-
1 ἐπι-χειρέω
ἐπι-χειρέω, Handanlegen, δείπνῳ, σίτῳ, zugreifen, zulangen, Od. 24, 386. 395, bes. – 1) feindlich, angreifen, anfallen, τινί, Her. 1, 11. 26; auch Oerter, Φωκαίῃ, τοῖσι βασιληΐοισι, 1, 162. 3, 61; Thuc. 3, 94; καὶ ἐπιτίϑεσϑαι Xen. Cyr. 7, 1, 22; Folgende; τινὶ μάχῃ, Luc. Paras. 59; ἐπί τινα, Plat. Menex. 241 d; πρός τινα, Thuc. 7, 21; εἰς σατραπείας D. Sic. 14, 80. Auch pass., angegriffen werden, ἀσφαλέστατοι πρὸς τὸ ἐπιχειρεῖσϑαι, Ggstz ἐπιέναι, Thuc. 2, 11. 4, 73; ἐπιχειρούμενος διχόϑεν Plut. Sertor. 23. – 21 übh. Etwas angreifen, sich an Etwas machen, unternehmen, versuchen, c. dat., χοροῖς ἐπιχειρήσω, den Reigen beginnen, Eur. Bacch. 190; ὁδῷ 819; πηδαλίοις Ar. Equ. 542; τῇ διώρυχι Her. 2, 158; ἔργῳ, wie auch wir sagen: Hand an's Werk legen, 9, 27; Thuc. 1, 126; τοῖς δημοσίοις ἔργοις Plat. Gorg. 514 c; τυραννίδι, er strebte nach der Tyrannis, Her. 5, 46; λόγοις Plat. Phaedr. 279 a, wie τέχνῃ Gorg. 521 d, sich der Kunst befleißigen, sie betreiben, τοῖς ἀδυνάτοις Xen. Mem. 2, 3, 5; Folgde; – c. inf., κἂν ξυναποδρᾶναι δεῠρ' ἐπιχειρήσειέ μοι Ar. Ran. 81; Her. 1, 46; Thuc. 2, 40 u. A., wo man es oft "beabsichtigen", "wollen" übersetzen kann. – Auch c. acc., μεγάλα ἔργα Theogn. 75; οὐδὲ δίκαιον πρᾶγμα Plat. Crit. 45 c; öfter ὅπερ, πολλὰ τοιαῦτα u. ä; καλὸν ἔργον Isocr. 1, 3; Sp.; – pass., τὸ μὴ ἐπιχει ρούμενον Thuc. 4, 55; Plat. Menex. 240 c Leg. V, 746 l u. öfter, bes. partic. praes.; τὰ αἰσ χρὰ ἐπιχειρεῖται Xen. Cyr. 6, 1, 41; ἀπὸ ποίου χρόνου ἐπεχειρήϑη, von Bergwerken, bearbeitet werden, Vectig. 4, 2; ἃ τὸ πρῶτον ἐπεχειρήϑη πραχϑῆναι Plat. Rep. VII, 337 d, vgl. Tim. 53 a. – In der Logik Etwas folgern, durch Schlüsse erweisen, Plut. u. a. Sp.; ἐκ od. ἀπό τινος, aus Etwas folgern, Sext. Emp.
-
2 κλέπτω
κλέπτω, fut. κλέψω, ὅπως κλέψεις Soph. Phil. 55 (1 mss. κλέψῃς), gew. κλέψομαι, Xen. Cyr. 7, 4, 12; perf. κέκλοφα, pass. κέκλεμμαι, att. auch κέκλαμμαι, aber Ar. Vesp. 57 ist jetzt κεκλεμμένον hergestellt, wie Ath. IX, 409 c; aor. pass. ἐκλέφϑην, Eur. Or. 1597, u. ἐκλάπην, letzteres Plat., vgl. ἐξεκλάπην; – 1) stehlen, heimlicherweise, listig entwenden u. sich aneignen; bei Hom. u. Hes. noch nicht als sittlich schlecht bezeichnet, sondern wegen Schlauheit u. Gewandtheit, die sich dabei zeigt gelobt, wie Hermes selber stiehlt, Il. 24, 24; heimlich entrücken, 5, 268; Aesch. Prom. 8; Soph. Phil. 640; κλέψας ἄγαλμα Eur. Rhes. 502; ἀναγκάζω πάλιν ἐξεμεῖν ἅττ' ἂν κεκλόφωσί μου Ar. Equ. 1149; κλέπ τεσκε ἂν περιιὼν τὰ ἐπιτήδεα Her. 2, 174; κλεφϑέντων τῶν ἀγαλμάτων 5, 84; Plat. u. Folgde; von ἁρπάζω unterschieden, ὅταν παρῇ κλέψαι τε χἀρπάσαι βίᾳ Soph. Phil. 640, wie Ar. Plut. 372; von Menschen, entführen, Μήδειαν pind. P. 4, 250, vgl. Antiph. 5, 38 κλέπτουσι τοὺς μηνύοντας κἆτα ἀφανίζουσιν, heimlich über die Seite schaffen. Auch einen Ort heimlich, unbemerkt einnehmen, Xen. An. 4, 6, 11. 