(all+persons)

машинное оборудование
термин " машинное оборудование" означает:
- сборочную единицу, состоящую из соединенных частей или компонентов, по крайней мере, одна из которых находится в движении, имеет соответствующие приводы, схему управления, цепь питания, и т.д., соединенные вместе с целью специального применения, в частности, для производства, обработки, перемещения или упаковки материала;
- группу машин, которые для достижения той же цели организованы и управляется таким образом, что они функционируют как единое целое;
- взаимозаменяемое оборудование, модифицирующее функции машины, которое отдельно поставляется на рынок и предназначено для установки на машине или на серии различных машин или на приводном устройстве самим оператором, при условии, что данное оборудование не является запасной частью или инструментом.
[Директива 98/37/ЕЭС по машинному оборудованию]

EN

machinery
‘machinery’ means:
— an assembly of linked parts or components, at least one of which moves, with the appropriate
actuators, control and power circuits, etc., joined together for a specific application, in particular
for the processing, treatment, moving or packaging of a material,
— an assembly of machines which, in order to achieve the same end, are arranged and controlled so that they function as an integral whole,
— interchangeable equipment modifying the function of a machine, which is placed on the market for the purpose of being assembled with a machine or a series of different machines or with a tractor by the operator himself in so far as this equipment is not a spare part or a tool
[DIRECTIVE 98/37/EC OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL]

Параллельные тексты EN-RU

3. The following are excluded from the scope of this Directive:

3. Из области применения данной Директивы исключаются:

— machinery whose only power source is directly applied manual effort, unless it is a machine used for lifting or lowering loads,

- машинное оборудование, для которых источником энергии является исключительно непосредственное применение ручной силы, за исключением механизмов для подъема и опускания грузов;

— machinery for medical use used in direct contact with patients,

- медицинские приборы;

— special equipment for use in fairgrounds and/or amusement parks,

- специальное оборудование для использования в аттракционах и/или парках для развлечений;

— steam boilers, tanks and pressure vessels,

- паровые котлы, резервуары и сосуды под давлением;

— machinery specially designed or put into service for nuclear purposes which, in the event of failure, may result in an emission of radioactivity,

- машинное оборудование, специально сконструированное или используемое в атомной отрасли, которые в случае аварии могут привести к выделению радиоактивных веществ;

— radioactive sources forming part of a machine,

- радиоактивные источники, составляющие часть машин;

— firearms,

- стрелковое оружие;

— storage tanks and pipelines for petrol, diesel fuel, inflammable liquids and dangerous substances,

- емкости для хранения или трубопроводы для бензина, дизельного топлива, огнеопасных жидкостей и опасных веществ;

— means of transport, i.e. vehicles and their trailers intended solely for transporting passengers by air or on road, rail or water networks, as well as means of transport in so far as such means are designed for transporting goods by air, on public road or rail networks or on water. Vehicles used in the mineral extraction industry shall not be excluded,

- транспортные средства, т.е. средства перевозки и их прицепы, предназначенные исключительно для перевозки пассажиров по воздуху, автодороге, железной дороге, или водными путями, а также транспортные средства, сконструированные для транспортировки грузов по воздуху, по общедоступным дорогам, железным дорогам или водным путям. Средства транспортировки, используемые в горнодобывающей промышленности, не исключаются из области применения настоящей Директивы;

— seagoing vessels and mobile offshore units together with equipment on board such vessels or units,

- морские суда и мобильные береговые агрегаты вместе с оборудованием на борту, такие как танки или установки;

— cableways, including funicular railways, for the public or private transportation of persons,

- канатные дороги, включая фуникулерные железные дороги для общественного или частного пользования, предназначенные для транспортировки людей;

— agricultural and forestry tractors, as defined in Article 1(1) of Directive 74/150/EEC (1),

(1) Council Directive 74/150/EEC of 4 March 1974 on the approximation of the laws of the Member States relating to the type-approval of wheeled agricultural or forestry tractors (OJ L 84, 28.3.1974, p. 10). Directive as last amended by Decision 95/1/EC, Euratom, ECSC (OJ L 1.1.1995, p. 1).

-сельскохозяйственные и лесные тракторы, подпадающие под определение статьи 1 (1) Директивы Совета 74/150/ЕЭС(1);

(1) Директива Совета 74/150/ЕЭС от 4 марта 1974 г. по сближению законодательных актов Государств-членов, относящихся к одобрению типов колесных сельскохозяйственных или лесных тракторов (Официальный журнал Европейских сообществ № L 84, 28.3.1974 г., стр.10). Директива, измененная последний раз Решением 95/1/ЕЭС, Евроатом, ECSC (Официальный журнал Европейских сообществ № L 1/1/1995 г., стр 1)

— machines specially designed and constructed for military or police purposes,

- машины, специально сконструированные и созданные для военных и полицейских целей;

— lifts which permanently serve specific levels of buildings and constructions, having a car moving between guides which are rigid and inclined at an angle of more than 15 degrees to the horizontal and designed for the transport of:
(i) persons;
(ii) persons and goods;
(iii) goods alone if the car is accessible, that is to say, a person may enter it without difficulty, and fitted with controls situated inside the car or within reach of a person inside,

- лифты и подъемные устройства, постоянно обслуживающие определенные уровни зданий и конструкций, имеющие транспортную тележку, движущуюся между жесткими направляющими, которые имеют угол наклона более 15 градусов к горизонтальной поверхности и сконструированы для транспортировки:
(i) людей;
(ii) людей и имущества;
(iii) только имущества, в том случае, если кабина лифта открыта, т.е. человек может легко войти в такое транспортное средство и манипулировать средствами управления, находящимися внутри кабины или в пределах досягаемости для человека;

— means of transport of persons using rack and pinion rail mounted vehicles,

- транспортные средства для перевозки людей, с использованием зубчатых или реечных рельс, по которым перемещается транспортные средства;

— mine winding gear,

- шахтные канатные подъемные устройства;

— theatre elevators,

- театральные подъемники;

— construction site hoists intended for lifting persons or persons and goods.

- строительные подъемники, предназначенные для подъема людей или людей и грузов.

4. Where, for machinery or safety components, the risks referred to in this Directive are wholly or partly covered by specific Community Directives, this Directive shall not apply, or shall cease to apply, in the case of such machinery or safety components and of such risks on the implementation of these specific Directives.

4. Когда для машинного оборудования и компонентов безопасности риски, определенные в настоящей Директиве, полностью или частично покрываются специальными Директивами Сообщества, настоящая Директива не применяется или прекращает свое действие, такое машинное оборудование и компоненты безопасности и такие риски подпадают под действие этих специальных Директив.

5. Where, for machinery, the risks are mainly of electrical origin, such machinery shall be covered exclusively by Directive 73/23/EEC (2).

(2) Council Directive 73/23/EEC of 19 February 1973 on the harmonisation of the laws of Member States relating to electrical equipment designed for use within certain voltage limits (OJ L 77, 26.3.1973, p. 29). Directive as last amended by Directive 93/68/EEC (OJ L 220, 30.8.1993, p. 1).

5. Когда риски применения машинного оборудования связаны с электрическими источниками, то такое оборудование охватываются исключительно Директивой 73/23/ЕЭС(2).

(2) Директива Совета 73/23/ЕЭС/ от 19 февраля 1973 года о гармонизации законов Государств-Участников в отношении электрооборудования, предназначенного для использования в условиях определенных пределов напряжения (Официальный журнал Европейских сообществ № L 77, 26.03.1973, стр. 29). Директива с последней поправкой Директивой 93/68/ЕЭС (Официальный журнал Европейских сообществ № L 220, 30.08.1993, стр.1).

Article 2
1. Member States shall take all appropriate measures to ensure that machinery or safety components covered by this Directive may be placed on the market and put into service only if they do not endanger the health or safety of persons and, where appropriate, domestic animals or property, when properly installed and maintained and used for their intended purpose.

Статья 2
1. Государства - члены должны предпринимать все необходимые меры для обеспечения того, чтобы машинное оборудование или компоненты безопасности, попадающие под действие настоящей Директивы, поставлялись на рынок и вводились в эксплуатацию, только если они не составляют угрозу для здоровья и безопасности людей и домашних животных, или имуществу при условии надлежащей установки и обслуживания, а также использования по прямому назначению.

2. This Directive shall not affect Member States’ entitlement to lay down, in due observance of the Treaty, such requirements as they may deem necessary to ensure that persons and in particular workers are protected when using the machinery or safety components in question, provided that this does not mean that the machinery or safety components are modified in a way not specified in the Directive.

2. Настоящая Директива не ограничивает права Государств - членов устанавливать при должном соблюдении Договора такие требования, которые они посчитают необходимыми для обеспечения защиты людей, особенно работников, при использовании машинного оборудования или компонентов безопасности, при условии, что модификация такого машинного оборудования и компонентов безопасности была произведена в соответствии с положениями настоящей Директивы.

3. At trade fairs, exhibitions, demonstrations, etc., Member States shall not prevent the showing of machinery or safety components which do not conform to the provisions of this Directive, provided that a visible sign clearly indicates that such machinery or safety components do not conform and that they are not for sale until they have been brought into conformity by the manufacturer or his authorised representative established in the Community. During demonstrations, adequate safety measures shall be taken to ensure the protection of persons.

3. На торговых ярмарках, выставках, демонстрациях и т.п. Государства - члены не должны препятствовать демонстрации машинного оборудования или компонентов безопасности, которые не соответствуют положениям настоящей Директивы, при условии, что видимый знак четко указывает, что такое машинное оборудование или компоненты безопасности не соответствуют данной Директиве, и что они не предназначаются для продажи до тех пор, пока изготовитель или его уполномоченный представитель в Сообществе не приведет их в полное соответствие с Директивой. Во время демонстраций должны приниматься адекватные меры для обеспечения безопасности граждан.

Article 3
Machinery and safety components covered by this Directive shall satisfy the essential health and safety requirements set out in Annex I.

Статья 3
Машинное оборудование, а также компоненты безопасности, относящиеся к области действия настоящей Директивы, должны полностью удовлетворять основным требованиям по обеспечению здоровья и безопасности, изложенным в Приложении 1.

Article 4
1. Member States shall not prohibit, restrict or impede the placing on the market and putting into service in their territory of machinery and safety components which comply with this Directive.

Статья 4
1. Государства - члены не должны запрещать, ограничивать или препятствовать поставке на рынок машинного оборудования, а также компонентов безопасности, которые соответствуют
требованиям настоящей Директивы.

2. Member States shall not prohibit, restrict or impede the placing on the market of machinery where the manufacturer or his authorised representative established in the Community declares in accordance with point B of Annex II that it is intended to be incorporated into machinery or assembled with other machinery to constitute machinery covered by this Directive, except where it can function independently.

‘Interchangeable equipment’, as referred to in the third indent of Article 1(2)(a), must in all cases bear the CE marking and be accompanied by the EC declaration of conformity referred to in Annex II, point A.

2. Государства - члены не должны запрещать, ограничивать или препятствовать поставке на рынок машинного оборудования, если изготовитель или его уполномоченный представитель в Сообществе заявляет в соответствии с Приложением II B, что они предназначены для включения в машинное оборудование или компоноваться с другим оборудованием, так, что в соединении они составят машинное оборудование, отвечающее требованиям настоящей Директивы, за исключением тех случаев, когда они могут функционировать независимо.

"Взаимозаменяемое оборудование" в смысле третьего абзаца с черточкой в Статье 1 (2) (a) должно во всех случаях иметь маркировку "СЕ" и сопровождаться декларацией соответствия, определенной в Приложении II, пункте А.

3. Member States may not prohibit, restrict or impede the placing on the market of safety components as defined in Article 1(2) where they are accompanied by an EC declaration of conformity by the manufacturer or his authorised representative established in the Community as referred to in Annex II, point C.

3. Государства - члены не имеют права запрещать, ограничивать или препятствовать распространению на рынке компонентов безопасности, определенных Статьей 1 (2), если эти компоненты сопровождаются декларацией соответствия ЕС, заявленной изготовителем или его уполномоченным представителем в Сообществе, как определено в Приложении II, пункте С.

Article 5
1. Member States shall regard the following as conforming to all the provisions of this Directive, including the procedures for checking the conformity provided for in Chapter II:
— machinery bearing the CE marking and accompanied by the EC declaration of conformity referred to in Annex II, point A,
— safety components accompanied by the EC declaration of conformity referred to in Annex II, point C.

Статья 5
1. Государства - члены должны считать нижеследующее соответствующим всем положениям настоящей Директивы, включая процедуры проверки соответствия, предусмотренной в Главе II:
- машинное оборудование, имеющее маркировку "СЕ" и сопровождаемое декларацией соответствия ЕС, как указано в Приложении II, пункте A;
- компоненты безопасности, сопровождаемые декларацией соответствия ЕС, как указано в Приложении II, пункте C.

При отсутствии гармонизированных стандартов Государства - члены должны предпринимать любые меры, которые они сочтут необходимыми, для привлечения внимания заинтересованных сторон к существующим национальным техническим стандартам и спецификациям, которые считаются важными или относятся к выполнению основных требований по обеспечению здоровья и безопасности в соответствии с Приложением 1.

2. Where a national standard transposing a harmonised standard, the reference for which has been published in the Official Journal of the European Communities, covers one or more of the essential safety requirements, machinery or safety components constructed in accordance with this standard shall be presumed to comply with the relevant essential requirements.
Member States shall publish the references of national standards transposing harmonised standards.

2. В тех случаях, когда национальный стандарт, заменяющий гармонизированный стандарт, ссылка на который была опубликована в Официальном журнале Европейских сообществ, покрывает одно или несколько основных требований безопасности, машинное оборудование или компоненты безопасности, сконструированные в соответствии с таким стандартом, должны считаться соответствующими основным требованиям.
Государства - члены должны публиковать ссылки на национальные стандарты, заменяющие гармонизированные стандарты.

3. Member States shall ensure that appropriate measures are taken to enable the social partners to have an influence at national level on the process of preparing and monitoring the harmonised standards.

3. Государства - члены должны обеспечивать принятие необходимых мер для того, чтобы их социальные партнеры получали возможность влиять на национальном уровне на процессы подготовки и отслеживания гармонизированных стандартов.

Article 6
1. Where a Member State or the Commission considers that the harmonised standards referred to in Article 5(2) do not entirely satisfy the essential requirements referred to in Article 3, the Commission or the Member State concerned shall bring the matter before the committee set up under Directive 83/189/EEC, giving the reasons therefor. The committee shall deliver an opinion without delay.
Upon receipt of the committee’s opinion, the Commission shall inform the Member States whether or not it is necessary to withdraw those standards from the published information referred to in Article 5(2).

Статья 6
1. В случае, если Государство - член или Комиссия считают, что гармонизированные стандарты, рассмотренные в Статье 5 (2), не полностью соответствуют основным требованиям, определенным в Статье 3, Комиссия или заинтересованное Государство - член должны поставить этот вопрос на рассмотрение комитета, созданного в соответствии с Директивой 83/189/ЕЭС, обосновав причины такого обращения. Комитет должен безотлагательно вынести решение.
После получения такого решения комитета Комиссия должна информировать Государства – члены, необходимо или нет отозвать эти стандарты из опубликованной информации, определенной в Статье 5 (2).

