-
1 statio
statio, ōnis, f. (sto), I) das Stehen, Stillstehen, Feststehen, 1) eig.: statio significat permansionem, sessio humilitatem, Augustin. serm. 179, 3: statio terrae, Manil.: manere in statione, stillstehen, sich nicht bewegen, Lucr.: tenui a pectore varas in statione (Kämpferstellung) manus paravi, Ov.: solus immobilem stationis gradum retinens, unbeweglich standhaltend, Val. Max.: dah. der (scheinbare) Stillstand der Himmelskörper (Planeten usw.), griech. στηριγμός, Plin. u. Chalcid. Tim.: stationem facere, stillstehen, Vitr. – 2) bildl., das durch Gewohnheit u. Gebrauch Festgesetzte, das Positive (Ggstz. natura, das Natürliche), als Übersetzung von θεματισμός, Vitr. 1, 2, 5. – II) übtr., jeder Ort des Aufenthaltes, der Standort, Aufenthalt, 1) im allg., der Ort, die Stelle, alternā fratrem statione redemit, Ov. fast. 5, 719: Termine... quā positus fueris statione, mane, Ov. fast. 2, 674. – Plur., stationes umoris hiberni, Pallad. 1, 43, 1. – 2) insbes.: a) der Soldaten: α) der Posten, sowohl der Ort als die Soldaten, die Wache, der Wachtposten, die Feldwache, statio hostium, quae pro castris erat, Liv.: statio segnis, Liv.: tuta, Liv.: equites ex statione, Caes.: custodiae stationesque, Schildwachen und Vorposten, Liv.: u. so stationes et vigiliae (Schildwachen), Sall. fr.: mos stationum vigiliarumque, Liv.: stationes portis disposuit, Liv.: equites in stationibus locis idoneis posuerat, Liv.: progressus ante stationes, quae pro porta stabant, vocari Crispinum iussit, Liv.: ab statione clamor ortus, Liv.: stationem habere, Liv.: so auch in statione u. (v. mehreren Kohorten usw.) in stationibus esse, Caes.: stationem agere, den Wachdienst haben, in castris (v. einem Tribunen), Tac., in Palatio (v. einer Kohorte), Tac.: cum auxiliaribus et equitatu stationem agere pro vallo (v. Befehlshaber), Liv.: stationes nocturnas agere ac vigilias, Amm.: noctu diuque stationes et vigilias temptare, Sall. fr.: in stationem succedere, die Wache ablösen, Caes.: stationem relinquere (im guten Sinne), Verg., deserere (im üblen Sinne), Suet.: inter stationes evadere, Liv.: per medias hostium stationes egredi, Liv.: fore, ut minus intentae in custodiam urbis diurnae stationes ac nocturnae vigiliae essent, Liv. – β) der Standort, das Quartier der Soldaten, stationes hibernae, Winterquartiere, Amm. 14, 1, 1. – bildl., imperii, Ov.: de praesidio et statione vitae decedere, von dem Posten seines L. abtreten, Cic.: in hac statione, quā positus est (magnus animus), Sen. ep.: in statione manebant (oculi), Ov. – b) der Posten im Staatsdienste, die Stellung, Würde (s. Heß u. Pabst Tac. dial. 17), imperatoria, augusta, regia, Scriptt. hist. Aug.: laeta et prospera stationis istius, Plin. pan.: suscipere hanc stationem, Fronto: stationi paternae succedere, Vell. – c) der Leute auf der Gasse, wo sie stehen od. sitzen, um zu schwatzen, öffentlicher Platz u. vgl., Plin. ep. u. ICt. – d) Versammlungsort der Leute, um sich Unterricht in Rechtssachen zu holen, Gell. 13, 13 in. e) stationes municipiorum, Sammelplätze der Munizipalen, wahrsch. Hallen, unter denen sich die Bürger der Munizipien versammelten, um nachher in den Tribus abzustimmen, Plin. 16, 236. – f) der Gesandten der Städte, die Station, das Quartier, Plin.: u. die Station der Staatsbehörde in den Provinzen, dah. auch diese Behörde selbst, Cod. Theod. 12, 6, 19. Corp. inscr. Lat. 10, 3878. – g) übh. Standort, Aufenthalt, Quartier, Ov.: sedes apibus statioque petenda, Verg.: in arce Athenis statio mea nunc placet, Cic. ad Att. 6, 9 extr. – h) Ort der Christen, wo sie stehend sich versammelten, Tert. de or. 29 u.a. – i) der Standort od. Aufenthalt des Viehes, der Stall, Pallad. u. ICt. – k) die Poststation, Corp. inscr. Lat. 14, 4120, 3. – l) die Faktorei, Corp. inscr. Graec. 14, 830. lin. 10. Vgl. Mommsen Epigr. Anal. 6 (Verichte der Sächs. Ges. der W. II. 1850. S. 57 u.S. 60). – m) der Standort der Schiffe, die Bai, Bucht, Anfahrt, der Landungsplatz, die Reede, Cic. u.a.: im Bilde, fluctibus eiectum tutā statione recepi, Hafen, Zufluchtsort, Ov. – n) der Standort, gehörige Ort, die gehörige Lage lebl. Ggstde., comas ponere in statione, Ov.: permutatā rerum statione, Petron.
