to+one's+self

prō-ĭcĭo ( projĭcĭo), jēci, jectum, 3, v. a. [jacio].

Lit.

In gen., to throw forth or before; to fling away, throw down; to throw, thrust, drive, or put out; to stretch out, hold out, extend: projectum odoraris cibum, thrown before or to you, Hor. Epod. 6, 10:

frusto cibarii panis ei projecto,

App. M. 6, p. 177, 36:

cadavera projecta,

Varr. L. L. 5, § 25 Müll.:

crates,

Caes. B. G. 7, 81:

aquilam intra vallum,

id. ib. 5, 37:

aurum in mediā Libyā,

Hor. S. 2, 3, 100:

aliquid in ignem,

Caes. B. G. 7, 25:

geminos cestus in medium,

Verg. A. 5, 402:

tela manu,

id. ib. 6, 835:

arma, of one in flight (cf.: abicere arma,

Just. 8, 2, 4), Caes. B. C. 3, 98; id. B. G. 7, 40; 8, 29; Hirt. B. Alex. 76:

omnibus projectis fugae consilium capere,

Caes. B. C. 1, 20:

insepultos,

Liv. 29, 9; Suet. Vesp. 21, 3, 19:

Diogenes proici se jussit inhumatum,

Cic. Tusc. 1, 43, 104:

parvam,

to cast out, expose, Plaut. Cist. 2, 3, 74:

artus,

to stretch out, Val. Fl. 7, 141:

hastam,

to hold out, extend, Nep. Chabr. 1, 2:

strato graves artus,

Val. Fl. 7, 141: scutum, to hold in front, to oppose, Sisenn. ap. Macr. S. 6, 4; Liv. 7, 10; cf.:

projecto prae se clipeo,

id. 32, 25:

proicere se ad pedes alicujus,

Cic. Sest. 11, 26; Caes. B. G. 1, 31:

ad genua alicujus se proicere,

Liv. 26, 32, 8:

se ex navi,

Caes. B. G. 4, 25:

se super exanimem amicum,

Verg. A. 9, 444:

se in forum,

Liv. 2, 23; cf.:

projecturus semet in flumen,

Curt. 9, 4, 12; Gai. Inst. 3, 219.—

In partic.

To cast out, expel; to exile, banish:

tantam pestem evomere et proicere,

Cic. Cat. 2, 1, 2:

in exilium proici,

Sen. Prov. 3, 2:

aliquem ab urbe,

Ov. M. 15, 504:

vix duo projecto (mihi) tulistis opem,

id. P. 2, 3, 30:

Agrippam in insulam,

Tac. A. 1, 3; 4, 71:

a facie tuā,

Vulg. Psa. 50, 12. —

In architecture, to let any part of a building jut out, to cause to project:

tectum,

Cic. Top. 4, 24:

jus immittendi tigna in parietem vicini, proiciendi, protegendi, etc.,

Dig. 8, 2, 1.—

Trop.

To throw away, i. e. to give up, yield, resign, renounce, reject, disdain, etc. (cf. depono):

nec pro his libertatem, sed pro libertate haec proicias,

Cic. Phil. 13, 3, 6; id. Rab. Post. 12, 33:

patriam virtutem,

Caes. B. G. 2, 15:

spem salutis,

Plin. Ep. 7, 27, 3:

ampullas et sesquipedalia verba,

Hor. A. P. 97:

pudorem,

Ov. M. 6, 544:

senatūs auctoritatem,

Tac. A. 1, 42; cf. Cic. Fam. 14, 2, 8:

diem,

to deprive one's self of the light of day, to blind one's self, Stat. Th. 2, 237.—Esp. of life:

animas,

Verg. A. 6, 436:

vitam,

Luc. 4, 526.—With personal objects:

aliquem,

to neglect, desert, forsake, abandon, Caes. B. C. 2, 32, 8:

Deum,

Vulg. 1 Reg. 10, 19.—

With se, to rush into any thing:

si qui se in hoc judicium forte projecerint,

Cic. Cael. 9, 22.—

In partic.

To rush into danger:

epistulae tuae monent et rogant, ne me proiciam,

Cic. Att. 9, 6, 5:

non integrā re, sed certe minus infractā, quam si una projeceris te,

id. ib. 9, 10, 8; cf.:

in miserias projectus sum,

Sall. J. 14, 21.—

To degrade one's self:

se in muliebres et inutiles fletus,

Liv. 25, 37, 10.—

To obtrude itself:

quae libido non se proripiet ac proiciet occultatione propositā,

Cic. Fin. 2, 22, 73.—

To put off as to time, to defer, delay (post-Aug.):

quantum odii fore ab iis qui ultra quinquennium proiciantur,

Tac. A. 2, 36.— Hence, prōjectus, a, um, P. a.

Lit., stretched out, extended, jutting out, projecting:

urbs projecta in altum,

Cic. Verr. 2, 4, 10, § 21:

projecta saxa,

Verg. A. 3, 699:

ova,

Liv. 22, 20; and:

insula a septentrione in meridiem projecta,

Plin. 3, 6, 12, § 80:

ventre projecto,

projecting, prominent, Suet. Ner. 51; cf. in comp.:

ventre paulo projectiore,

id. Tit. 3.—Hence,

Subst.: prō-jectum, i, n., a jutty, projection, projecture in a building, Dig. 50, 16, 242; 43, 17, 6; 43, 24, 22.—

Trop.

Prominent, manifest:

projecta atque eminens audacia,

Cic. Clu. 65, 183; id. Rep. 3, 7, 11 (from Non. 373, 25):

cupiditas,

id. Dom. 44, 115.—

Inclined, addicted to any thing, immoderate in any thing:

homo ad audendum projectus,

Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2:

homines in verba projecti,

Gell. 1, 15, 20: in libidinem, [p. 1462] Just. 41, 3, 9.— Sup.:

projectissima ad libidinem gens,

Tac. H. 5, 5.—

Thrown away; hence, abject, mean, base, contemptible, = abjectus, contemptus:

non esse projectum consulare imperium,

Liv. 2, 27:

projecta patientia,

Tac. A. 3, 65 fin.:

projectā vilior algā,

Verg. E. 7, 42.— Comp.: quid esse vobis aestimem projectius? Prud. steph. 10, 153.—

Downcast:

vultus projectus et degener,

Tac. H. 3, 65.—Hence, adv.: prō-jectē, carelessly, indifferently (post-class.): Tert. Pud. 13.

vīvo, vixi, victum, 3 ( pluperf. subj. syncop. vixet, Verg. A. 11, 118), v. n. [Sanscr. giv-, givami, live; Gr. bios, life; Goth. quius, living; Germ. quicken; Engl. quick], to live, be alive, have life (syn. spiro).

Lit.

In gen.: Ca. Eho, tua uxor quid agit? Me. Immortalis est. Vivit victuraque est, Plaut. Trin. 1, 2, 18:

valet atque vivit (gnatus),

Ter. Heaut. 3, 1, 21:

nemo'st hominum qui vivat minus,

id. Eun. 4, 6, 19; id. Ad. 3, 2, 34:

vivere ac spirare,

Cic. Sest. 50, 108:

is demum mihi vivere atque frui animā videtur, qui, etc.,

Sall. C. 2, 9.—With acc. of time:

et pueri annos octingentos vivont... Quin mille annorum perpetuo vivont ab saeclo ad saeclum,

Plaut. Mil. 4, 2, 85;

4, 2, 87: Nemo est tam senex, qui se annum non putat posse vivere,

Cic. Sen. 7, 24:

vixi Annos bis centum,

Ov. M. 12, 187:

Aufidius vixit ad summam senectutem,

Cic. Brut. 48, 179:

ad centesimum annum,

id. Sen. 6, 19:

ad vesperum,

id. ib. 19, 67:

triginta annis,

id. Off. 3, 2, 8:

negat Epicurus, jucunde posse vivi, nisi cum virtute vivatur,

live pleasantly unless we live virtuously, id. Tusc. 3, 20, 49.— Subst.: vīventes, ium, the living (opp. mortui), Lact. 5, 19, 25; 5, 3, 25.—With a homogeneous object:

modice et modeste melius est vitam vivere,

Plaut. Pers. 3, 1, 18; cf. Ter. Ad. 5, 4, 5; Cic. Verr. 2, 2, 47, § 118; id. Clu. 61, 170:

tamne tibi diu videor vitam vivere?

Plaut. Mil. 3, 1, 34:

Bacchanalia vivunt,

Juv. 2, 3.— Pass.:

nunc tertia vivitur aetas,

Ov. M. 12, 187.— Transf., of things:

et vivere vitem et mori dicimus,

Cic. Fin. 5, 14, 39; cf. id. Tusc. 1, 24, 56:

saepes,

Varr. R. R. 1, 14, 2:

oleae,

Plin. 16, 44, 90, § 241:

cinis,

Ov. R. Am. 732:

ignes,

id. F. 3, 427:

picturatum opus,

lives, Claud. IV. Cons. Hon. 589.—

In partic.

To survive, be still alive (mostly in secondary tenses):

quas inimicitias si tam cavere potuisset, quam metuere solebat, viveret,

would be still alive, Cic. Rosc. Am. 6, 17:

is jam pridem mortuus est: si viveret, verba ejus audiretis,

id. ib. 14, 42:

Mustius dixisset, si viveret,

id. Verr. 2, 1, 53, § 139:

si viveret Hortensius cetera fortasse desideraret,

id. Brut. 2, 6:

si viveret, mihi cum illo nulla contentio jam maneret,

id. Att. 14, 13, B, 4; id. Fam. 12, 1, 1:

dixisti paulum tibi esse etiam nunc morae, quod ego viverem,

id. Cat. 1, 4, 9; cf. id. Red. Quir. 4, 10:

utinam L. Caesar valeret, Serv. Sulpicius viveret,

id. Phil. 8, 7, 22:

constitueram, neminem includere in dialogos eorum, qui viverent,

id. Att. 13, 19, 3:

divinat enim, quae futura fuerint, si Philippus vixisset,

Liv. 41, 24, 4; cf.:

quid Philippus, si vixisset, facturus fuerit,

id. 41, 24, 5:

qui censor fuisset, vetustissimusque ex iis, qui viverent, censoriis esset,

id. 23, 22, 10; cf.:

hic tamen vivit. Vivit? Immo vero etiam in senatum venit,

Cic. Cat. 1, 1, 2: vivis;

et vivis non ad deponendam sed ad confirmandam audaciam,

id. ib. 1, 2, 4.—

Euphemistically, vixit, he is done with life, he is dead:

vixisse nimio satiu'st jam quam vivere,

Plaut. Bacch. 1, 2, 43; cf. id. Most. 4, 3, 10.—

Ita vivam, as true as I live, as a formula of asseveration:

nam, ita vivam, putavi,

Cic. Fam. 2, 13, 3; 2, 16, 20; id. Att. 5, 15, 2; Sen. Ep. 82, 11 al.—

Ne vivam si, may I not live if, may I die if; as a form of asseveration:

quid poteris, inquies, pro iis dicere? Ne vivam, si scio,

Cic. Att. 4, 16, 8; id. Fam. 7, 23 fin. —

Si vivo, if I live, a formula of menacing:

erit ubi te ulciscar, si vivo,

Plaut. Ps. 5, 2, 26; id. Cas. 1, 1, 27; Ter. And. 5, 2, 25; id. Eun. 5, 5, 20.—

In the phrases,

Alicui vivere, to live for a person:

haec qui misit, non sibi soli postulat Te vivere et suā causā excludi ceteros,

Ter. Eun. 3, 2, 28; cf.:

si tibi soli viveres,

Cic. Marcell. 8, 25; cf.: secum vivere, II. B. infra.—

In diem vivere, from hand to mouth, for the present hour, Cic. de Or. 2, 40, 169; id. Tusc. 5, 11, 33; id. Phil. 2, 34, 86; cf.:

hi, qui in horam viverent,

id. ib. 5, 9, 25.—

De lucro vivere, a life that is clear gain, i. e. at the mercy of another, Cic. Fam. 9, 17, 1.—

Pregn.

To live well, live at ease, enjoy life:

quod me cohortaris ad ambitionem et ad laborem, faciam quidem: sed quando vivemus?

Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 12: vivite lurcones, comedones, vivite ventres, Lucil. ap. Non. p. 11, 8; Varr. ib. p. 156, 13; Cat. 5, 1; Hor. C. 3, 29, 43; id. Ep. 1, 6, 66.—Hence, in bidding farewell:

vive valeque,

Hor. S. 2, 5, 110; id. Ep. 1, 6, 67 al.; cf.:

vivite, silvae,

fare ye well, Verg. E. 8, 58.—

Like our to live, for to last, endure, remain, be remembered (mostly poet.):

vivet extento Proculeius aevo... Illum aget Fama superstes,

Hor. C. 2, 2, 5:

per omnia saecula famā vivam,

Ov. M. 15, 879: mea semper gloria vivet, Cic. poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

tacitum vivit sub pectore vulnus,

Verg. A. 4, 67:

spirat adhuc amor Vivuntque commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

Hor. C. 4, 9, 11; cf. id. ib. 1, 32, 3:

carmina,

id. Ep. 1, 19, 2:

scripta,

Ov. Tr. 1, 7, 25:

das nostro nomen victurum amori,

id. Am. 3, 1, 65:

odia,

Stat. Th. 12, 441: mihi quidem Scipio, quamquam est subito ereptus, vivit tamen [p. 2002] semperque vivet, Cic. Lael. 27, 102:

vivit vivetque semper, atque etiam latius in memoriā hominum et sermone versabitur, postquam ab oculis recessit,

Plin. Ep. 2, 1, 11; Sen. Ben. 3, 5, 2.—

Transf.

To live on any thing or in any manner, i. e. to support life; to sustain or maintain one's self:

stirpibus palmarum vivere,

Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131:

piscibus atque ovis avium vivere,

Caes. B. G. 4, 10 fin.:

lacte atque pecore,

id. ib. 4, 1;

5, 14: cortice ex arboribus,

id. B. C. 3, 49:

coriis herbisque et radicibus vivere,

Liv. 23, 30, 3:

herbis Vivis et urticā,

Hor. Ep. 1, 12, 8:

siliquis et pane secundo,

id. ib. 2, 1, 123:

parvo,

id. S. 2, 2, 1:

rapto,

Verg. A. 7, 749:

de vestro,

Plaut. Truc. 5, 61:

misere,

id. Aul. 2, 4, 36:

parcius,

Hor. S. 1, 3, 49:

suaviter,

id. Ep. 1, 8, 4:

bene,

id. ib. 1, 6, 56;

1, 11, 29: rapto,

Liv. 7, 25, 13; 27, 12, 5:

verbum vivere quidam putant ad cibum pertinere,

Dig. 50, 16, 234.— Impers. pass.:

vivitur ex rapto,

Ov. M. 1, 144. — Trop.:

(sunt) in eo studia illa nostra, quibus antea delectabamur, nunc etiam vivimus,

Cic. Fam. 13, 28, a, 2.—

To live, i. e. to pass one's life, to reside, dwell, be in any place or manner (cf.:

vitam dego): Rhodi,

Cic. Fam. 4, 7, 4:

extra urbem,

id. Brut. 74, 258:

Cypri,

Nep. Chabr. 3, 4:

in litteris vivere,

Cic. Fam. 9, 26, 1; id. Sen. 11, 38:

in maximā celebritate atque in oculis civium,

id. Off. 3, 1, 3:

in paupertate,

id. Part. Or. 18, 63:

in humilitate,

Lact. 7, 9, 17: cum timore, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 3:

unis moribus et numquam mutatis legibus,

Cic. Fl. 26, 63:

e naturā,

id. Fin. 3, 20, 68:

convenienter naturae,

id. ib. 3, 7, 26; id. Off. 3, 3, 13:

valde familiariter cum aliquo,

id. Att. 6, 6, 2; cf.:

Hirtius vivit habitatque cum Balbo,

id. ib. 14, 20, 4:

cum Pansā vixi in Pompeiano,

id. ib.:

ecquis me vivit hodie fortunatior?

Ter. Eun. 5, 8, 1:

ego vivo miserrimus,

Cic. Att. 3, 5:

viveret in terris te si quis avarior uno,

Hor. Ep. 2, 2, 157:

illā sorte Contentus vivat,

id. S. 1, 1, 3.—Prov.:

secum vivere,

to live for one's self, care only for one's self, Cic. Sen. 14, 49.— Impers. pass.:

quoniam vivitur non cum perfectis hominibus, sed, etc.,

Cic. Off. 1, 15, 46.

vīvo, vixi, victum, 3 ( pluperf. subj. syncop. vixet, Verg. A. 11, 118), v. n. [Sanscr. giv-, givami, live; Gr. bios, life; Goth. quius, living; Germ. quicken; Engl. quick], to live, be alive, have life (syn. spiro).

Lit.

In gen.: Ca. Eho, tua uxor quid agit? Me. Immortalis est. Vivit victuraque est, Plaut. Trin. 1, 2, 18:

valet atque vivit (gnatus),

Ter. Heaut. 3, 1, 21:

nemo'st hominum qui vivat minus,

id. Eun. 4, 6, 19; id. Ad. 3, 2, 34:

vivere ac spirare,

Cic. Sest. 50, 108:

is demum mihi vivere atque frui animā videtur, qui, etc.,

Sall. C. 2, 9.—With acc. of time:

et pueri annos octingentos vivont... Quin mille annorum perpetuo vivont ab saeclo ad saeclum,

Plaut. Mil. 4, 2, 85;

4, 2, 87: Nemo est tam senex, qui se annum non putat posse vivere,

Cic. Sen. 7, 24:

vixi Annos bis centum,

Ov. M. 12, 187:

Aufidius vixit ad summam senectutem,

Cic. Brut. 48, 179:

ad centesimum annum,

id. Sen. 6, 19:

ad vesperum,

id. ib. 19, 67:

triginta annis,

id. Off. 3, 2, 8:

negat Epicurus, jucunde posse vivi, nisi cum virtute vivatur,

live pleasantly unless we live virtuously, id. Tusc. 3, 20, 49.— Subst.: vīventes, ium, the living (opp. mortui), Lact. 5, 19, 25; 5, 3, 25.—With a homogeneous object:

modice et modeste melius est vitam vivere,

Plaut. Pers. 3, 1, 18; cf. Ter. Ad. 5, 4, 5; Cic. Verr. 2, 2, 47, § 118; id. Clu. 61, 170:

tamne tibi diu videor vitam vivere?

