Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

swed

  • 81 RÍSTA

    * * *
    I)
    (-sta, -str), v. to cut, = rísta.
    f. scratch, slash.
    * * *
    pres. ríst; pret. reist, reist, reist, pl. ristu; part, ristinn; in mod. usage weak, pres. risti, Skíða R. 27; pret. risti, ristir, risti; part, ristr, which forms freq. occur on the Swed. Runic stones, e. g. rúnar þær er Bali risti, Baut. passim: [Dan. riste]:—to cut, slash; tak ál kvikan ok ríst hann, Pr. 471; hón reist á mér kviðinn, Ld. 214; ok reist rifin öll ofan allt á lendar, Hkr. i. 108; þá reist hann frá höfuðsmátt brynjuna í gögnum niðr, Sæm. 139, Skv. 1. 15; torfa var ristin ór velli, Ld. 58; kesjan reist ór skildinum, Eg. 378; Þormóðr reist í sundr línbrók sína, Fbr. 60; Trausti reist af skyrtu sinni, Vígl. 68 new Ed.; ristu þeir sundr í strengi feldi sína, Ó. H. 152; þeir létu rísta árar á útborða, Fms. viii. 417; þat skyldi engan krók rísta, make no circuit, Ld. 96; Maríu-súðin (the ship) reist langan krók, cut a great curve, Fms. viii. 222.
    II. to carve; Rafn lá í bekk ok reist spán, þvíat hann var hagr ( carving spoons), Sturl. i. 140; ek hefi ristið ( I have carved her image) á hepti mínu, Landn. 248 (in a verse); ristin röng, the carved ribs in a ship, Fms. vi. (in a verse); ríkula ristin rít, the richly-carved shield, vii. (in a verse).
    2. to slice; rísta tvá reitu, Grág. i. 65; hann setr sporann við eyra Gunnari ok rístr mikla ristu, Nj. 82; r. sjá kili, Ht. 101; r. báru hlýri, Mork. 228 (in a verse).
    3. to carve, scratch, of characters, Hm. 143, 144, Sdm. 6, 9–11, 15, 18; þurs ríst ek þér ok þrjá stafi … svá ek þat af ríst sem ek þat á reist, Skm. 36; r. rúnar, staf, rístum rún á horni, Eg. (in a verse); skal-at maðr rúnar rísta … tíu launstafi ristna, … Egill reist rúnar ok lagði undir hægindit, Eg. 566; Egill brá þá knífi sínum ok stakk í lófa sér, hann tók við horninu ok reist á rúnar, ok reið á blóðinu, ok kvað, 211; rísta tréníð, Grág.; þvíat allan þeirra kveðskap ok sameign höfðu þau ristið á speldi, Fas. ii. 551; hann reist með fingri sínum krossmark, 645. 69; at þú mættir yrkja erti-kvæði eptir Böðvar, en ek man r. á kefli, Eg. 605, Fb. i. 251; Gísli hafði kefli ok reist á rúnar, ok falla niðr spænirnir, Gísl. 67; tekr Gisli kefli, rístr á rúnar ok kastar inn, 45; mun ek kveða þar um kvæði, en þú skalt r. eptir á kefli, Grett. 144; eptir þat tekr hann at yrkja kvæðit, en þeir r. eptir á speldi, Fas. ii. 558; Íslendingr sá rúnar ristnar á kistunni, Fms. vi. 271; rúnar er ristið hafa Njarðar-dætr níu, Sól.: also passim on the Dan. and Swed. Runic stones.

    Íslensk-ensk orðabók > RÍSTA

  • 82 SÁR

    * * *
    I)
    (sás, sáir), m. large cask.
    n. wound (liggja í sárum).
    * * *
    1.
    m., gen. sás, acc. sá, pl. sáir, and so in mod. usage, but saar (i. e. sár), N. G. L. iii. 15, l. 6; [Swed. så]:—a large cask; þau báru á öxlum sér sá, Edda 7; fjóra sái fulla vatns, Stj. 593; sás-girði, cask-hoops, Grág. ii. 338; sáir kallask stór keröld, Krók.; smá-verplar eðr sár, N. G. L. iii. 15: freq. in mod. usage of large vessels in a dairy, skyr-sár.
    2.
    n., old pl. sór Skálda 162, Grág. passim; [Engl, sore; Dan.-Swed. saar]:— a sore; féllu maðkar ór sárum hans, 656 A. i. 25; hundar kómu ok sleiktu sár hans, N. T.; this, although rarer, is the original sense, cp. also sársauki; hence,
    II. a wound; in the Scandin. languages this is the general word, ‘und’ and ‘ben’ being special; it is thus defined, þat eru sár, ef þar blæðir sem á kom, Grág. ii. 90; þat er sár er odds farvegr er á eðr eggjar, enda er þó sár, at maðr ljósti til, ef þar blæðir sem við kemr, eðr hvat sem hann görir þess er blæðir, 115, 116; and in the Norse law, ef maðr kastar at manni ok lýstr hann, þat heitir sár, ef maði hefir ekki vápn i-hendi, en annars drep, N. G. L. i. 69; sár þau er menn fá í orrostum, Post.; hafði annarr bana en annar sár á sér, Nj. 101; veita e-m sár, N. G. L. i. 67; liggja í sárum, Fbr. 96 new Ed.; deyja ór sárum, Fs. 130; bana-sár, q. v.; holsár, Fbr. 211, vöðva-sár, a flesh wound; síðu-sár, a side wound; svöðu-sár, and so passim: poët., sár-dropi, -flóð, -gýmir, -lá, -lögr, = ‘wound-drop,’ i. e. blood; sár-eldr, -iss, -jökull, -klungr, -laukr, -linnr, -teinn, -viti, -vöndr, -þisl, = ‘wound-fire,’ … ‘wound-shaft,’ i. e. a weapon; sár-gagl, -gammr, -geitungr, -límr, -mútari, -orri, = a carrion-crow; sár-fíkinn, ‘wound-greedy,’ Lex. Poët.
    COMPDS: sársauki, sársbrún, sárafar, sárafullr, sáramenn, sárasýki.

