Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

reus

  • 1 reus

    rĕus, i, m. (rĕa, ae, f.) [res] [st2]1 [-] intéressé à une affaire (dans un procès), partie, demandeur en justice; défenseur en justice; créancier; débiteur. [st2]2 [-] accusé, prévenu. [st2]3 [-] qui a contracté un engagement, responsable.    - alicujus rei (de aliqua re) reus: accusé de qqch.    - rei, ōrum, m.: les parties.    - judex reusque, Plaut.: juge et partie (dans une cause).    - reum agere (facere) aliquem: accuser qqn.    - rea laudis agor, Ov.: on me fait crime de mes vertus.    - reus pecuniae, Cic.: qui doit de l'argent, débiteur.    - reus de vi: accusé de violence.    - reus belli: accusé pour avoir fait la guerre.    - reus voti, Virg.: qui s'est engagé par un voeu.    - ut suae quisque partis tutandae reus sit, Liv. 25, 30: afin que chacun soit responsable du poste qui lui est confié.
    * * *
    rĕus, i, m. (rĕa, ae, f.) [res] [st2]1 [-] intéressé à une affaire (dans un procès), partie, demandeur en justice; défenseur en justice; créancier; débiteur. [st2]2 [-] accusé, prévenu. [st2]3 [-] qui a contracté un engagement, responsable.    - alicujus rei (de aliqua re) reus: accusé de qqch.    - rei, ōrum, m.: les parties.    - judex reusque, Plaut.: juge et partie (dans une cause).    - reum agere (facere) aliquem: accuser qqn.    - rea laudis agor, Ov.: on me fait crime de mes vertus.    - reus pecuniae, Cic.: qui doit de l'argent, débiteur.    - reus de vi: accusé de violence.    - reus belli: accusé pour avoir fait la guerre.    - reus voti, Virg.: qui s'est engagé par un voeu.    - ut suae quisque partis tutandae reus sit, Liv. 25, 30: afin que chacun soit responsable du poste qui lui est confié.
    * * *
        Reus, rei, mas. ge. Cic. Le creancier et l'obligé, Le demandeur, ou defendeur.
    \
        Reus. Vlpianus. Qui s'est obligé principalement pour un autre, Pleige, Respondant.
    \
        Reus satisdandi. Vlp. Celuy qui a baillé pleige ou respondant.
    \
        Reus satisaccipiendi. Vlp. Celuy qui a prins pleige ou respondant.
    \
        Promittendi reus. Modest. Celuy qui s'est obligé par sa promesse.
    \
        Stipulandi reus, Qui stipulatur. Modestinus. Celuy qui stipule, Le stipulateur.
    \
        Ambitus reus. Cicero. Accusé d'avoir baillé argent, ou faict quelque paction illicite pour un office.
    \
        Auaritiae reus. Cic. Accusé d'avarice, et d'avoir prins argent.
    \
        Alienae culpae reus. Liu. Accusé pour le faict d'autruy.
    \
        Desidiae reus. Martial. Accusé de paresse.
    \
        Facti reus. Plaut. Qui a commis un cas.
    \
        Pugnorum reus. Martial. Accusé d'avoir batu un autre à grans coups de poing.
    \
        Reus voti. Virgil. Qui a faict un veu, et ne l'a encore accompli, Qui est obligé à quelque veu.
    \
        Reus de vi. Cicero. Qui est accusé d'avoir faict contre la loy Julia de vi.
    \
        Deferre reum criminis. Quintil. Deferer aucun d'aucun crime.
    \
        Reus testimonium denuntiare poterit. Plin. iunior. Le defendeur pourra informer de son costé.
    \
        Facere aliquem reum. Sueton. Accuser aucun par devant le Magistrat.
    \
        Reum fieri. Asconius. Estre mis en proces, et estre accusé d'aucun crime par devant le Magistrat.
    \
        Postulare reum. Plin. iunior. Accuser aucun.

    Dictionarium latinogallicum > reus

  • 2 reus

    rĕus, i, m., and rĕa, ae, f. [res], jurid. t. t.
    I.
    Originally, a party to an action (res), either plaintiff or defendant; afterwards restricted to the party accused, defendant, prisoner, etc.:

    reos appello non eos modo, qui arguuntur, sed omnes, quorum de re disceptatur. Sic enim olim loquebantur,

    Cic. de Or. 2, 43, 183; cf.:

    reos appello, quorum res est,

    id. ib. 2, 79, 321: reus nunc dicitur, qui causam dicit: et item qui quid promisit spoponditve ac debet. At Gallus Aelius, lib. II. Significationum verborum quae ad jus pertinent, ait:

    reus est qui cum altero litem contestatam habet, sive is egit, sive cum eo actum est,

