-
1 fundo
fundo fundo, fudi, fusum, ere лить -
2 fundo
fundo fundo, fudi, fusum, ere сыпать -
3 fundo
fundo fundo, fudi, fusum, ere рассеивать, разбивать -
4 fundo
fundo fundo, fudi, fusum, ere разбивать (врага) -
5 fundō
fundō fūdī, fūsus, ere [FV-], to pour, pour out, shed: sanguinem e paterā: liquorem de paterā, H.: vinum inter cornua, O.: vinum super aequora, O.: lacrimas, V.: parumne Fusum est Latini sanguinis? split, H.: sanguinem de regno (i. e. propter regnum), Cu.: ingentibus procellis fusus imber, pouring, L.: fusus labris amnis Inficit (i. e. fusa in labra aqua), V.— To make by melting, cast, found. quaerere, quid fusum durius esset, H.— To pour from, empty, pour: duo carchesia Baccho humi, V.: pateram vaccae inter cornua, V.— To pour forth in abundance, scatter, cast, hurl, spread, extend, diffuse: segetem corbibus in Tiberim, L.: res, quibus ignis excitari potest, Cs.: quas (maculas) incuria fudit, has scattered, H.: in pectora odores, O.: luna se per fenestras, V.: ne (vitis) in omnīs partīs fundatur, spread out: latius incendium, Cu.: fusus propexam in pectore barbam, V.: fusis circum armis, in full armor, V.— To bring forth, bear, produce abundantly, yield richly: flores: quem Maia fudit, bore, V.: te beluam ex utero.— To throw down, cast to the ground, prostrate: (hostes) de iugis funduntur, L.: septem Corpora (cervorum) humi, V.: puero fuso, O.— To overthrow, overcome, rout, vanquish, put to flight: hostīs: Gallos a delubris vestris, L.: Latini ad Veserim fusi: quattuor exercitūs, L.: omnibus hostium copiis fusis, Cs.— Fig., to pour out, pour forth, give up, waste, lose: verba, T.: vitam cum sanguine, V.: opes, H.— To spread, extend, display: se latius fundet orator, will display himself: superstitio fusa per gentīs. —Of speech, to pour forth, utter: inanīs sonos: verba poëtarum more: carmen: ore loquelas, V.: vocem extremam cum sanguine, V.: preces, Ta.* * *Ifundare, fundavi, fundatus Vestablish, found, begin; lay the bottom, lay a foundation; confirmIIfundere, fudi, fusus Vpour, cast (metals); scatter, shed, rout -
6 fundō
fundō āvī, ātus, āre [fundus], to lay the bottom, make a foundation, found, begin: puppis fundata carinā, O.: sedes Fundatur Veneri, is founded, V.: dente tenaci Ancora fundabat navīs, fastened, V.—Fig., to found, establish, fix, confirm: imperium: res p. praeclare fundata: legibus urbem, V.: suas opes, Cu.: nitidis fundata pecunia villis, well laid out, H.* * *Ifundare, fundavi, fundatus Vestablish, found, begin; lay the bottom, lay a foundation; confirmIIfundere, fudi, fusus Vpour, cast (metals); scatter, shed, rout -
7 fundo
[st1]1 [-] fundo, āre, āvi, ātum: - tr. - a - établir solidement, affermir sur une base, fonder, bâtir, asseoir. - mea puppis valida fundata carina, Ov. P. 4, 3, 5: mon vaisseau affermi sur une solide carène. - in vertice sedes fundatur Veneri, Virg. En. 5, 759: sur le sommet on fonde un temple pour Vénus. - urbis sedes saxo fundata vetusto, Virg. En. 8, 478: ville assise sur un antique rocher. b - poét. assujettir. - dente tenaci ancora fundabat naves, Virg. En. 6, 4: l'ancre de sa dent mordante assujettissait les vaisseaux. c - asseoir solidement, fonder. - accurate non modo fundata, verum etiam exstructa disciplina, Cic. Fin. 4, 1: doctrine, dont on soigne non seulement les bases, mais toute la construction. - cf. Cic. R. Post. 1. - nihil veritate fundatum, Cic. FI. 26: rien de fondé sur la vérité. - pecunia fundata nitidis villis, Hor. Ep. 1, 15, 46: argent assis sur de bonnes métairies. d - affermir, consolider, établir solidement, constituer fortement. - nostrum imperium fundare, Cic. Balb. 31: établir solidement notre puissance. - cf. Cic. Cat. 4, 19; Par. 10. [st1]2 [-] fundo, ĕre, fūdi, fūsum: - tr. - a - verser, répandre. - sanguinem e patera fundere, Cic. Div. 1, 46: répandre du sang d'une coupe. - lacrimas fundere, Virg. En. 3, 348: verser des larmes. - parumne fusum est Latini sanguinis? Hor. Epod. 7, 4: n'a-t-on pas assez répandu de sang latin? - de rege sanguinem fundere, Curt. 10, 5, 13: répandre le sang pour le choix d'un roi. - picem fundebant, Caes. BG. 7, 24, 4: (les assiégés) versaient de la poix. - animam corpore fundere, Lucr. 3, 1033: exhaler son âme de son corps. - multo vitam cum sanguine fudit, Virg. En. 2, 532: il exhala sa vie dans des flots de sang. b - passif au sens réfléchi: se répandre, s'épancher. - Strymon in septem lacus funditur, Plin. 34, 5: le Strymon s'épanche en sept bassins. - ingentibus procellis fusus imber, Liv. 6, 8, 7: la pluie s'épanchant en violentes bourrasques. - sanguis in corporibus fusus, Cic. de Or. 2, 310: le sang qui se répand dans le corps. - arteria, per quam vox funditur, Cic. Nat. 2, 149: canal par lequel la voix se répand (se transmet). - cf. Cic. Tusc. 2, 56. c - fondre des métaux, couler; faire en fondant. - aes fundere, Plin. 34, 5: fondre l'airain. - vitrum fundere, Plin. 34, 148: faire du verre. - Theodorus ipse se ex aere fudit, Plin. 34, 83: Théodore a coulé sa propre statue en bronze. - glandes fundere, Auct. B. Afr. 20, 3: fondre des balles de plomb. d - méd. relâcher. - Cels. pr. 11, 3. e - répandre, disperser. - segetem in Tiberim fundere, Liv. 2, 5, 3: répandre les épis dans le Tibre. g - étendre à terre, jeter à terre, renverser. - septem corpora humi fundere, Virg. En. 1, 192: abattre sur le sol les corps de sept animaux. - per campos ferro quae fusa jacebant, Virg. En. 11, 102: (les corps des guerriers) qui gisaient couchés par le fer à travers la plaine. - cf. Ov. M. 13, 86. h - bousculer, chasser d'un lieu, déloger; mettre en déroute, disperser. - hostes de jugis funduntur, Liv. 9, 43, 