    Íslensk-ensk orðabók > SÁR

  • 83 SKRATTI

    * * *
    older form skrati, as seen from rhymes, l atr skr ati; [akin to Swed. skratta = to laugh loud and harshly; Dan. skrade = crepare]:—a wizard, warlock; sú segir spár sínar sem völfur ok skrattar forðum, Blanda; seið-skratti (q. v.), a wizard who works charms; the Swed. skratta refers to the strange noises with which the enchanter works (seið-læti); skratta-sker, the name of a rock on which wizards were exposed to die, Fms. ii. 142; hann síðdi þar ok var kallaðr skratti, x. 378.
    2. a goblin, monster; in vatna-skratti, a water-sprite, sea-monster, see Ísl. Þjóðs. i. 138, provinc. in the south of Icel. for sjó-skrímsli: a giant, ogre, Edda (Gl.); in mod. usage a devil, imp, skrattinn fór at skapa mann, a ditty; skratta-atgangr, Fas. ii. 519; skrattans- so and so, in oaths; karl-skratti, an evil churl, Háv. 38 new Ed.; kvenn-skratti, a hag, fury. skratt-hanki, a nickname, Fms. viii.

    Íslensk-ensk orðabók > SKRATTI

  • 84 Svíar

    m. pl. the Swedes.
    * * *
    n. pl. [Suiones, of Tacit. Germ.; Swed. svear], the Swedes, originally in the limited sense of the Northern Swedes,—‘Svea och Göta konung’ is still the title of the king of Sweden; Svía-kind, Svía-dróttinn, Svía-kappi, the kind, lord, champion of the Swedes, Ýt., Lex. Poët.; Freyr Svía-goð, Frey the god of the Swear, Fb. iii. 246; Svía-herr, the host of Swear, Fms. x. 349; Sía-sker, the Swedish skerries, islands in the Baltic near to the Mälar lake; Svía-gríss, the name of a mythical ring, Yngl. S., Edda: Svía-konungar, the Swedish king, passim.
    II. Svía-veldi, the empire of the Swear, Fb. i. 139, Ó. H.; Svía-ríki, mod. Swed. Sveriga, i. e. Sweden, Fb. i. 139, ii. 57; Sví-þjóð, q. v.

    Íslensk-ensk orðabók > Svíar

  • 85 TÁR

    * * *
    n. tear (hrundu tárin á kinnr honum); fella tár, to shed tears.
    * * *
    n., pl. tár, old pl. t́r; [Goth. tagr; A. S. teâr; Engl. tear; O. H. G. zakar; Germ. zähre; Swed. tår; Dan. taare; Lat. lacryma; Gr. δάκρυ]:—a tear, tears; móðug tár, moody tears, Gh.; fella tár, to let fall tears, Stj.; tárin hrundu, Fms. vi. 235; hrutu ór augum honum tár þau sem því vóru lík sem hagl þat er stórt er, Glúm. 342 (cp. þá fann Páll at hann leit frá, ok stökk ór andlitiuu sem haglkorn væri, Sturl. iii. 193); hvat berr nú þat við, faðir minn, er þér hrynja tár, Ld. 132: the instances of this word in the Sagas are rare, bearing out the remarks of Tacitus—lamenta et lacrymas cito, dolorem et tristitiam tarde ponunt; feminis lugere honestum est, viris meminisse, Germ. ch. 27, words which call to mind the scene in Fær. S. ch. 7—sveinarnir sátu á klettimun ok sá upp á þessi tíðendi. ok grét Þórir, en Sigmundr mælti, grátum eigi, frændi, en munum lengr; víg-tár, ‘war-tears,’ tears boding revenge, Sighvat: in poets ‘tears’ are called the brá-regn, brú-dögg, skúrir, él kinna, brá, i. e. rain, dew, shower, hail of the cheeks, brows, see Edda: gold is called Freyju-tár, i. e. tears of Freyja; ‘tears of the wound’ = blood, ‘the tears of the sky’ = rain, etc., Lex. Poët.: the mod. Dan. and Swed. usage, calling a drop of wine or spirits ‘en taare,’ god tår, is curious.
    COMPDS: tárblandinn, tárdöggr, tárafall, tárfella, tárfelldr, tárfelling, tármelti, tármildr, társtokkinn.

