tunc

flōrĕo, ŭi, 2, v. n. [flos], to bloom, blossom, flower (class.; esp. freq. in the trop. sense; cf.: floresco, vigeo).

Lit.:

per terras frondent atque omnia florent,

Lucr. 5, 214: florere omnia, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69:

haec arbor una (lentiscus) ter floret,

Cic. Div. 1, 9, 16:

possetne uno tempore florere, deinde vicissim horrere terra?

id. N. D. 2, 7, 19:

imputata floret usque vinea,

Hor. Epod. 16, 44:

vinea, segetes,

Ov. F. 5, 263 sq.:

narcisso floreat alnus,

Verg. E. 8, 52:

florentes ferulae,

id. ib. 10, 25.— Poet.:

si bene floreat annus,

Ov. F. 5, 327.—

Transf.

(Acc. to flos, I. B.) Of wine, to froth:

si vinum florere incipiet,

Col. 12, 30, 1:

vina quoque in magnis operose condita cellis Florent,

Ov. F. 5, 270.—

To get the first downy beard:

libat florentes haec tibi prima (dies) genas,

Mart. 3, 6, 4.—

To be filled with, to abound with any thing (ante-class. and poet.): mare velis florere videres, Cato ap. Charis. p. 185; cf.:

mare velivolis florebat puppibus,

Lucr. 5, 1442; cf.:

hinc laetas urbes pueris florere videmus,

id. 1, 255 Lachm.:

Hybla multis thymis,

Ov. P. 2, 7, 26:

jam pridem regio... undat equis floretque viris,

Val. Fl. 1, 547.—

To bloom, i. e. to be bright with varied colors:

pampineo gravidus autumno Floret ager, of the ripening fruits,

Verg. G. 2, 6;

of an army on the march: variis floret via discolor armis,

Val. Fl. 5, 565; cf.:

floret cristatus exercitus undique turmis,

Claud. III. Cons. Hon. 133.—

To be bright (cf. P. a. infra):

lumina floruisse,

Tert. Apol. 11:

caelum luminibus floruisset,

id. adv. Marc. 4, 42.—

Trop., to be in a flourishing or prosperous condition, to flourish, be in good repute, to be eminent, distinguished, etc.; constr. with the abl. and absol.

Of persons and animate things.

With abl.:

in sua patria multis virtutibus ac beneficiis floruit princeps,

Cic. Verr. 2, 5, 49, § 128:

privatis officiis et ingenii laude floruit,

id. de Or. 3, 2, 7:

omni genere virtutis,

id. Brut. 7, 28:

cum acumine ingenii tum admirabili quodam lepore dicendi,

id. Ac. 2, 6, 16:

honoribus et rerum gestarum gloriā,

id. de Or. 1, 1, 1:

gratiā, auctoritate, gloriā,

id. Fam. 4, 13, 2:

laudibus,

id. ib. 9, 14, 2:

nobilitate discipulorum,

id. de Or. 3, 35, 141:

omnibus copiis (Crotoniatae),

id. Inv. 2, 1, 1:

tria genera dicendi, quibus quidam floruerunt,

id. Or. 5, 20.—

With in and abl.:

in re militari Epaminondas,

Nep. Epam. 5:

ille vir, qui in Curia, in Rostris, in re publica floruisset, etc.,

Cic. Cael. 24, 59:

in foro,

id. Ac. 2, 1, 1:

in sententis senatoriis et in omni actione atque administratione rei publicae,

id. Fam. 1, 9, 2:

in senectute,

id. Lael. 1, 4.—

Absol.:

ergo in Graecia musici floruerunt,

Cic. Tusc. 1, 2, 4; id. Ac. 2, 6, 16; cf.:

floret Epicurus,

id. Off. 3, 33, 116:

qui inter illos florebas,

id. Quint. 26, 80:

cum multis simul floruit,

Quint. 3, 1, 9:

floruit circa Philippum,

id. 12, 10. 6:

circum tribus actis impiger annis Floret equus,

is in his bloom, prime, Lucr. 5, 884.—

Of inanim. and abstr. things.