2. A standing committee shall be set up, consisting of representatives appointed by the Member States and chaired by a representative of the Commission.

The standing committee shall draw up its own rules of procedure.

Any matter relating to the implementation and practical application of this Directive may be brought before the standing committee, in accordance with the following procedure:

The representative of the Commission shall submit to the committee a draft of the measures to be taken. The committee shall deliver its opinion on the draft, within a time limit which the chairman may lay down according to the urgency of the matter, if necessary by taking a vote.

The opinion shall be recorded in the minutes; in addition, each Member State shall have the right to ask to have its position recorded in the minutes.
The Commission shall take the utmost account of the opinion delivered by the committee.
It shall inform the committee of the manner in which its opinion has been taken into account.

2. Должен быть создан постоянно действующий комитет, состоящий из представителей, назначенных Государствами – членами, и возглавляемый представителем Комиссии.

Постоянно действующий комитет будет сам устанавливать порядок действий и процедуры.

Любой вопрос, относящийся к выполнению и практическому применению настоящей Директивы, может быть поставлен на рассмотрение постоянно действующего комитета, в соответствии со следующими правилами:

Представитель Комиссии должен представить комитету проект предполагаемых к принятию мер. Комитет должен выразить свое мнение по проекту за время, установленное председателем в соответствии со срочностью вопроса, при необходимости определяемого путем голосования.

Это мнение должно быть зафиксировано в протоколе; кроме того, каждое Государство - член имеет право потребовать отразить свою позицию в протоколе. Комиссия должна максимально учитывать мнение, вынесенное комитетом.
Она должна проинформировать комитет, каким образом было учтено его мнение.

Article 7
1. Where a Member State ascertains that:
— machinery bearing the CE marking, or
— safety components accompanied by the EC declaration of conformity, used in accordance with their intended purpose are liable to endanger the safety of persons, and, where appropriate, domestic animals or property, it shall take all appropriate measures to withdraw such machinery or safety components from the market, to prohibit the placing on the market, putting into service or use thereof, or to restrict free movement thereof.

Member States shall immediately inform the Commission of any such measure, indicating the reason for its decision and, in particular, whether non-conformity is due to:
(a) failure to satisfy the essential requirements referred to in Article 3;
(b) incorrect application of the standards referred to in Article 5(2);
(c) shortcomings in the standards themselves referred to in Article 5(2).

Статья 7
1. Если Государство - член устанавливает, что:
- машинное оборудование, имеющее маркировку "СЕ", либо
- компоненты безопасности, сопровождаемые декларацией соответствия ЕС, используемые в соответствии с их назначением, могут нести угрозу безопасности людям, и, если это имеет место, домашним животным или собственности, оно должно принять все необходимые меры для изъятия такого машинного оборудования, либо компонентов безопасности с рынка, запретить их поставку на рынок, ввод в эксплуатацию или использование, либо ограничить их свободное обращение.

Государства - члены должны немедленно информировать Комиссию о любых подобных мерах, указать причины такого решения и, в особенности, информировать о том, явилось ли это несоответствие результатом:
a) неспособности удовлетворить основным требованиям, определенным в Статье 3;
b) неправильного применения стандартов, определенных в Статье 5 (п.2);
c) недостатков самих стандартов, определенных в Статье 5 (п. 2).

2. The Commission shall enter into consultation with the parties concerned without delay. Where the Commission considers, after this consultation, that the measure is justified, it shall immediately so inform the Member State which took the initiative and the other Member States. Where the Commission considers, after this consultation, that the action is unjustified, it shall immediately so inform the Member State which took the initiative and the manufacturer or his authorised representative established within the Community.

Where the decision referred to in paragraph 1 is based on a shortcoming in the standards, and where the Member State at the origin of the decision maintains its position, the Commission shall immediately inform the committee in order to initiate the procedures referred to in Article 6(1).

2. Комиссия должна безотлагательно провести консультацию с заинтересованными сторонами. В случае, если после проведения такой консультации, Комиссия полагает, что такая мера обоснована, она должна немедленно информировать об этом Государство - член, которое выдвинуло эту инициативу, а также остальные Государства - члены. Если Комиссия после проведения такой консультации полагает, что действия не были обоснованными, она немедленно извещает об этом Государство - член, проявившее инициативу, и изготовителя, либо его уполномоченного представителя в Сообществе.

Если решение, указанное в параграфе 1, основано на недостатках в стандартах, и если Государство - член на основании такого решения сохраняет свои позиции, то Комиссия должна немедленно информировать комитет для того, чтобы начать процедуры, описанные в Статье 6 (п. 1).

3. Where:
— machinery which does not comply bears the CE marking,
— a safety component which does not comply is accompanied by an EC declaration of conformity,
the competent Member State shall take appropriate action against whom so ever has affixed the marking or drawn up the declaration and shall so inform the Commission and other Member States.

3. Если:
- машинное оборудование, не соответствующие требованиям, имеют маркировку "СЕ",
- компоненты безопасности, не соответствующие требованиям, имеют декларацию соответствия ЕС,
компетентное Государство - член должно начать соответствующие действия против любого, кто поставил маркировку, или составил декларацию, и должно проинформировать об этом Комиссию и другие Государства - члены.

4. The Commission shall ensure that Member States are kept informed of the progress and outcome of this procedure.

4. Комиссия должна обеспечить, чтобы Государства – члены были постоянно информированы о ходе и результатах данной процедуры.

CHAPTER II
CONFORMITY ASSESSMENT PROCEDURES
Article 8
1. The manufacturer or his authorised representative established in the Community must, in order to certify that machinery and safety components are in conformity with this Directive, draw up for all machinery or safety components manufactured an EC declaration of conformity based on the model given in Annex II, point A or C as appropriate.

In addition, for machinery alone, the manufacturer or his authorised representatives established in the Community must affix to the machine the CE marking.

Глава II
Процедуры оценки соответствия
Статья 8
1. Для подтверждения того, что машинное оборудование, а также компоненты безопасности соответствуют положениям настоящей Директивы, изготовитель или его уполномоченный представитель в Сообществе должен составить декларацию ЕС о соответствии на произведенное машинное оборудование и компоненты безопасности по образцу, приведенному в Приложении II, соответственно пунктам A или C.

Корме того, на машинное оборудование изготовитель или его уполномоченный представитель в Сообществе должен нанести маркировку "СЕ" в соответствии со Статьей 10.

2. Before placing on the market, the manufacturer, or his authorised representative established in the Community, shall:
(a) if the machinery is not referred to in Annex IV, draw up the file provided for in Annex V;
(b) if the machinery is referred to in Annex IV and its manufacturer does not comply, or only partly complies, with the standards referred to in Article 5(2) or if there are no such standards, submit an example of the machinery for the EC type-examination referred to in Annex VI;
(c) if the machinery is referred to in Annex IV and is manufactured in accordance with the standards referred to in Article 5(2):
— either draw up the file referred to in Annex VI and forward it to a notified body, which will acknowledge receipt of the file as soon as possible and keep it,
— submit the file referred to in Annex VI to the notified body, which will simply verify that the standards referred to in Article 5(2) have been correctly applied and will draw up a certificate of adequacy for the file,
— or submit the example of the machinery for the EC type-examination referred to in Annex VI.

2. Перед поставкой на рынок изготовитель или его уполномоченный представитель в Сообществе должен:
(a) в случае, если машинное оборудование не указано в Приложении IV, составить документацию, предусмотренную Приложением V;
(b) если машинное оборудование указано в Приложении IV, и их изготовитель не выполняет, либо выполняет лишь частично требования стандартов, упомянутых в Статье 5 (2), либо, если таких стандартов не существует, то представить образец машинного оборудования для его испытания ЕС, определенного в Приложении VI;
(c) если машинное оборудование указано в Приложении IV и изготовлено в соответствии со стандартами, определенными в Статье 5 (п. 2):
- либо составить документацию, указанную в Приложении VI, и передать ее нотифицированному органу, который подтверждает получение документации в возможно короткие сроки, а также сохраняет ее;
- представить документацию, указанную в Приложении VI, нотифицированному органу, который просто проверит, что стандарты, упомянутые в Статье 5 (2), были применены правильно и составит сертификат соответствия по этой документации;
- либо представить образец машинного оборудования для испытания ЕС типового образца, определенного в Приложении VI.

3. Where the first indent of paragraph 2(c) of this Article applies, the provisions of the first sentence of paragraphs 5 and 7 of Annex VI shall also apply.

Where the second indent of paragraph 2(c) of this Article applies, the provisions of paragraphs 5, 6 and 7 of Annex VI shall also apply.

3. В тех случаях, когда может быть применен первый абзац параграфа 2 (с) этой Статьи должны также применяться положения первого предложения параграфов 5 и 7 Приложения VI.

В тех случаях, когда может быть применен второй абзац пункта 2 (с), должны также применяться положения параграфов 5, 6 и 7 Приложения VI.

4. Where paragraph 2(a) and the first and second indents of paragraph 2(c) apply, the EC declaration of conformity shall solely state conformity with the essential requirements of the Directive.

Where paragraph 2(b) and the third indent of paragraph 2(c) apply, the EC declaration of conformity shall state conformity with the example that underwent EC type-examination.

4. В тех случаях, когда применяется параграф 2 (а) и первый и второй абзацы параграфа 2 (c), декларация ЕС о соответствии должна удостоверить соответствие основным требованиям настоящей Директивы.

В случае, когда применяется параграф 2 (b) и третий абзац параграфа 2 (c), декларация ЕС о соответствии должна удостоверить соответствие образцу, прошедшему испытание ЕС типового образца.

5. Safety components shall be subject to the certification procedures applicable to machinery pursuant to paragraphs 2, 3 and 4. Furthermore, during EC type-examination, the notified body shall verify the suitability of the safety component for fulfilling the safety functions declared by the manufacturer.

5.Компоненты безопасности должны подвергаться процедурам сертификации, применимым к машинному оборудованию в соответствии с параграфами 2, 3, 4. Более того, во время испытания ЕС типового образца нотифицированный орган должен проверить пригодность компонентов безопасности для выполнения тех функций безопасности, которые заявлены изготовителем.

6. (a) Where the machinery is subject to other Directives concerning other aspects and which also provide for the affixing of the CE marking, the latter shall indicate that the machinery is also presumed to conform to the provisions of those other Directives.
(b) However, where one or more of those Directives allow the manufacturer, during a transitional period, to choose which arrangements to apply, the CE marking shall indicate conformity only to the Directives applied by the manufacturer. In this case, particulars of the Directives applied, as published in the Official Journal of the European Communities, must be given in the documents, notices or instructions required by the directives and accompanying such machinery.

6. (a) В тех случаях, когда машинное оборудование подпадает под действие Директив по другим аспектам, которые также предусматривают нанесение маркировки "СЕ", последняя указывает, что такое машинное оборудование соответствуют положениям этих прочих директив.
(b) Тем не менее, когда одна или несколько таких Директив позволяют изготовителям в течение переходного периода выбирать, какие из положений применить, маркировка "СЕ" будет указывать на соответствие только тем Директивам, которые применялись изготовителем. В этом случае подробная информация о примененных Директивах, опубликованных в Официальном журнале Европейских сообществ, должен приводиться в документах, аннотациях или инструкциях, требуемых в соответствии с Директивами, и сопровождать такое машинное оборудование.

7. Where neither the manufacturer nor his authorised representative established in the Community fulfils the obligations of paragraphs 1 to 6, these obligations shall fall to any person placing the machinery or safety component on the market in the Community. The same obligations shall apply to any person assembling machinery or parts thereof or safety components of various origins or constructing machinery or safety components for his own use.

7. Если ни изготовитель, ни его уполномоченный представитель в Сообществе не выполнят своих обязательств по предыдущим параграфам, то эти обязательства должны быть выполнены любыми лицами, поставляющими машинное оборудование или компоненты безопасности на рынок Сообщества. Такие же обязательства возлагаются на любые лица, осуществляющие сборку машинного оборудования, либо его частей или компонентов безопасности различного происхождения, либо создающие машинное оборудование или компоненты безопасности для собственного пользования.

8. The obligations referred to in paragraph 7 shall not apply to persons who assemble with a machine or tractor interchangeable equipment as provided for in Article 1, provided that the parts are compatible and each of the constituent parts of the assembled machine bears the CE marking and is accompanied by the EC declaration of conformity.

8. Обязательства, изложенные в параграфе 7, не применяются к лицам, которые собирают с машиной, механизмом или транспортным средством взаимозаменяемое оборудование, указанное в Статье 1, при условии, что эти части совместимы, и каждая из частей машины в сборе имеет маркировку "СЕ" и Декларацию ЕС о соответствии.

Article 9
1. Member States shall notify the Commission and the other Member States of the approved bodies which they have appointed to carry out the procedures referred to in Article 8 together with the specific tasks which these bodies have been appointed to carry out and the identification numbers assigned to them beforehand by the Commission.
The Commission shall publish in the Official Journal of the European Communities a list of the notified bodies and their identification numbers and the tasks for which they have been notified. The Commission shall ensure that this list is kept up to date.

Статья 9
1. Государства - члены должны уведомить Комиссию и другие Государства - члены об утвержденных органах, которые назначаются для выполнения процедур, описанных в Статье 8, также как и для различных особых задач, которые этим органам предназначено выполнять, и об идентификационных номерах, предварительно присвоенных им Комиссией.

В Официальном журнале Европейских сообществ Комиссия должна публиковать список таких нотифицированных органов и их идентификационные номера, а также задачи, для решения которых они предназначены. Комиссия должна обеспечить своевременность обновления списка.

2. Member States shall apply the criteria laid down in Annex VII in assessing the bodies to be indicated in such notification. Bodies meeting the assessment criteria laid down in the relevant harmonised standards shall be presumed to fulfil those criteria.

2. Государства - члены должны применять критерии, изложенные в Приложении VII, для определения органов, которые будут указаны в таких назначениях. Органы, удовлетворяющие критериям, изложенным в соответствующих гармонизированных стандартах, считаются соответствующими критериям.

3. A Member State which has approved a body must withdraw its notification if it finds that the body no longer meets the criteria referred to in Annex VII. It shall immediately inform the Commission and the other Member States accordingly.

3. Государство - член, утвердившее такой орган, должно отменить его назначение, если оно обнаружит, что он больше не соответствует критериям, изложенным в Приложении VII. Государство - член должно немедленно известить об этом Комиссию и другие Государства - члены.

CHAPTER III
CE MARKING
Article 10
1. The CE conformity marking shall consist of the initials ‘CE’. The form of the marking to be used is shown in Annex III.

ГЛАВА III
МАРКИРОВКА "СЕ"
Статья 10
1. Маркировка "СЕ" состоит из заглавных букв "СЕ". Форма маркировки, которая будет использоваться, указана в Приложении III.