    Fest. p. 273 Müll. It is found in this original signif. in the Lex XII. Tab., Fragm. ap. Fest. l. l., which Ulpian periphrases:

    si judex vel alteruter ex litigatoribus morbo sontico impediatur,

    Dig. 2, 11, 2, § 3.—
    II.
    In the stricter sense.
    A.
    A party obliged or under obligation to do or pay any thing, one answerable or responsible for any thing, a bondsman, a debtor: reus dictus est a re, quam promisit ac debet. Reus stipulando est, qui stipulatur. Reus promittendo est, qui suo nomine alteri quid pro altero promisit, Fest. pp. 135 and 227; cf. Dig. 45, 2, 1; and:

    delegare est vice suā alium reum dare creditori vel cui jusserit,

    ib. 46, 2, 11:

    pecuniae reus fieri,

    ib. 16, 1, 17:

    dotis,

    ib. 23, 3, 22, § 2:

    locationis,

    ib. 19, 2, 13, § 9.—
    2.
    Transf., in gen., one who is bound by any thing, who is answerable for any thing, a debtor (very rare): quo intentius custodiae serventur, opportuna loca dividenda praefectis esse, ut suae quisque partis tutandae reus sit, answerable or responsible for, Liv. 25, 30: voti reus, bound by my vow (sc. in having obtained my desire), Verg. A. 5, 237 (voti reus, debitor, Serv.:

    voti reus: Haec vox propria sacrorum est, ut reus vocetur, qui suscepto voto se numinibus obligat, damnatus autem, qui promissa vota non solvit,

    Macr. S. 3, 2). —
    B.
    One who is accused or arraigned, a defendant, prisoner, a criminal, culprit (the predominant signif. at all periods and in all styles; cf.:

    nocens, sons): quis erat petitor? Fannius. Quis reus? Flavius. Quis judex? Cluvius,

    Cic. Rosc. Com. 14, 42:

    inopia reorum... aliquos ad columnam Maeniam reos reperire,

    id. Div. in Caecil. 16, 50:

    privato Milone et reo ad populum accusante P. Clodio,

    id. Mil. 15, 40:

    reus Milonis lege Plotiā fuit Clodius quoad vixit,

    id. ib. 13 fin.:

    facere aliquem reum,

    to accuse one, Nep. Alcib. 4, 3.—

    Persons under criminal charges usually put on mourning: rei ad populum Furius et Manlius circumeunt sordidati,

    Liv. 2, 54, 3 (cf. id. 2, 61; 3, 58; Cic. Verr. 2, 1, 58, § 152). — In fem.:

    ut socrus adulescentis rea ne fiat,

    Cic. Fam. 13, 54:

    tota rea citaretur Etruria,

    id. Mil. 19, 50:

    rea es,

    Sen. Contr. 4, 29. —
    (β).
    With a statement of the crime or the punishment, one guilty of any crime, one condemned to any punishment:

    facti reus,

    Plaut. Cist. 1, 3, 16:

    aliquem rei capitalis reum facere,

    Cic. Verr. 2, 2, 38, § 94; cf.

    capitis,

    Quint. 12, 10, 70:

    avaritiae,

    Cic. Fl. 3, 7:

    lenocinii,

    Quint. 5, 10, 47:

    parricidii,

    id. 7, 2, 17:

    manifesti peculatūs,

    id. 12, 1, 43 et saep.:

    Sestius, qui est de vi reus,

    Cic. Sest. 35, 75; so,

    de vi,

    id. Vatin. 17, 41; Quint. 11, 1, 51:

    de ambitu,

    Cic. Q. Fr. 3, 3, 2:

    de moribus,

    Quint. 4, 2, 3:

    est enim reus uterque ob eandem causam et eodem crimine,

    Cic. Vatin. 17, 41:

    mortis reus,

    Vulg. Matt. 26, 66:

    cum equester ordo reus a consulibus citaretur,

    Cic. Sest. 15, 35. — For the expressions reum facere, agere, peragere, postulare, inter reos referre, etc., v. h. vv.—
    2.
    Transf., in gen.:

    judex sim Reusque ad eam rem,

    Plaut. Trin. 2, 1, 12:

    reus fortunae,

    that was to be blamed for a misfortune, Liv. 6, 24; 9, 8:

    facinoris,

    Tac. A. 2, 66:

    reus agor,

    Ov. H. 20, 91.— In fem.:

    fortuna una accusatur, una agitur rea,

    Plin. 2, 7, 5, § 22:

    cum rea laudis agar,

    Ov. H. 14, 120.