    Íslensk-ensk orðabók > TÁR

  • 86 tjogu

    prop. an acc. from tjogr, = togr, tigr; [Swed. tiogo; Dan. tyve; Early Dan. tjuge; Norwegian kjogo]:—twenty, Sighvat, Ó. H. 233 (in a verse); else not used in Icel. except in the compd tut-tugu; but in full use in Swed. as well as in Dan.

    Íslensk-ensk orðabók > tjogu

  • 87 tjúga

    * * *
    u, f. [Dan. hö-tyv; Swed. tjuga; from the obsolete verb tjúga]:—a pitch-fork, prop. a ‘drawer;’ hey-tjúga, a hay-fork; rann verkþræll á árbakkann, ok skaut hey-tjúgu í lið þeirra, Hkr. i. 25: a nickname, Sturl. ii. 160. tjúgu-skegg, n. fork-beard, a nickname of the famous Danish king Swein, the conqueror of England, Fms. This word is quite obsolete in Icel., but in full use in Swed. and Dan.

    Íslensk-ensk orðabók > tjúga

  • 88 Tosti

    a, m. a pr. name, a Scandin. and Swed. name, in Sköglar-tosti, the father of queen Sigrid the Proud, Hkr. i; hence the name came to England, as in earl Tostig, son of Godwin; it occurs several times on Swed. Runic stones: as appell. it means a frog, see Bosworth’s A. S. Diet.

    Íslensk-ensk orðabók > Tosti

  • 89 TRÉ

    * * *
    (pl. tré, gen. trjá, dat. trjám), n.
    1) tree (höggva t. í skógi); eigi felir t. við it fyrsta högg, the tree falls not at the first stroke;
    3) tree, rafter, beam, cf. þvertré;
    * * *
    n., gen. trés, dat. acc. tré; pl. tré, gen. trjá; spelt treo, Stj. 14, 74, Barl. 138; dat. trjám; with the article tré-it, mod. tréð; [Ulf. triu = ξύλον; A. S. treow; Engl. tree; Dan. træ; Swed. trä, träd, the d representing the article; in Germ. this word is lost, or only remains in compds, see apaldr]:—a tree, Lat. arbor; askrinn er allra trjá mestr, Edda 10; hamra, hörga, skóga, vötn, tré ok öll önnur blót, Fms. v. 239; höggva upp tré, Gullþ. 50; rætr eins trés, Fms. x. 219; höggva tré í skógi, Grág. ii. 296, Glúm. 329; milli trjá tveggja, 656 B. 4; lauf af tré, Fs. 135; barr af limum trés þess, er …, Edda; tvau tré, Ask ok Emblu, id.; ymr it aldna tré, Vsp.: of trees used as gallows, ef ek sé á tré uppi, váfa virgil-ná, Hm. 158; skolla við tré, Fms. vii. (in a verse); cp. the Swed. allit. galge ok gren: hence of the cross, 655 xvi. A. 2, Fms. vi. 227, Vídal. passim; and so in mod. eccl. writers. Sayings, eigi fellr tré við it fyrsta högg, the tree falls not at the first stroke, Nj. 224; falls er ván at fornu tré, of a person old and on the verge of the grave, Ísl. ii. 415; tré tekr at hníga ef höggr tág undan, Am. 69.
    II. wood (= Lat. lignum); hann sat á tré einu, Fms. i. 182; tré svá mikit at hann kemr því eigi ór flæðar-máli, Grág. ii. 351; at þar ræki tró sextugt … súlur er hann let ór trénu göra, Gísl. 140.
    2. the mast of a ship; ok skyldi standa tréit, Fms. ix. 301; æsti storminn svá at sumir hjoggu tréin, x. 136; lét hann eigi setja hæra enn í mitt tré, Orkn. 260; viti hafði brenndr verit, ok var brunnit mjök tréit, Finnb. 232; á skipi Munans brotnaði tréit, Fms. viii. 209, (siglu-tré = mast.)
    3. a tree, rafter, beam; sax eðr saxbönd, hvert tré þeirra er missir, N. G. L. i. 100; ok ef hús fellr niðr, þá skal ekki tré af elda, 240; þver-tré, a cross-tree, Nj. 201, 202.
    4. the seat of a privy; gengr til kamars eðr setzk á tré, Grág. ii. 119.
    B. IN COMPDS, made of wood. tré-bolli, a, m. a wooden bowl, Vm. 110. tré-borg, f. a ‘tree-burgh,’ wood-fort, Eg. 244, Fms. viii. 113. tré-bót, f. as a nickname, Sturl. tré-brú, f. a wooden bridge, Þjal. 53. tré-drumbr, m. a drum of wood, log, Fms. vi. 179, v. l. tré-fótr, m. a wooden leg, Eb. 66, Bs. i. 312; the phrase, ganga á tréfótum, to go on wooden legs, of a thing in a tottering, bad state, Fb. ii. 300; það gengr allt á tréfótum. tré-guð, n. wooden idols, MS. 4. 68. tré-hafr, m. a wood-goat, Fb. i. 320. tré-hús, n. a wooden house, Fms. vii. 100, D. N. ii. 152. tré-hválf, n. a wooden ceiling, Bs. i. 251. tré-höll, f. a wooden hall, Fms. ix. 326. tre-kastali, a, m. = treborg, Sks. 423. tré-kefli, n. a wooden stick, Orkn. 150, Sturl. i. 15. tré-ker, n. a wooden vessel, Stj. 268, Karl. 546. tré-kirkja, u, f. a wooden church, Fms. xi. 271, Hkr, ii. 180. tré-kross, m. a wooden cross, Vm. 38. tré-kumbr ( tré-kubbr), m. a log, Barl. 165. tré-kylfa, u, f. a wooden club, Sturl. i. 15. tré-kyllir, m. a ‘wood-bag,’ name of a ship, Grett., whence Trékyllis-vík, f. a local name. tré-köttr, m. a ‘wooden cat,’ a mouse-trap, mod. fjala-köttr; svá veiddr sem mús undir tréketti, Niðtst. 106. tré-lampr, m. a wooden lamp, Ám. 51, Pm. 108, tré-laust, n. adj. treeless, Karl. 461. tre-lektari, a, m. a wooden reading-desk, Pm. 6. tré-ligr, adj. of wood, Mar. tré-lurkr, m. a wood-cudgel, Glúm. 342. tré-maðr, m. a ‘wood-man,’ Fms. iii. 100; carved poles in the shape of a man seem to have been erected as harbour-marks, cp. the remarks s. v. hafnar-mark (höfn B); in Hm. 48, of a way-mark; a huge tré-maðr (an idol?) is mentioned in Ragn. S. fine, (Fas. i. 298, 299); the Ask and Embla (Vsp.) are also represented as ‘wood-men’ without living souls. tré-níð, n., see níð, Grág. ii. 147, N. G. L. i. 56. tré-reiði, a, m. wooden equipments, harness, Jb. 412, Sturl. iii. 71 (of a ship, mast, oars, etc.), K. Þ. K. 88 (of horse-harness). tré-ræfr, n. a wooden roof, Þjal. 53. tré-saumr, m. wooden nails, Ann. 1189. tré-serkr, m. a wooden coat; in tréserkja-bani, as a nickname, Fas. ii. 6. tré-skapt, n. a wooden handle, Grett. 141. tré-skál, f. a wooden bowl, Dipl. iii. 4. tré-skjöldr, n. a wooden shield, Gþl. 105. tré-skrín, n. a wooden shrine, Landn. 51 (Hb.), Vm. 54. tré-smiðr, m. a craftsman in wood, carpenter, Bs. i. 858, Karl. 396, Rétt. 2. 10. tré-smíði, n. and tré-smíð, f. craft in wood, wood-carving, Bs. i. 680; hann (the steeple) bar eigi miðr af öllum trésmíðum á Íslandi en kirkjan sjálf, 132; hagr á trésmíði, Stj. 561. tré-spánn, m. wood-chips, Ó. H. tré-spjald, n. a wooden tablet, such as was used in binding books; forn bók í tréspjöldum, Ám. 35, Pm. 131, Vm. 126. tré-stabbi (tré-stobbi, Ó. H. 72; -stubbi, Fb. i. 433), a, m. = trédrumbr, Fms. vi. 179. tre-stokkr, m. the ‘stock of a tree,’ block of wood, Fms. ii. 75. tré-stólpi, a, m. a wooden pillar, Fb. ii. 87. tré-telgja, u, f. a wood-carver, a nickname, Yngl. S. tré-toppr, m. a tree-top, Al. 174. tré-virki, n. a wooden engine, Sks 425, Bs. i. 872. tré-þak, n. a timber roof, Bs. i. 163. tré-ör, f. a wooden arrow, as a signal, N.G,L. i. 102, Gþl. 83.
    II. plur., trjá-lauf, n. leaves of trees, Stj. trjá-heiti, n. pl. names of trees, Edda (Gl.) 85.