-
2 statio
stătĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] état de repos, immobilité. [st2]2 [-] position, place, situation. [st2]3 [-] action de séjourner; lieu de séjour, d'habitation, de repos, de halte, de réunion; salle publique; temps de séjour, séjour. [st2]4 [-] étape, campement, garnison, poste de garde, corps de garde, poste, faction; gardes, sentinelles. [st2]5 [-] station navale, mouillage, rade; port, asile. [st2]6 [-] C. Th. bureau des employés du fisc. [st2]7 [-] Inscr. bureau de poste, relais de poste. [st2]8 [-] Tert. assemblée de fidèles. - plerique in stationibus sedent tempusque audiendi fabulis conterunt, Plin. Ep. 1, 13, 2: la plupart s'assoient dans une salle publique et passent le temps de la lecture à discuter. - in statione esse: être de garde. - in stationem succedere: prendre la garde.* * *stătĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] état de repos, immobilité. [st2]2 [-] position, place, situation. [st2]3 [-] action de séjourner; lieu de séjour, d'habitation, de repos, de halte, de réunion; salle publique; temps de séjour, séjour. [st2]4 [-] étape, campement, garnison, poste de garde, corps de garde, poste, faction; gardes, sentinelles. [st2]5 [-] station navale, mouillage, rade; port, asile. [st2]6 [-] C. Th. bureau des employés du fisc. [st2]7 [-] Inscr. bureau de poste, relais de poste. [st2]8 [-] Tert. assemblée de fidèles. - plerique in stationibus sedent tempusque audiendi fabulis conterunt, Plin. Ep. 1, 13, 2: la plupart s'assoient dans une salle publique et passent le temps de la lecture à discuter. - in statione esse: être de garde. - in stationem succedere: prendre la garde.* * *Statio, Verbale. Plaut. Station.\Statio nauium. Virgil. Un havre, Un port.\Statio militum. Caesar. Le guet des gents de guerre. C'est aussi le guet qu'on fait aux portes d'une ville en temps dangereux de peste ou de guerre, et pareillement le lieu où telle garde et guet se fait, Le lieu où le guet est assis.\Agere stationem. Tacit. Faire le guet.\Manere in statione. Lucret. Dedens le port.\Tuta statione recepi eiectum fluctibus. Ouid. J'ay receu à bon port, et ay mis en seureté.\Statio. Gell. Un lieu public ou plusieurs gents s'assemblent pour traicter de quelques affaires. -
3 statio
statio, ōnis, f. (sto), I) das Stehen, Stillstehen, Feststehen, 1) eig.: statio significat permansionem, sessio humilitatem, Augustin. serm. 179, 3: statio terrae, Manil.: manere in statione, stillstehen, sich nicht bewegen, Lucr.: tenui a pectore varas in statione (Kämpferstellung) manus paravi, Ov.: solus immobilem stationis gradum retinens, unbeweglich standhaltend, Val. Max.: dah. der (scheinbare) Stillstand der Himmelskörper (Planeten usw.), griech. στηριγμός, Plin. u. Chalcid. Tim.: stationem facere, stillstehen, Vitr. – 2) bildl., das durch Gewohnheit u. Gebrauch Festgesetzte, das Positive (Ggstz. natura, das Natürliche), als Übersetzung von θεματισμός, Vitr. 1, 2, 5. – II) übtr., jeder Ort des Aufenthaltes, der Standort, Aufenthalt, 1) im allg., der Ort, die Stelle, alternā fratrem statione redemit, Ov. fast. 5, 719: Termine... quā positus fueris statione, mane, Ov. fast. 2, 674. – Plur., stationes umoris hiberni, Pallad. 