-
21 nitidus
nitidus, a, um (niteo), gleißend, blinkend, blank, glänzend, hell, I) eig. u. übtr.: A) eig.: ebur, Ov.: caput, Verg.: dies, heller, heiterer Tag, Ov.: coma nitidissima nardo, Ov. – B) übtr., schön, schön aussehend, schimmernd, prangend, a) v. Tieren, deren Leber usw., feist, glatt, iumenta, Nep.: vacca, Ov.: equus parum nitidus, gar nicht wohlhäbig, Gell.: si eādem horā aliae pecudis iecur nitidum atque, plenum est, aliae horridum atque exile, Cic. – b) v. Menschen, α) feist, wohlgenährt, wohlhäbig, rusticus, Tibull.: robur, Liv. – β) schmuck, nett, zierlich, femina, Plaut.: iuvenis volsus et nitidus, Hieron.: miles veste nitidus, Veget. mil.: ex nitido fit rusticus, aus dem schmucken, feinen Städter, Hor.: quos pexo capillo nitidos aut imberbes aut bene barbatos videtis, Cic.: si nitidior sis filiae nuptiis, Plaut. – c) v. Äckern u. Pflanzen, blühend, üppig, strotzend, campi nitidissimi, Cic.: fruges, Lucr.: si bene floruerint oleae, nitidissimus annus, Ov. – II) bildl., glänzend, schmuck, sauber, nett, fein, res (Plur.), rein strahlendes, reines Wesen (Leben), Iuven.: verba nitidiora, Cic.: Isocrates nitidus et comptus, Quint.: vox, Quint.: et quae verba nitidiore in parte videntur sordida, ubi res poscit, proprie dicuntur, Quint. – vita nitidior, Plin. 13, 100.
-
22 urbanus
urbānus, a, um (urbs), zur Stadt (bes. zu Rom) gehörig, städtisch, in (bei) der Stadt, Stadt- (Ggstz. rusticus), I) eig.: suffragatio, der städtischen Bevölkerung (Ggstz. militaris), Cic.: sermo, der Städter (Ggstz. rusticus, der Bauern), Liv.: vita, Cic.: audacia (Ggstz. provincialis), Cic.: tribus, Cic.: praetor, der in Rom zwischen röm. Bürgern Recht spricht, Cic. u. Caes. (s. praetor): exercitus, aus röm. Bürgern bestehend, Liv.: populus (Ggstz. exercitus), Nep.: plebes u. plebs, Sall. u. Sen.: insidiae, Cic.: consilium, der Beschluß innerer Politik, Cic.: praedium, ein Landgut bei der Stadt, auch auf städtische Art eingerichtet, Cic.: so auch rus, Iustin.: fundus, Cato: cohortes, zu Rom in Garnison stehende, ICt. – subst., urbānī, ōrum, m., die Stadtbewohner, Städter, Cic. u.a. – II) meton., nach städtischer Weise, städtisch, 1) im guten Sinne: a) feinstädtisch, fein im Benehmen, gebildet, homo, ein Weltmann, Cic. ep. 3, 8, 3: urbani (vornehme) assidui cives, Plaut. trin. 202. – übtr., von Gewächsen, veredelt, herba, Plin.: arbores urbaniores, Plin. – b) von der Rede, fein, gebildet, gewählt, quiddam resonat urbanius, Cic.: os facile (in pronuntiando) et urbanum, Quint. – c) fein, geistreich im Witze, -Scherze, witzig, scherzhaft, homines lepidi et urbani, Cic.: homo urbanissimus, Cic.: u. urbanissimus homo, Sen. rhet.: sermo, Cic.: sales, Cic. – subst., der Witzbold, Hor. ep. 1, 15, 27. – 2) im üblen Sinne, dreist, unverschämt, frons, Hor. ep. 1, 9, 11 (Ggstz. pudor subrusticus, Cic. ep. 5, 12, 1).