    Íslensk-ensk orðabók > TRÉ

  • 90 TUNGL

    n. the moon (t. óð í skýjum).
    * * *
    n. [Goth. tuggl in a gloss, to Gal. iv. 9; A. S. tungol; Hel. tungal; O. H. G. zungal; Swed. tungel; cp. also tingl]:—prop. a luminary (= Lat. sidus), which sense remains in the compd himin-tungl; in Icel. prose, ancient as well as modern, this word has altogether superseded the word ‘máni,’ which is only poetical.
    II. the moon (= Swed. tungel), Nj. 118, Grett. 114, Rb. 108, Sks. 627, Al. 172; nýtt tungl, fullt tungl, Icel. Almanack (cp. the words ný and nið), passim: phrases, tunglið veðr í skýjum, the moon wades in clouds: for poët. usage, enni-tungl, tungl brá, = the eyes, etc., see Lex. Poët. ☞ No word in the language rhymes with tungl, hence the tale of the man capping verses with the devil, Maurer Volksagen. The ancients called the full moon the ‘new moon,’ ný (q. v.), but used nið (q. v.) = no moon for the new moon; the modern phrase ‘new moon’ (nýtt tungl), = the young moon, is derived from the Latin.
    B. COMPDS: tunglaldr, tunglaukan, tunglár, tunglfyllr, tunglganga, tunglhlaup, tunglhoppan, tunglkváma, tunglsljós, tunglmein, tunglsjúkr, tunglskin, tunglsýki, tungltal, tungltalsöld, tungltíð, tungltími, tunglæði, tunglærr, tunglöld.

