-
121 abandonner
abɑ̃dɔnev1) verlassen2) ( renoncer à) preisgeben, aufgeben3) ( délaisser) vernachlässigen4)abandonnerabandonner [abãdɔne] <1>2 (quitter) verlassen, im Stich lassen femme, famille; aussetzen nouveau-né, animal; stehen lassen véhicule; leer stehen lassen maison; Beispiel: se sentir abandonné sich allein gelassen fühlen4 (renoncer à) aufgeben combat, études, hypothèse; abkommen von méthode; verzichten auf +accusatif; pouvoir, fonction nicht mehr [weiter] verfolgen piste; abtreten biens, fortuneaufgeben2 (se laisser aller à) Beispiel: s'abandonner aux larmes seinen Tränen freien Lauf lassen; Beispiel: s'abandonner au désespoir sich der Verzweiflung hingeben -
122 come down
intransitive verb2) (come to place regarded as lower) herunterkommen; runterkommen (ugs.); (come southwards) runterkommen (ugs.)come down in a field — auf einem Acker [not]landen/auf einen Acker stürzen
4) (be passed on) [Sage, Brauch:] überliefert werden5)come down to — (reach) reichen bis
6)come down to — (be reduced to) hinauslaufen auf (+ Akk.)
7)come down to — (be a question of) ankommen (to auf + Akk.)
8) (suffer change for the worse)she has come down in the world — sie hat einen Abstieg erlebt
come down to something — (be forced to resort to something) auf etwas (Akk.) angewiesen sein
9)come down with — bekommen [Krankheit]
* * ** * *vi1. (move down) [herunter]fallen; snow, rain fallen; trousers rutschen; plane [not]landen; (crash) abstürzenafter several encores, the curtain finally came down for the last time nach mehreren Zugaben fiel schließlich der letzte Vorhang2. (collapse) einstürzenthe building will have to \come down down das Gebäude muss abgerissen werden3. (move downstairs) [die Treppe] herunterkommen [o heruntergehento \come down down a few pounds ein paar Pfund nachlassen6. (lose rank) sinken, absteigenhe's \come down down er ist ganz schön tief gesunken7. (handed down) tradition überliefert werden9. (depend on)10. (amount to)it all \come downs down to money in the end letzten Endes ist doch alles eine Geldfrage11. (reach decision)13. (be taken ill)14. (rebuke)15. (be removed)those pictures will have to \come down down diese Bilder müssen runter fam* * *vi1) (from ladder, stairs) herunterkommen; (aircraft also) landen; (from mountain also) absteigen; (snow, rain) fallencome down from there at once! — komm da sofort runter!
we came down to 6,000 metres — wir gingen auf 6.000 m runter
4) (= be a question of) ankommen (to auf +acc)5) (= lose social rank) sinken, absteigenyou've come down in the world a bit — du bist aber ganz schön tief gesunken
her hair comes down to her shoulders — die Haare gehen or fallen ihr bis auf die Schultern
7) (= be transmitted tradition, story etc) überliefert werden8)when did you come down? — wann bist du von der Uni runter? (inf), wann haben Sie die Universität verlassen?; (for vacation) seit wann habt ihr Semesterferien?9) (dated US inf= be about to happen)
there's a bank robbery coming down next week — für nächste Woche ist ein Banküberfall geplant* * *come down v/i1. herab-, herunterkommen, (Regen, Schnee) fallen2. (ein)stürzen, (-)fallen, (Fußball) (im Strafraum etc) fallen, zu Fall kommen, fig fallen (Grenzen)3. FLUG niedergehenshe has come down quite a bit sie ist ganz schön tief gesunken5. SCHULE, UNIV Bra) die Universität verlassenb) in die Ferien gehen6. überliefert werden9. come down ona) sich stürzen auf (akk),come down handsomely sich spendabel zeigen12. come down toa) hinauslaufen auf (akk),b) ankommen auf (akk):when it comes right down to it wenn es darauf ankommt* * *intransitive verb2) (come to place regarded as lower) herunterkommen; runterkommen (ugs.); (come southwards) runterkommen (ugs.)come down in a field — auf einem Acker [not]landen/auf einen Acker stürzen
4) (be passed on) [Sage, Brauch:] überliefert werden5)come down to — (reach) reichen bis
6)come down to — (be reduced to) hinauslaufen auf (+ Akk.)
7)come down to — (be a question of) ankommen (to auf + Akk.)
come down to something — (be forced to resort to something) auf etwas (Akk.) angewiesen sein
9)come down with — bekommen [Krankheit]
* * *v.heruntergekommen v. -
123 loose
1. adjective1) (unrestrained) freilaufend [Tier]; (escaped) ausgebrochenset or turn loose — freilassen
2) (not firm) locker [Zahn, Schraube, Mutter, Knopf, Messerklinge]come/get/work loose — sich lockern; see also academic.ru/64936/screw">screw 1. 1)
5) (slack) locker; schlaff [Haut, Gewebe usw.]; beweglich [Glieder]6) (hanging free) losebe at a loose end — or (Amer.)
at loose ends — (fig.) beschäftigungslos sein; (not knowing what to do with oneself) nichts zu tun haben; nichts anzufangen wissen
7) (inexact) ungenau; schief [Vergleich]; frei [Stil]; unsauber [Denken]8) (morally lax) liederlich [Leben[swandel], Person]; locker [Moral, Lebenswandel]2. transitive verb1) loslassen [Hund usw.]2) (untie) lösen; aufmachen (ugs.)3)loose [off] — abschießen [Pfeil]; abfeuern [Feuerwaffe, Salve]; abgeben [Schuss, Salve]
4) (relax) lockernloose [one's] hold — loslassen
* * *[lu:s]2) (not firmly fixed: This button is loose.) lose3) (not tied; free: The horses are loose in the field.) frei4) (not packed; not in a packet: loose biscuits.) lose•- loosely- looseness
- loosen
- loose-leaf
- break loose
- let loose* * *[lu:s]I. adj1. (not tight) locker\loose connection Wackelkontakt m\loose sheets of paper lose Blätter Papier\loose skin schlaffe Hautto hang \loose lose herabhängen2. (untied)\loose hair offenes Haarher hair was hanging \loose sie trug ihr Haar offen3. (not confined) freito be \loose criminal frei herumlaufena bunch of idiots was let \loose on a nuclear power station sie haben so ein paar Idioten auf dem Gelände eines Atomkraftwerks völlig frei herumlaufen lassento let a dog \loose on sb einen Hund auf jdn loslassen\loose adaptation freie Bearbeitung\loose discipline mangelhafte Disziplin\loose translation freie Übersetzung5. (not compact)\loose weave grobmaschiges Gewebe6. (diarrhoea)\loose bowels [or \loose bowel movement] Durchfall m7. clothing weit, lockera \loose fit eine lockere PassformI'll take the jacket with the \loosest fit ich nehme das Jackett, das am lockersten und angenehmsten sitzt8. (relaxed)\loose stride lockere [o entspannte] Gangart9. (indiscreet)\loose talk Getratsch[e] nt, Geschwätz nt\loose tongue loses Mundwerk fam\loose living lockerer Lebenswandel\loose morals lockere Moral11. SPORT\loose play Spiel, bei dem die Spieler über das ganze Spielfeld verteilt sind12. (in cricket)\loose bowling ungenauer Wurf\loose play unvorsichtiges [o unachtsames] Spiel13. SCI\loose radiation inkohärente Strahlung\loose linkage gelockerte Bindung14.▶ to let \loose sth [or to let sth \loose] etw loslassenthe allies let \loose an intensive artillery bombardment die Alliierten begannen mit intensivem Artilleriebeschusshe let \loose a shriek of delight er ließ einen Freudenschrei losto be on the \loose frei herumlaufenIII. vt1. (set free)▪ to \loose sth etw freilassen [o loslassen]\loose the dogs! lass die Hunde los!the minister \loosed a tirade against the opposition leader ( liter) der Minister ließ eine Schimpfkanonade gegen den Oppositionsführer los2. (untie)to \loose a knot/rope einen Knoten/ein Seil lösen3. (relax)to \loose one's hold [or grip] loslassenshe never \loosed her hold on her conviction sie gab ihre Überzeugung niemals auf* * *[luːs]1. adj (+er)1) (= not tight, movable) board, button lose; dress, collar weit; tooth, bandage, knot, screw, soil, weave locker; limbs beweglich, lockerto come or work loose (screw, handle etc) — sich lockern; (sole, cover etc) sich (los)lösen; (button) abgehen
just stay or hang loose (inf) — bleib cool (inf)
2)(= free)
to break or get loose (person, animal) — sich losreißen ( from von); (ship) sich (von der Vertäuung) losreißen; (from group of players etc) sich trennen, sich lösento run loose — frei herumlaufen; (children) unbeaufsichtigt herumlaufen
to turn or let or set loose (animal) — frei herumlaufen lassen; prisoner freilassen; imagination freien Lauf lassen (+dat)
to let loose political forces that will be difficult to control — politische Kräfte entfesseln or freisetzen, die nur schwer unter Kontrolle zu bringen sind
I let him loose on the garden — ich ließ ihn auf den Garten los
in a loose sense — im weiteren Sinne
4) (= informal) group, alliance, organization, arrangement lose, lockera loose life —
a loose woman in that bar you get loose women — eine Frau mit lockerem Lebenswandel in der Bar findest du lose Mädchen
do you think that's being loose? — meinst du, das ist unmoralisch?
2. n (inf)to be on the loose (prisoners, dangerous animals) — frei herumlaufen
he was on the loose in Paris —
oh dear, when these two are on the loose — wehe, wenn sie losgelassen!
3. vt1) (= free) befreien2) (= untie) losmachen3) (= slacken) lockern* * *loose [luːs]A adj (adv loosely)1. a) los(e), lockerb) frei, nicht angebunden oder eingesperrt:come ( oder get) loose abgehen (Knopf etc), sich lockern (Schraube etc), sich ablösen, abblättern (Farbe etc); loskommen (Tier etc);let loose einen Hund von der Leine lassen, auch Flüche etc loslassen, seinem Ärger etc Luft machen, freien Lauf lassen; nachgeben (Material), sich lockern (Schraube etc);run loose frei herumlaufen;2. locker (Boden, Gewebe etc):have loose bowels weichen Stuhl(gang) haben3. a) lose (Haar, Geldscheine etc):wear one’s hair loose das Haar offen tragenb) offen, lose, unverpackt (Ware):buy sth loose etwas offen kaufen;be at a loose end (US at loose ends) nichts zu tun haben; nicht recht wissen, was man( mit sich) anfangen soll4. lose sitzend, weit (Kleidungsstück)5. figa) lose (Abmachung, Zusammenhang etc)b) frei, liberal (Auslegung etc)c) frei, ungenau (Übersetzung etc)d) unlogisch, wirr (Gedankengang etc):loose thinker Wirrkopf me) unkonzentriert, nachlässig (Spielweise etc)f) unkontrolliert:b) schlüpfrig (Roman etc)7. WIRTSCH verfügbar (Geld etc)C v/t1. los-, freilassen2. einen Knoten etc, auch fig die Zunge lösen:the wine loosed his tongue der Wein löste ihm die Zunge3. lösen, befreien ( beide:from von)5. den Boden etc (auf)lockern7. lockern:loose one’s hold of sth etwas loslassenD v/i1. SCHIFF den Anker lichtena) auf freiem Fuß sein,* * *1. adjective1) (unrestrained) freilaufend [Tier]; (escaped) ausgebrochenset or turn loose — freilassen
2) (not firm) locker [Zahn, Schraube, Mutter, Knopf, Messerklinge]come/get/work loose — sich lockern; see also screw 1. 1)
3) (not fixed) lose4) (not bound together) lose; offen [Haar]5) (slack) locker; schlaff [Haut, Gewebe usw.]; beweglich [Glieder]6) (hanging free) losebe at a loose end — or (Amer.)
