-
1 praw|o
Ⅰ n 1. sgt (ogół przepisów) law- prawo nowożytne modern law- prawo polskie/francuskie Polish/French law- reguły a. normy prawa legal norms a. principles- rządy prawa the rule of law- zgodnie z prawem in accordance with a. according to the law- zgodnie z polskim prawem under Polish law- zgodnie z duchem i literą prawa in accordance with the spirit and the letter of the law- wbrew prawu against the law, contrary to the law- stosować się do przepisów prawa to abide by a. obey the law- złamać prawo to break the law- być niezgodnym z prawem a. wbrew prawu to be against the law- uznać przerywanie ciąży za niezgodne z prawem to criminalize abortion- działać w granicach prawa/niezgodnie z prawem to operate within/outside the law- stać ponad prawem to be above the law- wejść w konflikt z prawem to fall foul of a. to come into conflict with the law- wyjąć kogoś spod prawa Hist. to outlaw sb- człowiek wyjęty spod prawa Hist. an outlaw- w imieniu prawa in the name of the law- w obliczu prawa in the eyes of the law- nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności ignorance of the law is no excuse a. defence, ignorance is no defence- prawo drakońskie Hist. Draconian law2. (norma prawna, ustawa) law; (zapisana) statute- zbiór praw a legal code a. code of laws- system praw a system of law, a legal system- uchwalać a. stanowić prawa to enact a. make laws- uchwalić prawo to pass a. adopt a law- uchylić prawo to revoke a. rescind a law książk.- prawo o spółdzielczości/środkach masowego przekazu a law on the cooperative movement/on the mass media- nowe prawo wchodzi w życie a. obowiązuje od 1 maja the new law comes into effect on a. applies as of 1 May- prawo o stowarzyszeniach wygasa a. traci moc 31 grudnia the law on association lapses on a. as of 31 December3. sgt (nauka) law- wydział prawa a law faculty- student/studentka prawa a law student- studiować prawo to study a. read law- ukończyć prawo to graduate in law4. (uprawnienie) right (do czegoś to sth); entitlement książk. (do czegoś to sth); eligibility U (do czegoś for sth)- prawa człowieka/zwierząt human/animal rights- działacz/kampania na rzecz obrony praw zwierząt an animal rights activist/campaign- prawa kobiet women’s rights- prawa publiczne/obywatelskie public/civil rights- prawa małżeńskie/rodzicielskie marital/parental rights- prawa i obowiązki obywatela civil rights and duties- prawo własności proprietorship, ownership- prawa spadkowe inheritance rights- prawa miejskie a (town/city) charter- nadać/odebrać prawa miejskie to grant/revoke a town/city charter- uczestniczyć w zebraniu bez prawa głosu to take part in a meeting without the right to vote- prawo pierwszeństwa przejazdu the right of way- równe prawa equal rights- prawo do emerytury pension rights- prawo do pracy/do strajku the right to work/to strike- mieć prawo do corocznego urlopu/do emerytury to be entitled to annual leave/to a retirement pension- mieć prawa do książki to have a. hold the copyright on a. in a. for a book- mieć prawo do ekranizacji powieści to own the film rights to a novel- mieć prawo coś zrobić to have the right a. to be entitled to do sth- ona nie ma prawa tak cię traktować she has no right to treat you like that- masz pełne prawo odmówić you have every right to refuse- kto ci dał prawo mnie krytykować? what gives a. who gave you the right to criticize me?- rościć/zastrzec sobie prawo do czegoś to claim/reserve the right to sth- nabyć/utracić prawo do czegoś to gain a. acquire/lose the right to sth- zrzec się prawa do czegoś to relinquish a. renounce one’s right to sth książk.- przyznać komuś prawo do czegoś to grant sb the right to sth- odmówić komuś prawa do czegoś to deny sb the right to sth- pozbawić kogoś prawa wykonywania zawodu to deprive sb of the right to practise their profession, to ban sb from practising a profession- upominać się o swoje prawa a. dochodzić swoich praw to demand a. claim one’s rights- jakim prawem? by what right?