    Íslensk-ensk orðabók > TUNGL

  • 91 tyrfa

    (-ða, -ðr), v. to cover with turf.
    * * *
    d, [torf], to cover with turf, sod. Fas. i. 134, iii. 389, Sturl. i. 155, passim.
    2. [Swed. törfja], to pelt (with turf and stones?); t. e-n með grjóti ok með torfi, N. G. L. i. 82; cp. ‘tyrva med stenom’ in Swed. law; torfleikr, a pelting game.

    Íslensk-ensk orðabók > tyrfa

  • 92 víkingr

    (-s, -ar), m.
    1) freebooter, sea-rover, pirate, viking (Flóki Vilgerðarson hét maðr, hann var v. mikill);
    2) in later times, robber, highwayman.
    * * *
    m. a freebooter, rover, pirate, but in the Icel. Sagas used specially of the bands of Scandinavian warriors, who during the 9th and 10th centuries harried the British Isles and Normandy: the word is peculiarly Norse, for although it occurs in A. S. in the poem Byrnoth (six or seven times), it is there evidently to be regarded as a Norse word; and prob. so too in the poem ‘Exodus,’ in the words rondas bærun sæwicingas, over saltne mere; lastly, in ‘Widsith,’ as the name of a people, and Liðvicingas (= Liðungar? q. v.) The word ‘víkingr’ is thought to be derived from vík ( a bay), from their haunting the bays, creeks, and fjords;—or it means ‘the men from the fjords,’ the coincidence that the old Irish called the Norsemen ‘Lochlannoch.’ and Norway ‘Lochlan,’ is curious.
    B. A few selected references will illustrate the word:—Naddoddr hét maðr, hann var víkingr mikill, Landn. 26; Flóki Vilgerðarson hét maðr, hann var v. mikill, 28; slógusk í Eyjarnar víkingar ok herjuðu ok ræntu víða, 41; Úlfr víkingr ok Ólafr bekkr fóru samskipa til Íslands, 202; en er þeir lágu til hafs kómu at þeim víkingar ok vildu ræna þá, en Gautr laust stafnbúann þeirra við hjálmun-veli, ok lögðu víkingar við þat frá, siðan var hann kallaðr Hjálmun-gautr, 223; Hrafn hafnar-lykkill var víkingr mikill, hann fór til Íslands ok nam land …, 269; Ölvir barna-karl hét maðr ágætr í Noregi, hann var víkingr mikill, hann lét eigi henda börn á spjóta-oddum sem þá var víkingum títt, því var hann barna-karl kallaðr, 308; maðr hét Þorsteinn, gamall maðr ok sjónlítill, hann hafði verit rauða-víkingr (q. v.) í æsku sinni, Þorst. S.; Þorkell miðlangr, hann er rauðr víkingr ok í missætti við Hákon jarl, Fms. xi. 121; her-víkingr, a pirate, i. 225 (p. 259); víkings efni, víkinga höfðingi, konungr, Eg. 190, Fms. vi. 389, Fas. ii. 132; víkinga lið, Stj.; víkinga skip, skeið, snekkja, Hkr. i. 296, Korm. 236, Fms. i. 289; víkinga bæli, Eg. 251; víkinga rán, Fms. vi. 291; Bera kvað Egil vera víkings-efni … þegar hann hefði aldr til ok honum væri fengin herskip, Eg. 190 (and the following verse—þat mælti mín móðir, at mér skyldi kaupa fley ok fagrar árar, fara í hring með víkingum …); af Gizori má göra þrjá menn, hann má vera víkinga höfðingi …, þá má hann ok vera konungr …, með þriðja hætti má hann vera biskup, ok er hann bezt til þess fallinn af þessum þremr, Fms. vi. 389: on Swed. Runic stones, sá var víkinga-vörðr með Gauti, Baut. 267; allir víkingar, Brocm. 197. Of old poems the Hkv. Hund. well illustrates the life and warfare of Vikings of the 9th and 10th centuries, where also the word itself occurs (verpr vígroða um víkinga); as also vinr víkinga, in the song in Hervar. S.; víkingr Dana, Helr. 11; the saying, víkingar fara ekki at lögum.
    2. in after times the word fell into discredit, and is used, esp. in eccl. legends, as = robber, being applied by a misnomer even to highwaymen, Stj. passim; víkingsins Alexandri, Al. 98; Besso þeim vánda víkingi, 122; víkinga dráp, Grett. 100; þessum vansignaða víkingi, Stj. 463 (of Goliath), so in Grág. ii. 136; or even in the Landn., Þorbjörn bitra hét maðr, hann var v. ok íllmenni, 159. For the laws of the ancient Vikings, their discipline and manners, see esp. Hálfs S. ch. 10, Jómsvík. ch. 24 (Fms. xi), Flóam. S. ch. 2, Vd. ch. 2, Yngl. S. ch. 34, 41, Eg. ch. 48, Ó. T. (Hkr.) ch. 101, 102, Ó. H. ch. 21, the Orkn. S. (Sweyn Asleifson) ch. 115, Þorvalds S. Víðf. ch. 1 (Bs. i. 36, 37): records of their wars and voyages, the Landn. passim, the first chapters of Eg., Eb., Ld., Grett., Orkn., Hkr. i. passim.
    II. Víkingr, a pr. name, Landn. and several times on the Swed. Runic stones; cp. Súð-víkingr, a man from Súðavík, Bs.