5, 6, 9. Durch List erlangen, erschleichen, Arist. rhet. Al. 36, 2; γάμον δώροις Theocr. 22, 51. – 2) allgemeiner, betrügen, hintergehen, berücken; πάρφασις ἔκλεψε νόον, Schmeichelrede bethörte den Sinn, Il. 14, 217; Hes. Th. 613; μὴ κλέπτε νόῳ, hege nicht Trug in der Seele, Il. 1, 132; κλέπτει τέ νιν οὐ ϑεός, οὐ βροτὸς ἔργοις οὔτε βουλαῖς Pind. P. 3, 29; σοφία κλέπτει παράγοισα μύϑοις N. 7, 23; οὔτοι φρένα κλέψειαν ὠμματωμένην Aesch. Ch. 841, ϑεοῖσι κλέπτομαι Soph. Ant. 1203, ich werde von den Göttern getäuscht; εἰ μὴ τῷ χρόνῳ κεκλέμμεϑα 677; Eur. Herc. Fur. 100, einzeln auch in Prosa, κλέπτεται ὁ ἀκροατής Arist. rhet. 3, 7; vgl. Aesch. 3, 99 κλέπτων τὴν. ἀκρόασιν καὶ μιμούμενος τοὺς τἀληϑῆ λέγοντας, vgl. §. 85; von Taschenspielern, τὰς τῶν ϑεωμένων ὄψεις δι' ὀξυχειρίαν κλέπτουσι S. Emp. adv. rhet. 39. – Her. vrbdt προβαίνει τὸ πρόσω κλεπτόμενος. er laßt sich verleiten, vorwärts zu gehen, 7, 49, 2. – 3) heimlich halten, verhehlen; ϑεοῠ γόνον Pind. Ol. 6, 36; ϑυμῷ δεῖμα P. 4, 96; τοὺς ἑαυτοῦ ἱππέας ἅμα κλέπτοντα ἐξ ἀπροςδοκήτου τοῖς πολεμίοις ἐπιτίϑεσϑαι Xen. Hipparch. 5, 2; τοῖς ὀνόμασι κλέπτων καὶ μεταφέρων τὰ πράγματα Aesch. 3, 142, indem er die Sachen verdeckt mit falschen Namen; Sp. – 4) heimlich, verstohlen thun; μύϑους κλέπτουσι ὑποβαλλόμενοι, geheim breiten sie fälschlich Lügen aus, wie πόλλ' ἂν κακῶς λάϑρᾳ σὺ κλέψειας κακά Soph. Ai. 188, vgl. 1116; τὰς ὀχείας Arist. H. A. 6, 20; Plat. setzt einander gegenüber κλέπτων ἢ βιαζόμενος, heimlich oder mit Gewalt, Legg. XI, 933 e; οὐκοῦν κλαπέντες ἢ βιασϑέντες τοῦτο πάσχουσιν, ohne daß sie es merken od. gezwungen, Rep. III, 413 b. – Das part. praes. κλέπτον, diebisch, verstohlen; ὡς δὲ καὶ κλέ-πτον βλέπει ὁ μικρός Ar. Vesp. 900; κλέπτον τὸ χρῆμα 932. – Verwandt mit καλύπτω; bei Hesych. auch κλέπω, vgl. Lob. Phryn. 317.
-
3 ἰσχῡρός
ἰσχῡρός ( ἰσχύς), stark, kräftig, mächtig; ἰσχυρὰ Διὸς ἄλοχος Aesch. Suppl. 298, vgl. Pers. 302; ἀνήρ Soph. Phil. 933; πόλις Eur. Suppl. 447; Ar. Ach. 566; νόμος Her. 7, 102; gewaltig, heftig, groß, σιτοδηΐη 1, 22, ἀναγκαία 74, τιμωρίαι 4, 205, ῥεύματα 8, 12; τὸ ἰσχυρόν, die Stärke, 1, 76. 136; κατὰ τὸ ἰσχυρόν, mit Waffengewalt, 9, 2; μάχη Plat. Charm. 153 b, der ἰσχυρότατοι den ἀσϑενέστατοι gegenübersetzt, Rep. IV, 432 a (wie Xen. Cyr. 7, 5, 65); ἰσχυρὸν καὶ δειλόν Phaedr. 273 b; ἰσχ. γέλως Rep. III, 388 e; φιλία Phaedr. 233 c; ἐπιϑυμίαι Rep. VIII, 560 b; διαβολή VI, 489 d; ἵμερος Legg. IX, 870 a; χειμών Xen. An. 5, 8, 14; χωρία, durch Natur od. Kunst feste Plätze, Xen. An. 4, 6, 11. 5, 2, 7; πρὸς τοῖς ἰσχυροῖς Hell. 4, 6, 9; ἰσχυρὰν Εὔβοιαν ἐφ' ὑμᾶς ἔργῳ παρασκευάζων Aesch. 3, 89; χϑών, hart, Aesch. Pers. 310. – Adv. sehr, gewaltig; ἔϑνος μέγα ἰσχυρῶς Her. 4, 183; διώρυχες βαϑεῖαι ἰσχ. Xen. An. 1, 7, 15; ἥδεσϑαι Cyr. 8, 3, 44; ὀργίζεσϑαι An. 1, 5, 11; φυλάττειν 6, 1, 11; ἐπιτίϑεσϑαι 4, 1, 16; κολάζειν 2, 6, 9. Bei Folgdnn oft.
