Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

to+break+up

  • 81 contundo

    con-tundo, tŭdi, tūsum (tunsum, Plin. 21, 27, 101, § 174; 28, 16, 62, § 221 al.), 3 ( perf. contūdit, Enn. ap. Prisc. p. 891 P., or Ann. v. 482 Vahl.; but contŭdit, id. ap. Prisc. l. l., or Ann. v. 387 Vahl.), v. a., to beat, bruise, grind, crush, pound, break to pieces (syn.: confringo, debilito; very freq. and class. in prose and poetry; not in Quint.; for in 11, 2, 13, confudit is the better reading).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: oleas in lentisco, Cato. [p. 461] R. R. 7, 4 (cited ap. Varr. R. R. 1, 60):

    thymum in pila,

    Varr. R. R. 3, 16, 14; cf.:

    radices ferreis pilis,

    Col. 7, 7, 2: florem nullo aratro, * Cat. 62, 40:

    colla,

    Col. 6, 2, 8; 6, 14, 3: classis victa, fusa, contusa, fugataque est, Inscr. ap. Liv. 40, 52, 6:

    aliquem male fustibus,

    Plaut. Aul. 3, 1, 4; cf.:

    aliquem pugnis,

    id. Bacch. 3, 3, 46; and:

    pugiles caestibus contusi,

    Cic. Tusc. 2, 17, 40:

    aliquem saxis,

    Hor. Epod. 5, 98:

    pectus ictu,

    Ov. M. 12, 85:

    faciem planā palmā (with caedere pectus pugnis),

    Juv. 13, 128:

    contusi ac debilitati inter saxa rupesque,

    Liv. 21, 40, 9:

    hydram,

    Hor. Ep. 2, 1, 10:

    nares a fronte resimas,

    to squeeze together, press in, Ov. M. 14, 96.—With acc. of part:

    asper equus duris contunditur ora lupatis,

    Ov. Am. 1, 2, 15.— Poet. of the beating to pieces of crops by hail:

    vites grando,

    Hor. Ep. 1, 8, 5 (cf. id. C. 3, 1, 29: non verberatae grandine vineae);

    and of lameness produced by disease, etc.: postquam illi justa cheragra Contudit articulos ( = debilitavit nodis),

    id. S. 2, 7, 16 (cf. Pers. 5, 58: cum lapidosa cheragra fregerit articulos, has crippled).—
    B.
    In medic. lang.: contūsum ( - tun-sum), i, n., a bruise, contusion (cf. contusio), Scrib. Comp. 209; Cels. 5, 28, 14; Plin. 29, 6, 39, § 136 sq. al.—
    II.
    Trop., to break, lessen, weaken, destroy, subdue, put down, baffle, check, etc. (syn.: frango, obtero, vinco): virosque valentes contudit crudelis hiems, Enn. ap. Prisc. p. 891 P.; cf. id. Ann. v. 387 and 482 Vahl.:

    corpora conturbant magno contusa labore,

    Lucr. 4, 958:

    populos feroces,

    Verg. A. 1, 264:

    ferocem Hannibalem,

    Liv. 27, 2, 2:

    nostrae opes contusae hostiumque auctae erant,

    Sall. J. 43, 5:

    contudi animum et fortasse vici,

    Cic. Att. 12, 44, 3; cf.:

    animos feros placidā arte,

    Ov. A. A. 1, 12:

    contudi et fregi exsultantis praedonis audaciam,

    Cic. Phil. 13, 13, 29:

    calumniam et stultitiam (with obtrivit),

    id. Caecin. 7, 18:

    regum tumidas minas,

    Hor. C. 4, 3, 8:

    impetus,

    id. ib. 3, 6, 10:

    ingenium patientia longa laborum,

    Ov. Tr. 5, 12, 31:

    facta Talthybi,

    i. e. to surpass by my own, Plaut. Stich. 2, 1, 33. (But in Lucr. 5, 692, concludit is the right reading, Lachm., Munro.)

    Lewis & Short latin dictionary > contundo

  • 82 crepo

    crĕpo, ŭi, ĭtum, 1, v. n. and a. [Sanscr. krap, to lament; cf. crabro] (mostly poet. or in post-Aug. prose; in class. prose, concrepo).
    I.
    Neutr., to rattle, crack, creak, rustle, clatter, tinkle, jingle, chink, etc.
    A.
    In gen.:

    foris,

    Plaut. Am. 1, 2, 34; Ter. Ad. 2, 3, 11:

    fores,

    id. Eun. 5, 7, 5; id. Heaut. 1, 1, 121; 3, 3, 52:

    intestina (with crepitant),

    Plaut. Men. 5, 5, 26:

    herba Sabina ad focos,

    Prop. 4 (5), 3, 58; cf. Ov. F. 4, 742:

    sonabile sistrum,

    id. M. 9, 784 (cf. crepitanti sistro, Prop. 3 (4), 11 (9 Bip.), 43): crepante pede. Hor. Epod. 16, 48:

    nubes subito motu,

    Ov. F. 2, 501:

    catena,

    Sen. Ep. 9, 8:

    lapis, in statuā Memnonis,

    Plin. 36, 7, 11, § 58 et saep.: digiti crepantis signa novit eunuchus, a snapping the fingers (as a sign of a command), Mart. 3, 82, 15; cf.

    concrepo, I.—Of the voice: vox generosa, quae non composita nec alienis auribus sed subito data crepuit,

    because loud, Sen. Clem. 2, 1, 1.—
    B.
    In partic., to break wind, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 206; Mart. 12, 77 and 78; cf. crepitus, B.—In a play upon words: Co. Fores hae fecerunt magnum flagitium modo. Ad. Quid id est flagitii? Co. Crepuerunt clare, Plaut. Poen. 3, 2, 33.—
    C.
    Transf., to break with a [p. 481] crash:

    remi,

    Verg. A. 5, 206.—
    II.
    Act., to make something sound, make a noise with, cause to resound or rattle.
    A.
    Lit.:

    (Camenae) manibus faustos ter crepuere sonos,

    i. e. clapped, Prop. 3 (4), 10, 4; so,

    ter laetum sonum populus,

    Hor. C. 2, 17, 26:

    procul auxiliantia aera,

    Stat. Th. 6, 687: aureolos, to make to chink, i. e. to count, Mart. 5, 19, 14.—Esp. freq.,
    B.
    Trop., to say something or talk noisily, to make much ado about, to boast of, prattle, prate, etc.:

    neque ego ad mensam publicas res clamo neque leges crepo,

    Plaut. Mil. 3, 1, 56:

    sulcos et vineta,

    Hor. Ep. 1, 7, 84:

    quid veri,

    id. S. 2, 3, 33:

    immunda dicta,

    id. A. P. 247:

    post vina gravem militiam aut pauperiem,

    id. C. 1, 18, 5; cf. with a rel.-clause: crepat, antiquum genus ut... tolerarit aevum, * Lucr. 2, 1170.