With abl.:

illa vetus (Graecia), quae quondam opibus, imperio, gloria floruit, hoc uno malo concidit,

Cic. Fl. 7, 16: familia, quae postea viris fortissimis floruit. id. Phil. 9, 2, 4:

doctissimorum hominum familiaritates, quibus semper domus nostra floruit,

id. N. D. 1, 3, 6; id. Font. 14, 31:

meus ad urbem accessus incredibili hominum multitudine et gratulatione florebat,

id. Sest. 63, 131:

aliquid floret laudibus,

Lucr. 5, 1279.—

Absol.:

quae (magna Graecia) nunc quidem deleta est, tunc florebat,

Cic. Lael. 4, 13:

quae familia admodum floruit,

Suet. Ner. 6:

quorum auctoritas maxime florebat,

Cic. Rep. 2, 34:

gloria generis floret,

id. Fl. 11, 25:

verborum vetus interit aetas, Et juvenum ritu florent modo nata vigentque,

Hor. A. P. 62:

aetherii dono cessere parentes Aeternum florere genas,

to shine in perpetual bloom, perpetual youth, Stat. Th. 1, 705.—Hence, flō-rens, entis, P. a.

Lit., shining, glistening, glittering, bright ( poet. and in postclass. prose):

Ennius et Lucretius florere dicunt omne quod nitidum est,

Serv. Verg. A. 7, 804:

lucernarum florentia lumina flammis,

Lucr. 4, 450; so,

smaragdi arcano igne,

Stat. Th. 2, 276:

postes arcano lumine,

id. ib. 1, 210:

catervae aere,

Verg. A. 7, 804:

exercitus insignibus argenteis et aureis,

Gell. 5, 5, 2.—

Abounding in flowers:

vertice de summo semper florentis Hymetti,

Ov. M. 7, 702.— Subst.: florens, ntis, f., a garland:

do hanc tibi florentem florenti,

Plaut. Pers. 5, 1, 18 (cf. B. 1. b infra).—

Trop. (acc. to II.), flourishing, prosperous, in the prime, in repute, fine, excellent.

Of animate things.

With abl.:

complecti hominem florentem aetate, opibus, honoribus, ingenio, liberis, propinquis, affinibus, amicis,

Cic. Fam. 2, 13, 2:

gratia atque hospitiis florens hominum nobilissimorum,

id. Rosc. Am. 6, 15:

regina Berenice florens aetate formaque,

Tac. H. 2, 81; cf.:

ambo florentes aetatibus,

Verg. E. 7, 4.—

Absol.:

qui te beatum, qui florentem putas,

Cic. Par. 2, 18:

quos ego florentis atque integros sine ferro viceram,

id. Planc. 35, 86:

oratores florentes et leviter ornati,

id. Or. 6, 20:

florens et illustris adolescens,

Caes. B. G. 7, 32, 4: exorta semper florentis Homeri species, Enn. ap. Lucr. 1, 124.— Plur. as subst.: flōrentes, um, the prosperous (opp. afflicti), Nep. Att. 11, 4.—

Of inanim. and abstr. things.

With abl.:

florentes viribus anni,

Sil. 1, 226; so,

anni vigore,

Petr. 132:

animus vino,

joyous, Gell. 6, 13, 4.—

Absol.:

(majores nostri) ex minima tenuissimaque re publica maximam et florentissimam nobis reliquerunt,

Cic. Rosc. Am. 18, 50; cf.:

civitas (Ubiorum) ampla atque florens,

Caes. B. G. 4, 3, 3:

invidetur praestanti florentique fortunae,

Cic. de Or. 2, 52, 210:

florens amicitia (opp. afflicta),

id. Quint. 30, 93:

quod eo consilio florentissimis rebus domos suas Helvetii reliquissent, uti, etc.,

Caes. B. G. 1, 30, 3; cf.:

neu florentes res suas cum Jugurthae perditis misceret,

Sall. J. 83, 1:

florentes Etruscorum opes,

Liv. 1, 2, 3:

florentissima Samnitium castra,

Cic. Div. 1, 33, 72:

equus florenti aetate,

Lucr. 5, 1074:

aevo florente puellae,

id. 3, 1008; cf.:

adhuc florente juventa Fervidus,

Hor. A. P. 115:

florentissima ejus erat aetas,

Liv. 30, 12, 17: nostrum opus tibi probari laetor: ex quo anthê ipsa posuisti, quae mihi florentiora sunt visa tuo judicio, Cic. Att. 16, 11, 1; cf.:

modus nullus est florentior in singulis verbis (quam translatio),

id. de Or. 3, 41, 166; id. Or. 27, 96:

oratio florentissima,

Gell. 15, 28, 5; cf.

also: florentis facundiae homo,

id. 19, 9, 2 — Adv.: flōrenter, flourishingly, famously (late Lat.): florentissime docet, i. e. with great repute, celebrity, Hier. Chron. Euseb. an. 358.

flōrĕo, ŭi, 2, v. n. [flos], to bloom, blossom, flower (class.; esp. freq. in the trop. sense; cf.: floresco, vigeo).

