-
1 είργου
ἔργω 1shut in: imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric)ἔργω 1shut in: pres imperat mp 2nd sg (attic epic doric)ἔργω 1shut in: imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric) -
2 εἴργου
ἔργω 1shut in: imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric)ἔργω 1shut in: pres imperat mp 2nd sg (attic epic doric)ἔργω 1shut in: imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric) -
3 εἴργω
εἴργω (vgl. ἔργω), 1) einschließen, einsperren; in dieser Bdtg nach Buttm. mit dem spir. asper zu schreiben, was die besten mss. bestätigen; κλῄϑροις ἂν εἰργοίμεσϑα Eur. Hel. 288; παιδίον ἔνδον εἵρξας Ar. Ach. 330; ἕρξε, sperrte ein, Her. 3, 136; μοιχὸς εἵρχϑη Dem. 59, 66; εἱρχϑήτω Aesch. 1, 16 im Gesetz; εἷρξαι Plut. Fab. Max. 9. – 2) mit dem spir. lenis, ausschließen, abhalten; τῆλέ με εἴργουσι Il. 23, 72; sonst bei Hom. ἔργω, w. m. s., vgl. ἐργάϑω, ἐρχατάω; εἰρξόμεϑα ist fut. pass., Xen. An. 6, 4, 16 Aesch. 3, 122; ἐχϑρούς Aesch. Spt. 1000; ἕρκεσι – κῠμα ϑαλάσσης Ag. 998; τινά τινος, von Etwas, 1306; Suppl. 37; εἴρξω πελάζειν σῆς πάτρας Soph. Phil. 1393; med. εἴργου, halte dich fern. Soph. O. C. 840; εἴργειν αὐτὴν δεῖ τῶν ἐπιϑυμιῶν Plat. Gorg. 505 b; εἰ τοῠτό τις εἴργει δρᾶν ὄκνος, verbieten, Soph. 242 a; im med., τινός, Legg. IX, 866 a u. oft; τινὰ ἀπὸ τοῠ ὕδατος Xen. An. 6, 1, 8; τοὺς υἱεῖς ἀπὸ τῶν πονηρῶν Mem. 1, 2, 20; Ar. vrbdt auch ὁ ταῦτά σ' εἴργων, Vesp. 334. Bes. in den att. Gesetzen, τῆς ἀγορᾶς, daß Einer nicht in die Volksversammlung kommen darf, Lys. 6, 24; Dem. 24, 186; τῶν ἱερῶν, von der Theilnahme an den Opfern ausschließen, Isocr. 7, 157; εἴρξεται τοῠ ἱεροῦ Aesch. 3, 122; τῶν νομίμων Antiph. 6, 36, von den gesetzlichen Berechtigungen der Bürger. Von den Gesetzen, ὁ νόμος εἴργει μὴ ἀποκτείνειν, verbietet zu tödten; ὁ νόμος κέλευει (Einen, der sich widerrechtlich eindrängt) τύπτειν εἰργόμενον ϑανάτου καὶ τοῦ ἀνάπηρον ποιῆσαι, nur muß er sich enthalten, ihn zu tödten oder zu verstümmeln, Aesch. 1, 183. εἰρέας, s. s. v. εἰράων.
-
4 ειργω
εἴργω, εἵργωион. ἔργω и ἔργνῡμι, эп. тж. ἐέργω и ἐέργνῡμι (impf. εἷργον и ἔεργον, fut. εἴρξω, εἵρξω и ἔρξω, aor. 1 εἶρξα, εἷρξα и ἔρξα, aor. 2 εἴργᾰθον, ἔργᾰθον и ἐέργᾰθον; pass.: aor. εἴρχθην и εἵρχθην, ἔρχθην и ἕρχθην, pf. εἶργμαι и εἷργμαι; adj. verb. εἰρκτός, εἰρκτέος и ἑρκτός)1) затворять, запирать(θύραι δόμον ἔεργον Hom.)
ἔνδον εἷρξαί τινα Arph. — держать кого-л. взаперти;κλῄθροις εἵργεσθαι Eur. — подвергнуться (тюремному) заключению;εἷρξαί τινα δέκα μῆνας Dem. — держать кого-л. в тюрьме десять месяцев;ξύμπαντα τὰ οἰκεῖα ἐντὸς μιᾶς ὁμοιότητος εἷρξαι Plat. — все родственные (друг другу) предметы заключить в единое подобие, т.е. в общее понятие2) закрывать, защищать(σάκεσσι ἔρχατο πάντῃ Hom.)
