-
1 quicumque
quī-cum-que (-cunque), quae-cum-que, quod-cum-que pron. relat.какой бы ни, кто бы ни, всякий (кто)quocumque modo (quācumque ratione) C — любым способом или при всяких обстоятельствахquodcumque vides, quodcumque movēris Lcn — всё, что ты видишь, к чему ни прикоснёшься -
2 acesco
acēsco, acuī, —, ere [inchoat. к aceo ]киснуть, прокисать Col, PM etc.sincerum est nisi vas, quodcumque infundis acescit погов. H — в грязный сосуд что ни влей, оно (непременно) прокиснет -
3 cerno
crēvī, crētum, ere [одного корня с cribrum ]1) (без pf. и supin.) (тж. oculis c. L etc.) различать, разбирать, замечать, видетьnisi prope admōta non c. PM — видеть лишь самое близкое (т. е. быть близоруким)hic, quem cernimus, mundus C — этот, зримый нами мир2) иметь в виду, учитыватьhisce ego rebus exempla adjungerem, nisi, apud quos oratio haberetur, cernerem C — я добавил бы к этому примеры, если бы не учитывал, перед кем произносится речь3) познавать, узнаватьc. animo aliquid C etc. — (мысленно) представлять себеfortis animus et magnus duabus rebus cernitur C — мужественный и великий характер узнаётся по двум признакамjustitia in suo cuique tribuendo cernatur C — правосудие следует рассматривать, как воздаяние каждому должного (по заслугам)4) решать, определятьquodcumque senatus creverit, agunto C — что бы сенат ни определил, должно быть приведено в исполнениеc. inter se ferro V — решать споры мечом5) решаться (facere aliquid Vr etc.)c. hereditatem Pl, O — решиться на вступление во владение наследством (принять наследство)7) просеивать (farinam cribro PM, in cribris O, per cribrum Cato) -
4 constitutio
cōnstitūtio, ōnis f. [ constituo ]1) установление, учреждение, организация, устройство ( naturae C)2) конституция ( rei publicae C)3) постановление, утверждение, определение ( summi boni C); распоряжение, приказ (praetoris VM; quodcumque imperator per epistulam constituit..., haec sunt quae constitutiones appellantur Dig)4) состояние, положение (causae rhH.)de constitutione alicujus rei scribere C — писать о положении чего-л.c. firma corporis C — крепкое телосложение -
5 ferio
—, —, īre1)а) ударять, бить, толкать, колоть, поражать (f. frontem, adversarium, parietem aliquā re C)nec semper feriet quodcumque minabitur arcus погов. H — лук не всегда попадает в ту цель, которой грозил онб) штурмовать ( murum arietibus Sl)f. oculos C или oculorum acies Lcr — поражать взгляд (бросаться в глаза)f. verba palato H — произносить слова, говоритьf. carmina lyra O — бряцать на лире или сочинять стихи2) перерубать, рассекать ( retinacula stricto ferro V)f. mare V — грести, плыть по морю4) закалывать ( agnam H); заключать (foedus C, L) ( с обрядом заклания жертвенного животного)5) убивать ( hostem Sl); обезглавливать ( aliquem secūri C)6) обманывать (aliquem Pl, Prp)7) достигать, касаться (ferit aethera clamor V; sol radiis ferit cacumina O)f. sidera vertice H — касаться головой звёзд (т. е. вознестись до небес)8) облагать ( aliquem munĕre Ter); карать ( aliquem centum librarum auri CJ) -
6 populabilis
populābilis, e [ populor ]quodcumque fuit populabile flammae O — всё, что могло быть уничтожено огнём -
7 retro
I retrō adv.1) назад или прочь ( fugere H); обратно, вспять ( vertere sidera V)2) сзади, позади (r. atque a tergo C)3) прежде, до, назад (r. usque ad Romulum C)quodcumque r. est H — всё, что прошло, прошлоеr. principes Lampr — прежние принцепсыstipendia r. debita Lampr — не выплаченное за прошлое жалованье4) наоборот, с другой стороны (nunc vide rursus r. C)r. vivere Sen — вести извращённый образ жизниII retrō praep. cum acc. (очень редко)за, позади (r. metas Ap) -
8 sublego