-
23 forensis
forensis, e [st2]1 [-] qui sert hors de la maison, qui se fait hors de la maison. [st2]2 [-] du forum, de la place publique, du marché. [st2]3 [-] public, extérieur. [st2]4 [-] judiciaire (les procès, les jugements, le marché avaient lieu au forum). - forensia (vestimenta): costume de ville. - vestitu forensi, Liv. 33, 47: en costume officiel. - natura viri ad exercitationem forensem comparata est, Col. 12 praef. § 4: la constitution de l'homme est appropriée aux travaux du dehors. - forense genus, Cic.: l'éloquence populaire. - forensis factio (turba), Liv.: la faction du forum, la populace du forum. - forensis dictio, Cic.: éloquence judiciaire. - forensis disceptatio, Cic.: plaidoirie. - Marte forensi florere, Ov.: briller par son éloquence, être un avocat en renom. - forensis labor, Cic. Or. 208: plaidoirie. - forensium rerum consilia: projets concernant la vie publique. - forensis, is, m.: l'avocat. - rusticus, forensis, negotiator, Quint.: le cultivateur, l'avocat, le commerçant.* * *forensis, e [st2]1 [-] qui sert hors de la maison, qui se fait hors de la maison. [st2]2 [-] du forum, de la place publique, du marché. [st2]3 [-] public, extérieur. [st2]4 [-] judiciaire (les procès, les jugements, le marché avaient lieu au forum). - forensia (vestimenta): costume de ville. - vestitu forensi, Liv. 33, 47: en costume officiel. - natura viri ad exercitationem forensem comparata est, Col. 12 praef. § 4: la constitution de l'homme est appropriée aux travaux du dehors. - forense genus, Cic.: l'éloquence populaire. - forensis factio (turba), Liv.: la faction du forum, la populace du forum. - forensis dictio, Cic.: éloquence judiciaire. - forensis disceptatio, Cic.: plaidoirie. - Marte forensi florere, Ov.: briller par son éloquence, être un avocat en renom. - forensis labor, Cic. Or. 208: plaidoirie. - forensium rerum consilia: projets concernant la vie publique. - forensis, is, m.: l'avocat. - rusticus, forensis, negotiator, Quint.: le cultivateur, l'avocat, le commerçant.* * *Genus dicendi forense. Quintil. La maniere de parler dont on use aux plaidoyers.\Forensis homo. Quintil. Advocat, Qui fait estat de plaider.\Marte forensi valere. Ouid. Estre bon advocat et eloquent. -
24 nitidus
nĭtĭdus, a, um [st2]1 [-] luisant, brillant, lumineux, clair, poli. [st2]2 [-] net, propre. [st2]3 [-] pur, limpide. [st2]4 [-] soigneux de sa personne, élégant, coquet. [st2]5 [-] brillant de santé, resplendissant, gros et gras, vigoureux, de bonne mine. [st2]6 [-] qui vient bien, bien cultivé, fertile (champ). [st2]7 [-] bien paré, élégant, somptueux. [st2]8 [-] soigné, poli, brillant (en parl. du style). - nitida (plur. n.): tons lumineux (d'un tableau). - nitidae aedes, Plaut.: maison propre. - nitidus fons: fontaine limpide. - nitida vox, Quint.: voix bien timbrée. - si nitidior sis, Plaut.: si tu te faisais beau. - ex nitido fit rusticus, Hor.: de citadin il devient campagnard.* * *nĭtĭdus, a, um [st2]1 [-] luisant, brillant, lumineux, clair, poli. [st2]2 [-] net, propre. [st2]3 [-] pur, limpide. [st2]4 [-] soigneux de sa personne, élégant, coquet. [st2]5 [-] brillant de santé, resplendissant, gros et gras, vigoureux, de bonne mine. [st2]6 [-] qui vient bien, bien cultivé, fertile (champ). [st2]7 [-] bien paré, élégant, somptueux. [st2]8 [-] soigné, poli, brillant (en parl. du style). - nitida (plur. n.): tons lumineux (d'un tableau). - nitidae aedes, Plaut.: maison propre. - nitidus fons: fontaine limpide. - nitida vox, Quint.: voix bien timbrée. - si nitidior sis, Plaut.: si tu te faisais beau. - ex nitido fit rusticus, Hor.: de citadin il devient campagnard.* * *Nitidus, pen. corr. Adiect. Plaut. Resplendissant, Reluisant, Net.\Sol nitidus. Cicero. Luisant et clair.\Foemina nitida. Plaut. Nette, Gente, Propre et miste. -