20: les ennemis sont bousculés des sommets. - cf. Liv. 6, 16, 2. - hostium copias fundere, Cic. Arch. 21: mettre en déroute les troupes ennemies. - cf. Cic. Mur. 20; Phil. 14, 27, etc. k - laisser se répandre, répandre, déployer, étendre. - cum lumina fundunt radii per opaca domorum, Lucr. 2, 115: quand les rayons répandent leur lumière dans l'obscurité des demeures. - luna se fundebat per fenestras, Virg. En. 3,152: la lune versait sa lumière par les fenêtres. - poét. fusus in pectore barbam, Virg. En. 10, 838: ayant sa barbe étalée sur sa poitrine. - vitis funditur, Cic. CM 52: la vigne s'étend. - homines fusi per agros ac dispersi, Cic. Sest. 91: les hommes répandus dans les champs et dispersés. - tela fundere, Val. Fl. 3, 243: faire pleuvoir les traits. - sagittam fundere, Sil. 7, 647: faire pleuvoir les flèches. - fundunt se carcere equi, Val. Fl. 1, 611: les chevaux se répandent impétueusement au dehors des barrières. m - répandre au dehors, laisser échapper de sa bouche. - inanes sonos fundere, Cic. Tusc. 5, 73: émettre des sons vides; voces inanes Cic. Tusc. 3, 42: émettre des mots vides. - cf. Cic. Nat. 1, 66. - preces pectore ab imo fundere, Virg. En. 6, 55: adresser du fond du coeur une prière. - cf. Virg. En 5, 842 II laisser couler les vers de source: Cic. de Or. 3, 194; Tusc. 1, 64 n - produire en abondance; faire naître; déverser, répandre autour de soi. - natura flores, fruges fundit, Cic. Tusc. 5, 37: la nature produit avec prodigalité les fleurs, les moissons. - cf. Cic. CM 51; Nat. 2, 156. - ova fundunt fetum, Cic. Nat. 2, 129: les neufs éclosent. - quem Maia fudit, Virg. En. 8, 139: que Maia mit au monde. - opes fundere, Hor. Ep. 2, 2, 121: déverser ses richesses (comme le limon d'un fleuve). p - au fig. répandre, étendre, déployer. - se latius fundet orator, Cic. Or. 125: l'orateur se donnera carrière. - hanc famam latius fudit, Quint. 11, 2, 14: il a répandu au loin cette renommée. - superstitio fusa per gentes, Cic. Div. 2, 148: la superstition répandue dans les nations. - funditur numerose oratio, Cic. Or. 210: le discours se déploie sous une forme nombreuse. - semper ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur, Cic. Fin. 5, 92: c'est toujours d'après ce qui renferme les traits les plus caractéristiques, d'après ce qui s'étend au plus grand nombre de parties qu'on donne un nom à un tout.* * *[st1]1 [-] fundo, āre, āvi, ātum: - tr. - a - établir solidement, affermir sur une base, fonder, bâtir, asseoir. - mea puppis valida fundata carina, Ov. P. 4, 3, 5: mon vaisseau affermi sur une solide carène. - in vertice sedes fundatur Veneri, Virg. En. 5, 759: sur le sommet on fonde un temple pour Vénus. - urbis sedes saxo fundata vetusto, Virg. En. 8, 478: ville assise sur un antique rocher. b - poét. assujettir. - dente tenaci ancora fundabat naves, Virg. En. 6, 4: l'ancre de sa dent mordante assujettissait les vaisseaux. c - asseoir solidement, fonder. - accurate non modo fundata, verum etiam exstructa disciplina, Cic. Fin. 4, 1: doctrine, dont on soigne non seulement les bases, mais toute la construction. - cf. Cic. R. Post. 1. - nihil veritate fundatum, Cic. FI. 26: rien de fondé sur la vérité. - pecunia fundata nitidis villis, Hor. Ep. 1, 15, 46: argent assis sur de bonnes métairies. d - affermir, consolider, établir solidement, constituer fortement. - nostrum imperium fundare, Cic. Balb. 31: établir solidement notre puissance. - cf. Cic. Cat. 4, 19; Par. 10. [st1]2 [-] fundo, ĕre, fūdi, fūsum: - tr. - a - verser, répandre. - sanguinem e patera fundere, Cic. Div. 1, 46: répandre du sang d'une coupe. - lacrimas fundere, Virg. En. 3, 348: verser des larmes. - parumne fusum est Latini sanguinis? Hor. Epod. 7, 4: n'a-t-on pas assez répandu de sang latin? - de rege sanguinem fundere, Curt. 10, 5, 13: répandre le sang pour le choix d'un roi. - picem fundebant, Caes. BG. 7, 24, 4: (les assiégés) versaient de la poix. - animam corpore fundere, Lucr. 3, 1033: exhaler son âme de son corps. - multo vitam cum sanguine fudit, Virg. En. 2, 532: il exhala sa vie dans des flots de sang. b - passif au sens réfléchi: se répandre, s'épancher. - Strymon in septem lacus funditur, Plin. 34, 5: le Strymon s'épanche en sept bassins. - ingentibus procellis fusus imber, Liv. 6, 8, 7: la pluie s'épanchant en violentes bourrasques. - sanguis in corporibus fusus, Cic. de Or. 2, 310: le sang qui se répand dans le corps. - arteria, per quam vox funditur, Cic. Nat. 2, 149: canal par lequel la voix se répand (se transmet). - cf. Cic. Tusc. 2, 56. c - fondre des métaux, couler; faire en fondant. - aes fundere, Plin. 34, 5: fondre l'airain. - vitrum fundere, Plin. 34, 148: faire du verre. - Theodorus ipse se ex aere fudit, Plin. 34, 83: Théodore a coulé sa propre statue en bronze. - glandes fundere, Auct. B. Afr. 20, 3: fondre des balles de plomb. d - méd. relâcher. - Cels. pr. 11, 3. e - répandre, disperser. - segetem in Tiberim fundere, Liv. 2, 5, 3: répandre les épis dans le Tibre. g - étendre à terre, jeter à terre, renverser. - septem corpora humi fundere, Virg. En. 1, 192: abattre sur le sol les corps de sept animaux. - per campos ferro quae fusa jacebant, Virg. En. 11, 102: (les corps des guerriers) qui gisaient couchés par le fer à travers la plaine. - cf. Ov. M. 13, 86. h - bousculer, chasser d'un lieu, déloger; mettre en déroute, disperser. - hostes de jugis funduntur, Liv. 9, 43, 20: les ennemis sont bousculés des sommets. - cf. Liv. 6, 16, 2. - hostium copias fundere, Cic. Arch. 21: mettre en déroute les troupes ennemies. - cf. Cic. Mur. 20; Phil. 14, 27, etc. k - laisser se répandre, répandre, déployer, étendre. - cum