at loose ends — (fig.) beschäftigungslos sein; (not knowing what to do with oneself) nichts zu tun haben; nichts anzufangen wissen
7) (inexact) ungenau; schief [Vergleich]; frei [Stil]; unsauber [Denken]8) (morally lax) liederlich [Leben[swandel], Person]; locker [Moral, Lebenswandel]2. transitive verb1) loslassen [Hund usw.]2) (untie) lösen; aufmachen (ugs.)3)loose [off] — abschießen [Pfeil]; abfeuern [Feuerwaffe, Salve]; abgeben [Schuss, Salve]
4) (relax) lockernloose [one's] hold — loslassen
* * *(sharp) tongue n.lose (scharfe)Zunge f. adj.locker adj.los adj.verlassen adj. v.verlassen v. -
124 see
1. transitive verb,1) sehenlet me see — lass mich mal sehen
I saw her fall or falling — ich habe sie fallen sehen
he was seen to leave or seen leaving the building — er ist beim Verlassen des Gebäudes gesehen worden
I'll believe it when I see it — das will ich erst mal sehen
they saw it happen — sie haben gesehen, wie es passiert ist
can you see that house over there? — siehst du das Haus da drüben?
be worth seeing — sehenswert sein; sich lohnen (ugs.)
see the light — (fig.): (undergo conversion) das Licht schauen (geh.)
I saw the light — (I realized my error etc.) mir ging ein Licht auf (ugs.)
I must be seeing things — (joc.) ich glaub', ich seh' nicht richtig
see the sights/town — sich (Dat.) die Sehenswürdigkeiten/Stadt ansehen
see one's way [clear] to do or to doing something — es einrichten, etwas zu tun
2) (watch) sehenlet's see a film — sehen wir uns (Dat.) einen Film an!
I'll see you there/at 5 — wir sehen uns dort/um 5
see you! — (coll.)
[I'll] be seeing you! — (coll.) bis bald! (ugs.)
4) (speak to) sprechen [Person] ( about wegen); (pay visit to) gehen zu, (geh.) aufsuchen [Arzt, Anwalt usw.]; (receive) empfangenthe doctor will see you now — Herr/Frau Doktor lässt bitten
whom would you like to see? — wen möchten Sie sprechen?; zu wem möchten Sie?
5) (discern mentally) sehenI can see it's difficult for you — ich verstehe, dass es nicht leicht für dich ist
I see what you mean — ich verstehe [was du meinst]
I saw that it was a mistake — mir war klar, dass es ein Fehler war
he didn't see the joke — er fand es [gar] nicht lustig; (did not understand) er hat den Witz nicht verstanden
I can't think what she sees in him — ich weiß nicht, was sie an ihm findet
6) (consider) sehenlet me see what I can do — [ich will] mal sehen, was ich tun kann
7) (foresee) sehenI can see I'm going to be busy — ich sehe [es] schon [kommen], dass ich beschäftigt sein werde
I can see it won't be easy — ich sehe schon, dass es nicht einfach sein wird
that remains to be seen — das wird man sehen
see if you can read this — guck mal, ob du das hier lesen kannst (ugs.)
9) (take view of) sehen; betrachtentry to see it my way — versuche es doch mal aus meiner Sicht zu sehen
10) (learn) sehenI see from your letter that... — ich entnehme Ihrem Brief, dass...
11) (make sure)see [that]... — zusehen od. darauf achten, dass...
12) usu. in imper. (look at) einsehen [Buch]see below/p. 15 — siehe unten/S. 15
13) (experience, be witness of) erlebennow I've seen everything! — (iron.) hat man so etwas schon erlebt od. gesehen!
we shall see — wir werden [ja/schon] sehen
he will not or never see 50 again — er ist [bestimmt] über 50
14) (imagine) sich (Dat.) vorstellensee somebody/oneself doing something — sich vorstellen, dass jemand/man etwas tut
I can see it now -... — ich sehe es schon bildhaft vor mir -...
15) (contemplate) mit ansehen; zusehen bei[stand by and] see somebody doing something — [tatenlos] zusehen od. es [tatenlos] mit ansehen, wie jemand etwas tut
16) (escort) begleiten, bringen (to [bis] zu)17) (consent willingly to) einsehen2. intransitive verb,not see oneself doing something — es nicht einsehen, dass man etwas tut
saw, seen1) (discern objects) sehen2) (make sure) nachsehen3) (reflect) überlegenlet me see — lass mich überlegen; warte mal ['n Moment] (ugs.)
4)you see — weißt du/wisst ihr/wissen Sie
there you are, you see! — Siehst du? Ich hab's doch gesagt!
as far as I can see — soweit ich das od. es beurteilen kann
Phrasal Verbs:- see about- see into- see off- see out- see over- see through- see to* * *I [si:] past tense - saw; verb1) (to have the power of sight: After six years of blindness, he found he could see.) sehen2) (to be aware of by means of the eye: I can see her in the garden.) sehen3) (to look at: Did you see that play on television?) sehen4) (to have a picture in the mind: I see many difficulties ahead.) sehen5) (to understand: She didn't see the point of the joke.) verstehen6) (to investigate: Leave this here and I'll see what I can do for you.) sehen7) (to meet: I'll see you at the usual time.) sehen8) (to accompany: I'll see you home.) begleiten•- see about- seeing that
- see off
- see out
- see through
- see to
- I
- we will see II [si:] noun(the district over which a bishop or archbishop has authority.) das (Erz)Bistum* * *see1<saw, seen>[si:]1. (perceive with eyes)▪ to \see sb/sth jdn/etw sehenI've never \seen anything quite like this before so etwas habe ich ja noch nie gesehenhave you ever \seen this man before? haben Sie diesen Mann schon einmal gesehen?I can't \see much without my glasses ohne Brille sehe ich nicht sonderlich vielthere's nothing to \see (after accident) hier gibt's nichts zu sehen!I saw it happen ich habe gesehen, wie es passiert istit has to be \seen to be believed man muss es gesehen haben[, sonst glaubt man es nicht]I'll believe it when I \see it das glaube ich auch erst, wenn ich es mit eigenen Augen gesehen habeI saw her coming ich habe sie kommen sehenthe woman was \seen to enter the bank die Frau wurde gesehen, wie sie die Bank betratI can't believe what I'm \seeing — is that your car? ich glaube, ich spinne! ist das dein Auto?she didn't want to be \seen visiting the doctor sie wollte nicht, dass jemand mitbekommt, dass sie zum Arzt gehtI've never \seen my brother eating mushrooms ich habe meinen Bruder noch nie Pilze essen sehencan you \see where... siehst du, wo...to \see sth with one's own eyes etw mit eigenen Augen sehenfor all the world to \see in aller Öffentlichkeit2. (watch as a spectator)this film is really worth \seeing dieser Film ist echt sehenswertto \see sb in a film/in a play/on television jdn in einem Film/Stück/im Fernsehen sehen3. (visit place)▪ to \see sth famous building, place etw ansehen [o ÖSTERR, SCHWEIZ a. anschauen]I'd love to \see Salzburg again ich würde gerne noch einmal nach Salzburg gehento \see the sights of a town die Sehenswürdigkeiten einer Stadt besichtigen4. (understand)I \see what you mean ich weiß, was du meinstI can't \see the difference between... and... für mich gibt es keinen Unterschied zwischen... und...I just don't \see why... ich begreife [o verstehe] einfach nicht, warum...I can't \see why I should do it ich sehe einfach nicht ein, warum ich es machen sollteI can \see you're having trouble with your car Sie haben Probleme mit Ihrem Auto?I really can't \see what difference it makes to... ich weiß wirklich nicht, was es für einen Unterschied machen soll,...I can \see it's difficult ich verstehe ja, dass es schwierig istI can \see you have been fighting ich sehe doch, dass ihr euch gezankt habtI can't \see the joke ich weiß nicht, was daran komisch sein sollI don't \see the point of that remark ich verstehe den Sinn dieser Bemerkung nicht\see what I mean? siehst du?5. (consider)▪ to \see sth etw sehenas I \see it... so wie ich das sehe...try and \see it my way versuche es doch mal aus meiner Sicht zu sehenI \see myself as a good mother ich denke, dass ich eine gute Mutter binthis is how I \see it so sehe ich die SacheI don't \see it that way ich sehe das nicht soto \see sth in a new [or a different] [or another] light etw mit anderen Augen sehento \see reason [or sense] Vernunft annehmento \see things differently die Dinge anders sehento make sb \see sth jdm etw klarmachento \see oneself obliged to do sth sich akk dazu gezwungen sehen, etw zu tun6. (learn, find out)▪ to \see sth etw feststellenI \see [that]... wie ich sehe,...I'll \see what I can do/who it is ich schaue mal, was ich tun kann/wer es istlet me \see if I can help you mal sehen, ob ich Ihnen helfen kannthat remains to be \seen das wird sich zeigenwe're \seeing friends at the weekend wir treffen uns am Wochenende mit FreundenI haven't \seen much of him recently ich sehe ihn in letzter Zeit [auch] nur [noch] seltenI haven't \seen her around much in the last few weeks in den letzten Wochen habe ich sie [auch nur] selten gesehenI shall be \seeing them at eight ich treffe sie um achtI'll \see you around bis dann!\see you on Monday bis Montag!to go and \see sb jdn besuchen [gehen]I demand to \see the manager ich möchte mit dem Geschäftsführer sprechen!Mr Miller can't \see you now Herr Miller ist im Moment nicht zu sprechenthe doctor will \see you now Sie können jetzt reingehen, der Herr Doktor ist jetzt freito \see a doctor/a solicitor zum Arzt/zu einem Anwalt gehen, einen Arzt/einen Anwalt aufsuchen geh9. (have relationship with)I'm not \seeing anyone at the moment ich habe im Moment keine Freundin/keinen Freundare you \seeing anyone? hast du einen Freund/eine Freundin?I \see a real chance of us meeting again ich glaube wirklich, dass wir uns wiedersehenI can't \see him getting the job ich kann mir nicht vorstellen, dass er den Job bekommtcan you \see her as a teacher? kannst du dir sie als Lehrerin vorstellen?do you \see... kannst du dir vorstellen,...I can't \see myself as a waitress ich glaube nicht, dass Kellnern was für mich wäreto \see it coming es kommen sehen11. (witness, experience)▪ to \see sth etw [mit]erleben1997 saw a slackening off in the growth of the economy 1997 kam es zu einer Verlangsamung des Wirtschaftswachstumshe won't \see 50 again er ist gut über 50I've \seen it all mich überrascht nichts mehrnow I've \seen everything! ist denn das zu fassen!I've \seen it all before das kenne ich alles schon!