Lit.:

per terras frondent atque omnia florent,

Lucr. 5, 214: florere omnia, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69:

haec arbor una (lentiscus) ter floret,

Cic. Div. 1, 9, 16:

possetne uno tempore florere, deinde vicissim horrere terra?

id. N. D. 2, 7, 19:

imputata floret usque vinea,

Hor. Epod. 16, 44:

vinea, segetes,

Ov. F. 5, 263 sq.:

narcisso floreat alnus,

Verg. E. 8, 52:

florentes ferulae,

id. ib. 10, 25.— Poet.:

si bene floreat annus,

Ov. F. 5, 327.—

Transf.

(Acc. to flos, I. B.) Of wine, to froth:

si vinum florere incipiet,

Col. 12, 30, 1:

vina quoque in magnis operose condita cellis Florent,

Ov. F. 5, 270.—

To get the first downy beard:

libat florentes haec tibi prima (dies) genas,

Mart. 3, 6, 4.—

To be filled with, to abound with any thing (ante-class. and poet.): mare velis florere videres, Cato ap. Charis. p. 185; cf.:

mare velivolis florebat puppibus,

Lucr. 5, 1442; cf.:

hinc laetas urbes pueris florere videmus,

id. 1, 255 Lachm.:

Hybla multis thymis,

Ov. P. 2, 7, 26:

jam pridem regio... undat equis floretque viris,

Val. Fl. 1, 547.—

To bloom, i. e. to be bright with varied colors:

pampineo gravidus autumno Floret ager, of the ripening fruits,

Verg. G. 2, 6;

of an army on the march: variis floret via discolor armis,

Val. Fl. 5, 565; cf.:

floret cristatus exercitus undique turmis,

Claud. III. Cons. Hon. 133.—

To be bright (cf. P. a. infra):

lumina floruisse,

Tert. Apol. 11:

caelum luminibus floruisset,

id. adv. Marc. 4, 42.—

Trop., to be in a flourishing or prosperous condition, to flourish, be in good repute, to be eminent, distinguished, etc.; constr. with the abl. and absol.

Of persons and animate things.

With abl.:

in sua patria multis virtutibus ac beneficiis floruit princeps,

Cic. Verr. 2, 5, 49, § 128:

privatis officiis et ingenii laude floruit,

id. de Or. 3, 2, 7:

omni genere virtutis,

id. Brut. 7, 28:

cum acumine ingenii tum admirabili quodam lepore dicendi,

id. Ac. 2, 6, 16:

honoribus et rerum gestarum gloriā,

id. de Or. 1, 1, 1:

gratiā, auctoritate, gloriā,

id. Fam. 4, 13, 2:

laudibus,

id. ib. 9, 14, 2:

nobilitate discipulorum,

id. de Or. 3, 35, 141:

omnibus copiis (Crotoniatae),

id. Inv. 2, 1, 1:

tria genera dicendi, quibus quidam floruerunt,

id. Or. 5, 20.—

With in and abl.:

in re militari Epaminondas,

Nep. Epam. 5:

ille vir, qui in Curia, in Rostris, in re publica floruisset, etc.,

Cic. Cael. 24, 59:

in foro,

id. Ac. 2, 1, 1:

in sententis senatoriis et in omni actione atque administratione rei publicae,

id. Fam. 1, 9, 2:

in senectute,

id. Lael. 1, 4.—

Absol.:

ergo in Graecia musici floruerunt,

Cic. Tusc. 1, 2, 4; id. Ac. 2, 6, 16; cf.:

floret Epicurus,

id. Off. 3, 33, 116:

qui inter illos florebas,

id. Quint. 26, 80:

cum multis simul floruit,

Quint. 3, 1, 9:

floruit circa Philippum,

id. 12, 10. 6:

circum tribus actis impiger annis Floret equus,

is in his bloom, prime, Lucr. 5, 884.—

Of inanim. and abstr. things.

