cf. 429: of Time, c. part., ἤματα.. διέπρησσον πολεμίζων I went through days in fighting, Il.9.326; κεν.. εἰς ἐνιαυτὸν ἅπαντα οὔ τι διαπρήξαιμι λέγων I should not finish speaking.., Od.14.197:—[voice] Med.,διαπραξάμενος βίον Alex.262.2
(dub.).II bring about, accomplish, Hdt.9.94; δ. τινί τι get a thing done for a man, Id.3.61, cf. A.Eu. 953(lyr.): c. inf., X.Smp.5.9: abs., Ar.Eq.93:—[voice] Pass., :—freq. in [voice] Med., Hdt.1.2, 2.2, Ar.Lys. 518, etc.;δι' ἑρμηνέων Hdt.4.24
;οὐδὲν καινὸν διαπράττονται D.35.1
: [tense] pf. [voice] Pass. in med. sense,τὸ αὐτὸ διαπεπραγμένοι εἰσὶν ὥσπερ ἂν εἰ.. Pl.Grg. 479a
;πολλοῖς πολλὰ παρὰ τοῦ πάππου ἀγαθὰ διεπέπρακτο X.Cyr.4.2.10
, cf. An.2.3.25;ὃ οὗτοι διαπεπραγμένοι εἰσί D.35.26
, cf. Din.1.97, Isoc. 4.137;τοὺς ἀνήκεστα δ. Theodect.
ap. Arist.Rh. 1399b4, cf. Men. Per.Fr.1: also strictly in sense of [voice] Med., effect for oneself, gain one's point, Hdt.9.41; ;φιλίαν δ. πρός τινα X.An.7.3.16
; πλοῖα παρά τινος ib.6.2.17: c. inf.,δ. τῶν ἀγγέλων γενέσθαι Pl.R. 360a
; δ. ὥστε folld. by inf., Lys.16.15, Pl.Grg. 478e, by ind., X.An.4.2.23; δ. μὴ καίειν ib.3.5.5.2 [voice] Med., get for oneself, obtain, πλοῖα ib.6.2.17, cf. 3.2.29.III make an end of, destroy, in [voice] Pass., A.Pers. 260(lyr.), al., S.Tr. 784, E.Hel. 858;διαπέπρακται τὰ Καρχηδονίων Plu.Fab.5
.IV [voice] Med., intrigue successfully, Aeschin. 3.232 (so in [voice] Act., διαπρήσσει· ἀπατᾶ, ψεύδεται, Hsch.).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > διαπράσσω
-
26 ὀρθός
A straight,I in height, upright, standing, Hom., who commonly joins it withστῆναι, στῆ δ' ὀρθός Il.23.271
, al., cf. Hdt.5.111,9.22 (where it is used of a horse rearing);ὀρθαὶ τρίχες ἔσταν Il.24.359
, cf. Hes.Op. 540 ;ὀρθῶν ἑσταότων ἀγορή Il.18.246
;οἱ δ' ἐν νηΐ μ' ἔδησαν.. ὀρθὸν ἐν ἱστοπέδῃ Od.12.179
, cf. S.Aj. 239 (anap.);κυρβασίας.. ὀρθὰς εἶχον πεπηγυίας Hdt.7.64
;ὀρθὸν αἴρεις κάρα A.Ch. 496
, etc.; ὀρθὸν οὖς ἵστησι pricks up his ear, S.El.27, etc.; applied to the erect posture of man, Arist.PA 653a31, al.; ὀ. θηρίον, of man, Philem.3 ; of buildings, standing with their walls entire,[τὸ Πάνακτον] ὀρθὸν παραδοῦναι Th.5.42
;ὀρθαὶ κίονες Pi.P.4.267
, cf. PLond. 3.755v.2(iv A. D.); of a standing crop, ib.1165.2 (ii A. D.). Adv.,ὀρθῶς ἑστῶτες Arist.PA 689b19
.b Geom., at right angles to..,εὐθεῖα πρὸς ἐπίπεδον ὀρθή ἐστιν ὅταν.. Euc.11
Def.3.c Astrol., ὀρθὰ ζῴδια signs which rise vertically, opp. πλάγια, Doroth. in Cat. Cod. Astr.5 (1). 240.II in line, straight (opp. σκολιός crooked and πλάγιος aslant), ἀντ' ἠελίου τετραμμένος ὀρθός straight, right opposite the sun, Hes.Op. 727 ;ὀρθὸν εὐθύνοι βέλος A.Fr. 200
; ποιῶν ὀρθὰ πάντα πρὸςκανόνα IG7.3073.108
(Lebadea, ii B. C.); ὀ. τρῶμα longitudinal to the muscle, opp. ἐπικάρσιος, Hp.Prorrh.2.15 ;ὀρθὸς εἰς ὁδὸν πορεύεται S. Aj. 1254
;εἶμι.. ὀ. ὁδόν Thgn.945
;ὀ. κέλευθον ἰών Pi.P.11.39
; ὀρθὴν κελεύεις, i. e. ὀρθὴν ὁδόν με ἰέναι κ., Ar.Av.1 ; so ὀρθὴν ἄνω δίωκε (sc. όδόν) Id.Th. 1223 (but ὀρθήν, = εὐθύς, Hyp.Fr. 257); δι' ὀρθῆς τήνδε ναυκληρεῖς πόλιν (sc. ὁδοῦ) S.Ant. 994 ;εἰς ὀρθὸν τρέχειν Diph.61.5
; to face the front originally held,Ascl.
