-
61 ferocia
ferōcia, ae f. [ ferox ]1) беззаветная храбрость, неустрашимость, отвага (virtus ac f. T)2) дикость, необузданность (intoleranda f. C); высокомерие ( ferociae flatus Amm) -
62 fructuosus
frūctuōsus, a, um [ fructus I \]1) плодоносный (locus Cs; palmites Col); прибыльный, доходный ( ager C)quorum proventu magis fructuosa insula est, quam frugifera Ap — (масличные деревья), плодами которых остров богаче, чем зерном2) весьма полезный ( virtus C) -
63 glutinativus
glūtinātīvus, a, um [ glutino ]склеивающий, перен. заживляющий ( virtus foliorum Ap) -
64 habeo
uī, itum, ēre1)arma procul h. T — избегать войныquinquaginta milia in armis h. L — содержать 50-тысячную армиюб) удерживать, задерживать ( milites in castris Sl)3) сохранять, брать ( sibi aliquid C)res tuas tibi habeas (тж. habe и habeto) Pl, C etc. — возьми себе то, что твоё; ноconjugem suas res sibi h. jubere C — велеть жене забрать свои вещи, т. е. объявить ей о разводе4) произносить (orationem, sermonem, verba C etc.)5) (о заседаниях, собраниях) проводить (h. contionem, senatum C)6) содержать, заключать в себе (epistula nihil habet C; domus tres habuit thalamos O)7) устраивать, предпринимать (negotium, disputationem, censum C)8) совершать, проделывать, производитьgratulationem h. C — приносить поздравленияiter h. C, Cs, Just — совершать путьalicui honorem h. T etc. — воздавать (оказывать) кому-л. почести или C выплачивать гонорарrationem h. C — подсчитыватьh. aliquid curae Q, Nep — заботиться о чём-л.anxium aliquem h. PJ, T, bAfr — тревожить кого-л.certamen h. Fl — дать сражениеdolorem h. C — причинять боль, доставлять огорчениеsilentium h. Sl — хранить молчаниеh. aliquem despicātui Pl (ludibrio Ter) — презирать (высмеивать) кого-л.aliquem (in) magno honore h. Cs etc. — глубоко чтить кого-л.aliquem in odio h. C — ненавидеть кого-л.urbem in obsidione h. C — подвергать город осадеaliquem falsum h. O — обманывать кого-л.mare infestum h. C — делать море опасным ( для путешествий)portas clausas h. Pt — держать ворота на запореaliquem cognītum h. C, Nep etc. — хорошо знать кого-л.vectigalia redempta h. Cs — держать подати на откупе10) обращаться, поступать, обходиться (h. aliquem male Cs, benigne Sl; aliquem servorum loco h. Cs)11)а) рассматривать, считать (aliquem pro amico Cs; aliquid pro certo C)h. aliquid in aliquā re (inter aliquas res или alicui rei) C, L etc. — считать что-л. чём-л.et est turpe et apud omnes habetur Sen — это постыдно, да таким оно всеми и признаётсяsatis h. Sl — довольствоватьсяparum h. Sl — не довольствоватьсяaliquid aegre ( graviter) h. Sl, L — быть недовольным чём-л., ноgraviter se h. C — быть тяжело больнымб) pass. haberi быть на (хорошем) счету, пользоваться влиянием, иметь весhabes, habeberis Pt и quantum habeas, tanti habeāris погов. LM — есть у тебя кое-что, тогда и ты будешь кое-кем12)а) иметь, обладать (unicam filiam, magnam pecuniam C)б) владеть ( urbem Romam T)in praediis urbanis h. C — владеть городской недвижимостьюh. cuncta neque haberi Sl — владеть всем, но не быть подвластным никомуin nummis h. C — обладать наличными деньгамиamor habendi V etc. — любостяжание, стяжательствоin matrimonio (или uxorem) aliquam h. C etc. — быть женатым на ком-л.h. timorem C — бояться(hoc) habet! Pl, Ter, V — получил (по заслугам)!aliquem obvium h. O — встречать кого-л.