1, 43, 1. – 2) insbes.: a) der Soldaten: α) der Posten, sowohl der Ort als die Soldaten, die Wache, der Wachtposten, die Feldwache, statio hostium, quae pro castris erat, Liv.: statio segnis, Liv.: tuta, Liv.: equites ex statione, Caes.: custodiae stationesque, Schildwachen und Vorposten, Liv.: u. so stationes et vigiliae (Schildwachen), Sall. fr.: mos stationum vigiliarumque, Liv.: stationes portis disposuit, Liv.: equi-————tes in stationibus locis idoneis posuerat, Liv.: progressus ante stationes, quae pro porta stabant, vocari Crispinum iussit, Liv.: ab statione clamor ortus, Liv.: stationem habere, Liv.: so auch in statione u. (v. mehreren Kohorten usw.) in stationibus esse, Caes.: stationem agere, den Wachdienst haben, in castris (v. einem Tribunen), Tac., in Palatio (v. einer Kohorte), Tac.: cum auxiliaribus et equitatu stationem agere pro vallo (v. Befehlshaber), Liv.: stationes nocturnas agere ac vigilias, Amm.: noctu diuque stationes et vigilias temptare, Sall. fr.: in stationem succedere, die Wache ablösen, Caes.: stationem relinquere (im guten Sinne), Verg., deserere (im üblen Sinne), Suet.: inter stationes evadere, Liv.: per medias hostium stationes egredi, Liv.: fore, ut minus intentae in custodiam urbis diurnae stationes ac nocturnae vigiliae essent, Liv. – β) der Standort, das Quartier der Soldaten, stationes hibernae, Winterquartiere, Amm. 14, 1, 1. – bildl., imperii, Ov.: de praesidio et statione vitae decedere, von dem Posten seines L. abtreten, Cic.: in hac statione, quā positus est (magnus animus), Sen. ep.: in statione manebant (oculi), Ov. – b) der Posten im Staatsdienste, die Stellung, Würde (s. Heß u. Pabst Tac. dial. 17), imperatoria, augusta, regia, Scriptt. hist. Aug.: laeta et prospera stationis istius, Plin. pan.: suscipere hanc stationem, Fronto: stationi paternae succedere, Vell. – c) der Leute auf der————Gasse, wo sie stehen od. sitzen, um zu schwatzen, öffentlicher Platz u. vgl., Plin. ep. u. ICt. – d) Versammlungsort der Leute, um sich Unterricht in Rechtssachen zu holen, Gell. 13, 13 in. e) stationes municipiorum, Sammelplätze der Munizipalen, wahrsch. Hallen, unter denen sich die Bürger der Munizipien versammelten, um nachher in den Tribus abzustimmen, Plin. 16, 236. – f) der Gesandten der Städte, die Station, das Quartier, Plin.: u. die Station der Staatsbehörde in den Provinzen, dah. auch diese Behörde selbst, Cod. Theod. 12, 6, 19. Corp. inscr. Lat. 10, 3878. – g) übh. Standort, Aufenthalt, Quartier, Ov.: sedes apibus statioque petenda, Verg.: in arce Athenis statio mea nunc placet, Cic. ad Att. 6, 9 extr. – h) Ort der Christen, wo sie stehend sich versammelten, Tert. de or. 29 u.a. – i) der Standort od. Aufenthalt des Viehes, der Stall, Pallad. u. ICt. – k) die Poststation, Corp. inscr. Lat. 14, 4120, 3. – l) die Faktorei, Corp. inscr. Graec. 14, 830. lin. 10. Vgl. Mommsen Epigr. Anal. 6 (Verichte der Sächs. Ges. der W. II. 1850. S. 57 u.S. 60). – m) der Standort der Schiffe, die Bai, Bucht, Anfahrt, der Landungsplatz, die Reede, Cic. u.a.: im Bilde, fluctibus eiectum tutā statione recepi, Hafen, Zufluchtsort, Ov. – n) der Standort, gehörige Ort, die gehörige Lage lebl. Ggstde., comas ponere in statione, Ov.: permutatā rerum statione, Petron. -
4 statio
I.Lit. (so very rare;* B.not in Cic.): navis, quae manet in statione,