Plaut. Mil. 3, 1, 34:

Bacchanalia vivunt,

Juv. 2, 3.— Pass.:

nunc tertia vivitur aetas,

Ov. M. 12, 187.— Transf., of things:

et vivere vitem et mori dicimus,

Cic. Fin. 5, 14, 39; cf. id. Tusc. 1, 24, 56:

saepes,

Varr. R. R. 1, 14, 2:

oleae,

Plin. 16, 44, 90, § 241:

cinis,

Ov. R. Am. 732:

ignes,

id. F. 3, 427:

picturatum opus,

lives, Claud. IV. Cons. Hon. 589.—

In partic.

To survive, be still alive (mostly in secondary tenses):

quas inimicitias si tam cavere potuisset, quam metuere solebat, viveret,

would be still alive, Cic. Rosc. Am. 6, 17:

is jam pridem mortuus est: si viveret, verba ejus audiretis,

id. ib. 14, 42:

Mustius dixisset, si viveret,

id. Verr. 2, 1, 53, § 139:

si viveret Hortensius cetera fortasse desideraret,

id. Brut. 2, 6:

si viveret, mihi cum illo nulla contentio jam maneret,

id. Att. 14, 13, B, 4; id. Fam. 12, 1, 1:

dixisti paulum tibi esse etiam nunc morae, quod ego viverem,

id. Cat. 1, 4, 9; cf. id. Red. Quir. 4, 10:

utinam L. Caesar valeret, Serv. Sulpicius viveret,

id. Phil. 8, 7, 22:

constitueram, neminem includere in dialogos eorum, qui viverent,

id. Att. 13, 19, 3:

divinat enim, quae futura fuerint, si Philippus vixisset,

Liv. 41, 24, 4; cf.:

quid Philippus, si vixisset, facturus fuerit,

id. 41, 24, 5:

qui censor fuisset, vetustissimusque ex iis, qui viverent, censoriis esset,

id. 23, 22, 10; cf.:

hic tamen vivit. Vivit? Immo vero etiam in senatum venit,

Cic. Cat. 1, 1, 2: vivis;

et vivis non ad deponendam sed ad confirmandam audaciam,

id. ib. 1, 2, 4.—

Euphemistically, vixit, he is done with life, he is dead:

vixisse nimio satiu'st jam quam vivere,

Plaut. Bacch. 1, 2, 43; cf. id. Most. 4, 3, 10.—

Ita vivam, as true as I live, as a formula of asseveration:

nam, ita vivam, putavi,

Cic. Fam. 2, 13, 3; 2, 16, 20; id. Att. 5, 15, 2; Sen. Ep. 82, 11 al.—

Ne vivam si, may I not live if, may I die if; as a form of asseveration:

quid poteris, inquies, pro iis dicere? Ne vivam, si scio,

Cic. Att. 4, 16, 8; id. Fam. 7, 23 fin. —

Si vivo, if I live, a formula of menacing:

erit ubi te ulciscar, si vivo,

Plaut. Ps. 5, 2, 26; id. Cas. 1, 1, 27; Ter. And. 5, 2, 25; id. Eun. 5, 5, 20.—

In the phrases,

Alicui vivere, to live for a person:

haec qui misit, non sibi soli postulat Te vivere et suā causā excludi ceteros,

Ter. Eun. 3, 2, 28; cf.:

si tibi soli viveres,

Cic. Marcell. 8, 25; cf.: secum vivere, II. B. infra.—

In diem vivere, from hand to mouth, for the present hour, Cic. de Or. 2, 40, 169; id. Tusc. 5, 11, 33; id. Phil. 2, 34, 86; cf.:

hi, qui in horam viverent,

id. ib. 5, 9, 25.—

De lucro vivere, a life that is clear gain, i. e. at the mercy of another, Cic. Fam. 9, 17, 1.—

Pregn.

To live well, live at ease, enjoy life:

quod me cohortaris ad ambitionem et ad laborem, faciam quidem: sed quando vivemus?

Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 12: vivite lurcones, comedones, vivite ventres, Lucil. ap. Non. p. 11, 8; Varr. ib. p. 156, 13; Cat. 5, 1; Hor. C. 3, 29, 43; id. Ep. 1, 6, 66.—Hence, in bidding farewell:

vive valeque,

Hor. S. 2, 5, 110; id. Ep. 1, 6, 67 al.; cf.:

vivite, silvae,

fare ye well, Verg. E. 8, 58.—

Like our to live, for to last, endure, remain, be remembered (mostly poet.):

vivet extento Proculeius aevo... Illum aget Fama superstes,

Hor. C. 2, 2, 5:

per omnia saecula famā vivam,

Ov. M. 15, 879: mea semper gloria vivet, Cic. poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

tacitum vivit sub pectore vulnus,

Verg. A. 4, 67:

spirat adhuc amor Vivuntque commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

Hor. C. 4, 9, 11; cf. id. ib. 1, 32, 3:

carmina,

id. Ep. 1, 19, 2:

scripta,

Ov. Tr. 1, 7, 25:

das nostro nomen victurum amori,

id. Am. 3, 1, 65:

odia,

Stat. Th. 12, 441: mihi quidem Scipio, quamquam est subito ereptus, vivit tamen [p. 2002] semperque vivet, Cic. Lael. 27, 102:

vivit vivetque semper, atque etiam latius in memoriā hominum et sermone versabitur, postquam ab oculis recessit,

Plin. Ep. 2, 1, 11; Sen. Ben. 3, 5, 2.—

Transf.

To live on any thing or in any manner, i. e. to support life; to sustain or maintain one's self:

stirpibus palmarum vivere,

Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131:

piscibus atque ovis avium vivere,

Caes. B. G. 4, 10 fin.:

lacte atque pecore,

id. ib. 4, 1;

5, 14: cortice ex arboribus,

id. B. C. 3, 49:

coriis herbisque et radicibus vivere,

Liv. 23, 30, 3:

herbis Vivis et urticā,

Hor. Ep. 1, 12, 8:

siliquis et pane secundo,

id. ib. 2, 1, 123:

parvo,

id. S. 2, 2, 1:

rapto,

Verg. A. 7, 749:

de vestro,

Plaut. Truc. 5, 61:

misere,

id. Aul. 2, 4, 36:

parcius,

Hor. S. 1, 3, 49:

suaviter,

id. Ep. 1, 8, 4:

bene,

id. ib. 1, 6, 56;

1, 11, 29: rapto,

Liv. 7, 25, 13; 27, 12, 5:

verbum vivere quidam putant ad cibum pertinere,

Dig. 50, 16, 234.— Impers. pass.:

vivitur ex rapto,

Ov. M. 1, 144. — Trop.:

(sunt) in eo studia illa nostra, quibus antea delectabamur, nunc etiam vivimus,

Cic. Fam. 13, 28, a, 2.—

To live, i. e. to pass one's life, to reside, dwell, be in any place or manner (cf.:

vitam dego): Rhodi,

Cic. Fam. 4, 7, 4:

extra urbem,

id. Brut. 74, 258:

Cypri,

Nep. Chabr. 3, 4:

in litteris vivere,

Cic. Fam. 9, 26, 1; id. Sen. 11, 38:

in maximā celebritate atque in oculis civium,

id. Off. 3, 1, 3:

in paupertate,

id. Part. Or. 18, 63:

in humilitate,

Lact. 7, 9, 17: cum timore, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 3:

unis moribus et numquam mutatis legibus,

Cic. Fl. 26, 63:

e naturā,

id. Fin. 3, 20, 68:

convenienter naturae,

id. ib. 3, 7, 26; id. Off. 3, 3, 13:

valde familiariter cum aliquo,

id. Att. 6, 6, 2; cf.:

Hirtius vivit habitatque cum Balbo,

id. ib. 14, 20, 4:

cum Pansā vixi in Pompeiano,

id. ib.:

ecquis me vivit hodie fortunatior?

Ter. Eun. 5, 8, 1:

ego vivo miserrimus,

Cic. Att. 3, 5:

viveret in terris te si quis avarior uno,

Hor. Ep. 2, 2, 157:

illā sorte Contentus vivat,

id. S. 1, 1, 3.—Prov.:

secum vivere,

to live for one's self, care only for one's self, Cic. Sen. 14, 49.— Impers. pass.:

quoniam vivitur non cum perfectis hominibus, sed, etc.,

Cic. Off. 1, 15, 46.

ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).

A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

adsum apud te, genitor,

id. ib. p. 522, 32:

alteram (partem) apud me adponito,

Plaut. Trin. 4, 3, 60:

nunc hic apud te servio,

id. Capt. 2, 2, 62:

scriptorum non magnast copia apud me,

Cat. 68, 33 Mull.:

mane apud me,

Vulg. Gen. 29, 19:

Advocatum habemus apud Patrem,

ib. 1 Joan. 2, 1:

cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—

Esp.

a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

hic apud me hortum confodere jussi,

id. Aul. 2, 2, 66:

si commodumst, apud me, sis, volo,

Ter. Heaut. 1, 1, 110:

condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

Plaut. Trin. 1, 2, 159:

Quid sibi volunt homines isti apud te?

Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

cenabis bene apud me,

Cat. 13, 1:

apud me habitavit,

Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

apud te cenavit,

id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

Vulg. Jud. 19, 9:

tenet intus apud se,

Lucil. 9, 59 Mull.:

Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

Cic. Att. 5, 6:

apud se fecit manere,

Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

Cic. Cat. 3, 10:

Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

id. Phil. 1, 8:

mansit apud eum quattuor mensibus,

Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

apud quem deversatus es,

Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

habitasti apud Heium Messanae,

Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

Fuisti apud Laecam illa nocte,

id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

apud Ostorium Scapulam epulatur,

Tac. A. 14, 48:

apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

id. H. 3, 74; 1, 14:

Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

Vulg. Act. 9, 43:

invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

Cic. Dom. 83:

qui apud te esset eductus,

id. Quinct. 69:

apud quem erat educatus,

id. Lael. 20, 75:

cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

id. Clu. 27:

disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

Tac. A. 15, 52:

se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

id. Or. 30:

apud eosdem magistratus institutus,

Suet. Calig. 24:

servorum manus tamquam apud senem festinantes,

Tac. H. 1, 7:

in convivio apud regem,

id. A. 2, 57: Bene vale;

apud Orcum te videbo,

in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

Tac. A. 11, 27:

frater apud Othonem militans,

in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

id. ib. 2, 27:

quorum sint legati apud se,

in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

id. ib. 1, 47:

dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

Cic. Sest. 41:

domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

Cic. Verr. 1, 50:

esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

id. ib. 4, 16:

nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,

Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

Sumne ego apud me?

Plaut. Mil. 4, 8, 36:

Non sum apud me,

Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

Ter. Heaut. 5, 1, 48:

Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

id. And. 5, 4, 34:

Num tibi videtur esse apud sese?

id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

proin tu fac, apud te ut sies,

id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—

In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.

Of civil or military affairs, before:

cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

Cic. Arch. 3:

apud eosdem judices reus est factus,

id. Clu. 22, 59:

vis de his judicari apud me?

Vulg. Act. 25, 9:

accusavit fratres suos apud patrem,

ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

hoc, quod nunc apud pontifices agis,

Cic. Dom. 51; 117:

istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

id. Lig. 12:

qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

omnia apud praetores gererentur,

Tac. Or. 38:

causam nescio quam apud judicem defendebat,

Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

Cic. Lig. 6:

apud judicem causam dicere,

id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

apud aliquem dicere,

id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

verba apud senatum fecit,

id. Verr. 2, 2, 20:

habita apud senatum oratione,

Tac. A. 12, 25; 6, 8:

haec apud patres disseruit,

id. ib. 2, 43; 4, 2;

4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

Cic. Verr. 4, 18:

Quae est ergo apud Caesarem querella?

id. Lig. 25:

isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

id. Caecin. 38:

petita multa est apud eum praetorem,

id. Verr. 1, 155:

causam contra aliquem apud centumviros dicere,

id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

Cic. Verr. 3, 120:

apud eorum quem qui manumitteretur,

Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—

In extra judicial cases, before:

apud hunc confessus es et genus etc.,

Plaut. Capt. 2, 3, 52:

nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

id. ib. 3, 4, 93:

apud erum qui (servos) vera loquitur,

id. Am. 2, 1, 43:

apud novercam querere,

id. Ps. 1, 3, 80:

ego apud parentem loquor,

Cic. Lig. 30:

plura fateri apud amicos,

Tac. A. 14, 62:

aliquid apud aliquem laudare,

Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

aliquem apud aliquos vituperare,

Cic. Phil. 2, 11:

apud quem tu etiam nos criminari soles,

id. Vatin. 29.—

Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.

With verbs:

apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

id. ib. 2, 126;

1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

id. Q. Rosc. 6:

Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

Vulg. Gal. 3, 11:

haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

Vulg. 2 Pet. 3, 8.—

With adjj.:

fuisti apud pontifices superior,

Cic. Dom. 4:

qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

quam clara (expugnatio) apud omnes,

id. Verr. 1, 50; 2, 50:

Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

quod aeque apud bonos miserum est,

id. ib. 1, 29:

quae justa sunt apud nos,

Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

ib. Num. 32, 22:

si is pretio apud istum idoneus esset,

Cic. Verr. 2, 121.—

With substt.:

est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

Cic. Verr. 1, 46:

tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

id. ib. 5, 150:

qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

id. ib. 2, 111:

Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

Curt. 6, 72:

abominatio est uterque apud Deum,

Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

Liv. 6, 39, 11:

Sic apud animum meum statuo,

Sall. de Ord. Rep. 2:

sic statuere apud animum meum possum,

Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—

And simply before, in the presence of:

id apud vos proloquar,

Plaut. Capt. prol. 6:

nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

Ter. Heaut. 3, 3, 14:

se jactant apud eos, quos inviti vident,

Cic. Fl. 61:

licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

plus quam apud vos commemorari velitis,

Cic. Caecin. 77:

non apud indoctos loquor,

id. Pis. 68:

ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

Caes. B. G. 1, 19:

quid apud magnum loquerentur Achillem,

Ov. M. 12, 163:

neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

Tac. A. 4, 7:

loqui de se apud aliquem,

Cic. Att. 1, 3:

mentiri apud aliquem,

Plaut. Poen. 1, 1, 24:

apud aliquem profiteri,

Curt. 7, 7, 24:

Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

Cic. Mur. 61:

Caesar apud milites contionatur,

Caes. B. C. 1, 7:

gratias agere alicui apud aliquem,

Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

Quae fundebat apud Samson lacrimas,

Vulg. Jud. 14, 16.—

Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

quom apud te parum stet fides,

Plaut. Ps. 1, 5, 62:

Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

Verg. A. 4, 539:

At fides mihi apud hunc est,

Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

ut apud me praemium esse positum pietati scias,

id. Hec. 4, 2, 8:

alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

Vulg. Matt. 6, 1:

illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

Cic. Imp. Pomp. 46:

(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

Caes. B. G. 2, 14:

si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

Cic. Sest. 12:

Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

(servi) apud eum sunt in honore et pretio,

id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

id. Verr. 5, 181:

quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

id. ib. 1, 42:

domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

id. Clu. 154; id. Mur. 38:

Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

Caes. B. G. 1, 18:

tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

id. ib. 1, 20:

certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

Caes. B. G. 1, 40:

apud quem ut multum gratia valeret,

Nep. Con. 2, 1:

video apud te causas valere plus quam preces,

Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

quod apud vos plurimum debebit valere,

Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 113:

speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

id. Sex. Rosc. 141:

(eum) apud finitimas civitates largiter posse,

Caes. B. G. 1, 18:

quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

Cic. Verr. 1, 19:

quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

qui apud eum plurimum poterat,

id. ib. 3, 130:

qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

Cic. Har. Resp. 63:

nihil me turpius apud homines fuisset,

id. Att. 2, 19:

apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

Cels. 3, 23.—

Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

Cic. Fl. 52:

Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

qui (colonus) perigrinatur apud vos,

Vulg. Exod. 12, 49:

qui regnabat apud vos,

ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

si iste apud eos quaestor non fuisset,

Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

Apud eos fuisse regem Divitiacum,

Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

qui (praetores) apud illos a populo creantur,

Cic. Fl. 44:

apud quos consul fuerat,

id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

Verg. A. 6, 568;

Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

Cic. Font. 42:

qui apud socios nominis Latini censi essent,

Liv. 41, 9:

qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

Cic. Verr. 4, 109:

id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

id. ib. 4, 80:

si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

Cic. Verr. 2, 131:

si tu apud Persas deprehensus etc.,

id. ib. 5, 166:

Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

Caes. B. G. 1, 2:

apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

Caes. B. G. 1, 50:

aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

Tac. G. 31:

Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

Verg. A. 2, 71:

apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

apud exercitum mihi fueris tot annos,

id. Mur. 45:

quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

Tac. H. 5, 10:

quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—

In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

id. de Or. 1, 7, 28:

quo in libro,

id. ib. 1, 11, 47):

ut scriptum apud eundem Caelium est,

Cic. Div. 1, 26, 55:

apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

id. Sen. 22, 79:

quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

id. Off. 1, 9, 28:

apud Agathoclem scriptum in historia est,

id. Div. 1, 24, 50:

ut est apud poetam nescio quem,

id. Phil. 2, 65:

Quod enim est apud Ennium, etc.,

id. Off. 1, 8, 26:

de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

id. ib. 1, 25, 87:

Apud Varronem ita est, etc.,

Plin. 18, 35, 79, § 348:

ut video scriptum apud Graecos,

Cic. Scaur. 4:

invenio apud quosdam auctores,

Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

reperio apud scriptores,

id. ib. 2, 88:

apud Solonem,

i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

Tac. Or. 9. —Also of speakers:

apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

Tac. Agr. 22.—

a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:

quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,

Cic. Leg. 2, 13, 33:

juris civilis magnum usum apud multos fuisse,

id. Brut. 41, 152:

cum apud eum summum esset imperium populi,

Nep. Phoc. 2, 4:

omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,

Sall. C. 20, 8:

par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,

Liv. 22, 30, 8:

apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),

Tac. A. 12, 35:

pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),

id. H. 4, 76:

minorem esse apud victos animum,

id. ib. 3, 1;

2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,

Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:

apud te est fons vitae,

Vulg. Psa. 35, 10:

apud Dominum (est) misericordia,

ib. ib. 129, 7.—

Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:

erat ei apud me pauxillulum Nummorum,

Ter. Phorm. 1, 1, 3:

negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,

Cic. Verr. 4, 29:

multa (signa) deposita apud amicos,

id. ib. 4, 36:

apud quem inventus est scyphus,

Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:

te pix atra agitet apud carnuficem,

in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:

qui (obsides) apud eum sint,

Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—

Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:

remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,

Cic. Verr. 4, 2:

si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,

Tac. H. 1, 13; 1, 20:

qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,

Cic. Div. in Caecil. 8:

neque praemia caedis apud interfectorem mansura,

Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:

fidens apud aliquem obligare,

Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:

Essetne apud te is servos acceptissimus?