(in) animo h. C — намереватьсяв) pass. haberi принадлежать (agri regi Apioni quondam habĭti T) или находиться, быть13) населять, жить, обитать, занимать (Capuam L; castra, tecta urbis Nep etc.)Syracusis h. Pl — жить в Сиракузах14) разводить, держать ( pecora Ph)15) лелеять, питать, испытывать ( odium in aliquem C — ср. 17.; amorem erga aliquem C; fidem alicui L; spem alicujus rei Sl etc.)h. spem de aliquo C — возлагать надежду на кого-л.16) быть в состоянии, мочь ( haec habeo affirmare L)17) причинять, вызывать, внушать ( laetitiam C)admirationem h. C — внушать удивлениеodium h. C — внушать ненависть (быть предметом ненависти) (ср. 15.)h. misericordiam C — возбуждать сострадание18) отличатьсяhabet hoc virtus, ut... C — особенность добродетели состоит в том, что...19) долженствовать, считать нужным ( habeo respondendum T)20) знать, быть знакомым (h. sententias C, consilia alicujus Su)non habeo, quod dicam C — не знаю, что мне сказатьhabendum est... C — следует иметь в виду...21) ( чаще se h. или haberi) чувствовать себя, находиться в каком-л. состоянии, обстоять (se bene, male h. Pl, Ter, C, L etc.)ut nunc res se habet C — так, как дело обстоит сейчасse graviter h. C и male morbo haberi Ap — быть тяжело больным; ноfacile haberi sine damno Sl — легко отделаться, не потерпеть никакого ущербаminus belle h. C — чувствовать себя неважноbene (se) habet C, L, Pt — хорошо, всё в порядке22) с part. pf. в значении прошедшего совершённого (зародыш прошедшего составного современных романских и германских языков, типа passe compose и past perfect)aliquid habeo ab aliquo emptum C — я что-л. купил у кого-л.habeo aliquid comprensum C — я что-л. понял -
65 hebesco
hebēsco, —, —, ere [inchoat. к hebeo ]1) становиться тупым, притупляться ( acumina gladiorum hebescebant Amm); перен. тупеть ( mentis acies hebescit C)2) ослабевать ( virtus hebescit Sl); меркнуть, тускнеть ( sidera hebescunt T) -
66 imitatio
imitātio, ōnis f. [ imitor ]1) подражание ( virtus imitatione digna C); переимчивость (periculosa exempli i. C); звукоподражание rhH.3) изображение, копия PJ -
67 incomitatus
in-comitātus, a, umне сопровождаемый ( virtus incomitata externis bonis O); без сопровождения ( funera Lcr)longam incomitata videtur ire viam V — (спящей Дидоне) мнится, что идёт она, одинокая, по дальней дороге -
68 indepravatus
in-dēprāvātus, a, umнеиспорченный, безупречный ( virtus Sen) -
69 innascibilis
in-nāscibilis, eне могущий быть рождённым, несотворимый ( virtus Tert) -
70 insignis
īn-sīgnis, e [ signum ]1) заметный, выделяющийся, бросающийся в глаза ( debilitate corporis Su); отмеченный, памятный (annus i. incendio L)ad deformitatem i. C — поразительно безобразный2) разукрашенный (vestis i. auro et purpurā QC)3) замечательный, выдающийся, необыкновенный, блистательный (virtus, juvĕnis C); редкостный, небывалый, поразительный (odium, impudentia C) -
71 insumo
īn-sūmo, sūmpsī, sūmptum, ere1) употреблять, расходовать (pecuniam in rem aliquam C, AG; operam in aliquā re T)i. animum aliquid faciendi T — замышлять (принимать на себя) что-л.3) ослаблять, истощать ( corpqris virtus insumpta CA) -
72 interritus
in-territus, a, umнеиспугавшийся (firmus et i. Q); неустрашимый, бесстрашный ( virtus Sil)i. leti O — не боящийся смерти -
73 juventa
ae f.1) молодость, юность, юношеский возраст (flos, robus, calor juventae L, O, CC etc.)a (ab)juventā L, Su — смолоду2) молодёжь, юношество, молодые люди Pl, C, Cs, etc.3) первый пушок на лице юношей (prima j. V)4) юношеская сила, расцвет молодых сил (virtus et j. L) -
74 lex
lēx, lēgis f.1) закон, юридическая норма (leges dare C, O, scribere, facere, condĕre, constituere C etc.; l. Canuleja C, L; frumentaria Sl; legis virtus haec est: imperare, vetare, permittere, punire Dig)(ex) lege (legibus) Ter, Nep, L etc. — на основании закона (законов)lege uti Sl, C etc. — опираться на закон или поступать по законуlegem accipere (sciscere, jubere) C — принять, утвердить законопроектlege agere L, C — поступать по закону, вести дело законным порядком2) правило, принцип (orationem formare ad legem C; legem sibi statuere C)sine lege O — беспорядочно, без всякого порядкаlege durā Pl или severā Pt — в строгости, сурово4) определение, решение (l. fati O; legem alicui statuere C); условие ( leges foederis V)pax data in has leges L (his legibus Nep) — мир, заключённый на следующих условиях5) договор, соглашениеl. mancipii C — договор о купле-продаже, купчаяl. opĕri faciundo C — строительный договор6) pl. право управления, властьloci leges alicui dare V — вверить кому-л. власть над страной7) вероисповедание (l. Judaica Lact; l. Christiana Amm) -