- jakim prawem wtrącasz się w moje sprawy? who gave you the right to interfere in my affairs?- wszelkie prawa zastrzeżone all rights reserved- wywiad publikowany na prawach wyłączności an exclusive interview- na równych prawach on equal terms- ona jest tu na prawach domownika she’s treated here as one of the family- prawo łaski the prerogative of mercy- skorzystać z prawa łaski to pardon, to be pardoned5. Aut. prawo jazdy driving licence GB; driver’s license US- zdawać/zdać egzamin na prawo jazdy to take/pass one’s driving test- chodzić na kurs prawa jazdy to take driving lessons6. (zasada, prawidłowość) law, principle- prawa naturalne/ekonomiczne/społeczne natural/economic/social laws- prawa fizyczne/natury the laws of physics/nature- odkryć/sformułować prawo to formulate a law a. principle- podlegać prawom materii/przyrody to be subject to the laws of matter/natureⅡ adv. 1. na a. w prawo (w prawą stronę) to the right; (po prawej stronie) on a. to the right- na prawo od budynku jest sad to the right of the building there’s an orchard- na prawo jest a. widzicie ratusz to a. on your right is a. you can see the town hall- iść/skręcić w prawo a. na prawo to go/turn right- skręć w pierwszą (ulicę) w prawo take the first (street to the) right- na prawo patrz! Wojsk. eyes right!- szastał pieniędzmi na prawo i lewo he was spending money right, left and centre pot.- w prawo i w lewo (na wszystkie sposoby) in every possible way2. pot. (w polityce) pójść na prawo to veer to the right- zwrot na prawo a turn to the right- być na prawo od kogoś to be to the right of sb- być na prawo od centrum to be right of centreⅢ z prawa pot. (po prawej stronie) from the right- z prawa rozciągały się pola to the right, there were fields- z prawa i z lewa from all sidesⅣ prawo- w wyrazach złożonych 1. (odnoszący się do strony) right- 2. (dotyczący prawa) law-- □ prawa kardynalne Hist. cardinal laws- prawo administracyjne administrative law- prawo autorskie copyright law- prawo biogenetyczne recapitulation theory; Biol. palingenesis- prawo bliższości Hist., Prawo (the right of) primogeniture- prawo budowlane building code- prawo chełmińskie Hist., Prawo Chełm Law (a charter defining terms under which Polish towns were incorporated, modelled on the Magdeburg Law)- prawo ciążenia Newtona Fiz. Newton’s law of gravitation- prawo cywilne civil law- prawo doraźne Prawo summary justice- prawo finansowe a. skarbowe revenue law- prawo handlowe commercial a. trade law- prawo kanoniczne a. kościelne canon a. church a. ecclesiastical law- prawo karne Prawo criminal law- prawo karne wykonawcze penal law- prawo karne skarbowe penal revenue law- prawo lokalowe housing law- prawo łowieckie game laws- miasto na prawie magdeburskim a town chartered according to the Magdeburg law- prawo mennicze Hist. minting rights- prawo międzynarodowe international law- prawo Murphy’ego Murphy’s a. Sod’s pot., żart. Law- prawo obywatelstwa right of citizenship- prawo państwowe constitutional law- prawo Parkinsona Parkinson’s law- prawo pracy labour legislation, employment legislation- prawo prasowe press legislation- prawo probiercze assay law- prawo procesowe adjective a. procedural law- prawo rodzinne family law- prawo rzymskie Roman law- prawo wartości Ekon. the law of value- prawo wojenne law of war- prawo wyborcze electoral a. election law- bierne prawo wyborcze eligibility to stand for election, right to be elected- czynne prawo wyborcze voting rights, suffrage, franchise- powszechne prawo wyborcze universal suffrage a. a universal franchise- prawo wyborcze dla kobiet women’s suffrage- prawo zwyczajowe common law, custom- albo w prawo, albo w lewo you can’t have your cake and eat itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > praw|o
-
2 słusznie