With abl.:

illa vetus (Graecia), quae quondam opibus, imperio, gloria floruit, hoc uno malo concidit,

Cic. Fl. 7, 16: familia, quae postea viris fortissimis floruit. id. Phil. 9, 2, 4:

doctissimorum hominum familiaritates, quibus semper domus nostra floruit,

id. N. D. 1, 3, 6; id. Font. 14, 31:

meus ad urbem accessus incredibili hominum multitudine et gratulatione florebat,

id. Sest. 63, 131:

aliquid floret laudibus,

Lucr. 5, 1279.—

Absol.:

quae (magna Graecia) nunc quidem deleta est, tunc florebat,

Cic. Lael. 4, 13:

quae familia admodum floruit,

Suet. Ner. 6:

quorum auctoritas maxime florebat,

Cic. Rep. 2, 34:

gloria generis floret,

id. Fl. 11, 25:

verborum vetus interit aetas, Et juvenum ritu florent modo nata vigentque,

Hor. A. P. 62:

aetherii dono cessere parentes Aeternum florere genas,

to shine in perpetual bloom, perpetual youth, Stat. Th. 1, 705.—Hence, flō-rens, entis, P. a.

Lit., shining, glistening, glittering, bright ( poet. and in postclass. prose):

Ennius et Lucretius florere dicunt omne quod nitidum est,

Serv. Verg. A. 7, 804:

lucernarum florentia lumina flammis,

Lucr. 4, 450; so,

smaragdi arcano igne,

Stat. Th. 2, 276:

postes arcano lumine,

id. ib. 1, 210:

catervae aere,

Verg. A. 7, 804:

exercitus insignibus argenteis et aureis,

Gell. 5, 5, 2.—

Abounding in flowers:

vertice de summo semper florentis Hymetti,

Ov. M. 7, 702.— Subst.: florens, ntis, f., a garland:

do hanc tibi florentem florenti,

Plaut. Pers. 5, 1, 18 (cf. B. 1. b infra).—

Trop. (acc. to II.), flourishing, prosperous, in the prime, in repute, fine, excellent.

Of animate things.

With abl.:

complecti hominem florentem aetate, opibus, honoribus, ingenio, liberis, propinquis, affinibus, amicis,

Cic. Fam. 2, 13, 2:

gratia atque hospitiis florens hominum nobilissimorum,

id. Rosc. Am. 6, 15:

regina Berenice florens aetate formaque,

Tac. H. 2, 81; cf.:

ambo florentes aetatibus,

Verg. E. 7, 4.—

Absol.:

qui te beatum, qui florentem putas,

Cic. Par. 2, 18:

quos ego florentis atque integros sine ferro viceram,

id. Planc. 35, 86:

oratores florentes et leviter ornati,

id. Or. 6, 20:

florens et illustris adolescens,

Caes. B. G. 7, 32, 4: exorta semper florentis Homeri species, Enn. ap. Lucr. 1, 124.— Plur. as subst.: flōrentes, um, the prosperous (opp. afflicti), Nep. Att. 11, 4.—

Of inanim. and abstr. things.

With abl.:

florentes viribus anni,

Sil. 1, 226; so,

anni vigore,

Petr. 132:

animus vino,

joyous, Gell. 6, 13, 4.—

Absol.:

(majores nostri) ex minima tenuissimaque re publica maximam et florentissimam nobis reliquerunt,

Cic. Rosc. Am. 18, 50; cf.:

civitas (Ubiorum) ampla atque florens,

Caes. B. G. 4, 3, 3:

invidetur praestanti florentique fortunae,

Cic. de Or. 2, 52, 210:

florens amicitia (opp. afflicta),

id. Quint. 30, 93:

quod eo consilio florentissimis rebus domos suas Helvetii reliquissent, uti, etc.,

Caes. B. G. 1, 30, 3; cf.:

neu florentes res suas cum Jugurthae perditis misceret,

Sall. J. 83, 1:

florentes Etruscorum opes,

Liv. 1, 2, 3:

florentissima Samnitium castra,

Cic. Div. 1, 33, 72:

equus florenti aetate,

Lucr. 5, 1074:

aevo florente puellae,

id. 3, 1008; cf.:

adhuc florente juventa Fervidus,

Hor. A. P. 115:

florentissima ejus erat aetas,

Liv. 30, 12, 17: nostrum opus tibi probari laetor: ex quo anthê ipsa posuisti, quae mihi florentiora sunt visa tuo judicio, Cic. Att. 16, 11, 1; cf.:

modus nullus est florentior in singulis verbis (quam translatio),

id. de Or. 3, 41, 166; id. Or. 27, 96:

oratio florentissima,

Gell. 15, 28, 5; cf.

also: florentis facundiae homo,

id. 19, 9, 2 — Adv.: flōrenter, flourishingly, famously (late Lat.): florentissime docet, i. e. with great repute, celebrity, Hier. Chron. Euseb. an. 358.

fluctŭātĭo, ōnis, f. [id.], a vibrating to and fro, a fluctuation (not ante-Aug., and very rare).