remains standing, stands still, does not move, Lucr. 4, 388; so,manere in statione,
id. 4, 396; 5, 478; 5, 518:in statione locata nubila,
id. 6, 193: varas In statione manus et pugnae membra paravi, in a firm posture (for fighting), Ov. M. 9, 34:numquam id (sidus) stationem facere,
stands still, Plin. 2, 17, 15, § 77:stationes matutinas facere,
id. 2, 15, 12, § 59:solus immobilem stationis gradum retinens,
Val. Max. 3, 2, 23:terrae,
Manil. 2, 70.—Trop., that which is established by custom or prescription, a transl. of the Gr. thematismos, Vitr. 1, 2, 5.—II.Transf., in concr., a place where persons or things stay or abide, a station, post, an abode, residence.A.In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose):b.Athenis statio mea nunc placet,
Cic. Att. 6, 9, 5:quā positus fueris in statione, mane,
Ov. F. 2, 674; cf. id. ib. 5, 719:principio sedes apibus statioque petenda,
Verg. G. 4, 8:apricis statio gratissima mergis,
id. A. 5, 128:equorum,
i. e. a stall, Pall. 1, 21, 2; so,jumentorum,
Dig. 7, 1, 13 fin.:plerique in stationibus sedent tempusque audiendis fabulis conterunt,
in public places, Plin. Ep. 1, 13, 2:stationes circumeo,
id. ib. 2, 9, 5:quod tabernas tris de domo suo circa forum civitatibus ad stationem locasset,
Suet. Ner. 37:thermae, stationes, omne theatrum,
Juv. 11, 4; Gell. 13, 13, 1:stationes municipiorum,
Plin. 16, 44, 86, § 236:si ad stationem vel tabernam ventum sit,
Dig. 47, 10, 15, § 7:stationes hibernae,
winter-quarters, Amm. 14, 1, 1.—Poet., of things, place, position:B.pone recompositas in statione comas,
in their place, Ov. Am. 1, 7, 68; id. A. A. 3, 434:permutata rerum statione, Petr. poët. 120, 99: umoris,
Pall. 1, 43.—In partic.1.In milit. lang., a post, station (v. custodiae, vigilia):b.cohortes ex statione et praesidio emissae,
Caes. B. G. 6, 42:ii, qui pro portis castrorum in statione erant... Cohortes quae in stationibus erant, etc.,
id. ib. 4, 32; 5, 15; 6, 37;6, 38: in stationem succedere,
to relieve, id. ib. 4, 32:stationem inire,
Tac. A. 13, 35:relinquere,
Verg. A. 9, 222:deserere,
Suet. Aug. 24:habere,
Liv. 35, 29:quique primi transierant, in statione erant, dum traicerent ceteri,
on guard, Curt. 7, 5, 18.— Transf.: suis vicibus capiebant bina (lumina Argi) quietem;Cetera servabant atque in statione manebant,
kept at their posts, Ov. M. 1, 627; 2, 115.— Trop.:de praesidio et statione vitae decedere,
Cic. Sen. 20, 73:functo longissimā statione mortali,
Vell. 2, 131, 2:imperii statione relictā,
Ov. Tr. 2, 219; Vell. 2, 124, 2; Tac. Or. 17; Suet. Claud. 38.—Transf., like our post, watch, guard, for those who are stationed to watch, who stand guard, sentries, sentinels, outposts, pickets:2.ut stationes dispositas haberent,
Caes. B. G. 5, 16; 7, 69 fin.:ut minus intentae diurnae stationes ac nocturnae vigiliae essent,
Liv. 9, 24, 5; 25, 38, 16; cf. in sing.:ad stationem Romanam in portā segniter agentem vigilias perveniunt,
id. 10, 32, 7:dispositā statione per ripas Tiberis,
Suet. Tib. 72:crebrae,
Caes. B. C. 1, 73:custodiae stationesque equitum,
id. ib. 1, 59:statione militum assumptā,
i. e. body-guard, lifeguard, Suet. Tib. 24; so,militum,
id. Ner. 21; 34; 47.—Transf., in gen., a station, office, position, in government, etc. (post-class.):3.in hac statione, i. e. the imperial office,