-
4 οἰκοδομή
οἰκοδομή, ῆς, ἡ (οἶκος, δέμω ‘build’; rejected by the Atticists [Lob., Phryn. 421; 487ff; WSchmid, Der Attizismus III 1893, 248], but found since Aristot., EN 5, 14, 7; Diod S 1, 46, 4; Plut., Lucull. 518 [39, 2]; IG XIV, 645, 146 [Dorian]; OGI 655, 2 [25 B.C.]; PGrenf I, 21, 17 [126 B.C.]; BGU 699, 3; 894, 2; LXX; En; TestSol; Philo, Mos. 1, 224 v.l., Spec. Leg. 1, 73 v.l.; Joseph. [Schmidt 528f]; Just., D. 86, 6).① process of building, building, constructionⓐ lit. (2 Ch 3:2 v.l.; Sir 40:19; Jos., Ant. 11, 59; ViHg 1 [p. 87, 18 Sch.]; Jos., Ant. 11, 59; Theoph. Ant. 3, 22 [p. 246, 24]; Did., Gen. 33, 27) ἐτελέσθη ἡ οἰκοδομή the construction was at an end Hs 9, 5, 1a. ἀνοχὴ τῆς οἰκ. a delay in the building ibid. b; 9, 14, 2. Hv 3, 2, 8 prob. belongs in 2a.ⓑ fig., of spiritual strengthening (s. οἰκοδομέω 3) edifying, edification, building up.α. act., w. obj. gen. πρὸς τὴν οἰκ. τῆς ἐκκλησίας for the building up of the church 1 Cor 14:12. ὑπὲρ τῆς ὑμῶν οἰκ. 2 Cor 12:19. Abs. πρὸς οἰκοδομήν for edification Ro 15:2; 1 Cor 14:26; cp. Eph 4:29 (Straub 36). Paul has received his authority fr. the Lord εἰς οἰκοδομὴν καὶ οὐκ εἰς καθαίρεσιν 2 Cor 13:10; cp. 10:8. τὰ τῆς οἰκ. τῆς εἰς ἀλλήλους what makes for the edification of each other Ro 14:19. The letters of Ignatius contain πᾶσαν οἰκοδομήν Pol 13:2. Abstr. for concr. ὁ προφητεύων λαλεῖ οἰκοδομήν the one who prophesies speaks words that edify 1 Cor 14:3.β. pass. οἰκοδομὴν λαβεῖν receive edification, be edified 1 Cor 14:5. εἰς οἰκ. τ. σώματος τ. Χριστοῦ that the body of Christ might be built up Eph 4:12. εἰς οἰκ. ἑαυτοῦ for its own edification vs. 16 (for the grammar cp. TestJob 11:5 εἰς οἰκονομίαν τῶν πτωχῶν).② a building as result of a construction process, building, edificeⓐ lit.; pl., of secular buildings (Diod S 16, 76, 2; 20, 8, 3) Hs 1:1 (w. ἀγροί, παρατάξεις, οἰκήματα); GJs 9:3; 13:1. Esp. of temple buildings (1 Esdr 5:70) εἰς τὴν οἰκ. ἐλπίζειν put one’s hope in the building alone 16:1. Pl. of various buildings in the temple area Mk 13:1f. αἱ οἰκοδομαὶ τοῦ ἱεροῦ Mt 24:1. Esp. freq. in the imagery of the tower in Hermas (v 3; Hs 9). Yet in many pass. mng. 1a is also prob.: ἡ οἰκ. τοῦ πύργου the tower building (or the building of the tower) Hv 3, 2, 6b; 3, 4, 1f; 3, 5, 1b; 3, 12, 3; Hs 9, 1, 2; 9, 3, 3; 9, 4, 2ff; 9, 5, 2; 9, 17, 4 al. τὰ ἐξώτερα μέρη τῆς οἰκ. the outside of the building Hs 9, 9, 3b. Of the stones: εὔχρηστοι εἰς (τὴν) οἰκ. v 3, 5, 5; 3, 6, 1; 6; also εὔχρηστοι τῇ οἰκ. Hs 9, 15, 6. χρήσιμοι εἰς τὴν οἰκ. τοῦ πύργου v 4, 3, 4. ἀπενεχθῆναι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 8, 