-
1 random access computer equipment
вычислительная система с произвольной выборкой
—
[Е.С.Алексеев, А.А.Мячев. Англо-русский толковый словарь по системотехнике ЭВМ. Москва 1993]Тематики
EN
Англо-русский словарь нормативно-технической терминологии > random access computer equipment
-
2 random-access computer equipment
2) Программирование: вычислительная система с произвольным доступомУниверсальный англо-русский словарь > random-access computer equipment
-
3 random-access computer equipment
English-Russian electronics dictionary > random-access computer equipment
-
4 random-access computer equipment
The New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > random-access computer equipment
-
5 equipment
оборудование; аппаратура- ancillary equipment
- antenna-pattern-measuring equipment
- artwork equipment
- automatic answerback equipment
- automatic calling equipment
- automatic computing equipment
- automatic control equipment
- automatic data processing equipment
- automatic test equipment
- auxiliary equipment
- auxiliary ground equipment
- baseband equipment
- BIT equipment
- built-in test equipment
- business equipment
- CAD equipment
- calling equipment
- channelizing equipment
- ciphony equipment
- clean-room equipment
- commercial equipment
- common equipment
- communications-electronics equipment
- component-insertion equipment
- component-placement equipment
- computer-aided design equipment
- computer-assisted design equipment
- computer-based equipment
- consumer equipment
- control and switching equipment
- controlling equipment
- customer premises equipment
- data circuit-terminating equipment
- data communication equipment
- data-logging equipment
- data-processing equipment
- data terminal equipment
- data-transmission equipment
- desoldering equipment
- dialing equipment
- diffusion equipment
- diffusion processing equipment
- digital intercontinental conversion equipment
- digital multiplex equipment
- digital multiplexing equipment
- disk playing equipment
- display equipment
- distance-measuring equipment
- domestic radio equipment
- E-beam equipment
- ECM equipment
- electron-beam equipment
- electronic equipment
- electronic countermeasures equipment
- electronic data gathering equipment
- electronic skyscreen equipment
- electronic test equipment
- error-control equipment
- etchant regeneration equipment
- evacuating equipment
- facsimile transmission equipment
- fire-control equipment
- ground communications equipment
- ground control equipment
- ground data equipment
- ground guidance equipment
- ground instrumentation equipment
- ground-support equipment
- handheld electronic equipment
- high-end stereo equipment
- high-performance equipment
- hybrid soldering equipment
- hydrothermal equipment
- IC processing equipment
- industrial heating equipment
- industrial, scientific and medical equipment
- input equipment
- insertion equipment
- instrumentation equipment
- interference suppression equipment
- ion-implantation equipment
- ionospheric sounding equipment
- lead forming equipment
- line equipment
- lithographic equipment
- lithography equipment
- low-end stereo equipment
- manipulating equipment
- mask-making equipment
- microlithographic equipment
- mobile telephone equipment
- monophonic equipment
- multiplexing equipment
- noise measuring equipment
- off-line equipment
- on-line equipment
- output equipment
- palmtop electronic equipment
- peripheral equipment
- photolithographic equipment
- photolithography equipment
- photomask-making equipment
- photoresist developing equipment
- placement equipment
- processing equipment
- projection aligning equipment
- projection-printing equipment
- radar interface and control equipment
- radar pilotage equipment
- radar-processing equipment
- radio receiving equipment
- radio sighting equipment
- radio transmitting equipment
- random-access computer equipment
- receiving equipment
- reception equipment
- recording equipment
- reel-to-reel equipment
- remote-control equipment
- reproduction equipment
- resist developing equipment
- semiconductor production equipment
- signal-conversion equipment
- simulation equipment
- single-channel per carrier PCM multiple access demand assignment equipment
- slotted standing-wave ratio measuring equipment
- soldering equipment
- standby equipment
- step-and-repeat equipment
- stereo equipment
- stereophonic equipment