2. The CE marking shall be affixed to machinery distinctly and visibly in accordance with point 1.7.3 of Annex I.

2. Маркировка "СЕ" должна наноситься на машинное оборудование четко, на видном месте в соответствии с пунктом 1.7.3. Приложения I.

3. The affixing of markings on the machinery which are likely to deceive third parties as to the meaning and form of the CE marking shall be prohibited. Any other marking may be affixed to the machinery provided that the visibility and legibility of the CE marking is not thereby reduced.

3. Нанесение маркировок на машинное оборудование таким образом, что это может ввести в заблуждение относительно значения и формы маркировки "СЕ", запрещено. Любые другие маркировки могут быть нанесены на машинное оборудование таким образом, чтобы не мешать видимости и различимости маркировки "СЕ".

4. Without prejudice to Article 7:
(a) where a Member State establishes that the CE marking has been affixed unduly, the manufacturer or his authorised representative established within the Community shall be obliged to make the product conform as regards the provisions concerning the CE marking and to end the infringement under the conditions imposed by the Member State;

(b) where non-conformity continues, the Member State must take all appropriate measures to restrict or prohibit the placing on the market of the product in question or to ensure that it is withdrawn from the market in accordance with the procedure laid down in Article 7.

4. Без ограничения применения Статьи 7:
(a) если Государство - член устанавливает, что маркировка "СЕ" была нанесена неправильно, изготовитель или его уполномоченный представитель в Сообществе будет обязан привести продукцию в соответствии с положениями, касающимися маркировки "СЕ" и положить конец нарушениям на условиях, установленных Государством - членом;

(b) если такое несоответствие будет продолжаться, то Государство - член должно принять все соответствующие меры для ограничения или запрещения поставки на рынок такой продукции, либо обеспечить изъятие ее с рынка в соответствии с процедурами, изложенными в Статье 7.

CHAPTER IV
FINAL PROVISIONS
Article 11
Any decision taken pursuant to this Directive which restricts the placing on the market and putting into service of machinery or a safety component shall state the exact grounds on which it is based. Such a decision shall be notified as soon as possible to the party concerned, who shall at the same time be informed of the legal remedies available to him under the laws in force in the Member State concerned and of the time limits to which such remedies are subject.

ГЛАВА IV
ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 11
Любое решение, принятое в исполнение настоящей Директивы, ограничивающее поставку на рынок и ввод в эксплуатацию машинного оборудования или компонентов безопасности, должно указывать точные причины, на которых оно основано. Такое решение должно быть по возможности быстро доведено до сведения заинтересованных сторон, их также следует проинформировать о законных мерах, которые могут быть предприняты по действующему законодательству в соответствующем Государстве - члене и о сроках, в которые данные меры применяются.

Article 12
The Commission will take the necessary steps to have information on all the relevant decisions relating to the management of this Directive made available.

Статья 12
Комиссия предпримет все необходимые шаги для получения информации по всем соответствующим решениям, касающимся применения и распространения настоящей Директивы.

Article 13
1. Member States shall communicate to the Commission the texts of the provisions of national law which they adopt in the field governed by this Directive.

2. The Commission shall, before 1 January 1994, examine the progress made in the standardisation work relating to this Directive and propose any appropriate measures.

Статья 13
1. Государства - члены должны передать Комиссии тексты положений национальных законодательных актов, принимаемых в сфере, определяемой настоящей Директивой.

2. Комиссия должна до 1 января 1994 г. изучить развитие работ по стандартизации, относящиеся к области действия настоящей Директивы и предложить любые целесообразные меры.

Тематики

• безопасность машин и труда в целом

EN

• machinery

la ley lo prohíbe — it is banned by law

han prohibido la circulación de camiones este fin de semana — lorries have been banned from the roads this weekend

quieren prohibir la caza de ballenas — they want to put a ban on whaling, they want to ban whaling

queda terminantemente prohibido — it is strictly forbidden

prohibir algo a algn: prohibieron el acceso a la prensa — the press were banned

el médico me ha prohibido los dulces — the doctor says I'm not allowed (to eat) sweet things, the doctor has banned me from eating sweet things

la dirección nos prohibía usar maquillaje — the management prohibited us from wearing make-up, the management forbade us to wear make-up

te prohíbo que me hables así — I forbid you to talk to me like that

le tenían prohibido salir de casa — he was not allowed out

me tienen prohibida la entrada — I'm banned, they have banned me

me tienen prohibido hablar de política mientras comemos — I'm banned from talking politics at the dinner-table, I'm not allowed to talk politics at the dinner-table

prohibida la caza — no hunting

prohibida la entrada a menores de 18 años — no (admission to) under-18s

prohibido el paso a toda persona ajena a la obra — no unauthorized entry, authorized personnel only

queda prohibido el consumo de alcohol en este local — no alcohol may be consumed on these premises

prohibido fumar — no smoking

prohibido jugar a la pelota — no ball games

prohibido fijar carteles — stick no bills

iba en dirección prohibida — I was going the wrong way up a one-way street

prohibido fumar — no smoking

prohibirle algo A alguien — to ban somebody FROM something

se prohíbe la entrada a menores de 16 años — over 16s only, no admission to persons under 16 years of age

tengo prohibido el alcohol — I've been told I mustn't drink alcohol

prohibirle A alguien + INF — to forbid somebody to + inf, prohibit somebody from -ing (frml)

prohíben sindicarse a los trabajadores — workers are not allowed to form a union

le tenemos prohibido salir — he's not allowed out

prohibir A alguien QUE + SUBJ — to forbid somebody to + inf

te prohíbo que me hables así — I forbid you to speak to me like that

iba en dirección prohibida — I was going the wrong way up a one-way street

prohibido fumar — no smoking

prohibirle algo A alguien — to ban somebody FROM something

se prohíbe la entrada a menores de 16 años — over 16s only, no admission to persons under 16 years of age

tengo prohibido el alcohol — I've been told I mustn't drink alcohol

prohibirle A alguien + INF — to forbid somebody to + inf, prohibit somebody from -ing (frml)

prohíben sindicarse a los trabajadores — workers are not allowed to form a union

le tenemos prohibido salir — he's not allowed out

prohibir A alguien QUE + SUBJ — to forbid somebody to + inf

te prohíbo que me hables así — I forbid you to speak to me like that

so for suo, C. I. L. 5, 2007. In ante-class. verse su- with the following vowel freq. forms one syllable,

Caesar copias suas divisit,

ille in sua sententia perseverat,

tantam habebat suarum rerum fiduciam,

cum sceleris sui socios Romae reliquisset,

cur ego non ignoscam si anteposuit suam salutem meae?

Hanno praefecturam ejus (i.e. Muttinis) filio suo (Hannonis) dedit,

imperat princeps civibus suis,

nemo rem suam emit,

mea Glycerium suos parentes repperit,

utinam haec ignoraret suum patrem,

si nunc facere volt era officium suom,

ne eadem mulier cum suo conjuge honestissimum adulescentem oppressisse videatur,

si omnibus suis copiis excellentem virum res publica armasset,

omne animal, simul et ortum est, et se ipsum et omnes partes suas diligit,

cum mea domus ardore suo deflagrationem Italiae toti minaretur,

mittent aliquem de suo numero,

rationem illi sententiae suae non fere reddebant,

qui agellos suos redimere a piratis solebant,

edicunt ut ad suum vestitum senatores redirent,

suis finibus eos prohibent,

and distributively: ac naves onerariae LXIII. in portu expugnatae, quaedam cum suis oneribus, frumento, armis, aere, etc.,

id sua sponte apparebat tuta celeribus consiliis praepositurum,

ad id quod sua sponte satis collectum animorum erat, indignitate etiam Romani accendebantur,

secutum tamen sua sponte est ut vilior ob ea regi Hannibal et suspectior fieret,

hanc dicam Athenis advenisse cum aliquo amatore suo, Plant. Mil. 2, 2, 86: doceo gratissimum esse in sua tribu Plancium,

cupio eum suae causae confidere,

suspicari debuit (Milo), eum (Clodium) ad villam suam (Clodii) deversurum,

(dixit) Caesarem pro sua dignitate debere et studium et iracundiam suam reipublicae dimittere,

hunc pater suus de templo deduxit,

hunc sui cives e civitate ejecerunt,

Alexandrum uxor sua... occidit,

illum ulciscentur mores sui,

quodsi quem natura sua... forte deficiet,

utrumque regem sua multitudo consalutaverat,

quas (urbes) sua virtus ac dii juvent, magnas sibi opes facere,

quos nec sua conscientia impulerit, nec, etc.,

consulem C. Marium servus suus interemit,

quis non Vedium Pollionem pejus oderat quam servi sui?

sera dies sit qua illum gens sua caelo adserat,

ita forma simili pueri ut mater sua internoscere (sc. eos) non posset,

sunt homines, quos libidinis infamiaeque suae neque pudeat neque taedeat,

video fore ut inimicos tuos poeniteat intemperantiae suae,

si Caesarem beneficii sui poeniteret,

jam ne nobilitatis quidem suae plebejos poenitere,

militem jam minus virtutis poenitere suae,

ad parentes suos ducas Silenium,

eosdem ad quaestoris sui aut imperatoris, aut commilitonum suorum pericula impulistis,

totum enim ex sua patria sustulisti,

Caesar Fabium in sua remittit hiberna,

introire ad Ciceronem, et domi suae imparatum confodere,

suis flammis delete Fidenas,

suo igni involvit hostes,

quid Caesarem in sua fata inmisit?

with antecedent supplied from preceding sentence: non destiti rogare et petere (sc. Brutum) mea causa, suadere et hortari sua,

suus rex reginae placet,

ei nunc alia ducenda'st domum, sua cognata Lemniensis,

Autronio nonne sodales, non collegae sui... defuerunt?

si ceteris facta sua recte prosunt,

cui non magistri sui atque doctores, cui non... locus ipse... in mente versetur?

haec omnia plane... Siculis erepta sunt: primum suae leges, etc.,

Romanis multitudo sua auxit animum,

sicuti populo Romano sua fortuna labet,

Lanuvinis sacra sua reddita,

vilitas sua illis detrahit pretium,

nemo est cui felicitas sua satisfaciat,

labor illi suus restitutus est,

magnitudo sua singulis constat,

tantum sapienti sua, quantum Dec omnis aetas patet,

With antecedent supplied from principal sentence: mater quod suasit sua Adulescens mulier fecit, i.e. ei,

regique Thebano regnum stabilivit suum,

mittam hodie huic suo die natali malam rem magnam,

ego Metello non irascor, neque ei suam vacationem eripio,

desinant insidiari domui suae consuli,

quibus ea res honori fuerit a suis civibus,

nos non suas (leges Lacedaemoniis arbitror) ademisse, sed nostras leges dedisse,

Graccho et Tuditano provinciae Lucani et Galliae cum suis exercitibus prorogatae,

nec illius animi aciem praestringit splendor sui nominis,

nolite a sacris patriis Junonis Sospitae domesticum et suum consulem avellere,

quamvis tu magna mihi scripseris de Bruti adventu ad suas legiones,

suae legis ad scriptum ipsam quoque sententiam adjungere,

cum ambitio alterius suam primum apud eos majestatem solvisset,

nunc causam instituendorum ludorum ab origine sua repetam,

Jubam in regno suo non locorum notitia adjuvet, non popularium pro rege suo virtus,

in qua deliberatione ad suam cujusque naturam consilium est omne revocandum,

operam dare ut sua lex ipso scripto videatur niti,

(Caesar reperiebat) ad Galbam propter justitiam prudentiamque suam totius belli summam deferri,

credere, ad suum concilium a Jove deos advocari,

sapientissimi artis suae professores sunt a quibus et propria studia verecunde et aliena callide administrantur,

hoc Anaximandro, populari ac sodali suo, non persuasit,

vidit fortissimum virum, inimicissimum suum,

(hic) fuit in Creta contubernalis Saturnini, propinqui sui,

ut non per L. Crassum, adfinem suum... causam illam defenderit,

ne cum hoc T. Broccho, avunculo, ne cum ejus filio, consobrino suo, ne nobiscum vivat,

Caesar mittit ad eum A. Clodium, suum atque illius familiarem,

Dicaearchum cum Aristoxeno, aequali et condiscipulo suo, omittamus,

tres fratres optimos, non solum sibi ipsos, neque nobis, necessariis suis, sed etiam rei publicae condonavit,

Varroni, quem, sui generis hominem,... vulgus extrahere ad consulatum nitebatur,

si P. Scipionem, clarissimum virum, majorumque suorum simillimum res publica tenere potuisset,

M. Fabi Ambusti, potentis viri cum inter sui corporis homines, tum ad plebem, etc.,

C. vero Fabricii, et Q. Aemilii Papi, principum saeculi sui, domibus argentum fuisse confitear oportet,

credamus igitur Panaetio, a Platone suo dissentienti ( = qui dissentiebat),

ea Sex. Roscium, expulsum ex suis bonis, recepit domum,

diffidentemque rebus suis confirmavit,

Dejotarum ad me venientem cum omnibus copiis suis, certiorem feci, etc.,

stupentes tribunos et suam jam vicem magis anxios quam, etc., liberavit consensus populi Romani,

manet in folio scripta querela suo ( = quam scripsit),

et ipsis (hostibus) regressis in castra sua,

quibus (speculis) si unum ostenderis hominem, populus adparet, unaquaque parte faciem exprimente sua,

sic a suis legionibus condemnatus irrupit in Galliam,

hunc agrum patres nostri, acceptum a majoribus suis ( = quem acceperant), perdiderunt,

ut in suis ordinibus dispositi dispersos adorirentur,

ipsa capit Condita in pharetra ( = quae condiderat) tela minora sua,

Sopater, expositis suis difficultatibus ( = cum exposuisset, etc.): Timarchidem... perducit,

Caesar, primum suo deinde omnium ex conspectu remotis equis, etc.,

Campani, audita sua pariter sociorumque clade, legatos ad Hannibalem miserunt,

(Appius) deposito suo magistratu... domum est reductus,

M. Papirius dicitur Gallo, barbam suam (i.e. Papirii) permulcenti,... iram movisse,

si sine maximo dedecore, tam impeditis suis rebus, potuisset emori,

ita (consul) proelio uno accidit Vestinorum res, haudquaquam tamen incruento milite suo (consulis),

with antecedent to be supplied: Campani, cum, robore juventutis suae acciso, nulla (sc. eis) propinqua spes esset, etc.,

mihi ipsa Roma ad complectendum conservatorem suum progredi visa est,

cur iis persequendi juris sui... adimis potestatem?

si senatui doloris sui de me declarandi potestas esset erepta,

nec tribunis plebis (spatium datur) sui periculi deprecandi,

eamque rem illi putant a suum cuique tribuendo appellatam,

magnum Miloni fuit, conficere illam pestem nulla sua invidia?

neque enim fuit Gabinii, remittere tantum de suo nec regis, imponere tantum plus suis,

