-
1 salubris
sălūbris, e ( masc. collat. form sălū-ber, Varr. R. R. 1, 2, 8; Ov. R. Am. 704; but salubris, m., Cic. Div. 1, 57, 130; Cels. 1, 3; 2, 1; 3, 6; abl. salubri, v. Neue, Formenl. 2, p. 30), adj. [salus], health-giving, promoting health, healthful, wholesome, salubrious; salutary, serviceable, advantageous, beneficial (v. salutaris init.).I.Lit. (freq. and class.)(α).Absol.:(β).saluber locus,
Varr. R. R. 1, 2, 8; so Cic. Fat. 4, 7 (opp. pestilens); id. Rep. 2, 6, 11 (opp. pestilens regio); 1, 1, 1; id. de Or. 2, 71, 290; Cels. 1, 3 (opp. gravis); cf.:sunt partes agrorum aliae pestilentes, aliae salubres,
Cic. Div. 1, 36, 79.— Comp.:salubrior ager,
Varr. R. R. 1, 4, 3.— Sup.: saluberrimae regiones, * Caes. B. C. 3, 2 fin.:Apennino saluberrimo montium,
Plin. Ep. 1, 6, 2:Esquiliae,
Hor. S. 1, 8, 14:silvae,
id. Ep. 1, 4, 4:aquae,
id. C. S. 31:irriguis ora salubris aquis,
Ov. Am. 2, 16, 2:fluvius,
Verg. G. 1, 272:aura,
Ov. A. A. 3, 693:caelum,
Col. 1, 2:si Baiae salubres repente factae sunt,
Cic. Fam. 9, 12, 1:salubrisne an pestilens annus futurus sit,
id. Div. 1, 57, 130; cf.:saluberrimum (tempus) ver est... saluberrimi sunt sereni dies... salubriores septentrionales quam subsolani, etc.... nam fere ventus ubique a mediterraneis regionibus veniens salubris, a mari gravis est,
Cels. 2, 1:aestates,
Hor. S. 2, 4, 21:stellae,
id. ib. 1, 7, 24:sidus,
Luc. 1, 661:afflatus ex Apenninis,
Plin. Ep. 5, 6, 29:cultus atque victus,
strengthening, nourishing, Cic. Div. 1, 29, 61; id. Or. 26, 90 infra; cf.:suci Ambrosiae,
Verg. A. 12, 418:saluberrimum acetum,
Plin. 21, 14, 48, § 82:saluberrimi potus,
id. 31, 2, 19, § 28:somnus,
Verg. G. 3, 530:in medicinā alia salubria alia insalubria,
Quint. 3, 2, 3:princeps,
i. e. mindful of the good of others, Suet. Aug. 42:Phoebe saluber, ades,
Ov. R. Am. 704:o salute meā salus salubrior!
Plaut. Cist. 3, 13:quicquid est salsum aut salubre in oratione,
sound, solid, Cic. Or. 26, 90:sententiae exemplo haud salubres,
Liv. 2, 30; cf.:(factum) severitate exempli salubre,
Plin. Ep. 2, 11, 1:consilia,
Cic. Att. 8, 12, 5; cf.:hiems saluberrimis consiliis absumpta,
Tac. Agr. 21:mendacium,
Liv. 2, 64:justitia legesque,
Hor. A. P. 198:verba,
Ov. F. 6, 753:factum,
Ov. R. Am. 316:pretium,
advantageous, profitable, Col. 7, 3, 22; Mart. 10, 104, 14:exempla,
Gell. 6, 10, 1; cf. infra, adv.—With dat., ad aliquid, contra (cf. salutaris):II.(sententiam) dixi rei publicae saluberrimam,
Cic. Dom. 7, 16:vinum firmum, corpori salubre,
Col. 12, 27; so,et gravi Malvae salubres corpori,
Hor. Epod. 2, 58; Cato, R. R. 157, 12; cf.:salubris parum urbs valetudini suae,
Suet. Aug. 72:liber salubrior studiis quam dulcior,
Quint. 3, 1, 5:leges rem salubriorem inopi quam potenti (esse),
Liv. 2, 3, 4:saluberrima Romano imperio juga Alpium,
Plin. 3, 4, 5, § 31:ad omnes res salubre est,
Cato, R. R. 156, 1:icterias existimatur salubris contra regios morbos,
Plin. 37, 10, 61, § 470.—Transf., in a neutr. sense, of the human body, healthy, sound, well, vigorous (very rare, and for the most part not till after the Aug. per.;not in Cic.): genus hominum salubri corpore,
Sall. J. 17, 6:salubriora etiam credente corpora esse,
Liv. 1, 31; 3, 8:(exercitum) mutatione locorum salubriorem esse,
id. 10, 28; Tac. H. 5, 6:ut salubri sint corpore pecora,
Col. 6, 4, 1; Mart. 10, 47, 6; cf. Liv. 10, 25.— Sup.:gentes quae saluberrimis corporibus utuntur,
Tac. Or. 41.—Hence, adv.: sălūbrĭ-ter, healthfully, wholesomely, salubriously; profitably, advantageously:ubi potest illa aetas aut calescere... aut vicissim umbris aquisve refrigerari salubrius?
Cic. Sen. 16, 57; Col. 1, 8, 12; 2, 9, 14:ut salubrius litigantes consisterent,
Plin. 19, 1, 6, § 24:nasci,
Gell. 3, 10, 8.— Sup.:saluberrime,
Plin. 22, 12, 14, § 29:bellum trahi salubriter,
beneficially, advantageously, Liv. 3, 62: leges emendatae utiliter, latae salubriter, Vell. 2, 89, 4; Gell. 2, 29, 1 al.; cf.emere,
i. e. at a cheap rate, Plin. Ep. 1, 24, 4:ut (laesa) quam saluberrime reficiantur,
id. ib. 6, 30, 3.
См. также в других словарях:
Список праиндоевропейских корней — Для улучшения этой статьи желательно?: Найти и оформить в виде сносок ссылки на авторитетные источники, подтверждающие написанное … Википедия
Sindh — Pakistan infobox region = Sindh capital = Karachi latd = 24.52 longd = 67.03 pop year = 2008 population = 46,378,000 (Estimate) [http://www.sindh.gov.pk/aboutsindh.htm] languages= Sindhi Urdu English Balochi density km2 = 216 area km2 = 140914… … Wikipedia
Dialecto castellano septentrional — Saltar a navegación, búsqueda Lenguas y dialectos hablados en España hacia 1950 Se entiende por el dialecto castellano septentrional al conjunto de modalidades dialécticas del espa … Wikipedia Español
Список аэропортов — Служебный список статей, созданный для координации работ по развитию темы. Данное предупреждение не устанавливается на информационные статьи списки и глоссари … Википедия