▪ to \see sb do sth [mit]erleben, wie jd etw tuthis parents saw him awarded the winner's medal seine Eltern waren mit dabei, als ihm die Siegermedaille überreicht wurdeI can't bear to \see people being mistreated ich ertrag es nicht, wenn Menschen misshandelt werdento \see the day when... den Tag erleben, an dem...to \see life das Leben kennenlernento live to \see sth etw erlebenI shall not live to \see it das werde ich wohl nicht mehr miterleben12. (accompany)▪ to \see sb jdn begleitento \see sb into bed jdn ins Bett bringento \see sb into a taxi jdn zum Taxi bringenI saw her safely into the house ich brachte sie sicher zum Haus13. (inspect)sb wants to \see sth licence, passport jd möchte etw sehen; references, records jd möchte etw [ein]sehenthe policeman asked to \see my driving licence der Polizist wollte meinen Führerschein sehenlet me \see that lass mich das mal sehen▪ \see... siehe...\see below/page 23/over[leaf] siehe unten/Seite 23/nächste Seite15. (perceive)▪ to \see sth in sb/sth etw in jdm/etw sehenI don't know what she \sees in him ich weiß nicht, was sie an ihm findet16. (ensure)to \see sb right BRIT, AUS ( fam: help) jdm helfen [o behilflich sein]; (pay or reimburse) aufpassen [o dafür sorgen], dass jd sein Geld [wieder]bekommt▪ to \see that sth happens dafür sorgen, dass etw passiert\see that this doesn't happen again sieh zu, dass das nicht noch einmal passiert17. (view)18. (in poker)▪ to \see sb:I'll \see you ich halte19.▶ to have \seen better days schon [einmal] bessere Tage gesehen haben▶ he/she can't \see further than [or beyond] the end of his/her nose er/sie sieht nicht weiter als seine/ihre Nasenspitze [reicht] fam▶ I'll \see him/her in hell first das wäre das Letzte, was ich täte!▶ sb \sees the light (understand) jdm geht ein Licht auf fam; (become enlightened) jdm gehen die Augen auf fam; (be converted) jd [er]schaut das Licht [Gottes] geh▶ to not \see the wood [or AM the forest] for the trees den Wald vor [lauter] Bäumen nicht sehen hum1. (use eyes) sehenI can't \see very well without my glasses ohne Brille kann ich nicht sehr gut sehen... but \seeing is believing... doch ich habe es mit eigenen Augen gesehen!as far as the eye [or you] can \see so weit das Auge reicht2. (look) sehenlet me \see! lass mich mal sehen!\see for yourself! sieh doch selbst!; (in theatre etc.)can you \see? können Sie noch sehen?there, \see, Grandad's mended it for you schau mal, Opa hat es dir wieder repariert!3. (understand, realize)... — oh, I \see!... — aha!I \see ich versteheyou \see! it wasn't that difficult was it? na siehst du, das war doch gar nicht so schwer!\see, I don't love you anymore ich liebe dich einfach nicht mehr, o.k.? famyou \see,... weißt du/wissen Sie,...well, you \see, all these rooms are going to be decorated alle Zimmer werden natürlich noch renoviert\see?! siehst du?!as far as I can \see... so wie ich das sehe...I \see from your report... Ihrem Bericht entnehme ich,...... so I \see... das sehe [o merke] ichnow, \see here, I only bought this ticket a month ago also, dieses Ticket habe ich erst vor einem Monat gekauft!wait and \see abwarten und Tee trinken famwell, we'll \see schau ma mal! famlet me \see lass' mich mal überlegenyou'll \see du wirst schon sehen!you'll soon \see for yourself du wirst es schon bald selbst sehen!6.▶ to not \see eye to eye [with sb] nicht derselben Ansicht sein [wie jd]▶ to \see fit to do sth es für angebracht halten, etw zu tunsee2[si:]the Holy S\see der Heilige Stuhl* * *see1 [siː] prät saw [sɔː], pperf seen [siːn]A v/t1. sehen:see page 15 siehe Seite 15;as I see it fig wie ich es sehe, in meinen Augen, meiner Meinung nach;I cannot see myself doing it fig ich kann mir nicht vorstellen, dass ich es tue;I cannot see my way to doing it ich weiß nicht, wie ich es anstellen soll;I see myself obliged to go ich sehe mich gezwungen zu gehen;I wonder what he sees in her ich möchte wissen, was er an ihr findet;let us see what can be done wir wollen sehen, was sich machen lässt;little was seen of the attack SPORT vom Angriff war nur wenig zu sehen (siehe weitere Verbindungen mit den entsprechenden Substantiven etc)2. (ab)sehen, erkennen:see danger ahead Gefahr auf sich zukommen sehen3. entnehmen, ersehen ( beide:from aus der Zeitung etc)4. (ein)sehen:I do not see what he means ich verstehe nicht, was er meint;I don’t see the importance of it ich verstehe nicht, was daran so wichtig sein soll;6. herausfinden:see who it is sieh nach, wer es ist7. dafür sorgen(, dass):see (to it) that it is done sorge dafür oder sieh zu, dass es geschieht;see justice done to sb dafür sorgen, dass jemandem Gerechtigkeit widerfährt8. a) besuchenb) sich treffen mit:they have been seeing a lot of each other lately sie sind in letzter Zeit oft zusammen;he has been seeing her for two years er geht schon seit zwei Jahren mit ihr umg9. aufsuchen, konsultieren ( beide:about wegen), sprechen ( on business geschäftlich), US umg (mal) mit jemandem reden (um ihn zu beeinflussen):10. empfangen:11. begleiten, geleiten:see sb home jemanden heimbegleiten, jemanden nach Hause bringen;see sb to bed jemanden zu Bett bringen;see sb to the station jemanden zum Bahnhof bringen oder begleiten;12. sehen, erleben:live to see erleben;see action MIL im Einsatz sein, Kämpfe mitmachen;he has seen better days er hat schon bessere Tage gesehen13. besonders Poker: mithalten mitB v/i1. sehen:she doesn’t see very well with her left eye sie sieht nicht sehr gut auf dem linken Auge;we haven’t seen much of him lately wir haben ihn in letzter Zeit nicht allzu oft gesehen;you’ll see du wirst schon sehen2. einsehen, verstehen:I see! (ich) verstehe!, aha!, ach so!;(you) see, … weißt du oder wissen Sie, …;(you) see? umg verstehst du?;as far as I can see soviel ich sehen kann3. nachsehen:go and see (for) yourself!4. überlegen:let me see! warte(n Sie) mal!, lass mich überlegen!;we’ll see wir werden sehen, mal sehen oder abwartensee2 [siː] s REL1. (Erz)Bischofssitz m, (erz)bischöflicher Stuhl:2. (Erz)Bistum n:s. abk2. section3. see s.4. series5. set7. sign8. signed gez.9. singular Sg.10. sonv. abk2. velocity v3. verb4. verse5. JUR SPORT versus, against6. very7. vide, see8. voice11. volume* * *1. transitive verb,1) sehenlet somebody see something — (show) jemandem etwas zeigen
I saw her fall or falling — ich habe sie fallen sehen
he was seen to leave or seen leaving the building — er ist beim Verlassen des Gebäudes gesehen worden
they saw it happen — sie haben gesehen, wie es passiert ist
be worth seeing — sehenswert sein; sich lohnen (ugs.)
see the light — (fig.): (undergo conversion) das Licht schauen (geh.)
I saw the light — (I realized my error etc.) mir ging ein Licht auf (ugs.)
I must be seeing things — (joc.) ich glaub', ich seh' nicht richtig
see the sights/town — sich (Dat.) die Sehenswürdigkeiten/Stadt ansehen
see one's way [clear] to do or to doing something — es einrichten, etwas zu tun
2) (watch) sehenlet's see a film — sehen wir uns (Dat.) einen Film an!
3) (meet [with]) sehen; treffen; (meet socially) zusammenkommen mit; sich treffen mitI'll see you there/at 5 — wir sehen uns dort/um 5
see you! — (coll.)
[I'll] be seeing you! — (coll.) bis bald! (ugs.)
see you on Saturday/soon — bis Samstag/bald; see also long I 1. 3)
4) (speak to) sprechen [Person] ( about wegen); (pay visit to) gehen zu, (geh.) aufsuchen [Arzt, Anwalt usw.]; (receive) empfangenthe doctor will see you now — Herr/Frau Doktor lässt bitten
whom would you like to see? — wen möchten Sie sprechen?; zu wem möchten Sie?
5) (discern mentally) sehenI can see it's difficult for you — ich verstehe, dass es nicht leicht für dich ist
I see what you mean — ich verstehe [was du meinst]
I saw that it was a mistake — mir war klar, dass es ein Fehler war
he didn't see the joke — er fand es [gar] nicht lustig; (did not understand) er hat den Witz nicht verstanden
I can't think what she sees in him — ich weiß nicht, was sie an ihm findet
6) (consider) sehenlet me see what I can do — [ich will] mal sehen, was ich tun kann
7) (foresee) sehenI can see I'm going to be busy — ich sehe [es] schon [kommen], dass ich beschäftigt sein werde
I can see it won't be easy — ich sehe schon, dass es nicht einfach sein wird
8) (find out) feststellen; (by looking) nachsehensee if you can read this — guck mal, ob du das hier lesen kannst (ugs.)
9) (take view of) sehen; betrachten10) (learn) sehenI see from your letter that... — ich entnehme Ihrem Brief, dass...
11) (make sure)see [that]... — zusehen od. darauf achten, dass...
12) usu. in imper. (look at) einsehen [Buch]see below/p. 15 — siehe unten/S. 15
13) (experience, be witness of) erlebennow I've seen everything! — (iron.) hat man so etwas schon erlebt od. gesehen!
we shall see — wir werden [ja/schon] sehen
he will not or never see 50 again — er ist [bestimmt] über 50
14) (imagine) sich (Dat.) vorstellensee somebody/oneself doing something — sich vorstellen, dass jemand/man etwas tut
I can see it now -... — ich sehe es schon bildhaft vor mir -...
15) (contemplate) mit ansehen; zusehen bei[stand by and] see somebody doing something — [tatenlos] zusehen od. es [tatenlos] mit ansehen, wie jemand etwas tut
16) (escort) begleiten, bringen (to [bis] zu)17) (consent willingly to) einsehen2. intransitive verb,not see oneself doing something — es nicht einsehen, dass man etwas tut
saw, seen1) (discern objects) sehen2) (make sure) nachsehen3) (reflect) überlegenlet me see — lass mich überlegen; warte mal ['n Moment] (ugs.)