    Lewis & Short latin dictionary > reus

  • 3 reus

    reus, ī, m. u. rea, ae, f. (zu rēs = Prozeß), I) der oder die in Anklagestand versetzt-, der verklagt ist, der Verklagte, die Verklagte, wobei die Angabe der Klage im Genet. steht (Ggstz. accusator, quaesitor, iudex), seltener mit de u. Abl., reus ad populum (vor den Tributkomitien), Liv. 2, 53, 3: reus parricidii, Quint.: reus furtorum, Lampr.: cotidianorum scelerum rei, Lampr.: maluit patrati quam incepti facinoris reus esse, Tac.: reum facere alqm, in Anklagestand versetzen, vor Gericht fordern, Cic., de vi, Cael. in Cic. ep.: reum fieri, in Anklagestand versetzt werden, angeklagt werden, Cic.: ut socrus rea ne fiat, Cic.: alqm reum agere, in Anklagestand versetzen, anklagen, Liv. u.a. (s. Fabri u. Weißenb. Liv. 24, 25, 1): u. so alqm agere reum legum spretarum (wegen usw.), Ov.: alqm incesti reum agere, Vell.: u. reum peragere, die Klage weiter verfolgen, durchführen, Liv. 4, 42, 6 (u. so receptus reus, neque peractus, die Klage gegen ihn wurde nicht weiter verfolgt, Tac. ann. 4, 21: et peragar populi publicus ore reus, und vom Volke werde ich für völlig schuldig erklärt werden, Ov. trist. 1, 1, 24): referre in reos, unter die Zahl der Beklagten schreiben, vom Prätor, Cic.: alqm ex reis eximere (wieder ausstreichen), Cic.: postulare alqm reum impietatis, anklagen, Plin. ep.: nemo est reus (befindet sich im Anklagestand) legibus illis, Cic.: similis criminis reus erat, Quint.: Sextius, qui est de vi reus, Cic.: alqm reum pro se constituere, als Schuldner (in Schuldsachen) für sich stellen, ICt. – außergerichtlich, reus fortunae, schuld am Unglücke, Liv.: reus calpae alienae, Liv.: reus in secreto acebatur, wurde insgeheim (beim Könige) angeschwärzt, Curt.: egit me ore silente reum, Ov.: reus sine te criminis huius agor, Ov.: communis culpae cur reus unus agor? Prop. – Plur. rei, die Parteien, sowohl der Kläger als der verklagte Teil, reos appello, quorum res est, Cic. de or. 2, 321. – II) der etwas zu leisten gehalten ist, schuldig, verbunden zu etw., gebunden an etw., satis dandi, ICt.: dotis, ICt.: voti, schuldig, das Gelübde zu bezahlen, d.i. wenn der Wunsch gewährt ist, Verg.: suae partis tutandae, schuldig, für seinen Teil zu stehen, Liv.

    lateinisch-deutsches > reus

  • 4 reus

    reus, ī, m. u. rea, ae, f. (zu rēs = Prozeß), I) der oder die in Anklagestand versetzt-, der verklagt ist, der Verklagte, die Verklagte, wobei die Angabe der Klage im Genet. steht (Ggstz. accusator, quaesitor, iudex), seltener mit de u. Abl., reus ad populum (vor den Tributkomitien), Liv. 2, 53, 3: reus parricidii, Quint.: reus furtorum, Lampr.: cotidianorum scelerum rei, Lampr.: maluit patrati quam incepti facinoris reus esse, Tac.: reum facere alqm, in Anklagestand versetzen, vor Gericht fordern, Cic., de vi, Cael. in Cic. ep.: reum fieri, in Anklagestand versetzt werden, angeklagt werden, Cic.: ut socrus rea ne fiat, Cic.: alqm reum agere, in Anklagestand versetzen, anklagen, Liv. u.a. (s. Fabri u. Weißenb. Liv. 24, 25, 1): u. so alqm agere reum legum spretarum (wegen usw.), Ov.: alqm incesti reum agere, Vell.: u. reum peragere, die Klage weiter verfolgen, durchführen, Liv. 4, 42, 6 (u. so receptus reus, neque peractus, die Klage gegen ihn wurde nicht weiter verfolgt, Tac. ann. 4, 21: et peragar populi publicus ore reus, und vom Volke werde ich für völlig schuldig erklärt werden, Ov. trist. 1, 1, 24): referre in reos, unter die Zahl der Beklagten schreiben, vom Prätor, Cic.: alqm ex reis eximere (wieder ausstreichen), Cic.: postulare alqm reum impietatis, anklagen, Plin. ep.: nemo est reus (befindet sich im Anklagestand) legibus illis, Cic.: si-
    ————
    milis criminis reus erat, Quint.: Sextius, qui est de vi reus, Cic.: alqm reum pro se constituere, als Schuldner (in Schuldsachen) für sich stellen, ICt. – außergerichtlich, reus fortunae, schuld am Unglücke, Liv.: reus calpae alienae, Liv.: reus in secreto acebatur, wurde insgeheim (beim Könige) angeschwärzt, Curt.: egit me ore silente reum, Ov.: reus sine te criminis huius agor, Ov.: communis culpae cur reus unus agor? Prop. – Plur. rei, die Parteien, sowohl der Kläger als der verklagte Teil, reos appello, quorum res est, Cic. de or. 2, 321. – II) der etwas zu leisten gehalten ist, schuldig, verbunden zu etw., gebunden an etw., satis dandi, ICt.: dotis, ICt.: voti, schuldig, das Gelübde zu bezahlen, d.i. wenn der Wunsch gewährt ist, Verg.: suae partis tutandae, schuldig, für seinen Teil zu stehen, Liv.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > reus