Lit., a wavering motion, agitation: tunc artus trepidi, inquietae manus, totius corporis fluctuatio, Sen. de Ira, 2, 35, 3.—

Trop., wavering, hesitation, vacillation of the mind:

in ea fluctuatione animorum opprimi incautos posse,

Liv. 9, 25, 6; Vulg. Sirach, 40, 4.

follis, is, m. [cf. flo].

Lit.

A pair of bellows:

formae, quas vos effici sine follibus et sine incudibus non putatis,

Cic. N. D. 1, 20, 54; cf.:

folle fabrili flando accenderunt,

Liv. 38, 7, 12; Verg. G. 4, 171; id. A. 8, 449: Hor. S. 1, 4, 19; Pers. 5, 11.—

A playing-ball inflated with wind, a windball:

ego te follem pugillatorium faciam, et pendentem incursabo pugnis,

Plaut. Rud. 3, 4, 16:

folle decet pueros ludere, folle senes,

Mart. 14, 47, 2; 4, 19, 5; cf. folliculus, I. B.—

A leathern money-bag:

et tenso folle reverti Inde domum possis,

Juv. 14, 281; so Dig. 35, 1, 82; Veg. Mil. 2, 20; Plaut. Aul. 2, 4, 23.—

Transf., a small piece of money:

centum folles aeris,

Lampr. Heliog. 22:

quinquaginta folles petere,

Aug. Civ. D. 22, 8; id. adv. Crescent. 3, 29.—

A cushion or pillow inflated with air, a wind-cushion, Lampr. Heliog. 25, 2.—

Transf., the stomach:

devorata in follem ventris recondere,

Macr. S. 7, 4.— Poet., puffed cheeks:

tunc immensa cavi spirant (causidici) mendacia folles,

Juv. 7, 111.

fŭro, ŭi ( perf. rare, Sen. Orest. 846; Serv. Verg. A. 1, 41 al.;

usually supplied by insanivi,

Diom. p. 376 P.; Prisc. 817 P.; gen. plur. part. sync. furentum, Verg. A. 11, 838), 3, v. n. [cf. Gr. thouros, hasty; thorein, thrôskô, to leap; cf. thêr, wild; Lat. fera, ferox; v. Curt. Gr. Etym. p. 256], to rage, rave (in sickness or when in a passion), to be out of one's mind, to be mad, furious (syn.: insanio, deliro, desipio).

Lit. (class.): quem nos furorem, melancholian illi (Graeci) vocant:

quasi vero atra bili solum mens ac non saepe vel iracundiā graviore vel timore vel dolore moveatur: quo genere Athamantem, Alcmaeonem, Ajacem, Orestem furere dicimus, etc.,

Cic. Tusc. 3, 5, 11:

quid est aliud furere, non cognoscere homines, non cognoscere leges, non senatum,

id. Pis. 20, 47; cf.:

qui valetudinis vitio furunt et melancholici dicuntur,

id. Div. 1, 38, 81; and Dig. 23, 2, 9:

primum inquiram, quid sit furere, etc.,

Hor. S. 2, 3, 41:

insanire ac furere,

Cic. Verr. 2, 4, 18, § 39:

furere et bacchari,

id. Brut. 80, [p. 797] 276; cf.: non ego sanius Bacchabor Edonis: recepto Dulce mihi furere est amico, to play the fool, act foolishly (an imitation of the Anacreontic thelô thelô manênai), Hor. C. 2, 7, 28:

Telamon iratus furere luctu filii videretur,

to be distracted, Cic. de Or. 2, 46, 193:

ille, si non acerrime fureret, auderet, etc.,

id. Pis. 21, 50: furere adversus aliquem, Tiber. ap. Suet. Tib. 61:

num furis? an prudens ludis me obscura canendo?