4)I see — ich verstehe; aha (ugs.); ach so (ugs.)
you see — weißt du/wisst ihr/wissen Sie
there you are, you see! — Siehst du? Ich hab's doch gesagt!
as far as I can see — soweit ich das od. es beurteilen kann
Phrasal Verbs:- see into- see off- see out- see over- see to* * *v.(§ p.,p.p.: saw, seen)= anzeigen v.sehen v.(§ p.,pp.: sah, gesehen)zusehen v. -
125 λείπω
λείπω, lassen, zurücklassen; bes. von Sterbenden, hinterlassen; verlassen; bes. von Sterbenden. Auch von Dingen. Im Stich lassen, in der Gefahr verlassen; τὴν μαρτυρίαν, das Zeugnis nicht ablegen, welches man hat ablegen wollen; λίπον ἰοὶ ἄνακτα, die Pfeile verließen den König, d. i. sie gingen ihm aus, fingen an ihm zu fehlen, wie deficere, entwickelt sich die intr. Bdtg fehlen; λείπει μὲν οὐδ' ἃ πρόσϑεν ᾔδεμεν τὸ μὴ οὐ βαρύστον' εἶναι, es fehlt nichts daran, daß es nicht seufzerreich ist; ψυχὴ λέλοιπε, πάντα λέλοιπε, das Leben, alles ist dahin; τὸ λεῖπον, das Fehlende; μικρῷ λείπουσιν ἑπτακοσίοις σκάφεσιν ἐναυμάχησαν, mit beinahe siebenhundert Schiffen, woran nur wenig fehlte. Pass. λείπομαι, zurück gelassen werden, zurückbleiben, übrigbleiben; αὐτὰρ ἐγὼ λιπόμην ἀκαχήμενος ἦτορ, ich blieb zurück; bes. nach Jem. Tode hinterbleiben; σοῦ λελειμμένη, von dir verlassen, ohne dich; κτεάνων λειφϑεὶς καὶ φίλων, ohne Freunde; αὐτόνομοι ἐλείφϑημεν, wir blieben frei; ἡττηϑέντων δὲ αὐτῶν οὐδεὶς ἂν λειφϑείη, keiner dürfte wohl übrig bleiben, d. i. mit dem Leben davonkommen; ἐλείποντο τῶν στρατιωτῶν οἱ διεφϑαρμένοι ὑπὸ τῆς χιόνος τοὺς ὀφϑαλμούς, sie blieben zurück; οἱ λειπόμενοι, die Hinterbliebenen; λείπεται περί τινος, es bleibt übrig, davon zu reden. Bes. im Wettlaufe, Wettfahren zurückbleiben; τινός, hinter Jem. im Laufe zurückbleiben; λελειμμένος οἰῶν, hinter den Schafen zurückgeblieben; λείπετο Μενελάου δουρὸς ἐρωήν, er blieb hinter Menelaus eine Speerwurfsweite zurück; auch ἀπό τινος λείπεσϑαι, fern von ihm, getrennt von einem bleiben; auch von einer Unternehmung fern bleiben, sich davon ausschließen, keinen Teil daran nehmen; κίρκοι πελειῶν οὐ μακρὰν λελειμμένοι, nicht weit hinter ihnen zurückgeblieben; ἕπεσϑε, κἂν λειφϑῆτε τῷ στίβῳ τῶν ἵππων ἕπεσϑε, wenn ihr nicht mitkommen könnt u. zurückbleibt; dah. übh. einem nach stehen, geringer, schwächer sein, unterliegen; τῶν ὧν τέκνων λείποιτο πρὸς τόξου κρίσιν, er werde von ihnen in der Bogenkunde übertroffen; δύναμις λειπομένη τῶν νῦν, geringer als; δεῖ τὰς ἐνϑάδε κολάσεις μηδὲν τῶν ἐν Αἵδου λείπεσϑαι, sie dürfen denen im Hades nicht nachstehen, nicht gelinder sein; πλήϑει ἡμῶν λειφϑέντες, an Zahl schwächer als wir; hinter sich zurücklassen, hinterlassen; μνημόσυνον τόδε ἐλίπετο, er ließ es als ein Andenken an sich zurück -
126 deficio
dē-ficio, fēcī, fectum, ere (de u. facio), eig. wegmachen, I) intr. oder refl., sich weg-, fortmachen, u. zwar: A) eine Verbindung trennend = sich losmachen, abtrünnig od. untreu werden, a) im polit. Sinne (Ggstz. in fide manere, ad officium redire), defecerat Samus, descierat Hellespontus, Nep.: ne cuncta Gallia deficeret, Caes.: ut civitates eius insulae, quae semel in amicitiam nostram venissent, numquam postea deficerent, Cic. – ne civitas eorum impulsu (auf ihren Antrieb) deficeret, Caes.: iam nonnullae insulae propter acerbitatem imperii defecerant, Nep: – ne Apulia omnis ad (bei) praesentem terrorem deficeret, Liv.: ne illi ad spem amicitiae Romanorum (bei der Aussicht auf die Fr. der R.) deficerent, Liv. – m. ab u. Abl., selten m. bl. Abl.von wem? deficientes a fide societatis Lacedaemonii, Iustin.: qui (Tissaphernes) ab amicitia regis defecerat, Nep.: ceteri qui unā cum illo a re publica defecerunt, Cic.: consules a senatu, a re publica, a bonis omnibus defecerant, Cic.: numquam isti populi, nisi cum deerit ad quem desciscant, ab nobis non deficient, Liv.: animadvertit non modo Romae sed ubique cotidie magnam multitudinem deficere a cultu idolorum et ad religionem novam damnatā vetustate transire, Lact. – illis legibus (von den G.) populus Romanus prior non deficiet (wird nicht abgehen); si prior defexit publico consilio dolo malo, tum etc., alte Eidesformel b. Liv. 1, 24, 7 sq. – m. ad u. Akk., defecere ad Poenos hi populi, Liv.: post victoriam maior pars Asiae ad eum defecit, Iustin.: qui primus a patribus ad plebem defecisset, Liv.: Athenienses et Thebanos ab eo ad Persas defecisse, Iustin. – b) moral. od. intellektuell: si a virtute defeceris, Cic.: ut a me ipse deficerem (mir selbst untreu würde), Cic.: si plane a nobis deficis (von unserer Ansicht), Cic.: si utilitas ab amicitia defecerit, Cic.
B) abnehmend, schwindend sich wegmachen od. wegbleiben, abnehmen, abfallen, ausgehen, ausbleiben, aufhören, a) dem Umfange, der Größe, Höhe nach, v. Monde, abnehmen (Ggstz. crescere), eadem autem, quae crescente lunā gliscunt, deficiente contra defiunt, Gell. 20, 8, 5. – v. Sonne u. Tag, untergehen, sich neigen, erlöschen, quā venit (deus = sol) exoriens, quā deficit, Prop.: ubi dies deficit, ibi noctem agunt, Mela: die iam deficiente, Petron. – v. Sonne u. Mond, sich verfinstern, quod navigantibus eis sol defecerat (eine Sonnenfinsternis eingetreten war), Iustin.: solem lunae oppositu solere deficere, Cic.: luna interpositu interiectuque terrae repente deficit, Cic.: serenā nocte subito candens et plena luna deficit, Cic.: sol deficiens, Cic.: luna deficiens, Curt.: rationes veras solis et lunae deficientium scire, Gell. – v. Feuer u. Licht, ab-, ausgehen, erlöschen, ubi ignem deficere extremum videbat, Verg. Aen. 9, 352 (verschieden von Verg. Aen. 2, 505, s. no. b): quoties defecerat lumen, renovabat, Petron. 111, 4. – v. Gewässern, abnehmen, zurücktreten, sich verlieren (Ggstz. crescere, increscere, exuberare, exaestuare), fons meridie semper deficit; mox increscens ad medium noctis exuberat, ab eo rursus sensim deficit, Plin.: stagnum incertae altitudinis, utcumque exaestuat aut deficit mare, flutet od. ebbet, Liv. – v. Quellen u. Flüssen, ausbleiben, versiegen, deficiunt laesi carmine (durch Zauberspruch) fontis aquae, Ov.: Euphrates nusquam manifesto exitu effluit, ut alii amnes, sed deficit, Mela. – v. der Welt, untergehen (Ggstz. nasci), s. Quint. 5, 10, 79. – v. Befestigungswerken, weichen, nachgeben, Curt. 4, 4 (19), 12.
b) der Ausdehnung in die Länge nach, aufhören, quā deficit ignis (wohin das Feuer nicht gedrungen ist), Verg. Aen. 2, 505 (verschieden von Verg. Aen. 9, 352, s. oben no. a): quoniam talis semper figura mucrone deficiat, Plin.: gestatio buxo aut rore marino, ubi deficit buxus, ambitur, Plin. ep. – bes. v. Örtl., deficiunt silvae, Ov.: ultima pars aulae deficientis erat, Mart.: in deficiente iam porticu, Petron.
c) der Menge, Zahl, dem Inhalte nach, abnehmen, auf die Neige gehen, nicht (mehr) ausreichen, ausgehen, mangeln, fehlen, α) übh. (Ggstz. crescere, superare): non materia, non frumentum deficere poterat, Caes.: fructus (al. frons) ex arboribus deficiebat, Caes.: postquam inter arenas radices quoque et herbae defecerant, Sen.: pabulo circa deficiente, Plin.: aqua etiam defecerat, Curt.: cum eius generis (an derart Leuten) copia deficeret, Caes.: non deficiente crumenā (mit hinreichenden Mitteln), Hor. ep. 1, 4, 11: deficiente crumenā et crescente, Iuven. 11, 38: utrum superans an deficiens materia (Körpersäfte) laeserit, Cels.: si vel superans aliquid vel deficiens (ein Übermaß od. ein Mangel) adversam valetudinem creet, Cels.: si lacrimae deficient, Ov. – v. Abstr., nec vero levitatis Atheniensium exempla deficiunt, Cic.: deficit non voluntas, sed spes, Cic.: quod mihi consuevit in ceteris causis esse adiumento, id quoque in hac causa deficit, Cic. – v. Pers., cum esset Demosthenes, multi oratores magni et clari fuerunt et ante fuerant nec postea defecerunt, Cic. or. 6: Pygmaei, minutum genus, et quod pro satis frugibus contra grues dimicando defecit (ausgegangen ist), Mela 3, 8, 8 (3. § 81). – Insbes. als jurist. t. t., α) v. Rechtsfällen = wegfallen, in Wegfall kommen, keine Anwendung finden, nicht stattfinden od. -haben, nicht eintreten, zB. deficit actio, ICt.: deficit interdictum, ICt. – β) prägn., v. Pers., in Vermögensverfall kommen, verarmen, bankrott-, zahlungsunfähig werden, nisi principales debitores defecerint, Callistr. dig. 49, 14, 3. § 8: deficit Matho, Iuven. 7, 129 (vgl. unten no. II defici facultatibus, Ulp. dig. 23, 3, 33 in.).
d) der Zeitdauer nach, nicht ausreichen, zu kurz sein, dies deficiat, si velim numerare, quibus bonis male evenerit, Cic.: dies deficiat, si velim paupertatis causam defendere, Cic. (vgl. no. II, a, wo dies iam me deficiet, si etc.): si tempus anni ad bellum gerendum deficeret, Caes.: utque solebamus consumere longa loquendo tempora, sermoni (al. sermonem) deficiente die, Ov. trist. 5, 13, 27 sq.
e) der Reihenfolge nach aufhören, erlöschen, remotus iam deficientis affinitatis gradus, Plin. pan. 39, 6: progenies Caesarum in Nerone defecit, Suet. Galb. 1.