  • 5 reus

        reus adj.    [res], concerned in a thing, party to an action: reos appello omnīs, quorum de re disceptatur.— Accused, arraigned, defendant, prosecuted, under charges: Milone reo ad populum, accusante P. Clodio: cum a me reus factus sit, was prosecuted: ne quis istis legibus reus fiat: rei ad populum circumeunt sordidati, when under charges before the tribal comitia, L.: ut socrus adulescentis rea ne fiat: tota rea citaretur Etruria: de vi: ob eandem causam et eodem crimine: Nunc reus infelix absens agor, O.—As subst m., the defendant, accused, prisoner: innocentem reum condemnatum audiebant: aliter condemnari reus non potest.— Bound, answerable, responsible: ut suae quisque partis tutandae reus sit, L.: voti reus, when bound by my vow, i. e. when my prayer is granted, V.: fortunae, to be blamed for, L.: Quid fiet sonti, cum rea laudis agar? i. e. though deserving praise am accused, O.
    * * *
    I
    rea, reum ADJ
    liable to (penalty of); guilty
    II
    party in law suit; plaintiff/defendant; culprit/guilty party, debtor; sinner

    Latin-English dictionary > reus

  • 6 reus

    reus reus, i m виновник

    Латинско-русский словарь > reus

  • 7 reus

    reus reus, i m обвиняемый

    Латинско-русский словарь > reus

  • 8 reus

    1) принимающий участие в обязательственном отношении как веритель или должник (reus credendi, при стипуляциях - reus debendi при обещанных действиях) (1. 1 D. 45, 2);

    reus stipulandi (1. 54 D. 9, 2. 1. 77 § 6 D. 31. 1. 21 § 5 D. 46, 1);

    quid horum fuit vitium iudici arbitrove reove (L. XII. tab. II. 2); в источниках р. права, где говорится о совокупных должниках, ответственных не по соразмерности, а за целый долг, употребляется выражение duo s. plures rei debendi (promittendi),- совокупные же верители, имеющие право, каждый отдельно, требовать полного удовлетворения, называются duo pluresve rei credendi (stipulandi) (tit. D. 45, 2. 1. 3 § 1 cit. cf 1. 9 § 1 eod. 1. 16 eod. 1. 5 pr. D. 2, 11. 1. 9 pr. 1. 27 pr. D. 2. 14. 1. 13 § 9 D. 19, 2. 1. 16 D. 31. 1. 62 pr. D. 35, 2. 1. 128 D. 45, 1. 1. 5 pr. eod.);

    reus satisdandi - satis accipiendi (1. 34 § 8 D. 46, 3); в особ. reus обозн. должника в обязательственных отношениях, при стипуляциях, а именно: а) главного должника прот. поручителю (1. 3 § 3 D. 2, 2. 14 § 6 D. 4, 2. 1. 50 pr. D. 17, 1. 1. 5 pr. D. 34, 3. 1. 1 § 8 D. 44, 5. 1. 5. 36. 38 pr. 45 § 11. 1. 49 § 2 D. 46, 1. Gai. III. 180);

    b) наоборот, поручителя, напр. reis cavere, прот. pignoribus (1. 1 § 9 D. 37, 6); с) тк. так называемого expromissor (1. 9 § 3 D. 13, 7. cf. 1. 5 § 7 D. 23, 3. 1. 7. 8. D. 4, 3. 1. 104 D. 45, 1. 1. 67 § 1 eod. 1. 42 § 1 D. 12, 1. 1. 22 § 2 D. 24, 3. 1. 1 § 2 D. 16, 1. 1. 2 § 1 eod).

    2) ответчик в гражд. процессе (1. 1 § 3. 1. 3 pr. D. 2, 10. 1. 3 pr. D. 12, 2. 1. 54 pr. D. 50, 17. Gai. IV. 13. 114. 119. 133. 157. 159. 160). 3) обвиняемый в угол. процессе (1. 20 D. 22, 5. 1. 3 § 11 D. 43, 29. 1. 1 D. 48, 2. 1. 1 § 1 D. 48, 8. 1. 26. 34 § 1 D. 23, 2. 1. 11 § 2 D. 48, 5. 1. 2 § 4 eod.);

    homicidii (1. 14 § 4 D. 48, 3);

    maiestatis (1. 11 D. 48, 4);

    falsi (1. 12 D. 48, 10. 1. 17 D. 48, 16);

    in s. inter reos recipi (см. s. 2. b.); (1. 11 § 2 D. 48, 2);

    abolitio reorum (1. 12 D. 48, 16);

    custodia reorum (1. 1 D. 48, 3).