    Lewis & Short latin dictionary > crepo

  • 83 defringo

    dē-fringo, frēgi, fractum, 3, v. a., to break off; to break to pieces (rare but class.).
    I.
    Lit.:

    amphoram defracto collo puram impleto,

    Cato R. R. 88:

    plantas,

    Varr. R. R. 1, 40, 4; cf. Verg. G. 2, 300:

    ramum arboris,

    Cic. Caecin. 21, 60:

    surculum,

    id. de Or. 3, 28, 110:

    ferrum summā ab hasta,

    Verg. A. 11, 748:

    crura aut cervices sibi,

    Plaut. Mil. 3, 1, 126; so,

    lumbos,

    id. Stich. 1, 3, 37: caput ei testatim, Juventius ap. Charis. p. 196 P.; cf.: caput ei hoc patibulo, Titin. ap. Non. 366, 18.—
    II.
    Trop.:

    id unum bonum est, quod numquam defringitur,

    is never destroyed, Sen. Ep. 92; Apul. Flor. 3, p. 355, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > defringo

  • 84 detergeo

    dē-tergĕo, si, sum, 2 (also post-class.:

    detergis,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 191: detergunt, id. ap. Eutr. 2, 375:

    detergantur,

    Dig. 33, 7, 12, § 21; Ap. Mag. 59, p. 312, 26; Sen. Ep. 47, 4, v. tergeo), v. a.
    I.
    To wipe off, wipe away (class.).
    A.
    Lit.:

    sudorem frontis brachio,

    Suet. Ner. 23; cf.:

    lacrimas pollice,

    Ov. M. 13, 746; cf.:

    teneros fletus stamine,

    Claud. in Eutr. 2, 375:

    araneas,

    Dig. 33, 7, 12, § 21.— Poet.:

    nubila,

    i. e. to drive away, remove, Hor. Od. 1, 7, 15; cf. sidera, to drive or chase away, Cic. Arat. 246.—
    2.
    Transf., to cleanse by wiping, to wipe off, wipe clean, to clean out:

    caput pallio,

    Plaut. Cas. 2, 3, 20:

    labra spongiā,

    Col. 6, 9, 2; cf.:

    se linguā,

    id. 6, 6, 1:

    frontem unguento,

    Petr. 47, 1:

    falces fibrina pelle,

    Plin. 17, 28, 47, § 265:

    cloacas,

    Liv. 39, 44; cf. Suet. Aug. 18.—Comic:

    mensam,

    i. e. to clear, to empty, Plaut. Men. 1, 1, 2.—
    B.
    Trop.
    1.
    To take away, remove:

    fastidia,

    Col. 8, 10, 5: somnum, Claud. Epith. Pall. et Cel. 27.—
    2.
    To cleanse, purge:

    animum helleboro,

    Petr. 88, 4;

    secula foedo victu,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 1, 191.—
    3.
    In colloq. lang., of money:

    primo anno LXXX. detersimus,

    have swept off, got, Cic. Att. 14, 10, 6.—
    II.
    To strip off, break off; to break to pieces:

    remos,

    Caes. B. C. 1, 58; Liv. 28, 30 fin.:

    pinnas asseribus falcatis,

    id. 38, 5:

    palmites,

    Col. 4, 27 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > detergeo

  • 85 diffindo

    dif-findo, fĭdi, fissum (also diffīsum), 3, v. a., to cleave asunder, to divide (rare but class.).
    I.
    Lit.:

    vitem mediam per medullam,

    Cato R. R. 41, 2: malos, Enn. ap. Non. 114, 7 (Ann. v. 389 ed. Vahl., where the read. is, as in Non., defindunt):

    ramum,

    Varr. R. R. 1, 40 fin.:

    terram,

    Lucr. 6, 584:

    saxum,

    Cic. Div. 1, 13 fin.:

    semen compressu suo (terra),

    id. de Sen. 15, 51:

    natem,

    Hor. S. 1, 8, 47:

    tempora plumbo,

    Verg. A. 9, 589; Suet. Gram. 11 et saep.— Poet.:

    urbium portas muneribus,

    i. e. to open, Hor. C. 3, 16, 13.—
    2.
    Transf., with an abstr. object:

    conjunctionem duplicem in longitudinem,

    Cic. Univ. 7.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.: equidem nihil hinc diffindere possum, I cannot cut off aught of this, i. e. I can refute or deny no part of it, Hor. S. 2, 1, 79:

    cuneus rigentem servi tenacitatem violenter diffinderet,

    to break by a bribe, App. M. 9, p. 225.—Esp. freq.,
    B.
    Diem, jurid. t. t., lit., to break off a matter, i. e. to put off to the following day, to defer (cf. differre), Dig. 2, 11, 2, § 3: triste [p. 576] omen diem diffidit, Liv. 9, 38, 15; Gell. 14, 2, 11.—
    * 2.
    Transf.:

    diem somno,

    to divide by taking a nap, Varr. R. R. 1, 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > diffindo

  • 86 diminuo

    dī-mĭnŭo (or dimmĭnuo), ĕre, v. a., to break into small pieces, to dash to pieces, to break (v. deminuo—rare;

    perh. only ante-class.): qui ego illi speculo dimminuam caput,

    Plaut. Most. 1, 3, 109; cf.:

    caput homini,

    id. Men. 2, 2, 30:

    caput tuum,

    Ter. Eun. 4, 7, 33:

    cerebrum tibi,

    id. Ad. 4, 2, 32; Lucr. 1, 614.—
    II.
    To violate, outrage, destroy by outrage:

    veritates,

    Vulg. Psa. 11, 1:

    de verbis libri,

    id. Apoc. 22, 19 (perh. deminuerit is a better reading).

    Lewis & Short latin dictionary > diminuo

  • 87 dimitto

    dī-mitto, mīsi, missum, 3, v. a.
    I.
    With particular reference to the prep., to send different ways, to send apart, i. e.,
    A.
    [p. 582] To send out or forth in different directions, to send about (class.).
    (α).
    With acc.:

    Naevius pueros circum amicos dimittit,

    Cic. Quint. 6, 2:

    consules designatos circum provincias,

    Suet. Aug. 64:

    litteras circum municipia,

    Caes. B. C. 3, 22, 1; cf.:

    litteras circa praefectos,

    Liv. 42, 51:

    litteras per omnes provincias,

    Caes. B. C. 3, 79, 4;

    with which cf.: nuntios per agros,

    id. B. G. 6, 31, 2:

    librum per totam Italiam,

    Plin. Ep. 4, 7, 2:

    edicta per provincias,

    Suet. Galb. 10:

    certos per litora,

    Verg. A. 1, 577 et saep.:

    nuntios tota civitate Aeduorum,

    Caes. B. G. 7, 38, 9:

    nuntios in omnes partes,

    id. ib. 4, 19, 2; 4, 34, 5; cf. ib. 5, 49, 8; and poet.:

    aciem (i. e. oculos) in omnes partes,

    Ov. M. 3, 381:

    praefectos in finitimas civitates,

    Caes. B. G. 3, 7, 3; cf.:

    Manlium Faesulas,

    Sall. C. 27 et saep.:

    nuntios ad Centrones, etc.,

    Caes. B. G. 5, 39, 1; so with ad, id. ib. 6, 34, 8; id. B. C. 1, 52 fin. al.:

    legatos quoquoversus,

    id. B. G. 3, 23, 2; 7, 4, 5; id. B. C. 1, 36, 2:

    dimissos equites pabulandi causa,

    id. ib. 1, 80, 3; cf.

    equitatum,

    id. B. G. 7, 71, 5:

    omnem ab se equitatum,

    id. ib. § 1.— Trop.:

    animum ignotas in artes,

    Ov. M. 8, 188, directs, applies (al. demittit).—
    (β).
    Without object acc.:

    dimisit circum omnes propinquas regiones,

    Caes. B. C. 3, 112, 6:

    per provincias,

    Liv. 29, 37: ad amicos, Cic. Tull. Fragm. § 22; cf.:

    in omnes partis,

    Caes. B. G. 6, 43, 1.—
    B.
    To separate a multitude, to break up, dissolve; and subjectively, to dismiss (from one's self), to discharge, disband:

    senatu dimisso,

    Cic. Lael. 3, 12:

    senatum,

    id. Verr. 2, 4, 65:

    concilium,

    id. Leg. 2, 12, 31; id. Vatin. 2, 5; Caes. B. G. 1, 18; 1, 31; id. B. C. 1, 32, 4 et saep.; cf.