f) der intensiven Stärke, inneren Kraft, dem Grade nach abnehmen, ausgehen, auf die Neige gehen, erlahmen, ermatten, erlöschen, in Verfall kommen, dahinschwinden, sinken, erschöpft (entkräftet, abgespannt, geschwächt, gelähmt) sein od. sich fühlen, die Kraft (Kräfte) verlieren, von Kräften kommen,α) v. sächl. Subjj., u. zwar v. Körper, v. Gliedern, Körperkräften u. dgl., deficiunt corpora, Quint.: in ipso gelu deficientia corpora, Curt.: inclinatum ac deficiens caput, Curt.: id membrum, quod deficit, das gelähmte Glied, Cels.: membra deficere coeperunt, Curt.: me tenuit moriens deficiente manu, Ov.: deficiunt ad coepta manus, Ov.: quorundam adversus hostes deficit manus, Sen. rhet. – anima deficit, es tritt Ohnmacht ein, Cels.: deficientibus animis, indem die Besinnung ausging, Liv.: antequam ultimus spiritus deficeret, Curt. – ne vires deficiant, utique eo die cibum assumere debet (aeger), Cels.: quamvis consenuerint vires atque defecerint, Cic. – v. der Stimme u. Rede, vox iam deficere coeperat, Curt.: credo, si meis horis in accusando uti voluissem, vererer, ne mihi crimina non suppeterent, ne oratio deesset, ne vox viresque deficerent, Cic.: deficiente oratione, da ihm die Worte ausgingen, Liv.: deflere dicitur ore suam deficiente necem (v. Schwan), Ov. – v. physischen Zuständen, itaque et animantes, cum calor defecerit, tum interire, Cic. de nat. deor. 3, 15. – v. polit. Zuständen, bellum ibi aliquando defecit, Flor. 4, 2, 6: deficiente cotidie regis maiestate, täglich (an Ansehen) abnahm, sank, Iustin. 3, 1, 1. – v. Rechtszuständen, si cautio medio tempore defecerit, wenn die bestellte Kaution in Verfall gekommen ist (= wegen Zahlungsunfähigkeit des Schuldners nicht erfüllt werden kann), Papin. dig. 35, 1, 73. – v. geistigen u. gemütlichen Zuständen, noli ergo mirari, si pictura deficit, wenn die Malerkunst (in ihren Leistungen) sinkt (herunterkommt), Petron.: deficit ars animique cadunt, Ov.: nisi memoria (das Gedächtnis) forte defecerit, Cic.: utcumque defecere mores (Zucht u. Sitte), Hor.: cur deficiat animus (Mut)? Quint.: u. so primum animi, deinde corpora deficere coeperunt, Curt. – m. Dat. wem? mihi iam toto hic furor non deficit anno, hört auf, Prop. 1, 1, 7. – m. in u. Abl., ut id (odium) in me uno potius, quam in optimo quoque et in universa civitate deficeret, aufhörte (sich austobte), Cic. post red. ad Quir. 1; vgl. duo milia, in quibus occidendis defecerat rabies, Curt. 4, 4 (19), 17. – poet. m. folg. Infin. = nachlassen, aufhören zu usw., Lucr. 1, 1040. Caes. German. Arat. 260 (vgl. unten no. β). – β) v. persönl. Subjj.: is qui deficit, der Schwache, Cels.: lassus tam cito deficis viator, Mart.: medicus si deficere aegrum non intellegit, Sen.: deficiebat elephantus, Curt.: equus deficiens procubuit, Curt.: malle eum deficere quam desinere, daß ihm eher der Atem als die Rede ausgehe, Quint.: optimus virtutis finis est antequam deficias desinere, Sen. rhet.: nec tamen illi defecerunt (ermatteten [im Forschen]) neque nos studium exquirendi defatigati relinquemus, Cic.: Ggstz. incertum est an (filii) proficiant (gedeihen), an deficiant (schwächlich werden), Augustin. in psalm. 38, 19. – m. Abl. wodurch? womit? et simul lassitudine et procedente iam die fame etiam deficere, Liv.: quod multi Gallicis tot bellis defecerant, schwach, invalid geworden waren, Caes.: neque coniuncti Albicis (mit den Alb.) comminus pugnando deficiebant, ermatteten nicht durch den Nahkampf = ließen es nicht im N. an sich fehlen, Caes. – def. totā mente, ganz von Sinnen kom men, ganz die Besinnung verlieren, Ov.: def. animo, den Mut (die Hoffnung) sinken lassen, zB. animo deficiens, ohne Hoffnung u. Trost, Lucr.: ipse animo non defecerat tanto accepto incommodo, Caes.: sin a vobis deserar, tamen animo non deficiam, Cic.: consul nec animo defecit nec consilio, dem K. ging weder der Mut noch die Einsicht ab, Liv.: non tamen defecere animis Tyrii, Curt. – def. vitā, mit dem Leben auf die Neige kommen, verscheiden, Plaut. asin. 609. – def. sanguine et spiritu, an der Verblutung verscheiden, Val. Max. 3, 2. ext. 5. – m. folg. Infin., nachlassen, aufhören zu usw., Tibull. 4, 1, 191. Rutil. Lup. 2, 18 (vgl. oben no. α a. E.). – Prägn., αα) die Besinnung verlieren, in Ohnmacht fallen, animo linquuntur deficiuntque, Scrib.: deficit in thalamis, Val. Flacc. – ββ) den Halt verlieren, den Mut sinken lassen, kleinmütig werden (s. Heinse Ov. her. 19, 8. Duker Flor. 2, 2, 17. Burm. Ps. Quint. decl. 339), sed tamen quam diu vos eritis in spe, non deficiam, Cic.: ne unā plagā acceptā patres conscripti concĭderent, ne deficerent, Cic.: Turnus ut infractos adverso Marte Latinos defecisse videt, Verg.: deficit ingenti luctu rex ipse Latinus, Verg.: ne hi propter suorum paucitatem et hostium multitudinem metu (aus F.) deficerent, Auct. b. Afr.: nec defuerant qui ipsi Punici maris nomine ac terrore deficerent, Flor. – in duris (in Drangsalen) haud umquam defice, laß nicht den Mut sinken, Val. Flacc. 4, 35. – γγ) verscheiden, hinsterben, cum deficere eum amici viderent, Iustin.: paulatim defecit, Sen.: defecit prope lucem, Suet.: in ea voce defecit, Suet.: eo anno, quo ille defecit, Sulp. Sev.: voces (Äußerungen) deficientis, Tac.: momenta (Stadien) deficientis, Tac.
g) als jurist. t. t., vom zur Erbschaft Berufenen, der sie aber nicht erwerben will od. kann, ausfallen, in Wegfall kommen, nicht in Betracht kommen, deficiente gradu nepotum, wenn die Abstufung der E. in Wegfall kommt, ICt.: is in parte quoque deficientis est heres, ICt.: deficientium partes accipere, ICt.
II) v. tr.: a) act., jmd. verlassen = jmd. im Stiche lassen, sich jmdm. entziehen, von lebl. Subjj. auch jmdm. ausbleiben, ausgehen, auf die Neige gehen, dahinschwinden, jmdm. abgehen, gebrechen, für jmd. nicht ausreichen, α) v. Pers.: quoniam me Leontina civitas atque legatio propter eam quam dixi causam defecit, mihimet ineunda ratio est etc., Cic. Verr. 3, 110: genitor Phaëthontis (der Sonnengott) cum deficit orbem, sich der Welt entzieht (= sich verfinstert), Ov. met. 2, 382: Somnus (Schlaf als Gott) sollicitas deficit ante domos, Tibull. 3, 4, 20. – absol., dubiis ne defice rebus, laß (mich) nicht im Stiche, Verg. Aen. 6, 196. – β) v. lebl. Subjj.: αα) m. Acc. pers.: ipsos res frumentaria deficere coepit, Caes.: non eum defecit mare, sed commeatus, Mela: cum non solum vires, sed etiam tela nostros deficerent, Caes.: cum oppidanos iam tela, iam vires, iam ante omnia animus (Mut) deficeret, Liv.: frustra meae vitae subvenire conamini, quem iam sanguis viresque deficiunt, Caes.: cum me vires deficere coepissent, Cic.: deficient inopem venae te, ni cibus accedet, dir Armen versiegen die Adern (versiegt die Lebenskraft), Hor.: sectantem levia (Abglättung) nervi deficiunt animique (dichterischer Geist), Hor.: ii, quos discentes vita defecit, Cic.: me dies, vox, latera deficiant, si hoc nunc vociferari velim, Cic.: dies iam me deficiat, si, quae dici in eam sententiam possunt, coner expromere, Cic. (vgl. oben no. I, B, d): dies me citius defecerit quam nomina, Cic.: tempus te citius quam oratio deficeret, Cic.: tempus deficiet domestica narrantem, Val. Max.: neque est periculum, ne te de re publica disserentem deficiat oratio, Cic.: omnia colligo, ut novi scribam aliquid ad te; sed, ut vides, res me ipsa deficit, Cic.: ut eorum, quae didicerimus, memoria nos deficiat, Col.: si te deficient poscendi munera causae, Ov. – dolor (Unwille) me non deficit, Cic.: si quem illa praestantis ingenii vis forte deficiet, Cic.: animus si te non deficiet aequus, Hor.: prudentia numquam deficit oratorem, Cic.: ea me solacia deficiunt, Cic.: cum motus omnis animi, tamquam ventus, hominem defecerat (sich gelegt hatte), flaccescebat oratio, Cic. – m. Abl. wodurch? nostros vires lassitudine deficiebant, Caes. – m. in (in, bei) u. Abl., vox eum defecit in illo loco: ›Si sciens fallo‹, Cic.: nec supersumus pugnae nisi in quibus trucidandis et ferrum et vires hostem defecerunt (den Dienst versagten), Liv.: si me in mea querimonia... non modo vires, sed etiam vita deficiat, mir ausginge, Cic.: Fonteium in hac causa deficerent omnia, Cic. – m. ad u. Akk. Gerund., quia consulem ad regendum equum vires deficiebant, Liv. – poet. m. folg. Infin., nec me deficiet nautas rogitare citatos, ich werde nicht nachlassen (nimmer ruhen), Prop. 1, 8, 23. – ββ) m. Acc. rei: ne deficiant animum, Varro: linguam defecerat umor (Speichel), Ov.: noctes lentus non deficit umor (Tau), Verg.