    4) вооб. виновный, reus culpae s. ex culpa (1. 36 § 2 D. 6, 1. 1. 8 pr. 1. 30 § 3 D. 9, 2. 1. 8 § 3 D. 42, 5. 1. 14pr. D. 48, 3).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > reus

  • 9 æreus

    -a/um adj A
    bronze (couleur æreus), cuivré, couleur cuivre

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > æreus

  • 10 reus

    ī m. [ res 10. ]
    1) имеющий судебное дело; pl. обвиняемый и истец, т. е. стороны ( на суде) (reos appello omnes, quorum de re disceptatur C)
    2) подсудимый, ответчик, виновный
    aliquem reum facere C etc. (agere C, L, T) — обвинить кого-л., привлечь к судебной ответственности
    Anyti r. HSocrătes
    3) виновник (parricidii Q; de ambitu C)
    4) несущий обязанность, долженствующий, ответственный ( culpae alienae L)

    Латинско-русский словарь > reus

  • 11 reus

    defendant, accused, answerable, bound.

    Latin-English dictionary of medieval > reus

  • 12 reus

    I.
    , rea, reum (m,f,n)
      подсудимый
    II.
    , i m
      виновник, ответчик

    Dictionary Latin-Russian new > reus

  • 13 Optimus testis confitens reus

    Средневековые юристы - - говорили: достовернейший из свидетелей - это сам сознающийся виновным (optimus testis confitens reus).
    Оно [ сознание обвиняемого ] превращает дело спорное в бесспорное. (В. Д. Спасович, О теории судебно-уголовных доказательств.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Optimus testis confitens reus

  • 14 Venerius (-reus)

        Venerius (-reus) adj.,     of Venus.—Plur. m. as subst. (sc. servi), the attendants in the temple of Venus Erycina.—Of sexual love, venereal; cf. homo, servant of Venus (implying wantonness).— As subst m. (sc. iactus), in gaming with dice, the Venus-throw.

    Latin-English dictionary > Venerius (-reus)

  • 15 In dubiis reus est absolvendus

    В сомнительных случаях обвиняемый освобождается от преследования.
    Одно из основных положений классической школы уголовного права.

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > In dubiis reus est absolvendus

  • 16 Actus reus

    Latin Quotes (Latin to English) > Actus reus

  • 17 aetherius

    (-reus), a, um [ aether ]
    1) эфирный, воздушный ( natura C)
    2) поэт. небесный ( domus H)
    mons aetherio vertice Tib — гора, упирающаяся вершиной в небо
    aetherii ignes Oнебесный огонь (т. е. вдохновение)

    Латинско-русский словарь > aetherius

  • 18 stipulari

    (stipulus), 1) договариваться о чем-нибудь в торжественной, устной форме, состоящей из вопроса и ответа, требовать торжественного обещния исполнить какое-нибудь обязательство;

    stipulatio s. stipulatus есть формальный словесный акт, состоящий из торжественного вопроса верителя и соответствующего ответа должника, с целью установления обязательственного отношения (tit. I. 3, 15-19. D. 45, 1-3. 1. 5 § I D. 45, 1. 1. 1 pr. cod.);

    stipulari прот. pacisci;

    stipulatio прот. pactio, pactum (см. pacisci s. b.);

    reus stipulandi, прот. reus promittendi (см. reus s. 1); (1. 83 D. cit.);

    stipulator - stipulans s. reus stipulandi, прот. promissor (см. promittere s. b. в);

    in stipulationem s. in stipulatum deduci (см. s. 2);

    stipulat. conventionales, iudiciales, praetoriae, aediliciae (1. 5 pr. D. cit. tit. D. 46, 5);

    stipul. de evictione (1. 39 pr. cf. 1. 31 D. 21, 2);

    stipul. Aquiliana (см.).

    2) тк. обещaние представить обеспечение (cautio) верителю; оно делалось исковым только в том случае, если оно облекалось в форму стипуляции (1. 26 § 13 D. 12, 6);

    stipulatio = sponsio, promissio, cautio s. 1, напр. iudicio sisti promittere, et stipulationi non obtemperare (1. 15 D. 2, 11. 1. 15 D. 3, 3. 1. 4 D. 2, 1);

    in ctipulationibus compensatio locum habet; - in ex stipulatu actione poterit obici compensatio (1. 10 § 3 D. 16, 2. § 29 I. 4, 6. 1. 1 § 3 C. 5, 13. 1. 1 § 15 D. 44, 7 - где вместе Indic. и coni.).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > stipulari

  • 19 cito [2]

    2. cito, āvi, ātum, āre (Frequ. v. cio = cieo), rege machen, sich rühren machen, I) = immer od. rasch in Bewegung setzen od. erhalten, 1) Lebl.: alumen fossile in foramen coniectum dentem citat, macht wackeln (locker), Cels.: medicamentum, quod umorem illuc citat, die krankhaften Säfte dorthin ableitet, Cels. – 2) leb. Wesen, u. zwar durch den Ruf der Stimme herbeirufen, anrufen, aufrufen, a) übh.: rogitare citatos nautas, Prop.: noto quater ore citari, Ov.: reliquique Graeci, qui hoc anapaesto citantur, Cic.: iube istos omnes ad nomen citari, Sen.: citari ex proximo, Frontin. – b) als t. t.: α) v. Präko u. v. Magistrat durch den Präko, wohin laden, einladen, vorladen, vorbescheiden, vorfordern, zu erscheinen, sich zu stellen, aufrufen, αα) den Senat zur Versammlung: patres in curiam, Liv.: senatum in forum, Liv.: patres in curiam per praeconem ad regem Tarquinium citari iussit, Liv.: postquam citati (patres) non conveniebant, dimissi circa domos apparitores, Liv.: lex a sexagesimo anno senatorem non citat, Sen. – u. Feldherren zur Versammlung, cum praeco, exceptis qui nominatim citarentur, adire (regiam) prohiberet, Curt. – ββ) das Volk zum Votieren, in campo Martio centuriatim populum, Liv. – γγ) bei od. noch dem Zensus, sowohl die Ritter bei der Musterung, cum praeco cunctaretur citare ipsum censorem »Cita«, inquit Nero, »M. Livium«, Liv.: senio insignibus permisit, praemisso in ordine equo, ad respondendum, quotiens citarentur, pedibus venire, Suet. – als auch die alten u. neuaufgenommenen Senatoren, c. senatum eo ordine, qui ante censores App. Claudium et C. Plautium fuerat, Liv. – δδ) die kriegspflichtigen Bürger zur Enrollierung u. Ablegung des Fahneneides (Ggstz. respondere, non respondere), iuniores nominatim, Liv.: tribus urbanas ad sacramentum, Suet.: citari nominatim unum ex iis, qui etc., Liv.: primum nomen urnā extractum citari iubet, den ersten, dessen Name aus der Urne gezogen wurde, Val. Max.: nec citatus in tribu civis respondisset, Liv.: citati milites nominatim apud tribunos militum in verba P. Scipionis iuraverunt, Liv. – εε) vor Gericht (Ggstz. respondere, adesse, excusar i), sowohl die Richter, quo quidem die primum, iudices, citati in hunc reum consedistis etc., Cic.: si Lysiades citatus iudex non responderit excuseturque, Cic. – als den Ankläger, den Prozeßführer, den Beklagten, in publicis certe iudiciis vox illa praeconis praeter patronos ipsum qui egerit citat, Quint: mane Kal. Decembr., ut edixerat, Sthenium citari iubet, Cic.: citat reum, non respondet; citat accusatorem, citatus accusator, M. Pacilius, nescio quo casu non respondit, non adfuit, Cic.: u. so bes. den Beklagten, tota denique rea citaretur Etruria, Cic.: canes citati non respondent, Phaedr.: citari de tribunali, Cic., od. pro tribunali, Suet.: citare alqm ad tribunal, Flor.: citari ad causam dicendam, Suet.: u. Pseud. At tu cita. Calid. Immo ego tacebo; tu istinc ex cera cita, Plaut. Pseud. 31 sq. – dies tamen dicta ad quam non adfuerat, absens citatus, Liv.: nec per triduum per singulos dies ter citatus reus damnatur, Papin. dig. – mit Ang. des Verbrechens, weswegen? oder der Strafe, worauf? man vorladet (anklagt) im Genet., reus citatur audaciae, Ps. Cic. prid. quam iret in exs. 6: omnes ii...abs te capitis C. Rabirii nomine citantur, Cic. Rab. perd. 31: übtr., ne proditi mysterii reus a philosophis citaretur, Lact. 3, 16, 5. – als auch Zeugen, in hanc rem te, Naevi, testem citabo, Cic.: cum datis testibus alii tamen citarentur, Cic.: cum scorta citari adversus se et audiri pro testimonio videret, Suet.: u. übtr., c. alqm testem rerum a se gestarum, Liv.: falso numina magna Iovis, Ov.: poëtas ad testimonium, Petr.: auctores ipsos ad veri probationem testes, Lact.: magistratuum libros linteos auctores, Liv.: quamvis citetur Salamis clarissimae testis victoriae, Cic. – u. endlich die Verurteilten, praeconis audita vox citantis nomina damnatorum, der die Namen der V. = die Verurteilten beim Namen vorforderte, Liv. – ζζ) einen Sieger aufrufen, damit er den Preis entgegennimmt, victorem Olympiae citari, Nep. praef. § 5. – β) v. Konsul, die Senatoren zur Abgabe ihrer Meinung aufrufen, auffordern, haec illi, quo quisque ordine citabantur, Plin. ep. 9, 13, 18. – γ) vom Sklavenaufseher, mancipia ergastuli cotidie per nomina, mit Namen aufrufen, verlesen, Col. 11, 1, 22. – δ) eine Gottheit zur Hilfeleistung aufrufen, anrufen, alqm falso, Ov. fast. 5, 683: alqm ad suum munus, Catull. 61, 42. – II) = etw. rasch zur Erscheinung bringen, 1) übh.: a) durch äußere od. innere Anregung, körperlich, erregen, hervortreiben, teils als mediz. t. t., alvum, Durchfall verursachen (v. Kräutern), Col.: pituitam, Schleimabsonderung bewirken (v. Husten), Cels.: pus, Eiterung erregen (v. Heilmitteln), Cels.: sanguinem, Blutung bewirken, Cels.: urinam, die Absonderung (Sekretion) des Urins befördern (Ggstz. tardare; v. Speisen), Cels. – als t. t. des Landbaues, Gewächse, radices, palmitem, Col., virgam e duro, Col.: fructum e duro, Pallad. – b) durch die Stimme, fort u. fort anstimmen, immer hören lassen, immer ausrufen, paeanem, Cic. de or. 1, 251: ab ovo usque ad mala »io Bacche!« Hor. sat. 1, 3, 7: ithyphallica, Ter. Maur. 1845. – 2) prägn., einen Zustand erregen, bewirken, hervorrufen, omnibus risus, Lampr. Heliog. 29, 3: isque (animi) motus aut boni aut mali opinione citatur, Cic. Tusc. 3, 24. – / Parag. Infin. Praes. Pass. citarier, Catull. 61, 42.