Spart. Ael. Verr. 4:statio imperatoria,
Lampr. Comm. 1:Augusta,
Capitol. Clod. Alb. 2: regia, Vulc. 7; Capitol. Verr. 8.—Naut. t. t., an anchorage, roadstead, road, bay, inlet (syn. portus), Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 2:4.quietam nactus stationem,
Caes. B. C. 3, 6; 3, 8; 1, 56 fin.; Liv. 10, 2, 6; 28, 6, 9; 31, 33, 3; Verg. G. 4, 421; id. A. 2, 23 al.—A place of residence, a post, station of the fiscal officers of a province; also, for the officers themselves, Cod. Th. 12, 6, 19; Cod. Just. 4, 31, 1; 10, 5, 1; Inscr. Orell. 3207; 4107.—5.A post-station, post-house, Inscr. Murat. 1015; Morcell. Stil. Inscr. Lat. 1, p. 421.—6.A religious meeting, assembly of the Christians:die stationis, nocte vigiliae meminerimus,
Tert. Or. 29:stationes in vesperam producere,
id. adv. Psych. 1; so id. ib. 10; id. ad Ux. 2, 4. -
5 statiō
statiō ōnis, f [STA-], a standing, standing firm: In statione manūs paravi, in fighting attitude, O.— A standing-place, station, post, position, abode, residence: in arce statio mea nunc placet: Quā positus fueris in statione, mane, O.: alternā fratrem statione redemit, i. e. by taking his place in turns, O.: Pone recompositas in statione comas, in place, O.—Of soldiers, a post, station: cohortes ex statione et praesidio emissae, Cs.: in stationem succedere, relieve, Cs.: stationem relinquere, V.: stationem agere pro vallo, keep guard, L.: in statione esse, Cu.—Poet., of eyes: imperii statione relictā, O.— A post, watch, guard, sentries, sentinels, outposts, pickets: stationes dispositas habere, Cs.: ut minus intentae diurnae stationes ac nocturnae vigiliae essent, L.: equitum, Cs.— An anchorage, roadstead, road, port, harbor, bay, inlet: ad insulam stationes obtinere, Cs.: infestior classi, L.: statio male fida carinis, V.* * *outpost, picket; station; watch -
6 statio
statio statio, onis f местопребывание -
7 statio
statio statio, onis f стоянка -
8 statio
statio statio, onis f стража -
9 statio
statio statio, onis f караульный пост -
10 statio
ōnis f. [ sto ]1) стояниеmanere in statione Lcr — стоять неподвижно, не двигаться2) твёрдая позиция, боевое положение ( in statione manūs parare O)3) положение, состояние ( permutatā rerum statione Pt)4) место, местопребывание5) надлежащее место, порядок ( comas in statione ponere O)6) воен. пост, караул, стража, пикет ( custodiae stationesque L)stationem agere L, T или in statione esse Cs (manere O), тж. stationis jacēre Pt — быть в карауле, стоять на часах, перен. быть бдительным, смотреть в обаstatione peractā Lcn — с окончанием караульной смены, перен. когда окончится земное существование7) отряд в карауле, стража (s. equitum Cs)8) воен. место расположения, квартиры ( stationes hibernae Amm); стоянка кораблей (s. male fida carinis V); якорная стоянка, бухта, рейд ( stationes classibus occupare L)9) государственный пост, положение, звание, сан (s. imperatoria Lampr; stationi paternae succedere VP)10) общественное место, место сборищ ( in stationibus sedere tempusque conterere PJ)11) установление, установленное, обычный порядок (s. seu consuetudo Vtr)12) почтовая станция CTh13) податной пункт CJ -
11 statio
- onis s f 3o1station, endroit -
12 statio
1) место стояния, пребывания, сборное место, а) якорное место (1. 1 pr. § 13 17. 19 D. 43, 12);b) конюшня (1. 13 § 8 D. 7, 1); с) лавка (1. 7 § 13 D. 42, 4);