75 mancus
-
76 merus
a, um1) несмешанный, неразбавленный, чистый (vinum Pl, O etc.)gaudēre meris undis O — наслаждаться чистой водой, т. е. пить одну лишь воду2) неограниченный, полный ( libertas H)3) истинный, подлинный, неподдельный, настоящий (Graecia PJ; aurum atque argentum Pl; virtus H)4) сплошной (scelera C; mendacia Sen) -
77 multus
a, um (compar. plūs, plūris, pl. plūres, plura, редко pluria; superl. plūrĭmus, a, um)1) многочисленный (anni, proelia C; terra multarum urbium et montium C; multi homines C и multi hominum PM)multi C etc. — толпа, массы2) большой, значительный (labor, fama C; multa pars mei vitabit Libitinam H); высокий (pretium C, Sl); полный ( libertas H); многообразный (ars VF; mortis imago V); богатый событиями, содержательный ( vita QC); обильный (sanguis C, L; lectio O); обширный ( pars Europae L); палящий, знойный (sol PM, Su); сильный ( ignis Cs)3) глубокий, безмятежный ( pax T)5) неминуемый ( mors V)multo die Cs — поздно днёмad и in multam noctem Cs, C — до поздней ночи, но7) раннийmulto mane C — рано утром8) пространный, обстоятельный, подробный (sermo, orator C)9) неутомимый (in proelio Fl); усердный, неослабный ( virtus V)10) частый, многократный, широко распространённый ( opinio AG)multum est C — часто говорят (приходится слышать), но тж. V важно, имеет большое значение11) назойливый, надоедливый ( in aliquā re C)homo m. et odiosus Pl — надоедливый болтун12) искренний, сердечныйdicito ei multam meis verbis salutem Pl — передай ему мой сердечный привет. — см. тж. multum -
78 neque
1) арх. = non (senatori, qui nec aderit, culpa esto lex ap. C); в классической латыни тк. в виде приставки: necopinatus, negotium2) и не, также не (non vidi n. scio C)nec in paupertatem cadere nec procul a paupertate discedere Sen — не впадать в бедность, но и не стремиться далеко уйти от бедностиDruĭdes a bello abesse consuerunt (= consueverunt) n. tributa pendunt Cs — друиды обыкновенно не участвуют в походах и не платят податей3) ( после предшествующего утверждения) но не (prodesse qui vult, nec potest PS)Romani hostem in fugam dederunt n. persĕqui potuerunt Cs — римляне обратили неприятеля в бегство, но не смогли его преследовать4)n. is (ea, id) — и притом не (erant in eo plurimae litterae n. eae vulgares C)neque eo minus L (или secius Nep) — и тем не менееsaxa, nec modica L — камни и, притом, огромные5)n. vero C etc. — но неn. enim C etc. — ибо не7)n. nōn (necnōn) — и конечно, а также, да иn. haec tu non intellĕgis C — и ты, конечно, это понимаешь8)n. aut... aut (vel... vel) — и ни... ни C, Su etc.9)n.... n. — ни... ни, как не... так и не (virtus n. naufragio n. incendio amittitur C; n. mora, n. requies V)10)n... et (que) — с одной стороны не..., но с другой стороныquod neque natum unquam sit et semper sit futurum C — (не бывает такого живого существа), которое никогда бы не родилось и никогда не умирало11)et... n. — (хотя) с одной стороны..., но, с другой, не...et horum utrumque neque praeterea quicquam potest accidere C — из обоих этих случаев оба возможны, никакой же другой возможности нет -
79 nosco