lumina fundunt radii per opaca domorum, Lucr. 2, 115: quand les rayons répandent leur lumière dans l'obscurité des demeures. - luna se fundebat per fenestras, Virg. En. 3,152: la lune versait sa lumière par les fenêtres. - poét. fusus in pectore barbam, Virg. En. 10, 838: ayant sa barbe étalée sur sa poitrine. - vitis funditur, Cic. CM 52: la vigne s'étend. - homines fusi per agros ac dispersi, Cic. Sest. 91: les hommes répandus dans les champs et dispersés. - tela fundere, Val. Fl. 3, 243: faire pleuvoir les traits. - sagittam fundere, Sil. 7, 647: faire pleuvoir les flèches. - fundunt se carcere equi, Val. Fl. 1, 611: les chevaux se répandent impétueusement au dehors des barrières. m - répandre au dehors, laisser échapper de sa bouche. - inanes sonos fundere, Cic. Tusc. 5, 73: émettre des sons vides; voces inanes Cic. Tusc. 3, 42: émettre des mots vides. - cf. Cic. Nat. 1, 66. - preces pectore ab imo fundere, Virg. En. 6, 55: adresser du fond du coeur une prière. - cf. Virg. En 5, 842 II laisser couler les vers de source: Cic. de Or. 3, 194; Tusc. 1, 64 n - produire en abondance; faire naître; déverser, répandre autour de soi. - natura flores, fruges fundit, Cic. Tusc. 5, 37: la nature produit avec prodigalité les fleurs, les moissons. - cf. Cic. CM 51; Nat. 2, 156. - ova fundunt fetum, Cic. Nat. 2, 129: les neufs éclosent. - quem Maia fudit, Virg. En. 8, 139: que Maia mit au monde. - opes fundere, Hor. Ep. 2, 2, 121: déverser ses richesses (comme le limon d'un fleuve). p - au fig. répandre, étendre, déployer. - se latius fundet orator, Cic. Or. 125: l'orateur se donnera carrière. - hanc famam latius fudit, Quint. 11, 2, 14: il a répandu au loin cette renommée. - superstitio fusa per gentes, Cic. Div. 2, 148: la superstition répandue dans les nations. - funditur numerose oratio, Cic. Or. 210: le discours se déploie sous une forme nombreuse. - semper ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur, Cic. Fin. 5, 92: c'est toujours d'après ce qui renferme les traits les plus caractéristiques, d'après ce qui s'étend au plus grand nombre de parties qu'on donne un nom à un tout.* * *I.Fundo, fundis, fudi, fusum, fundere. Fondre.\Fundere ex aere imaginem. Pli. Faire de fonte, Faire d'arain fondu.\Fundi et dilatari. Cic. S'eslargir et estendre, Se dilater.\Fusus in corpore humor et calor. Cic. Espandu, Espars.\Fusa per gentes superstitio. Cic. Espandue.\Fundere flores. Virgil. Bailler en abondance.\Fundit frugem spicae ordine structam. Cic. Met hors, Produit, Jecte en abondance.\Fundere lachrymas. Pli. Plourer à grosses larmes, Respandre beaucoup de larmes, Plourer fondeement, ou fondamment.\Fundit ex sese pastus varios terra. Cic. Produit abondamment.\Fundere corpora humi. Virgil. Ruer par terre, Estendre.\Fusus humi toto corpore. Martial. Couché contre terre tout de son long et estendue.\Fundere exercitum. Liu. Desfaire et desconfire une armee.\Fusa in fugam primo concursu acies. Liu. Desconficte et mise en fuite.\Fusi fugatique inimici. Liu. Espars et mis en fuite.\Talia fundebat lachrymans. Virgil. Il proferoit et disoit telles parolles.\Fundere verba. Terent. Dire parolles perdues, ou Ne cesser de parler, Parler beaucoup.\Fundere verba poetarum more. Cic. Dire parolles à la volee.\Sagittam. Sil. Tirer une fleiche.\Vrinam. Plin. Pisser.\Fundere in Tyberim. Liu. Jecter dedens le Tybre en abondance.\Funditur in Rhenum fluuius. Plin. Tombe et se respand dedens le Rhin.\Funditur latissime. Cic. Il s'espand largement.\Fundi in latitudinem. Plin. S'espandre en largeur, S'eslargir.\Fundere. Virgil. Verser quelque liqueur en un vaisseau.II.Fundo, fundas, fundare. Virgil. Fonder.\Fundata legibus ciuitas: cui opponitur Euersa. Pli. iunior. Establie par loix.\Fundare nauem. Plaut. Bastir et edifier.\Anchora fundabat naues. Virg. Tenoit fermes et stables.\Fundatissima familia. Cic. Bonne maison. B. -
8 fundo
1. fundo, āvī, ātum, āre (fundus), I) mit einem Boden versehen, den Grund zu etwas machen od. legen, etwas gründen (vgl. Burmann Phaedr. 3, 9, 2), navem, carinam, Plaut.: puppim carinā, Ov.: arces, Verg.: urbem colonis, Verg.: sedem Veneri, Verg.: in eorum agro sedes Bastarnis, Liv.: parvas sibi aedes, Phaedr.: poet., fundatura citas robora naves, die den Grund bilden sollten zu usw., Ov.: dente tenaci ancora fundabat naves, befestigte am Grunde, Verg. – II) übtr.: A) begründen, accurate non modo fundata, verum etiam exstructa disciplina (System), Cic.: nihil veritate fundatum, Cic. – B) festmachen, a) etwas befestigen, ihm die Dauer sichern, urbem legibus, Verg.: nostrum imperium, Cic.: suas opes, Curt.: res publica tam praeclare fundata, Cic.: possessio Tarentina Partheniis in aeternum fundata, Iustin.: pecunia fundata nitidis villis, sicher angelegt in usw., Hor. – b) jmd. in etw. festmachen, si permanetis in fide fundati (fest im Glauben), Vulg. Col. 1, 23: fundati a doctore, gründlich unterrichtet, Lact. 6, 21, 4.————————2. fundo, fūdī, fūsum, ere (zu Wurzel χυ von χέω = χέω, χυτος, gotisch giutan, ahd. giozan, gießen), gießen, fließen lassen, I) eig.: 1) Flüssigkeiten: sanguinem e patera, Cic.: pateram (das Gefäß = die Flüssigkeit im G.) vaccae media inter cornua, Verg.: humi merum, sprengen, Verg. – lacrimas, Verg.: lacrimas in vulnera, Ov.: ubertim lacrimas, Augustin.: sanguinem de regno, Verg. – von oben = hinab-, herabgießen, picem reliquasque res, quibus ignis excitari potest, Caes.: hanc (aquae magnam vim) locis superioribus in Caesaris partem, Auct. b. Alex. – medial = sich ergießen, fließen, ausströmen, Strymon funditur in sex lacus, Plin.: ingentibus procellis fusus imber, Liv.: funditur ater ubique cruor, Verg.: flamma fusa e capite, Liv. – 2) nicht-flüssige Körper: a) = ausschütten, segetem in Tiberim, Liv.: nuces fusae (die [in den Fluß] hineingeschütteten), Liv. – b) = flüssig machen, litterā fundente se, zerfließt, Plin. 13, 81. – dah. α) als t. t. der Gießerei, in Flußbringen, gießen, schmelzen, aes, Plin. 34, 5 u. 46. Iustin. 