- tabulating equipment
- telemetric equipment
- telemetry automatic reduction equipment
- terminal equipment
- test equipment
- test and monitoring equipment
- training equipment
- trimming equipment
- ultrasonic equipment
- ultrasonic testing equipment
- user equipment
- versatile automatic test equipment
- wafer-fabrication equipment
- wafer handling equipment
- wire-bonding equipment -
6 equipment
оборудование; аппаратура- ancillary equipment
- antenna-pattern-measuring equipment
- artwork equipment
- automatic answerback equipment
- automatic calling equipment
- automatic computing equipment
- automatic control equipment
- automatic data processing equipment
- automatic test equipment
- auxiliary equipment
- auxiliary ground equipment
- baseband equipment
- BIT equipment
- built-in test equipment
- business equipment
- CAD equipment
- calling equipment
- channelizing equipment
- ciphony equipment
- clean-room equipment
- commercial equipment
- common equipment
- communications-electronics equipment
- component-insertion equipment
- component-placement equipment
- computer-aided design equipment
- computer-assisted design equipment
- computer-based equipment
- consumer equipment
- control and switching equipment
- controlling equipment
- customer premises equipment
- data circuit-terminating equipment
- data communication equipment
- data terminal equipment
- data-logging equipment
- data-processing equipment
- data-transmission equipment
- desoldering equipment
- dialing equipment
- diffusion equipment
- diffusion processing equipment
- digital intercontinental conversion equipment
- digital multiplex equipment
- digital multiplexing equipment
- disk playing equipment
- display equipment
- distance-measuring equipment
- domestic radio equipment
- E-beam equipment
- ECM equipment
- electron-beam equipment
- electronic countermeasures equipment
- electronic data gathering equipment
- electronic equipment
- electronic skyscreen equipment
- electronic test equipment
- error-control equipment
- etchant regeneration equipment
- evacuating equipment
- facsimile transmission equipment
- fire-control equipment
- ground communications equipment
- ground control equipment
- ground data equipment
- ground guidance equipment
- ground instrumentation equipment
- ground-support equipment
- handheld electronic equipment
- high-end stereo equipment
- high-performance equipment
- hybrid soldering equipment
- hydrothermal equipment
- IC processing equipment
- industrial heating equipment
- industrial, scientific and medical equipment
- input equipment
- insertion equipment
- instrumentation equipment
- interference suppression equipment
- ion-implantation equipment
- ionospheric sounding equipment
- lead forming equipment
- line equipment
- lithographic equipment
- lithography equipment
- low-end stereo equipment
- manipulating equipment
- mask-making equipment
- microlithographic equipment
- mobile telephone equipment
- monophonic equipment
- multiplexing equipment
- noise measuring equipment
- off-line equipment
- on-line equipment
- output equipment
- palmtop electronic equipment
- peripheral equipment
- photolithographic equipment
- photolithography equipment
- photomask-making equipment
- photoresist developing equipment
- placement equipment
- processing equipment
- projection aligning equipment
- projection-printing equipment
- radar interface and control equipment
- radar pilotage equipment
- radar-processing equipment
- radio receiving equipment
- radio sighting equipment
- radio transmitting equipment
- random-access computer equipment
- receiving equipment
- reception equipment
- recording equipment
- reel-to-reel equipment
- remote-control equipment
- reproduction equipment
- resist developing equipment
- semiconductor production equipment
- signal-conversion equipment
- simulation equipment
- single-channel per carrier PCM multiple access demand assignment equipment
- slotted standing-wave ratio measuring equipment
- soldering equipment
- standby equipment
- step-and-repeat equipment
- stereo equipment
- stereophonic equipment
- tabulating equipment
- telemetric equipment
- telemetry automatic reduction equipment
- terminal equipment
- test and monitoring equipment
- test equipment
- training equipment
- trimming equipment
- ultrasonic equipment
- ultrasonic testing equipment
- user equipment
- versatile automatic test equipment