b) pass.: α) deficitur alqs od. alqd ab alqa re od. bl. alqā re, es wird jmd. od. eine Sache von etw. verlassen, im Stiche gelassen, es geht mit etw. bei jmd. auf die Neige, es verläßt jmd. etw., es bleibt od. geht jmdm. etw. aus, es ist jmd. ohne etw., es geht jmdm. od. einer Sache etw. ab, es mangelt od. gebricht jmdm. od. einer Sache an etw. (dah. Ggstz. abundat alqs od. alqd alqā re), teils v. pers. Subjj., defici a viribus, Caes.: deficior prudens artis ab arte mea, Ov.: quae (mulier) neque peperit neque gravida est, si lac habet, a menstruis defecta est, bei ihr ist die Regel ausgeblieben, Cels. – defici pecuniā, clientium turbā, nobilitate et avorum proavorumque serie, Sen.: defici non gressu modo, sed et visu, Suet.: defici copiā pabuli frumentique, Hirt. b. G.: lacte defici (v. einer Hündin), Col.: animo defici, die Besinnung verlieren, ohnmächtig werden, Curt.: auxilio defici, in einen hilflosen Zustand geraten, Scrib.: defici facultatibus, in Vermögensverfallkommen, verarmen, Ulp. dig. 23, 3, 33 in. (vgl. oben no. I, B, c aus Iuven. 7, 129): non defici extemporali facultate, Suet.: tempore deficiar, tragicos si persequar ignes, Ov.: mulier abundat audaciā, consilio et ratione deficitur, Cic. – m. folg. Satz m. quominus u. Konj., si memoriā deficitur, quo minus agnoscat cuiusque progeniem, Col. 7, 9, 12. – Partiz. Perf., aquā ciboque defecti, Quint.: defectus pilis, nur noch dünn behaart, Phaedr.: defectus aetatis viribus et acie oculorum, Val. Max.: defectus senio, Col.: defectus annis et desertus viribus, mit den Jahren auf der Neige, Phaedr.: u. Superl., defectissimus annis et viribus, Col. 1. prooem. § 12. – ohne Abl., colluvies defectae fidei, Apul. met. 5, 24: defectae senectutis homo, ein altersschwacher, Ulp. dig.: Plur. subst., dēfectī, ōrum, m., Schwache, Plin. 2, 28. – teils von sächl. u. abstr. Subjj., Mysiam Libyamque aiunt abundare frumentis; nec tamen Apulos Campanosque agros opimis defici segetibus, Mela: haec amoenitas deficitur aquā salienti, Plin. ep.: ut defunctorum voluntates, etiamsi iure deficerentur, quasi perfectas tuerer, Plin. ep. – m. folg. ut u. Konj., multorum crudelitas et ambitio et luxuria, ut paria pessimis audeat, fortunae favore deficitur, Sen. ep. 42, 4. – u. Partiz. Perf., defectum corpore caput, vom Rumpfe getrennter, Plin. pan.: defecta vigore cervix, Ov.: sanguine defecti artus, verbluteten, Ov.: sol defectus lumine, Tibull.: ars nec exemplis pauperior nec oratione defectior, ermangelnder, Apul. de deo Socr. prol. p. 111 H. (p. 4, 17 G.). – β) absol., prägn., teils = an Substanz abfallen, si non terrestri cibo membra corporis alantur, deficientur (so schwinden sie zusammen), Vitr. 8. praef. § 2: teils = die Kräfte (den Atem) verlieren, ermattet-, erschöpft werden, in quo non modo defici (den Atem verlieren), sed etiam laborare (zu stocken) turpe est, Cic. Brut. 34: non usque adeo defectum (esse) Germanicum, fühle sich entkräftet, Tac. ann. 2, 70: teils deficior = es gebricht mir an Befähigung dazu, uti si quid de his rebus et artibus iudicare et probare opus fuerit ne deficiatur, Vitr. 1, 1, 16. – u. Partiz. defectus, α) als jurist. t. t., vom Schuldner im Stiche gelassen, defecta nomina, nicht mehr einzutreibende Schuldforderungen, Paul. dig. 22, 1, 11. § 1. – β) mangelhaft, currus (weil ihm die Vorstecknägel vor den Rädern fehlen), Hyg. fab. 84. – γ) abgeschwächt, schwach, im Kompar., in tumidis (speculis videntur) omnia defectiora, at contra in cavis auctiora, Apul. apol. 16. – insbes., physisch geschwächt, schwach (bes. auch altersschwach), ermattet, erschöpft (s. Heinse Ov. fast. 3, 674), v. Pers., quod sibi defectis illa tulisset opem, Ov.: sidera obscura attributa defectis, den Altersschwachen, Plin.: v. Körper usw. u. v. menschl. Zuständen, defectum corpus, Tac.: homo defectae senectutis, ICt.: def. amor, Ov. – / defexit altlat. = defecerit, alte Eidesformel bei Liv. 1, 24, 8.
-
127 discedo
dis-cēdo, cessī, cessum, ere, I) auseinander gehen, sich trennen, sich teilen, in duas partes, Sall.: inter se, Nep.: in manipulos, Tac. – v. Lebl., discedit terra, Cic.: caelum discedit, d.i. trennt sich, öffnet sich, Cic. de div. 1, 97 u. 99; dah. er heitert sich auf, Verg. Aen. 9, 20. – übtr., a) grammat. od. logisch zerfallen, ab uno capite in duo obliquos casus (Ggstz. in unum confluere), Varro LL.: in duo genera, Quint.: in tres partes, Quint. – b) politisch sich spalten, omnis Italia animis discedit, Sall. hist. fr. inc. 2 (hist. fr. 1, 16). – II) fort-, weg-, abgehen, sich entfernen, A) eig.: 1) im allg.: ab ero, Plaut.: a Caesare, Caes.: de foro, Cic.: de convivio, Cic.: e Gallia, Cic.: e patria, Ov.: e medio, sich verbergen, verstecken, Suet.: m. bl. Abl., finibus, templo, Ov.: Capuā, Cic. – impers., a contione disceditur, Caes.: absol., Caes. – v. Lebl., calx ab arena discedit, löst sich ab, Vitr.: ebenso squamae ex summa cute discedunt, Cels.: quartana ab alqo discedit, weicht, Cic.: discessit (schied) sol, Ambros.: u. so sol discedens, Hor. – mit Angabe wohin? = wohin gehen, sich begeben, in silvas, ex fuga in civitates, Caes.: ad urbem, Verg.: ex castris domum, Caes.: domos suas, Nep.: m. 1. Supin., cubitum, Cic.: unpers., quietum disceditur, Dict. – 2) insbes.: a) als milit. t.t.: α) = von wo abgehen, abziehen, abmarschieren, a Brundisio, Caes.: ex hibernis, Caes.: Tarracone, Caes.: absol., dispersi discedunt, Caes. – ab signis, die Schlachtordnung verlassen, Caes.: ab armis, die Waffen niederlegen, Caes.: a bello, sich vom Kriegsschauplatze entfernen, Caes. – β) = aus einem Kampfe irgendwie (als Sieger, besiegt usw.) abziehen, wegkommen, davonkommen, superior discedit, Caes. u. Nep.: u. (vor Gericht, Ggstz. inferior est in agendo) Cic.: victor discedit, Amm.: maximarum gentium victor discedit, Caes.: victus discedit, Sall.: graviter vulneratus discedit, Sall.: aequo Marte cum Volscis, der Kampf mit den Volskern blieb unentschieden, Liv.: sine detrimento, Caes.: infectā re, Caes., od. infectis rebus, Nep. – dah. übh. irgendwie (als Sieger vor Gericht, unbestraft usw.) davongehen, weg-, davonkommen, superior discedit, bleibt Sieger, Cic., Ggstz. inferior discedit, unterliegt, Cic.: liberatus discedit, geht frei aus (wird freigesprochen), Cic. u. Nep.: consulum iudicio probatus discessit, trat mit dem Beifall der K. ab, Cic.: alcis iniuria impunita discedit, bleibt ungestraft, Cic.: pulchre et probe et praeter spem, ganz schön u. gut weggekommen, Ter.: turpissime, mit Schimpf u. Schande abziehen müssen, Cic. – b) sich feindl. von jmd. scheiden, sich trennen, jmd. verlassen, von ihm abfallen, uxor a Dolabella discessit, Cael. in Cic. ep.: ab amicis, die Fr. aufgeben, Cic.: ab alqo duce (v. Soldaten usw.), Caes. u. Liv. (vgl. Fabri Liv. 24, 45, 2). – B) übtr.: 1) im allg.: ex vita tamquam ex hospitio, scheiden, Cic.: u. so a vita, Cic. (spätlat. auch bl. discedere = aus dem Leben scheiden, verscheiden, Min. Fel. 1, 2 codd. Amm. 29, 5, 42 codd.). – a re, von der Sache, vom Thema abgehen (v. Redner), Cic. – übtr., v. Lebl., schwinden, numquam ex animo meo discedit illius viri memoria, Cic.: hostibus spes potiundi oppidi discessit, Caes. – 2) insbes.: a) von etwas, von seiner Pflicht, von seinem Charakter usw. abgehen, abweichen, etw. aufgeben, ab officio, Cic.: a consuetudine, Cic.: a voluptate, Cic.: a constantia atque a mente atque a se discessit, ihn verließ Besonnenheit und Mut, und er geriet außer sich, Cic.: a gloria sperata, Cic. – b) als publiz. t.t., v. Senat, in alqam sententiam d., einer Meinung beitreten, Liv.: u. das Gegenteil, in alia omnia d., ganz für das Gegenteil stimmen, ganz der Gegenmeinung sein, Cic. – vgl. quo (= ad quod SC.) numquam ante discessum est, wozu man sonst nie geschritten ist, Caes. – viell. auch so hanc in opinionem discessi, ut etc., Cic. – c) d. ab alqo od. ab alqa re, von jmd. od. etwas in der Beurteilung abgehen, absehen = jmd. od. etwas ausnehmen, cum a vobis discesserim, euch ausgenommen, Cic.: cum a fraterno amore discessi, Cic. – / Synkop. Perf.-Formen discesti, Plaut. asin. 251: discesse, Ven. Fort. vit. S. Mart. 4, 352. – Partic. Perf. Pass., custodibus discessis, Cael. Antip. hist. 4. fr. 32 ( bei Prisc. 8, 49).