2) военная должность (1. 8 C. Th. 1, 6. 1. 20. Th. 7, 3). 3) прокураторство, помещение фискальной палаты, заведывавшей доходами фиска (1. 1 C. 4, 31).d) караул, стража (1. 3 § 5 D. 49, 16); е) почтовая стаяция, = mansio s. 1. (1. 5 § 1 1. 6 C. Th. 6, 29).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > statio
-
13 statio
, onis fстоянка; воен. пост, караул -
14 fidus
[st1]1 [-] fīdus, a, um: a - à qui (à quoi) on peut se fier, fidèle, sûr. - Cic. Lael. 53 ; 65. - fidissima uxor, Cic. Fam. 14, 4, 6: épouse très fidèle. - fidiora genera hominum, Liv. 40, 3, 4: races d'hommes auxquelles on pouvait se fier davantage. - canum tam fida custodia, Cic. Nat. 2, 158: la garde si fidèle des chiens. - fidus [poét., avec dat., gén., in acc.]: fidèle à. - domino fidissimus, Liv. 33, 28, 13: très fidèle à son maître. --- cf. Tib. 1, 6, 77. - regina tui fidissima, Virg. En. 12, 659: la reine qui t'est si dévouée. - fidus in amicos, Eutr. 7, 8: dévoué à ses amis. --- cf. Just. 37, 1, 3. b - [en parl. de choses] sûr, assuré, qui ne cache aucun piège. - pons validus et fidus, Tac. An. 15, 15: pont solide et sûr. - numquam satis fida potentia ubi... Tac. H. 2, 92: la puissance n'est jamais sûre quand... - statio male fida carinis, Virg. En. 2, 23: mouillage peu sûr pour les vaisseaux. - mons fidus nivibus, Tac. H. 5, 6: montagne où les neiges ont un asile sûr. [st1]2 [-] fidus = foedus: traité. --- Varr. L. 5, 86.* * *[st1]1 [-] fīdus, a, um: a - à qui (à quoi) on peut se fier, fidèle, sûr. - Cic. Lael. 53 ; 65. - fidissima uxor, Cic. Fam. 14, 4, 6: épouse très fidèle. - fidiora genera hominum, Liv. 40, 3, 4: races d'hommes auxquelles on pouvait se fier davantage. - canum tam fida custodia, Cic. Nat. 2, 158: la garde si fidèle des chiens. - fidus [poét., avec dat., gén., in acc.]: fidèle à. - domino fidissimus, Liv. 33, 28, 13: très fidèle à son maître. --- cf. Tib. 1, 6, 77. - regina tui fidissima, Virg. En. 12, 659: la reine qui t'est si dévouée. - fidus in amicos, Eutr. 7, 8: dévoué à ses amis. --- cf. Just. 37, 1, 3. b - [en parl. de choses] sûr, assuré, qui ne cache aucun piège. - pons validus et fidus, Tac. An. 15, 15: pont solide et sûr. - numquam satis fida potentia ubi... Tac. H. 2, 92: la puissance n'est jamais sûre quand... - statio male fida carinis, Virg. En. 2, 23: mouillage peu sûr pour les vaisseaux. - mons fidus nivibus, Tac. H. 5, 6: montagne où les neiges ont un asile sûr. [st1]2 [-] fidus = foedus: traité. --- Varr. L. 5, 86.* * *Fidus, Adiectiuum. Plin. iunior. Seur, Feal, Loyal.\Fidus animus. Liu. Asseuré, Qui ne craind point. -
15 fidus
I fīdus, a, um [ fido ]1) верный, надёжный (custodia canum C; statio V)2) добросовестный ( interpres H)3) преданный ( in amicos Eutr)II fīdus Vr = foedus II -
16 stationalis
statiōnālis, e [ statio ]стоящий на месте, неподвижный ( stella PM) -
17 stationarius
I statiōnārius, a, um1) караульный, сторожевой или гарнизонный (milites Dig, Amm)2) неподвижный ( sidera Is)II statiōnārius, ī m. [ statio 7., 12., 13. \]1) солдат пограничной стражи Dig, Amm, Aug2) почтальон, курьер CTh -
18 actaeus [1]
1. actaeus, a, um (ἀκταιος), an der Meeresküste-, am Meeresstrande gelegen, statio, Avien. Arat. 1394 ed. Breysig.