25 nitidus
nitidus, a, um (niteo), gleißend, blinkend, blank, glänzend, hell, I) eig. u. übtr.: A) eig.: ebur, Ov.: caput, Verg.: dies, heller, heiterer Tag, Ov.: coma nitidissima nardo, Ov. – B) übtr., schön, schön aussehend, schimmernd, prangend, a) v. Tieren, deren Leber usw., feist, glatt, iumenta, Nep.: vacca, Ov.: equus parum nitidus, gar nicht wohlhäbig, Gell.: si eādem horā aliae pecudis iecur nitidum atque, plenum est, aliae horridum atque exile, Cic. – b) v. Menschen, α) feist, wohlgenährt, wohlhäbig, rusticus, Tibull.: robur, Liv. – β) schmuck, nett, zierlich, femina, Plaut.: iuvenis volsus et nitidus, Hieron.: miles veste nitidus, Veget. mil.: ex nitido fit rusticus, aus dem schmucken, feinen Städter, Hor.: quos pexo capillo nitidos aut imberbes aut bene barbatos videtis, Cic.: si nitidior sis filiae nuptiis, Plaut. – c) v. Äckern u. Pflanzen, blühend, üppig, strotzend, campi nitidissimi, Cic.: fruges, Lucr.: si bene floruerint oleae, nitidissimus annus, Ov. – II) bildl., glänzend, schmuck, sauber, nett, fein, res (Plur.), rein strahlendes, reines Wesen (Leben), Iuven.: verba nitidiora, Cic.: Isocrates nitidus et comptus, Quint.: vox, Quint.: et quae verba nitidiore in parte videntur sordida, ubi res poscit, proprie dicuntur, Quint. – vita nitidior, Plin. 13, 100. -
26 urbanus
urbānus, a, um (urbs), zur Stadt (bes. zu Rom) gehörig, städtisch, in (bei) der Stadt, Stadt- (Ggstz. rusticus), I) eig.: suffragatio, der städtischen Bevölkerung (Ggstz. militaris), Cic.: sermo, der Städter (Ggstz. rusticus, der Bauern), Liv.: vita, Cic.: audacia (Ggstz. provincialis), Cic.: tribus, Cic.: praetor, der in Rom zwischen röm. Bürgern Recht spricht, Cic. u. Caes. (s. praetor): exercitus, aus röm. Bürgern bestehend, Liv.: populus (Ggstz. exercitus), Nep.: plebes u. plebs, Sall. u. Sen.: insidiae, Cic.: consilium, der Beschluß innerer Politik, Cic.: praedium, ein Landgut bei der Stadt, auch auf städtische Art eingerichtet, Cic.: so auch rus, Iustin.: fundus, Cato: cohortes, zu Rom in Garnison stehende, ICt. – subst., urbānī, ōrum, m., die Stadtbewohner, Städter, Cic. u.a. – II) meton., nach städtischer Weise, städtisch, 1) im guten Sinne: a) feinstädtisch, fein im Benehmen, gebildet, homo, ein Weltmann, Cic. ep. 3, 8, 3: urbani (vornehme) assidui cives, Plaut. trin. 202. – übtr., von Gewächsen, veredelt, herba, Plin.: arbores urbaniores, Plin. – b) von der Rede, fein, gebildet, gewählt, quiddam resonat urbanius, Cic.: os facile (in pronuntiando) et urbanum, Quint. – c) fein, geistreich im Witze, -Scherze, witzig, scherzhaft, homines lepidi et urbani, Cic.: homo urbanissimus, Cic.: u. urbanissimus homo, Sen. rhet.: sermo,————Cic.: sales, Cic. – subst., der Witzbold, Hor. ep. 1, 15, 27. – 2) im üblen Sinne, dreist, unverschämt, frons, Hor. ep. 1, 9, 11 (Ggstz. pudor subrusticus, Cic. ep. 5, 12, 1). -
27 rusticula
I.Libellus, Mart. 10, 19:II.nomen (Bissula),
Aus. Idyll. Carm. 7, 3.—As substt. *A. B.rustĭcŭla, ae, f., a little heath-cock; (cf. rustica, s. v. rusticus, I. B. 2. b.), Plin. 10, 38, 54, § 111; Mart. 13, 76 in lemm. -
28 rusticulus
I.Libellus, Mart. 10, 19:II.nomen (Bissula),
Aus. Idyll. Carm. 7, 3.—As substt. *A. B.rustĭcŭla, ae, f., a little heath-cock; (cf. rustica, s. v. rusticus, I. B. 2. b.), Plin. 10, 38, 54, § 111; Mart. 13, 76 in lemm. -
29 cultus