    lateinisch-deutsches > cito [2]

  • 20 confiteor

    cōn-fiteor, fessus sum, ērī (con u. fateor), eingestehen, zugestehen, gestehen (Ggstz. infitiari), I) eig.: 1) im allg.: ignosce, orat confitetur purgat, Ter.: hic ego non solum confiteor, sed etiam profiteor, Cic. fr.: tacendo loqui, non infitiando confiteri videbantur, Cic.: reus confitens (der geständige), Cic.: confessae manus, die sich durch ihre bittende Haltung für überwunden erklären, Ov. met. 5, 215. – m. Ang. wem? gegen wen? durch Dat., Nicomacho confessus, Curt. – mit Ang. was? durch Acc., peccatum suum (Ggstz. celare p. s.), Curt.: facinus, Curt.: hoc crimen, novum crimen, Cic.: quid confitetur, atque ita libenter confitetur, ut non solum fateri (zu bekennen), sed etiam profiteri (frei herauszusagen) videatur? Cic.: u. zugleich mit Ang. wem? durch Dat., amorem nutrici, Ov.: amorem patris nutrici, Quint. – od. durch dopp. Acc., se victos, Caes.: se imperitum, Quint.: causam Caesaris meliorem, Quint. – od. durch Acc. u. Infin., multa se ignorare, Cic.: me abs te cupisse laudari aperte atque ingenue confitebar, Cic.: cui debere (me) salutem confiteor, Ov.: vinci se confitentur, sie erklären sich für besiegt, Plin. – u. zugl. mit Ang. in betreff wessen? durch de u. Abl., aliquid de veneno, Cic.: hoc de statuis, Cic.: summam infirmitatem de se, Quint. – u. bl. m. Ang. in betreff wessen? durch de u. Abl., de se, Cic.: de maleficio, Cic.: de patriae parricidio, Cic.: de caede alcis, Tac. – Partic. Perf. confessus, a, um, a) aktiv = der sein Verbrechen, seine Schuld eingestanden hat, geständig, gladiatores c., Cic.: quinque homines comprehensi atque confessi, Cic.: c. in iudicio reus, ICt.: c. reus, Phaedr. u. Ov.: pro confesso haberi, als g. angesehen werden, ICt.: de confessis (civibus), sicut de manifestis (überführten) rerum capitalium more maiorum supplicium sumere, Sall.: nunc ab nobis et confessio culpae exprimitur, et ut a confessis res extemplo repetuntur, Liv. – b) passiv = eingestanden, aes (Schuld) confessum, XII tabb. b. Gell. 15, 13, 11 u. 20, 1, 45: ut omnes intellegant, quam improbam quam manifestam, quam confessam rem pecuniā redimere conetur, Cic. Verr. 3, 130. – später übh. allgemein zugestanden, -eingeräumt, anerkannt, ausgemacht, unzweifelhaft (Ggstz. controversus, controversiosus, dubius; vgl. Burmann Phaedr. 4, 25, 22), quasi confessa nec dubia signa, Col.: c. hostium obsequia, Plin, pan. – u. subst., confessum, ī, n., in den Kasus obliqu., in confessum venire, allgemein zugestanden werden, Plin. ep.: ad liquidum confessumque perducere omnia, Quint.: in confesso esse, unzweifelhaft sein, zB. horum merita in confesso sunt, Sen.: ebenso quod apud me in confesso est m. folg. Acc. u. Infin., Vell., Plin. u. Tac.: ex confesso turpia esse, unzweifelhaft, Sen.: vita cervis in confesso (unzweifelhaft) longa est, Plin.: ab alqo pro confesso et indubitato habitum esse, Lact. – u. im Plur., de confessis disserere, Plin.: adhuc versamur in confessis, Quint.: a confessis transeamus ad dubia, Sen. – 2) insbes. (bei den Eccl.) sich zu jmd. od. etw. bekennen, bes. preisend, lobend, dankend, Christum, Prud. perist. 5, 40: deum summum, Lact. 2, 1, 6: omne euangelium (Ggstz. negare unum euangelium), Tert. de cor. 11. – mit Dat., tibi, domine, Vulg. psalm. 137, 1: nomini tuo, ibid. 141, 8. – II) übtr., durch die Tat kundgeben, offenbaren, zu erkennen (zu verstehen) geben, se, Ov.: deam (sich als G.), Verg.: suam inscientiam, Quint.: vultibus iram, Ov.: motum animi lacrimis, Quint.: admirationem suam non acclamatione tantum, sed etiam plausu, Quint. – m. folg. Acc. u. Infin., sublatis oculis agitatoque corpore vivere se confitetur, Plin. ep.: praeterito tempore varie formari verba ipsa analogia confitetur, Quint. – / Parag. Infin. Praes. confiterier, Plaut, cist. 170. – Akt. Fut. confitebimus, Itala (Psalt. Ver.) psalm. 78, 3.