3) сдерживать, удерживать, тж. не допускать, отгонять(μυῖάν τινος Hom.)
τῆλέ τινα εἵ. Hom. — не подпускать кого-л. на близкое расстояние;εἵ. πελάζειν Soph. — не давать приблизиться;εἵ. τινὴ δόρυ Aesch. — отводить от кого-л. копье;χαίροντα τινα εἰργάθειν Soph. — сдерживать чей-л. восторг;ἐκτὸ;εἵ. νῆα τοῦ κύματος Hom. — держать корабль вдали от волн, т.е. охранять от натиска волн;εἴρξασθαι ἐκ τῶν Ἑλληνίδων πόλεων Xen. — не иметь доступа в греческие города;ἀπὸ χώρων εἰργόμενος Aesch. — гонимый из (всех) стран;εἵ. τινὰ μάχης Plut. — удерживать кого-л. от битвы;οὐ καῦμα, οὐ νὺξ ἔργει μέ οὐ κατανύσαι τὸν δρόμον Her. — ни зной, ни ночь не препятствуют совершить путь;εἵ. (τοὺς πολεμίους) ὥστε μέ δύνασθαι βλάπτειν ἡμᾶς πορευομένους Xen. — лишить неприятелей возможности помешать нашему прохождению;med. — воздерживаться, удерживаться (τῶν ἀσέπτων Soph.; γέλωτος Plat.):ἔργεαθαι τοῦ ἄλσεος Her. — не входить в (священную) рощу;εἴργου Soph. — не смей, прочь4) лишать(τινὰ σιτίων Her.; εἰργόμενοι τῆς χώρας διὰ πόλεμον Arst.)
εἵ. τινὰ τῆς ἀγορᾶς καὴ τῶν ἱερῶν Lys. — запретить кому-л. доступ в народное собрание и участие в жертвоприношениях;πυρὸς καὴ ὕδατος εἴργεσθαι Plut. (лат. aqua et igni interdici) — быть лишенным воды и огня, т.е. гражданских прав5) отделять, отсекать(ὦμον ἀπὸ νώτου Hom.)
-
5 ειργω...
εἵργω...εἴργω, εἵργωион. ἔργω и ἔργνῡμι, эп. тж. ἐέργω и ἐέργνῡμι (impf. εἷργον и ἔεργον, fut. εἴρξω, εἵρξω и ἔρξω, aor. 1 εἶρξα, εἷρξα и ἔρξα, aor. 2 εἴργᾰθον, ἔργᾰθον и ἐέργᾰθον; pass.: aor. εἴρχθην и εἵρχθην, ἔρχθην и ἕρχθην, pf. εἶργμαι и εἷργμαι; adj. verb. εἰρκτός, εἰρκτέος и ἑρκτός)1) затворять, запирать(θύραι δόμον ἔεργον Hom.)
ἔνδον εἷρξαί τινα Arph. — держать кого-л. взаперти;κλῄθροις εἵργεσθαι Eur. — подвергнуться (тюремному) заключению;εἷρξαί τινα δέκα μῆνας Dem. — держать кого-л. в тюрьме десять месяцев;ξύμπαντα τὰ οἰκεῖα ἐντὸς μιᾶς ὁμοιότητος εἷρξαι Plat. — все родственные (друг другу) предметы заключить в единое подобие, т.е. в общее понятие2) закрывать, защищать(σάκεσσι ἔρχατο πάντῃ Hom.)
3) сдерживать, удерживать, тж. не допускать, отгонять(μυῖάν τινος Hom.)
τῆλέ τινα εἵ. Hom. — не подпускать кого-л. на близкое расстояние;εἵ. πελάζειν Soph. — не давать приблизиться;εἵ. τινὴ δόρυ Aesch. — отводить от кого-л. копье;χαίροντα τινα εἰργάθειν Soph. — сдерживать чей-л. восторг;ἐκτὸ;εἵ. νῆα τοῦ κύματος Hom. — держать корабль вдали от волн, т.е. охранять от натиска волн;εἴρξασθαι ἐκ τῶν Ἑλληνίδων πόλεων Xen. — не иметь доступа в греческие города;ἀπὸ χώρων εἰργόμενος Aesch. — гонимый из (всех) стран;εἵ. τινὰ μάχης Plut. — удерживать кого-л. от битвы;οὐ καῦμα, οὐ νὺξ ἔργει μέ οὐ κατανύσαι τὸν δρόμον Her. — ни зной, ни ночь не препятствуют совершить путь;εἵ. (τοὺς πολεμίους) ὥστε μέ δύνασθαι βλάπτειν ἡμᾶς πορευομένους Xen. — лишить неприятелей возможности помешать нашему прохождению;med. — воздерживаться, удерживаться (τῶν ἀσέπτων Soph.; γέλωτος Plat.):ἔργεαθαι τοῦ ἄλσεος Her. — не входить в (священную) рощу;εἴργου Soph. — не смей, прочь4) лишать(τινὰ σιτίων Her.; εἰργόμενοι τῆς χώρας διὰ πόλεμον Arst.)