-
19 ango
ango, ere (vom Stamme ANG, gr. ΑΓΧ, wovon auch angor, angustus, ἄγχω), beengen, I) eig.: a) körperlich einengen, zusammenschnüren, -drücken, bes. die Kehle, würgen (s. Ladewig Verg. Aen. 8, 260), sues, Verg.: oculos, guttur, Verg.: utrāque manu sua guttura, Sil.: angebar ceu guttura forcipe pressus, Ov. – Pflanzen ersticken, vitis pluribus radicibus inter se conexis angitur, Col. – übh. körperl. beklemmen, Beklemmung verursachen, ea colluvio mistorum omnis generis animantium odore insolito urbanos et agrestem confertum in arta tecta aestu ac vigiliis angebat, Liv.: hi (pelli) in coitu anguntur, Plin. – b) örtl. einengen, einzwängen, hostis aëre non pigro nec inertibus angitur undis, Lucan. 6, 107: bellator equus... brevis in laevos piger angitur orbes, Val. Flacc. 2, 387: fluctuque coacto angitur, Val. Flacc. 4, 688. – II) übtr., jmdm. das Herz zuschnüren, -beklommen machen, bange machen, ihn ängstigen, beunruhigen, quälen, alcis animum u. alqm, Komik., Cic. u.a. (vgl. Drak. Liv. 2, 7, 7): animum adventus angit, Caecil. com. fr.: pudor te malus angit, Hor.: angebant ingentis spiritus virum Sicilia Sardiniaque amissae, Liv.: poeta meum qui pectus inaniter angit, in ängstliche Spannung versetzt, Hor. – u. wie angere se animi, Plaut., u. im Passiv angi animi od. animo, Cic., so gew. bl. angi, sich ängstigen, beun ruhigt werden, sich beengt-, beklommen fühlen, melancholisch sein, ante sollicitus eram et angebar, Cic.: angor intimis sensibus, Cic. – u.m. Ang. wodurch? worüber? od. weswegen? durch Abl., angi ac lacerari animi cupidine et noxarum metu, Sall. fr.: angi alcis decessu, Cic.: angi desiderio patriae, Liv.: od. durch de m. Abl., wie de Statio manumisso et nonnullis aliis rebus, Cic.: de quo angor et crucior, ich in Angst u. Sorge bin, Cic. – u. me angit od. angor m. folg. quod, Cic. ep. 6, 4, 3; ad Q. fr. 3, 3, 1. Liv. 26, 38, 1. Quint. 1, 6, 22. Plin. ep. 1, 10, 9. – u. angor od. angor animo od. angit animum m. folg. Acc. u. Infin., Cic. ep. 7, 15, 1; Marc. 2; de amic. 90; Brut. 7. Liv. 1, 46, 6; 2, 7, 7; 4, 51, 6; 28, 8, 1. Plin. ep. 2, 8, 2. – / Das Perfektum anxi steht Gell. 1, 3, 8; vgl. Prisc. 10, 31: das Supinum anctum nur b. Prisc. 10, 33 (ohne Beleg), woneben er aber auch die Partizipform anxus erwähnt: anctus schützt Paul. ex Fest. 29, 8, sowie die Gloss. ›ancti, ἀγχόμενοι‹ u. ›anctos, ἀναγκασθέντας‹. – Schreibung aggens (= angens) angef. von Varr. b. Prisc. 1, 39.