36, 4, 4. – β) prägn., als mediz. t. t., alqm, jmdm. flüssigen Leib machen, ihm ein Abführmittel geben (Ggstz. alqm comprimere, hartleibig machen), Cels. praef. p. 11, D. – 3) meton.: a) von etwas fließen machen, mit etwas benetzen, tempora multo mero, Tibull. 1, 7, 50. – b) gießend machen, gießen, glandes,————Auct. b. Afr.: fistulas, Vitr.: vitrum, Glas machen, Plin.: Theodorus Sami ipse se ex aere fudit, Plin. 34, 83. – II) übtr.: A) gleichs. herab-, hingießen, 1) = herab-, niederstrecken, a) im guten Sinne, medial = sich hinstrecken, sich lagern, fundi in alga, Val. Flacc. 1, 252. – oft im Partiz., hingestreckt, gelagert, lagernd, fusi sub remis nautae, Verg.: fusus humi (auf dem Boden), Verg. u. Mart.: humi suppliciter fusus, Amm.: fusus per herbam, Verg.: fusi in omnem partem campi, Verg. – b) mit Gewalt zu Boden-, niederstrecken, hinstrecken, corpora (cervorum) humi, Verg.: alqm arcu, Val. Flacc.: alqm resupinum, Ov.: caesis ut forte iuvencis fusus humum viridesque super madefecerat herbas, Verg. – 2) (als milit. t. t.) eine Menge gewaltsam forttreiben, -drängen, α) aktiv: hostes de iugis, Liv. 9, 43, 20: Gallos de delubris vestris, Liv. 6, 16, 2. – u. = eine feindl. Menge aus dem Felde schlagen, copias hostium, Caes. u.a.: Mardonium, Nep.: oft verb. alqm caedere fundereque, Cic., fundere fugareque, Liv. u.a., selten umgekehrt fugare fundereque, Liv. u. Vell. (vgl. Drak. Liv. 2, 54, 9; 38, 53, 2 u. die Auslgg. zu Sall. Iug. 21, 2): primanos fundere sternereque, Tac. – β) medial, fortstürzen, turpi fugā fundi, Liv. – B) loslassen, 1) Zusammengefaßtes usw. loslassen, lösen, schießen lassen, sich ausbreiten lassen, comas, Lucan.: fusa late cauda, Plin.: poet., habenas fluvior-————um, Val. Flacc.: medial fundi = sich ausbreiten, vitis funditur, Cic. – 2) in die Ferne loslassen, a) Geschosse u. dgl. = werfen, schleudern, abschießen, simul undique tela, Verg.: sagittam, Sil. – b) andere Objekte, late od. latius incendium, verbreiten, Curt. – refl., luna per fenestram se fundebat, drang durch usw., Verg. – 3) lebende Wesen in Menge herausschicken, refl. = herausstürzen, strömen, plenis se portis, Verg.: se carcere, v. Pferden, Val. Flacc. – 4) ausströmen = in Menge von sich geben, a) v. Pers. = dem Munde entströmen lassen, sonos inanes, Cic.: haec dicta, Verg.: oracula, Cic.: preces pectore ab imo, Verg. (u. so preces f. bei Apul. met. 11, 3 in. u. oft bei den Eccl.); u. diras preces, gräßliche Verwünschungen, Tac.: convicia in alqm, Ov. Vgl. Burmann Ov. met. 7, 590. – dah. v. Dichter, ergießen, ausströmen lassen, dichten, versus hexametros ex tempore, Cic.: grave plenumque carmen sine caelesti aliquo mentis instinctu, Cic. – b) v. zeugenden Subjj. = von sich geben, erzeugen, Erzeugnisse des Bodens usw. hervorbringen, terra fundit fruges, Cic.: cum centesimo Leontini campi fundunt, tragen hundertfältig, Plin.: ova fundunt fetum, Cic.; vgl. die Auslgg. zu Verg. ecl. 4, 40. Jacobs' Blumenl. 2, 376. – v. Menschen = gebären (bes. v. leichter u. müheloser Geburt), quem Maia fudit, Verg. Aen. 8, 139: spelunca, in qua virgo puerpera dominum fudit————infantem, Hieron. epist. 108, 10: Pharez geminos fudit infantes, Hieron. epist. 123, 13. – 5) Vermögen usw. vergeuden, opes, Hor. ep. 2, 2, 121. – III) bildl.: A) im allg., medial fundi = sich aus- od. verbreiten, utrumque eorum (virtutes et vitia) fundi quodammodo et quasi dilatari, Cic.: semper ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur (was die bedeutendsten Teile umschließt u. am meisten in ihnen verbreitet ist), tota res appellatur, Cic. – B) prägn.: 1) vergeuden, verschwenden, tu verba fundis hic, sapientia? Ter. adelph. 769. – 2) ausströmen lassen, multo vitam cum sanguine, Verg. Aen. 2, 532. – ⇒ Parag. Infin. fundier, Ennod. carm. 1, 9, 103. Anthol. Lat. 649, 18 (543, 18). -
9 fundo
1.fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a. [root FUD; Gr. CHU, cheW-, in cheô, cheusô;I.Lat. futis, futtilis, ec-futio, re-futo, etc.,
Curt. Gr. Etym. p. 204 sq. ], to pour, pour out, shed.Lit., of fluids.1.In gen.:2.(natura terram) sucum venis cogebat fundere apertis Consimilem lactis, etc.,
Lucr. 5, 812:sanguinem e patera,
Cic. Div. 1, 23, 46:novum liquorem (i. e. vinum) de patera,
Hor. C. 1, 31, 3:vina paterā in aras,
Ov. M. 9, 160; cf.:vinum inter cornua,
id. ib. 7, 594:vinum super aequora,
id. ib. 11, 247:duo rite mero libans carchesia Baccho Fundit humi,
Verg. A. 5, 78:laticem urnis,
Ov. M. 3, 172:lacrimas,
Verg. A. 3, 348: cf. Ov. M. [p. 793] 5, 540:fundit Anigros aquas,
pours out, id. ib. 15, 282:parumne fusum est Latini sanguinis?
shed, spilt, Hor. Epod. 7, 4:sanguine ob rem publicam fuso,
Sall. H. Fr. 2, 96, 2 Dietsch:sanguinem de regno (i. e. propter regnum),
Curt. 10, 5.—Mid.:memorandum, in septem lacus eum (Strymonem) fundi,
discharges itself, Plin. 4, 10, 17, § 38:ingentibus procellis fusus imber,
pouring, Liv. 6, 8, 7; 6, 32, 6; cf.:sanguis in corporibus fusus,
Cic. de Or. 2, 77, 310.—In partic.a.Of metals, to make by melting, to melt, cast, found:* b.exolevit fundendi aeris pretiosi ratio,
Plin. 34, 2, 3, § 5; cf. id. 34, 7, 18, § 46:caldarium (aes) funditur tantum, malleis fragile,
id. 34, 8, 20, § 94:aere fuso,
id. 34, 11, 24, § 107:vitrum,
id. 34, 14, 42, § 148:glandes, Auct. B. Afr. 20, 3: Theodorus ipse se ex aere fudit,