Piso, cui fructum pietatis suae neque ex me neque a populo Romano ferre licuit,

ei cujus magis intersit, vel sua, vel rei publicae causa vivere,

sapientis est consilium explicare suum de maximis rebus,

totam Italiam suis colonis ut complere (sc. eis) liceat, permittitur,

maximum (sc. eis) solacium erit, propinquorum eodem monumento declarari, et virtutem suorum, et populi Romani pietatem,

ejusdem animi est, posteris suis amplitudinem nobis quam non acceperit tradere, et memoriam prope intermortuam generis sui, virtute renovare,

siquidem atrocius est, patriae parentem quam suum occidere,

miliens perire est melius quam in sua civitate sine armorum praesidio non posse vivere,

contentum suis rebus esse maximae sunt certissimaeque divitiae,

ut non liceat sui commodi causa nocere alteri,

detrahere de altero sui commodi causa,

suis exemplis melius est uti,

levius est sua decreta tollere quam aliorum,

29, 37, 11: satius est vitae suae rationes quam frumenti publici nosse,

quanto satius est sua mala exstinguere quam aliena posteris tradere?

cum initia beneficiorum suorum spectare, tum etiam exitus decet,

Romani nominis gloriae, non suae, composuisse illa decuit,

omnia torquenda sunt ad commodum suae causae... sua diligenter narrando,

erat Dareo mite ac tractabile ingenium, nisi suam naturam plerumque fortuna corrumperet (suam not referring to Dareo),

non erit ista amicitia sed mercatura quaedam utilitatum suarum,

(Clodius) Caesaris potentiam suam potentiam esse dicebat,

(Caelius) a sua (causa) putat ejus (i.e. Ascitii) esse sejunctam,

ipsos certo scio non negare ad haec bona Chrysogonum accessisse impulsu suo (referring to ipsos),

hostes viderunt,... suorum tormentorum usum spatio propinquitatis interire,

docent, sui judicii rem non esse,

hoc Verrem dicere ajebant, te... opera sua consulem factum, i.e. Verris, though grammatically it might refer to the subj. of aiebant,

(Ariovistus) dixit neminem secum sine sua pernicie contendisse,

also: occurrebat ei, mancam praeturam suam futuram consule Milone,

scio equidem, ut, qui argentum afferret atque expressam imaginem suam (i.e. militis) huc ad nos, cum eo ajebat velle mitti mulierem,

isti bonorum emptores arbitrantur, vos hic sedere qui excipiatis eos qui de suis (i.e. emptorum) manibus effugerint,

Siculi venisse tempus ajebant ut commoda sua defenderem,

ut tunc tandem sentiret recuperanda esse quae prius sua culpa amissa forent,

Ambiguous: velle Pompejum se Caesari purgatum, ne ea quae reipublicae causa egerit (Pompejus) in suam (i.e. Caesaris) contumeliam vertat (where suam might be referred to Pompejus),

Cassius constituit ut ludi absente te fierent suo nomine,

postulat ut ad hanc suam praedam tam nefariam adjutores vos profiteamini,

Nasidius eos magnopere hortatur ut rursus cum Bruti classe, additis suis (i.e. Nasidii) auxiliis confligant,

(regem) denuntiasse sibi ut triduo regni sui decederent finibus,

Sabinae mulieres, hinc patres, hinc viros orantes, ne parricidio macularent partus suos (i.e. mulierum),

Patron praecepit suis ut arma induerent, ad omne imperium suum parati,

ad hanc (Laidem) Demosthenes clanculum adit, et ut sibi copiam sui faceret, petit,

(Dejotarus) non recusat quin id suum facinus judices,

16, 45: parietes hujus curiae tibi gratias agere gestiunt, quod futura sit illa auctoritas in his majorum suorum et suis sedibus,

quidni gauderet quod iram suam nemo sentiret?

querenti quod uxor sua e fico se suspendisset,

and with intentional ambiguity: cum Proculejus quereretur de filio quod is mortem suam expectaret,

si, quod officii sui sit, non occurrit animo, nihil umquam omnino aget,

ut non auderet iterum dicere quot milia fundus suus abesset ab urbe,

donec sciat unisquisque quid sui, quid alieni sit,

rex ignarus, quae cum Hannibale legatis suis convenisset, quaeque legati ejus ad se allaturi fuissent,

postquam animadvertit quantus agminis sui terror esset,

me a portu praemisit domum, ut haec nuntiem uxori suae,

quasi Appius ille Caecus viam muniverit, non qua populus uteretur, sed ubi impune sui posteri latrocinarentur, i. e. Appii,

quae gens ad Caesarem legatos mise. rat, ut suis omnibus facultatibus uteretur,

inde castra movent, ne qua vis sociis suis ab Romano exercitu inferri possit,

(Romani) Albam a fundamentis proruerunt, ne memoria originum suarum exstaret,

oppidani nuntios Romam, qui certiorem de suo casu senatum facerent, misere,

tanto intervallo ab hostibus consedit, ut nec adventus suus propinquitate nimia nosci posset, et, etc.,

Datames locum delegit talem ut non multum obesse multitudo hostium suae paucitati posset,

quid si gubernator a diis procellas petat ut gratior ars sua periculo fiat?

Sulla, si sibi suus pudor ac dignitas non prodesset, nullum auxilium requisivit ( = negavit se defendi velle, si, etc.),

Paetus omnes libros quos frater suus reliquisset mihi donavit ( = dixit se donare libros quos, etc.),

non enim a te emit, sed, priusquam tu suum sibi venderes, ipse possedit ( = potitus est, ne, etc.),

Africanus, si sua res ageretur, testimonium non diceret,

ille ipse (Pompejus) proposuit epistulam illam, in qua est Pro tuis rebus gestis amplissimis. Amplioribusne quam suis, quam Africani?

spiritus dabat (Manlio) quod... vinculorum suorum invidiam dictator fugisset,

(Numa) Camenis eum lucum sacravit, quod earum ibi concilia cum conjuge sua Egeria essent,

adulescens deos omnis invocare ad gratiam illi pro se referendam, quoniam sibi nequaquam satis facultatis pro suo animo atque illius erga se esset,

Cicero tibi mandat ut Aristodemo idem respondeas, quod de fratre suo (Ciceronis) respondisti,

oriundi ab Sabinis, ne, quia post Tatii mortem ab sua parte non erat regnatum, imperium amitterent, sui corporis creari regem volebant,

C. Caesar villam pulcherrimam, quia mater sua aliquando in illa custodita erat, diruit,

Philemonem, a manu servum, qui necem suam per venenum inimicis promiserat, non gravius quam simplici morte punivit,

quomodo excandescunt si quid e juba sua decisum est,

petunt rationes illius (Catilinae) ut orbetur consilio res publica, ut minuatur contra suum (i.e. Catilinae) furorem imperatorum copia (instead of ejus, which might be referred to res publica),

equites a cornibus positos, cum jam pelleretur media peditum suorum acies, incurrisse ab lateribus ferunt,

in quibus (litteris Bruti) unum alienum summa sua prudentia (est), ut spectem ludos suos,

quod quidem ille (Nero) decernebat, quorumdam dolo ad omina sui exitus vertebatur,

tum erit tempestiva cum semen suum maturum erit,

vitis si macra erit, sarmenta sua concidito minute,

qui sic purgatus erit, diuturna valetudine utatur, neque ullus morbus veniet, nisi sua culpa,

Cimon in eandem invidiam incidit quam pater suus,

id qua ratione consecutus sit (Lysander) latet. Non enim virtute sui exercitus factum est, etc.,

ipse sub Esquiliis, ubi erat regia sua, Concidit,

quodque suus conjux riguo collegerat horto, Truncat olus foliis,

cum animus societatem caritatis coierit cum suis, omnesque natura conjunctos suos duxerit,

mulier ingeniosa praecepit suis omnia Caelio pollicerentur,

quo facilius et nostras domos obire, et ipse a suis coli possit,

qua gratiam beneficii vestri cum suorum laude conjungant,

vellem hanc contemptionem pecuniae suis reliquisset,

cum divisurum se urbem palam suis polliceretur,

Caesar, cohortatus suos, proelium commisit,

Curio exercitum reduxit, suis omnibus praeter Fabium incolumibus,

Caesar receptui suorum timens,

certior ab suis factus est, praeclusas esse portas,

omnium suorum consensu, Curio bellum ducere parabat,

Pompejus suorum omnium hortatu statuerat proelio decertare,

Caesar Brundisium ad suos severius scripsit,

naviculam conscendit cum paucis suis,

multum cum suis consiliandi causa secreto praeter consuetudinem loqueretur,

nupsit Melino, adulescenti inprimis inter suos et honesto et nobili,

rex raptim a suis in equum impositus fugit,

subsidio suorum proelium restituere,

feras bestias... ad opem suis ferendam avertas,

abstulit sibi in suos potestatem,

Besso et Nabarzani nuntiaverant sui regem... interemptum esse,

ut bona mens suis omnibus fuerit. Si quem libido abripuit, illorum eum, cum quibus conjuravit, non suum judicet esse,

the absolute use of ejus in this sense being inadmissible): quasi vero quisquam dormiat? ne sui quidem hoc velint, non modo ipse (sui = ejus amici, liberi),

is (annus) ejus omnem spem... morte pervertit. Fuit hoc luctuosum suis, acerbum patriae, etc.,

quadrigas, quia per suos ( = ipsius milites) agendae erant, in prima acie locaverat rex,

auctoritatem Pisistrati qui inter suos ( = ejus cives) maxima erat,

quo cum multitudine adversariorum sui superarentur, ipse fuit superior, etc.,

cedo quid hic faciet sua?

nec suom adimerem alteri,

nunc si ille salvos revenit, reddam suom sibi (v. D. 3. a. infra),

illum studeo quam facillime ad suum pervenire,

populi Romani hanc esse consuetudinem ut socios sui nihil deperdere velit,

nec donare illi de suo dicimur,

(stellae) quae per igneos tractus labentia inde splendorem trahant caloremque, non de suo clara,

meum mihi placebat, illi suum (of a literary essay),

id enim maxime quemque decet quod est cujusque maxime suum,

pro suo possessio tale est, cum dominium nobis acquiri putamus. Et ea causa possidemus ex qua acquiritur, et praeterea pro suo,

so without an antecedent, and referring to a first person: item re donata, pro donato et pro suo possideo,

similarly: usucapere pro suo = acquire dominion by a possession pro suo, Fragm. Vat. 111: res pro suo, quod justam causam possidendi habet, usucapit,

Roscius tibi omnia sua praeter animam tradidit,

qui etiam hostibus externis victis sua saepissime reddiderunt,

tu autem vicinis tuis Massiliensibus sua reddis,

Remi legatos miserunt qui dicerent se suaque omnia in fidem atque potestatem populi Romani permittere,

ipsi milites alveos informes quibus se suaque transveherent, faciebant,

docere eos qui sua permisere fortunae,

hanc ob causam maxime ut sua tenerentur res publicae constitutae sunt,

rarely = eorum res: quod vero etiam sua reddiderint (i.e. Gallis),

aliena ut melius videant et dijudicent Quam sua,

cognoscunt... immobile agmen et sua quemque molientem,

omnia ei hostium non secus quam sua nota erant,

aliena cum suis perdidit,

the context),

scripsit causam dicere Prius aurum quare sit suum,

nihil erat cujusquam quod non hoc anno suum fore putabat (Clodius),

quia suum cujusque fit, eorum quae natura fuerant communia quod cuique obtigit, id quisque teneat,

Juba suam esse praedicans praedam,

gratum sibi populum facturum, si omnes res Neapolitanorum suas duxissent,

eosdem Dorus librarius suos vocat,

cum enim istarum personarum nihil suum esse possit,

referas ad eos qui suam rem nullam habent ( = rem quae sua sit),

qui in potestate nostra est, nihil suum habere potest,

quae convenere in Andriam ex Perinthia Fatetur transtulisse, atque usum pro suis ( = quasi sua essent),

potest autem... quae tum audiet... ingenue pro suis dicere,

suum facere = suae dicionis facere: commemorat ut (Caesar) magnam partem Italiae beneficio atque auctoritate eorum suam fecerit,

in quam (Asiam) jam ex parte suam fecerit,

crudelissima ac superbissima gens sua omnia suique arbitrii facit,

omnia sua putavit quae vos vestra esse velletis,

non meminit, illum exercitum senatus populique Romani esse, non suum,

so of incorporeal things: hi si velint scire quam brevis eorum vita sit, cogitent ex quota parte sua sit,

prudentis est, id quod in quoque optimum est, si possit, suum facere,

quaeremus quomodo animus (hanc virtutem) usu suam faciat,

ut lege caverent, ne quis quem civitatis mutandae causa suum faceret, neve alienaret,

eduxit mater pro sua ( = quasi sua esset),

ancilla, quae mea fuit hodie, sua nunc est,

hice hoc munere arbitrantur Suam Thaidem esse,

eos hic fecit suos Paulo sumptu,

sed istunc exora, ut (mulierem) suam esse adsimulet,

cum Antonio sic agens ut perspiciat, si in eo negotio nobis satisfecerit, totum me futurum suum,

Alpheus... utebatur populo sane suo,

nam qui sciet ubi quidque positum sit, quaque eo veniat, is poterit eruere, semperque esse in disputando suus,

inaestimabile bonum est suum fieri,

(furiosus) qui suus non est,

vix sua, vix sanae virgo Niseia compos Mentis erat,

dixit antea, sed suum illud est, nihil ut affirmet,

nihil de suo casu, multa de vestro querebatur,

sua sibi propiora pericula quam mea loquebantur,

suasque et imperatoris laudes canentes,

damnatione collegae et sua,

Senecae fratris morte pavidum et pro sua incolumitate pavidum,

velut pro Vitellio conquerentes suum dolorem proferebant,

opp. alienus: ut suo potius tempore mercatorem admitterent, quam celerius alieno,