-
20 cursualis
cursuālis, e (cursus), zum Laufe gehörig, equi, Postpferde, Kurierpferde, Theod. 6, 29, 9 u. ö. Cassiod. var. 4, 47 u. 5, 5: reda, Kurierkutsche, Cod. Theod. 12, 12, 9: tractus, Cassiod. var. 4, 47: ministerium, Cassiod. var. 5, 5: statio, Amm. 27, 4, 8 G.: sollicitudo, Schnelligkeit im Laufen, Cod. Theod. 6, 29, 7: cursualium praepositorum avaritia, Symm. ep. 2, 46.
См. также в других словарях:
STATIO — pro stato die ieiuniorum apud Tertullian. l. de Orat. in fine. i. de Anim. c. 48. l. de ieiuniis c. 10. et l. 2. ad Uxorem c. 4. etc a militia translata vox. Rationem nominis reddit Ambrosius serm. 25. cum inquit, Stationes vocantur ieiunia, quod … Hofmann J. Lexicon universale
Statĭo — (lat., Mehrzahl Stationes), 1) Standort, Sammelplatz; 2) Wachtposten der Soldaten in u. außer dem Lager, s.d. S. 21; die Vorposten hießen S. aarariae; 3) Standort für die Schiffe, der innere Theil des Hafens; 4) Ort, wo Reisende übernachteten od … Pierer's Universal-Lexikon
Statio — Statio, christliche Liturgiegeschichte: Station … Universal-Lexikon
Statio — Als Statio (lat. Standort) wird im römischen Ritus der Ort bezeichnet, an dem der Stationsgottesdienst gefeiert wird. An bestimmten Stationstagen, an denen in der stadtrömischen Liturgie der Spätantike ein Stationsgottesdienst unter Leitung des… … Deutsch Wikipedia
Statio Cognitium — Statio Cognitum (Known Base) is the IAU moniker for the lunar landing site of Apollo 12 (Lunar co ordinates are 3 Degrees, 0 minutes, 44.6 seconds South. 23 Degrees, 25 minutes, 17.65 seconds West).Unlike the other Apollo landing sites, this site … Wikipedia
STATIO vulgo STADEN — STATIO, vulgo STADEN urbs Hanzeatica Ducatus Bremensis, ad Sivingam fluv. prope Albim: a Saxonum conditore Saxo, cum suis, post mortem Alexandri M. sub quo Saxones meruerant, reverso. Metel. Capta fuit a Sueone Daniae Rege A. C. 988. Nuper sub… … Hofmann J. Lexicon universale
Statio Speckhanen — Statius Speckhan – auch Statio Speckhanen – (* 15. Mai 1599 in Bremen; † 16. Oktober[1] 1679 ebendort) war Bremer Bürgermeister und später königlich schwedischer Geheimrat. Während der kriegerischen Auseinandersetzungen zwischen Bremen und… … Deutsch Wikipedia
Statio Tranquillitatis — Фотография таблички, оставленной на Базе Спокойствия в нижней (посадочной) части лунного модуля База Спокойствия (англ. Tranquility Base, Tranquillity Base) название места прилунения модуля Аполлона 11 Игл ( Орёл ). Дано астронавтом Нейлом… … Википедия
STATIO — Statios … Abbreviations in Latin Inscriptions
statio iterve navigio — A navigable place or route. See Note: Ann Cas 1914B 1068 … Ballentine's law dictionary
ACHAEORUM Statio — apud Plinium l. 4. c. 11. Deinde promontorium Cherronesi Mastusia, adversum Sigeo, in cuius fronte obliqua Cynossema, ita appellatur Hecubae tumulus; Statio Achaeorum: non est statio, Achivorum bellantium; Namque illa in Asiâ apud Sigeaum, ubi et … Hofmann J. Lexicon universale