I 1. a, umpart. pf. к colo II2. adj.1) возделанный, обработанный (ager cultissimus C; cultiora loca QC)hortus odoratis cultissimus herbis O — сад, в котором выращено множество душистых трав2) разодетый, нарядный (matrona culta purpura Su); украшенный (lacertus armillā aureā c. Pt); красивый, изящный (carmina O; non bene culta puella O)3) образованный, утончённый, облагороженный, культурный, тонкий (ingenium QC; vita Just)II cultus, ūs m.1) возделывание, обработка, уход, культура (agrorum L; hortorum Col)2) насаждения, возделанные поля ( omnes cultus fructusque C)3) попечение, забота (c. et curatio corporis C)c. capitis VM — уход за причёской4) образ жизни (c. victusque Cs, C, Nep); роскошный образ жизни (c. imperatoris L)c. magnae fortunae L — жизнь на широкую ногуc. aedicularum Pt — жилищный комфорт-c. delicatus VM, Su — комфортабельная жизньc. atque humanitas Cs — материальная и духовная культура6) убранство, пышность, великолепие ( triumphi VP); красота, изящество ( scribere non sine cultu Q)7) образование, развитие, воспитание (ingenii AG; animorum L; malo cultu corrumpi C)8) занятие, изучение (philosophiae, litterarum AG)9) почитание, поклонение, культ ( deorum C); почёт, уважение ( alicui cultum tribuere C)c. meus T — оказываемое мне почтение10) (веро)исповедание (religionis Aug; cultui Christiano adhaerere Amm)III cultus, a, um (редко) Vop = occultus -
30 familiaris
I familiāris, is (abl. sg. i) m., f.1) друг, приятель, знакомыйquum essent complures mecum familiares C — в присутствии многих моих друзей2) домочадец Pl3) слуга, раб Pl, L, SenII familiāris, e [ familia ]1) домашний, семейный (focus Col; convivium Su, AG; lares C; negotia rhH.)res familiaris Pl, C, Sl, L etc. (copiae f. L) — состояние, имущество, имение, тж. имущественное положение2) приятельский, дружеский, дружественный (epistula O; sermones C); коротко знакомый, близкий, интимный, задушевный (amicus f. PJ, AG; homo mihi familiarissimus C); хорошо знакомый (vox auribus meis f. Pt; Demosthĕnes mihi est familiarior C)rusticus quidam f. oculis meis Pt — какой-то крестьянин, которого я где-то уже видел3) обычный, свойственный (ars f. Italiae PM)4) культ. относящийся к отечествуpars f. L — часть внутренностей жертвенного животного, по которой гадали о судьбе отечества ( в отличие от pars hostīlis или inimīca Lcn etc., по которой предсказывали участь врага) -
31 mus
I mūs, mūris (gen. pl. ium, редко um) m.1) мышь или крыса ( rusticus H)2) пушной зверёк (соболь, куница, горностай и др.) PM etc.II Mūs, Mūris m.Мус (Мур), cogno men в роде Дециев C etc. -
32 quantumvis
I quantum-vīs adv.как угодно, в какой угодно степени (q. facundus Su)II quantum-vīs conj.хотя (и) (catus q. rustĭcus H) -
33 rusticanus
rūsticānus, a, um [ rusticus ]деревенский, сельскийvita rusticana C — сельская жизнь, пребывание в деревнеhomo r. C — крестьянин, земледелец -
34 rusticatio
rūsticātio, ōnis f. [ rusticus ]1) жизнь в деревне, пребывание в поместье, тж. сельский быт C2) сельское хозяйство C, Col -
35 rustice
-
36 rusticellus
rūsticellus, a, um [demin. к rusticus ]мужиковатый Vr ap. PM -
37 rusticitas
rūsticitās, ātis f. [ rusticus ]1) сельская простота, простодушие, прямота PJ, Calp2) неловкость, неуклюжесть, грубость ( verborum Q)3) застенчивость, конфузливость O, Sen4) сельское хозяйство Pall5) поселяне, крестьянство Pall, CJ -
38 rusticor
rūsticor, —, ārī depon. [ rusticus ]1) жить в деревне C2) заниматься сельским хозяйством, крестьянствовать Colrusticantes AV — крестьяне3) выражаться по-деревенски, т. е. неправильно Sid -
39 rusticulus
rūsticulus, a, um [demin. к rusticus ]1) деревенский, сельский C2) несколько неуклюжий, грубоватый ( libellus M) -
40 sermo