(Platoni) duo placet esse motus, unum suum, alterum externum, esse autem divinius quod ipsum ex se sua sponte moveatur, etc.,

voluptatem suis se finibus tenere jubeamus,

cum vobis immortale monumentum suis paene manibus senatus... exstruxerit,

superiores (amnes) in Italia, hic (Rhodanus) trans Alpes, hospitales suas tantum, nec largiores quam intulere aquas vehentes,

ex suo fonte nativa est,

pennas ambo non habuere suas (non suas = alienas),

Caesar bellum contra Antonium sua sponte suscepit,

sua sponte ad Caesarem in jus adierunt,

jus et omne honestum sua sponte expetendum (cf. in the context: per se igitur jus est expetendum),

sortes sua sponte attenuatas,

restitit suo loco Romana acies (opp. to the advance of the enemy),

et staturas suo loco leges,

aciem instruxit primum suis locis, pauloque a castris Pompeji longius,

sed habuit suam Venerem,

ut in suis rebus, ita in re publica luxuriosus nepos,

deinde ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,

quod oppidum Labienus sua pecunia exaedificaverat,

militibus agros ex suis possessionibus pollicetur,

imperatori senatuique honos suus redditus,

neque inpedimento fuit, quominus religionibus suus tenor suaque observatio redderetur,

quibus omnibus debetur suus decor,

So distributively: is mensibus suis dimisit legionem,

Tullus Hostilius qui suo jure in porta nomen inscripsit,

earum rerum hic A. Licinius fructum a me repetere prope suo jure debet,

numquam illum res publica suo jure esset ulta,

huic quaestioni suum diem dabimus,

homini autem suum bonum ratio est,

in majorem me quaestionem vocas, cui suus locus, suus dies dandus est,

With proprius: mentio inlata apud senatum est, rem suo proprio magistratu egere,

et Hannibalem suo proprio occupandum bello,

dissupasset hostes, ni suo proprio eum proelio equites Volscorum exceptum tenuissent,

mare habet suas venas quibus impletur,

Milone occiso (Clodius) habuisset suos consules,

collegit ipse se contra suum Clodium,

hic magna auxilia expectabant et suis locis bellum in hiemem ducere cogitabant,

numquam nostris locis laboravimus,

cum Perseus suo maxime tempore et alieno hostibus incipere bellum posset,

neque occasioni tuae desis, neque suam occasionem hosti des,

tantum abfuit ut ex incommodo alieno sua occasio peteretur,

aestuque suo Locros trajecit,

ignoranti quem portum petat nullus suus ventus est,

orba suis essent etiamnunc lintea ventis,

aut ille Ventis iturus non suis,

quae est ei (animo) natura? Propria, puto, et sua,

omnis enim motus animi suum quendam a natura habet vultum,

geometrae et musici... more quodam loquuntur suo. Ipsae rhetorum artes verbis in docendo quasi privatis utuntur ac suis,

sensus omnis habet suum finem,

ibi non bello aperto, sed suis artibus, fraude et insidiis, est paene circumventus,

nec Hannibalem fefellit, suis se artibus peti,

adversus hostem non virtute tantum, sed suis (i. e. hostis) etiam pugnare consiliis oportebat,

liberam Minucii temeritatem se suo modo expleturum,

equites ovantes sui moris carmine,

exsultans cum sui moris tripudiis,

tripudiantes suo more,

equitem suo alienoque Marte pugnare,

suos autem haec operum genera ut auctores, sic etiam amatores habent,

illa vero fatidica fulmina ex alto et ex suis venire sideribus,

quae quidem planiora suis exemplis reddentur,

quod certe non fecisset, si suum numerum naves habuissent,

flecte ratem! numerum non habet illa suum,

novus exercitus consulibus est decretus: binae legiones cum suo equitatu,

cum suo justo equitatu,

totam (disciplinam) in suum statum redegit,

tranquilla mente et vultu suo,

media pars aeris ab his (ignibus) submota, in frigore suo manet. Natura enim aeris gelida est,

cornuaque in patriis non sua vidit aquis,

So, non suus, of ingrafted branches and their fruit: miraturque (arbos) novas frondis et non sua poma,

signum quod semper tempore exoritur suo,

cum et recte et suo tempore pepererit,

tam solstitium quam aequinoctium suos dies retulit,

omnes venti vicibus suis spirant majore ex parte,

salictum suo tempore caedito,

cessit e vita suo magis quam suorum civium tempore,

exstingui homini suo tempore optabile est,

Scandilius dicit se suo tempore rediturum,

si Ardeates sua tempora exspectare velint,

Chrysippus dicit, illum... opperiri debere suum tempus, ad quod velut dato signo prosiliat,

quam multi exercitus tempore suo victorem hostem pepulerunt!

de ordine laudis, etc., praecipiemus suo tempore,

quae erant prudentiae propria suo loco dicta sunt,

quod reddetur suo loco,

ut suo loco dicetur,

inscripta quae suis locis reddam,

in eodem fundo suum quidquid conseri oportet,

siquidem hanc vendidero pretio suo,

in partes suas digerenda causa,

confundetur quidquid in suas partes natura digessit,

Esp. in the phrases suae potestatis or in sua potestate esse, suo jure uti, sui juris esse: Puteolos, qui nunc in sua potestate sunt, suo jure, libertate aequa utuntur, totos occupabunt,

Rhegini potestatis suae ad ultimum remanserunt,

urbem ne quam formulae sui juris facerent,

quaedam personae sui juris sunt, quaedam alieno juri sunt subjectae, Gai,

sui juris sunt familiarum suarum principes, id est pater familiae, itemque mater familiae,

liberi parentum potestate liberantur emancipatione. Sed filius quidem ter manumissus sui juris fit, ceteri autem liberi una manumissione sui juris fiunt,

morte patris filius et filia sui juris fiunt,

patres familiarum sunt qui sunt suae potestatis,

si modo defunctus testator suae potestatis mortis tempore fuerit,

With indef. reference: si sui juris sumus,

pro suo possideo, 2. a. supra.—Attributively: sui juris arrogatio feminae,

homo sui juris,

sapiens numquam semiliber erit: integrae semper libertatis et sui juris,

non illarum coitu fieri cometen, sed proprium et sui juris esse,

CVI SVVS HERES NON SIT, XII. Tab. fr. 5, 4.—In the jurists without antecedent: sui et necessarii heredes sunt velut filius filiave, nepos neptisve ex filia, deinceps ceteri qui modo in potestate morientis fuerunt,

(emancipati liberi) non sunt sui heredes,

alia facta est juris interpretatio inter suos heredes,

datur patrono adversus suos heredes bonorum possessio (where patrono is not the antecedent of suos),

sui heredes vel instituendi sunt vel exheredandi,

accrescunt suis quidem heredibus in partem virilem, extraneis autem in partem dimidiam,

Sui liberi, children in paternal power: de suis et legitimis liberis,

(ingenium ejus) valet ipsum suis viribus,

legio Martia non ipsa suis decretis hostem judicavit Antonium?

ruit ipse suis cladibus,

si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,

qui se ipse sua gravitate et castimonia defenderet,

quod ipse suae civitatis imperium obtenturus esset,

suamet ipsae fraude omnes interierunt,

ut saeviret ipse in suum sanguinem effecerunt,

respicerent suum ipsi exercitum,

sunt qui dicant eam sua ipsam peremptam mercede,

(tribuniciam potestatem) suis ipsam viribus dissolvi,

sic ut ipsis consistendi in suis munitionibus locus non esset,

tribuni (hostem) intra suamet ipsum moenia compulere,

alios sua ipsos invidia opportunos interemit,

aliquando sua praesidia in ipsos consurrexerunt,

post-Aug. and very rare, but freq. in modern Lat.): aves (foetus suos) libero caelo suaeque ipsorum fiduciae permittunt,

tuo ipsius studio,

tuam ipsius amicitiam,

suamet ipsa scelera,

suismet ipsis corporibus,

a suismet ipsis praesidiis,

sentit enim vim quisque suam quoad possit abuti,

suo quisque loco cubet,

suum quisque noscat ingenium,

ad suam quisque (me disciplinam) rapiet,

quod suos quisque servos in tali re facere voluisset,

cum suo quisque auxilio uteretur,

celeriter ad suos quisque ordines redit,

nunc alii sensus quo pacto quisque suam rem Sentiat,

ut omnes cives Romani in suis quisque centuriis prima luce adessent,

hinc senatus, hinc plebs, suum quisque intuentes ducem constiterant,

ut (trigemini) pro sua quisque patria dimicent,

stabant compositi suis quisque ordinibus,

(consules) in suas quisque provincias proficiscuntur,

in suo quaeque (stella) motu naturam suam exercent,

omnes, velut dis auctoribus in spem suam quisque acceptis, proelium una voce poscunt,

relictis suis quisque stationibus... concurrerunt,

fabrum esse suae quemque fortunae, App. Claud. ap. Ps.-Sall. Ep. ad Caes. Rep. c. l.: sui quemque juris et retinendi et dimittendi esse dominum,

recipere se in domos suas quemque jussit,

se non modo suam quisque patriam, sed totam Siciliam relicturos,

sua cujusque animantis natura est,

sua quemque fraus, suum facinus, suum scelus, etc., de sanitate ac mente deturbat,

sua quemque fraus et suus terror maxime vexat,

suum cuique incommodum ferendum est,

ut solidum suum cuique solvatur,

ne suus cuique domi hostis esset,

ut sua cuique respublica in manu esset,

animus suus cuique ordinem pugnandi dabat,

tentorium suum cuique militi domus ac penates sunt,

suus cuique (stellae) color est,

trahit sua quemque voluptas,

stat sua cuique dies,

opinionem, quae sua cuique conjectanti esse potest,

suum cuique honorem et gradum redditum gaudeo,

scientiam autem suam cujusque artis esse,

ut suo quemque appellem nomine,

placet Stoicis suo quamque rem nomine appellare,

ad suam cujusque naturam consilium est omne revocandum,

justitia quae suum cuique distribuit,

in tribuendo suum cuique,

Turnus sui cuique periculi recens erat documentum,

in trimatu suo cuique dimidiam esse mensuram futurae certum esse,

certa cuique rerum suarum possessio,

Camillus vidit intentos opifices suo quemque operi,

ut nemo sit nostrum quin in sensibus sui cujusque generis judicium requirat acrius (= suum cujusque generis judicium),

quas tamen inter omnes (voces) est suo quoque in genere (vox) mediocris ( = inter omnes voces est mediocris vox, sua quoque in genere),

eo concilia suae cujusque regionis indici jussit (= sua cujusque regionis concilia),

equites suae cuique parti post principia collocat (= equites suos cuique parti),

cum motibus armorum et corporum suae cuique genti assuetis,

legiones deducebantur cum tribunis et centurionibus et sui cujusque ordinis militibus (= suis cujusque),

quae sui cujusque sunt ingenii,

sui cujusque ingenii poma vel semina gerunt (= sua cujusque),

and by a double attraction: has (cohortes) subsidiariae ternae et aliae totidem suae cujusque legionis subsequebantur (= has cohortes... totidem cujusque legionis, suam quaeque legionem, subsequebantur),

tanta ibi copia venustatum in suo quique loco sita,

quodvis frumentum non tamen omne Quique suo genere inter se simile esse videbis,

cum verba debeant sui cujusque generis copulari,

in sensibus sui cujusque generis judicium,

haec igitur proclivitas ad suum quodque genus aegrotatio dicatur,

separatim greges sui cujusque generis nocte remeabant (= greges sui quisque generis),

ut sui cujusque mensis acciperet (frumentum),

and quisque both attracted and in its own case: quia cujusque partis naturae et in corpore et in animo sua quaeque vis sit (where either cujusque or quaeque is redundant),

so esp. in the phrases suo quoque tempore, anno, die, loco, etc.: pecunia, quae in stipendium Romanis suo quoque anno penderetur, deerat (= suo quaeque anno),

suo quoque loco,

opera quae suis quibusque temporibus anni vilicum exsequi oporteret,

suo quoque tempore,

nisi sua quaque die usurae exsolverentur (= sua quaeque die),

ut opera rustica suo quoque tempore faciat,

ut quisque suom volt esse, ita est,

with sibi,

expendere oportere quid quisque habeat sui... nec velle experiri quam se aliena deceant. Id enim maxime quemque decet quod est cujusque maxime suum,

neque solum quid in senatu quisque civitatis suae dicerent ignorabant, sed, etc.,

gratius id fore laetiusque quod quisque sua manu ex hoste captum rettulerit,

in quibus cum multa sint quae sua quisque dicere velit, nihil est quod quisque suum possit dicere,

in civitates quemque suas... dimisit,

in patriam quisque suam remissus est,

in vestigio quemque suo vidit,

hospitibus quisque suis scribebant,

pro facultatibus quisque suis,

respiciendae sunt cuique facultates suae,

praecipitat quisque vitam suam et futuri desiderio laborat,

tunc praeceps quisque se proripit et penates suos deserit,

summum quisque causae suae judicem facit,

oscula quisque suae matri tulerunt,

atque earum quaeque, suum tenens munus... manet in lege naturae,

suas uterque legiones reducit in castra,

ideo quod uterque suam legem confirmare debebit,

cum sui utrosque adhortarentur,

ad utrumque ducem sui redierunt,

utraque (lex) sua via it,

uterque, in apposit.: nec ipsi tam inter se acriter contenderunt, quam studia excitaverant uterque sui corporis hominum,

reddam suum sibi,

suam rem sibi salvam sistam,

idem lege sibi sua curationem petet,

I. B. 2. b. supra): ut vindicare sibi suum fulgorem possint,

the formula of divorce: tuas res tibi habeto,

quo pacto serviat suo sibi patri,

eum necabam ilico per cerebrum pinna sua sibi, quasi turturem,

quas cum solus pertulisset ut sua unius in his gratia esset,

qui de sua unius sententia omnia gerat,

unam Aegyptus in hoc spem habet suam,

postulat ut ad hanc suam praedam adjutores vos profiteamini,

Sestius cum illo exercitu suo,

qua gravitate sua,

suam rem publicam illam defenderunt,

in istum civem suum,

cum illo suo pari,

te nulla sua calamitate civitas satiare potest?

dubitatis igitur, quin vos M. Laterensis ad suam spem aliquam delegerit,

non tam sua ulla spe quam militum impetu tractus,

nullo suo merito,

ipse arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

suorum improbissimorum sermonum domicilium,

causam sui dementissimi consilii,

suam insatiabilem crudelitatem,

suis amplissimis fortunis,

suum pristinum morem,

suis lenissimis postulatis,

pro eximiis suis beneficiis,

propter summam suam humanitatem,

ex praeteritis suis officiis,

Caesar in veteribus suis castris consedit,

veterem amicum suum excepit,

in illo ardenti tribunatu suo,

neque cuiquam mortalium injuriae suae parvae videntur ( = sibi illatae),

neglectam ab Scipione et nimis leviter latam suam injuriam ratus,

ipsae enim leges te a cognitione sua judicio publico reppulerunt ( = a se cognoscendo),

suam invidiam tali morte quaesitam ( = quaesitum esse ab eo ut homines se inviderent),

nulla sua invidia,

si scit sua nihil interesse utrum anima per os, an per jugulum exeat,

quom illa osculata esset suumpte amicum,

ut terrena suopte nutu et suo pondere in terram ferantur,

ferri suopte pondere,

suapte natura,

suapte vi et natura,

suopte ingenio,

suapte manu,

locus suapte natura infestus,

suapte natura,

flumina suapte natura vasta,

sponte suapte,

suomet ipsi more,

suomet ipsi instrumento,

suomet ipsi metu,

suamet ipsum pecunia,

suamet ipsae fraude,

intra suamet ipsum moenia,

suismet ipsi praesidiis,

suismet ipsis corporibus,

suosmet ipsi cives,

suasmet ipse spes,

populum suimet sanguinis mercede,

magna pars suismet aut proxumorum telis obtruncabantur,

so for suo, C. I. L. 5, 2007. In ante-class. verse su- with the following vowel freq. forms one syllable,

Caesar copias suas divisit,

ille in sua sententia perseverat,

tantam habebat suarum rerum fiduciam,

cum sceleris sui socios Romae reliquisset,

cur ego non ignoscam si anteposuit suam salutem meae?