-
128 deficio
dē-ficio, fēcī, fectum, ere (de u. facio), eig. wegmachen, I) intr. oder refl., sich weg-, fortmachen, u. zwar: A) eine Verbindung trennend = sich losmachen, abtrünnig od. untreu werden, a) im polit. Sinne (Ggstz. in fide manere, ad officium redire), defecerat Samus, descierat Hellespontus, Nep.: ne cuncta Gallia deficeret, Caes.: ut civitates eius insulae, quae semel in amicitiam nostram venissent, numquam postea deficerent, Cic. – ne civitas eorum impulsu (auf ihren Antrieb) deficeret, Caes.: iam nonnullae insulae propter acerbitatem imperii defecerant, Nep: – ne Apulia omnis ad (bei) praesentem terrorem deficeret, Liv.: ne illi ad spem amicitiae Romanorum (bei der Aussicht auf die Fr. der R.) deficerent, Liv. – m. ab u. Abl., selten m. bl. Abl.von wem? deficientes a fide societatis Lacedaemonii, Iustin.: qui (Tissaphernes) ab amicitia regis defecerat, Nep.: ceteri qui unā cum illo a re publica defecerunt, Cic.: consules a senatu, a re publica, a bonis omnibus defecerant, Cic.: numquam isti populi, nisi cum deerit ad quem desciscant, ab nobis non deficient, Liv.: animadvertit non modo Romae sed ubique cotidie magnam multitudinem deficere a cultu idolorum et ad religionem novam damnatā vetustate transire, Lact. – illis legibus (von den G.) populus Romanus prior non deficiet (wird nicht abgehen); si prior defexit publico consilio dolo————malo, tum etc., alte Eidesformel b. Liv. 1, 24, 7 sq. – m. ad u. Akk., defecere ad Poenos hi populi, Liv.: post victoriam maior pars Asiae ad eum defecit, Iustin.: qui primus a patribus ad plebem defecisset, Liv.: Athenienses et Thebanos ab eo ad Persas defecisse, Iustin. – b) moral. od. intellektuell: si a virtute defeceris, Cic.: ut a me ipse deficerem (mir selbst untreu würde), Cic.: si plane a nobis deficis (von unserer Ansicht), Cic.: si utilitas ab amicitia defecerit, Cic.B) abnehmend, schwindend sich wegmachen od. wegbleiben, abnehmen, abfallen, ausgehen, ausbleiben, aufhören, a) dem Umfange, der Größe, Höhe nach, v. Monde, abnehmen (Ggstz. crescere), eadem autem, quae crescente lunā gliscunt, deficiente contra defiunt, Gell. 20, 8, 5. – v. Sonne u. Tag, untergehen, sich neigen, erlöschen, quā venit (deus = sol) exoriens, quā deficit, Prop.: ubi dies deficit, ibi noctem agunt, Mela: die iam deficiente, Petron. – v. Sonne u. Mond, sich verfinstern, quod navigantibus eis sol defecerat (eine Sonnenfinsternis eingetreten war), Iustin.: solem lunae oppositu solere deficere, Cic.: luna interpositu interiectuque terrae repente deficit, Cic.: serenā nocte subito candens et plena luna deficit, Cic.: sol deficiens, Cic.: luna deficiens, Curt.: rationes veras solis et lunae deficientium scire, Gell. – v. Feuer u. Licht, ab-, ausgehen, erlöschen, ubi————ignem deficere extremum videbat, Verg. Aen. 9, 352 (verschieden von Verg. Aen. 2, 505, s. no. b): quoties defecerat lumen, renovabat, Petron. 111, 4. – v. Gewässern, abnehmen, zurücktreten, sich verlieren (Ggstz. crescere, increscere, exuberare, exaestuare), fons meridie semper deficit; mox increscens ad medium noctis exuberat, ab eo rursus sensim deficit, Plin.: stagnum incertae altitudinis, utcumque exaestuat aut deficit mare, flutet od. ebbet, Liv. – v. Quellen u. Flüssen, ausbleiben, versiegen, deficiunt laesi carmine (durch Zauberspruch) fontis aquae, Ov.: Euphrates nusquam manifesto exitu effluit, ut alii amnes, sed deficit, Mela. – v. der Welt, untergehen (Ggstz. nasci), s. Quint. 5, 10, 79. – v. Befestigungswerken, weichen, nachgeben, Curt. 4, 4 (19), 12.b) der Ausdehnung in die Länge nach, aufhören, quā deficit ignis (wohin das Feuer nicht gedrungen ist), Verg. Aen. 2, 505 (verschieden von Verg. Aen. 9, 352, s. oben no. a): quoniam talis semper figura mucrone deficiat, Plin.: gestatio buxo aut rore marino, ubi deficit buxus, ambitur, Plin. ep. – bes. v. Örtl., deficiunt silvae, Ov.: ultima pars aulae deficientis erat, Mart.: in deficiente iam porticu, Petron.c) der Menge, Zahl, dem Inhalte nach, abnehmen, auf die Neige gehen, nicht (mehr) ausreichen, ausgehen, mangeln, fehlen, α) übh. (Ggstz. crescere, superare): non materia, non frumentum deficere pote-————rat, Caes.: fructus (al. frons) ex arboribus deficiebat, Caes.: postquam inter arenas radices quoque et herbae defecerant, Sen.: pabulo circa deficiente, Plin.: aqua etiam defecerat, Curt.: cum eius generis (an derart Leuten) copia deficeret, Caes.: non deficiente crumenā (mit hinreichenden Mitteln), Hor. ep. 1, 4, 11: deficiente crumenā et crescente, Iuven. 11, 38: utrum superans an deficiens materia (Körpersäfte) laeserit, Cels.: si vel superans aliquid vel deficiens (ein Übermaß od. ein Mangel) adversam valetudinem creet, Cels.: si lacrimae deficient, Ov. – v. Abstr., nec vero levitatis Atheniensium exempla deficiunt, Cic.: deficit non voluntas, sed spes, Cic.: quod mihi consuevit in ceteris causis esse adiumento, id quoque in hac causa deficit, Cic. – v. Pers., cum esset Demosthenes, multi oratores magni et clari fuerunt et ante fuerant nec postea defecerunt, Cic. or. 6: Pygmaei, minutum genus, et quod pro satis frugibus contra grues dimicando defecit (ausgegangen ist), Mela 3, 8, 8 (3. § 81). – Insbes. als jurist. t. t., α) v. Rechtsfällen = wegfallen, in Wegfall kommen, keine Anwendung finden, nicht stattfinden od. -haben, nicht eintreten, zB. deficit actio, ICt.: deficit interdictum, ICt. – β) prägn., v. Pers., in Vermögensverfall kommen, verarmen, bankrott-, zahlungsunfähig werden, nisi principales debitores defecerint, Callistr. dig. 49, 14, 3. § 8: deficit Matho, Iuven. 7, 129 (vgl. unten no. II defici fa-————cultatibus, Ulp. dig. 23, 3, 33 in.).d) der Zeitdauer nach, nicht ausreichen, zu kurz sein, dies deficiat, si velim numerare, quibus bonis male evenerit, Cic.: dies deficiat, si velim paupertatis causam defendere, Cic. (vgl. no. II, a, wo dies iam me deficiet, si etc.): si tempus anni ad bellum gerendum deficeret, Caes.: utque solebamus consumere longa loquendo tempora, sermoni (al. sermonem) deficiente die, Ov. trist. 5, 13, 27 sq.e) der Reihenfolge nach aufhören, erlöschen, remotus iam deficientis affinitatis gradus, Plin. pan. 39, 6: progenies Caesarum in Nerone defecit, Suet. Galb. 1.f) der intensiven Stärke, inneren Kraft, dem Grade nach abnehmen, ausgehen, auf die Neige gehen, erlahmen, ermatten, erlöschen, in Verfall kommen, dahinschwinden, sinken, erschöpft (entkräftet, abgespannt, geschwächt, gelähmt) sein od. sich fühlen, die Kraft (Kräfte) verlieren, von Kräften kommen,α) v. sächl. Subjj., u. zwar v. Körper, v. Gliedern, Körperkräften u. dgl., deficiunt corpora, Quint.: in ipso gelu deficientia corpora, Curt.: inclinatum ac deficiens caput, Curt.: id membrum, quod deficit, das gelähmte Glied, Cels.: membra deficere coeperunt, Curt.: me tenuit moriens deficiente manu, Ov.: deficiunt ad coepta manus, Ov.: quorundam adversus hostes deficit manus, Sen. rhet. – anima deficit, es————tritt Ohnmacht ein, Cels.: deficientibus animis, indem die Besinnung ausging, Liv.: antequam ultimus spiritus deficeret, Curt. – ne vires deficiant, utique eo die cibum assumere debet (aeger), Cels.: quamvis consenuerint vires atque defecerint, Cic. – v. der Stimme u. Rede, vox iam deficere coeperat, Curt.: credo, si meis horis in accusando uti voluissem, vererer, ne mihi crimina non suppeterent, ne oratio deesset, ne vox viresque deficerent, Cic.: deficiente oratione, da ihm die Worte ausgingen, Liv.: deflere dicitur ore suam deficiente necem (v. Schwan), Ov. – v. physischen Zuständen, itaque et animantes, cum calor defecerit, tum interire, Cic. de nat. deor. 3, 15. – v. polit. Zuständen, bellum ibi aliquando defecit, Flor. 4, 2, 6: deficiente cotidie regis maiestate, täglich (an Ansehen) abnahm, sank, Iustin. 3, 1, 1. – v. Rechtszuständen, si cautio medio tempore defecerit, wenn die bestellte Kaution in Verfall gekommen ist (= wegen Zahlungsunfähigkeit des Schuldners nicht erfüllt werden kann), Papin. dig. 35, 1, 73. – v. geistigen u. gemütlichen Zuständen, noli ergo mirari, si pictura deficit, wenn die Malerkunst (in ihren Leistungen) sinkt (herunterkommt), Petron.: deficit ars animique cadunt, Ov.: nisi memoria (das Gedächtnis) forte defecerit, Cic.: utcumque defecere mores (Zucht u. Sitte), Hor.: cur deficiat animus (Mut)? Quint.: u. so primum animi, deinde corpora deficere coeperunt,————Curt. – m. Dat. wem? mihi iam toto hic furor non deficit anno, hört auf, Prop. 1, 1, 7. – m. in u. Abl., ut id (odium) in me uno potius, quam in optimo quoque et in universa civitate deficeret, aufhörte (sich austobte), Cic. post red. ad Quir. 1; vgl. duo milia, in quibus occidendis defecerat rabies, Curt. 4, 4 (19), 17. – poet. m. folg. Infin. = nachlassen, aufhören zu usw., Lucr. 1, 1040. Caes. German. Arat. 260 (vgl. unten no. β). – β) v. persönl. Subjj.: is qui deficit, der Schwache, Cels.: lassus tam cito deficis viator, Mart.: medicus si deficere aegrum non intellegit, Sen.: deficiebat elephantus, Curt.: equus deficiens procubuit, Curt.: malle eum deficere quam desinere, daß ihm eher der Atem als die Rede ausgehe, Quint.: optimus virtutis finis est antequam deficias desinere, Sen. rhet.: nec tamen illi defecerunt (ermatteten [im Forschen]) neque nos studium exquirendi defatigati relinquemus, Cic.: Ggstz. incertum est an (filii) proficiant (gedeihen), an deficiant (schwächlich werden), Augustin. in psalm. 38, 19. – m. Abl. wodurch? womit? et simul lassitudine et procedente iam die fame etiam deficere, Liv.: quod multi Gallicis tot bellis defecerant, schwach, invalid geworden waren, Caes.: neque coniuncti Albicis (mit den Alb.) comminus pugnando deficiebant, ermatteten nicht durch den Nahkampf = ließen es nicht im N. an sich fehlen, Caes. – def. totā mente, ganz von Sinnen kom-————men, ganz die Besinnung verlieren, Ov.: def. animo, den Mut (die Hoffnung) sinken lassen, zB. animo deficiens, ohne Hoffnung u. Trost, Lucr.: ipse animo non defecerat tanto accepto incommodo, Caes.: sin a vobis deserar, tamen animo non deficiam, Cic.: consul nec animo defecit nec consilio, dem K. ging weder der Mut noch die Einsicht ab, Liv.: non tamen defecere animis Tyrii, Curt. – def. vitā, mit dem Leben auf die Neige kommen, verscheiden, Plaut. asin. 609. – def. sanguine et spiritu, an der Verblutung verscheiden, Val. Max. 3, 2. ext. 5. – m. folg. Infin., nachlassen, aufhören zu usw., Tibull. 