- wafer handling equipment
- wafer-fabrication equipment
- wire-bonding equipmentThe New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > equipment
-
7 RACE
= random-access computer equipment -
8 RACE
English-Russian dictionary of computer abbreviations and terms > RACE
-
9 RACE
1) Компьютерная техника: Reconfigurable And Adaptive Computing Environment3) Военный термин: Rapid Automatic Cryptographic Equipment, rapid area clearance equipment, restoration of aircraft to combat effectivity4) Техника: Research into Advanced Communications for Europe, random-access computer equipment, rapid automatic checkout equipment5) Юридический термин: Rescue Alarm Confine And Extinguish, Rescue, Alarm, Confine, Extinguish7) Сокращение: Random Access Card Equipment, Reconfigurable Avionics Computer Emulator program (US Air Force), Rapid Amplification of cDNA Ends8) Вычислительная техника: Research and technology development in Advanced Communications technologies in Europe (Europa, Vorlaeufer, CORDIS)9) Реклама: Исследование, планирование, коммуникация, оценка10) Деловая лексика: Research, Analyze, Communicate, And Evaluate11) Сетевые технологии: Real-time Asynchronous Compute Environment, Research in Advanced Communications for Europe12) НАСДАК: D A T A R A C E, Inc.13) Должность: Recorded Activity Compared To Expectations -
10 race
1) Компьютерная техника: Reconfigurable And Adaptive Computing Environment3) Военный термин: Rapid Automatic Cryptographic Equipment, rapid area clearance equipment, restoration of aircraft to combat effectivity4) Техника: Research into Advanced Communications for Europe, random-access computer equipment, rapid automatic checkout equipment5) Юридический термин: Rescue Alarm Confine And Extinguish, Rescue, Alarm, Confine, Extinguish7) Сокращение: Random Access Card Equipment, Reconfigurable Avionics Computer Emulator program (US Air Force), Rapid Amplification of cDNA Ends8) Вычислительная техника: Research and technology development in Advanced Communications technologies in Europe (Europa, Vorlaeufer, CORDIS)9) Реклама: Исследование, планирование, коммуникация, оценка10) Деловая лексика: Research, Analyze, Communicate, And Evaluate11) Сетевые технологии: Real-time Asynchronous Compute Environment, Research in Advanced Communications for Europe12) НАСДАК: D A T A R A C E, Inc.13) Должность: Recorded Activity Compared To Expectations -
11 RACE
1. random-access computer equipment - компьютерная система с произвольным доступом; ЭВМ с произвольным доступом;2. rapid automatic checkout equipment - быстродействующая аппаратура автоматического контроля;3. Research into Advanced Communications for Europe - НИОКР по созданию усовершенствованной системы связи для Европы; программа RACE -
12 RACE
сокр. от random-access computer equipmentThe New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > RACE
-
13 race
- раса
- рабочая поверхность подшипника
- программа исследований в области телекоммуникаций
- подготовленная пробковая кора
- подводящий канал
- отводящий канал
- обойма подшипника
- набирать скорость
- канавка качения
- гонка
- вычислительная система с произвольной выборкой
- быстрое течение
- быстрое перемещение
быстрое течение
быстрое движение
быстрый ход
—
[ http://slovarionline.ru/anglo_russkiy_slovar_neftegazovoy_promyishlennosti/]Тематики
Синонимы
EN
вычислительная система с произвольной выборкой
—
[Е.С.Алексеев, А.А.Мячев. Англо-русский толковый словарь по системотехнике ЭВМ. Москва 1993]Тематики
EN
гонка
дистанция
заезд
[Департамент лингвистических услуг Оргкомитета «Сочи 2014». Глоссарий терминов]EN
Тематики
Синонимы
EN
канавка качения
обойма (подшипника)
опорное кольцо (подшипника)
—
[ http://slovarionline.ru/anglo_russkiy_slovar_neftegazovoy_promyishlennosti/]Тематики
Синонимы
EN
набирать скорость
разгонять
—
[А.С.Гольдберг. Англо-русский энергетический словарь. 2006 г.]Тематики
Синонимы
EN
обойма подшипника
кольцо подшипника
—
[А.С.Гольдберг. Англо-русский энергетический словарь. 2006 г.]Тематики
Синонимы
EN
отводящий канал
—
[ http://slovarionline.ru/anglo_russkiy_slovar_neftegazovoy_promyishlennosti/]Тематики
EN
подводящий канал
отводящий канал
—
[А.С.Гольдберг. Англо-русский энергетический словарь. 2006 г.]Тематики
Синонимы
EN
подготовленная пробковая кора
Вываренная пробковая кора, очищенная от отходов пробковой древесины и кусков пробковой коры и не подвергаемая никаким другим операциям.