Plaut. Capt. 3, 5, 56:

non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,

Cic. Verr. 2, 110:

apud publicanos gratiosus fuisti,

id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;

apud Deum autem omnia possibilia sunt,

Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.

Transf. In designations of place,

At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):

verecundari neminem apud mensam decet,

Plaut. Trin. 2, 4, 77:

Quid apud hasce aedis negotii est tibi?

id. Am. 1, 1, 194:

Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?

id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:

navem is fregit apud Andrum insulam,

Ter. And. 1, 3, 17:

apud Tenedum pugna illa navalis,

Cic. Arch. 21:

ut apud Salamina classem suam constituerent,

Nep. Them. 3, 4:

apud oppidum morati,

Caes. B. G. 2, 7:

agri in Hispania apud Karthaginem Novam,

Cic. Agr. 1, 5:

bellatum apud Actium,

Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:

Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,

Ov. R. Am. 163:

morabatur in castris apud Galgalam,

Vulg. Jos. 10, 6:

quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

Verg. A. 11, 288:

apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,

Tac. A. 4, 25:

Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

id. H. 3, 35:

apud vexillum tendentes,

id. A. 1, 17:

trepidatur apud naves,

id. H. 2, 15:

hostis est non apud Anienem, sed in urbe,

Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:

quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,

Verg. A. 5, 261:

apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,

Verg. A. 12, 331:

octo apud Rhenum legiones,

Tac. A. 1, 3:

apud ripam Rheni,

id. ib. 2, 83:

probavi te apud Aquam Contradictionis,

Vulg. Psa. 80, 8:

repertus apud fretum Siciliae,

Tac. A. 6, 14:

propitiata Juno apud proximum mare,

id. ib. 15, 44:

apud promunturium Miseni consedit in villa,

id. ib. 6, 50:

Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,

Cat. 63, 53 Mull.:

apud altaria deum pepigere,

before, Tac. A. 11, 9:

decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,

id. ib. 14, 12 (cf.:

unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,

Liv. 41, 9):

apud Caesaris effigiem procubuit,

Tac. A. 12, 17; 13, 23:

quartum apud lapidem substiterat,

id. ib. 15, 60:

laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),

Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;

on the other hand,

id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:

Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,

Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):

quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,

Tac. A. 2, 49.—

At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,

ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,

Tac. A. 4, 64:

apud villam est,

Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:

Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,

Plaut. Ep. 2, 2, 67:

deponere apud Solos in delubro pecuniam,

Cic. Leg. 2, 16, 40:

ut rationes apud duas civitates possim relinquere,

id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;

13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,

Liv. 28, 29:

donum apud Antium statuitur,

Tac. A. 3, 71:

bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,

id. ib. 6, 11:

Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,

Suet. Tit. 5:

quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,

id. Aug. 93:

apud Mediolanum,

Lact. Mort. Persec. 48:

eum pugionem apud Capitolium consecravit,

Tac. A. 15, 74:

Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,

id. ib. 15, 32:

quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,

id. ib. 3, 72:

qui (rei) apud aerarium pependissent,

Suet. Dom. 9 Roth:

cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,

Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:

ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,

Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:

apud Pharsaliam,

Liv. Epit. 111:

apud Palaestinam,

Eutr. 7, 13:

qui erant apud Helladam,

Vulg. 1 Macc. 8, 9. —

Of time.

With words denoting time or occasion, in, at (rare):

apud saeclum prius,

Ter. Eun. 2, 2, 15:

aliquem apud judicium persequi,

at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—

With words designating persons, with, among, in the time of:

hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,

Cic. Off. 1, 12, 36:

fecerunt hoc multi apud majores nostros,

id. Verr. 2, 118; 5, 148:

Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:

Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),

Tac. A. 2, 33.—

For ad with words implying motion (very rare):

APVT EVM PERVENIRE,

Inscr. Grut. 786, 5:

atque apud hunc eo vicinum,

Plaut. Mil. 2, 5, 70:

Bito apud aurificem,

Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:

(naves) apud insulas longius sitas ejectae,

Tac. A. 2, 24:

qui apud Romanos de societate functus est legatione,

Vulg. 2 Macc. 4, 11.

(cf. ad, I. fin. b.)

It is sometimes placed after its subst.:

quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,

Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:

Is locus est Cumas aput,

Lucr. 6, 747 Lachm.:

montem apud Erycum,

Tac. A. 4, 43:

ripam apud Euphratis,

id. ib. 6, 31:

Misenum apud et Ravennam,

id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—

It is sometimes placed between the subst. and adj.:

barbaras apud gentes,

Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:

non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,

id. ib. 14, 14.—

Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:

apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,

ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.

mitto, mīsi, missum, 3 (contr. form, misti for misisti, Cat. 14, 14: archaic inf. pass. mittier, Plaut. Capt. 2, 3, 78), v. a. [etym. dub.; cf. Sanscr. math-, to set in motion], to cause to go, let go, send, to send off, despatch, etc.

In gen.: ad Trojam cum misi ob defendendam Graeciam, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 13, 28 (Trag. v. 362 Vahl.):

filium suum foras ad propinquum suum quendam mittit,

Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66:

signa... quam plurima quam primumque mittas,

id. Fam. 1, 8, 2:

legatos de deditione ad eum miserunt,

Caes. B. G. 1, 27:

pabulatum mittebat,

id. B. C. 1, 40:

scitatum oracula,

Verg. A. 2, 114:

Delphos consultum,

Nep. Them. 2, 6:

missus sum, te ut requirerem,

Ter. Phorm. 5, 6, 42:

ego huc missa sum ludere,

Plaut. Cas. 3, 5, 48:

equitatum auxilio Caesari Aedui miserant,

Caes. B. G. 1, 18:

alicui subsidium,

id. ib. 2, 6:

ad subsidium,

Hirt. Balb. Hisp. 9, 1:

misi, pro amicitiā, qui hoc diceret,

Cic. Phil. 1, 5, 12:

qui solveret,

id. Att. 1, 3, 2:

mittite ambo hominem,

Gai. Inst. 4, 16.—With acc. and inf.:

Deiotarus legatos ad me misit, se cum omnibus copiis esse venturum,

sent me word that, Cic. Fam. 15, 4, 5:

ad collegam mittit, opus esse exercitu,

Liv. 24, 19, 3:

Publilius duo milia militum recepta miserat,

id. 8, 23, 1:

Dexagoridas miserat ad legatum Romanum traditurum se urbem,

id. 34, 29, 9:

statim Athenas mittit se cum exercitu venturum,

Just. 5, 3, 7. Missum facere is also used for mittere, to send: ut cohortis ad me missum facias, Pompei. ap. [p. 1153] Cic. Att. 8, 12, B, 2:

aliquem morti,

to put to death, despatch, Plaut. Capt. 3, 5, 34; so,

ad mortem,

Cic. Tusc. 1, 41, 97:

in possessionem,

to put in possession, id. Quint. 26, 83:

aliquem ad cenam,

to invite one to dinner, id. Verr. 2, 1, 26, § 65: sub jugum mittere, to send or cause to go under the yoke, Caes. B. G. 1, 7:

sub jugo,

Liv. 3, 28 fin. —

In partic.

To send word, announce, tell, report any thing to any one:

ut mihi vadimonia dilata et Chresti conpilationem mitteres,

Cic. Fam. 2, 8, 1:

Curio misi, ut medico honos haberetur,

id. ib. 16, 9, 3:

mitti ad principes placuit, ut secernerent se ab Etruscis,

Liv. 6, 10, 2:

hodie Spintherem exspecto: misit enim Brutus ad me,

Cic. Att. 13, 10, 3:

salutem alicui,

to send greeting to, to greet one, Ov. Tr. 5, 13, 1:

ita existimes velim, me antelaturum fuisse, si ad me misisses, voluntatem tuam commodo meo,

i. e. if you had sent to me for aid, applied to me, Cic. Fam. 5, 20, 1.—

To send as a compliment, to dedicate to any one, of a book or poem:

liber Antiochi, qui ab eo ad Balbum missus est,

Cic. N. D. 1, 7, 16:

hunc librum de Senectute ad te misimus,

id. Sen. 1, 3.—

To send, yield, produce, furnish, export any thing (as the product of a country):

India mittit ebur, molles sua tura Sabaei,

Verg. G. 1, 57:

(Padus) electra nuribus mittit gestanda Latinis,

Ov. M. 2, 366; cf.:

quos frigida misit Nursia,

Verg. A. 7, 715:

hordea, quae Libyci ratibus misere coloni,

Ov. Med. Fac. 53:

quas mittit dives Panchaia merces,

Tib. 3, 2, 23; Ov. A. A. 3, 213; id. Am. 1, 12, 10.—

To dismiss a thing from the mind:

maestumque timorem Mittite,

Verg. A. 1, 203:

mittere ac finire odium,

Liv. 40, 46:

leves spes,

Hor. Ep. 1, 5, 8:

missam iram facere,

Ter. Hec. 5, 2, 14.—

To put an end to, end:

certamen,

Verg. A. 5, 286.—

Esp. in speaking, etc., to pass over, omit, to give over, cease, forbear (cf.:

praetermitto, praetereo, relinquo): quin tu istas mittis tricas?

Plaut. Most. 3, 1, 45:

mitto proelia, praetereo oppugnationes oppidorum,

omit, Cic. Mur. 15, 33:

maledicta omnia,

Ter. Ad. 5, 3, 9.—With inf.:

jam scrutari mitto,

Plaut. Aul. 4, 4, 24:

mitte male loqui,

Ter. And. 5, 3, 2:

cetera mitte loqui,

Hor. Epod. 13, 7:

illud dicere,

Cic. Quint. 27, 85:

quaerere,

id. Rosc. Am. 19, 53:

mitto iam de rege quaerere,

id. Sull. 7, 22:

hoc exsequi mitto,

Quint. 5, 10, 18:

incommoda mortalium deflere,

Val. Max. 7, 2, ext. 2.— With quod:

mitto, quod omnes meas tempestates subire paratissimus fueris,

Cic. Fam. 15, 4, 12.—With de. mitto de amissā maximā parte exercitūs (sc. dicere), Cic. Pis. 20, 47:

verum, ut haec missa faciam, quae, etc.,

id. Rosc. Am. 45, 132:

missos facere quaestus triennii,

id. Verr. 2, 3, 44, § 104.—

To let go, let loose, to quit, release, dismiss: mitte rudentem, sceleste, Tr. Mittam, Plaut. Rud. 4, 3, 77:

unde mittuntur equi, nunc dicuntur carceres,

Varr. L. L. 5, § 153 Müll.:

quadrijuges aequo carcere misit equos,

Ov. Am. 3, 2, 66; Plaut. Poen. prol. 100:

mittin' me intro?

will you let me go in? id. Truc. 4, 2, 43:

cutem,

to let go, quit, Hor. A. P. 476:

mitte me,

let me alone, Ter. Ad. 5, 2, 5:

nos missos face,

id. And. 5, 1, 14:

missum fieri,

to be let loose, set at liberty, Nep. Eum. 11: eum missum feci, Caes. ap. Cic. Att. 9, 7, G, 2:

nec locupletare amicos umquam suos destitit, mittere in negotium,

to set up in business, Cic. Rab. Post. 2, 4: sub titulum lares, to put a bill on one's house, i. e. to offer it for sale or to be let, Ov. R. Am. 302: in consilium, to let the judges go and consult, i. e. to send the judges to make out their verdict, Cic. Verr. 2, 1, 9, § 26:

sues in hostes,

to set upon, Lucr. 5, 1309: se in aliquem, to fall upon, assail, attack:

vota enim faceretis, ut in eos se potius mitteret, quam in vestras possessiones,

Cic. Mil. 28, 76 (B. and K. immitteret):

se in foedera,

to enter into, conclude, make, Verg. A. 12, 190:

missos faciant honores,

to let go, renounce, not trouble one's self about, Cic. Sest. 66, 138:

vos missos facio, et quantum potest, abesse ex Africā jubeo,

Hirt. B. Afr. 54:

missam facere legionem,

to dismiss, Suet. Caes. 69:

remotis, sive omnino missis lictoribus,

Cic. Att. 9, 1, 3:

Lolliam Paulinam conjunxit sibi, brevique missam fecit,

put her away, Suet. Calig. 25; Ter. Phorm. 4, 3, 70.—

To let or bring out, to put forth, send out, emit: sanguinem incisā venā, to let blood, to bleed, Cels. 2, 10:

sanguinem alicui,

id. ib.; Petr. 91.— Trop.: mittere sanguinem provinciae, to bleed, i. e. drain, exhaust, Cic. Att. 6, 1, 2; cf.:

missus est sanguis invidiae sine dolore,

id. ib. 1, 16, 11:

radices,

to put forth roots, to take root, Col. 3, 18:

folium,

to put forth leaves, Plin. 18, 7, 10, § 58:

florem,

to blossom, bloom, id. 24, 9, 38, § 59:

membranas de corpore,

to throw off, shed, Lucr. 4, 57:

serpens horrenda sibila misit,

gave forth, emitted, Ov. M. 3, 38: mittere vocem, to utter a sound, raise one's voice, speak, say:

vocem pro me ac pro re publica nemo mittit,

speaks a word, Cic. Sest. 19, 42:

vocem liberam,

to speak with freedom, Liv. 35, 32:

flens diu vocem non misit,

id. 3, 50, 4:

adeo res miraculo fuit, ut unus ex barbaris miserit vocem, etc.,

Flor. 4, 10, 7:

repente vocem sancta misit Religio,

Phaedr. 4, 11, 4:

nec labra moves, cum mittere vocem debueras,

Juv. 13, 114:

haec Scipionis oratio ex ipsius ore Pompeii mitti videbatur,

Caes. B. C. 1, 2:

Afranios sui timoris signa misisse,

have showed signs of fear, id. ib. 71:

signa,

Verg. G. 1, 229:

signum sanguinis,

to show signs of blood, look bloody, Lucr. 1, 882.—

To send, throw, hurl, cast, launch:

hastam,

Ov. M. 11, 8:

pila,

Caes. B. C. 3, 93:

lapides in aliquem,

to throw, Petr. 90:

fulmina,

to hurl, Hor. C. 1, 12, 59:

aliquid igni,

Val. Fl. 3, 313:

de ponte,

to cast, precipitate, Cat. 17, 23:

praecipitem aliquem ex arce,

Ov. M. 8, 250:

se saxo ab alto,

to cast one's self down, id. ib. 11, 340:

se in rapidas aquas,

id. Am. 3, 6, 80:

se in medium,

to plunge into the midst, Quint. 11, 1, 54. —Of nets:

retia misit,

Juv. 2, 148.—Of dice, to throw: talis enim jactatis, ut quisque canem, aut senionem miserat, etc., Aug. ap. Suet. Aug. 71:

talos in phimum,

Hor. S. 2, 7, 17:

panem alicui,

to throw to, Phaedr. 1, 22, 3:

Alexandrum manum ad arma misisse,

laid his hand on his weapons, Sen. Ira, 2, 2:

pira in vasculo,

Pall. 3, 25, 11:

fert missos Vestae pura patella cibos,

Ov. F. 6, 310:

accidere in mensas ut rosa missa solet,

which one has let fall, id. ib. 5, 360.—

= pempein, to attend, guide, escort:

alias (animas) sub Tartara tristia mittit (Mercurius),

Verg. A. 4, 243; cf.:

sic denique victor Trinacriā fines Italos mittēre relictā,

id. ib. 3, 440.—Hence, P. a.: Missus, a, um; as subst.: Missus, i, m., he that is sent, the messenger or ambassador of God, i. e. Christ, Arn. 2, 73; Isid. 7, 2, 35.

mitto, mīsi, missum, 3 (contr. form, misti for misisti, Cat. 14, 14: archaic inf. pass. mittier, Plaut. Capt. 2, 3, 78), v. a. [etym. dub.; cf. Sanscr. math-, to set in motion], to cause to go, let go, send, to send off, despatch, etc.

In gen.: ad Trojam cum misi ob defendendam Graeciam, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 13, 28 (Trag. v. 362 Vahl.):

filium suum foras ad propinquum suum quendam mittit,

Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66:

signa... quam plurima quam primumque mittas,

id. Fam. 1, 8, 2:

legatos de deditione ad eum miserunt,

Caes. B. G. 1, 27:

pabulatum mittebat,

id. B. C. 1, 40:

scitatum oracula,

Verg. A. 2, 114:

Delphos consultum,

Nep. Them. 2, 6:

missus sum, te ut requirerem,

Ter. Phorm. 5, 6, 42:

ego huc missa sum ludere,

Plaut. Cas. 3, 5, 48:

equitatum auxilio Caesari Aedui miserant,

Caes. B. G. 1, 18:

alicui subsidium,

id. ib. 2, 6:

ad subsidium,

Hirt. Balb. Hisp. 9, 1:

misi, pro amicitiā, qui hoc diceret,

Cic. Phil. 1, 5, 12:

qui solveret,

id. Att. 1, 3, 2:

mittite ambo hominem,

Gai. Inst. 4, 16.—With acc. and inf.:

Deiotarus legatos ad me misit, se cum omnibus copiis esse venturum,

sent me word that, Cic. Fam. 15, 4, 5:

ad collegam mittit, opus esse exercitu,

Liv. 24, 19, 3:

Publilius duo milia militum recepta miserat,

id. 8, 23, 1:

Dexagoridas miserat ad legatum Romanum traditurum se urbem,

id. 34, 29, 9:

statim Athenas mittit se cum exercitu venturum,

Just. 5, 3, 7. Missum facere is also used for mittere, to send: ut cohortis ad me missum facias, Pompei. ap. [p. 1153] Cic. Att. 8, 12, B, 2:

aliquem morti,

to put to death, despatch, Plaut. Capt. 3, 5, 34; so,

ad mortem,

Cic. Tusc. 1, 41, 97:

in possessionem,

to put in possession, id. Quint. 26, 83:

aliquem ad cenam,

to invite one to dinner, id. Verr. 2, 1, 26, § 65: sub jugum mittere, to send or cause to go under the yoke, Caes. B. G. 1, 7:

sub jugo,

Liv. 3, 28 fin. —

In partic.