    conventum,

    Sall. C. 21 fin.: exercitum (a standing military t. t.; cf. Vell. 2, 52, 4), Caes. B. C. 1, 2, 6; 1, 9, 5 et saep.:

    plures manus (with diducere, and opp. continere manipulos ad signa),

    Caes. B. G. 6, 34, 5:

    delectum,

    Plaut. Rud. 4, 8, 15:

    convivium,

    to break up, Liv. 36, 29; Tac. A. 15, 30 et saep.
    II.
    With particular reference to the verb, to send away either an individual or a body; to let go, discharge, dismiss, release.
    A.
    Lit.:

    aliquem ab se et amandare in ultimas terras,

    Cic. Sull. 20, 57; so,

    aliquem ab se,

    id. Fam. 13, 63; Nep. Att. 4, 2:

    discedentem aliquem non sine magno dolore,

    id. ib. 12, 18 fin.:

    aliquos aequos placatosque,

    id. Or. 10, 34; so,

    aliquem incolumem,

    Caes. B. C. 1, 18, 4; 1, 23, 3:

    ex custodia,

    Liv. 23, 2, 14:

    e carcere,

    Just. 21, 1, 5:

    impunitum,

    Sall. C. 51, 5:

    saucium ac fugatum,

    Nep. Hann. 4:

    neminem nisi victum,

    id. ib. 3 et saep.; cf.:

    aliquem ludos pessumos, i. e. pessime ludificatum,

    Plaut. Rud. 3, 5, 12:

    uxorem,

    i. e. to put her away, repudiate her, Suet. Aug. 63 al.:

    Cossutia dimissa, quae desponsata fuerat, etc.,

    id. Caes. 1:

    sponsam intactam,

    id. Aug. 62: cf.

    also: aliquam e matrimonio,

    Suet. Tib. 49; v. also under no. B.:

    creditorem,

    i. e. to pay him, Dig. 31, '72:

    debitorem,

    i. e. to forgive him the debt, ib. 50, 9, 4:

    equos, in order to fight on foot,

    Tac. Agr. 37 fin.; Verg. A. 10, 366;

    but also in order to flee,

    Caes. B. C. 3, 69 fin.:

    hostem ex manibus,

    id. ib. 1, 64, 2; 3, 49, 2; cf.

    also: Demosthenem (i. e. his orations) e manibus,

    to put out of one's hands, to lay down, Cic. Or. 30; cf.:

    istos sine ulla contumelia dimittamus,

    id. de Or. 3, 17, 64:

    milites, in oppidum,

    Caes. B. C. 1, 21, 2:

    a turpissima suspicione,

    to free, relieve, Petr. 13, 4.— Absol.:

    dimittam, ut te velle video,

    Plaut. Trin. 4, 2, 106; Cic. de Or. 1, 28; Quint. 11, 3, 86 al. —
    2.
    Transf., of inanimate objects:

    eum locum, quem ceperant,

    to abandon, desert, Caes. B. C. 1, 44, 4:

    Italiam,

    id. ib. 1, 25, 4:

    ripas,

    id. B. G. 5, 18 fin.:

    complura oppida,

    Hirt. B. G. 8, 5:

    provinciam,

    Liv. 40, 43:

    captam Trojam,

    Ov. M. 13, 226 et saep.:

    fortunas morte,

    Cic. Tusc. 1, 6, 12; cf.

    patrimonium,

    id. Caecin. 26 fin.:

    speratam praedam ex manibus,

    Caes. B. G. 6, 8, 1:

    signa ex metu,

    id. B. C. 3, 69 fin.; cf.

    arma,

    Sen. Ep. 66 fin.; Luc. 3, 367 et saep.— Esp.: dimissis manibus, with hands relaxed, i. e. in all haste:

    ibi odos dimissis manibus in caelum volat,

    Plaut. Ps. 3, 2, 52; cf.:

    dimissis pedibus,

    id. ib. v. 54:

    dimissis manibus fugere domum,

    id. Ep. 3, 1, 16.—
    B.
    Trop., to renounce, give up, abandon, forego, forsake:

    ista philosophia, quae nunc prope dimissa revocatur,

    Cic. Ac. 2, 4, 11:

    rem saepius frustra tentatam,

    Caes. B. C. 1, 26 fin.:

    exploratam victoriam,

    id. B. G. 7, 52, 2:

    oppugnationem,

    id. ib. 7, 17, 4; id. B. C. 3, 73, 1:

    occasionem rei bene gerendae,

    id. B. G. 5, 57, 1; cf. id. B. C. 1, 72, 4; 3, 25, 4:

    rei gerendae facultatem,

    id. ib. 1, 28, 2;

    3, 97, 1: omnem rei frumentariae spem,

    id. ib. 1, 73, 1:

    condiciones pacis,

    id. ib. 1, 26, 2:

    principatum,

    id. B. G. 6, 12, 6:

    tempus,

    id. ib. 2, 21 fin.; Cic. de Or. 2, 21, 89:

    suum jus (opp. retinere),

    id. Balb. 13, 31:

    vim suam,

    id. Fam. 9, 12: libertatem; id. Planc. 34 fin.:

    amicitias,

    id. Lael. 21:

    commemorationem nominis nostri,

    id. Arch. 11 fin.:

    quaestionem,

    id. Verr. 2, 2, 30:

    curam,

    id. Att. 14, 11; Tac. Or. 3:

    praeterita, instantia, futura pari oblivione,

    id. H. 3, 36:

    matrimonia,

    Suet. Calig. 25:

    fugam,

    Verg. A. 11, 706:

    coeptum iter,

    Ov. M. 2, 598:

    cursus,

    id. ib. 11, 446 et saep.:

    tantam fortunam ex manibus,

    Caes. B. G. 6, 37 fin.:

    studium et iracundiam suam rei publicae dimittere, i. q. condonare,

    to sacrifice to the good of the state, id. B. C. 3, 69, 3; cf.:

    tributa alicui,

    i. e. to remit, Tac. H. 3, 55:

    laudibus nomen alicujus in longum aevum,

    to transmit, Luc. 1, 448:

    dimissum quod nescitur, non amittitur,

    is foregone, not lost, Pub. Syr. 138 (Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > dimitto

  • 88 dimminuo

    dī-mĭnŭo (or dimmĭnuo), ĕre, v. a., to break into small pieces, to dash to pieces, to break (v. deminuo—rare;

    perh. only ante-class.): qui ego illi speculo dimminuam caput,

    Plaut. Most. 1, 3, 109; cf.:

    caput homini,

    id. Men. 2, 2, 30:

    caput tuum,

    Ter. Eun. 4, 7, 33:

    cerebrum tibi,

    id. Ad. 4, 2, 32; Lucr. 1, 614.—
    II.
    To violate, outrage, destroy by outrage:

    veritates,

    Vulg. Psa. 11, 1:

    de verbis libri,

    id. Apoc. 22, 19 (perh. deminuerit is a better reading).