    Íslensk-ensk orðabók > víkingr

  • 93 ÞING

    n.
    1) assembly, meeting;
    esp. for purposes of legislation, a parliament;
    slíta þingi, segja þing laust, to dissolve a meeting;
    2) parish;
    3) district, county, shire;
    vera í þingi goða, to be in the district of such and such a goði, to be his liegeman, in his jurisdiction;
    4) interview, of lovers;
    vera í þingum við konu, to have a love intrigue with a woman (þat var talat, at Þorbjórn væri í þingum við Þórdísi);
    5) in pl. things articles, valuables (síðan tók hón þing sín, en Þorsteinn tók hornin).
    * * *
    n. [no Goth. þigg is recorded; A. S. and Hel. þing; Engl. thing; O. H. G., Germ., and Dutch ding; Dan.-Swed. ting.]
    A. A thing, Lat. res. In the Icel. this sense of the word is almost unknown, although in full use in mod. Dan.-Swed. ting, where it may come from a later Germ. influence.
    II. in plur. articles, objects, things, esp. with the notion of costly articles: þeir rannsaka allan hans reiðing ok allan hans klæðnað ok þing, articles, Sturl. iii. 295; þau þing (articles, inventories) er hann keypti kirkjunni innan sik, Vm. 20; þessi þing gaf Herra Vilkin kirkjunni í Klofa,—messu-klæði, kaleik, etc., 26.
    2. valuables, jewels (esp. of a married lady), the law often speaks of the ‘þing’ and the ‘heimanfylgja;’ ef maðr fær konu at lands-lögum réttum … þá skulu lúkask henni þing sín ok heimanfylgja, Gþl. 231; hann hafði ór undir-heimum þau þing at eigi munu slík í Noregi, Fms. iii. 178; siðan tók hón þing sín, 195; eptir samkvámu ( marriage) þeirra þá veitti Sveinn konungr áhald þingum þeim er ját vóru ok skilat með systur hans, x. 394; maðr skal skilja þing með frændkonu sinni ok svá heiman-fylgju, N. G. L. ii; skal Ólafr lúka Geirlaugu þing sín, svá mikil sem hón fær löglig vitni til, D. N. i. 108; þinga-veð, a security for a lady’s paraphernalia, D. N. passim.
    B. As a law phrase [see Þingvöllr]:
    I. an assembly, meeting, a general term for any public meeting, esp. for purposes of legislation, a parliament, including courts of law; in this sense þing is a standard word throughout all Scandinavian countries (cp. the Tyn-wald, or meeting-place of the Manx parliament): technical phrases, blása til þings, kveðja þings, stefna þing, setja þing, kenna þing (N. G. L. i. 63); helga þing, heyja þing, eiga þing; slíta þingi, segja þing laust, to dissolve a meeting, see the verbs: so also a þing ‘er fast’ when sitting, ‘er laust’ when dissolved (fastr I. γ, lauss II. 7); Dróttins-dag hinn fyrra í þingi, ríða af þingi, ríða á þing, til þings, vera um nótt af þingi, öndvert þing, ofanvert þing, Grág. i. 24, 25; nú eru þar þing ( parliaments) tvau á einum þingvelli, ok skulu þeir þá fara um þau þing bæði (in local sense), 127; um várit tóku bændr af þingit ok vildu eigi hafa, Vápn. 22; hann hafði tekit af Vöðla-þing, skyldi þar eigi sóknar-þing heita, Sturl. i. 141: in countless instances in the Sagas and the Grág., esp. the Nj. passim, Íb. ch. 7, Gísl. 54–57, Glúm. ch. 24, 27, Eb. ch. 9, 10, 56, Lv. ch. 4, 15–17: other kinds of assemblies in Icel. were Leiðar-þing, also called Þriðja-þing, Grág. i. 148; or Leið, q. v.; hreppstjórnar-þing (see p. 284); manntals-þing; in Norway, bygða-þing, D. N. ii. 330; hús-þing, vápna-þing, refsi-þing, v. sub vocc.:—eccl. a council, H. E. i. 457, Ann. 1274; þing í Nicea, 415. 14.
    2. a parish (opp. to a benefice); in Iceland this word is still used of those parishes whose priest does not reside by the church, no manse being appointed as his fixed residence; such a parish is called þing or þinga-brauð (and he is called þinga-prestr, q. v.), as opp. to a ‘beneficium,’ Grág. i. 471, K. Þ. K. 30, 70, K. Á. passim; bóndi er skyldr at ala presti hest til allra nauðsynja í þingin, Vm. 73; tíundir af hverjum bónda í þingunum, 96, Bs. i. 330, H. E. ii. 48, 85, 128.
    3. an interview, of lovers, H. E. i. 244; þat var talat at Þorbjörn væri í þingum við Þórdísi, Gísl. 5; nær þú á þingi mant nenna Njarðar syni, Skm. 38; man-þing, laun-þing.