Примечание
Пробковая кора, предназначенная для изготовления корковых пробок, может быть отобрана от пробковой коры меньшей толщины.
[ ГОСТ Р ИСО 633-2011]Тематики
EN
программа исследований в области телекоммуникаций
—
[Е.С.Алексеев, А.А.Мячев. Англо-русский толковый словарь по системотехнике ЭВМ. Москва 1993]Тематики
EN
рабочая поверхность подшипника
—
[А.С.Гольдберг. Англо-русский энергетический словарь. 2006 г.]Тематики
EN
раса
Обособленная внетаксономическая группа организмов в пределах вида, характеризующаяся фенотипическими отличиями, наличием характерного набора аллелей определенных генов и (или) изолированная географически от др. группировок данного вида; при этом репродуктивная изоляция между Р. может быть неполной.
[Арефьев В.А., Лисовенко Л.А. Англо-русский толковый словарь генетических терминов 1995 407с.]Тематики
EN
Англо-русский словарь нормативно-технической терминологии > race
-
14 RAVE
1) Компьютерная техника: Rasterization Acceleration Virtual Engine, Real Animated Vector Effects, Renderer Accelerated Virtual Engine2) Медицина: ОАПЭ, относительная активность против эндоцитоза (relative activity versus endocytosis), РОСЗ, рецидивное осложнение сосудистого заболевания3) Военный термин: random access viewing equipment, research aircraft visual environment5) Юридический термин: Reducing Americans Vulnerability To Ecstasy, Reducing Americas Vulnerability To Ecstasy6) Вычислительная техника: Relational Advanced Visual Environment, Rendering Acceleration Virtual Engine8) Образование: Reading And Volunteers Excellence9) Расширение файла: Rendering Acceleration Virtual Engine (Apple Computer)10) Космический летательный аппарат: Эксперимент по измерению лучевых скоростей, программа RAVE, программа Radial Velocity Experiment11) НАСДАК: RANKIN Automotive Group, Inc.12) Программное обеспечение: Reconfigurable Advanced Visualization Environment, Renderer Acceleration Virtual Engine -
15 rave
1) Компьютерная техника: Rasterization Acceleration Virtual Engine, Real Animated Vector Effects, Renderer Accelerated Virtual Engine2) Медицина: ОАПЭ, относительная активность против эндоцитоза (relative activity versus endocytosis), РОСЗ, рецидивное осложнение сосудистого заболевания3) Военный термин: random access viewing equipment, research aircraft visual environment5) Юридический термин: Reducing Americans Vulnerability To Ecstasy, Reducing Americas Vulnerability To Ecstasy6) Вычислительная техника: Relational Advanced Visual Environment, Rendering Acceleration Virtual Engine8) Образование: Reading And Volunteers Excellence9) Расширение файла: Rendering Acceleration Virtual Engine (Apple Computer)10) Космический летательный аппарат: Эксперимент по измерению лучевых скоростей, программа RAVE, программа Radial Velocity Experiment11) НАСДАК: RANKIN Automotive Group, Inc.12) Программное обеспечение: Reconfigurable Advanced Visualization Environment, Renderer Acceleration Virtual Engine -
16 system
система; комплекс; средство; способ; метод; сеть (напр. дорог) ;aiming-navigation system (analog, digital) — прицельно-навигационная система (аналоговая, цифровая)
air observation, acquisition and fire control system — (бортовая) система воздушной разведки, засечки целей и управления огнем
air support aircraft ECM (equipment) system — (бортовая) система РЭП для самолетов авиационной поддержки
airborne (ground) target acquisition and illumination laser system — ав. бортовая лазерная система обнаружения и подсветки (наземных) целей
airborne (ground) targeting and laser designator system — ав. бортовая лазерная система обнаружения и целеуказания (наземных целей)
airborne laser illumination, ranging and tracking system — ав. бортовая система лазерной подсветки, определения дальности и сопровождения цели
artillery (nuclear) delivery system — артиллерийская система доставки (ядерного) боеприпаса (к цели)
C2 system — система оперативного управления; система руководства и управления
C3 system — система руководства, управления и связи; система оперативного управления и связи
channel and message switching (automatic) communications system — АСС с коммутацией каналов и сообщений
country-fair type rotation system (of instruction) — метод одновременного обучения [опроса] нескольких учебных групп (переходящих от одного объекта изучения к другому)
dual-capable (conventional/nuclear) weapon delivery system — система доставки (обычного или ядерного) боеприпаса к цели
electromagnetic emitters identification, location and suppression system — система обнаружения, опознавания и подавления источников электромагнитных излучений [излучающих РЭС]
field antimissile (missile) system — полевой [войсковой] ПРК