    Lewis & Short latin dictionary > dimminuo

  • 89 divido

    dī-vĭdo, vīsi, vīsum, 3 ( perf. sync. divisse, Hor. S. 2, 3, 169), v. a. [root vidh-, to part, split; Sanscr. vidhyati, to penetrate, whence vidhava; Lat. vidua].
    I.
    To force asunder, part, separate, divide (very freq. and class.; cf.: distribuo, dispertio; findo, scindo, dirimo, divello, separo, sejungo, segrego, secerno).
    A.
    Lit.: Europam Libyamque rapax ubi dividit unda, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 20; and id. N. D. 3, 10:

    discludere mundum membraque dividere,

    Lucr. 5, 440; cf.:

    si omne animal secari ac dividi potest, nullum est eorum individuum,

    Cic. N. D. 3, 12:

    crassum aërem,

    id. Tusc. 1, 19 fin. (with perrumpere); cf.

    nubila,

    Hor. C. 1, 34, 6:

    muros,

    to break through, Verg. A. 2, 234:

    marmor cuneis,

    to split, Plin. 36, 5, 4, § 14; cf.:

    hunc medium securi,

    Hor. S. 1, 1, 100:

    mediam frontem ferro,

    Verg. A. 9, 751; also simply, insulam, for to divide into two parts, Liv. 24, 6.— Poet.:

    vagam caelo volucrem,

    i. e. to cleave, to shoot, Sil. 2, 90:

    sol... in partes non aequas dividit orbem,

    Lucr. 5, 683;

    so Galliam in partes tres,

    Caes. B. G. 1, 1:

    vicum in duas partes flumine,

    id. ib. 3, 1, 6:

    civitatem Helvetiam in quatuor pagos,

    id. ib. 1, 12, 4:

    populum unum in duas partes,

    Cic. Rep. 1, 19; cf. Caes. B. G. 7, 32, 5; id. B. C. 1, 35, 3:

    divisi in factiones,

    Suet. Ner. 20 et saep.—
    2.
    Transf.
    a.
    For distribuere, to divide among several, to distribute, apportion:

    praedam,

    Plaut. Rud. 4, 3, 72:

    argentum,

    id. Aul. 2, 2, 3:

    pecudes et agros,

    Lucr. 5, 1109; cf.

    agros,

    Cic. Rep. 2, 18:

    agrum viritim,

    id. Brut. 14, 57; cf.:

    bona viritim,

    id. Tusc. 3, 20, 48:

    munera, vestem, aurum, etc.,

    Suet. Aug. 7 et saep.:

    nummos in viros,

    Plaut. Aul. 1, 2, 30:

    Thracia in Rhoemetalcen inque liberos Cotyis dividitur,

    Tac. A. 2, 67; cf. id. ib. 3, 38. So of distributing troops in any place:

    equitatum in omnes partes,

    Caes. B. G. 6, 43, 4:

    exercitum omnem passim in civitates,

    Liv. 28, 2; cf. id. 6, 3 fin.:

    Romanos in custodiam civitatium,

    id. 43, 19; cf. id. 37, 45 fin.; cf.

    also: conjuratos municipatim,

    Suet. Caes. 14:

    agros viritim civibus,

    Cic. Rep. 2, 14; so with dat. (most freq.):

    agrum sordidissimo cuique,

    Liv. 1, 47; cf. id. 34, 32; Suet. Caes. 20 et saep.:

    tabellas toti Italiae,

    Cic. Sull. 15:

    praedam militibus,

    Sall. J. 91, 6:

    loca praefectis,

    Liv. 25, 30:

    duo praedia natis duobus,

    Hor. S. 2, 3, 169:

    oscula nulli,

    id. C. 1, 36, 6 et saep.; cf.

    in double construction: divisit in singulos milites trecenos aeris, duplex centurionibus, triplex equiti,

    Liv. 40, 59:

    inter participes praedam,

    Plaut. Pers. 5, 1, 5; so,

    inter se,

    id. Poen. 3, 5, 30; Nep. Thras. 1 fin.:

    per populum fumantia (liba),

    Ov. F. 3, 672; so,

    agros per veteranos,

    Suet. Dom. 9:

    dimidiam partem cum aliquo,

    Plaut. Aul. 4, 10, 37; so id. Am. 5, 1, 73; id. Stich. 5, 4, 15:

    praemia mecum,

    Ov. F. 4, 887.— Absol.:

    non divides (with dispertire),

    Plaut. Aul. 2, 4, 4; so Liv. 44, 45; Ov. M. 13, 102 al.—
    b.
    In mercant. lang. like distrahere and divendere, to sell piecemeal, in parcels, to retail, Suet. Caes. 54; id. Ner. 26.—
    c.
    In mal. part., Plaut. Aul. 2, 4, 4 Wagner; 7; cf. Petr. 11 Büch.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen.:

    bona tripartito,

    Cic. Tusc. 5, 13 fin.:

    annum ex aequo,

    Ov. M. 5, 565:

    horas (bucina),

    Luc. 2, 689:

    tempora curarum remissionumque,

    Tac. Agr. 9:

    dignitatem ordinum,

    id. A. 13, 27:

    et explanare ambigua,

    Cic. Or. 32 fin.:

    idem genus universum in species certas partietur et dividet,

    id. ib. 33, 117; cf.

    of logical or rhet. division,

    id. Fin. 2, 9, 28; Quint. 3, 6, 37 et saep.: verba, to divide at the end of the line, Suet. Aug. 87:

    nos alio mentes, alio divisimus aures,

    Cat. 62, 15; cf.:

    animum nunc huc celerem, nunc dividit illuc,

    Verg. A. 4, 285.—
    2.
    In partic.
    a.
    Sententiam, polit. t. t., to divide the question, i. e. to take the vote separately upon the several parts of a motion or proposition:

    divisa sententia est postulante nescio quo,

    Cic. Mil. 6, 14; id. Fam. 1, 2; Plin. Ep. 8, 14, 15; Sen. Ep. 21; id. Vit. Beat. 3. The expression used in requiring this was DIVIDE, Ascon. Cic. Mil. 6, 14.—
    b.
    (Acc. to A. 2. a.) To distribute, apportion:

    sic belli rationem esse divisam, ut, etc.,

    Caes. B. C. 3, 17, 3:

    haec temporibus,

    Ter. And. 3, 1, 18;

    Just. Praef. § 3: ea (negotia) divisa hoc modo dicebantur, etc.,

    Sall. C. 43, 2.—
    c.
    Pregn., to break up, dissolve, destroy = dissolvere:

    nostrum concentum,

    Hor. Ep. 1, 14, 31:

    ira fuit capitalis ut ultima divideret mors,

    id. S. 1, 7, 13:

    dividitur ferro regnum,

    Luc. 1, 109; cf.:

    dividimus muros, et moenia pandimus urbis,

    Verg. A. 2, 234.—
    d.
    To accompany, i. e. to share upon an instrument a song sung by a voice:

    grata feminis Imbelli cithara carmina divides,

    Hor. C. 1, 15, 15.
    II.
    To divide, separate, part from; to remove from (class.).
    A.
    Lit.:

    flumen Rhenus agrum Helvetium a Germanis dividit... flumen Rhodanus provinciam nostram ab Helvetiis dividit,

    Caes. B. G. 1, 2, 3; 1, 8, 1; 5, 11, 9:

    Macedoniam a Thessalia,

    id. B. C. 3, 36, 3:

    Gallos ab Aquitanis,

    id. B. G. 1, 1, 2 al.:

    tota cervice desecta, divisa a corpore capita,

    Liv. 31, 34, 4:

    populum distribuit in quinque classes, senioresque a junioribus divisit,

    Cic. Rep. 2, 22:

    tam multa illa meo divisast milia lecto, Quantum, etc.,

    Prop. 1, 12, 3; cf.:

    dextras miseris complexibus,

    Stat. Th. 3, 166:

    tuis toto dividor orbe rogis,

    Ov. Pont. 1, 9, 48:

    dividor (sc.: ab uxore) haud aliter, quam si mea membra relinquam,

    Ov. Tr. 1, 3, 73; cf. Prop. 1, 12, 10:

    (Italiam) Longa procul longis via dividit invia terris,

    separates, keeps distant, Verg. A. 3, 383; cf. id. ib. 12, 45:

    discedite a contactu ac dividite turbidos,

    Tac. A. 1, 43 fin.
    B.
    Trop., to separate, distinguish:

    legem bonam a mala,

    Cic. Leg. 1, 16, 44:

    defensionem (opp. se comitem exitii promittebat),

    Tac. A. 3, 15. —
    2.
    Transf., for distinguere (II.), to distinguish, decorate, adorn (very rare):

    qualis gemma micat, fulvum quae dividit aurum,

    Verg. A. 10, 134:

    scutulis dividere,

    Plin. 8, 48, 74, § 196.—Hence, dīvīsus, a, um, P. a., divided, separated:

    divisior,

    Lucr. 4, 962.— Adv.
    (α).
    dīvīse, distinctly, separately, Gell. 1, 22, 16; 7, 2 fin.; Tert. Carn. Chr. 13.—
    (β).
    dīvīsim, separately, Hier. Ep. 100, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > divido

  • 90 elido

    ē-līdo, si, sum, 3, v. a. [laedo].
    I. A.
    Lit.:

    aurigam e curru,

    Cic. Rep. 2, 41:

    oculos,

    Plaut. Rud. 3, 2, 45; Verg. A. 8, 261:

    ignem velut e silice,

    Plin. 11, 37, 86, § 214; cf.:

    flammas ex sese,

    id. 18, 35, 84, § 358:

    ignes nubibus,

    Ov. M. 6, 696:

    aërem lituis,

    Luc. 7, 476:

    partum,

    i. e. to produce abortion, Cels. 1, 7; Plin. 25, 3, 7, § 25:

    litteras,

    to strike out by syncope, to elide, Gell. 5, 12, 5:

    vina praelis,

    i. e. to press out, Prop. 4 (5), 6, 73; cf.

    herbam,

    Ov. F. 4, 371:

    corpora equorum eodem elisa, i. e. ad litus ejecta,

    Tac. A. 2, 24.—
    B.
    Trop.: animam alicui, Lucil. ap. Non. 291, 32:

    (imago) recta retrorsum Sic eliditur, ut, etc.,

    is thrown back, reflected, Lucr. 4, 296:

    colores repercussu parietum,

    Plin. 37, 9, 52, § 137:

    sibilum,

    to force out, Cels. 4, 4, 2; cf.

    sonum,

    Plin. 11, 51, 112, § 269; 14, 22, 28, § 146:

    vocem,

    Quint. 11, 3, 51:

    morbum,

    to drive out, expel, Cels. 4, 4, 3; Hor. Ep. 1, 15, 6: magnas sententias, to send forth, utter (the fig. being that of a cloud discharging itself), Quint. 2, 11, 7 Spald.—
    II.
    To break or dash to pieces, to shatter, to crush to death.
    A.
    Lit.:

    talos alicui,

    Plaut. Mil. 2, 2, 12:

    tuum caput,

    id. Poen. 2, 46; Liv. 21, 45:

    fauces,

    to strangle, Ov. M. 12, 142: naves, * Caes. B. C. 3, 27, 2:

    aliquem stipite,

    Curt. 9, 7 fin.:

    draconem pondere,

    Plin. 8, 11, 11, § 32:

    geminos angues (Hercules),

    i. e. to strangle, Verg. A. 8, 289; cf.

    infantes,

    Flor. 3, 3, 17 al. —
    B.
    Trop., to break down, destroy:

    (poetae) nervos omnes virtutis elidunt,

    Cic. Tusc. 2, 11 fin.; cf.:

    aegritudine elidi,

    id. ib. 5, 6, 16:

    prius pactum per posterius,

    i. e. to abrogate, Dig. 2, 14, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > elido

  • 91 interscindo

    inter-scindo, scĭdi, scissum, 3, v. a., to tear asunder, break down; to separate, interrupt (class.).
    I.
    Lit.:

    pontem,

    Caes. B. G. 2, 9; Cic. Leg. 2, 4:

    aggerem,

    Caes. B. G. 7, 24:

    venas,

    i. e. to open, Tac. A. 15, 35. —
    II.
    Transf., to break or cut off, to separate, part, divide, hinder, interrupt, disturb:

    Chalcis arto interscinditur freto, Liv 28, 7: ruina interscindit aquas,

    Sen. Q. N. 3, 11:

    vinculum animi atque amoris,

    Gell. 12, 1, 21:

    laetitiam,

    Sen. Ep. 72, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > interscindo

  • 92 introrumpo

    intrō-rumpo, rūpi, ruptum, 3, v. n., to break or burst into, to break in, enter by force:

    in aedis,

    Plaut. Mil. 2, 5, 50:

    quod ea non posse introrumpere videbantur,

    Caes. B. G. 5, 51, 4:

    cerva in cubiculum Sertorii,

    Gell. 15, 22, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > introrumpo

  • 93 rescindo

    rē-scindo, scĭdi, scissum, 3, v. a., to cut off, cut loose, cut or break down; to cut or tear open (freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    pontem,

    i. e. to break down, Caes. B. G. 1, 7; 4, 19 fin.; 6, 29; 7, 35; 7, 58 fin.; Nep. Milt. 3, 4; Liv. 2, 10; Flor. 3, 10, 3:

    vallum ac loricam falcibus,

    Caes. B. G. 7, 86 fin.: pluteos, Sall. Fragm. ap. Non. 95, 22:

    cameras tectorum,

    Front. Strat. 3, 4, 6:

    tecta domusque in usum novae classis,

    Flor. 2, 15, 10:

    caelum,

    Verg. G. 1, 280; id. A. 6, 583:

    tenuem vestem e membris,

    Tib. 1, 10, 61:

    vestes,

    Claud. B. Gild. 136:

    decreta,

    Suet. Calig. 3:

    ense teli latebram penitus,

    to cut open, Verg. A. 12, 390:

    vulnera,

    Ov. Tr. 3, 11, 63; Flor. 3, 23, 4; Plin. Ep. 7, 19, 9:

    pectora ferro,

    Stat. Th. 11, 507:

    rescisso palato,

    Luc. 4, 328:

    plagam,

    Flor. 4, 2, 72:

    venam,

    to open, Col. 6, 30, 5; 7, 10, 2; and poet.:

    obductos annis luctus,

    Ov. M. 12, 543:

    an male sarta Gratia nequidquam coit et rescinditur?