Hanno praefecturam ejus (i.e. Muttinis) filio suo (Hannonis) dedit,

imperat princeps civibus suis,

nemo rem suam emit,

mea Glycerium suos parentes repperit,

utinam haec ignoraret suum patrem,

si nunc facere volt era officium suom,

ne eadem mulier cum suo conjuge honestissimum adulescentem oppressisse videatur,

si omnibus suis copiis excellentem virum res publica armasset,

omne animal, simul et ortum est, et se ipsum et omnes partes suas diligit,

cum mea domus ardore suo deflagrationem Italiae toti minaretur,

mittent aliquem de suo numero,

rationem illi sententiae suae non fere reddebant,

qui agellos suos redimere a piratis solebant,

edicunt ut ad suum vestitum senatores redirent,

suis finibus eos prohibent,

and distributively: ac naves onerariae LXIII. in portu expugnatae, quaedam cum suis oneribus, frumento, armis, aere, etc.,

id sua sponte apparebat tuta celeribus consiliis praepositurum,

ad id quod sua sponte satis collectum animorum erat, indignitate etiam Romani accendebantur,

secutum tamen sua sponte est ut vilior ob ea regi Hannibal et suspectior fieret,

hanc dicam Athenis advenisse cum aliquo amatore suo, Plant. Mil. 2, 2, 86: doceo gratissimum esse in sua tribu Plancium,

cupio eum suae causae confidere,

suspicari debuit (Milo), eum (Clodium) ad villam suam (Clodii) deversurum,

(dixit) Caesarem pro sua dignitate debere et studium et iracundiam suam reipublicae dimittere,

hunc pater suus de templo deduxit,

hunc sui cives e civitate ejecerunt,

Alexandrum uxor sua... occidit,

illum ulciscentur mores sui,

quodsi quem natura sua... forte deficiet,

utrumque regem sua multitudo consalutaverat,

quas (urbes) sua virtus ac dii juvent, magnas sibi opes facere,

quos nec sua conscientia impulerit, nec, etc.,

consulem C. Marium servus suus interemit,

quis non Vedium Pollionem pejus oderat quam servi sui?

sera dies sit qua illum gens sua caelo adserat,

ita forma simili pueri ut mater sua internoscere (sc. eos) non posset,

sunt homines, quos libidinis infamiaeque suae neque pudeat neque taedeat,

video fore ut inimicos tuos poeniteat intemperantiae suae,

si Caesarem beneficii sui poeniteret,

jam ne nobilitatis quidem suae plebejos poenitere,

militem jam minus virtutis poenitere suae,

ad parentes suos ducas Silenium,

eosdem ad quaestoris sui aut imperatoris, aut commilitonum suorum pericula impulistis,

totum enim ex sua patria sustulisti,

Caesar Fabium in sua remittit hiberna,

introire ad Ciceronem, et domi suae imparatum confodere,

suis flammis delete Fidenas,

suo igni involvit hostes,

quid Caesarem in sua fata inmisit?

with antecedent supplied from preceding sentence: non destiti rogare et petere (sc. Brutum) mea causa, suadere et hortari sua,

suus rex reginae placet,

ei nunc alia ducenda'st domum, sua cognata Lemniensis,

Autronio nonne sodales, non collegae sui... defuerunt?

si ceteris facta sua recte prosunt,

cui non magistri sui atque doctores, cui non... locus ipse... in mente versetur?

haec omnia plane... Siculis erepta sunt: primum suae leges, etc.,

Romanis multitudo sua auxit animum,

sicuti populo Romano sua fortuna labet,

Lanuvinis sacra sua reddita,

vilitas sua illis detrahit pretium,

nemo est cui felicitas sua satisfaciat,

labor illi suus restitutus est,

magnitudo sua singulis constat,

tantum sapienti sua, quantum Dec omnis aetas patet,

With antecedent supplied from principal sentence: mater quod suasit sua Adulescens mulier fecit, i.e. ei,

regique Thebano regnum stabilivit suum,

mittam hodie huic suo die natali malam rem magnam,

ego Metello non irascor, neque ei suam vacationem eripio,

desinant insidiari domui suae consuli,

quibus ea res honori fuerit a suis civibus,

nos non suas (leges Lacedaemoniis arbitror) ademisse, sed nostras leges dedisse,

Graccho et Tuditano provinciae Lucani et Galliae cum suis exercitibus prorogatae,

nec illius animi aciem praestringit splendor sui nominis,

nolite a sacris patriis Junonis Sospitae domesticum et suum consulem avellere,

quamvis tu magna mihi scripseris de Bruti adventu ad suas legiones,

suae legis ad scriptum ipsam quoque sententiam adjungere,

cum ambitio alterius suam primum apud eos majestatem solvisset,

nunc causam instituendorum ludorum ab origine sua repetam,

Jubam in regno suo non locorum notitia adjuvet, non popularium pro rege suo virtus,

in qua deliberatione ad suam cujusque naturam consilium est omne revocandum,

operam dare ut sua lex ipso scripto videatur niti,

(Caesar reperiebat) ad Galbam propter justitiam prudentiamque suam totius belli summam deferri,

credere, ad suum concilium a Jove deos advocari,

sapientissimi artis suae professores sunt a quibus et propria studia verecunde et aliena callide administrantur,

hoc Anaximandro, populari ac sodali suo, non persuasit,

vidit fortissimum virum, inimicissimum suum,

(hic) fuit in Creta contubernalis Saturnini, propinqui sui,

ut non per L. Crassum, adfinem suum... causam illam defenderit,

ne cum hoc T. Broccho, avunculo, ne cum ejus filio, consobrino suo, ne nobiscum vivat,

Caesar mittit ad eum A. Clodium, suum atque illius familiarem,

Dicaearchum cum Aristoxeno, aequali et condiscipulo suo, omittamus,

tres fratres optimos, non solum sibi ipsos, neque nobis, necessariis suis, sed etiam rei publicae condonavit,

Varroni, quem, sui generis hominem,... vulgus extrahere ad consulatum nitebatur,

si P. Scipionem, clarissimum virum, majorumque suorum simillimum res publica tenere potuisset,

M. Fabi Ambusti, potentis viri cum inter sui corporis homines, tum ad plebem, etc.,

C. vero Fabricii, et Q. Aemilii Papi, principum saeculi sui, domibus argentum fuisse confitear oportet,

credamus igitur Panaetio, a Platone suo dissentienti ( = qui dissentiebat),

ea Sex. Roscium, expulsum ex suis bonis, recepit domum,

diffidentemque rebus suis confirmavit,

Dejotarum ad me venientem cum omnibus copiis suis, certiorem feci, etc.,

stupentes tribunos et suam jam vicem magis anxios quam, etc., liberavit consensus populi Romani,

manet in folio scripta querela suo ( = quam scripsit),

et ipsis (hostibus) regressis in castra sua,

quibus (speculis) si unum ostenderis hominem, populus adparet, unaquaque parte faciem exprimente sua,

sic a suis legionibus condemnatus irrupit in Galliam,

hunc agrum patres nostri, acceptum a majoribus suis ( = quem acceperant), perdiderunt,

ut in suis ordinibus dispositi dispersos adorirentur,

ipsa capit Condita in pharetra ( = quae condiderat) tela minora sua,

Sopater, expositis suis difficultatibus ( = cum exposuisset, etc.): Timarchidem... perducit,

Caesar, primum suo deinde omnium ex conspectu remotis equis, etc.,

Campani, audita sua pariter sociorumque clade, legatos ad Hannibalem miserunt,

(Appius) deposito suo magistratu... domum est reductus,

M. Papirius dicitur Gallo, barbam suam (i.e. Papirii) permulcenti,... iram movisse,

si sine maximo dedecore, tam impeditis suis rebus, potuisset emori,

ita (consul) proelio uno accidit Vestinorum res, haudquaquam tamen incruento milite suo (consulis),

with antecedent to be supplied: Campani, cum, robore juventutis suae acciso, nulla (sc. eis) propinqua spes esset, etc.,

mihi ipsa Roma ad complectendum conservatorem suum progredi visa est,

cur iis persequendi juris sui... adimis potestatem?

si senatui doloris sui de me declarandi potestas esset erepta,

nec tribunis plebis (spatium datur) sui periculi deprecandi,

eamque rem illi putant a suum cuique tribuendo appellatam,

magnum Miloni fuit, conficere illam pestem nulla sua invidia?

neque enim fuit Gabinii, remittere tantum de suo nec regis, imponere tantum plus suis,

Piso, cui fructum pietatis suae neque ex me neque a populo Romano ferre licuit,

ei cujus magis intersit, vel sua, vel rei publicae causa vivere,

sapientis est consilium explicare suum de maximis rebus,

totam Italiam suis colonis ut complere (sc. eis) liceat, permittitur,

maximum (sc. eis) solacium erit, propinquorum eodem monumento declarari, et virtutem suorum, et populi Romani pietatem,

ejusdem animi est, posteris suis amplitudinem nobis quam non acceperit tradere, et memoriam prope intermortuam generis sui, virtute renovare,

siquidem atrocius est, patriae parentem quam suum occidere,

miliens perire est melius quam in sua civitate sine armorum praesidio non posse vivere,

contentum suis rebus esse maximae sunt certissimaeque divitiae,

ut non liceat sui commodi causa nocere alteri,

detrahere de altero sui commodi causa,

suis exemplis melius est uti,

levius est sua decreta tollere quam aliorum,

29, 37, 11: satius est vitae suae rationes quam frumenti publici nosse,

quanto satius est sua mala exstinguere quam aliena posteris tradere?

cum initia beneficiorum suorum spectare, tum etiam exitus decet,

Romani nominis gloriae, non suae, composuisse illa decuit,

omnia torquenda sunt ad commodum suae causae... sua diligenter narrando,

erat Dareo mite ac tractabile ingenium, nisi suam naturam plerumque fortuna corrumperet (suam not referring to Dareo),

non erit ista amicitia sed mercatura quaedam utilitatum suarum,

(Clodius) Caesaris potentiam suam potentiam esse dicebat,

(Caelius) a sua (causa) putat ejus (i.e. Ascitii) esse sejunctam,

ipsos certo scio non negare ad haec bona Chrysogonum accessisse impulsu suo (referring to ipsos),

hostes viderunt,... suorum tormentorum usum spatio propinquitatis interire,

docent, sui judicii rem non esse,

hoc Verrem dicere ajebant, te... opera sua consulem factum, i.e. Verris, though grammatically it might refer to the subj. of aiebant,

(Ariovistus) dixit neminem secum sine sua pernicie contendisse,

also: occurrebat ei, mancam praeturam suam futuram consule Milone,

scio equidem, ut, qui argentum afferret atque expressam imaginem suam (i.e. militis) huc ad nos, cum eo ajebat velle mitti mulierem,

isti bonorum emptores arbitrantur, vos hic sedere qui excipiatis eos qui de suis (i.e. emptorum) manibus effugerint,

Siculi venisse tempus ajebant ut commoda sua defenderem,

ut tunc tandem sentiret recuperanda esse quae prius sua culpa amissa forent,

Ambiguous: velle Pompejum se Caesari purgatum, ne ea quae reipublicae causa egerit (Pompejus) in suam (i.e. Caesaris) contumeliam vertat (where suam might be referred to Pompejus),

Cassius constituit ut ludi absente te fierent suo nomine,

postulat ut ad hanc suam praedam tam nefariam adjutores vos profiteamini,

Nasidius eos magnopere hortatur ut rursus cum Bruti classe, additis suis (i.e. Nasidii) auxiliis confligant,

(regem) denuntiasse sibi ut triduo regni sui decederent finibus,

Sabinae mulieres, hinc patres, hinc viros orantes, ne parricidio macularent partus suos (i.e. mulierum),

Patron praecepit suis ut arma induerent, ad omne imperium suum parati,

ad hanc (Laidem) Demosthenes clanculum adit, et ut sibi copiam sui faceret, petit,

(Dejotarus) non recusat quin id suum facinus judices,

16, 45: parietes hujus curiae tibi gratias agere gestiunt, quod futura sit illa auctoritas in his majorum suorum et suis sedibus,

quidni gauderet quod iram suam nemo sentiret?

querenti quod uxor sua e fico se suspendisset,

and with intentional ambiguity: cum Proculejus quereretur de filio quod is mortem suam expectaret,

si, quod officii sui sit, non occurrit animo, nihil umquam omnino aget,

ut non auderet iterum dicere quot milia fundus suus abesset ab urbe,

donec sciat unisquisque quid sui, quid alieni sit,

rex ignarus, quae cum Hannibale legatis suis convenisset, quaeque legati ejus ad se allaturi fuissent,

postquam animadvertit quantus agminis sui terror esset,

me a portu praemisit domum, ut haec nuntiem uxori suae,

quasi Appius ille Caecus viam muniverit, non qua populus uteretur, sed ubi impune sui posteri latrocinarentur, i. e. Appii,

quae gens ad Caesarem legatos mise. rat, ut suis omnibus facultatibus uteretur,

inde castra movent, ne qua vis sociis suis ab Romano exercitu inferri possit,

(Romani) Albam a fundamentis proruerunt, ne memoria originum suarum exstaret,

oppidani nuntios Romam, qui certiorem de suo casu senatum facerent, misere,

tanto intervallo ab hostibus consedit, ut nec adventus suus propinquitate nimia nosci posset, et, etc.,

Datames locum delegit talem ut non multum obesse multitudo hostium suae paucitati posset,

quid si gubernator a diis procellas petat ut gratior ars sua periculo fiat?