To send word, announce, tell, report any thing to any one:

ut mihi vadimonia dilata et Chresti conpilationem mitteres,

Cic. Fam. 2, 8, 1:

Curio misi, ut medico honos haberetur,

id. ib. 16, 9, 3:

mitti ad principes placuit, ut secernerent se ab Etruscis,

Liv. 6, 10, 2:

hodie Spintherem exspecto: misit enim Brutus ad me,

Cic. Att. 13, 10, 3:

salutem alicui,

to send greeting to, to greet one, Ov. Tr. 5, 13, 1:

ita existimes velim, me antelaturum fuisse, si ad me misisses, voluntatem tuam commodo meo,

i. e. if you had sent to me for aid, applied to me, Cic. Fam. 5, 20, 1.—

To send as a compliment, to dedicate to any one, of a book or poem:

liber Antiochi, qui ab eo ad Balbum missus est,

Cic. N. D. 1, 7, 16:

hunc librum de Senectute ad te misimus,

id. Sen. 1, 3.—

To send, yield, produce, furnish, export any thing (as the product of a country):

India mittit ebur, molles sua tura Sabaei,

Verg. G. 1, 57:

(Padus) electra nuribus mittit gestanda Latinis,

Ov. M. 2, 366; cf.:

quos frigida misit Nursia,

Verg. A. 7, 715:

hordea, quae Libyci ratibus misere coloni,

Ov. Med. Fac. 53:

quas mittit dives Panchaia merces,

Tib. 3, 2, 23; Ov. A. A. 3, 213; id. Am. 1, 12, 10.—

To dismiss a thing from the mind:

maestumque timorem Mittite,

Verg. A. 1, 203:

mittere ac finire odium,

Liv. 40, 46:

leves spes,

Hor. Ep. 1, 5, 8:

missam iram facere,

Ter. Hec. 5, 2, 14.—

To put an end to, end:

certamen,

Verg. A. 5, 286.—

Esp. in speaking, etc., to pass over, omit, to give over, cease, forbear (cf.:

praetermitto, praetereo, relinquo): quin tu istas mittis tricas?

Plaut. Most. 3, 1, 45:

mitto proelia, praetereo oppugnationes oppidorum,

omit, Cic. Mur. 15, 33:

maledicta omnia,

Ter. Ad. 5, 3, 9.—With inf.:

jam scrutari mitto,

Plaut. Aul. 4, 4, 24:

mitte male loqui,

Ter. And. 5, 3, 2:

cetera mitte loqui,

Hor. Epod. 13, 7:

illud dicere,

Cic. Quint. 27, 85:

quaerere,

id. Rosc. Am. 19, 53:

mitto iam de rege quaerere,

id. Sull. 7, 22:

hoc exsequi mitto,

Quint. 5, 10, 18:

incommoda mortalium deflere,

Val. Max. 7, 2, ext. 2.— With quod:

mitto, quod omnes meas tempestates subire paratissimus fueris,

Cic. Fam. 15, 4, 12.—With de. mitto de amissā maximā parte exercitūs (sc. dicere), Cic. Pis. 20, 47:

verum, ut haec missa faciam, quae, etc.,

id. Rosc. Am. 45, 132:

missos facere quaestus triennii,

id. Verr. 2, 3, 44, § 104.—

To let go, let loose, to quit, release, dismiss: mitte rudentem, sceleste, Tr. Mittam, Plaut. Rud. 4, 3, 77:

unde mittuntur equi, nunc dicuntur carceres,

Varr. L. L. 5, § 153 Müll.:

quadrijuges aequo carcere misit equos,

Ov. Am. 3, 2, 66; Plaut. Poen. prol. 100:

mittin' me intro?

will you let me go in? id. Truc. 4, 2, 43:

cutem,

to let go, quit, Hor. A. P. 476:

mitte me,

let me alone, Ter. Ad. 5, 2, 5:

nos missos face,

id. And. 5, 1, 14:

missum fieri,

to be let loose, set at liberty, Nep. Eum. 11: eum missum feci, Caes. ap. Cic. Att. 9, 7, G, 2:

nec locupletare amicos umquam suos destitit, mittere in negotium,

to set up in business, Cic. Rab. Post. 2, 4: sub titulum lares, to put a bill on one's house, i. e. to offer it for sale or to be let, Ov. R. Am. 302: in consilium, to let the judges go and consult, i. e. to send the judges to make out their verdict, Cic. Verr. 2, 1, 9, § 26:

sues in hostes,

to set upon, Lucr. 5, 1309: se in aliquem, to fall upon, assail, attack:

vota enim faceretis, ut in eos se potius mitteret, quam in vestras possessiones,

Cic. Mil. 28, 76 (B. and K. immitteret):

se in foedera,

to enter into, conclude, make, Verg. A. 12, 190:

missos faciant honores,

to let go, renounce, not trouble one's self about, Cic. Sest. 66, 138:

vos missos facio, et quantum potest, abesse ex Africā jubeo,

Hirt. B. Afr. 54:

missam facere legionem,

to dismiss, Suet. Caes. 69:

remotis, sive omnino missis lictoribus,

Cic. Att. 9, 1, 3:

Lolliam Paulinam conjunxit sibi, brevique missam fecit,

put her away, Suet. Calig. 25; Ter. Phorm. 4, 3, 70.—

To let or bring out, to put forth, send out, emit: sanguinem incisā venā, to let blood, to bleed, Cels. 2, 10:

sanguinem alicui,

id. ib.; Petr. 91.— Trop.: mittere sanguinem provinciae, to bleed, i. e. drain, exhaust, Cic. Att. 6, 1, 2; cf.:

missus est sanguis invidiae sine dolore,

id. ib. 1, 16, 11:

radices,

to put forth roots, to take root, Col. 3, 18:

folium,

to put forth leaves, Plin. 18, 7, 10, § 58:

florem,

to blossom, bloom, id. 24, 9, 38, § 59:

membranas de corpore,

to throw off, shed, Lucr. 4, 57:

serpens horrenda sibila misit,

gave forth, emitted, Ov. M. 3, 38: mittere vocem, to utter a sound, raise one's voice, speak, say:

vocem pro me ac pro re publica nemo mittit,

speaks a word, Cic. Sest. 19, 42:

vocem liberam,

to speak with freedom, Liv. 35, 32:

flens diu vocem non misit,

id. 3, 50, 4:

adeo res miraculo fuit, ut unus ex barbaris miserit vocem, etc.,

Flor. 4, 10, 7:

repente vocem sancta misit Religio,

Phaedr. 4, 11, 4:

nec labra moves, cum mittere vocem debueras,

Juv. 13, 114:

haec Scipionis oratio ex ipsius ore Pompeii mitti videbatur,

Caes. B. C. 1, 2:

Afranios sui timoris signa misisse,

have showed signs of fear, id. ib. 71:

signa,

Verg. G. 1, 229:

signum sanguinis,

to show signs of blood, look bloody, Lucr. 1, 882.—

To send, throw, hurl, cast, launch:

hastam,

Ov. M. 11, 8:

pila,

Caes. B. C. 3, 93:

lapides in aliquem,

to throw, Petr. 90:

fulmina,

to hurl, Hor. C. 1, 12, 59:

aliquid igni,

Val. Fl. 3, 313:

de ponte,

to cast, precipitate, Cat. 17, 23:

praecipitem aliquem ex arce,

Ov. M. 8, 250:

se saxo ab alto,

to cast one's self down, id. ib. 11, 340:

se in rapidas aquas,

id. Am. 3, 6, 80:

se in medium,

to plunge into the midst, Quint. 11, 1, 54. —Of nets:

retia misit,

Juv. 2, 148.—Of dice, to throw: talis enim jactatis, ut quisque canem, aut senionem miserat, etc., Aug. ap. Suet. Aug. 71:

talos in phimum,

Hor. S. 2, 7, 17:

panem alicui,

to throw to, Phaedr. 1, 22, 3:

Alexandrum manum ad arma misisse,

laid his hand on his weapons, Sen. Ira, 2, 2:

pira in vasculo,

Pall. 3, 25, 11:

fert missos Vestae pura patella cibos,

Ov. F. 6, 310:

accidere in mensas ut rosa missa solet,

which one has let fall, id. ib. 5, 360.—

= pempein, to attend, guide, escort:

alias (animas) sub Tartara tristia mittit (Mercurius),

Verg. A. 4, 243; cf.:

sic denique victor Trinacriā fines Italos mittēre relictā,

id. ib. 3, 440.—Hence, P. a.: Missus, a, um; as subst.: Missus, i, m., he that is sent, the messenger or ambassador of God, i. e. Christ, Arn. 2, 73; Isid. 7, 2, 35.

ăd-hĭbĕo, ŭi, ĭtum, 2, v. a. [habeo], to hold toward or to, to turn, bring, add to; with ad, in, dat. or absol.

In gen.

Lit.:

cur non adhibuisti, dum istaec loquereris, tympanum,

Plaut. Poen. 5, 5, 38:

huc adhibete aurīs (ad ea) quae ego loquar,

id. Ps. 1, 2, 20:

ad mea formosos vultus adhibete carmina,

Ov. Am. 2, 1, 37; cf. ib. 13, 15:

manus medicas ad vulnera,

Verg. G. 3, 455:

odores ad deos,

Cic. N. D. 1, 40:

quos negat ad panem adhibere quidquam, praeter nasturtium,

to eat with it, Cic. Tusc. 5, 34:

alicui calcaria,

id. Brut. 56 (cf. addere calcar, v. addo):

manus genibus adhibet, i. e. admovet, genua amplexatur,

Ov. M. 9, 216:

vincula captis,

to put them on them, id. F. 3, 293.—

Trop.:

metum ut mihi adhibeam,

Plaut. Men. 5, 6, 20; cf. Quint. 1, 3, 15:

nunc animum nobis adhibe veram ad rationem,

Lucr. 2, 1023; Cic. Har. Resp. 10, 20:

vacuas aurīs adhibe ad veram rationem,

Lucr. 1, 51; cf. Ov. M. 15, 238; Verg. A. 11, 315:

ut oratio, quae lumen adhibere rebus debet, ea obscuritatem afferat,

Cic. de Or. 3, 13, 50:

est ea (oratio) quidem utilior, sed raro proficit neque est ad vulgus adhibenda,

id. Tusc. 4, 28, 60:

adhibere cultus, honores, preces, diis immortalibus,

id. N. D. 1, 2; cf. Tac. A. 14, 53:

alicui voluptates,

Cic. Mur. 35:

consolationem,

id. Brut. 96:

omnes ii motus, quos orator adhibere volet judici,

which the orator may wish to communicate to the judge, id. de Or. 2, 45 al. —Hence = addere, adjungere, to add to:

uti quattuor initiis rerum illis quintam hanc naturam non adhiberet,

Cic. Ac. 1, 11, 39:

ad domesticorum majorumque morem etiam hanc a Socrate adventitiam doctrinam adhibuerunt,

id. Rep. 3, 3.

Esp.

Of persons, to bring one to a place, to summon, to employ (cf. the Engl. to have one up):

hoc temere numquam amittam ego a me, quin mihi testes adhibeam,

Ter. Ph. 4, 5, 2; so Cic. Fin. 2, 21; Tac. A. 15, 14:

medicum,

Cic. Fat. 12:

leges, ad quas (sc. defendendas) adhibemur,

we are summoned, id. Clu. 52:

nec, quoniam apud Graecos judices res agetur, poteris adhibere Demosthenem,

id. Tusc. 1, 5, 10:

adhibebitur heros,

shall be brought upon the stage, Hor. A. P. 227:

castris adhibere socios et foedera jungere,

Verg. A. 8, 56:

aliquem in partem periculi,

Ov. M. 11, 447:

in auxilium,

Just. 3, 6.—

Adhibere ad or in consilium, to send for one in order to receive counsel from him, to consult one:

neque hos ad concilium adhibendos censeo,

Caes. B. G. 7, 77, 3:

in consilium,

Plin. Ep. 6, 11, 1; so also absol.:

a tuis reliquis non adhibemur,

we are not consulted, Cic. Fam. 4, 7; so ib. 10, 25; 11, [p. 35] 7; id. Off. 3, 20; id. Phil. 5, 9; Caes. B. G. 1, 20; Suet. Claud. 35; cf. Cortius ad Sall. J. 113, and ad Cic. Fam. 4, 7, 15.—But sometimes adhibere in consilium = admittere in cons., to admit to a consultation. —So trop.:

est tuum, sic agitare animo, ut non adhibeas in consilium cogitationum tuarum desperationem aut timorem,

Cic. Fam. 6, 1.—

Adhibere aliquem cenae, epulis, etc., to invite to a dinner, to a banquet, etc., to entertain:

adhibete Penatīs et patrios epulis, etc.,

Verg. A. 5, 62; so Hor. C. 4, 5, 32; Suet. Caes. 73; Aug. 74: in convivium, Nep. praef. 7.—And absol., to receive, to treat:

quos ego universos adhiberi liberaliter dico oportere,

Cic. Q. Fr. 1, 5:

Quintum filium severius adhibebo,

id. Att. 10, 12.—

Adhibere se ad aliquid, to betake or apply one's self to a thing, i. e. to devote attention to it:

adhibere se remotum a curis veram ad rationem,

Lucr. 1, 44 (cf. above I. A.); and absol.: adhibere se, to appear or to behave one's self in any manner:

permagni est hominis, sic se adhibere in tanta potestate, ut nulla alia potestas ab iis, quibus ipse praeest, desideretur,

Cic. Q. Fr. 1, 1, 7.—

Adhibere aliquid ad aliquid, alicui rei, or with in and abl., to put a thing to a determinate use, to apply, to use or employ for or in any thing definite (therefore, with intention and deliberation; on the contr., usurpare denotes merely momentary use; cf. Cic. Lael. 2, 8; and uti, use that arises from some necessity, Herz. ad Caes. B. G. 1, 20):

adhibere omnem diligentiam ad convalescendum,

Cic. Fam. 16, 9; cf. ib. 6; Nep. Att. 21:

cautionem privatis rebus suis,

Cic. Att. 1, 19:

medicinam aegroto,

id. ib. 16, 15:

humatis titulum, i. e. inscriptionem addere,

Liv. 26, 25:

belli necessitatibus patientiam,

id. 5, 6:

fraudem testamento,

Suet. Dom. 2:

curam viis,

id. Vesp. 5:

fidem et diligentiam in amicorum periculis,

Cic. Clu. 42, 118:

misericordiam in fortunis alicujus et sapientiam in salute reip.,

id. Rab. Perd. 2:

flores in causis,

id. Or. 19:

curam in valetudine tuenda,

Cels. 3, 18; and with de:

curam de aliqua re,

Cic. Fam. 2, 7, 3: modum, to set a limit to, to set bounds to:

vitio,

Cic. Tusc. 4, 17:

sumptibus,

Suet. Ner. 16: cf. id. Aug. 100; id. Tib. 34:

voluptati,

Quint. 9, 3, 74:

memoriam contumeliae,

to retain it in memory, Nep. Epam. 7.—

Adhibere aliquid, in gen., to use, employ, exercise:

neque quisquam parsimoniam adhibet,

Plaut. Most. 1, 3, 79:

fidem,

id. Rud. 4, 3, 104:

celeritatem,

Cic. Fam. 10, 21, 2:

calumniam, fraudem, dolum, id. Auct. Or. pro Dom. 14, 36: modum quemdam,

Cic. Tusc. 4, 17, 38; Suet. Calig. 2:

nulla arte adhibita,

Caes. B. C. 3, 26:

sollertiam, Tibull. 3, 4, 75: querelas,

Plin. Ep. 1, 12:

adhibere moram = differre,

Pompon. Dig. 18, 6, 16.—

In later Lat.: alicui aliquem, to bring up, quote one to another as authority for an assertion:

is nos aquam multam ex diluta nive bibentis coërcebat, severiusque increpabat adhibebatque nobis auctoritates nobilium medicorum,

Gell. 19, 5, 3.

auctōro, āvi, ātum, 1, v. a. (access. form auctōror, āri, Dig. 26, 8, 4; 27, 6, 9; App. M. 9, p. 225, 40; Tert. ad Scap. 1) [auctor].

To become security for, to give a pledge as bondsman, Dig. 27, 6, 9; 26, 8, 4.— Trop., in the pass.:

observatio satis auctorata consensūs patrocinio,

confirmed, supported, Tert. Cor. Mil. 2.—

More freq. se auctorare, or pass. auctorari, to bind or oblige one ' s self to something, to hire one ' s self out for some service (mostly post-Aug.;

never in Cic.): vindemitor auctoratus,

Plin. 14, 1, 3, § 10.—Esp. of gladiators: Quid refert, uri virgis ferroque necari Auctoratus eas, * Hor. S. 2, 7, 59 (qui se vendunt ludo (gladiatorio) auctorati vocantur;

auctoratio enim dicitur venditio gladiatorum, Acro): proximo munere inter novos auctoratos ferulis vapulare placet,

Sen. Apocol.p.251 Bip.:

auctoratus ob sepeliendum patrem,

Quint. Decl. 302; Inscr. Orell. 4404.—Hence, in the pun:

ipsum magis auctoratum populum Romanum circumferens,

i. e. brought into greater danger than the gladiators, Plin. 36, 15, 24, § 117.—Hence,

In gen., to bind:

eo pignore velut auctoratum sibi proditorem ratus est,

Liv. 36, 10; Manil. 5, 340.—

Sibi mortem aliquā re, to bring death to one ' s self by some means, Vell. 2, 30.

căpesso ( căpisso, Pac. ap. Non. p. 227, 1), īvi (Sall. H. 3, 68 Dietsch; Tac. A. 15, 49), or ii (Tac. A. 12, 30: capessi, given by Diom. p. 367 P., and by Charis. ap. Prisc. p. 902 ib., but apparently erroneously; cf. Struve, p. 198, and lacesso), ītum (acc. to Prisc. l. l. part. fut. capessiturus, Tac. A. 6, 48), 3, v. desid. a. [capio].

Lit., to seize, take, or catch at eagerly, to snatch at, lay hold of (capesso = desidero capere, Prisc. l. l.;

rare but class.): alia animalia cibum partim oris hiatu et dentibus ipsis capessunt, partim unguium tenacitate adripiunt,

Cic. N. D. 2, 47, 122:

pastus,

id. ib.:

arma,

Verg. A. 3, 234; Ov. M. 11, 378.—

Of relations of place, to strive to reach a place or limit, to betake one ' s self to, to go to, to repair or resort to; constr. usu. with acc.; ante-class. [p. 283] also capere se in or ad aliquem locum.