Plin. 34, 8, 19, § 83:ne statuam quidem inchoari, cum ejus membra fundentur,
Quint. 2, 1, 12:fusis omnibus membris (statuae),
id. 7 praef. §2: olim quaerere amabam, Quid sculptum infabre, quid fusum durius esset,
Hor. S. 2, 3, 22.—In medic. lang.: aliquem, to cause one to have fluid stools, to relax the bowels (opp. comprimere): si compresserit aliquem morbus aut fuderit, Cels. praef. med.; cf. under P. a.—B.Transf.1.To wet, moisten, bathe with a liquid ( poet. and very rare):2.(ossa) niveo fundere lacte,
Tib. 3, 2, 20:multo tempora funde mero,
id. 1, 7, 50.—Of things non-fluid.a.In gen., to pour forth in abundance, to scatter, cast, hurl; to spread, extend, diffuse:b.desectam cum stramento segetem corbibus fudere in Tiberim,
Liv. 2, 5, 3:picem reliquasque res, quibus ignis excitari potest, fundebant,
Caes. B. G. 7, 24, 4:tela,
Val. Fl. 3, 243:sagittam,
Sil. 7, 647:(solis) radios per opaca domorum,
Lucr. 2, 115:quas (maculas) incuria fudit,
has scattered, Hor. A. P. 352:fundunt se carcere laeti Thraces equi,
pour themselves forth, rush out, Val. Fl. 1, 611:se cuncta manus ratibus,
id. 2, 662:littera fundens se in charta,
Plin. 13, 12, 25, § 81:luna se fundebat per fenestras,
Verg. A. 3, 152.—Mid.:ne (vitis) in omnes partes nimia fundatur,
spread out, Cic. de Sen. 15, 52:homines fusi per agros ac dispersi,
Cic. Sest. 42, 91.—In partic.(α).With the accessory notion of production, to bring forth, bear or produce (in abundance):(β).crescunt arbusta et fetus in tempore fundunt,
Lucr. 1, 351; cf.:terra feta frugibus et vario leguminum genere, quae cum maxima largitate fundit,
Cic. N. D. 2, 62, 156:flores aut fruges aut bacas,
id. Tusc. 5, 13, 37:frugem,
id. de Sen. 15, 51:plus materiae (vites),
Plin. 17, 22, 35, § 192:cum centesimo Leontini campi fundunt,
id. 18, 10, 21, § 95:facile illa (piscium ova) aqua et sustinentur et fetum fundunt,
Cic. N. D. 2, 51, 129:(terra) animal prope certo tempore fudit Omne,
Lucr. 5, 823; cf. ib. 917:fudit equum magno tellus percussa tridenti,
Verg. G. 1, 13:Africa asinorum silvestrium multitudinem fundit,
Plin. 8, 30, 46, § 108: quae te beluam ex utero, non hominem fudit, Cic. Pis. init.; Verg. A. 8, 139, v. Forbig. ad h. l.—With the secondary notion of depth or downward direction, to throw or cast to the ground, to prostrate:II.(victi hostes) et de jugis, quae ceperant, funduntur,
Liv. 9, 43, 20:nec prius absistit, quam septem ingentia victor Corpora (cervorum) fundat humi,
Verg. A. 1, 193; cf. Ov. M. 13, 85; Sil. 4, 533:aliquem arcu,
Val. Fl. 1, 446.—In middle force:fundi in alga,
to lie down, Val. Fl. 1, 252.—Esp. freq. milit. t. t., overthrow, overcome, rout, vanquish an enemy:hostes nefarios prostravit, fudit, occidit,
Cic. Phil. 14, 10, 27; cf.:exercitus caesus fususque,
id. ib. 14, 1, 1:aliquos caedere, fundere atque fugare,
Sall. J. 58, 3:Gaetulos,
id. ib. 88, 3:classes fusae fugataeque,
id. ib. 79, 4; cf.:si vi fudisset cecidissetque hostes,
Liv. 35, 1, 8:hostes de jugis,
id. 9, 43, 20:Gallos de delubris vestris,
id. 6, 16, 2:eas omnes copias a se uno proelio fusas ac superatas esse,
Caes. B. G. 1, 44, 8; cf.:Massilienses crebris eruptionibus fusi,
id. B. C. 2, 22, 1:Latini ad Veserim fusi et fugati,
Cic. Off. 3, 31, 112; Liv. 2, 6 fin.:quatuor exercitus Carthaginiensium fudi, fugavi, Hispania expuli,
id. 28, 28, 9; cf. Drak. on 38, 53, 2;less freq. in a reversed order: alios arma sumentes fugant funduntque,
Sall. J. 21, 2; Vell. 2, 46 fin.: omnibus hostium copiis fusis armisque exutis, Caes. B. G. 3, 6, 3:magnas copias hostium fudit,
Cic. Mur. 9, 20:Sabinos equitatu fudit,
id. Rep. 2, 20:Armeniorum copias,
id. Arch. 9, 21:maximas copias parva manu,
Sall. C. 7, 7.Trop.A.Ingen., to pour out or forth, to spread out, extend, display:B.imago de corpore fusa,
Lucr. 4, 53:animam moribundo corpore fudit,
id. 3, 1033; cf. id. 3, 700:concidit ac multo vitam cum sanguine fudit,
Verg. A. 2, 532:circuli (appellantur), quod mixta farina et caseo et aqua circuitum aequabiliter fundebant,
poured out, spread out, Varr. L. L. 5, § 106:quem secutus Cicero hanc famam latius fudit,
Quint. 11, 2, 14; cf. id. 10, 5, 11:cum vero causa ea inciderit, in qua vis eloquentiae possit expromi: tum se latius fundet orator,
will display himself, Cic. Or. 36, 125:superstitio, fusa per gentes,
id. Div. 2, 72 init.; cf. Quint. 11, 3, 84:neque se tanta in eo (Cicerone) fudisset ubertas,
id. 12, 2, 23:fundet opes, Latiumque beabit divite lingua,
riches of expression, Hor. Ep. 2, 2, 121. —Mid.:quamquam negant, nec virtutes nec vitia crescere: tamen utrumque eorum fundi quodammodo et quasi dilatari putant,
to be diffused, Cic. Fin. 3, 15, 48; cf.:modo virtus latius funditur,
Sen. Ep. 74, 27; and:semper ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur,
id. 5, 30, 92:saepe in amplificanda re funditur numerose et volubiliter oratio,
id. Or. 62, 210.—In partic., of speech, to pour forth, utter:A.per quam (arteriam) vox principium a mente ducens percipitur et funditur,
Cic. N. D. 2, 59, 149; cf.:e quibus elici vocem et fundi videmus,
id. Tusc. 2, 24, 56:inanes sonos,
id. ib. 5, 26, 73 (for which:inani voce sonare,
id. Fin. 2, 15, 48):sonum,
id. Ac. 2, 23, 74:verba poëtarum more (opp. ratione et arte distinguere),
id. Fin. 4, 4, 10:versus hexametros aliosque variis modis atque numeris ex tempore,
id. de Or. 3, 50, 194; cf.:grave plenumque carmen,
id. Tusc. 1, 26, 64:tam bonos septenarios ad tibiam,
id. ib. 1, 44, 107:physicorum oracula,
id. N. D. 1, 26, 66:has ore loquelas,
Verg. A. 5, 842:preces pectore ab imo,
id. ib. 6, 55; so,preces,
id. ib. 5, 234; Hor. Epod. 17, 53:mera mendacia,
Plaut. Ps. 4, 1, 33:jam tu verba fundis hic, sapientia?