Hor. S. 2, 5, 58:

furit ille dolore,

Ov. M. 12, 478:

amore,

Val. Fl. 5, 427; cf.: ex quo destiti Inachia furere, to be madly in love with (Gr. mainesthai epi tini), Hor. Epod. 11, 6:

in aliqua,

Quint. Decl. 289:

in celeres iambos Misit (me) furentem,

Hor. C. 1, 16, 25.—

With acc. and inf.:

(Clodius) furebat, a Racilio se contumaciter urbaneque vexatum,

Cic. Q. Fr. 2, 1, 3.— With inf.:

furit vinci dominus profundi,

Sen. Med. 597:

ecce furit te reperire atrox Tydides,

Hor. C. 1, 15, 27.—

With acc. ( poet.):

hunc sine me furere ante furorem,

Verg. A. 12, 680:

praecipuum tunc caedis opus, Gradive, furebas,

Stat. Th. 9, 5.—

Transf., of inanim. and abstr. things ( poet. and in post-Aug. prose):

nubes interdum perscissa furit petulantibus auris,

Lucr. 6, 111; cf.:

furit mugitibus aether concussus,

Verg. G. 3, 150:

ventus,

Lucr. 6, 687:

impetus Aetnae,

id. 2, 593; cf.:

flamma in Aetna,

Hor. Epod. 17, 33:

ignis in stipulis,

Verg. G. 3, 100:

stella vesani leonis,

Hor. C. 3, 29, 19:

atra tempestas effusis imbribus,

Verg. A. 5, 694:

furit aestus harenis,

id. ib. 1, 107:

flammae furentes,

id. ib. 4, 670:

furit ardor edendi,

Ov. M. 8, 828:

nec copia argenti tantum furit vita,

Plin. 33, 11, 53, § 147.—With acc. and inf.:

fama furit, versos hostes Poenumque salutem Invenisse fugā,

Sil. 7, 504.—Hence, * fŭrenter, adv., furiously:

pueri autem aiunt eum furenter irasci,

was furiously enraged, Cic. Att. 6, 1, 12.

gausăpa, ae, f., or gausăpes, is, m., also gausăpe, is (only sing.), and plur. gausăpa, ōrum, n., = gausapês, a shaggy woollen cloth, frieze, felt, used for clothing, covering, etc.; a garment or cover of frieze.

Lit.

Sing., nom.: gausapa, according to Varr. ap. Charis. p. 80 P.; and ap. Prisc. p. 759 P.: gausape, M. Messala ap. Charis. p. 80; Mart. 14, 152 in lemm.—Abl.:

involutus coccina gausapa,

Petr. 28 (perh. acc. plur.): purpureo tersit tunc latas gausape mensas, Lucil. ap. Prisc. p. 870; so,

gausape,

Hor. S. 2, 8, 11: gausape purpureo salutatus, Cass. Sever. ap. Prisc. p. 759 P.— —

Plur., nom.:

gausapa patris mei memoria coepere, amphimalla nostra, sicut villosa etiam ventralia,

Plin. 8, 48, 73, § 193.— Acc.:

gausapa si sumpsit, gausapa sumpta proba,

Ov. A. A. 2, 300:

lutea gausapa,

Pers. 6, 46: gausapes, lodices purpureas et colloreas meas, Aug. ap. Charis. p. 80.—

Transf., a shaggy beard:

tu cum maxillis balanatum gausape pectas,

Pers. 4, 37.

gausăpa, ae, f., or gausăpes, is, m., also gausăpe, is (only sing.), and plur. gausăpa, ōrum, n., = gausapês, a shaggy woollen cloth, frieze, felt, used for clothing, covering, etc.; a garment or cover of frieze.

Lit.

Sing., nom.: gausapa, according to Varr. ap. Charis. p. 80 P.; and ap. Prisc. p. 759 P.: gausape, M. Messala ap. Charis. p. 80; Mart. 14, 152 in lemm.—Abl.:

involutus coccina gausapa,

Petr. 28 (perh. acc. plur.): purpureo tersit tunc latas gausape mensas, Lucil. ap. Prisc. p. 870; so,

gausape,

Hor. S. 2, 8, 11: gausape purpureo salutatus, Cass. Sever. ap. Prisc. p. 759 P.— —

Plur., nom.:

gausapa patris mei memoria coepere, amphimalla nostra, sicut villosa etiam ventralia,

Plin. 8, 48, 73, § 193.— Acc.:

gausapa si sumpsit, gausapa sumpta proba,

Ov. A. A. 2, 300:

lutea gausapa,

Pers. 6, 46: gausapes, lodices purpureas et colloreas meas, Aug. ap. Charis. p. 80.—

Transf., a shaggy beard:

tu cum maxillis balanatum gausape pectas,

Pers. 4, 37.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.