With acc.:

omnes mundi partes undique medium locum capessentes nituntur aequaliter,

Cic. N. D. 2, 45, 115:

superiora capessere,

id. Tusc. 1, 18, 42:

Melitam,

id. Att. 10, 9, 1:

Italiam,

Verg. A. 4, 346:

turris,

id. ib. 11, 466:

montem,

Val. Fl. 4, 316:

aethera,

Sil. 4, 480.—

Se in or ad aliquem locum:

quam magis te in altum capessis, tam aestus te in portum refert,

Plaut. As. 1, 3, 6:

nunc pergam... me domum capessere,

id. Am. 1, 1, 106; Titin. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 346.—

With adverb. dat.:

quo nunc capessis te,

Plaut. Bacch. 1, 2, 5; id. Rud. 1, 2, 89; 1, 2, 83.—

Trop.

To take hold of any thing with zeal, to take upon one ' s self, take in hand, to undertake, enter upon, engage in, execute, manage (the most usu. signif.; cf. I. A.): Pac. ap. Non. p. 227, 1:

nunc ad senem cursum capessam,

Plaut. Capt. 4, 1, 9:

viam,

Liv. 44, 2, 8:

alicujus imperia,

Plaut. Trin. 2, 2, 23:

jussa,

to perform, execute, Verg. A. 1, 77; Plaut. Aul. 4, 1, 4; so, capessere rem publicam, to undertake affairs of state, to engage in public affairs, administer (differing, by the idea of zealous co-operation and activity, from accedere ad rem publicam, which designates merely the entering upon a public office or duty), Cic. Sest. 6, 14; id. de Or. 3, 29, 112; id. Att. 1, 17, 10; 16, 7, 7; Sall. C. 52, 5; id. J. 85, 47; Nep. Them. 2, 1; Liv. 3, 69, 5; Tac. A. 1, 24; 12, 41; 16, 26; id. H. 4, 5; 4, 39; Suet. Tib. 25; Quint. 12, 3, 1:

civitatem,

Plin. Pan. 39, 5:

orbem terrae,

Tac. A. 11, 34; 12, 5:

magistratus,

id. Agr. 6:

imperium,

id. A. 13, 4; 14, 26:

vigintiviratum,

id. ib. 3, 29:

provincias,

id. ib. 6, 27:

officia in republică,

id. ib. 6, 14 Halm:

curas imperii,

Plin. Pan. 66, 2:

laborem cum honoribus,

Sall. H. 1, 48, 9 Dietsch:

bellum,

Liv. 26, 25, 5:

pugnam,

to commence, id. 2, 6, 8; 10, 5, 4; Tac. A. 12, 30; id. H. 3, 16; 5, 17:

proelium,

Just. 2, 12:

partem belli,

Liv. 31, 28, 4:

partem pugnae,

id. 26, 5, 15:

fugam,

to take to flight, id. 1, 25, 7:

principium facinoris,

Tac. A. 15, 49:

inimicitias,

id. ib. 5, 11:

noctem in castris tutam et vigilem,

to pass, id. ib. 4, 48:

divorsa,

Sall. H. 3, 68 Dietsch:

tuta et salutaria,

to adopt, Tac. A. 15, 29:

parata,

id. ib. 6, 37:

meliora,

id. ib. 6, 48 et saep.:

libertatem,

Sall. H. 3, 61, 2 Dietsch; Cic. Phil. 10, 9, 19: recta, * Hor. S. 2, 7, 7.—

Esp., to lay hold of with the mind, to comprehend, understand:

in capessendis naturae sensibus,

Gell. 12, 1, 11.—

To betake one ' s self to, enter upon (cf. I. B.):

quam (filius) se ad vitam et quos ad mores praecipitem inscitus capessat,

Plaut. Bacch. 4, 10, 2.—

With the idea of completed action, to attain to, to reach a person or thing: neque (te) posse corde capessere, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v 44 Vahl.).

căreo, ui, ĭtum (carĭtūrus, Ov. H. 4, 1; id. M. 2, 222; 14, 132; Sen. Ben. 1, 11, 1; Curt. 10, 2, 27; Just. 4, 5, 1; Plin. 20, 21, 84, § 224.— Part. pr. gen. plur. carentum, Lucr. 4, 35; Verg. G. 4, 255; 4, 472), 2 ( pres. subj. carint = careant, Plaut. Most. 4, 1, 1.— Dep. form careor, acc. to Caper ap. Prisc. p. 797 P.), v. n. [cf. keirô, karênai; Germ. scheeren; Engl. shear], to be cut off from, be without, to want, be in want of, not to have, whether in a good or bad sense; but kat exochên, to be devoid of, to want, to be without some good; and with reference to the subjective state of mind, to miss it (accordingly, of a good that is merely desirable, while egere is used of the want of that which is necessary); constr. regularly with abl.; in ante-class. poets also with gen. or acc. (the latter also in late Lat.).

To be without, devoid of, not to have, to be free from (corresp. with abesse, Cic. Rosc. Am. 20, 55;

and opp. frui,

id. Tusc. 3, 18, 40).

Of living subjects:

carere culpā,

Plaut. Most. 4, 1, 1; Ter. Hec. 4, 4, 41:

calumniā,

Quint. 9, 4, 57:

malis,

Lucr. 2, 4:

dolore,

Cic. Lael. 6, 22; id. Fin. 1, 11, 38:

febri,

id. Fam. 16, 15, 1, and by poet. license with an inverted construction:

caruitne febris te heri?

Plaut. Curc. 1, 1, 17:

morbis,

Cic. Ac. 1, 10, 38:

malo,

id. Tusc. 3, 18, 40:

suspicione,

id. Rosc. Am. 20, 55; Quint. 2, 2, 14:

vitiis,

Hor. C. 3, 27, 39; Quint. 8, 3, 1; 8, 3, 41:

stultitiā,

Hor. Ep. 1, 1, 42:

ambitione,

id. ib. 2, 2, 206:

appellatione,

Quint. 8, 2, 5:

omnibus his quasi morbis voluit carere sapientem,

Cic. Ac. 1, 10, 38:

calumniā,

Quint. 9, 4, 57:

conspiratione et periculo,

Suet. Aug. 19:

stultitiae atque ignorantiae crimine, Auct. B. G. 8 praef.: communi sensu,

Hor. S. 1, 3, 66:

morte,

to be immortal, id. C. 2, 8, 12; Ov. M. 15, 158:

suis figurā,

id. ib. 14, 286; cf.

of virtue, personified: culpāque omni carens praeter se ipsam nihil censet ad se pertinere,

Cic. Tusc. 5, 1, 4.—

To be without a thing from free-will, i.e. to deprive one ' s self of a thing [p. 292] not to make use of it, to deny one ' s self a thing, to abstain from (syn.: abstineo, absum; hence opp. utor; v. the foll.):

temeto,

Plaut. Truc. 4, 3, 59; Cic. Rep. Fragm. ap. Non. p. 5, 18; cf.

vino,

Plaut. As. 4, 1, 57:

nec Veneris fructu,

renounces not. Lucr. 4, 1073:

lubidinibus,

Sall. C. 13, 5:

amicorum facultatibus,

Nep. Epam. 3, 4:

mulieribus facile,

id. Phoc. 1, 3; cf. absol.:

satiatis vero et expletis jucundius est carere quam frui,

Cic. Sen. 14, 47.—With acc.:

Tandem non ego illam caream, ei sit opus, vel totum triduom?

Ter. Eun. 2, 1, 18.— Hence,

Of localities, to hold one ' s self aloof from, not to go to; or merely, to be absent from (cf. abstineo, II.):

foro, senatu, publico,

Cic. Mil. 7, 18; cf.:

provinciā domoque,

id. Verr. 2, 4, 19, § 41:

aspectu civium,

id. Cat. 1, 7, 17:

declamationibus nostris,

id. Fam. 7, 33, 1:

forensi luce,

id. Brut. 8, 32:

patria,

Nep. Pelop. 1, 4; Tac. A. 4, 58:

Roma,

Cic. Att. 9, 19, 1.—

Of inanimate subjects:

terra caret vero sensu,

Lucr. 2, 652; cf. id. 2, 990, and 1, 573:

haec duo tempora carent crimine,

Cic. Lig. 2, 4:

carere omni malo mortem,

id. Tusc. 1, 12, 26:

an ulla putatis Dona carere dolis Danaum?

Verg. A. 2, 44:

nec lacrimis caruere genae,

id. ib. 5, 173:

pars quae peste caret,

id. ib. 9, 540:

oratio, quae astu caret,

Quint. 9, 1, 20:

oeconomia nomine Latino caret,

id. 3, 3, 9:

quae caret ora cruore nostro?

Hor. C. 2, 1, 36:

caret Ripa ventis,

id. ib. 3, 29, 23:

aditu carentia saxa,

Ov. M. 3, 226:

nivibus caritura Rhodope,

id. ib. 2, 222:

naturae vero rerum vis atque vis atque majestas in omnibus momentis fide caret,

Plin. 7, 1, 1, § 7.—

To be deprived of, to be without, to feel the want of, to want something that is desirable:

voluptate virtus saepe caret, nunquam indiget,

Sen. Vit. Beat. 7, 2:

patriā,

Ter. Heaut. 1, 1, 85:

quam huic erat miserum carere consuetudine amicorum, societate victus, sermone omnino familiari!

Cic. Tusc. 5, 22, 63:

hac luce,

id. ib. 1, 6, 12:

voluptatibus,

id. Sen. 3, 7:

commodis omnibus,

id. Rosc. Am. 15, 44:

provinciis atque oris Italiae maritimis ac portibus nostris,

id. Imp. Pomp. 18, 55:

tali munere,

Verg. A. 5, 651:

citharā,

Hor. C. 1, 31, 20:

vate sacro,

id. ib. 4, 9, 28:

patrio sepulcro,

id. S. 2, 3, 196:

libertate,

id. Ep. 1, 10, 40:

honore,

Ov. M. 15, 614:

laude,

Quint. 2, 20, 10 al.:

caret omni Majorum censu,

has lost, dissipated, Juv. 1, 59.—

With gen.:

tui carendum quod erat,

Ter. Heaut. 2, 4, 20; so Laev. ap. Gell. 19, 7, 7.—

With acc.:

quia Id quod amo careo,

Plaut. Curc. 1, 2, 49; cf. id. Poen. 4, 1, 4: eos parentes careo, Turp. ap. Non. p. 466, 8:

DVLCEM. CARVI. LVCEM. CVM. TE. AMISI.,

Inscr. Grut. 572, 7; so ib. 770, 9;

hence careri,

pass., Marc. Emp. 36 med.; cf.:

virque mihi dempto fine carendus abest,

Ov. H. 1, 50.—

With the access. idea of the subjective state of mind or feeling, to feel the want of a thing, to miss: triste enim est nomen ipsum carendi, quia subicitur haec vis; habuit, non habet;

desiderat, requirit, indiget,

Cic. Tusc. 1, 36, 87; cf.

the context: carere igitur hoc significat, egere eo quod habere velis,

id. ib. §

88: non caret is qui non desiderat,

id. Sen. 14, 47.

căvĕo, cāvi, cautum, (2 d pers. sing. scanned cavĕs, Ter. Ad. 2, 1, 19; imper. cavĕ, Plaut. As. 2, 4, 61; id. Capt. 2, 3, 71; id. Most. 1, 4, 13 et saep.: Cat. 50, 19; Hor. S. 2, 3, 38; Prop. 1, 7, 25; v. Neue, Formenl. 2, p. 435; old sup. CAVĬTVM, C. I. L. 1, 200, 6 sq.), 3, v. n. and a. [root SKOF- or KOF-, to be wary; whence Gr. thuoskoos, akouô, etc.; Lat. causa, cura; cf. also Germ. scheuen; Engl. shy], to be on one ' s guard, either for one's self or (more rarely) for another; hence,

In gen., with and without sibi, to be on one ' s guard, to take care, take heed, beware, guard against, avoid, = phulassomai, and the Fr. se garder, prendre garde, etc.; constr., absol., with ub, and in a course of action with ne or ut (also ellipt. with the simple subj.); or, as in Greek, with acc. (= phulassomai ti); hence also pass. and with inf., and once with cum.

Absol.:

qui consulte, docte, atque astute cavet,

Plaut. Rud. 4, 7, 14:

faciet, nisi caveo,

Ter. Heaut. 4, 4, 8:

ego cavebo,

id. Ad. 4, 2, 12; 1, 1, 45:

erunt (molesti) nisi cavetis. Cautum est, inquit,

Cic. Ac. 2, 29, 93; Quint. 8, 3, 47:

cum animum attendisset ad cavendum,

Nep. Alcib. 5, 2; Suet. Claud. 37:

metues, doctusque cavebis,

Hor. S. 2, 7, 68.—Esp. freq. in the warning cave, look out! be careful! Ter. And. 1, 2, 34; id. Phorm. 2, 3, 51; Hor. C. 1, 14, 16; Ov. M. 2, 89.—

With ab and abl.:

eo mi abs te caveo cautius,

Plaut. Men. 1, 2, 42; id. Ps. 1, 5, 59; 4, 7, 128:

si abs te modo uno caveo,

id. Most. 3, 3, 24; Ter. Eun. 5, 2, 44:

sibi ab eo,

Plaut. Bacch. 4, 4, 87:

navis Aps quă cavendum nobis sane censeo,

id. Men. 2, 2, 70:

pater a me petiit Ut mihi caverem a Pseudolo servo suo,

id. Ps. 3, 2, 108:

a crasso infortunio,

id. Rud. 3, 5, 53:

ille Pompeium monebat, ut meam domum metueret, atque a me ipso caveret,

Cic. Sest. 64, 133:

caveo ab homine impuro,

id. Phil. 12, 10, 25:

a Cassio,

Suet. Calig. 57:

a veneno,

Cic. Fin. 5, 22, 64:

ab insidiis,

Sall. J. 108, 2:

monitum ut sibi ab insidiis Rufini caveret,

App. Mag. 87, p. 329, 16; id. M. 2, p. 117, 3.—

With the simple abl.:

caveo malo,

Plaut. Bacch. 1, 2, 39:

infortunio,

id. Rud. 3, 5, 48: id. Cas. 2, 6, 59; id. Men. 1, 2, 13; id. Pers. 3, 1, 41:

ipsus sibi cavit loco,

i. e. got out of the way, Ter. Eun. 4, 7, 12.—

With cum (rare):

Hercle, mihi tecum cavendum est,

with you, I must look out for myself, Plaut. Most. 5, 2, 21.—

With adversus, Quint. 9, 1, 20. —

Followed by a final clause.

With ne, to take heed that... not, to be on one ' s guard lest: qui cavet ne decipiatur, vix cavet;

cum etiam cavet, etiam cum cavisse ratus est, saepe is cautor captus est,

Plaut. Capt. 2, 2, 5 and 6:

caves, ne videat, etc.,

Ter. Heaut. 2, 2, 6:

ego me scio cavisse, ne ulla merito contumelia Fieri a nobis posset,

id. Hec. 3, 5, 20; Afran. ap. Non. p. 111, 14; Lucr. 4, 1141:

cavete, judices, ne nova... proscriptio instaurata esse videatur,

Cic. Rosc. Am. 53, 153; id. Div. 2, 40, 84; id. Fam. 3, 12, 4; 11, 21, 4; Sall. J. 55, 3; Suet. Tib. 37:

cave, ne,

Cat. 61, 152; Hor. C. 3, 7, 24; id. S. 2, 3, 177; id. Ep. 1, 6, 32; 1, 13, 19; Ov. M. 2, 89; 10, 685:

cave sis, ne,

Plaut. Am. 2, 2, 215:

caveto ne,

Cato, R. R. 5, 6:

caveas, ne,

Hor. S. 2, 1, 80:

caveant, ne,

id. A. P. 244:

cavendum est, ne,

Cic. Off. 1, 39, 140; Quint. 4, 3, 8; 12, 11, 2; Suet. Tib. 67; Quint. 9, 4, 23; 5, 11, 27.—

With ut ne (rare):

quod ut ne accidat cavendum est,

Cic. Lael. 26, 99.—

With a simple subj.; so only imper.: cave or cavete (cf. age), beware of, take care not, etc.:

cave geras,

Plaut. Capt. 2, 3, 79:

dixeris,

Ter. Ad. 3, 4, 12:

faxis cave,

id. And. 4, 4, 14; id. Heaut. 1, 2, 13; Hor. S. 2, 3, 38:

sis,

Ter. Eun. 4, 7, 29:

contingas,

Lucr. 2, 755:

despuas,

Cat. 50, 19:

ignoscas,

Cic. Lig. 5, 14:

existimes,

id. Fam. 9, 24, 4:

putes,

id. ib. 10, 12, 1 al.—Rarely with 1 st pers.:

cave posthac, si me amas, umquam istuc verbum ex te audiam,

Ter. Heaut. 5, 4, 8; cf. id. ib. 5, 4, 9.—With 3 d pers.:

resciscat quisquam,

Ter. Phorm. 5, 1, 37:

te fratrum misereatur,

Cic. Lig. 5, 14:

roget te,

Hor. S. 2, 5, 75:

cave quisquam flocci fecerit,

Plaut. Men. 5, 7, 5:

armis concurrant arma cavete,

Verg. A. 11, 293.—And like age, cave with a verb in plur.:

cave dirumpatis,

Plaut. Poen. prol. 117.—

With ut, to take care that:

cauto opu'st, Ut sobrie hoc agatur,

Plaut. Capt. 2, 1, 29; cf.

D. 2, infra: tertium est, ut caveamus, ut ea, quae, etc.,

Cic. Off. 1, 39, 141:

quaero quid sit, quod... tam accurate caveat et sanciat, ut heredes sui dent, etc.,

id. Fin. 2, 31, 101:

caverat sibi ille adulter omnium ut suorum scelerum socium te adjutoremque praebeas,

id. Pis. 12, 28; Liv. 3, 10, 14; Plin. Pan. 39, 1:

cavebitur ut, etc.,

Col. 2, 8, 3; cf. under II. A.—Very rarely with ut omitted, take care to, be sure to (late Lat.):

sed heus tu... cave regrediare cenā maturius,

App. M. 2, p. 122, 32; 2, p. 124, [p. 306] 35.—

As act.