    lateinisch-deutsches > confiteor

См. также в других словарях:

  • Reus — Saltar a navegación, búsqueda Reus Bandera …   Wikipedia Español

  • Reus — Monument dédié à Juan Prim …   Wikipédia en Français

  • REUS — Actori oppositus est. Postquam enim privatus civis, qui privati nomen deferre in animo habuit, eum in Ius vocavit, et Praetorem in Foro adiens, dicendi potestate acceptâ, postulavit, ut sibi nomen eius deferre liceret, re impetratâ, nomen detulit …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Reus — (rĕʹo͞os) A city of northeast Spain near the Mediterranean Sea west of Barcelona. Founded c. 13th century, it is a trade and industrial center. Population: 82,354. * * * ▪ Spain       city, Tarragona provincia (province), in the comunidad… …   Universalium

  • Reus —   [ rrɛu̯s], Stadt in der Provinz Tarragona, Spanien, 117 m über dem Meeresspiegel, 12 km nordwestlich von Tarragona am Südfuß der Sierra de la Musara, 89 300 Einwohner; Museen; Weltmarktzentrum des Trockenfruchthandels, Geflügelzuchtzentrum;… …   Universal-Lexikon

  • reus- —     reus     English meaning: elm     Deutsche Übersetzung: “Rũster”?     Material: Ir. ruaimm “betula alnus, alnus glutinosa” (*reus men); to O.H.G. rust, M.H.G. Ger. Rũster?     References: WP. II 361 …   Proto-Indo-European etymological dictionary

  • Reus [1] — Reus (lat.), der Beklagte im Criminalproceß …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Reus [2] — Reus (spr. Re us), Fabrikstadt in der spanischen Provinz Tarragona (Catalonien), an der von Tarragona hierher führenden Eisenbahn; mit mehrern Klöstern, Hospital, 2 Armenhäusern, Theater, Seiden , Baumwollen , Hanf u. Flachsspinnerei, Fabriken in …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Reus [3] — Reus (spr. Re us), Graf v. R., s. Prim …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Rēus — (lat.), der Angeklagte …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Reus — (spr. rē us), Bezirkshauptstadt in der span. Provinz Tarragona, an den Eisenbahnlinien Tarragona Lerida, Barcelona Saragossa und R. Salon, zerfällt in die Alt und Neustadt, hat eine gotische St. Peterskirche mit hohem Turm, ein Theater,… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»