nōsco, nōvī, nōtum, ere1) знакомиться, познавать, изучать (provinciam T; linguam aliquam, se ipsum C)2) узнавать, опознавать (aliquem voce, de facie C)3) признавать, принимать (causam Pl, C; excusationem C); допускать ( hanc voluptatem C)4) расследовать, исследовать, рассматривать, допрашивать ( omnia quae a praetoribus noscebantur T)5) испытыватьquid opus est nota n. ? погов. Pl — зачем пытать испытанное?6) pf. novi я узнал = знаю ( Caesarem bene novi C) или умею ( non novit virtus calamitati cedere PS)hunc servare modum nostri novēre (= noverunt) libelli M — в моих сочинениях соблюдён следующий принципnosse (= scire) Latīne et Punĭce Aug — знать латинский и пунический языки -
80 notus
I 1. a, umpart. pf. к nosco2. adj.1) известный, знакомый (hoc mihi notum est C, Sen)aliquid notum habere C — знать что-л.aliquid notum facere alicui C — ставить кого-л. в известность о чём-л.n. animi in aliquem H — известный своим отношением к кому-л.sic n. Ulixes? V — так-то вы знаете Одиссея?2) обычный, привычный ( nota sedes columbarum H)3) известный, знаменитый ( scriptor H)4) близкий, дружелюбный ( voces V)5) общеизвестный, испытанный ( virtus Nep)6) пресловутый, пользующийся дурной славой (mulier C; latrones C)II Notus, ī m. (греч. ; лат. Auster)1) сильный южный ветер (с градом и ливнями) V, O etc.2) поэт. ветер ( tendunt vela noti V)3) буря (n. procellosus O)
См. также в других словарях:
VIRTUS — Littéralement, la «virtus » est la qualité propre du vir , c’est à dire du mâle. Aussi la première acception du mot fut elle de désigner le courage physique dont doit faire preuve le soldat sur le champ de bataille. En ce sens, la notion de… … Encyclopédie Universelle
Virtus — Тип Программа мгновенного обмена сообщениями Разработчик Rambler Написана на AIR Операционная система Кроссплатформенное … Википедия
VIRTUS — apud Roman. pro Dea colebatur; quorum primus ei fanum posuit Scipio Numantinus: deinde ei aedem vovit in Callia, ad Clastidium M. Marcellus primô suô Consulatu, quam etiam eius fil. ad portam Capenam 17. annis postea dedicavit. Liv. l. 27. c. 25 … Hofmann J. Lexicon universale
virtuš — vȋrtuš m DEFINICIJA reg. krepost, vrlina SINTAGMA husarski virtuš pov. stil života i ophođenja, moral i ukupnost njegovanih vrlina u husarskim jedinicama i rodu vojske ETIMOLOGIJA mađ. virtus ← lat.: krepost, snaga … Hrvatski jezični portal
Virtus — (lat.), 1) die männliche Kraft, Männlichkeit,[615] Mannheit, das Betragen, Haltung, That, wie sie einem Mann in der vollkommensten Bedeutung des Worts zukommt, daher 2) Tapferkeit; als Personifikation abgebildet auf einem Brustharnisch sitzend u … Pierer's Universal-Lexikon
Virtus — (lat., »Mannheit«), Tapferkeit, Tugend; auch Personifikation der Tapferkeit, bei den Römern mit Honos (s. d.) verbunden und verehrt. Auf Münzen erscheint sie mit reichverziertem Helm, einen Fuß auf einen Harnisch setzend. Künstlerisch… … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Virtus — Virtus, lat., Mannhaftigkeit, Tapferkeit, Tugend; virtuti et merito, der Tugend und dem Verdienste; virtuti in bello, der Tapferkeit im Kriege; virtuell, kräftig, dem Wesen nach; virtuelle Kraft, die nicht actuelle, im Augenblick nicht wirksame… … Herders Conversations-Lexikon
virtus — index merit, prowess (bravery), worth Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
vîrtuš — m reg. krepost, vrlina ∆ {{001f}}husarski ∼ pov. stil života i ophođenja, moral i ukupnost njegovanih vrlina u husarskim jedinicama i rodu vojske ✧ {{001f}}mađ. ← lat … Veliki rječnik hrvatskoga jezika
Virtus — Vìrtus ž DEFINICIJA mit. rimska božica ratničke hrabrosti i njezino utjelovljenje … Hrvatski jezični portal
Virtus — The word virtus has several English equivalencies; primary among these are valor , manliness , excellence , courage , character , and worth . As such, Virtus is commonly found in mottos of universities and other entities. Virtus may also refer to … Wikipedia