Sulla, si sibi suus pudor ac dignitas non prodesset, nullum auxilium requisivit ( = negavit se defendi velle, si, etc.),

Paetus omnes libros quos frater suus reliquisset mihi donavit ( = dixit se donare libros quos, etc.),

non enim a te emit, sed, priusquam tu suum sibi venderes, ipse possedit ( = potitus est, ne, etc.),

Africanus, si sua res ageretur, testimonium non diceret,

ille ipse (Pompejus) proposuit epistulam illam, in qua est Pro tuis rebus gestis amplissimis. Amplioribusne quam suis, quam Africani?

spiritus dabat (Manlio) quod... vinculorum suorum invidiam dictator fugisset,

(Numa) Camenis eum lucum sacravit, quod earum ibi concilia cum conjuge sua Egeria essent,

adulescens deos omnis invocare ad gratiam illi pro se referendam, quoniam sibi nequaquam satis facultatis pro suo animo atque illius erga se esset,

Cicero tibi mandat ut Aristodemo idem respondeas, quod de fratre suo (Ciceronis) respondisti,

oriundi ab Sabinis, ne, quia post Tatii mortem ab sua parte non erat regnatum, imperium amitterent, sui corporis creari regem volebant,

C. Caesar villam pulcherrimam, quia mater sua aliquando in illa custodita erat, diruit,

Philemonem, a manu servum, qui necem suam per venenum inimicis promiserat, non gravius quam simplici morte punivit,

quomodo excandescunt si quid e juba sua decisum est,

petunt rationes illius (Catilinae) ut orbetur consilio res publica, ut minuatur contra suum (i.e. Catilinae) furorem imperatorum copia (instead of ejus, which might be referred to res publica),

equites a cornibus positos, cum jam pelleretur media peditum suorum acies, incurrisse ab lateribus ferunt,

in quibus (litteris Bruti) unum alienum summa sua prudentia (est), ut spectem ludos suos,

quod quidem ille (Nero) decernebat, quorumdam dolo ad omina sui exitus vertebatur,

tum erit tempestiva cum semen suum maturum erit,

vitis si macra erit, sarmenta sua concidito minute,

qui sic purgatus erit, diuturna valetudine utatur, neque ullus morbus veniet, nisi sua culpa,

Cimon in eandem invidiam incidit quam pater suus,

id qua ratione consecutus sit (Lysander) latet. Non enim virtute sui exercitus factum est, etc.,

ipse sub Esquiliis, ubi erat regia sua, Concidit,

quodque suus conjux riguo collegerat horto, Truncat olus foliis,

cum animus societatem caritatis coierit cum suis, omnesque natura conjunctos suos duxerit,

mulier ingeniosa praecepit suis omnia Caelio pollicerentur,

quo facilius et nostras domos obire, et ipse a suis coli possit,

qua gratiam beneficii vestri cum suorum laude conjungant,

vellem hanc contemptionem pecuniae suis reliquisset,

cum divisurum se urbem palam suis polliceretur,

Caesar, cohortatus suos, proelium commisit,

Curio exercitum reduxit, suis omnibus praeter Fabium incolumibus,

Caesar receptui suorum timens,

certior ab suis factus est, praeclusas esse portas,

omnium suorum consensu, Curio bellum ducere parabat,

Pompejus suorum omnium hortatu statuerat proelio decertare,

Caesar Brundisium ad suos severius scripsit,

naviculam conscendit cum paucis suis,

multum cum suis consiliandi causa secreto praeter consuetudinem loqueretur,

nupsit Melino, adulescenti inprimis inter suos et honesto et nobili,

rex raptim a suis in equum impositus fugit,

subsidio suorum proelium restituere,

feras bestias... ad opem suis ferendam avertas,

abstulit sibi in suos potestatem,

Besso et Nabarzani nuntiaverant sui regem... interemptum esse,

ut bona mens suis omnibus fuerit. Si quem libido abripuit, illorum eum, cum quibus conjuravit, non suum judicet esse,

the absolute use of ejus in this sense being inadmissible): quasi vero quisquam dormiat? ne sui quidem hoc velint, non modo ipse (sui = ejus amici, liberi),

is (annus) ejus omnem spem... morte pervertit. Fuit hoc luctuosum suis, acerbum patriae, etc.,

quadrigas, quia per suos ( = ipsius milites) agendae erant, in prima acie locaverat rex,

auctoritatem Pisistrati qui inter suos ( = ejus cives) maxima erat,

quo cum multitudine adversariorum sui superarentur, ipse fuit superior, etc.,

cedo quid hic faciet sua?

nec suom adimerem alteri,

nunc si ille salvos revenit, reddam suom sibi (v. D. 3. a. infra),

illum studeo quam facillime ad suum pervenire,

populi Romani hanc esse consuetudinem ut socios sui nihil deperdere velit,

nec donare illi de suo dicimur,

(stellae) quae per igneos tractus labentia inde splendorem trahant caloremque, non de suo clara,

meum mihi placebat, illi suum (of a literary essay),

id enim maxime quemque decet quod est cujusque maxime suum,

pro suo possessio tale est, cum dominium nobis acquiri putamus. Et ea causa possidemus ex qua acquiritur, et praeterea pro suo,

so without an antecedent, and referring to a first person: item re donata, pro donato et pro suo possideo,

similarly: usucapere pro suo = acquire dominion by a possession pro suo, Fragm. Vat. 111: res pro suo, quod justam causam possidendi habet, usucapit,

Roscius tibi omnia sua praeter animam tradidit,

qui etiam hostibus externis victis sua saepissime reddiderunt,

tu autem vicinis tuis Massiliensibus sua reddis,

Remi legatos miserunt qui dicerent se suaque omnia in fidem atque potestatem populi Romani permittere,

ipsi milites alveos informes quibus se suaque transveherent, faciebant,

docere eos qui sua permisere fortunae,

hanc ob causam maxime ut sua tenerentur res publicae constitutae sunt,

rarely = eorum res: quod vero etiam sua reddiderint (i.e. Gallis),

aliena ut melius videant et dijudicent Quam sua,

cognoscunt... immobile agmen et sua quemque molientem,

omnia ei hostium non secus quam sua nota erant,

aliena cum suis perdidit,

the context),

scripsit causam dicere Prius aurum quare sit suum,

nihil erat cujusquam quod non hoc anno suum fore putabat (Clodius),

quia suum cujusque fit, eorum quae natura fuerant communia quod cuique obtigit, id quisque teneat,

Juba suam esse praedicans praedam,

gratum sibi populum facturum, si omnes res Neapolitanorum suas duxissent,

eosdem Dorus librarius suos vocat,

cum enim istarum personarum nihil suum esse possit,

referas ad eos qui suam rem nullam habent ( = rem quae sua sit),

qui in potestate nostra est, nihil suum habere potest,

quae convenere in Andriam ex Perinthia Fatetur transtulisse, atque usum pro suis ( = quasi sua essent),

potest autem... quae tum audiet... ingenue pro suis dicere,

suum facere = suae dicionis facere: commemorat ut (Caesar) magnam partem Italiae beneficio atque auctoritate eorum suam fecerit,

in quam (Asiam) jam ex parte suam fecerit,

crudelissima ac superbissima gens sua omnia suique arbitrii facit,

omnia sua putavit quae vos vestra esse velletis,

non meminit, illum exercitum senatus populique Romani esse, non suum,

so of incorporeal things: hi si velint scire quam brevis eorum vita sit, cogitent ex quota parte sua sit,

prudentis est, id quod in quoque optimum est, si possit, suum facere,

quaeremus quomodo animus (hanc virtutem) usu suam faciat,

ut lege caverent, ne quis quem civitatis mutandae causa suum faceret, neve alienaret,

eduxit mater pro sua ( = quasi sua esset),

ancilla, quae mea fuit hodie, sua nunc est,

hice hoc munere arbitrantur Suam Thaidem esse,

eos hic fecit suos Paulo sumptu,

sed istunc exora, ut (mulierem) suam esse adsimulet,

cum Antonio sic agens ut perspiciat, si in eo negotio nobis satisfecerit, totum me futurum suum,

Alpheus... utebatur populo sane suo,

nam qui sciet ubi quidque positum sit, quaque eo veniat, is poterit eruere, semperque esse in disputando suus,

inaestimabile bonum est suum fieri,

(furiosus) qui suus non est,

vix sua, vix sanae virgo Niseia compos Mentis erat,

dixit antea, sed suum illud est, nihil ut affirmet,

nihil de suo casu, multa de vestro querebatur,

sua sibi propiora pericula quam mea loquebantur,

suasque et imperatoris laudes canentes,

damnatione collegae et sua,

Senecae fratris morte pavidum et pro sua incolumitate pavidum,

velut pro Vitellio conquerentes suum dolorem proferebant,

opp. alienus: ut suo potius tempore mercatorem admitterent, quam celerius alieno,

(Platoni) duo placet esse motus, unum suum, alterum externum, esse autem divinius quod ipsum ex se sua sponte moveatur, etc.,

voluptatem suis se finibus tenere jubeamus,

cum vobis immortale monumentum suis paene manibus senatus... exstruxerit,

superiores (amnes) in Italia, hic (Rhodanus) trans Alpes, hospitales suas tantum, nec largiores quam intulere aquas vehentes,

ex suo fonte nativa est,

pennas ambo non habuere suas (non suas = alienas),

Caesar bellum contra Antonium sua sponte suscepit,

sua sponte ad Caesarem in jus adierunt,

jus et omne honestum sua sponte expetendum (cf. in the context: per se igitur jus est expetendum),

sortes sua sponte attenuatas,

restitit suo loco Romana acies (opp. to the advance of the enemy),

et staturas suo loco leges,

aciem instruxit primum suis locis, pauloque a castris Pompeji longius,

sed habuit suam Venerem,

ut in suis rebus, ita in re publica luxuriosus nepos,

deinde ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,

quod oppidum Labienus sua pecunia exaedificaverat,

militibus agros ex suis possessionibus pollicetur,

imperatori senatuique honos suus redditus,

neque inpedimento fuit, quominus religionibus suus tenor suaque observatio redderetur,

quibus omnibus debetur suus decor,

So distributively: is mensibus suis dimisit legionem,

Tullus Hostilius qui suo jure in porta nomen inscripsit,

earum rerum hic A. Licinius fructum a me repetere prope suo jure debet,

numquam illum res publica suo jure esset ulta,

huic quaestioni suum diem dabimus,

homini autem suum bonum ratio est,

in majorem me quaestionem vocas, cui suus locus, suus dies dandus est,

With proprius: mentio inlata apud senatum est, rem suo proprio magistratu egere,

et Hannibalem suo proprio occupandum bello,

dissupasset hostes, ni suo proprio eum proelio equites Volscorum exceptum tenuissent,

mare habet suas venas quibus impletur,

Milone occiso (Clodius) habuisset suos consules,

collegit ipse se contra suum Clodium,

hic magna auxilia expectabant et suis locis bellum in hiemem ducere cogitabant,

numquam nostris locis laboravimus,

cum Perseus suo maxime tempore et alieno hostibus incipere bellum posset,

neque occasioni tuae desis, neque suam occasionem hosti des,

tantum abfuit ut ex incommodo alieno sua occasio peteretur,

aestuque suo Locros trajecit,

ignoranti quem portum petat nullus suus ventus est,

orba suis essent etiamnunc lintea ventis,

aut ille Ventis iturus non suis,

quae est ei (animo) natura? Propria, puto, et sua,

omnis enim motus animi suum quendam a natura habet vultum,

geometrae et musici... more quodam loquuntur suo. Ipsae rhetorum artes verbis in docendo quasi privatis utuntur ac suis,

sensus omnis habet suum finem,

ibi non bello aperto, sed suis artibus, fraude et insidiis, est paene circumventus,

nec Hannibalem fefellit, suis se artibus peti,

adversus hostem non virtute tantum, sed suis (i. e. hostis) etiam pugnare consiliis oportebat,

liberam Minucii temeritatem se suo modo expleturum,

equites ovantes sui moris carmine,

exsultans cum sui moris tripudiis,

tripudiantes suo more,

equitem suo alienoque Marte pugnare,

suos autem haec operum genera ut auctores, sic etiam amatores habent,

illa vero fatidica fulmina ex alto et ex suis venire sideribus,

quae quidem planiora suis exemplis reddentur,

quod certe non fecisset, si suum numerum naves habuissent,

flecte ratem! numerum non habet illa suum,

novus exercitus consulibus est decretus: binae legiones cum suo equitatu,

cum suo justo equitatu,

totam (disciplinam) in suum statum redegit,

tranquilla mente et vultu suo,

media pars aeris ab his (ignibus) submota, in frigore suo manet. Natura enim aeris gelida est,

cornuaque in patriis non sua vidit aquis,

So, non suus, of ingrafted branches and their fruit: miraturque (arbos) novas frondis et non sua poma,

signum quod semper tempore exoritur suo,

cum et recte et suo tempore pepererit,

tam solstitium quam aequinoctium suos dies retulit,

omnes venti vicibus suis spirant majore ex parte,

salictum suo tempore caedito,

cessit e vita suo magis quam suorum civium tempore,

exstingui homini suo tempore optabile est,

Scandilius dicit se suo tempore rediturum,

si Ardeates sua tempora exspectare velint,

Chrysippus dicit, illum... opperiri debere suum tempus, ad quod velut dato signo prosiliat,

quam multi exercitus tempore suo victorem hostem pepulerunt!

de ordine laudis, etc., praecipiemus suo tempore,

quae erant prudentiae propria suo loco dicta sunt,

quod reddetur suo loco,

ut suo loco dicetur,

inscripta quae suis locis reddam,

in eodem fundo suum quidquid conseri oportet,

siquidem hanc vendidero pretio suo,

in partes suas digerenda causa,

confundetur quidquid in suas partes natura digessit,

Esp. in the phrases suae potestatis or in sua potestate esse, suo jure uti, sui juris esse: Puteolos, qui nunc in sua potestate sunt, suo jure, libertate aequa utuntur, totos occupabunt,

Rhegini potestatis suae ad ultimum remanserunt,

urbem ne quam formulae sui juris facerent,

quaedam personae sui juris sunt, quaedam alieno juri sunt subjectae, Gai,

sui juris sunt familiarum suarum principes, id est pater familiae, itemque mater familiae,

liberi parentum potestate liberantur emancipatione. Sed filius quidem ter manumissus sui juris fit, ceteri autem liberi una manumissione sui juris fiunt,

morte patris filius et filia sui juris fiunt,

patres familiarum sunt qui sunt suae potestatis,

si modo defunctus testator suae potestatis mortis tempore fuerit,

With indef. reference: si sui juris sumus,

pro suo possideo, 2. a. supra.—Attributively: sui juris arrogatio feminae,

homo sui juris,

sapiens numquam semiliber erit: integrae semper libertatis et sui juris,

non illarum coitu fieri cometen, sed proprium et sui juris esse,

CVI SVVS HERES NON SIT, XII. Tab. fr. 5, 4.—In the jurists without antecedent: sui et necessarii heredes sunt velut filius filiave, nepos neptisve ex filia, deinceps ceteri qui modo in potestate morientis fuerunt,

(emancipati liberi) non sunt sui heredes,

alia facta est juris interpretatio inter suos heredes,

datur patrono adversus suos heredes bonorum possessio (where patrono is not the antecedent of suos),

sui heredes vel instituendi sunt vel exheredandi,

accrescunt suis quidem heredibus in partem virilem, extraneis autem in partem dimidiam,

Sui liberi, children in paternal power: de suis et legitimis liberis,

(ingenium ejus) valet ipsum suis viribus,

legio Martia non ipsa suis decretis hostem judicavit Antonium?