Tact.10.1 ;κατ' ὀρθὸν εὐδρομεῖν Men.681
; also straightway,Pi.
O.10(11).4 ; ὀρθῷ ποδί ib.13.72, Fr. 167 ; but τιθέναι ὀρθὸν πόδα is prob. to put the foot out, as in walking, A.Eu. 294 (v. ), cf. E.Med. 1166.2 βλέπειν ὀρθά, opp. being blind, S.OT 419 ; recovered his sight,IG
14.966 (Rome, ii A. D.);ἐξ ὀμμάτων ὀ.. κἀξ ὀρθῆς φρενός S.OT 528
; ὀρθοῖς ὄμμασιν ib. 1385 ; v. ὄμμα 1.III metaph.,1 right, safe, prosperous:a partly from signf. 1, set them up, restored,Pi.
P.3.53 ; so ὀρθὸν ἀστάσας (= ἀναστήσας) IG42(1).122.52 (Epid., iv B. C.);ἐς ὀρθὸν ἱστάναι τινά E.Supp. 1230
;ὀρθὰν φυλάσσειν Τένεδον Pi.N.11.5
; so , cf. Pl.La. 181b ; ταύτης ἔπι (sc. χθονός) πλέοντες ὀρθῆς (the state being represented as a ship) S. Ant. 190 ;ἐν ὀρθῷ κεῖσθαι Plb.31.7.1
.b partly from signf. 11, κατ' ὀρθὸν ἐξελθεῖν, of prophecies, S.OT88, cf. OC 1424; κατ' ὀρθὸν οὐρίσαι to speed in prosperous course, Id.OT 695 (lyr.).2 right, true, correct, ἄγγελος, ἀγγελία, νόος, Pi.O.6.90, P.4.279, 10.68 ; (anap.), etc.; ;ὀρθᾷ φρενί Pi.O.8.24
; ὄρθ' ἀκούειν to be rightly, truly called, S.OT 903 (lyr.);κατὰ τὸ ὀ. δικάζειν Hdt. 1.96
;ὀ. λόγῳ
strictly speaking, in very truth,Id.
2.17, 6.68, etc.: so in Adv.,ὀρθῶς λέγειν Id.1.51
;ὀ. ἔλεξας S.Ph. 341
;ὀ. φράσαι A.Ch. 526
;εἴρηκας ὀ. S.El. 1040
;ὀ. φρονεῖν A.Pr. 1000
, Archyt.1 (soεἰς ὀρθὸν φ. S. Fr. 612
);ὀ. γνῶναι Antipho 2.2.8
; ὀ. ἔχει it is right, c. inf., Pl.Euthphr. 9a ;ὀ. ἐνδίκως τ' ἐπώνυμον A.Th. 405
, cf. 829 (anap.): in answers, rightly, exactly, Pl.Prt. 359e;ὀ. γε Diph.32.18
: [comp] Sup.,ὀρθότατα καλεόμενος Hdt.4.59
; soτὸ ὀρθὸν ἐξείρηκα S.Tr. 374
; φωνεῖν δίκης ἐς ὀρθόν ib. 347 ;κατ' ὀρθόν Pl.Ti. 44b
.3 true, real, genuine, ὀ. πολιτεῖαι, opp. παρεκβάσεις, Arist.Pol. 1279a18, etc.; ὀ. μανία real madness, Ael.NA11.32, cf. Theoc.11.11. Adv. - θῶς really, truly,τοὺς ὀ. φιλομαθεῖς Pl.Phd. 67b
;ὁ ὀ. κυβερνήτης Id.R. 341c
;τὸν ὀ. συγγενῆ Diph. 102
.4 upright, just,ἐμμένειν ὀ. νόμῳ S.Aj. 350
(lyr.);τὸ ὀ.
uprightness,Pl.