ōnis m. [ sero I ]1) разговор, беседа, диалог (sermones, quos scripsit Plato AG)s. litterarum C — перепискаsermonem habere (conferre) cum aliquo C — иметь беседу с кем л.in sermonem ingrĕdi C и dare se in sermonem Poeta ap. C — вступить в разговор2) содержание беседы, высказывание, слова ( alicujus sermonem ad aliquem referre Nep)sermones habere C — высказываться, делать заявления3) обиходная речь, язык (sermo Graecus C)s. patrius Lcr — родной языкsermonis plenus orator C — оратор, пользующийся обыденным языкомs. corporis C — ораторская жестикуляция4) говор, наречие, диалект (urbanus, rusticus L; cotidianus Q)sermones — сатиры, послания ( nostrorum sermonum judex H)6) способ изъясняться, изложение, слог (s. purus, elĕgans C)7) слух, молва, толки, пересуды (s. quidem multus, sc. est C; sermone multiplĭci populos replere O)sermonem aliis dare C (praebere L) — дать другим повод к пересудам8) предмет толков (filius meus s. est per urbem Pl)
См. также в других словарях:
Rusticus — can refer to:Animals *The rusty crayfish ( Orconectes rusticus ). *The ground spider ( Urozelotes rusticus )People *Saint Rusticus of Narbonne *One of the martyred companions of Saint Dennis *Martyr of Verona. See Saint Firmus and Saint Rusticus… … Wikipedia
Rustĭcus — Rustĭcus, 1) Fabius, römischer Geschichtschreiber unter Claudius u. Nero, Freund des älteren Seneca; er schr. die Geschichte des Nero (verloren). 2) Arulenus R., freiheitsliebender Römer, welcher als Volkstribun 67 n. Chr. den Senatsbeschluß… … Pierer's Universal-Lexikon
Rusticus — est quasi Rind, nisi quod sibi cornua desint. – Frischbier2, 3176. Befindet sich in: Rundrauss von Wahrendorff s List und Lebensbeschreibung des schalkhaftigen und betrüglichen Bauernstandes so im Jahr 1682 herausgegeben ist … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
Rusticus, S. (18) — 18S. Rusticus, Conf. Ep. (24. al. 25. Sept, 24. Nov., 30. Dec.). Dieser heil. Bischof und Bekenner zu Clermont in Auvergne (Claromonte Avernorum), heißt in der Volkssprache Rotiri. Nach dem Berichte des hl. Gregorius von Tours (hist. Franc. II.… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Rusticus, S. (12) — 12S. Rusticus (Rusticius). Ep. (25. Apr.). Dieser hl. Bischof von Lyon, Nachfolger des Africanus, wurde um das J. 494 auf den bischöflichen Stuhl dieser Kirche erhoben, nachdem er vorher nach unbefleckter Jugend viele Jahre das Amt eines Richters … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Rusticus, S. (13) — 13S. Rusticus (9. Aug. al. 31. Jan.), ein Martyrer zu Verona. S. S. Firmus18. Zu ergänzen ist, daß der Triumph dieser hhl. Martyrer ins J. 303 gesetzt werden muß. In ihren Acten ist die Wuth, mit welcher die Verfolger die geschichtlichen Urkunden … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Rusticus, S. (21) — 21S. Rusticus. Ep. Conf. (14. Oct.). Der hl. Rusticus, d. N. der Zweite, bestieg im 6. Jahrh. den bischöflichen Stuhl von Trier, dankte aber aus nicht hinreichend aufgeklärter Ursache (die Legende vom heil. Goar ist bezüglich ihrer Richtigkeit… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Rusticus, S. (22) — 22S. Rusticus, Ep. (26. Oct.). Dieser hl. Bischof von Narbonne steht im Mart. Rom. Er blühte im 5. Jahrh., und soll vor seiner Erhebung, die um das J. 427 oder 430 geschehen sein kann, als Mönch zu Marseille, seinem wahrscheinlichen Geburtsorte,… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
RUSTICUS — I. RUSTICUS Consul cum Olybrio, an. Urb. Cond. 1217. Alius Consul cum Vitali, an. Urb. Cond. 1273. Item Praefectus Urbis, sub Antonino Philos. Saevus in Christianos, Laetus Comp. Hist. Univers. II. RUSTICUS vide FABIUS It. Iulius et Iunius … Hofmann J. Lexicon universale
Rusticus, S. (1) — 1S. Rusticus (8. Jan.), ein von den Griechen verehrter Martyrer. S. S. Timotheus. (I. 473 … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Rusticus, S. (10) — 10S. Rusticus (19. Juli), ein Priester und Bekenner zu Lyon, ist nur dem Namen nach bekannt. (IV. 643.) … Vollständiges Heiligen-Lexikon