Ⅰ adv. grad. 1. (trafnie) [zauważyć, nadmienić, nazwać, określić] aptly, rightly 2. (sprawiedliwie) [nagrodzić, ukarać, domagać się] justly, rightly- „będę domagać się przeprosin” – „i słusznie, przecież cię obrażono” ‘I’m going to demand an apology’ – ‘and rightly so, you’ve been insulted’Ⅱ inter. that’s right- „proponuję jeszcze zaczekać” – „słusznie, tak będzie lepiej” ‘I suggest we should still wait a bit’ – ‘that’s right, we’d better’* * *adv( sprawiedliwie) rightly* * *adv.1. (= zgodnie z prawdą) rightly, justly; słusznie zauważyć, że... point out rightly that...; słuszniej byłoby powiedzieć, że... to be more exact...2. (= sprawiedliwie) rightly, fairly, justly; słusznie spodziewać się nagrody be rightly expecting a reward.3. ( jako przyznanie racji) (that's) right!; całkiem słusznie quite rightly (so); słusznie, mieliśmy iść do teatru that's right, we were (supposed) to go to the theater.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > słusznie
-
3 do|jść
pf — do|chodzić1 impf (dojdę, dojdziesz, doszedł, doszła, doszli — dochodzę) Ⅰ vi 1. (dotrzeć) to reach (do czegoś to sth), to arrive- dojść do domu to reach a. get home- jak mogę dojść do dworca? how can I get to the railway station (from here)?- dochodząc do szkoły, usłyszał dzwonek na lekcje on reaching school he heard the bell ring for lessons2. (ogień, woda) to reach, to come (do czegoś up to sth)- pożar dochodził już do strychu the fire was already reaching up to the attic- woda doszła do samych drzwi the water came right up to the door- opatrunek jest za ścisły i krew nie dochodzi do nogi the dressing is too tight and the blood isn’t flowing to the leg3. [list, przesyłka, wiadomość] to reach (do kogoś sb)- jego list jeszcze nie doszedł his letter hasn’t arrived yet- czy pieniądze już doszły? has the money arrived yet?- doszło do moich uszu, że przenosi się pan do Paryża I heard that you’re moving to Paris- doszły mnie słuchy, że wyszłaś za mąż I hear you got married- dochodzą (do) nas plotki o jej życiu prywatnym we hear various rumours about her private life- mało z tego, co mu tłumaczę, dochodzi do niego not much of what I say gets through to him- wreszcie doszło do jego świadomości, że… it finally got through to him that…- program dochodzi przez satelitę the programme’s transmitted by satellite4. (dolecieć) [dźwięk, zapach] to come- z ogrodu dochodził miły zapach kwiatów a pleasant smell of flowers was coming from the garden- uliczny hałas tu nie dochodzi you can’t hear the traffic here- dziwny dźwięk doszedł do jego uszu he heard a strange sound5. (dołączyć) to join (do czegoś sth)- do naszego zespołu doszli nowi zawodnicy some new players have joined our team- doszedł nam nowy temat do dyskusji we have a new topic to discuss- do pensji dochodzi premia oraz różne dodatki on top of the salary there’s a bonus and various additions- po urodzeniu się dziecka dojdą nam nowe obowiązki after the baby’s born, we’ll have additional obligations6. [liczba, temperatura, cena] to amount, to come (do czegoś to sth)- liczba ofiar w wypadkach drogowych w tym miesiącu doszła już do 1000 the number of road accident victims this month has already reached 1,000- jego długi dochodziły do dwóch milionów złotych his debts amounted a. came to almost two million zlotys- kurs dolara doszedł do 4 zł the exchange rate for the dollar went up to a. reached 4 zlotys- upał dochodził do 40°C the temperature was approaching 40°C7. (osiągnąć) to achieve, to attain (do czegoś sth)- dojść do perfekcji w czymś to achieve a. attain perfection in sth- dojść do bogactwa to become rich- dojść do pełnoletności to come of age- dojść do punktu kulminacyjnego/zenitu to reach a high/zenith- dojść z kimś do porozumienia a. zgody to reach a. come to (an) agreement a. an understanding with sb- po długich negocjacjach rząd i związki dochodzą do porozumienia after protracted negotiations, the government and unions are coming to an understanding- dojść do sławy to become famous- dojść do władzy to come a. rise to power- jak on doszedł do takich pieniędzy? how did he come into that kind of money?