R. 540d ; ἐπιστήμη ἐνοῦσα καὶ ὀ. λόγος (v. λόγος IV. I) Id.Phd. 73a; ὁ ὀ. λόγος διὰ πάντων ἐρχόμενος (v.λόγος 111.7
) Chrysipp.Stoic.3.4 ; ὀ. λόγοι virtues on the intellectual side, Phld.Piet.8. Adv. rightly, justly,Th.
3.56;ὀ. καὶ δικαίως Antipho1.10
, IG22.228.14 (iv B. C.), IPE12.32B73 (Olbia, iii B. C.), etc.;ὀ. καὶ νομίμως Isoc.7.28
.5 of persons, 'straight', straightforward,σμικροὶ καὶ οὐκ ὀρθοὶ τὰς ψυχάς Pl. Tht. 173a
.6 on tiptoe, full of expectation, excited,ὀρθῆς τῆς πόλεως γενομένης διά τι Isoc.16.7
;τὴν Ἑλλάδα ὀρθὴν οὖσαν ἐπί τινι Id.5.70
;ὀ. ἦν ἡ πόλις ἐπὶ τοῖς συμβεβηκόσιν Lycurg.39
, cf. Hyp.Fr.39 ;ὀ. καὶ μετέωροι ταῖς διανοίαις Plb.28.17.11
;ὀ. καὶ περίφοβος ἦν ἡ πόλις Id.3.112.6
;ὀ. διὰ τὸν φόβον D.S.16.84
;ὀ. καὶ δραστήριος διὰ τὸ θαρρεῖν Plu.Phil.12
.IV ἡ ὀρθή,1 (sc. ὁδός) v. supr. 11.1.2 ὀ. γωνία right angle, Pl.Ti. 55b ; so ὀ. alone, Arist.EN 1098a30, al.; cf. ὄρθιος v. 1 : τέμνειν πρὸς ὀρθάς to cut at right angles, Euc.3.3, al.; εἴ τις δείξειεν ὅτι αἱ ὀρθαὶ οὐ συμπίπτουσι.. that right angles do not meet (short for 'that two straight lines making, with a third, interior angles equal to two right angles, etc.'), Arist.AP0.74a13 ; τὸ δυσὶν ὀρθαῖς the theorem that the angles of a triangle are together equal to two right angles, ib.85b5 ; ὀρθὸς κῶνος, κύλινδρος, a right cone, cylinder, Archim.Sph.Cyl.1.26, 1.11.3 (with or without πτῶσις) nominative, Lat. casus rectus, opp. the oblique cases, D.T. 636.3, Str.14.2.28, A.D.Pron.39.10, al., S.E.M.1.177.V ὀρθά active verbs, opp. ὕπτια (passive) and οὐδέτερα (neuter), Chrysipp.Stoic.2.59.VI ὀ. τόνος real or unmodified (cf. supr. 111.3) accent, opp. ἐγκλινόμενος, A.D.Pron.36.10, al.; so ὀρθὴ τάσις ib.54.8, al. (The gloss of Hsch., βορθ-αγορίσκοι, = ὀ., and the dialect forms of Ὀρθεία (q.v.), suggest that the word orig. had ϝ.) -
27 πράσσω
πράσσω,; (1) tun, handeln, Geschäfte machen; οὐδέ τι ἔργον ἐνϑάδ' ἔτι πρήξει, er soll hier weiter nichts zu schaffen haben; gew. ausrichten, erlangen, οὔτι πρήσσει, er richtet nichts aus, gewinnt nichts; ἔπρηξας καὶ ἔπειτα, du hast doch endlich deinen Zweck erreicht; πρῆξαι δ' ἔμπης οὔτι δυνήσεαι, du wirst doch nichts ausrichten können; bes. κέλευϑον, einen Weg vollenden, zurücklegen; ὁδόν, ἅλα, das Meer zurücklegen, es durchfahren; c. gen., ὁδοῖο, einen Weg vollenden; πράσσει ἀρετἀς herrlich, Taten ausführen; κλέος ἔπραξεν, bewirkte, erlangte; ἄκοιτιν, eine Gattin erlangen; πεπραγμένοι, es ist um sie geschehen, sie sind verloren; σὺ μὲν τὰ σαυτῆς πράσσε, besorge deine Geschäfte; bes. betreiben, bewerkstelligen; übh. von eigenen, bes. Handelsgeschäften, wie sie der Großhändler od. Seefahrer treibt, wie von Staatsgeschäften; κατὰ νόμους, gesetzmäßig verfahren; ἐν ταῖς πόλεσι πράττειν δυνάμενοι, die etwas durchsetzen können; pass., οἱ τῷ ϑυμῷ πραχϑέντες φόνοι, die im Zorn verübten Morde; ἱκανὸς πράττειν, ein geschickter Staatsmann; aber auch ein geschickter Geschäftsführer, Anwalt; πράττειν τινί τι, etwas für einen bewirken, tun; οἱ τοῖς Λακεδαιμονίοις πράσσοντες, die für die Lacedämonier tätig sind, es mit ihnen halten; ἐς τοὺς Εἵλωτας πράσσειν τι αὐτόν, daß er mit den Heloten unterhandeln, od. für die Heloten etwas tun wolle; οὐδὲν πράττειν δυνάμενος, nichts ausrichten könnend; (2) intrans., sich befinden, in einem gewissen Zustande sein, so und so ablaufen; τοὺς κακῶς πράσσοντας, die schlechte Geschäfte machen, denen es schlecht geht, die Unglücklichen; πῶς ἄρα πράσσει Ξέρξης; wir sagen: was macht Xerxes?; ἔπραξεν οἷον ἤϑελεν, es ging ihm nach Wunsch; χρηστόν τι, glücklich sein; οὐδὲν ἄμεινον φάμενος πρήσσειν οἰκεῦντες Λιβύην, es gehe ihnen nicht besser; ὁ στόλος οὕτως ἔπρηξε, hatte solchen Erfolg, lief so ab; ὡς ἔπρηξε, wie es ihm erging; ὅστις καλῶς πράττει οὐχὶ καὶ εὖ πράττει, wer recht handelt, dem geht es gut; ὅτι ἂν τύχωσι τοῠτο πράξουσι, sie werden in der Lage sein, die ihnen gerade zu Teil wird; οἱ τὰ γεωργικά, ἰατρικά, πολιτικὰ εὖ πράττοντες, die als Landmann, Arzt, Staatsmann ihre Geschäfte gut betreiben, glücklich sind; ἀκούοντες καὶ τοὺς ἄλλους τοὺς παρὰ Κύρῳ πολλὰ καὶ ἀγαϑὰ πράττειν, viele gute Geschäfte machen, viel erwerben, daß es ihnen sehr gut gehe. Überall ist hier das Glück od. Unglück als in Vrbdg mit den Handlungen der Menschen stehend zu denken. und erscheint als selbstverschuldet, während εὐτυχεῖν u. δυςτυχεῖν vom Schicksale od. Ungefähr abhängt; (3) πράττειν τινά τι, einem etwas antun, zufügen, wie ποιεῖν, doch viel seltner. Gew. πράττειν τινὰ ἀργύριον, Geld von einem eintreiben, einfordern; πράσσει με τόκον, er treibt Zinsen von mir ein; für sich eintreiben, einfordern; τὸν πατρὸς φόνον, rächen; auch mit dem gehässigen Nebenbegriffe gewaltsamer, unrechtmäßiger Mittel: erpressen, Geld von einem; pass., Τισσαφέρνης ἐτύγχανε πεπραγμένος τοὺς φόρους ὑπὸ βασιλέως, es wurde dem Tissaphernes gerade vom König der Tribut abgefordert; auch von. der verwirkten Buße; pass., ὃς ἂν μισϑοὺς μὴ ἀποδιδῷ, διπλοῠν πραττέσϑω, von dem soll das Doppelte eingezogen werden; πράξασϑαι πλέον, sich mehr geben lassen; τὰ πραττόμενα, das Eingeforderte, der Tribut
- 1
- 2
См. также в других словарях:
τέμνω — (I) ΝΜΑ, και τέμω και επικ. και ιων. και δωρ. τ. τάμνω Α 1. κόβω, σχίζω, τεμαχίζω (α. «τέμνοντα όργανα» β. «τοιοῡτον τμήμα τέμνεται τὸ τεμνόμενον, οἷον τὸ τέμνον τέμνει;», Πλάτ.) 2. (για ποταμό ή οροσειρά) διαιρώ, χωρίζω (α. «η οροσειρά τέμνει… … Dictionary of Greek