εἵ. τινὰ τῆς ἀγορᾶς καὴ τῶν ἱερῶν Lys. — запретить кому-л. доступ в народное собрание и участие в жертвоприношениях;πυρὸς καὴ ὕδατος εἴργεσθαι Plut. (лат. aqua et igni interdici) — быть лишенным воды и огня, т.е. гражданских прав5) отделять, отсекать(ὦμον ἀπὸ νώτου Hom.)
-
6 ἔργω
ἔργω, [dialect] Ep. and [dialect] Ion., and [full] ἐέργω, [dialect] Ep. for [dialect] Att. [full] εἴργω (or [full] εἵργω, v. infr.), which occurs once in Hom.,Aτῆλέ με εἴργουσι ψυχαί Il.23.72
(s.v.l.): [tense] impf.εἶργον Th.1.106
, ([etym.] ἐξ-) Hdt.5.22 : [tense] fut. ἔρξω ([etym.] ξυν-) S. Aj. 593, εἴρξω or , E.El. 1255, Th.4.9 : [tense] aor. Iἔρξα Od. 14.411
, v.l. for εἷρξα in Hdt.3.136, , Philipp. ap. D.12.2, etc.: [tense] aor. 2 εἴργᾰθον (v. ἐργαθεῖν):—[voice] Med. and [voice] Pass., [tense] pres., Il.17.571, Hdt.5.57, etc.: [tense] fut. (lyr.),εἴρξομαι X.An.6.6.16
, Aeschin.3.122: [tense] aor. Iἔρχθην Il.21.282
, Hp.Mul.1.4,εἵρχθην Lycurg. 112
, D.59.66 : [tense] pf. , [dialect] Ep. [ per.] 3pl.ἔρχαται Od.10.283
; ,εἶργμαι X.HG5.2.31
; [dialect] Ep. part.ἐεργμένος Il.5.89
: [tense] plpf., [dialect] Ep. [ per.] 3pl.ἔρχατο 17.354
,ἐέρχατο Od.10.241
. (εἵργω, = shut in, εἴργω, = shut out, acc. to Eust.1387.3 ; cf. the compds. ἀπείργω, καθείργω, but ἄφ-ερκτος occurs A.Ch. 446 (lyr.) ; the aspirate was always used in [dialect] Att. acc. to Tz.inAn.Ox.3.352, but v. κατείργω: at Heraclea it occurs in ἀφ-, ἐφ-, and συν-ηέργω (qq.v.): ϝέργ-, cf. Skt. vrajás 'enclosure', and perh. Lat. urgeo ; ἐ- is prothetic in [dialect] Ep. ἐ-ϝέργω):— bar one's way either by shutting in or shutting out:I shut in, shut up,ἐρχθέντ' ἐν ποταμῷ Il.21.282
; pen,ἐνὶ Κίρκης ἔρχαται ὥς τε σύες Od.10.283
;[ἄρνες] διακεκριμέναι ἕκασται ἔρχατο 9.221
; ; encloses,Il.
2.845 (soἔνδον εἵρξας Ar.Ach. 330
); ἂψ ἐπὶ νῆας ἔεργε [ φάλαγγας] drove them to the ships and shut them up there, Il. 16.395, cf.12.219, Th.1.106; shut up,θανόντων ψυχάς Thgn.710
; esp. in prison, Hdt.3.136, Philipp. ap. D.12.2, Lycurg.112 ([voice] Pass.), D.59.66, etc. ; of things,θύραι δόμον ἐντὸς ἔεργον Od.7.88
; having included..,Pl.
Plt. 285b:—[voice] Pass., were fenced in, secured,Il.