ruit ipse suis cladibus,

si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,

qui se ipse sua gravitate et castimonia defenderet,

quod ipse suae civitatis imperium obtenturus esset,

suamet ipsae fraude omnes interierunt,

ut saeviret ipse in suum sanguinem effecerunt,

respicerent suum ipsi exercitum,

sunt qui dicant eam sua ipsam peremptam mercede,

(tribuniciam potestatem) suis ipsam viribus dissolvi,

sic ut ipsis consistendi in suis munitionibus locus non esset,

tribuni (hostem) intra suamet ipsum moenia compulere,

alios sua ipsos invidia opportunos interemit,

aliquando sua praesidia in ipsos consurrexerunt,

post-Aug. and very rare, but freq. in modern Lat.): aves (foetus suos) libero caelo suaeque ipsorum fiduciae permittunt,

tuo ipsius studio,

tuam ipsius amicitiam,

suamet ipsa scelera,

suismet ipsis corporibus,

a suismet ipsis praesidiis,

sentit enim vim quisque suam quoad possit abuti,

suo quisque loco cubet,

suum quisque noscat ingenium,

ad suam quisque (me disciplinam) rapiet,

quod suos quisque servos in tali re facere voluisset,

cum suo quisque auxilio uteretur,

celeriter ad suos quisque ordines redit,

nunc alii sensus quo pacto quisque suam rem Sentiat,

ut omnes cives Romani in suis quisque centuriis prima luce adessent,

hinc senatus, hinc plebs, suum quisque intuentes ducem constiterant,

ut (trigemini) pro sua quisque patria dimicent,

stabant compositi suis quisque ordinibus,

(consules) in suas quisque provincias proficiscuntur,

in suo quaeque (stella) motu naturam suam exercent,

omnes, velut dis auctoribus in spem suam quisque acceptis, proelium una voce poscunt,

relictis suis quisque stationibus... concurrerunt,

fabrum esse suae quemque fortunae, App. Claud. ap. Ps.-Sall. Ep. ad Caes. Rep. c. l.: sui quemque juris et retinendi et dimittendi esse dominum,

recipere se in domos suas quemque jussit,

se non modo suam quisque patriam, sed totam Siciliam relicturos,

sua cujusque animantis natura est,

sua quemque fraus, suum facinus, suum scelus, etc., de sanitate ac mente deturbat,

sua quemque fraus et suus terror maxime vexat,

suum cuique incommodum ferendum est,

ut solidum suum cuique solvatur,

ne suus cuique domi hostis esset,

ut sua cuique respublica in manu esset,

animus suus cuique ordinem pugnandi dabat,

tentorium suum cuique militi domus ac penates sunt,

suus cuique (stellae) color est,

trahit sua quemque voluptas,

stat sua cuique dies,

opinionem, quae sua cuique conjectanti esse potest,

suum cuique honorem et gradum redditum gaudeo,

scientiam autem suam cujusque artis esse,

ut suo quemque appellem nomine,

placet Stoicis suo quamque rem nomine appellare,

ad suam cujusque naturam consilium est omne revocandum,

justitia quae suum cuique distribuit,

in tribuendo suum cuique,

Turnus sui cuique periculi recens erat documentum,

in trimatu suo cuique dimidiam esse mensuram futurae certum esse,

certa cuique rerum suarum possessio,

Camillus vidit intentos opifices suo quemque operi,

ut nemo sit nostrum quin in sensibus sui cujusque generis judicium requirat acrius (= suum cujusque generis judicium),

quas tamen inter omnes (voces) est suo quoque in genere (vox) mediocris ( = inter omnes voces est mediocris vox, sua quoque in genere),

eo concilia suae cujusque regionis indici jussit (= sua cujusque regionis concilia),

equites suae cuique parti post principia collocat (= equites suos cuique parti),

cum motibus armorum et corporum suae cuique genti assuetis,

legiones deducebantur cum tribunis et centurionibus et sui cujusque ordinis militibus (= suis cujusque),

quae sui cujusque sunt ingenii,

sui cujusque ingenii poma vel semina gerunt (= sua cujusque),

and by a double attraction: has (cohortes) subsidiariae ternae et aliae totidem suae cujusque legionis subsequebantur (= has cohortes... totidem cujusque legionis, suam quaeque legionem, subsequebantur),

tanta ibi copia venustatum in suo quique loco sita,

quodvis frumentum non tamen omne Quique suo genere inter se simile esse videbis,

cum verba debeant sui cujusque generis copulari,

in sensibus sui cujusque generis judicium,

haec igitur proclivitas ad suum quodque genus aegrotatio dicatur,

separatim greges sui cujusque generis nocte remeabant (= greges sui quisque generis),

ut sui cujusque mensis acciperet (frumentum),

and quisque both attracted and in its own case: quia cujusque partis naturae et in corpore et in animo sua quaeque vis sit (where either cujusque or quaeque is redundant),

so esp. in the phrases suo quoque tempore, anno, die, loco, etc.: pecunia, quae in stipendium Romanis suo quoque anno penderetur, deerat (= suo quaeque anno),

suo quoque loco,

opera quae suis quibusque temporibus anni vilicum exsequi oporteret,

suo quoque tempore,

nisi sua quaque die usurae exsolverentur (= sua quaeque die),

ut opera rustica suo quoque tempore faciat,

ut quisque suom volt esse, ita est,

with sibi,

expendere oportere quid quisque habeat sui... nec velle experiri quam se aliena deceant. Id enim maxime quemque decet quod est cujusque maxime suum,

neque solum quid in senatu quisque civitatis suae dicerent ignorabant, sed, etc.,

gratius id fore laetiusque quod quisque sua manu ex hoste captum rettulerit,

in quibus cum multa sint quae sua quisque dicere velit, nihil est quod quisque suum possit dicere,

in civitates quemque suas... dimisit,

in patriam quisque suam remissus est,

in vestigio quemque suo vidit,

hospitibus quisque suis scribebant,

pro facultatibus quisque suis,

respiciendae sunt cuique facultates suae,

praecipitat quisque vitam suam et futuri desiderio laborat,

tunc praeceps quisque se proripit et penates suos deserit,

summum quisque causae suae judicem facit,

oscula quisque suae matri tulerunt,

atque earum quaeque, suum tenens munus... manet in lege naturae,

suas uterque legiones reducit in castra,

ideo quod uterque suam legem confirmare debebit,

cum sui utrosque adhortarentur,

ad utrumque ducem sui redierunt,

utraque (lex) sua via it,

uterque, in apposit.: nec ipsi tam inter se acriter contenderunt, quam studia excitaverant uterque sui corporis hominum,

reddam suum sibi,

suam rem sibi salvam sistam,

idem lege sibi sua curationem petet,

I. B. 2. b. supra): ut vindicare sibi suum fulgorem possint,

the formula of divorce: tuas res tibi habeto,

quo pacto serviat suo sibi patri,

eum necabam ilico per cerebrum pinna sua sibi, quasi turturem,

quas cum solus pertulisset ut sua unius in his gratia esset,

qui de sua unius sententia omnia gerat,

unam Aegyptus in hoc spem habet suam,

postulat ut ad hanc suam praedam adjutores vos profiteamini,

Sestius cum illo exercitu suo,

qua gravitate sua,

suam rem publicam illam defenderunt,

in istum civem suum,

cum illo suo pari,

te nulla sua calamitate civitas satiare potest?

dubitatis igitur, quin vos M. Laterensis ad suam spem aliquam delegerit,

non tam sua ulla spe quam militum impetu tractus,

nullo suo merito,

ipse arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

suorum improbissimorum sermonum domicilium,

causam sui dementissimi consilii,

suam insatiabilem crudelitatem,

suis amplissimis fortunis,

suum pristinum morem,

suis lenissimis postulatis,

pro eximiis suis beneficiis,

propter summam suam humanitatem,

ex praeteritis suis officiis,

Caesar in veteribus suis castris consedit,

veterem amicum suum excepit,

in illo ardenti tribunatu suo,

neque cuiquam mortalium injuriae suae parvae videntur ( = sibi illatae),

neglectam ab Scipione et nimis leviter latam suam injuriam ratus,

ipsae enim leges te a cognitione sua judicio publico reppulerunt ( = a se cognoscendo),

suam invidiam tali morte quaesitam ( = quaesitum esse ab eo ut homines se inviderent),

nulla sua invidia,

si scit sua nihil interesse utrum anima per os, an per jugulum exeat,

quom illa osculata esset suumpte amicum,

ut terrena suopte nutu et suo pondere in terram ferantur,

ferri suopte pondere,

suapte natura,

suapte vi et natura,

suopte ingenio,

suapte manu,

locus suapte natura infestus,

suapte natura,

flumina suapte natura vasta,

sponte suapte,

suomet ipsi more,

suomet ipsi instrumento,

suomet ipsi metu,

suamet ipsum pecunia,

suamet ipsae fraude,

intra suamet ipsum moenia,

suismet ipsi praesidiis,

suismet ipsis corporibus,

suosmet ipsi cives,

suasmet ipse spes,

populum suimet sanguinis mercede,

magna pars suismet aut proxumorum telis obtruncabantur,

so for suo, C. I. L. 5, 2007. In ante-class. verse su- with the following vowel freq. forms one syllable,

Caesar copias suas divisit,

ille in sua sententia perseverat,

tantam habebat suarum rerum fiduciam,

cum sceleris sui socios Romae reliquisset,

cur ego non ignoscam si anteposuit suam salutem meae?

Hanno praefecturam ejus (i.e. Muttinis) filio suo (Hannonis) dedit,

imperat princeps civibus suis,

nemo rem suam emit,

mea Glycerium suos parentes repperit,

utinam haec ignoraret suum patrem,

si nunc facere volt era officium suom,

ne eadem mulier cum suo conjuge honestissimum adulescentem oppressisse videatur,

si omnibus suis copiis excellentem virum res publica armasset,

omne animal, simul et ortum est, et se ipsum et omnes partes suas diligit,

cum mea domus ardore suo deflagrationem Italiae toti minaretur,

mittent aliquem de suo numero,

rationem illi sententiae suae non fere reddebant,

qui agellos suos redimere a piratis solebant,

edicunt ut ad suum vestitum senatores redirent,

suis finibus eos prohibent,

and distributively: ac naves onerariae LXIII. in portu expugnatae, quaedam cum suis oneribus, frumento, armis, aere, etc.,

id sua sponte apparebat tuta celeribus consiliis praepositurum,

ad id quod sua sponte satis collectum animorum erat, indignitate etiam Romani accendebantur,

secutum tamen sua sponte est ut vilior ob ea regi Hannibal et suspectior fieret,

hanc dicam Athenis advenisse cum aliquo amatore suo, Plant. Mil. 2, 2, 86: doceo gratissimum esse in sua tribu Plancium,

cupio eum suae causae confidere,

suspicari debuit (Milo), eum (Clodium) ad villam suam (Clodii) deversurum,

(dixit) Caesarem pro sua dignitate debere et studium et iracundiam suam reipublicae dimittere,

hunc pater suus de templo deduxit,

hunc sui cives e civitate ejecerunt,

Alexandrum uxor sua... occidit,

illum ulciscentur mores sui,

quodsi quem natura sua... forte deficiet,

utrumque regem sua multitudo consalutaverat,

quas (urbes) sua virtus ac dii juvent, magnas sibi opes facere,

quos nec sua conscientia impulerit, nec, etc.,

consulem C. Marium servus suus interemit,

quis non Vedium Pollionem pejus oderat quam servi sui?

sera dies sit qua illum gens sua caelo adserat,

ita forma simili pueri ut mater sua internoscere (sc. eos) non posset,

sunt homines, quos libidinis infamiaeque suae neque pudeat neque taedeat,

video fore ut inimicos tuos poeniteat intemperantiae suae,

si Caesarem beneficii sui poeniteret,

jam ne nobilitatis quidem suae plebejos poenitere,

militem jam minus virtutis poenitere suae,

ad parentes suos ducas Silenium,

eosdem ad quaestoris sui aut imperatoris, aut commilitonum suorum pericula impulistis,

totum enim ex sua patria sustulisti,

Caesar Fabium in sua remittit hiberna,

introire ad Ciceronem, et domi suae imparatum confodere,

suis flammis delete Fidenas,

suo igni involvit hostes,

quid Caesarem in sua fata inmisit?

with antecedent supplied from preceding sentence: non destiti rogare et petere (sc. Brutum) mea causa, suadere et hortari sua,

suus rex reginae placet,

ei nunc alia ducenda'st domum, sua cognata Lemniensis,

Autronio nonne sodales, non collegae sui... defuerunt?

si ceteris facta sua recte prosunt,

cui non magistri sui atque doctores, cui non... locus ipse... in mente versetur?

haec omnia plane... Siculis erepta sunt: primum suae leges, etc.,

Romanis multitudo sua auxit animum,

sicuti populo Romano sua fortuna labet,

Lanuvinis sacra sua reddita,

vilitas sua illis detrahit pretium,

nemo est cui felicitas sua satisfaciat,

labor illi suus restitutus est,

magnitudo sua singulis constat,

tantum sapienti sua, quantum Dec omnis aetas patet,

With antecedent supplied from principal sentence: mater quod suasit sua Adulescens mulier fecit, i.e. ei,

regique Thebano regnum stabilivit suum,

mittam hodie huic suo die natali malam rem magnam,

ego Metello non irascor, neque ei suam vacationem eripio,

desinant insidiari domui suae consuli,

quibus ea res honori fuerit a suis civibus,

nos non suas (leges Lacedaemoniis arbitror) ademisse, sed nostras leges dedisse,

Graccho et Tuditano provinciae Lucani et Galliae cum suis exercitibus prorogatae,

nec illius animi aciem praestringit splendor sui nominis,

nolite a sacris patriis Junonis Sospitae domesticum et suum consulem avellere,

quamvis tu magna mihi scripseris de Bruti adventu ad suas legiones,

suae legis ad scriptum ipsam quoque sententiam adjungere,

cum ambitio alterius suam primum apud eos majestatem solvisset,

nunc causam instituendorum ludorum ab origine sua repetam,

Jubam in regno suo non locorum notitia adjuvet, non popularium pro rege suo virtus,

in qua deliberatione ad suam cujusque naturam consilium est omne revocandum,

operam dare ut sua lex ipso scripto videatur niti,

(Caesar reperiebat) ad Galbam propter justitiam prudentiamque suam totius belli summam deferri,

credere, ad suum concilium a Jove deos advocari,

sapientissimi artis suae professores sunt a quibus et propria studia verecunde et aliena callide administrantur,

hoc Anaximandro, populari ac sodali suo, non persuasit,

vidit fortissimum virum, inimicissimum suum,

(hic) fuit in Creta contubernalis Saturnini, propinqui sui,

ut non per L. Crassum, adfinem suum... causam illam defenderit,

ne cum hoc T. Broccho, avunculo, ne cum ejus filio, consobrino suo, ne nobiscum vivat,

Caesar mittit ad eum A. Clodium, suum atque illius familiarem,

Dicaearchum cum Aristoxeno, aequali et condiscipulo suo, omittamus,

tres fratres optimos, non solum sibi ipsos, neque nobis, necessariis suis, sed etiam rei publicae condonavit,

Varroni, quem, sui generis hominem,... vulgus extrahere ad consulatum nitebatur,

si P. Scipionem, clarissimum virum, majorumque suorum simillimum res publica tenere potuisset,

M. Fabi Ambusti, potentis viri cum inter sui corporis homines, tum ad plebem, etc.,

C. vero Fabricii, et Q. Aemilii Papi, principum saeculi sui, domibus argentum fuisse confitear oportet,

credamus igitur Panaetio, a Platone suo dissentienti ( = qui dissentiebat),

ea Sex. Roscium, expulsum ex suis bonis, recepit domum,