    II. loc. a district, county, shire, a þing-community, like lög (sec p. 369, col. 2, B. II); a ‘þing’ was the political division of a country; hence the law phrase, vera í þingi með goða, to be in the district of such and such a godi, to be his liegeman, cp. þingfesti; or, segjask or þingi, see the Grág., Nj., and Sagas, passim; full goðorð ok forn þing, Grág. i. 15; í því þingi eðr um þau þing, 85. In later times Icel. was politically divided into twelve or thirteen counties. In old days every community or ‘law’ had its own assembly or parliament, whence the double sense of ‘lög’ as well as of ‘þing.’
    C. HISTORICAL REMARKS.—In Norway the later political division and constitution of the country dates from king Hacon the Good and his counsellors Thorleif the Wise and earl Sigurd. As king Harold Fairhair was the conqueror of Norway, so was his son Hacon her legislator as also the founder of her constitution, and of her political division into ‘þings;’ for this is the true meaning of the classical passage,—hann (king Hacon) lasgði mikinn hug á laga-setning í Noregi, hann setti Gulaþings-lög ok Frostaþings-lög, ok Heiðsævis-lög fyrst at upphafi, en áðr höfðu sér hverir fylkis-menn lög, Ó. H. 9; in Hkr. l. c. the passage runs thus—hann setti Gulaþings-lög með ráði Þorleifs spaka, ok hann setti Frostaþings-lög með ráði Sigurðar jarls ok annara Þrænda þeirra er vitrastir vóru, en Heiðsævis-lög hafði sett Hálfdan svarti, sem fyrr er ritað, Hkr. 349 new Ed.; the account in Eg. ch. 57, therefore, although no doubt true in substance, is, as is so often the case in the Sagas, an anachronism; for in the reign of Eric ‘Bloodaxe,’ there were only isolated fylkis-þing, and no Gula-þing. In later times St. Olave added a fourth þing, Borgar-þing, to the three old ones of king Hacon (those of Gula, Frosta, and Heiðsævi); and as he became a saint, he got the name of legislator in the popular tradition, the credit of it was taken from Hacon, the right man; yet Sighvat the poet speaks, in his Bersöglis-vísur, of the laws of king Hacon the foster-son of Athelstan. Distinction is therefore to be made between the ancient ‘county’ þing and the later ‘united’ þing, called lög-þing (Maurer’s ‘ding-bund’); also almennilegt þing or almanna-þing, D. N. ii. 265, iii. 277; fjórðunga þing, ii. 282; alþingi, alls-herjar-þing. The former in Norway was called fylkis-þing, or county þing; in Icel. vár-þing, héraðs-þing, fjórðungs-þing (cp. A. S. scîrgemot, a shiremote). Many of the old pre-Haconian fylkis-þing or shiremotes seem to have continued long afterwards, at least in name, although their importance was much reduced; such we believe were the Hauga-þing (the old fylkis-þing of the county Westfold), Fms. viii. 245, Fb. ii. 446, iii. 24; as also Þróndarness-þing, Arnarheims-þing, Kefleyjar-þing, Mork. 179.
    II. in Iceland the united þing or parliament was called Al-þingi; for its connection with the legislation of king Hacon, see Íb. ch. 2–5 (the chronology seems to be confused): again, the earlier Icel. spring þings (vár-þing), also called héraðs-þing ( county þing) or fjórðunga-þing ( quarter þing), answer to the Norse fylkis-þing; such were the Þórness-þing, Eb., Landn., Gísl., Sturl.; Kjalarness-þing, Landn. (App.); Þverár-þing, Íb.; also called Þingness-þing, Sturl. ii. 94; Húnavatns-þing, Vd.; Vöðla-þing, Lv., Band.; Skaptafells-þing, Nj.; Árness-þing, Flóam. S.; þingskála-þing, Nj.; Hegraness-þing, Glúm., Lv., Grett.; Múla-þing (two of that name), Jb. (begin.), cp. Grág. i. 127; Þorskafjarðar-þing, Gísl., Landn.; Þingeyjar-þing, Jb.; further, Krakalækjar-þing, Dropl. (vellum, see Ny Fél. xxi. 125); Sunnudals-þing, Vápn.; þing við Vallna-laug, Lv.; þing í Straumfirði, Eb.; Hvalseyrar-þing, Gísl.; or þing í Dýrafirði, Sturl.; Fjósatungu-þing, Lv.
    III. in Sweden the chief þings named were Uppsala-þing, Ó. H.; and Mora-þing (wrongly called Múla-þing, Ó. H. l. c., in all the numerous vellum MSS. of this Saga; the Icelandic chronicler or the transcriber probably had in mind the Icel. þing of that name).
    IV. in Denmark, Vebjarga-þing, Knytl. S.; Íseyrar-þing, Jómsv. S.
    V. in the Faroe Islands, the þing in Þórshöfn, Fær.: in Greenland, the þing in Garðar, Fbr.
    VI. freq. in Icel. local names, Þing-völlr, Þing-vellir (plur.) = Tingwall, in Shetland; Þing-nes, Þing-eyrar, Þing-ey, Þing-eyri (sing.); Þing-múli, Þing-skálar, etc., Landn., map of Icel.; Þing-holt (near Reykjavik).
    D. COMPDS: þingsafglöpun, þingsboð, þingabrauð, þingadeild, þingadómr, þingakvöð, þingaprestr, þingasaga, þingatollr, þingaþáttr.