4, 1, 191. Rutil. Lup. 2, 18 (vgl. oben no. α a. E.). – Prägn., αα) die Besinnung verlieren, in Ohnmacht fallen, animo linquuntur deficiuntque, Scrib.: deficit in thalamis, Val. Flacc. – ββ) den Halt verlieren, den Mut sinken lassen, kleinmütig werden (s. Heinse Ov. her. 19, 8. Duker Flor. 2, 2, 17. Burm. Ps. Quint. decl. 339), sed tamen quam diu vos eritis in spe, non deficiam, Cic.: ne unā plagā acceptā patres conscripti concĭderent, ne deficerent, Cic.: Turnus ut infractos adverso Marte Latinos defecisse videt, Verg.: deficit ingenti luctu rex ipse Latinus, Verg.: ne hi propter suorum paucitatem et hostium multitudinem metu (aus F.) deficerent, Auct. b. Afr.: nec defuerant qui ipsi Punici maris nomine ac terrore deficerent, Flor. – in duris (in Drangsalen) haud umquam defice, laß nicht————den Mut sinken, Val. Flacc. 4, 35. – γγ) verscheiden, hinsterben, cum deficere eum amici viderent, Iustin.: paulatim defecit, Sen.: defecit prope lucem, Suet.: in ea voce defecit, Suet.: eo anno, quo ille defecit, Sulp. Sev.: voces (Äußerungen) deficientis, Tac.: momenta (Stadien) deficientis, Tac.g) als jurist. t. t., vom zur Erbschaft Berufenen, der sie aber nicht erwerben will od. kann, ausfallen, in Wegfall kommen, nicht in Betracht kommen, deficiente gradu nepotum, wenn die Abstufung der E. in Wegfall kommt, ICt.: is in parte quoque deficientis est heres, ICt.: deficientium partes accipere, ICt.II) v. tr.: a) act., jmd. verlassen = jmd. im Stiche lassen, sich jmdm. entziehen, von lebl. Subjj. auch jmdm. ausbleiben, ausgehen, auf die Neige gehen, dahinschwinden, jmdm. abgehen, gebrechen, für jmd. nicht ausreichen, α) v. Pers.: quoniam me Leontina civitas atque legatio propter eam quam dixi causam defecit, mihimet ineunda ratio est etc., Cic. Verr. 3, 110: genitor Phaëthontis (der Sonnengott) cum deficit orbem, sich der Welt entzieht (= sich verfinstert), Ov. met. 2, 382: Somnus (Schlaf als Gott) sollicitas deficit ante domos, Tibull. 3, 4, 20. – absol., dubiis ne defice rebus, laß (mich) nicht im Stiche, Verg. Aen. 6, 196. – β) v. lebl. Subjj.: αα) m. Acc. pers.: ipsos res frumentaria deficere coepit, Caes.: non eum defecit mare, sed commeatus, Mela:————cum non solum vires, sed etiam tela nostros deficerent, Caes.: cum oppidanos iam tela, iam vires, iam ante omnia animus (Mut) deficeret, Liv.: frustra meae vitae subvenire conamini, quem iam sanguis viresque deficiunt, Caes.: cum me vires deficere coepissent, Cic.: deficient inopem venae te, ni cibus accedet, dir Armen versiegen die Adern (versiegt die Lebenskraft), Hor.: sectantem levia (Abglättung) nervi deficiunt animique (dichterischer Geist), Hor.: ii, quos discentes vita defecit, Cic.: me dies, vox, latera deficiant, si hoc nunc vociferari velim, Cic.: dies iam me deficiat, si, quae dici in eam sententiam possunt, coner expromere, Cic. (vgl. oben no. I, B, d): dies me citius defecerit quam nomina, Cic.: tempus te citius quam oratio deficeret, Cic.: tempus deficiet domestica narrantem, Val. Max.: neque est periculum, ne te de re publica disserentem deficiat oratio, Cic.: omnia colligo, ut novi scribam aliquid ad te; sed, ut vides, res me ipsa deficit, Cic.: ut eorum, quae didicerimus, memoria nos deficiat, Col.: si te deficient poscendi munera causae, Ov. – dolor (Unwille) me non deficit, Cic.: si quem illa praestantis ingenii vis forte deficiet, Cic.: animus si te non deficiet aequus, Hor.: prudentia numquam deficit oratorem, Cic.: ea me solacia deficiunt, Cic.: cum motus omnis animi, tamquam ventus, hominem defecerat (sich gelegt hatte), flaccescebat oratio, Cic. – m. Abl. wodurch? nostros————vires lassitudine deficiebant, Caes. – m. in (in, bei) u. Abl., vox eum defecit in illo loco: ›Si sciens fallo‹, Cic.: nec supersumus pugnae nisi in quibus trucidandis et ferrum et vires hostem defecerunt (den Dienst versagten), Liv.: si me in mea querimonia... non modo vires, sed etiam vita deficiat, mir ausginge, Cic.: Fonteium in hac causa deficerent omnia, Cic. – m. ad u. Akk. Gerund., quia consulem ad regendum equum vires deficiebant, Liv. – poet. m. folg. Infin., nec me deficiet nautas rogitare citatos, ich werde nicht nachlassen (nimmer ruhen), Prop. 1, 8, 23. – ββ) m. Acc. rei: ne deficiant animum, Varro: linguam defecerat umor (Speichel), Ov.: noctes lentus non deficit umor (Tau), Verg.b) pass.: α) deficitur alqs od. alqd ab alqa re od. bl. alqā re, es wird jmd. od. eine Sache von etw. verlassen, im Stiche gelassen, es geht mit etw. bei jmd. auf die Neige, es verläßt jmd. etw., es bleibt od. geht jmdm. etw. aus, es ist jmd. ohne etw., es geht jmdm. od. einer Sache etw. ab, es mangelt od. gebricht jmdm. od. einer Sache an etw. (dah. Ggstz. abundat alqs od. alqd alqā re), teils v. pers. Subjj., defici a viribus, Caes.: deficior prudens artis ab arte mea, Ov.: quae (mulier) neque peperit neque gravida est, si lac habet, a menstruis defecta est, bei ihr ist die Regel ausgeblieben, Cels. – defici pecuniā, clientium turbā, nobilitate et avorum proavorumque serie, Sen.: defici————non gressu modo, sed et visu, Suet.: defici copiā pabuli frumentique, Hirt. b. G.: lacte defici (v. einer Hündin), Col.: animo defici, die Besinnung verlieren, ohnmächtig werden, Curt.: auxilio defici, in einen hilflosen Zustand geraten, Scrib.: defici facultatibus, in Vermögensverfallkommen, verarmen, Ulp. dig. 23, 3, 33 in. (vgl. oben no. I, B, c aus Iuven. 7, 129): non defici extemporali facultate, Suet.: tempore deficiar, tragicos si persequar ignes, Ov.: mulier abundat audaciā, consilio et ratione deficitur, Cic. – m. folg. Satz m. quominus u. Konj., si memoriā deficitur, quo minus agnoscat cuiusque progeniem, Col. 7, 9, 12. – Partiz. Perf., aquā ciboque defecti, Quint.: defectus pilis, nur noch dünn behaart, Phaedr.: defectus aetatis viribus et acie oculorum, Val. Max.: defectus senio, Col.: defectus annis et desertus viribus, mit den Jahren auf der Neige, Phaedr.: u. Superl., defectissimus annis et viribus, Col. 1. prooem. § 12. – ohne Abl., colluvies defectae fidei, Apul. met. 5, 24: defectae senectutis homo, ein altersschwacher, Ulp. dig.: Plur. subst., dēfectī, ōrum, m., Schwache, Plin. 2, 28. – teils von sächl. u. abstr. Subjj., Mysiam Libyamque aiunt abundare frumentis; nec tamen Apulos Campanosque agros opimis defici segetibus, Mela: haec amoenitas deficitur aquā salienti, Plin. ep.: ut defunctorum voluntates, etiamsi iure deficerentur, quasi perfectas tuerer, Plin. ep. – m. folg. ut u. Konj., mul-————torum crudelitas et ambitio et luxuria, ut paria pessimis audeat, fortunae favore deficitur, Sen. ep. 42, 4. – u. Partiz. Perf., defectum corpore caput, vom Rumpfe getrennter, Plin. pan.: defecta vigore cervix, Ov.: sanguine defecti artus, verbluteten, Ov.: sol defectus lumine, Tibull.: ars nec exemplis pauperior nec oratione defectior, ermangelnder, Apul. de deo Socr. prol. p. 111 H. (p. 4, 17 G.). – β) absol., prägn., teils = an Substanz abfallen, si non terrestri cibo membra corporis alantur, deficientur (so schwinden sie zusammen), Vitr. 8. praef. § 2: teils = die Kräfte (den Atem) verlieren, ermattet-, erschöpft werden, in quo non modo defici (den Atem verlieren), sed etiam laborare (zu stocken) turpe est, Cic. Brut. 34: non usque adeo defectum (esse) Germanicum, fühle sich entkräftet, Tac. ann. 2, 70: teils deficior = es gebricht mir an Befähigung dazu, uti si quid de his rebus et artibus iudicare et probare opus fuerit ne deficiatur, Vitr. 1, 1, 16. – u. Partiz. defectus, α) als jurist. t. t., vom Schuldner im Stiche gelassen, defecta nomina, nicht mehr einzutreibende Schuldforderungen, Paul. dig. 22, 1, 11. § 1. – β) mangelhaft, currus (weil ihm die Vorstecknägel vor den Rädern fehlen), Hyg. fab. 84. – γ) abgeschwächt, schwach, im Kompar., in tumidis (speculis videntur) omnia defectiora, at contra in cavis auctiora, Apul. apol. 16. – insbes., physisch geschwächt, schwach (bes. auch————altersschwach), ermattet, erschöpft (s. Heinse Ov. fast. 3, 674), v. Pers., quod sibi defectis illa tulisset opem, Ov.: sidera obscura attributa defectis, den Altersschwachen, Plin.: v. Körper usw. u. v. menschl. Zuständen, defectum corpus, Tac.: homo defectae senectutis, ICt.: def. amor, Ov. – ⇒ defexit altlat. = defecerit, alte Eidesformel bei Liv. 1, 24, 8.
См. также в других словарях:
sich verlassen — sich verlassen … Deutsch Wörterbuch
sich verlassen auf — [Aufbauwortschatz (Rating 1500 3200)] Bsp.: • Man kann sich nicht auf sie verlassen … Deutsch Wörterbuch
sich verlassen auf — 1. Du kannst dich auf mich verlassen. Ich helfe dir auf jeden Fall. 2. Bringen Sie mir das Auto morgen wieder zurück! Kann ich mich darauf verlassen? … Deutsch-Test für Zuwanderer
Verlassen — Verlassen, verb. irregul. act. S. Lassen, welches in einer doppelten Hauptbedeutung üblich ist. 1. Hinter sich lassen, zurück lassen, daß ver vornehmlich eine intensive Kraft hat, indem das einfache lassen ehedem häufig in diesem Verstande… … Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart
verlassen — ¹verlassen 1. aufbrechen, davongehen, sich entfernen, [fort]gehen, weggehen; (geh.): den Rücken kehren/wenden, sich fortbegeben, sich wegbegeben; (ugs.): abdampfen, sich absetzen, abziehen, sich auf die Socken machen, sich dünnmachen, sich… … Das Wörterbuch der Synonyme
verlassen — ver·lạs·sen1; verlässt, verließ, hat verlassen; [Vt] 1 etwas verlassen sich von einem Ort wegbewegen: das Haus durch den Hinterausgang verlassen; An der nächsten Ampel verlassen wir die Hauptstraße und biegen nach rechts ab 2 etwas verlassen… … Langenscheidt Großwörterbuch Deutsch als Fremdsprache
verlassen — V. (Grundstufe) von etw. oder jmdm. weggehen Beispiele: Ihr Mann hat sie und die Kinder verlassen. Er hat das Haus um 17 Uhr verlassen. verlassen V. (Aufbaustufe) damit rechnen, dass etw. geschieht, auf jmdn. oder etw. vertrauen Synonyme: bauen,… … Extremes Deutsch
sich auf jemanden verlassen — sich auf jemanden verlassen … Deutsch Wörterbuch
sich auf jdn. verlassen — sich auf jdn. verlassen … Deutsch Wörterbuch
verlassen — einsam; untröstlich; trostlos; beilegen; aussteigen; aufgeben; beenden; einstellen; aufhören; öd; menschenleer; abgeschieden; … Universal-Lexikon
Verlassen — 1. Bai sik op annere verlätt, es verloaten genaug. (Iserlohn.) – Woeste, 79, 342. 2. Darup ick my verlêt, de was de jene, de my verreth. – Petri, II, 55. 3. Es soll sich keiner auff den andern verlassen. – Agricola I, 648; Gruter, I, 83. Lat.: Ne … Deutsches Sprichwörter-Lexikon