you waste, Ter. Ad. 5, 2, 7:opprobria rustica,
Hor. Ep. 2, 1, 146:iras inanes,
Val. Fl. 3, 697:vehemens et liquidus puroque simillimus amni Fundet opes,
Hor. Ep. 2, 2, 121:preces,
App. M. 11, p. 258, 4; Tac. A. 14, 30; Aug. in Psa. 25, 10 al.—Hence, fūsus, a, um, P. a., spread out, extended, broad, large, copious, diffuse.Lit.:B.(aër) tum fusus et extenuatus sublime fertur, tum autem concretus in nubes cogitur,
Cic. N. D. 2, 39, 101: fusior alvus, i. e. more relaxed (opp. astrictior), Cels. 1, 3 med.:toga (opp. restricta),
wide, full, Suet. Aug. 73:Gallorum fusa et candida corpora,
full, plump, Liv. 38, 21, 9:campi in omnem partem,
extended, Verg. A. 6, 440; cf.:non fusior ulli Terra fuit domino,
a broader, larger kingdom, Luc. 4, 670.—Trop., copious, diffuse; flowing, free:* 1. 2.genus sermonis non liquidum, non fusum ac profluens,
Cic. de Or. 2, 38, 159; cf.:constricta an latius fusa narratio,
Quint. 2, 13, 5:materia abundantior atque ultra quam oporteat fusa,
id. 2, 4, 7:ut illud, quod ad omnem honestatem pertinet, decorum, quam late fusum sit, appareat,
Cic. Off. 1, 28, 98; cf. Quint. 11, 1, 5:(vox) in egressionibus fusa et securae claritatis (opp. contracta),
unrestrained, free, id. 11, 3, 64:periodus,
id. 9, 4, 128:fusiores liberioresque numeri,
id. 130:lingua Graeca prolixior fusiorque quam nostra,
Gell. 2, 26, 7:in locis ac descriptionibus fusi ac fluentes,
Quint. 9, 4, 138:plenior Aeschines et magis fusus,
id. 10, 1, 77:dulcis et candidus et fusus Herodotus (opp. densus et brevis et semper instans sibi Thucydides),
id. 10, 1, 73.— Sup. seems not to occur.— Adv.: fūse.(Acc. to B.) Copiously, at length, diffusely:2.quae fuse olim disputabantur ac libere, ea nunc articulatim distincteque dicuntur,
Cic. Leg. 1, 13, 36:multa dicere fuse lateque,
id. Tusc. 4, 26, 57:fuse lateque dicendi facultas,
id. Or. 32, 113:fuse et copiose augere et ornate aliquid (opp. brevia et acuta),
id. Fin. 3, 7, 26.— Comp.:haec cum uberius disputantur et fusius (opp. brevius angustiusque concluduntur),
Cic. N. D. 2, 7, 20:fusius et ornatius rem exponere,
Quint. 4, 2, 128.— Sup. seems not to occur.fundo, āvi, ātum, 1, v. a. [fundus], to lay the bottom, keel, foundation of a thing, to found (syn.: condo, exstruo, etc.).I.Lit. (perh. only poet.):B.haec carina satis probe fundata et bene statuta est,
i. e. is laid, Plaut. Mil. 3, 3, 44 (v. Ritschl ad h. l.);dum mea puppis erat validā fundata carinā,
Ov. P. 4, 3, 5; id. H. 16, 111:Erycino in vertice sedes fundatur Veneri Idaliae,
is founded, Verg. A. 5, 759: sedes saxo vetusto. id. ib. 8, 478:arces,
id. ib. 4, 260.—Transf., in gen., to fasten, secure, make firm:II.dente tenaci Ancora fundabat naves,
Verg. A. 6, 4:(genus humanum) Et majoribus et solidis magis ossibus intus Fundatum,
Lucr. 5, 928; 4, 828.—Trop., to found, establish, fix, confirm (class., esp. in part. perf.; cf.:A.firmo, stabilio): illud vero maxime nostrum fundavit imperium et populi Romani nomen auxit, quod, etc.,
Cic. Balb. 13, 31; cf.:quantis laboribus fundatum imperium,
id. Cat. 4, 9, 19:qui (rei publicae status) bonorum omnium conjunctione et auctoritate consulatus mei fixus et fundatus videbatur,
id. Att. 1, 16, 6:accurate non modo fundata verum etiam exstructa disciplina,
id. Fin. 4, 1, 1; cf.:fundati a doctore,
thoroughly instructed, Lact. 6, 21, 4:res publica praeclare fundata,
Cic. Par. 1, 2, 10; cf.:qui legibus urbem Fundavit,
Verg. A. 6, 810:in eorum agro sedes fundare Bastarnis,
Liv. 40, 57, 5:libertatem, salutem, securitatem,
Plin. Pan. 8, 1:jus civile,
Dig. 1, 2, 2, § 39:vacuos Penates prole,
Stat. S. 4, 7, 30; cf.:thalamos Tritonide nympha,
i. e. to marry, Sil. 2, 65:partis et fundatis amicitiis,
Q. Cic. Petit. Cons. 7, 25:fundatae atque optime constitutae opes,
Cic. Rab. Post. 1, 1; cf.:nitidis fundata pecunia villis,
well laid out, Hor. Ep. 1, 15, 46:nihil veritate fundatum,
Cic. Fl. 11, 26; cf. Lucr. 5, 161.— Hence, fundātus, a, um, P. a., firm, fixed, grounded, durable (very rare).Lit.:B.quo fundatior erit ex arenato directura, etc.,
Vitr. 7, 3 med.:si permanetis in fide fundati,
Vulg. Col. 1, 23.—Trop.: deflevi subitas fundatissimae familiae ruinas, Auct. Or. pro Domo, 36, 96. -
10 fundo
I āvī, ātum, āre [ fundus ]1) снабжать основанием или дномrobora fundatura naves O — дубовый лес, который должен послужить основанием для судов2) основывать, закладывать (urbem, arcem V); класть основание (f. disciplinam C)4) обеспечивать ( opes suas QC); надёжно помещать ( pecuniam H)II fundo, fūdī, fūsum, ere1)а) лить, выливать (merum humi V; vinum de patĕrā H)in mare f. aquas погов. O — морю воды добавлять ( о бесполезном труде)б) проливать (lacrimas Sen, V); изливать, терять ( vitam cum sanguine V)2) pass. fundi течь, струиться, литься ( flumen late funditur PM)fundi или se f. — разрастаться (in omnes partes C; in latitudinem PM); расплываться, растекаться ( in chartā PM) или разбегаться ( homines fusi ac dispersi C)3) отливать ( glandes bAfr); плавить, лить (aes PM, Just)4) сыпать, высыпать, рассыпать ( nuces L); бросать ( segĕtem desectam in Tiberim L)5) метать (tela VF; перен. convicia in aliquem O)6) растрачивать, расточать (opes H; labores V)7) распространять (ignem, incendium late QC; f. famam Q; oratio funditur C)8) производить на свет, рожать (terra fruges fundit C; Mercurius, quem Maja fudit V)9) издавать, произносить (sonos inanes C; preces, voces V)10) слагать (carmen, versūs C)12) рассеивать, разбивать, обращать в бегство (f. copias hostium C; f. atque fugare L); прогонять ( hostes de jugis L)f. aliquem humi V — повалить кого-л. наземь. — см. тж. fusus I -
11 fundo [1]
1. fundo, āvī, ātum, āre (fundus), I) mit einem Boden versehen, den Grund zu etwas machen od. legen, etwas gründen (vgl. Burmann Phaedr. 3, 9, 2), navem, carinam, Plaut.: puppim carinā, Ov.: arces, Verg.: urbem colonis, Verg.: sedem Veneri, Verg.: in eorum agro sedes Bastarnis, Liv.: parvas sibi aedes, Phaedr.: poet., fundatura citas robora naves, die den Grund bilden sollten zu usw., Ov.: dente tenaci ancora fundabat naves, befestigte am Grunde, Verg. – II) übtr.: A) begründen, accurate non modo fundata, verum etiam exstructa disciplina (System), Cic.: nihil veritate fundatum, Cic. – B) festmachen, a) etwas befestigen, ihm die Dauer sichern, urbem legibus, Verg.: nostrum imperium, Cic.: suas opes, Curt.: res publica tam praeclare fundata, Cic.: possessio Tarentina Partheniis in aeternum fundata, Iustin.: pecunia fundata nitidis villis, sicher angelegt in usw., Hor. – b) jmd. in etw. festmachen, si permanetis in fide fundati (fest im Glauben), Vulg. Col. 1, 23: fundati a doctore, gründlich unterrichtet, Lact. 6, 21, 4.