17.354 ; well-secured, strong-built, compact,5.89
: Medic., of discharges, to be retained, Hp.Mul.1.4,8 ; ἐὰν ἡ τοῦ βλεφάρου θρὶξ εἰρχθῇ if the eyelash is caught (in the loop), Paul.Aeg.6.13 (fort. εἰρθῇ, vel ἐρθῇ, cf. ἐρτός).II shut out, Il.23.72, Th.4.9, etc. ;ἀμφὶς ἐέργει Il.13.706
(v. ἀμφίς A.II);κλῄθροις ἂν εἰργοίμεσθα E.Hel. 288
.2 c. gen., shut out or keep away from,ὡς ὅτε μήτηρ παιδὸς ἐέργῃ μυῖαν Il.4.131
, cf. Od.12.219 ;τῶν μὲν πάμπαν ἔεργε..θυμόν Hes.Op. 335
, cf. Parm.1.33;ἔργειν τινὰ σιτίων Hdt.3.48
:—freq. in [voice] Pass., [ μυῖα]ἐργομένη χροός Il. 17.571
; εἴργεσθαι ἱερῶν, νομίμων, ἀγορᾶς, to be excluded from participation in.., Isoc.4.157, Antipho 6.36, Lys.6.24 ; but εἰργόμενον θανάτου καὶ τοῦ ἀνάπηρον ποιῆσαι short of, excluding death and maiming, Aeschin.1.183 : with Preps., ἔ. [ βέλος]ἀπὸ χροός Il.4.130
;τινα ἀπὸ τιμῆς Od.11.503
; [ἀηδὼν] ἀπὸ χλωρῶν πετάλων ἐργομένα A.Supp.63
(lyr.);ἐκ τῶν Ἑλληνίδων πόλεων X.An.6.6.16
, etc.: rarely c. dat. pers., εἴργειν..μητρὶ πολέμιον δόρυ to keep it off from her, A.Th. 416:— [voice] Med., keep oneself, abstain, withdraw from, c. gen.,πόλιος Hdt.4.164
;τῶν ἀσέπτων ἔρξεται S.OT 890
(lyr.); , etc. ; ἔργετο [τοῦ ἄλσεος] he kept away from it, i.e. spared it, Hdt.7.197.3 hinder, prevent from doing, abs., Thgn.686, Pl.Lg. 784c : c. dupl.acc.,ἀλλ' ἡμᾶς τοῦτό γε μηδὲν..εἴρξῃ Id.Sph. 242a
, cf. Ar.V. 334 (lyr.):— [voice] Pass., οὐδὲν εἴργεται nothing is barred, i.e. all things are permitted, S.Tr. 344; stop! cease!Id.
OC 836.b c. inf., mostly with μή or μὴ οὐ added,οὐ νὺξ ἔργει μὴ οὐ κατανύσαι Hdt.8.98
;εἴργει τόνδε μὴ θνῄσκειν νόμος E.Heracl. 963
, cf. A.Ag. 1027 (lyr.): c. inf. only, κακὸν δὲ ποῖον εἶργε τοῦτ' ἐξειδέναι; S.OT 129 ;εἴρξω πελάζειν Id.Ph. 1407
(troch.);οὐδὲν εἴργει..τελειοῦσθαι τάδε Id.Tr. 1257
: with the Art., ; also εἴργ. ὥστε.. or ὥστε μή.., c. inf., X.HG7.2.13, An.3.3.------------------------------------ἔργω, -
7 εἴργω
εἴργω, (1) einschließen, einsperren; ἕρξε, sperrte ein. (2) mit dem spir. lenis, ausschließen, abhalten; τινά τινος, von etwas; εἴργου, halte dich fern; εἰ τοῠτό τις εἴργει δρᾶν ὄκνος, verbieten; τῆς ἀγορᾶς, daß einer nicht in die Volksversammlung kommen darf; τῶν ἱερῶν, von der Teilnahme an den Opfern ausschließen; τῶν νομίμων, von den gesetzlichen Berechtigungen der Bürger. Von den Gesetzen, ὁ νόμος εἴργει μὴ ἀποκτείνειν, verbietet zu töten; ὁ νόμος κέλευει (einen, der sich widerrechtlich eindrängt) τύπτειν εἰργόμενον ϑανάτου καὶ τοῦ ἀνάπηρον ποιῆσαι, nur muß er sich enthalten, ihn zu töten oder zu verstümmeln
См. также в других словарях:
εἴργου — ἔργω 1 shut in imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric) ἔργω 1 shut in pres imperat mp 2nd sg (attic epic doric) ἔργω 1 shut in imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)