fire-on-the-move (air defense) gun system — подвижный зенитный артиллерийский комплекс для стрельбы в движении [на ходу]
fluidic (missile) control system — ркт. гидравлическая [струйная] система управления полетом
forward (area) air defense system — система ПВО передового района; ЗРК для войсковой ПВО передового района
graduated (availability) operational readiness system — Бр. система поэтапной боевой готовности (частей и соединений)
high-resolution satellite IR detection, tracking and targeting system — спутниковая система с ИК аппаратурой высокой разрешающей способности для обнаружения, сопровождения целей и наведения средств поражения
ICBM (alarm and) early warning satellite system — спутниковая система обнаружения пусков МБР и раннего предупреждения (средств ПРО)
information storage, tracking and retrieval system — система накопления, хранения и поиска информации
instantaneous grenade launcher (armored vehicle) smoke system — гранатомет (БМ) для быстрой постановки дымовой завесы
Precision Location [Locator] (and) Strike system — высокоточная система обеспечения обнаружения и поражения целей; высокоточный разведывательно-ударный комплекс
rapid deceleration (parachute) delivery system — парашютная система выброски грузов с быстрым торможением
real time, high-resolution reconnaissance satellite system — спутниковая разведывательная система с высокой разрешающей способностью аппаратуры и передачей информации в реальном масштабе времени
received signal-oriented (output) jamming signal power-adjusting ECM system — система РЭП с автоматическим регулированием уровня помех в зависимости от мощности принимаемого сигнала
sea-based nuclear (weapon) delivery system — система морского базирования доставки ядерного боеприпаса к цели
small surface-to-air ship self-defense (missile) system — ЗРК ближнего действия для самообороны корабля
Status Control, Alerting and Reporting system — система оповещения, контроля и уточнения состояния [боевой готовности] сил и средств
surface missile (weapon) system — наземный [корабельный] РК
target acquisition, rapid designation and precise aiming system — комплекс аппаратуры обнаружения цели, быстрого целеуказания и точного прицеливания
— ABM defense system— antimissile missile system— central weapon system— countersurprise military system— laser surveying system— tank weapon system— vertical launching system— weapons system -
17 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
18 programming
1) программирование; подготовка УП2) планирование•- 2D part programmingprogramming by guiding — программирование обучением (напр. робота)
- 3D part programming
- absolute programming
- absolute/incremental programming
- angle programming
- arc programming
- at-the-machine programming
- automatic programming
- away-from-site programming
- background programming
- blue-print programming
- CAM programming
- canned programming
- chuck programming
- circular programming
- CNC machine tool programming
- CNC programming
- common point programming
- computer programming
- computer-assisted off-line programming
- computerized programming
- concurrent programming
- constant surface speed programming
- constant surface speed/rpm programming
- contingency programming
- continuous path programming
- conversational keyboard programming
- conversational programming
- diagnostic programming
- dialog programming
- direct digit programming
- direct feedrate programming
- direct programming
- direct spindle speed programming
- EDM NC programming
- EIA programming
- equipment programming
- explicit path programming
- external programming
- family-of-parts programming
- feature-based part programming
- five-axis programming
- fixture-based programming
- flexible programming
- free contour programming
- free programming
- full 360-degree programming
- generative NC programming
- GOTO-less programming
- graphics-assisted NC programming
- graphics-oriented NC programming
- hand-held programming
- helical programming
- incremental data programming
- incremental programming
- industrial control programming
- integer programming
- interactive CAD programming
- interactive programming
- ISO programming
- joint level programming
- knowledge-based programming
- ladder-diagram programming
- lathe programming
- lead-through programming
- linear programming
- machine programming
- machine-operator programming
- machine-site programming
- machine-tool programming
- machining center programming
- macro-based programming
- manual programming
- mathematical programming
- MDI programming
- menu dialogue programming
- miller programming
- milling machine programming