- tylko najwytrwalsi do czegoś dochodzą only the most persevering people achieve anything (in this world)- jego wściekłość dochodziła do obłędu his fury verged on madness8. (domagać się) to demand- dochodzić zwrotu długu to demand the settlement of a debt- dochodzić swoich praw na drodze sądowej to pursue one’s rights in a court of law- dochodzić sprawiedliwości to seek a. demand justice9. (ustalić) to find out- dochodzić prawdy to search for the truth- nie dojdziesz prawdy you’ll never find out a. know the truth- postanowił dojść, o co im chodzi he resolved to find out what they meant- trudno dojść, jak jest naprawdę it’s hard to find out what the real situation is- dojść do wniosku a. przekonania to reach a. come to a conclusion10. (dogonić) to catch up- dojść kogoś to catch sb up a. catch up with sb- dochodził biegnącego przed nim Francuza he was catching up with the French runner in front of him- dojść do piłki/podania to get to the ball11. (o potrawie, mięsie, ryżu) to be ready- ziemniaki jeszcze twarde, ale zaraz dojdą the potatoes are still a bit hard, but they’ll be ready in a minute- zostaw mięso w piecu, niech dojdzie leave the meat in the oven to finish off for a bit12. (dojrzeć) [zboże, owoce, warzywa] to ripen- zboża już dochodzą the corn will be ripe soonⅡ v imp. (zdarzyć się) to happen, to come about- nie wiem, jak do tego doszło I’ve no idea how it happened a. came about- po operacji doszło do powikłań some complications arose after the operation- często dochodziło pomiędzy nimi do spięć there were often arguments between them- na tym skrzyżowaniu często dochodzi do wypadków accidents often occur at this crossroads- dochodzi do tego, że dzieci kłócą się z nauczycielami w szkole it’s coming to the point a. reaching the stage where children are quarrelling with their teachers at school- doszło do tego, że nikt nie podał mu ręki in the end no one shook his hand- do czego to doszło! what (on earth) are things coming to!■ dojść z czymś do ładu to get to grips with sth- dojść do ładu ze swymi myślami to get a. bring one’s thoughts under control- dojść z kimś do ładu to reach an understanding with sb- gdy się upił, trudno było z nim dojść do ładu when he got drunk, it was difficult to get through to him- nie dojdę z tym chłopakiem do ładu, nie chce mnie w ogóle słuchać I can’t cope with that boy, he doesn’t want to listen to me at allThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > do|jść
-
4 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
5 doprowa|dzić
pf — doprowa|dzać impf Ⅰ vt 1. (przyprowadzić) przewodnik doprowadzi was na sam szczyt/do wioski the guide will take you to the very top/the village- doprowadzę cię do szosy, dalej sama trafisz I’ll take you as far as the road, and then you’ll be able to find the way- doprowadził statek do portu he took the ship into port- doprowadzić armię do zwycięstwa to lead an army to victory2. Admin., Prawo doprowadzić podejrzanego na przesłuchanie to take a suspect (in) for questioning 3. (zainstalować) doprowadzić gaz/prąd do budynku to supply gas/electricity to a building 4. (dostarczyć) doprowadzać krew do serca to supply blood to the heart 5. (skierować) to lead- ślady opon muszą nas doprowadzić do wioski the tyre tracks have to lead to a village- wieloletnie obserwacje doprowadziły uczonych do wniosku/hipotezy, że… many years of research led scholars to the conclusion/hypothesis that…6. (spowodować) doprowadzić firmę/rodzinę do bankructwa to lead a. bring the company/family to bankruptcy- doprowadzić zwaśnione strony do pojednania to reconcile the parties, to bring about reconciliation between the parties- doprowadzić negocjacje/projekt do skutku to bring the negotiations/project to a conclusion- doprowadzisz się do choroby ciągłym zamartwianiem się you’ll make yourself sick worrying- ten tryb życia w końcu doprowadzi cię do zawału this lifestyle will give you a heart attack- co zacznę, muszę doprowadzić do końca I have to finish what I