With acc. of pers. or thing against which warning is given or beed taken, to guard against, to be aware of, to beware of, etc.:

profecto quid nunc primum caveam, nescio,

Plaut. Ps. 3, 2, 104:

tu, quod cavere possis, stultum admittere'st,

Ter. Eun. 4, 6, 23; Lucil. ap. Non. p. 437, 23:

caveamus fulminis ictum,

Lucr. 6, 406: cave canem, Varr. ap. Non. p. 153, 1; Inscr. Orell. 4320;

v. canis: interventum alicujus,

Cic. Att. 16, 11, 1:

omnia,

id. Fam. 11, 21, 4:

me,

id. Dom. 11, 28:

vallum caecum fossasque,

Caes. B. C. 1, 28:

quam sit bellum cavere malum,

Cic. de Or. 1, 58, 247:

vim atque opes,

Tac. A. 11, 1; cf. Suet. Tib. 72:

male praecinctum puerum,

id. Caes. 456:

periculum,

id. ib. 81; id. Galb. 19:

insidias,

id. Caes. 86; Tac. A. 13, 13:

exitum,

Suet. Tib. 83:

annum,

id. Ner. 40:

maculas,

Hor. A. P. 353:

jurgia,

Ov. A. A. 1, 591:

hunc tu caveto,

Hor. S. 1, 4, 85:

proditorem,

Quint. 7, 1, 30:

hoc caverat mens provida Reguli,

had prevented, Hor. C. 3, 5, 13:

cave quicquam,

be a little careful, Plaut. Am. 2, 1, 61.—

Pass.: quid cavendum tibi censere, Lucil. ap. Non. p. 437, 22:

cavenda est etiam gloriae cupiditas,

Cic. Off. 1, 20, 68:

cetera, quae quidem consilio provideri poterunt, cavebuntur,

id. Att. 10, 16, 2; Quint. 8, 2, 2; 9, 4, 143; 11, 3, 27 (cf. id. 6, 5, 2):

in hoc pestifero bello cavendo,

Cic. Fam. 4, 3, 1:

quod multis rationibus caveri potest,

id. Off. 2, 24, 84; Sall. J. 67, 2:

prius quod cautum oportuit, Postquam comedit rem, post rationem putat,

Plaut. Trin. 2, 4, 14:

ego tibi cautum volo,

id. Pers. 3, 1, 41:

satis cautum tibi ad defensionem fore,

Cic. Verr. 2, 1, 35, § 88:

quid quisque vitet, nunquam homini satis Cautum est,

Hor. C. 2, 13, 14:

id modo simul orant ac monent, ut ipsis ab invidiā caveatur,

Liv. 3, 52, 11; cf.

B. 1. supra: cauto opus est,

care must be taken, Plaut. Cist. 2, 1, 64; id. Most. 4, 2, 21; id. Merc. 2, 3, 133.—

With inf.:

in quibus cave vereri ( = noli),

Cic. Att. 3, 17, 3:

caveret id petere a populo Romano, quod, etc.,

Sall. J. 64, 2:

caveto laedere,

Cat. 50, 21:

occursare capro caveto,

Verg. E. 9, 25:

commisisse cavet, quod, etc.,

Hor. A. P. 168:

cave Spem festinando praecipitare meam,

Ov. P. 3, 1, 139:

ut pedes omnino caveant tinguere,

Plin. 8, 42, 68, § 169.

Esp.

Law t. t., to take care for, provide, order something, legally, or (of private relations) to order, decree, dispose of in writing, by will, to stipulate, etc.:

cum ita caverent, si, etc.,

Cic. Verr. 2, 1, 11, § 31:

duae sunt praeterea leges de sepulcris, quarum altera privatorum aedificiis, altera ipsis sepulcris cavet,

id. Leg. 2, 24, 61:

cautum est in Scipionis legibus ne plures essent, etc.,

id. Verr. 2, 2, 50, § 123:

cautum est lege XII. Tab., ut, etc.,

Plin. 16, 5, 6, § 15:

cavebatur ut, etc.,

Suet. Aug. 1;

so,

id. ib. 65; id. Tib. 75:

quae legibus cauta sunt,

Quint. 5, 10, 13:

aliā in lege cautum,

Cic. Inv. 2, 41, 119:

cautum est de numero,

Suet. Caes. 10; cf. id. Aug. 40:

heredi caveri,

Cic. Inv. 2, 41, 120; cf. id. Fam. 7, 6, 2:

si hoc, qui testamentum faciebat, cavere noluisset,

id. Leg. 2, 21, 53:

testamento cavere ut dies natalis ageretur,

id. Fin. 2, 31, 103; cf. Suet. Aug. 59; id. Dom. 9; id. Tib. 50:

sibi se privatim nihil cavere... militibus cavendum, quod apud patres semel plebi, iterum legionibus cautum sit ne fraudi secessio esset,

to make conditions, stipulate, Liv. 7, 41, 2.—

In the lang. of business.

Cavere ab aliquo, to make one ' s self secure, to procure bail or surety:

tibi ego, Brute, non solvam, nisi prius a te cavero, amplius, etc.,

Cic. Brut. 5, 18; id. Verr. 2, 2, 23, § 55; cf. infra 2.; and cautio, II.—So absol.:

quid ita Flavio sibi cavere non venit in mentem,

to take security, Cic. Rosc. Com. 12, 35.—

To make one secure by bail or surety (either written or oral), to give security, to guarantee (cf. supra 1., and cautio;

syn.: spondeo, cautionem praesto),

Cic. Clu. 59, 162; cf. id. Verr. 2, 1, 54, § 142:

pecunia, quam mihi Stichus Titii servus caverat,

Dig. 46, 3, 89:

cavere summam,

ib. 29, 2, 97:

chirographum,

ib. 46, 3, 89:

cautionem,

ib. 46, 8, 6:

civitates obsidibus de pecuniā cavent,

Caes. B. G. 6, 2:

quoniam de obsidibus inter se cavere non possent,

id. ib. 7, 2; cf. Liv. 9, 42; 24, 2:

cavere capite pro re aliquā,

Plin. 34, 7, 17, § 38:

jurejurando et chirographo de eā re,

Suet. Calig. 12:

cavere in duplum,

id. Aug. 41; Tac. A. 6, 17.—Rarely, cavere personae publicae, to give security before a public authority, Just. Inst. 1, 11, 3.—

In boxing, etc., to parry, to ward off a blow:

adversos ictus cavere ac propulsare,

Quint. 9, 1, 20; 5, 13, 54; cf. id. 9, 4, 8; 4, 2, 26.—

Cavere alicui.

To keep something from one, to protect, have a care for, make safe, take care of (cf.:

prohibeo, defendo, provideo): scabiem pecori et jumentis caveto,

Cato, R. R. 5, 7:

melius ei cavere volo, quam ipse aliis solet,

Cic. Fam. 3, 1, 3:

mihi meisque,

id. Top. 1, 4; id. Fam. 7, 6, 2:

veterani, quibus hic ordo diligentissime caverat,

id. Phil. 1, 2, 6; cf.: qui in Oratore tuo caves tibi per Brutum, Caes. ap. Cic. Fam. 6, 7, 4:

quique aliis cavit, non cavet ipsi sibi,

Ov. A. A. 1, 84:

securitati,

Suet. Tit. 6:

concordiae publicae,

Vell. 2, 48, 5; Petr. 133; Sil. 8, 493.—

Affirmatively, to take care for, attend to a thing for a person, provide: Ba. Haec ita me orat sibi qui caveat aliquem ut hominem reperiam... Id, amabo te, huic caveas. Pi. Quid isti caveam? Plaut. Bacch. 1, 1, 8; 1, 1, 10; cf. I. C. 3. supra.—Hence, cautus, a, um, P. a.

Neutr., careful, circumspect, wary, cautious, provident (syn.: providus, prudens;

class. in prose and poetry): ut cautus est, ubi nihil opu'st,

Ter. Phorm. 4, 5, 3:

parum cauti providique,

Cic. Rosc. Am. 40, 117:

cauti in periculis,

id. Agr. 1, 9, 27:

in scribendo,

id. Q. Fr. 3, 9, 3:

in credendo,

id. Att. 10, 9, 3:

in verbis serendis,

Hor. A. P. 46:

mensor,

Ov. M. 1, 136:

mariti,

id. ib. 9, 751:

lupus,

Hor. Ep. 1, 16, 50:

vulpes,

id. ib. 1, 1, 73 et saep.:

quem certi homines monuerunt, ut cautior esset,

Cic. Sest. 18, 41:

dubium cautior an audentior,

Suet. Caes. 58.—Constr. with ad:

ad praesentius malum cautiores,

Liv. 24, 32, 3; Tib. 1, 9, 46; Quint. 6, 1, 20. —With adversus:

parum cautus adversus colloquii fraudem,

Liv. 38, 25, 7.—With erga:

erga bona sua satis cautus,

Curt. 10, 1, 40.—With contra:

contra quam (fortunam) non satis cauta mortalitas est,

Curt. 8, 4, 24.—With inf.:

cautum dignos assumere,

Hor. S. 1, 6, 51.—With gen.:

rei divinae,

Macr. S. 1, 15.—

Transf. to inanimate things:

consilium,

Cic. Phil. 13, 3, 6; Tac. A. 11, 29:

cautissima senectus,

id. H. 2, 76:

pectus,

Prop. 3 (4), 5, 8:

manus,

Ov. F. 2, 336:

terga,

id. Tr. 1, 9, 20:

arma,

Sil. 14, 188:

timor,

Ov. Tr. 3, 4, 65.— Subst.: cauta, ōrum, n.:

legum,

the provisions, Cassiod. Var. 5, 14.—

Pass. (acc. to I. B. 1., and II. B.), made safe, secured:

cautos nominibus rectis expendere nummos,

Hor. Ep. 2, 1, 105:

cautus ab incursu belli,

Luc. 4, 409: quo mulieri esset res cautior ( that her property might be made more secure), curavit, ut, etc., Cic. Caecin. 4, 11.—

Trop., safe, secure (rare):

in eam partem peccare, quae est cautior,

Cic. Rosc. Am. 20, 56:

(civitates) murorum firmitate cautissimae,

Amm. 14, 8, 13.— Adv.: cau-tē.

(Acc. to caveo, I. A.) Cautiously:

caute et cogitate rem tractare,

Plaut. Trin. 2, 2, 46:

pedetentimque dicere,

Cic. Clu. 42, 118:

et cum judicio,

Quint. 10, 2, 3 et saep. — Comp., Cic. Deiot. 6, 18; Quint. 2, 15, 21; 9, 2, 76; Hor. C. 1, 8, 10 al.— Sup., Cic. Att. 15, 26, 3.—

(Acc. to caveo, I. B. 1.) With security, cautiously, Cic. Leg. 2, 21, 53:

aliter nec caute nec jure fieri potest,

id. Att. 15, 17, 1.

căvĕo, cāvi, cautum, (2 d pers. sing. scanned cavĕs, Ter. Ad. 2, 1, 19; imper. cavĕ, Plaut. As. 2, 4, 61; id. Capt. 2, 3, 71; id. Most. 1, 4, 13 et saep.: Cat. 50, 19; Hor. S. 2, 3, 38; Prop. 1, 7, 25; v. Neue, Formenl. 2, p. 435; old sup. CAVĬTVM, C. I. L. 1, 200, 6 sq.), 3, v. n. and a. [root SKOF- or KOF-, to be wary; whence Gr. thuoskoos, akouô, etc.; Lat. causa, cura; cf. also Germ. scheuen; Engl. shy], to be on one ' s guard, either for one's self or (more rarely) for another; hence,

In gen., with and without sibi, to be on one ' s guard, to take care, take heed, beware, guard against, avoid, = phulassomai, and the Fr. se garder, prendre garde, etc.; constr., absol., with ub, and in a course of action with ne or ut (also ellipt. with the simple subj.); or, as in Greek, with acc. (= phulassomai ti); hence also pass. and with inf., and once with cum.

Absol.:

qui consulte, docte, atque astute cavet,

Plaut. Rud. 4, 7, 14:

faciet, nisi caveo,

Ter. Heaut. 4, 4, 8:

ego cavebo,

id. Ad. 4, 2, 12; 1, 1, 45:

erunt (molesti) nisi cavetis. Cautum est, inquit,

Cic. Ac. 2, 29, 93; Quint. 8, 3, 47:

cum animum attendisset ad cavendum,

Nep. Alcib. 5, 2; Suet. Claud. 37:

metues, doctusque cavebis,

Hor. S. 2, 7, 68.—Esp. freq. in the warning cave, look out! be careful! Ter. And. 1, 2, 34; id. Phorm. 2, 3, 51; Hor. C. 1, 14, 16; Ov. M. 2, 89.—

With ab and abl.:

eo mi abs te caveo cautius,

Plaut. Men. 1, 2, 42; id. Ps. 1, 5, 59; 4, 7, 128:

si abs te modo uno caveo,

id. Most. 3, 3, 24; Ter. Eun. 5, 2, 44:

sibi ab eo,

Plaut. Bacch. 4, 4, 87:

navis Aps quă cavendum nobis sane censeo,

id. Men. 2, 2, 70:

pater a me petiit Ut mihi caverem a Pseudolo servo suo,

id. Ps. 3, 2, 108:

a crasso infortunio,

id. Rud. 3, 5, 53:

ille Pompeium monebat, ut meam domum metueret, atque a me ipso caveret,

Cic. Sest. 64, 133:

caveo ab homine impuro,

id. Phil. 12, 10, 25:

a Cassio,

Suet. Calig. 57:

a veneno,

Cic. Fin. 5, 22, 64:

ab insidiis,

Sall. J. 108, 2:

monitum ut sibi ab insidiis Rufini caveret,

App. Mag. 87, p. 329, 16; id. M. 2, p. 117, 3.—

With the simple abl.:

caveo malo,

Plaut. Bacch. 1, 2, 39:

infortunio,

id. Rud. 3, 5, 48: id. Cas. 2, 6, 59; id. Men. 1, 2, 13; id. Pers. 3, 1, 41:

ipsus sibi cavit loco,

i. e. got out of the way, Ter. Eun. 4, 7, 12.—

With cum (rare):

Hercle, mihi tecum cavendum est,

with you, I must look out for myself, Plaut. Most. 5, 2, 21.—

With adversus, Quint. 9, 1, 20. —

Followed by a final clause.

With ne, to take heed that... not, to be on one ' s guard lest: qui cavet ne decipiatur, vix cavet;

cum etiam cavet, etiam cum cavisse ratus est, saepe is cautor captus est,

Plaut. Capt. 2, 2, 5 and 6:

caves, ne videat, etc.,

Ter. Heaut. 2, 2, 6:

ego me scio cavisse, ne ulla merito contumelia Fieri a nobis posset,

id. Hec. 3, 5, 20; Afran. ap. Non. p. 111, 14; Lucr. 4, 1141:

cavete, judices, ne nova... proscriptio instaurata esse videatur,

Cic. Rosc. Am. 53, 153; id. Div. 2, 40, 84; id. Fam. 3, 12, 4; 11, 21, 4; Sall. J. 55, 3; Suet. Tib. 37:

cave, ne,

Cat. 61, 152; Hor. C. 3, 7, 24; id. S. 2, 3, 177; id. Ep. 1, 6, 32; 1, 13, 19; Ov. M. 2, 89; 10, 685:

cave sis, ne,

Plaut. Am. 2, 2, 215:

caveto ne,

Cato, R. R. 5, 6:

caveas, ne,

Hor. S. 2, 1, 80:

caveant, ne,

id. A. P. 244:

cavendum est, ne,

Cic. Off. 1, 39, 140; Quint. 4, 3, 8; 12, 11, 2; Suet. Tib. 67; Quint. 9, 4, 23; 5, 11, 27.—

With ut ne (rare):

quod ut ne accidat cavendum est,

Cic. Lael. 26, 99.—

With a simple subj.; so only imper.: cave or cavete (cf. age), beware of, take care not, etc.:

cave geras,

Plaut. Capt. 2, 3, 79:

dixeris,

Ter. Ad. 3, 4, 12:

faxis cave,

id. And. 4, 4, 14; id. Heaut. 1, 2, 13; Hor. S. 2, 3, 38:

sis,

Ter. Eun. 4, 7, 29:

contingas,

Lucr. 2, 755:

despuas,

Cat. 50, 19:

ignoscas,

Cic. Lig. 5, 14:

existimes,

id. Fam. 9, 24, 4:

putes,

id. ib. 10, 12, 1 al.—Rarely with 1 st pers.:

cave posthac, si me amas, umquam istuc verbum ex te audiam,

Ter. Heaut. 5, 4, 8; cf. id. ib. 5, 4, 9.—With 3 d pers.:

resciscat quisquam,

Ter. Phorm. 5, 1, 37:

te fratrum misereatur,

Cic. Lig. 5, 14:

roget te,

Hor. S. 2, 5, 75:

cave quisquam flocci fecerit,

Plaut. Men. 5, 7, 5:

armis concurrant arma cavete,

Verg. A. 11, 293.—And like age, cave with a verb in plur.:

cave dirumpatis,

Plaut. Poen. prol. 117.—

With ut, to take care that:

cauto opu'st, Ut sobrie hoc agatur,

Plaut. Capt. 2, 1, 29; cf.

D. 2, infra: tertium est, ut caveamus, ut ea, quae, etc.,

Cic. Off. 1, 39, 141:

quaero quid sit, quod... tam accurate caveat et sanciat, ut heredes sui dent, etc.,

id. Fin. 2, 31, 101:

caverat sibi ille adulter omnium ut suorum scelerum socium te adjutoremque praebeas,

id. Pis. 12, 28; Liv. 3, 10, 14; Plin. Pan. 39, 1:

cavebitur ut, etc.,

Col. 2, 8, 3; cf. under II. A.—Very rarely with ut omitted, take care to, be sure to (late Lat.):

sed heus tu... cave regrediare cenā maturius,

App. M. 2, p. 122, 32; 2, p. 124, [p. 306] 35.—

As act.