3a. ἀπέρχεσθαι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 5, 3f; 9, 7, 4a; 6f; 9, 10, 2. ἀποβάλλεσθαι ἐκ (ἀπὸ) τῆς οἰκ. Hs 9, 7, 1; 9, 8, 3b; 9, 9, 5. ἀποδοκιμάζειν ἐκ τῆς οἰκ. Hs 9, 12, 7; pass. (without ἐκ) 9, 23, 3; ἁρμόζειν εἰς τὴν οἰκ. v 3, 6, 5; 3, 7, 5; pass. Hs 9, 4, 3; 9, 8, 5ff; 9, 9, 4; 9, 15, 4. βάλλειν εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 7, 4; 6; 9, 8, 2a; pass. 9, 7, 5; 9, 10, 1; 9, 30, 2. δοκιμάζειν τὴν οἰκ. Hs 9, 5, 2b. εἰσέρχεσθαι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 12, 4; 9, 13, 4. ἐκλέγεσθαι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 9, 3a. ἐπιδιδόναι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 4, 5; 8; 9, 15, 5; pass. 9, 4, 6. ἐπιθυμεῖν τὴν οἰκ. Hs 9, 9, 7. ἐπιτίθεσθαι εἰς τὴν οἰκ. v 3, 5, 2. ἐργάζεσθαι εἰς τὴν οἰκ. work at the building Hs 9, 6, 2b. εὑρεθῆναι εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 6, 4. ὁ ἐφεστὼς εἰς τὴν οἰκ. Hs 9, 6, 2a. κατανοεῖν τὴν οἰκ. examine the building Hs 9, 5, 7; 9, 6, 3. συναρμόζεσθαι εἰς τὴν οἰκ. τοῦ πύργου Hs 9, 16, 7. τιθέναι εἰς τὴν οἰκ. v 3, 2, 6a; 7; Hs 9, 7, 2; 9, 8, 2b; pass. v 3, 5, 4; Hs 9, 6, 8; 9, 8, 4; 9, 9, 2; 9, 13, 6; 9, 16, 1; 9, 17, 3; 9, 29, 4; 9, 30, 1. τίθεσθαι ἐκ τῆς οἰκ. Hs 9, 8, 1. ὑπάγειν εἰς τὴν οἰκ. v 3, 5, 1a; 3; 3, 6, 2; Hs 9, 3, 3f. χρᾶσθαι εἰ τὴν οἰκ. v 3, 2, 8.ⓑ Hermas hesitates betw. the literal and nonliteral uses of οἰκ. but the fol. passages are quite nonliteral (οἱ τοῦ χριστιανισμοῦ Orig., C. Cels. 3, 28, 8): θεοῦ οἰκοδομή ἐστε you are God’s building 1 Cor 3:9 (AFridrichsen [s. γεώργιον]; on the imagery Straub 85–88). In Eph 2:21 the Christian community is called an οἰκοδομή, more definitely a ναὸς ἅγιος ἐν κυρίῳ that is erected on the foundation of the apostles and prophets w. Christ Jesus as cornerstone (HSchlier, Christus u. d. Kirche im Eph 1930).—Of Christians ὄντες λίθοι ναοῦ πατρὸς ἡτοιμασμένοι εἰς οἰκοδομὴν θεοῦ πατρός since you are stones for the Father’s temple, made ready for the building of God the Father IEph 9:1.—Fig., in another way, of the glorified body of the departed Christian οἰκοδομὴν ἐκ θεοῦ ἔχομεν, οἰκίαν ἀχειροποίητον we have a building fr. God, a house not made w. hands 2 Cor 5:1; Rv 21:18 v.l. (for ἐνδώμησις). S. on οἰκητήριον 2.—Lit. on οἰκοδομέω end.—DELG s.v. δέμω. M-M. EDNT. TW. Sv.
См. также в других словарях:
λυκεία — Προσωνυμία της Άρτεμης στην Τροιζήνα, όπου υπήρχε και ναός της θεάς πίσω από το θέατρο. Ιδρυτής του ναού ήταν ο Ιππόλυτος, γιος του Θησέα. Η Άρτεμη επονομάστηκε Λ., επειδή είχε βοηθήσει τον Ιππόλυτο να απαλλάξει την περιοχή τις Τροιζηνίας από τις … Dictionary of Greek