-
12 fundo [2]
2. fundo, fūdī, fūsum, ere (zu Wurzel χυ von χέω = χέϝω, χυτος, gotisch giutan, ahd. giozan, gießen), gießen, fließen lassen, I) eig.: 1) Flüssigkeiten: sanguinem e patera, Cic.: pateram (das Gefäß = die Flüssigkeit im G.) vaccae media inter cornua, Verg.: humi merum, sprengen, Verg. – lacrimas, Verg.: lacrimas in vulnera, Ov.: ubertim lacrimas, Augustin.: sanguinem de regno, Verg. – von oben = hinab-, herabgießen, picem reliquasque res, quibus ignis excitari potest, Caes.: hanc (aquae magnam vim) locis superioribus in Caesaris partem, Auct. b. Alex. – medial = sich ergießen, fließen, ausströmen, Strymon funditur in sex lacus, Plin.: ingentibus procellis fusus imber, Liv.: funditur ater ubique cruor, Verg.: flamma fusa e capite, Liv. – 2) nicht-flüssige Körper: a) = ausschütten, segetem in Tiberim, Liv.: nuces fusae (die [in den Fluß] hineingeschütteten), Liv. – b) = flüssig machen, litterā fundente se, zerfließt, Plin. 13, 81. – dah. α) als t. t. der Gießerei, in Flußbringen, gießen, schmelzen, aes, Plin. 34, 5 u. 46. Iustin. 36, 4, 4. – β) prägn., als mediz. t. t., alqm, jmdm. flüssigen Leib machen, ihm ein Abführmittel geben (Ggstz. alqm comprimere, hartleibig machen), Cels. praef. p. 11, D. – 3) meton.: a) von etwas fließen machen, mit etwas benetzen, tempora multo mero, Tibull. 1, 7, 50. – b) gießend machen, gießen, glandes, Auct. b. Afr.: fistulas, Vitr.: vitrum, Glas machen, Plin.: Theodorus Sami ipse se ex aere fudit, Plin. 34, 83. – II) übtr.: A) gleichs. herab-, hingießen, 1) = herab-, niederstrecken, a) im guten Sinne, medial = sich hinstrecken, sich lagern, fundi in alga, Val. Flacc. 1, 252. – oft im Partiz., hingestreckt, gelagert, lagernd, fusi sub remis nautae, Verg.: fusus humi (auf dem Boden), Verg. u. Mart.: humi suppliciter fusus, Amm.: fusus per herbam, Verg.: fusi in omnem partem campi, Verg. – b) mit Gewalt zu Boden-, niederstrecken, hinstrecken, corpora (cervorum) humi, Verg.: alqm arcu, Val. Flacc.: alqm resupinum, Ov.: caesis ut forte iuvencis fusus humum viridesque super madefecerat herbas, Verg. – 2) (als milit. t. t.) eine Menge gewaltsam forttreiben, -drängen, α) aktiv: hostes de iugis, Liv. 9, 43, 20: Gallos de delubris vestris, Liv. 6, 16, 2. – u. = eine feindl. Menge aus dem Felde schlagen, copias hostium, Caes. u.a.: Mardonium, Nep.: oft verb. alqm caedere fundereque, Cic., fundere fugareque, Liv. u.a., selten umgekehrt fugare fundereque, Liv. u. Vell. (vgl. Drak. Liv. 2, 54, 9; 38, 53, 2 u. die Auslgg. zu Sall. Iug. 21, 2): primanos fundere sternereque, Tac. – β) medial, fortstürzen, turpi fugā fundi, Liv. – B) loslassen, 1) Zusammengefaßtes usw. loslassen, lösen, schießen lassen, sich ausbreiten lassen, comas, Lucan.: fusa late cauda, Plin.: poet., habenas fluviorum, Val. Flacc.: medial fundi = sich ausbreiten, vitis funditur, Cic. – 2) in die Ferne loslassen, a) Geschosse u. dgl. = werfen, schleudern, abschießen, simul undique tela, Verg.: sagittam, Sil. – b) andere Objekte, late od. latius incendium, verbreiten, Curt. – refl., luna per fenestram se fundebat, drang durch usw., Verg. – 3) lebende Wesen in Menge herausschicken, refl. = herausstürzen, strömen, plenis se portis, Verg.: se carcere, v. Pferden, Val. Flacc. – 4) ausströmen = in Menge von sich geben, a) v. Pers. = dem Munde entströmen lassen, sonos inanes, Cic.: haec dicta, Verg.: oracula, Cic.: preces pectore ab imo, Verg. (u. so preces f. bei Apul. met. 11, 3 in. u. oft bei den Eccl.); u. diras preces, gräßliche Verwünschungen, Tac.: convicia in alqm, Ov. Vgl. Burmann Ov. met. 7, 590. – dah. v. Dichter, ergießen, ausströmen lassen, dichten, versus hexametros ex tempore, Cic.: grave plenumque carmen sine caelesti aliquo mentis instinctu, Cic. – b) v. zeugenden Subjj. = von sich geben, erzeugen, Erzeugnisse des Bodens usw. hervorbringen, terra fundit fruges, Cic.: cum centesimo Leontini campi fundunt, tragen hundertfältig, Plin.: ova fundunt fetum, Cic.; vgl. die Auslgg. zu Verg. ecl. 4, 40. Jacobs' Blumenl. 2, 376. – v. Menschen = gebären (bes. v. leichter u. müheloser Geburt), quem Maia fudit, Verg. Aen. 8, 139: spelunca, in qua virgo puerpera dominum fudit infantem, Hieron. epist. 108, 10: Pharez geminos fudit infantes, Hieron. epist. 123, 13. – 5) Vermögen usw. vergeuden, opes, Hor. ep. 2, 2, 121. – III) bildl.: A) im allg., medial fundi = sich aus- od. verbreiten, utrumque eorum (virtutes et vitia) fundi quodammodo et quasi dilatari, Cic.: semper ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur (was die bedeutendsten Teile umschließt u. am meisten in ihnen verbreitet ist), tota res appellatur, Cic. – B) prägn.: 1) vergeuden, verschwenden, tu verba fundis hic, sapientia? Ter. adelph. 769. – 2) ausströmen lassen, multo vitam cum sanguine, Verg. Aen. 2, 532. – / Parag. Infin. fundier, Ennod. carm. 1, 9, 103. Anthol. Lat. 649, 18 (543, 18).