With acc. of pers. or thing against which warning is given or beed taken, to guard against, to be aware of, to beware of, etc.:

profecto quid nunc primum caveam, nescio,

Plaut. Ps. 3, 2, 104:

tu, quod cavere possis, stultum admittere'st,

Ter. Eun. 4, 6, 23; Lucil. ap. Non. p. 437, 23:

caveamus fulminis ictum,

Lucr. 6, 406: cave canem, Varr. ap. Non. p. 153, 1; Inscr. Orell. 4320;

v. canis: interventum alicujus,

Cic. Att. 16, 11, 1:

omnia,

id. Fam. 11, 21, 4:

me,

id. Dom. 11, 28:

vallum caecum fossasque,

Caes. B. C. 1, 28:

quam sit bellum cavere malum,

Cic. de Or. 1, 58, 247:

vim atque opes,

Tac. A. 11, 1; cf. Suet. Tib. 72:

male praecinctum puerum,

id. Caes. 456:

periculum,

id. ib. 81; id. Galb. 19:

insidias,

id. Caes. 86; Tac. A. 13, 13:

exitum,

Suet. Tib. 83:

annum,

id. Ner. 40:

maculas,

Hor. A. P. 353:

jurgia,

Ov. A. A. 1, 591:

hunc tu caveto,

Hor. S. 1, 4, 85:

proditorem,

Quint. 7, 1, 30:

hoc caverat mens provida Reguli,

had prevented, Hor. C. 3, 5, 13:

cave quicquam,

be a little careful, Plaut. Am. 2, 1, 61.—

Pass.: quid cavendum tibi censere, Lucil. ap. Non. p. 437, 22:

cavenda est etiam gloriae cupiditas,

Cic. Off. 1, 20, 68:

cetera, quae quidem consilio provideri poterunt, cavebuntur,

id. Att. 10, 16, 2; Quint. 8, 2, 2; 9, 4, 143; 11, 3, 27 (cf. id. 6, 5, 2):

in hoc pestifero bello cavendo,

Cic. Fam. 4, 3, 1:

quod multis rationibus caveri potest,

id. Off. 2, 24, 84; Sall. J. 67, 2:

prius quod cautum oportuit, Postquam comedit rem, post rationem putat,

Plaut. Trin. 2, 4, 14:

ego tibi cautum volo,

id. Pers. 3, 1, 41:

satis cautum tibi ad defensionem fore,

Cic. Verr. 2, 1, 35, § 88:

quid quisque vitet, nunquam homini satis Cautum est,

Hor. C. 2, 13, 14:

id modo simul orant ac monent, ut ipsis ab invidiā caveatur,

Liv. 3, 52, 11; cf.

B. 1. supra: cauto opus est,

care must be taken, Plaut. Cist. 2, 1, 64; id. Most. 4, 2, 21; id. Merc. 2, 3, 133.—

With inf.:

in quibus cave vereri ( = noli),

Cic. Att. 3, 17, 3:

caveret id petere a populo Romano, quod, etc.,

Sall. J. 64, 2:

caveto laedere,

Cat. 50, 21:

occursare capro caveto,

Verg. E. 9, 25:

commisisse cavet, quod, etc.,

Hor. A. P. 168:

cave Spem festinando praecipitare meam,

Ov. P. 3, 1, 139:

ut pedes omnino caveant tinguere,

Plin. 8, 42, 68, § 169.

Esp.

Law t. t., to take care for, provide, order something, legally, or (of private relations) to order, decree, dispose of in writing, by will, to stipulate, etc.:

cum ita caverent, si, etc.,

Cic. Verr. 2, 1, 11, § 31:

duae sunt praeterea leges de sepulcris, quarum altera privatorum aedificiis, altera ipsis sepulcris cavet,

id. Leg. 2, 24, 61:

cautum est in Scipionis legibus ne plures essent, etc.,

id. Verr. 2, 2, 50, § 123:

cautum est lege XII. Tab., ut, etc.,

Plin. 16, 5, 6, § 15:

cavebatur ut, etc.,

Suet. Aug. 1;

so,

id. ib. 65; id. Tib. 75:

quae legibus cauta sunt,

Quint. 5, 10, 13:

aliā in lege cautum,

Cic. Inv. 2, 41, 119:

cautum est de numero,

Suet. Caes. 10; cf. id. Aug. 40:

heredi caveri,

Cic. Inv. 2, 41, 120; cf. id. Fam. 7, 6, 2:

si hoc, qui testamentum faciebat, cavere noluisset,

id. Leg. 2, 21, 53:

testamento cavere ut dies natalis ageretur,

id. Fin. 2, 31, 103; cf. Suet. Aug. 59; id. Dom. 9; id. Tib. 50:

sibi se privatim nihil cavere... militibus cavendum, quod apud patres semel plebi, iterum legionibus cautum sit ne fraudi secessio esset,

to make conditions, stipulate, Liv. 7, 41, 2.—

In the lang. of business.

Cavere ab aliquo, to make one ' s self secure, to procure bail or surety:

tibi ego, Brute, non solvam, nisi prius a te cavero, amplius, etc.,

Cic. Brut. 5, 18; id. Verr. 2, 2, 23, § 55; cf. infra 2.; and cautio, II.—So absol.:

quid ita Flavio sibi cavere non venit in mentem,

to take security, Cic. Rosc. Com. 12, 35.—

To make one secure by bail or surety (either written or oral), to give security, to guarantee (cf. supra 1., and cautio;

syn.: spondeo, cautionem praesto),

Cic. Clu. 59, 162; cf. id. Verr. 2, 1, 54, § 142:

pecunia, quam mihi Stichus Titii servus caverat,

Dig. 46, 3, 89:

cavere summam,

ib. 29, 2, 97:

chirographum,

ib. 46, 3, 89:

cautionem,

ib. 46, 8, 6:

civitates obsidibus de pecuniā cavent,

Caes. B. G. 6, 2:

quoniam de obsidibus inter se cavere non possent,

id. ib. 7, 2; cf. Liv. 9, 42; 24, 2:

cavere capite pro re aliquā,

Plin. 34, 7, 17, § 38:

jurejurando et chirographo de eā re,

Suet. Calig. 12:

cavere in duplum,

id. Aug. 41; Tac. A. 6, 17.—Rarely, cavere personae publicae, to give security before a public authority, Just. Inst. 1, 11, 3.—

In boxing, etc., to parry, to ward off a blow:

adversos ictus cavere ac propulsare,

Quint. 9, 1, 20; 5, 13, 54; cf. id. 9, 4, 8; 4, 2, 26.—

Cavere alicui.

To keep something from one, to protect, have a care for, make safe, take care of (cf.:

prohibeo, defendo, provideo): scabiem pecori et jumentis caveto,

Cato, R. R. 5, 7:

melius ei cavere volo, quam ipse aliis solet,

Cic. Fam. 3, 1, 3:

mihi meisque,

id. Top. 1, 4; id. Fam. 7, 6, 2:

veterani, quibus hic ordo diligentissime caverat,

id. Phil. 1, 2, 6; cf.: qui in Oratore tuo caves tibi per Brutum, Caes. ap. Cic. Fam. 6, 7, 4:

quique aliis cavit, non cavet ipsi sibi,

Ov. A. A. 1, 84:

securitati,

Suet. Tit. 6:

concordiae publicae,

Vell. 2, 48, 5; Petr. 133; Sil. 8, 493.—

Affirmatively, to take care for, attend to a thing for a person, provide: Ba. Haec ita me orat sibi qui caveat aliquem ut hominem reperiam... Id, amabo te, huic caveas. Pi. Quid isti caveam? Plaut. Bacch. 1, 1, 8; 1, 1, 10; cf. I. C. 3. supra.—Hence, cautus, a, um, P. a.

Neutr., careful, circumspect, wary, cautious, provident (syn.: providus, prudens;

class. in prose and poetry): ut cautus est, ubi nihil opu'st,

Ter. Phorm. 4, 5, 3:

parum cauti providique,

Cic. Rosc. Am. 40, 117:

cauti in periculis,

id. Agr. 1, 9, 27:

in scribendo,

id. Q. Fr. 3, 9, 3:

in credendo,

id. Att. 10, 9, 3:

in verbis serendis,

Hor. A. P. 46:

mensor,

Ov. M. 1, 136:

mariti,

id. ib. 9, 751:

lupus,

Hor. Ep. 1, 16, 50:

vulpes,

id. ib. 1, 1, 73 et saep.:

quem certi homines monuerunt, ut cautior esset,

Cic. Sest. 18, 41:

dubium cautior an audentior,

Suet. Caes. 58.—Constr. with ad:

ad praesentius malum cautiores,

Liv. 24, 32, 3; Tib. 1, 9, 46; Quint. 6, 1, 20. —With adversus:

parum cautus adversus colloquii fraudem,

Liv. 38, 25, 7.—With erga:

erga bona sua satis cautus,

Curt. 10, 1, 40.—With contra:

contra quam (fortunam) non satis cauta mortalitas est,

Curt. 8, 4, 24.—With inf.:

cautum dignos assumere,

Hor. S. 1, 6, 51.—With gen.:

rei divinae,

Macr. S. 1, 15.—

Transf. to inanimate things:

consilium,

Cic. Phil. 13, 3, 6; Tac. A. 11, 29:

cautissima senectus,

id. H. 2, 76:

pectus,

Prop. 3 (4), 5, 8:

manus,

Ov. F. 2, 336:

terga,

id. Tr. 1, 9, 20:

arma,

Sil. 14, 188:

timor,

Ov. Tr. 3, 4, 65.— Subst.: cauta, ōrum, n.:

legum,

the provisions, Cassiod. Var. 5, 14.—

Pass. (acc. to I. B. 1., and II. B.), made safe, secured:

cautos nominibus rectis expendere nummos,

Hor. Ep. 2, 1, 105:

cautus ab incursu belli,

Luc. 4, 409: quo mulieri esset res cautior ( that her property might be made more secure), curavit, ut, etc., Cic. Caecin. 4, 11.—

Trop., safe, secure (rare):

in eam partem peccare, quae est cautior,

Cic. Rosc. Am. 20, 56:

(civitates) murorum firmitate cautissimae,

Amm. 14, 8, 13.— Adv.: cau-tē.

(Acc. to caveo, I. A.) Cautiously:

caute et cogitate rem tractare,

Plaut. Trin. 2, 2, 46:

pedetentimque dicere,

Cic. Clu. 42, 118:

et cum judicio,

Quint. 10, 2, 3 et saep. — Comp., Cic. Deiot. 6, 18; Quint. 2, 15, 21; 9, 2, 76; Hor. C. 1, 8, 10 al.— Sup., Cic. Att. 15, 26, 3.—

(Acc. to caveo, I. B. 1.) With security, cautiously, Cic. Leg. 2, 21, 53:

aliter nec caute nec jure fieri potest,

id. Att. 15, 17, 1.

con-fīdo, fĭsus sum, 3, v. n., to trust confidently in something, confide in, rely firmly upon, to believe, be assured of (as an enhancing of sperare, Cic. Att. 6, 9, 1; Nep. Milt. 1, 1; freq. and class. in prose and poetry); constr. with abl., acc. and inf., with dat., rarely with de, ut, or absol.

With abl. (in verb. finit. very rare with personal object):

aut corporis firmitate aut fortunae stabilitate,

Cic. Tusc. 5, 14, 40:

copiā et facultate causae,

id. Rosc. Com. 1, 2; id. Tusc. 5, 3, 8:

illum, quo antea confidebant, metuunt,

id. Att. 8, 13, 2; id. Clu. 1, 1:

naturā loci,

Caes. B. G. 3, 9; 7, 68; id. B. C. 1, 58:

castrorum propinquitate,

id. ib. 1, 75 fin.; 3, 83; Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 14, 4:

jurejurando,

Suet. Caes. 86; cf.:

neque milites alio duce plus confidere aut audere,

Liv. 21, 4, 4:

socio Ulixe,

Ov. M. 13, 240 (v. also under g).—So esp. with part. pass.:

confisus, a, um: neque Caesar opus intermittit confisus praesidio legionum trium,

Caes. B. C. 1, 42; 1, 75; 3, 106; Auct. B. Alex. 10, 5, Auct. B. G. 8, 3; 8, 15;

Auct. B. Afr. 49: tam potenti duce confisus,

Liv. 24, 5, 12; 28, 42, 12:

nullā aliā urbe,

Cic. Fam. 12, 14, 4; Lentul. ib. 12, 15, 3:

patientiā nostrā,

Plin. Pan. 68, 2:

senatus consulto,

Suet. Caes. 86.—

With acc. and inf. (so most freq. in all per.), Plaut. Stich. 3, 2, 1; Ter. Heaut. 1, 1, 108; id. Ad. 5, 3, 40; Cic. Verr. 2, 5, 69, § 177; id. Off. 3, 2, 5; id. Att. 1, 10, 2; 6, 7, 1; 6, 9, 1 al.; Caes. B. G. 1, 23 fin.; id. B. C. 2, 10; Sall. C. 17, 7; id. J. 26, 1; Nep. Milt. 1, 1; Liv. 4, 32, 6; 36, 40, 2; 44, 13, 7; Quint. 5, 12, 17; 11, 1, 92; Suet. Caes. 29; id. Oth. 10; Ov. M. 9, 256:

(venti et sol) siccare prius confidunt omnia posse Quam, etc.,

Lucr. 5, 391.—

With dat. (very freq.;

and so almost always of personal objects): me perturbasset ejus sententia, nisi vestrae virtuti constantiaeque confiderem,

Cic. Phil. 5, 1, 2; cf. id. Att. 16, 16, A, 5;

1, 9, 2: cui divinationi,

id. Fam. 6, 6, 4:

his rebus magis quam causae suae,

id. Inv. 1, 16, 22; id. Verr. 2, 2, 28, § 69; id. Sest. 64, 135; id. Mil. 23, 61; id. Fin. 1, 9, 31; Liv. 38, 48, 13:

virtuti militum,

Caes. B. C. 3, 24:

cui (peditum parti) maxime confidebat,

id. ib. 2, 40:

equitatui,

id. ib. 3, 94;

Auct. B. Afr. 60: fidei Romanae,

Liv. 21, 19, 10; 22, 18, 8; 29, 12, 1;

40, 12, 15 al.: huic legioni Caesar confidebat maxime,

Caes. B. G. 1, 40; 1, 42. —Esp. freq. with sibi, to rely on one's self, have confidence in one's self:

neque illi sibi confisi ex portā prodire sunt ausi,

Caes. B. C. 3, 7:

dum sibi uterque confideret,

id. ib. 3, 10; Cic. Fl. 1, 5; id. Clu. 23, 63; id. Har. Resp. 16, 35; id. Ac. 2, 11, 36; id. Fin. 3, 8, 29; id. Lael. 5, 17; 9, 30; id. Rep. 3, 13, 23; Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 16, 6; Auct. B. Afr. 19; Sen. Tranq. 14, 2; id. Ep. 72, 2; Liv. 4, 18, 1:

fidei legionum, Auct. B. Alex. 6, 2: suae virtuti,

Liv. 3, 67, 5; 21, 57, 12:

felicitati regis sui,

Curt. 3, 14, 4:

Graecorum erga se benevolentiae,

id. 4, 10, 16; 7, 7, 28; 7, 9, 1; 9, 2, 25; Tac. A. 1, 81; 14, 36; id. H. 1, 14; Sen. Ep. 4, 7.—Dub. whether dat. or abl. (cf. supra a): suis bonis. Cic. Tusc. 5, 13, 40:

viribus,

Caes. B. G. 1, 53:

dis immortalibus,

Sall. C. 52, 28:

his amicis sociisque,

id. ib. 16, 4; id. J. 112, 2:

suis militibus,

Liv. 2, 45, 4:

quibus (rebus),

Quint. 3, 6, 8:

ostento,

Suet. Tib. 19 al. —

With de:

externis auxiliis de salute urbis confidere,

Caes. B. C. 2, 5 fin.:

de consuetudine civitatis,

Dig. 1, 3, 34; Nep. Milt. 1, 1.—

With acc.:

confisus avos,

Stat. Th. 2, 573; cf. Prisc. 18, p. 1185 P.; cf.:

nihil nimis oportet confidere,

Cic. Tusc. 1, 32, 78.—

With ut, Plin. Ep. 2, 5, 7 (but in Cic. Q. Fr. 1, 2, 5, § 16, confido is prob. a gloss; v. Orell. N. cr.).—

Absol.:

non confidit,

Plaut. Ps. 4, 7, 107: ubi legati satis confidunt, die [p. 414] constituto, Senatus utrisque datur, Sall. J. 13, 9.—

Poet. with inanim. subjects:

remis confisa minutis parvula cymba,

Prop. 1, 11, 9.—Hence, confīdens, entis, P. a. (lit. confident, trusting to something; hence with exclusive ref. to one's self), selfconfident; in a good and (more freq.) in a bad sense (class.).

In a good sense (perh. only ante-class.), bold, daring, undaunted:

decet innocentem servum atque innoxium Confidentem esse,

Plaut. Capt. 3, 5, 8:

qui me alter est audacior homo? aut qui me confidentior?

id. Am. 1, 1, 1:

senex, ellum, confidens, catus,

Ter. And. 5, 2, 14.— Comp.:

quod est nimio confidentius,

Gell. 10, 26, 9.—

In a bad sense, shameless, audacious, impudent:

qui fortis est, idem est fidens, quoniam confidens malā consuetudine loquendi in vitio ponitur, ductum verbum a confidendo, quod laudis est, etc.,

Cic. Tusc. 3, 7, 14: improbus, confidens, nequam, malus videatur, Lucil. ap. Non. p. 262, 11; Turp. ib. p. 262, 13:

homo,

Ter. Phorm. 1, 2, 73 (cf. Cic. Caecin. 10, 27); Cic. Phil. 7, 1, 3; * Hor. S. 1, 7, 7; Quint. 9, 3, 65; Suet. Dom. 12.— Sup.:

juvenum confidentissime,

Verg. G. 4, 445:

mendacium,

App. Mag. p. 318, 27.—Hence, adv.: confīdenter.

In a good sense, boldly, daringly:

confidenter hominem contra colloqui,

Plaut. Am. 1, 1, 183; 2, 2, 207; id. Capt. 3, 5, 6.— Comp.:

dicere,

Cic. Cael. 19, 44:

loqui,

id. de Or. 2, 7, 28.—

In a bad sense, audaciously, impudently, Afran. ap. Non. p. 262, 17; Ter. Heaut. 5, 3, 7.— Sup.:

confidentissime resistens,

Auct. Her. 2, 5, 8 fin.

con-scisco, scīvi or scĭi, scītum, 3, v. a.

Publicists' t. t., to approve of, decree, determine or resolve upon something in common:

populi jussa vetita quom suffragio consciscentur,

Cic. Leg. 3, 3, 10:

Senatus populi Romani Quiritium censuit, consensit, conscivit ut bellum cum priscis Latinis fieret, etc. (an old formula for the declaration of war),

Liv. 1, 32, 13:

Tusci fere omnes consciverant bellum,

had decided upon, decreed, id. 10, 18, 2:

communi consilio fugam,

id. 10, 34, 13:

facinus in se ac suos foedum ac ferum,

id. 28, 22, 5 Weissenb. ad loc.:

causam,

Gell. 5, 10, 9 (not consistere; cf. Lachm. ad Lucr. p. 349).—Hence,

Transf. from the sphere of state affairs; aliquid sibi or absol.; lit., to adjudge, appropriate to one's self (cf. ascisco); hence, with the access. idea of personal action, to inflict or bring upon one's self (most frequently death;—class.).