    Íslensk-ensk orðabók > ÞING

  • 94 λήγω

    Grammatical information: v.
    Meaning: `cease, stop' (Il.), incid. trans. `make stop, pause' (ep.); on the meaning Porzig Satzinhalte 48ff.
    Other forms: aor. λῆξαι, fut. λήξω.
    Compounds: also with prefix, esp. κατα-, ἀπο-.
    Derivatives: λῆξις ( ἀπό-, κατά- λήγω a. o.) `ceasing' (A., A. R., Ph.), as gramm. term `ending etc.' (Demetr. Eloc., A. D.); as 1. member in governing compp. like ληξι-πύρετος `ceasing the fever' (medic.); ἀπόληγμα `border of a cloth' (Aq.); ἄ-(λ)ληκτος `incessantly' (ep.); ληκτικός `stopping', κατα- λήγω `ceasing (before its time), incompletely', of a verse (gramm. a. metr.).
    Origin: XX [etym. unknown]
    Etymology: Because of ἄ-λληκτος, κατα-λλήξειαν (μ 224) a. o. an orig. *σλήγ-ω is prob. (Schwyzer 310, 414, Chantraine Gramm. hom. 1, 176); to this thematic root-present, from where all forms mentioned come, there is nowhere a direct correspondent. A zero grade nasalpresent is supposed however in λαγγάζω `leave off' and Lat. langueō `be weak'. There is a primary, also zero grade aorist λαγά-σαι with the present λαγαίω `leave off' and several nouns, e.g. λαγαρός. A full grade ō-form is retained in Northgerm., e.g. OWNo. slōkr, Swed. slōk `who walks about, deteriorated man', with Swed. slōka `walk about', usu. `hang weakly (let...)'. - More forms in WP. 2, 712ff., Pok. 959ff. An IE * sleh₂g- is perhaps possible, Pok. 959.
    Page in Frisk: 2,113-114

    Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > λήγω

  • 95 Sweden

    1) Military: SWE
    2) Politics: SW
    3) Abbreviation: SE, SW (NATO country code), Swed.

    Универсальный русско-английский словарь > Sweden

  • 96 дайки

    n
    1) geol. Gänge
    2) swed. Dykes (æèëû)

    Универсальный русско-немецкий словарь > дайки

  • 97 лимонит

    n
    1) gener. Eisensumpferz
    2) geol. Bacherz, Brauneisen, Brauneisenerz, Brauneisenstein, Braunerz, Ferrit, Ferrohydrit, Gelbeisenstein, Hydroferrit, Hydrogoethit, Hydrosiderit, Hyposiderit, Jernmalm, Kaulstein, Kernstein, Limonit, Melanerz, Münzerz (в виде бляшек), Quellerz, Sumpfeisenerz, Sumpfeisenstein, Sumpferz, Torfeisenerz, Torfeisenerz (болотная железная руда), Torferz, Wieseneisenerz, Wiesenerz, Xanthosiderit
    3) mineral. Braueisenerz, (швед.) Jernmalm, Lindstein, Röhrerz
    4) eng. Brauneisenmulm, Modererz, Morasterz, Seeeisenerz, Sumpfeisenstein (бурый железняк)
    5) mining. Eisenpecherz, Rasenerz, See-Erz, brauner Glaskopf
    7) swed. Myrmalm

    Универсальный русско-немецкий словарь > лимонит

  • 98 озы

    n
    1) geol. Wallberge
    2) mining. Eskerrücken
    3) swed. Asar

    Универсальный русско-немецкий словарь > озы

  • 99 очень, сильно

    adv
    1) gener. unheimlich
    2) swed. knall- (например: knalllilla - ярко-лиловый)

    Универсальный русско-немецкий словарь > очень, сильно

  • 100 слой вечной мерзлоты

    n
    1) gener. Frostboden
    2) geol. Eisboden
    3) swed. Tjäle

    Универсальный русско-немецкий словарь > слой вечной мерзлоты

См. также в других словарях:

  • Swed — abbrev. 1. Sweden 2. Swedish * * * …   Universalium

  • swed — swed·ish; …   English syllables

  • Swed — abbrev. 1. Sweden 2. Swedish …   English World dictionary

  • Swed. — 1. Sweden. 2. Swedish. * * * Swed., 1. Sweden. 2. Swedish …   Useful english dictionary

  • Swed|ish — «SWEE dihsh», adjective, noun. –adj. of or having to do with Sweden, a country in northern Europe, its people, or their language. –n. 1. pl. in use. the people of Sweden. 2. the Scandinavian language of Sweden …   Useful english dictionary

  • Swed. — 1. Sweden. 2. Swedish. * * * …   Universalium

  • Swed. — abbr. geogr. Sweden …   Dictionary of English abbreviation

  • Swed — n. Sweden …   English contemporary dictionary

  • SWED — abbr. Sweden …   Dictionary of abbreviations

  • Swed. — 1) geg Sweden 2) geg peo Swedish …   From formal English to slang

  • MEGASTIGMUS ACULEATUS SWED. - РОЗАННЫЙ ДЛИННОХВОСТЫЙ СЕМЕЕД — см. Megastigmus aculeatus Swed. Розанный длиннохвостый семеед. Самки откладывают яйца в завязи шиповника и роз. Личинки поедают содержимое семян и зимуют. Окукливаются весной следующего года. Россия: Дальний Восток; Сибирь, европ. часть. Ср. Азия …   Насекомые - вредители сельского хозяйства Дальнего Востока

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»