begin- doprowadzić wodę do wrzenia to bring the water to the boil- doprowadzić kogoś do płaczu a. łez to reduce sb to tears- doprowadzić kogoś do rozpaczy to reduce sb to despair- doprowadzić kogoś do szału/do białej gorączki to make sb mad/furious- twoje ciągłe narzekanie doprowadza mnie do szału your constant moaning is driving me mad- doprowadzić kogoś do (szewskiej) pasji to make sb furious- nie doprowadzaj mnie do ostateczności! don’t make me mad a. furious7. (zmienić) doprowadzić coś do ładu/do porządku to put something in order/to set sth right- umyła się i doprowadziła fryzurę do porządku she washed herself and tidied her hair- doprowadzić się do porządku to tidy oneself up8. (kontynuować) doprowadzić czyjeś dzieje do roku… to take sb’s biography up to the year… Ⅱ vi doprowadzić do równowagi między podażą a popytem to balance supply and demand- doprowadzić do pożądanego efektu/skutku to get a. obtain the desired effect/result- doprowadzić do czyjejś śmierci to cause a. bring about sb’s death- doprowadzić do wojny/konfliktu między państwami [wydarzenia] to lead to a. to bring about war/an international conflict- to do niczego dobrego nie doprowadzi this will not lead anywhere, this is to no availThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > doprowa|dzić
См. также в других словарях:
Right — • Substantive designating the object of justice Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Right Right † … Catholic encyclopedia
Demand — De*mand , n. [F. demande, fr. demander. See {Demand}, v. t.] 1. The act of demanding; an asking with authority; a peremptory urging of a claim; a claiming or challenging as due; requisition; as, the demand of a creditor; a note payable on demand … The Collaborative International Dictionary of English
Demand shock — Economics … Wikipedia
demand — /dəˈmænd / (say duh mand), / ˈmand/ (say mahnd) verb (t) 1. to ask for with authority; claim as a right: to demand something of a person; to demand something from a person. 2. to ask for peremptorily or urgently. 3. to call for or require as just …
demand — de·mand 1 n 1: a formal request or call for something (as payment for a debt) esp. based on a right or made with force a shareholder must first make a demand on the corporation s board of directors to act R. C. Clark a written demand for payment… … Law dictionary
Demand (economics) — Demand redirects here. For other uses, see Demand (disambiguation). In economics, demand is the desire to own anything, the ability to pay for it, and the willingness to pay[1] (see also supply and demand). The term demand signifies the ability… … Wikipedia
demand — vb Demand, claim, require, exact are comparable not as close synonyms but as sharing the basic meaning to ask or call for something as due or as necessary or as strongly desired. Demand strongly implies peremptoriness or insistency; if the… … New Dictionary of Synonyms
Demand generation — is the focus of targeted marketing programs to drive awareness and interest in a company s products and/or services. Commonly used in business to business, business to government, or longer sales cycle business to consumer sales cycles, demand… … Wikipedia
right — / rīt/ n [Old English riht, from riht righteous] 1 a: qualities (as adherence to duty or obedience to lawful authority) that together constitute the ideal of moral propriety or merit moral approval b: something that is morally just able to… … Law dictionary
Right of Voluntary Association — • Any group of individuals freely united for the pursuit of a common end Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Right of Voluntary Association Right of Voluntary Association … Catholic encyclopedia
Demand sensing — is a next generation forecasting method that leverages new mathematical techniques and near real time information to create an accurate forecast of demand, based on the current realities of the supply chain. The typical performance of demand… … Wikipedia