With sibi: letum, * Lucr. 3, 81:

mortem,

to kill one's self, Cic. Clu. 61, 171; id. Verr. 2, 3, 56, § 129; id. Brut. 11, 43; id. Tusc. 1, 34, 83; id. Off. 1, 31, 112; Caes. B. G. 1, 4; Liv. 3, 58, 6; 45, 5, 12:

necem,

Cic. N. D. 2, 3, 7; Nep. ap. Gell. 7, 18, 11:

exsilium,

Liv. 10, 17, 2; 29, 36, 12:

exsilium ac fugam,

to go into voluntary exile, id. 5, 53, 5.—

Without sibi:

letum,

Plaut. Mil. 4, 6, 26:

mortem,

Liv. 9, 26, 7:

necem,

Suet. Claud. 31, n. 3: fugam, to flee, Liv. 10, 34, 13; 33, 48, 10; Tac. H. 3, 9:

caecitatem,

Gell. 10, 17, 2.— Pass.:

consciscenda mors voluntaria,

Cic. Fam. 7, 3, 3:

de consciscendā nece cogitare,

Suet. Caes. 36:

nece conscitā,

Plin. 36, 15, 24, § 107 (in Nep. Alcib. 11, 1, conscierunt is a false read. for consentiunt or conspirant; cf. Nipperd. Spicil. ap. Corn. Nep. p. 37 sq.).

con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).

In gen.

With things as objects:

quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

corporis voluptatem contemni et reici oportere,

id. Off. 1, 30, 106:

illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

id. Cat. 2, 3, 5:

Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

id. Agr. 2, 35, 95:

non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

id. Or. 13, 41:

magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

opp. metuere,

id. Imp. Pomp. 15, 43:

neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

imperium meum,

Plaut. As. 2, 4, 10:

tuum consilium,

Ter. Hec. 1, 2, 15:

mea dona,

Lucr. 1, 48:

murmura ponti,

id. 3, 1045:

praeclare res humanas,

Cic. Fam. 5, 13, 1:

parva ista,

Liv. 6, 41, 8:

laborem bene dicendi,

Quint. 1, prooem. 14:

metum jurisjurandi,

id. 5, 6, 3:

populi voces,

Hor. S. 1, 1, 65:

honores,

id. ib. 2, 7, 85:

cantus Apollineos prae se,

Ov. M. 11, 155:

Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

Juv. 10, 123:

paucitatem in hoste,

Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

nullas illa suis contemnet fletibus aras,

neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —

With inf.:

non contemnas lippus inungi,

Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

coronari Olympia,

id. ib. 1, 1, 50:

mori,

Sen. Phoen. 197. —

Absol.:

ut irascatur judex... faveat, contemnat,

Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—

In part. fut. pass.:

quae (amplitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

Cic. Tusc. 2, 26, 64:

documenta in contemnendis animalibus,

despicable, contemptible, Plin. 8, 29, 43, § 104. —Esp. freq. with a negative:

(orationes) non contemnendae saneque tolerabiles,

Cic. Brut. 79, 273; cf. under II.—

Poet., of things as subjects, to defy, be safe from, not to fear, to make light of:

adamantina saxa ictus contemnere sueta,

Lucr. 2, 448; cf. id. 5, 380; 5, 1216; Tib. 1, 3, 37:

contemnere ventos, of the island of Delos, because protected from the winds by the surrounding islands,

Verg. A. 3, 77; cf. id. G. 2, 360:

contemnunt mediam temeraria lina Charybdim,

Juv. 5, 102.—

With personal objects: a te contemni ac despici ac pro nihilo haberi senatum volunt, Cic. Fragm. ap. Non. p. 436, 27:

contemni se putant (senes), despici, illudi,

id. Sen. 18, 65; id. Off. 2, 10, 36:

omnes istos deridete atque contemnite,

id. de Or. 3, 14, 54; Sall. H. 1, 41, 24 Dietsch; Liv. 22, 39, 20; Quint. 6, 2, 3:

contemnere miser,

Hor. S. 2, 3, 14 et saep. —Se contemnere, to put a small value upon one's self, to have an humble or low opinion of one's self. (opp.:

sibi satisplacere),

Plaut. Trin. 2, 2, 41; id. Mil. 4, 6, 21; and inversely: se non contemnere, to have a high regard for or estimate of one's self, Cic. Att. 12, 21, 5; id. Phil. 13, 7, 15; Liv. 4, 35, 9:

nec (Batavi) tributis contemnuntur,

are humiliated, Tac. G. 29.—

Absol.:

quae res illis contemnentibus perniciei fuit,

Nep. Thras. 2, 2.—

In part. fut. pass.:

ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo,

Cic. Brut. 77, 269; 13, 51; id. Or. 69, 231:

copiae neque numero neque genere hominum contemnendae,

Caes. B. C. 3, 110:

manus,

i. e. considerable, Suet. Tib. 25.—

Esp., to slight, speak contemptuously of, disparage:

contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

Cic. Mur. 7, 15; id. de Or. 1, 17, 75; 3, 16, 59: populi contemnere voces, Sic. Hor. S. 1, 1, 65.—Hence, contemptus ( - temtus), a, um, P. a., despised, despicable, contemptible, vile, abject (class.):

comtemptus et abjectus homo,

Cic. Agr. 2, 34, 93:

contempta ac sordida vita,

id. Planc. 5, 12:

a vili contemptoque,

Quint. 6, 1, 16:

res,

Hor. C. 3, 16, 25 et saep.—With dat.:

Trebellius per avaritiam ac sordes contemptus exercitui invisusque,

Tac. H. 1, 60.— Comp.:

quae vox potest esso contemptior, quam Milonis Crotoniatae?

Cic. Sen. 9, 27; id. Phil. 3, 6, 16; id. Div. 2, 57, 117; Suet. Tib. 13; id. Ter. 2.— Sup.:

contemptissimorum consulum levitas,

Cic. Sest. 16, 36; so Quint. 12, 2, 2; Suet. Dom. 15.— Adv.: contemptē ( - temtē), contemptibly, despicably; only in comp. contemptius, Sen. Brev. Vit. 12, 1; Suet. Dom. 11 (but not Tac. H. 3, 47; v. contemptim).

con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).

In gen.

With things as objects:

quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

corporis voluptatem contemni et reici oportere,

id. Off. 1, 30, 106:

illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

id. Cat. 2, 3, 5:

Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

id. Agr. 2, 35, 95:

non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

id. Or. 13, 41:

magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

opp. metuere,

id. Imp. Pomp. 15, 43:

neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

imperium meum,

Plaut. As. 2, 4, 10:

tuum consilium,

Ter. Hec. 1, 2, 15:

mea dona,

Lucr. 1, 48:

murmura ponti,

id. 3, 1045:

praeclare res humanas,

Cic. Fam. 5, 13, 1:

parva ista,

Liv. 6, 41, 8:

laborem bene dicendi,

Quint. 1, prooem. 14:

metum jurisjurandi,

id. 5, 6, 3:

populi voces,

Hor. S. 1, 1, 65:

honores,

id. ib. 2, 7, 85:

cantus Apollineos prae se,

Ov. M. 11, 155:

Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

Juv. 10, 123:

paucitatem in hoste,

Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

nullas illa suis contemnet fletibus aras,

neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —

With inf.:

non contemnas lippus inungi,

Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

coronari Olympia,

id. ib. 1, 1, 50:

mori,

Sen. Phoen. 197. —

Absol.:

ut irascatur judex... faveat, contemnat,

Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—

In part. fut. pass.:

quae (amplitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

Cic. Tusc. 2, 26, 64:

documenta in contemnendis animalibus,

despicable, contemptible, Plin. 8, 29, 43, § 104. —Esp. freq. with a negative:

(orationes) non contemnendae saneque tolerabiles,

Cic. Brut. 79, 273; cf. under II.—

Poet., of things as subjects, to defy, be safe from, not to fear, to make light of:

adamantina saxa ictus contemnere sueta,

Lucr. 2, 448; cf. id. 5, 380; 5, 1216; Tib. 1, 3, 37:

contemnere ventos, of the island of Delos, because protected from the winds by the surrounding islands,

Verg. A. 3, 77; cf. id. G. 2, 360:

contemnunt mediam temeraria lina Charybdim,

Juv. 5, 102.—

With personal objects: a te contemni ac despici ac pro nihilo haberi senatum volunt, Cic. Fragm. ap. Non. p. 436, 27:

contemni se putant (senes), despici, illudi,

id. Sen. 18, 65; id. Off. 2, 10, 36:

omnes istos deridete atque contemnite,

id. de Or. 3, 14, 54; Sall. H. 1, 41, 24 Dietsch; Liv. 22, 39, 20; Quint. 6, 2, 3:

contemnere miser,

Hor. S. 2, 3, 14 et saep. —Se contemnere, to put a small value upon one's self, to have an humble or low opinion of one's self. (opp.:

sibi satisplacere),

Plaut. Trin. 2, 2, 41; id. Mil. 4, 6, 21; and inversely: se non contemnere, to have a high regard for or estimate of one's self, Cic. Att. 12, 21, 5; id. Phil. 13, 7, 15; Liv. 4, 35, 9:

nec (Batavi) tributis contemnuntur,

are humiliated, Tac. G. 29.—

Absol.:

quae res illis contemnentibus perniciei fuit,

Nep. Thras. 2, 2.—

In part. fut. pass.:

ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo,

Cic. Brut. 77, 269; 13, 51; id. Or. 69, 231:

copiae neque numero neque genere hominum contemnendae,

Caes. B. C. 3, 110:

manus,

i. e. considerable, Suet. Tib. 25.—

Esp., to slight, speak contemptuously of, disparage:

contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

Cic. Mur. 7, 15; id. de Or. 1, 17, 75; 3, 16, 59: populi contemnere voces, Sic. Hor. S. 1, 1, 65.—Hence, contemptus ( - temtus), a, um, P. a., despised, despicable, contemptible, vile, abject (class.):

comtemptus et abjectus homo,

Cic. Agr. 2, 34, 93:

contempta ac sordida vita,

id. Planc. 5, 12:

a vili contemptoque,

Quint. 6, 1, 16:

res,

Hor. C. 3, 16, 25 et saep.—With dat.:

Trebellius per avaritiam ac sordes contemptus exercitui invisusque,

Tac. H. 1, 60.— Comp.:

quae vox potest esso contemptior, quam Milonis Crotoniatae?

Cic. Sen. 9, 27; id. Phil. 3, 6, 16; id. Div. 2, 57, 117; Suet. Tib. 13; id. Ter. 2.— Sup.:

contemptissimorum consulum levitas,

Cic. Sest. 16, 36; so Quint. 12, 2, 2; Suet. Dom. 15.— Adv.: contemptē ( - temtē), contemptibly, despicably; only in comp. contemptius, Sen. Brev. Vit. 12, 1; Suet. Dom. 11 (but not Tac. H. 3, 47; v. contemptim).

con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).

In gen.

With things as objects:

quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

corporis voluptatem contemni et reici oportere,

id. Off. 1, 30, 106:

illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

id. Cat. 2, 3, 5:

Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

id. Agr. 2, 35, 95:

non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

id. Or. 13, 41:

magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

opp. metuere,

id. Imp. Pomp. 15, 43:

neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

imperium meum,

Plaut. As. 2, 4, 10:

tuum consilium,

Ter. Hec. 1, 2, 15:

mea dona,

Lucr. 1, 48:

murmura ponti,

id. 3, 1045:

praeclare res humanas,

Cic. Fam. 5, 13, 1:

parva ista,

Liv. 6, 41, 8:

laborem bene dicendi,

Quint. 1, prooem. 14:

metum jurisjurandi,

id. 5, 6, 3:

populi voces,

Hor. S. 1, 1, 65:

honores,

id. ib. 2, 7, 85:

cantus Apollineos prae se,

Ov. M. 11, 155:

Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

Juv. 10, 123:

paucitatem in hoste,

Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

nullas illa suis contemnet fletibus aras,

neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —

With inf.:

non contemnas lippus inungi,

Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

coronari Olympia,

id. ib. 1, 1, 50:

mori,

Sen. Phoen. 197. —

Absol.:

ut irascatur judex... faveat, contemnat,

Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—

In part. fut. pass.:

quae (amplitudo animi) maxime eminet contemnendis et despiciendis doloribus,

Cic. Tusc. 2, 26, 64:

documenta in contemnendis animalibus,

despicable, contemptible, Plin. 8, 29, 43, § 104. —Esp. freq. with a negative:

(orationes) non contemnendae saneque tolerabiles,

Cic. Brut. 79, 273; cf. under II.—

Poet., of things as subjects, to defy, be safe from, not to fear, to make light of:

adamantina saxa ictus contemnere sueta,

Lucr. 2, 448; cf. id. 5, 380; 5, 1216; Tib. 1, 3, 37:

contemnere ventos, of the island of Delos, because protected from the winds by the surrounding islands,

Verg. A. 3, 77; cf. id. G. 2, 360:

contemnunt mediam temeraria lina Charybdim,

Juv. 5, 102.—

With personal objects: a te contemni ac despici ac pro nihilo haberi senatum volunt, Cic. Fragm. ap. Non. p. 436, 27:

contemni se putant (senes), despici, illudi,

id. Sen. 18, 65; id. Off. 2, 10, 36:

omnes istos deridete atque contemnite,

id. de Or. 3, 14, 54; Sall. H. 1, 41, 24 Dietsch; Liv. 22, 39, 20; Quint. 6, 2, 3:

contemnere miser,

Hor. S. 2, 3, 14 et saep. —Se contemnere, to put a small value upon one's self, to have an humble or low opinion of one's self. (opp.:

sibi satisplacere),

Plaut. Trin. 2, 2, 41; id. Mil. 4, 6, 21; and inversely: se non contemnere, to have a high regard for or estimate of one's self, Cic. Att. 12, 21, 5; id. Phil. 13, 7, 15; Liv. 4, 35, 9:

nec (Batavi) tributis contemnuntur,

are humiliated, Tac. G. 29.—

Absol.:

quae res illis contemnentibus perniciei fuit,

Nep. Thras. 2, 2.—

In part. fut. pass.:

ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo,

Cic. Brut. 77, 269; 13, 51; id. Or. 69, 231:

copiae neque numero neque genere hominum contemnendae,

Caes. B. C. 3, 110:

manus,

i. e. considerable, Suet. Tib. 25.—

Esp., to slight, speak contemptuously of, disparage:

contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

Cic. Mur. 7, 15; id. de Or. 1, 17, 75; 3, 16, 59: populi contemnere voces, Sic. Hor. S. 1, 1, 65.—Hence, contemptus ( - temtus), a, um, P. a., despised, despicable, contemptible, vile, abject (class.):

comtemptus et abjectus homo,

Cic. Agr. 2, 34, 93:

contempta ac sordida vita,

id. Planc. 5, 12:

a vili contemptoque,

Quint. 6, 1, 16:

res,

Hor. C. 3, 16, 25 et saep.—With dat.:

Trebellius per avaritiam ac sordes contemptus exercitui invisusque,

Tac. H. 1, 60.— Comp.:

quae vox potest esso contemptior, quam Milonis Crotoniatae?

Cic. Sen. 9, 27; id. Phil. 3, 6, 16; id. Div. 2, 57, 117; Suet. Tib. 13; id. Ter. 2.— Sup.:

contemptissimorum consulum levitas,

Cic. Sest. 16, 36; so Quint. 12, 2, 2; Suet. Dom. 15.— Adv.: contemptē ( - temtē), contemptibly, despicably; only in comp. contemptius, Sen. Brev. Vit. 12, 1; Suet. Dom. 11 (but not Tac. H. 3, 47; v. contemptim).

con-temno (also contempno; cf. Ritschl Prol. ad Plaut. p. 103), tempsi (-temsi), temptum (-temtum), 3, v. a., to consider a person or thing as unimportant or of small value, to value little, esteem lightly, contemn, despise, disdain, defy, not to fear, etc. (very freq. in connection with irridere, despicere, non curare, pro nihilo ducere, etc.; opp.: expetere, efferre, timere, metuere, etc.; v. the foll. and cf. aspernor; fre[qacute]. and class. in prose and poetry).

In gen.

With things as objects:

quodque ea, quae plerique vehementer expetunt, contemnant et pro nihilo ducant,

Cic. Off. 1, 9, 28; id. Fin. 3, 9, 29:

corporis voluptatem contemni et reici oportere,

id. Off. 1, 30, 106:

illum exercitum prae Gallicanis legionibus... magno opere contemno,

id. Cat. 2, 3, 5:

Romam prae suā Capuā irridebunt atque contemnent,

id. Agr. 2, 35, 95:

non usque eo L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit, ut, etc.,

id. Mur. 37, 78; cf. id. Verr. 1, 3, 9:

quam (virtutem)... reliquā ex collatione facile est conterere atque contemnere,

in consequence of, id. Tusc. 5, 30, 85:

Isocrates videtur testimonio Platonis aliorum judicia debere contemnere,

id. Or. 13, 41:

magna sunt ea, quae dico: noli haec contemnere (= levia habere),

esteem lightly, id. Div. in Caecil. 12, 39: nullam rem in me esse quam ille contemnat (= non timeat), nullam in se quam pertimescat, id. ib. 7, 23; cf.

opp. metuere,

id. Imp. Pomp. 15, 43:

neque enim refutanda tantum, quae e contrario dicuntur, sed contemnenda, elevanda, ridenda sunt,

Quint. 6, 4, 10 Spald.; cf. id. 4, 1, 38 al. (cf. under II.):

imperium meum,

Plaut. As. 2, 4, 10:

tuum consilium,

Ter. Hec. 1, 2, 15:

mea dona,

Lucr. 1, 48:

murmura ponti,

id. 3, 1045:

praeclare res humanas,

Cic. Fam. 5, 13, 1:

parva ista,

Liv. 6, 41, 8:

laborem bene dicendi,

Quint. 1, prooem. 14:

metum jurisjurandi,

id. 5, 6, 3:

populi voces,

Hor. S. 1, 1, 65:

honores,

id. ib. 2, 7, 85:

cantus Apollineos prae se,

Ov. M. 11, 155:

Antoni gladios potuit contemnere (Cicero),

Juv. 10, 123:

paucitatem in hoste,

Curt. 3, 3, 28.— Poet.:

nullas illa suis contemnet fletibus aras,

neglect, leave unvisited, Prop. 1, 4, 23. —

With inf.:

non contemnas lippus inungi,

Hor. Ep. 1, 1, 29; so,

coronari Olympia,

id. ib. 1, 1, 50:

mori,

Sen. Phoen. 197. —

Absol.:

ut irascatur judex... faveat, contemnat,

Cic. Or. 38, 131; cf. Quint. 9, 1, 23.—