-
13 fundo
I.to pour, pour out (like molten metal), melt, cast.II.(milit.) to rout, scatter, defeat, put to flight. -
14 fundo
I., fundavi, fundatum, fundare 1обосновывать, закреплять, основыватьII., fudi, fusum, ere 31) лить; сыпать, рассеивать;2) разбивать, обращать в бегство -
15 ad-fundō (aff-)
ad-fundō (aff-) fūdī, fūsus, ere, to pour into, administer: alicui venenum, Ta.: Rhenum Oceano, Ta. — Pass, to fall down, prostrate oneself: Amplecti pedes adfusaque poscere vitam, O.: adfusae <*>acent tumulo, prostrate upon the tomb, O.—To be spread out (of troops): ut equitum tria milia cornibus adfunderentur, Ta. -
16 circum-fundō
circum-fundō fūdī, fūsus, ere, to pour around: mare circumfusum urbi, flowing around, L.: gens circumfusis invia fluminibus, O.: circumfuso in aere, circumambient, O.: circumfusa nubes, V.— To surround, encompass, cover, envelop: terram circumfundit aër: (mortuum) cerā, N.: terra circumfusa mari, encompassed by.—In tmesis: circum dea fudit amictu, V.—Pass. or reflex., of a throng, to press, crowd around, throng, surround, cling: a tergo se, L.: circumfunduntur hostes, Cs.: equites ab lateribus circumfusi, L.: hostes undique circumfusi erant, S.: (Nymphae) circumfusae Dianam Corporibus texere suis, surrounding, O.: circumfusa turba lateri meo, L.: circumfundit eques (sc. se), Ta. — Poet.: iuveni circumfunditur, i. e. clings to him, O.—Fig.: undique circumfusae molestiae: periculum, ab circumfusis undique voluptatibus, L. — To enclose, environ, surround, overwhelm: circumfusus praesidiorum copiis: circumfusus hostium concursu, N. — Fig.: circumfusi caligine. -
17 cōn-fundō
cōn-fundō fūdī, fūsus, ere, to pour together, mingle, mix, blend: ius confusum sectis herbis, H.: (venenum) in poculo confusum: Cumque tuis lacrimis nostras, O.: (Alpheus) Siculis confunditur undis, mingles, V.—To pour out: cruor in fossam confusus, H.—Fig., to mingle, unite, join, combine, blend: vera cum falsis: vis toto confusa mundo: res p. ex tribus generibus confusa: duo populi in unum confusi, L.: Diversum confusa genus panthera camelo, i. e. the giraffe, H.: Rusticus urbano confusus, H.—Poet.: proelia cum Marte, H.—To confound, confuse, jumble together, disorder: signa et ordines peditum atque equitum, L.: foedus, to violate, V.: Imperium, promissa, preces in unum, mingles together, O.: fasque nefasque, O.: mare caelo, Iu.: ora fractis in ossibus, i. e. make undistinguishable, O.: voltum Lunae, to obscure, O.—To disturb, disconcert, confound, perplex: confusa memoria, L.: Rutulum, Iu.—To diffuse, suffuse, spread over: cibus in venam confunditur, diffuses itself: aliquid in totam orationem. -
18 īn-fundō
īn-fundō fūdī, fūsus, ere, to pour in, pour upon: in aliquod vas ea: oleum extis, V.: animas formatae terrae, i. e. people, O.—To pour out, administer, present: filio venenum: tibi poculum, H.: iumentis hordea, Iu.—To pour out, cast, throw: Nix infusa, V.: Coniugis infusus gremio, V.: obruebatur (navis) infuso igni, L.: umeris infusa capillos, spread over, O.—To press in, crowd in: Infusus populus, V.: agmina infusa Graecis, Cu. —To mix, mingle: in alienum infundi genus.— Fig., to pour into, spread over, communicate, impart: orationem in aurīs tuas: vitia in civitatem. -
19 per-fundō
per-fundō fūdī, fūsus, ere, to pour over, wet, moisten, bedew, besprinkle, drench, bathe: aquā ferventi perfunditur: greges flumine, V.: piscīs olivo, H.: te lacrimis, O.: (oleo) piscem, Iu.—To steep, dye: ostro Perfusae vestes, V.—To scatter over, besprinkle, bestrew: Canitiem perfusam pulvere turpans, V.: penatīs sanguine, O.: perfusa papavera somno, V.—Fig., to imbue, inspire, fill: sensūs dulcedine omni quasi perfusi: qui me horror perfudit!: gaudio, L.: nos iudicio perfundere, i. e. fill with apprehension. -
20 pro-fundō
pro-fundō (prō-, Ct.), fūdī, fūsus, ere, to pour out, pour forth, shed copiously, cause to flow: sanguinem pro patriā: lacrimas oculis, V.: lacrimae se subito profuderunt, burst forth.—To bring forth, produce, utter: vocem: clamorem.—With se, to pour forth, rush forth, throw out: omnis multitudo sagittariorum se profudit, Cs.: in vitibus ea, quae sese nimium profuderunt, i. e. have grown too fast.—Fig., to throw away, spend freely, waste, lavish, dissipate, squander: profundat, perdat, T.: patrimonia: pecuniam, vitam pro patriā, sacrifice.—To pour out, vent, expend, be lavish of, express freely: odium in me: res universas, set forth all together.—With se, to rush forth, break out: voluptates subito se profundunt... universae: si totum se ille in me profudisset, i. e. had been generous to me: in questūs flebilīs sese, L.
См. также в других словарях:
Fundo de Quintal — Fundo de Quintal[1] ist eine der ältesten und bedeutendsten brasilianischen Pagodegruppen aus Rio de Janeiro. Inhaltsverzeichnis 1 Werdegang 2 Diskografie 3 Weblinks … Deutsch Wikipedia
fundo — adj. 1. Profundo. 2. De grande altura. 3. Situado muito adentro. 4. Que vai muito adentro. 5. Comprido. 6. Cavado; reentrante; arraigado. • adv. 7. Profundamente. • s. m. 8. Parte inferior. 9. O que há no último de uma vasilha. 10. Superfície… … Dicionário da Língua Portuguesa
Fundo La Fe — (Laredo,Перу) Категория отеля: Адрес: Carretera a Santo Domingo Km 2,5, 0044 Laredo, Перу … Каталог отелей
Fundo Refugio K' erenda Homet — (Puerto Maldonado,Перу) Категория отеля: Адрес: km. 2.7 carretera … Каталог отелей
Fundo Santa Ines de la Vega — (Santa María Línea,Чили) Категория отеля: Адрес: Fundo de la Vega S/N, Nueva Bran … Каталог отелей
Fundo San Bonifacio — (Chanco,Чили) Категория отеля: Адрес: Kilometro 1 Molco, 5675000 Chanco, Чили … Каталог отелей
Fundo — bezeichnet: Fundo Island, tansanische Insel Lazar Fundo (1899–1944), albanischer Politiker Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur Unterscheidung mehrerer mit demselben Wort bezeichneter Begriffe … Deutsch Wikipedia
Fundo Mhura — Fundo Chifundo Mhura (born October 9, 1983 in Zomba, Malawi) is a Scottish amateur boxer best known for winning bronze at the 2006 European Amateur Boxing Championships at middleweight.CareerMhura left the African country when he was five months… … Wikipedia
fundo — sustantivo masculino 1. Uso/registro: restringido. Finca en el campo … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
fundo — fundo, da (Del lat. fundus, fondo). 1. adj. ant. profundo. 2. m. Der. Heredad o finca rústica … Diccionario de la lengua española
Fundo Island — Vorlage:Infobox Insel/Wartung/Bild fehltVorlage:Infobox Insel/Wartung/Höhe fehlt Fundo Gewässer Indischer Ozean Inselgruppe Sansibar Archipel Geographische Lage … Deutsch Wikipedia