- millturn NC programming
- mixed-integer programming
- modular programming
- multiple process programming
- NC programming
- nonmandatory conversational programming
- numerical control programming
- object oriented programming
- off-line programming
- off-line robot programming
- off-the-machine programming
- on-line programming
- on-site programming
- on-the-machine programming
- on-the-spot programming
- operation programming
- operator programming
- operator/foreman programming
- optimum programming
- pallet-handling programming
- parametric programming
- part programming
- part surface programming
- PC programming
- plugboard programming
- plug-in programming
- point-to-point programming
- polar coordinate programming
- polar programming
- pushbutton programming
- quadratic programming
- question-and-answer dialog programming
- random-access programming
- remote programming
- resident assistant programming
- robot programming
- robotic programming
- safe zone programming
- shape programming
- shop floor programming
- shop level programming
- step-by-step programming
- task level programming
- task programming
- teach programming
- teaching robotic programming
- three-axis programming
- top-down programming
- true part edge programming
- turning machine programming
- variable route FMS programming
- walk-through programming
- workshop-oriented programmingEnglish-Russian dictionary of mechanical engineering and automation > programming
-
19 key
1) (криптографический) ключ2) ключ к замку или запирающему устройству, механический ключ- base key- candidate key- card key- code key- data key- DES key- fake key- file key- good key- hex key- host key- link key- lost key- node key- numeric key- numerical key- pass key- PRN key- safe key- seed key- test key- true key- used key- user key- weak key- work key- zone key
См. также в других словарях:
Random-access memory — RAM redirects here. For other uses of the word, see Ram (disambiguation). Example of writable volatile random access memory: Synchronous Dynamic RAM modules, primarily used as main memory in personal computers, workstations, and servers … Wikipedia
Dynamic random-access memory — DRAM redirects here. For other uses, see Dram (disambiguation). Computer memory types Volatile RAM DRAM (e.g., DDR SDRAM) SRAM In development T RAM Z RAM TTRAM Historical Delay line memory Selectron tube Williams tube … Wikipedia
Dynamic random access memory — (DRAM) is a type of random access memory that stores each bit of data in a separate capacitor within an integrated circuit. Since real capacitors leak charge, the information eventually fades unless the capacitor charge is refreshed periodically … Wikipedia
Static random access memory — (SRAM) is a type of semiconductor memory where the word static indicates that, unlike dynamic RAM (DRAM), it does not need to be periodically refreshed, as SRAM uses bistable latching circuitry to store each bit. SRAM exhibits data remanence,cite … Wikipedia
Computer security compromised by hardware failure — is a branch of computer security applied to hardware. The objective of computer security includes protection of information and property from theft, corruption, or natural disaster, while allowing the information and property to remain accessible … Wikipedia
computer science — computer scientist. the science that deals with the theory and methods of processing information in digital computers, the design of computer hardware and software, and the applications of computers. [1970 75] * * * Study of computers, their… … Universalium
computer — computerlike, adj. /keuhm pyooh teuhr/, n. 1. Also called processor. an electronic device designed to accept data, perform prescribed mathematical and logical operations at high speed, and display the results of these operations. Cf. analog… … Universalium
Computer — For other uses, see Computer (disambiguation). Computer technology redirects here. For the company, see Computer Technology Limited. Computer … Wikipedia
Computer keyboard — A key being pressed on a computer keyboard. In computing, a keyboard is a typewriter style keyboard, which uses an arrangement of buttons or keys, to act as mechanical levers or electronic switches. Following the decline of punch cards and paper… … Wikipedia
computer memory — memory (def. 11). * * * Introduction device that is used to store data or programs (sequences of instructions) on a temporary or permanent basis for use in an electronic digital computer. Computers represent information in binary code,… … Universalium
Computer port (hardware) — Examples of computer connector sockets on various laptops … Wikipedia