    Hor. Ep. 1, 3, 32;

    imitated by Petronius: ne inter initia coëuntis gratiae recentem cicatricem rescinderet,

    Petr. 113, 8.—
    B.
    Meton., to open:

    vias,

    Lucr. 2,406:

    locum praesidiis firmatum atque omni ratione obvallatum,

    Cic. Agr. 2, 1, 3:

    ferro summum Ulceris os,

    Verg. G. 3, 453; Col. 7, 5, 10; cf.:

    latentia vitia (corresp. to aperire),

    Quint. 9, 2, 93.—
    II.
    Trop., to annul, abolish, abrogate, repeal, rescind a law, decree, agreement, etc.:

    mihi non videtur, quod sit factum legibus, Rescindi posse,

    Ter. Phorm. 2, 4, 16:

    acta M. Antonii rescidistis, leges refixistis,

    Cic. Phil. 13, 3, 5; so,

    acta,

    id. ib. 2, 42, 109; 13, 3, 5; Liv. 26, 31; Suet. Caes. 82; id. Claud. 11; Flor. 3, 23, 2:

    acta deūm,

    Ov. M. 14, 784:

    jussa Jovis,

    id. ib. 2, 678:

    constitutiones senatūs,

    Suet. Tib. 33:

    concilia habita,

    Cic. Leg. 2, 12, 31:

    totam triennii praeturam,

    id. Verr. 2, 2, 57, § 140:

    rescindere et irritas facere omnes istius injurias,

    id. ib. 2, 2, 26, §

    63: res judicatas,

    id. Sull. 22, 63; cf.

    judicium,

    id. Planc. 4, 10:

    judicia,

    Suet. Claud. 29:

    ambitiosas Centumvir. sententias,

    id. Dom. 8:

    pactiones,

    Cic. Prov. Cons. 5, 10:

    testamenta mortuorum,

    id. Verr. 2, 1, 43, § 111; Quint. 5, 2, 1; Suet. Calig. 38:

    foedus turpe,

    Vell. 2, 90, 3.— Poet.:

    aevi leges validas,

    Lucr. 5, 58:

    beneficium suum insequenti injuriā,

    Sen. Ben. 3, 13:

    verbum Dei,

    Vulg. Marc. 7, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > rescindo

  • 94 subfringo

    suf-fringo ( subf-), ĕre, v. a. [frango], to break below, to break (rare but class.):

    talos alicui,

    Plaut. Rud. 4, 4, 15; id. Truc. 2, 8, 8: crura alicui, * Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    ossa ejus,

    Lact. 4, 26, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > subfringo

  • 95 suffringo

    suf-fringo ( subf-), ĕre, v. a. [frango], to break below, to break (rare but class.):

    talos alicui,

    Plaut. Rud. 4, 4, 15; id. Truc. 2, 8, 8: crura alicui, * Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    ossa ejus,

    Lact. 4, 26, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > suffringo

  • 96 tollo

    tollo, sustŭli, sublātum, 3, v. a. ( perf. tollit, Pers. 4, 2:

    tollisse,

    Dig. 46, 4, 13) [root Sanscr. tul-, tulajāmi, lift up, weigh; Gr. tal-, tel, in tlênai, talanton; cf.: tuli, tlātus (latus), tolerare], to lift or take up, to raise, always with the predom. idea of motion upwards or of removal from a former situation.
    I.
    To lift up, raise up, elevate, exalt, etc. (syn.: effero, elevo).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: unus erit quem tu tolles in caerula caeli templa, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 6 Müll. (Ann. v. 66 Vahl.): pileum ad caelum tollit, Plaut. Fragm. ap. Non. 220, 15:

    fulgor ibi ad caelum se tollit,

    Lucr. 2, 325;

    for which also: aliquem tollere in caelum,

    Cic. Phil. 11, 10, 24:

    quem (Herculem) in caelum ista ipsa sustulit fortitudo,

    id. Tusc. 4, 22, 50; id. Rep. 1, 16, 25:

    tollam ego ted in collum,

    Plaut. Bacch. 3, 6, 42:

    Phaëthon optavit, ut in currum patris tolleretur: sublatus est,

    Cic. Off. 3, 25, 94; cf. id. N. D. 3, 31, 76:

    aliquem in equum,

    id. Deiot. 10, 28:

    quos in crucem sustulit,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    aliquem in crucem,

    id. ib. 2, 1, 5, §

    13: aquila in sublime sustulit testudinem,

    Phaedr. 2, 6, 4:

    in arduos Tollor Sabinos,

    Hor. C. 3, 4, 22 et saep.:

    ut me hic jacentem aliquis tollat,

    Plaut. Ps. 5, 1, 2; so,

    jacentes,

    id. Most. 1, 4, 17: mulum suum tollebat Fufius, lifted up, raised up, Varr. ap. Plin. 7, 20, 19, § 83:

    nequeo caput tollere,

    Plaut. Truc. 2, 6, 45:

    sustulimus manus et ego et Balbus,

    Cic. Fam. 7, 5, 2:

    manus,

    id. Verr. 2, 4, 3, § 5:

    gradum,

    Plaut. Bacch. 3, 6, 6: scorpius caudā sublatā, Lucil. ap. Non. 385, 31:

    lubrica convolvit sublato pectore terga (coluber),

    Verg. A. 2, 474:

    terrā,

    Ov. M. 15, 192:

    de terrā,

    Cic. Caecin. 21, 60:

    se tollere a terrā,

    id. Tusc. 5, 13, 37:

    ignis e speculā sublatus,

    id. Verr. 2, 5, 35, § 93.—
    2.
    In partic.
    a.
    Tollere liberos, to take up, i. e. to accept, acknowledge; and so, to raise up, bring up, educate as one's own (from the custom of laying new-born children on the ground at the father's feet; cf.

    suscipio): quod erit natum, tollito,

    Plaut. Am. 1, 3, 3:

    puerum,

    id. Men. prol. 33; Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 67 Vahl.):

    natum filium,

    Quint. 4, 2, 42:

    nothum,

    id. 3, 6, 97:

    puellam,

    Ter. Heaut. 4, 1, 15; cf. id. And. 1, 3, 14.—Also of the mother:

    si quod peperissem, id educarem ac tollerem,

    Plaut. Truc. 2, 4, 45.—
    (β).
    Transf., in gen., to get, beget a child:

    qui ex Fadiā sustulerit liberos,

    Cic. Phil. 13, 10, 23:

    decessit morbo aquae intercutis, sublato filio Nerone ex Agrippinā,

    Suet. Ner. 5 fin.
    b.
    Nautical t. t.: tollere ancoras, to lift the anchor, weigh anchor; esp. in part. pass.:

    sublatis ancoris,

    Caes. B. G. 4, 23; id. B. C. 1, 31; Liv. 22, 19, 6. —
    (β).
    Transf. out of the nautical sphere, to break up, proceed:

    si vultis ancoras tollere,

    Varr. R. R. 3, 17, 1.—
    c.
    To build, raise, erect:

    tollam altius tectum,

    Cic. Har. Resp. 15, 33:

    si juxta habeas aedificia, eaque jure tuo altius tollas,

    Dig. 39, 2, 26.—
    d.
    To take on board, carry, of vessels or vehicles:

    navem, metretas quae trecentas tolleret, parasse,

    Plaut. Merc. 1, 1, 75:

    naves, quae equites sustulerant,

    Caes. B. G. 4, 28:

    altera navis ducentos ex legione tironum sustulerat,

    id. B. C. 3, 28;

    Auct. B. Afr. 54: tollite me, Teucri,

    Verg. A. 3, 601:

    ut se sublatum in lembum ad Cotym deveheret,

    Liv. 45, 6, 2:

    Maecenas me tollere raedā vellet,

    Hor. S. 2, 6, 42:

    Talem te Bacchus... sustulit in currus,

    Ov. A. A. 3, 157. —
    B.
    Trop.
    1.
    To raise, lift, lift up, elevate, set up, etc.: tollitur in caelum clamor exortus utrimque, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 422 Vahl.):

    clamorem in caelum,

    Verg. A. 11, 745:

    clamores ad sidera,

    id. ib. 2, 222; cf.:

    clamor magnus se tollit ad auras,

    rises, id. ib. 11, 455:

    clamor a vigilibus tollitur,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94:

    clamorem,

    Flor. 3, 8, 6:

    cachinnum,

    Cic. Fat. 5, 10:

    risum,

    Hor. A. P. 381: litterulae meae tui desiderio oblanguerunt: hac tamen epistulā oculos paulum sustulerunt, have opened [p. 1877] their eyes again, have reanimated them, Cic. Fam. 16, 10, 2.—Esp. with animos: ne in secunda tollere animos et in mala demittere, to elevate, Lucil. ap. Non. 286, 6:

    animos,

    Plaut. Truc. 2, 8, 10; Ter. Hec. 3, 5, 57:

    animos alicui,

    to raise, excite, animate, Liv. 3, 67, 6:

    nec dubium est quin omnis Hispania sublatura animos fuerit,

    id. 35, 1, 3;

    opp. abicere animos,

    Sen. Ben. 3, 28, 7:

    aliquid dicendo augere et tollere altius (opp. extenuare et abicere),

    Cic. de Or. 3, 26, 104:

    ad caelum te tollimus verissimis ac justissimis laudibus,

    id. Fam. 15, 9, 1:

    monumentum illud, quod tu tollere laudibus solebas,

    id. Att. 4, 16, 8 (14):

    nostras laudes in astra,

    id. ib. 2, 25, 1:

    Daphnim tuum ad astra,

    Verg. E. 5, 51:

    tergeminis tollere honoribus,

    Hor. C. 1, 1, 8:

    vos Tempe tollite laudibus,

    id. ib. 1, 21, 9 (cf. also Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; v. infra, II. A. 2.):

    supra modum se tollens oratio,

    Quint. 4, 2, 61; cf.:

    se eadem geometria tollit ad rationem usque mundi,

    id. 1, 10, 46; 1, 2, 26:

    amicum Tollere (i. q. consolari),

    to cheer up, console, Hor. S. 2, 8, 61.—
    2.
    To take on one, assume, bear, endure:

    providere non solum quid oneris in praesentia tollant,

    Cic. Verr. 2, 3, 1, § 1:

    at Apollodorus poenas sustulit,

    id. N. D. 3, 33, 82. —
    II.
    To take up a thing from its place, to take away, remove, to bear or carry away, make way with, take away with one (syn.: aufero, adimo).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    frumentum de areā,

    Cic. Verr. 2, 3, 14, § 36:

    solem e mundo tollere videntur, qui amicitiam e vitā tollunt,

    id. Lael. 13, 47:

    ut aliquis nos deus ex hac hominum frequentiā tolleret,

    id. ib. 23, 87:

    simulacra ex delubris,

    id. Div. in Caecil. 1, 3; so,

    pecunias e fano,

    Caes. B. C. 3, 105:

    sphaeram ex urbe (Syracusis),

    Cic. Rep. 1, 14, 21:

    praedam,

    Caes. B. G. 7, 14:

    posita,

    id. ib. 6, 17:

    patinam,

    Hor. S. 1, 3, 80; cf.:

    his sublatis,

    id. ib. 2, 8, 10:

    mensam tolli jubet,

    Cic. Pis. 27, 67:

    me per hostes Denso paventem sustulit aëre,

    Hor. C. 2, 7, 14:

    jubet sublata reponi Pocula,

    Verg. A. 8, 175:

    cuncta,

    id. ib. 8, 439:

    tecum me tolle per undas,

    id. ib. 6, 370:

    me quoque tolle simul,

    Ov. M. 11, 441:

    tollite me, Libyes, comitem poenaeque necisque,

    Sil. 6, 500.—
    2.
    In partic.
    a.
    Pregn., to take off, carry off, make away with, to kill, destroy, ruin, etc.:

    aliquem de medio,

    Cic. Rosc. Am. 7, 20:

    aliquem e medio,

    Liv. 24, 6, 1:

    aliquem ferro, veneno,

    Cic. N. D. 3, 33, 81:

    Titanas fulmine (Juppiter),

    Hor. C. 3, 4, 44: quem febris una potuit tollere, Lucil. ap. Non. 406, 25:

    me truncus illapsus cerebro Sustulerat, nisi, etc.,

    Hor. C. 2, 17, 28:

    tollet anum vitiato melle cicuta,

    id. S. 2, 1, 56:

    sorbitio tollit quem dira cicutae,

    Pers. 4, 2:

    majores nostri Carthaginem et Numantiam funditus sustulerunt,

    laid waste, Cic. Off. 1, 11, 35:

    ademptus Hector Tradidit fessis leviora tolli Pergama Graiis,

    Hor. C. 2, 4, 11.—In a play with I. B. supra: te dixisse, laudandum adulescentem (Caesarem), ornandum, tollendum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; cf.:

    se non esse commissurum, ut tolli posset,

    id. ib. 11, 20, 1.—
    b.
    Milit. t. t.: tollere signa, to break up for marching, to decamp, Caes. B. C. 2, 20; Auct. B. Alex. 57, 1.—
    B.
    Trop., to do away with, remove; to abolish, annul, abrogate, cancel (very freq., esp. in Cic.;

    syn.: oblittero, aboleo): rei memoriam tollere ac delere,

    Cic. Quint. 21, 70; cf.

    metum,

    id. Rosc. Am. 2, 6:

    sublatā benevolentiā amicitiae nomen tollitur,

    id. Lael. 5, 19; cf.:

    maximum ornamentum amicitiae tollit, qui ex eā tollit verecundiam,

    id. ib. 22, 82:

    dubitationem,

    id. Rep. 1, 7, 12:

    errorem,

    id. ib. 1, 24, 38:

    librariorum menda,

    id. Att. 13, 23, 2:

    ut id nomen ex omnibus libris tollatur,

    id. ib. 13, 44, 3:

    legem,

    id. Leg. 2, 12, 31:

    veteres leges novis legibus,

    id. de Or. 1, 58, 247:

    dictaturam funditus ex re publicā,

    id. Phil. 1, 1, 3:

    sublato Areopago,

    id. Rep. 1, 27, 43:

    deos,

    to deny the existence of, id. N. D. 1, 30, 85; id. Ac. 2, 11, 33:

    diem,

    to consume in speechmaking, id. Leg. 3, 18, 40; id. Dom. 17, 45:

    morbus facile tollitur,

    is removed, Cels. 2, 14; 4, 18; so,

    dolores et tumores,

    Plin. 26, 12, 75, § 122:

    foeditates cicatricum maculasque,

    id. 33, 6, 35, § 110:

    muliebrem luctum,

    Hor. Epod. 16, 39:

    querelas,

    id. Ep. 1, 12, 3.—Hence,

    sublātus

    , a, um, P. a. (acc. to I. B.), elated, proud, haughty (rare):

    quo proelio sublati Helvetii,

    Caes. B. G. 1, 15:

    hac victoriā,

    id. ib. 5, 38: quibus omnibus rebus, id. B. C. 2, 37:

    rebus secundis,

    Verg. A. 10, 502:

    gloriā,

    Tac. A. 13, 11 et saep.:

    fidens magis et sublatior ardet,

    Ov. Hal. 54. — Adv.:

    sublātē

    , highly, loftily. *
    1.
    Lit.:

    Nilus diebus centum sublatius fluens, minuitur postea,

    higher, Amm. 22, 15, 12. —
    2.
    Trop.:

    sublate ampleque dicere (opp. attenuate presseque),

    loftily, with elevation, Cic. Brut. 55, 201:

    sublatius dicere,

    more proudly, id. Dom. 36, 95:

    sublatius insolescentes,

    Amm. 15, 12, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > tollo

  • 97 violo

    vĭŏlo, āvi, ātum, 1, v. a. [vis], to treat with violence (corporeally, and, more freq., mentally), to injure, dishonor, outrage, violate (cf.: laedo, polluo, contamino).
    I.
    Lit. with persons as objects:

    hospites violare fas non putant,

    to injure, do violence to, Caes. B. G. 6, 23 fin.:

    aliquem,

    id. B. C. 3, 98:

    patriam prodere, parentes violare,

    Cic. Fin. 3, 9, 32.—Esp.: virginem, Auct. ap. Varr. L. L. 6, § 80 Müll.; Tib. 1, 6, 51; cf. Cic. Fam. 9, 22, 1 fin.:

    sacrum vulnere corpus,

    Verg. A. 11, 591; cf.:

    Getico peream violatus ab arcu,

    Ov. P. 3, 5, 45.—
    II.
    Transf.
    A.
    With places as objects, to invade, violate, profane:

    fines eorum se violaturum negavit,

    Caes. B. G. 6, 32:

    loca religiosa et lucos,

    Cic. Rab. Perd. 2, 7:

    Iliacos agros ferro,

    Verg. A. 11, 255:

    Cereale nemus securi,

    Ov. M. 8, 741:

    silva vetus nullāque diu violata securi,

    id. F. 4, 649.—
    B.
    With the senses as objects, to outrage, shock:

    oculos nostros (tua epistola),

    Ov. H. 17, 1; cf.:

    aures meas obsceno sermone,

    Petr. 85.—
    C.
    With abstract objects, to violate, outrage, break, injure, etc.:

    officium,

    Cic. Rosc. Am. 38, 109:

    jus,

    id. Leg. 2, 9, 22:

    religionem,

    id. Verr. 2, 5, 72, § 186:

    virginitatem alicujus,

    id. N. D. 3, 23, 59:

    vitam patris,

    id. Par. 3, 25:

    inducias per scelus,

    to break, Caes. B. C. 2, 15:

    foedera,

    Liv. 28, 44, 7; Tib. 1, 9, 2:

    amicitiam,

    Cic. Phil. 2, 1, 3:

    existimationem absentis,

    id. Quint. 23, 73; cf.:

    nominis nostri famam tuis probris,

    id. Verr. 2, 1, 32, § 82:

    dignitatem alicujus in aliquā re,

    id. Fam. 1, 6, 2; cf.:

    injuriae sunt, quae aut pulsatione corpus aut convicio aures aut aliquā turpitudine vitam cujuspiam violant,

    Auct. Her. 4, 25, 35.—
    III.
    Trop. (rare and poet.):

    Indum sanguineo ostro ebur,

    i. e. to dye of a blood-red, Verg. A. 12, 67 (an imitation of the Homeric elephanta phoiniki miênê, Il. 4, 141).

    Lewis & Short latin dictionary > violo

  • 98 abs-tergeō

        abs-tergeō tersī, tersus, ēre,    to wipe off, cleanse by wiping: volnera, T.: oculos amiculo, Cu.—To wipe away, remove by wiping: fletum, i. e. tears: quasi fuligine abstersā.—Meton., to strip, break off: remos, Cu. — Fig., to remove, banish, drive off, expel: senectutis molestias: luctum.

    Latin-English dictionary > abs-tergeō

  • 99 adflīctō (aff-)

        adflīctō (aff-) āvī, ātus, āre, freq.    [adfligo], to break to pieces, destroy, shatter, damage, injure: qui Catuli monumentum adflixit: navīs tempestas adflictabat, Cs.: quod (naves) in vadis adflictarentur, were broken in the shallows, Cs.—Fig., to crush, put an end to: eiusdem furorem.—To trouble, disquiet, distress, harass: homines gravius adflictantur: adflictatur res p. — With pron reflex., to grieve, be greatly troubled: ne te adflictes, T.: cum se Alcibiades adflictaret.— Pass: adflictari lamentarique: de aliquā re: morbo, L.

    Latin-English dictionary > adflīctō (aff-)

  • 100 ā-mittō

        ā-mittō īsī (amīstī, for amīsisti, T.), issus, ere    [ab + mitto], to send away, dismiss, part with: abs te filium, T.—To let go, let slip: praedam ex oculis, L.: praedam de manibus: clavum, V.—Fig., to loose, let slip: occasionem, Cs.: tempus: fidem, to break one's word, N. — Meton., to lose: consilium cum re, T.: litem: classes: pecuniam, S.: patrimonia, S.: optimates, the support of the aristocrats, N.: Si reperire vocas amittere certius, to be more assured that she is lost, O.: colores, H.: animam, S.: vitam: filium.

    Latin-English dictionary > ā-mittō

См. также в других словарях:

  • Break — (br[=a]k), v. t. [imp. {broke} (br[=o]k), (Obs. {Brake}); p. p. {Broken} (br[=o] k n), (Obs. {Broke}); p. pr. & vb. n. {Breaking}.] [OE. breken, AS. brecan; akin to OS. brekan, D. breken, OHG. brehhan, G. brechen, Icel. braka to creak, Sw. braka …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Break Dance — Break dancer, New York Le (ou la) break dance, ou breakdance, ou break, ou B boying , bboy game, est un terme utilisé pour désigner un style de danse développé à New York dans les années 1970 caractérisé par son aspect acrobatique et ses figures… …   Wikipédia en Français

  • Break the Ice — Saltar a navegación, búsqueda Break the ice Sencillo de Britney Spears del álbum Blackout Lado B Everybody Lanzamiento …   Wikipedia Español

  • Break Your Heart — Single par Taio Cruz featuring Ludacris extrait de l’album Rokstarr Face A Break Your Heart Sortie 13 septembre …   Wikipédia en Français

  • Break — (br[=a]k), v. i. 1. To come apart or divide into two or more pieces, usually with suddenness and violence; to part; to burst asunder. [1913 Webster] 2. To open spontaneously, or by pressure from within, as a bubble, a tumor, a seed vessel, a bag …   The Collaborative International Dictionary of English

  • break — ► VERB (past broke; past part. broken) 1) separate into pieces as a result of a blow, shock, or strain. 2) make or become inoperative; stop working. 3) interrupt (a continuity, sequence, or course). 4) fail to observe (a law, regulation, or… …   English terms dictionary

  • Break key — Break/Pause key on PC keyboard The origins of the break key on a computer keyboard go back to telegraph practices. A standard telegraph key has a built in knife switch that can be used to short the key s contacts. When the key was not in use,… …   Wikipedia

  • Break.com — (formerly Big boys.com) is a humor website founded in 1998 that features comedy videos, flash games, and pictures among other material. The chief executive officer of Break is Keith Richman. The web site s target audience is men 18 35.cite news… …   Wikipedia

  • Break (Snooker) — Pour les articles homonymes, voir Break. Un break est une série d empochages consécutifs auquel on attribue la somme des valeurs des billes empochées durant ce break. Le joueur doit d abord empocher une rouge qui vaut un point, puis l une des six …   Wikipédia en Français

  • Break Maximum — Break (snooker) Pour les articles homonymes, voir Break. Un break est une série d empochages consécutifs auquel on attribue la somme des valeurs des billes empochées durant ce break. Le joueur doit d abord empocher une rouge qui vaut un point,… …   Wikipédia en Français

  • Break de snooker les plus élevés — Break (snooker) Pour les articles homonymes, voir Break. Un break est une série d empochages consécutifs auquel on attribue la somme des valeurs des billes empochées durant ce break. Le joueur doit d abord empocher une rouge qui vaut un point,… …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»