sub-lego, lēgī, lēctum, ere1) подбирать (s. quodcumque jaceret inutĭle H)2) похищать, красть ( liberos parentibus Pl)3) подслушивать (alicujus sermonem Pl; carmina V)4) избирать вместо (кого-л.) (s. aliquem in locum demortui L) -
9 quicumque
quicumque quicumque, quaecumque, quodcumque какой бы то ни было -
10 causa
1) причина, а) вообще причина чего-нибудь causam praestare, praebere mortis (1. 7. § 6. 1. 51. pr. D. 9, 2. 1. 4 § 1. 1. 15. pr. D. 48, 8), causam praestare discidii (1. 12 § 13. D. 38, 5); (Gai. I. 18. 74. 29. 32. 38. 41. 66. III. 5, erroris causae probatio, I. 67. 75. 87. II. 142);b) как причина действия человека (мотив - цель); (1. 1 § 2. D. 43, 17. 1. 1 § 5 D. 3, 1. 1. 51. pr. D. 3, 3), именно = justa causa, достаточный повод (Gai. I. 53. supra modum et sine causa in servos suos saevire, sine causa servum suum occidere); § 4-6 I. 1, 6. 1. 9. § 1 D. 26, 8. 1. 9. 11. 15. § 2-4. 1. 16. 25. D. 40, 2); (1. 15 § 2. D. 1, 7), часто также c прибавлением justa causa, напр. justae causae, cur judicium arripere nolit (1. 45 pr. D 3, 3); (1. 17. § 3 D. 22, 1); (1. 30 § 2 D. 3, 5. 1. 36. D. 40, 5); (1. 3 D. 4, 1); 1. 25 pr. D. 22, 3);
c) главное побуждение, которое вызывает какое-нибудь действие, оказывание услуг, предоставление кому-нб. имущественных выгод: иногда обоз. юридический акт, который содержит в себе эту причину; также повод, побуждающий делать завещательные или дарственные распоряжения в пользу третьих лиц (§ 31 J. 2, 20. 1. 17 § 2. 3. 1. 72 § 6 D. 35, l). - justa causa, причина, оправданная уважительными обстоятельствами, j. c. erroris = с. justi erroris, j. с. traditionis, pollicitationis etc. (1. 25. pr. D. 22, 3. 1. 31 pr. D. 41, 1. 1. 1 § 1 D. 50, 12), causa in praeteritum confertur (1. 12 D. 35, 1), (1. 194 D. 50, 16), dotis causa perpetua est (1. 1 D. 23, 3). - a) causa possessionis обознач. законное основание владения т. е. владелец должен доказать титул, на основании которого он владеет (1. 3 § 4. 19. 1. 19 § 1 D. 41, 2), sive vera sit, sive falsa (1. 5 D. 6, 2), causae acquirendi (1. 3 § 21 eod 1. 36 D. 41, 1), lucrativa causa (1. 82 pr. D. 30. 1. 19 D. 44, 7). - b) при обязательных отношениях саusa (civilis) есть внешний признак, доставляющий доказательство, что стороны действительно приняли на себя обязательство (pr. J. 1, 21), causa, ex qua certum petatur (1. 9 pr. D. 12, 1. ср. 1. 18 D. 46, 4. 1. 11 D. 50, 16), ex causa emtionis in creditum labire, обязательство, вытекающее из договора купли-продажи, превратить в обязательство из займа (1. 3 § 3 D. 14, 6);
2) заковное основание свойства, особенности предмета, causa actionis, 1. 27 D. 44, 2., ex с. adjecta petere, 1. 11 § 2. eod., c. conditionis, 1. 96 § 4 13. 46, 3., ex noxali c. agere, D. 2, 9. 3) causa после родительн. пад. обоз. цель юриди-ческого акта, напр. conditionis implendae causa dare, 1. 30 § 7 D. 35, 2, donandi, credendi, contrahendi causa, 1. 20 D. 12, 1. 1. 65 § 4 D. 36, 1. 1. 25 § 1 D. 44, 7. 1. 49 D. 46, 3. 4) дело, in publicis causis filius fam. loco patrisfam. habetur (1. 9 D. 1, 6), certarum rerum vel causarum testamento tulor dari non potest (1. 12 D. 26, 2);causa debendi, законное основание долга (1. 49 § 2 D. 15, 1). Иногда causa обоз. источник обязательств, obl. nascuntur ex variis causarum figuris (1. 1 pr. D. 44, 7). - г) в учении о кондикциях обозн. causa побудительную причину предоставления кому-нб. имущественную выгоду, в том смысле, что то, что было дано без основания, можно требовать назад (tit. D. 12, 7. D. 12, 4. D. 12, 5).
5) спор, процесс: causam agere (см. s. 9), audire (см. s. 5a);causam perorare (Gai. IV. 15).
causae suae adesse (1. 69 D. 3, 3);
causam suam prodere (1. 4 § 4 D. 3, 2);
de causis cognoscere (1. 10 D. 1, 18);
causae cognitio (см.); (1. 1 § 3 D. 3, 6);
c. existimationis (1. 103 D. 50, 16. 1. 104 D. 50, 17);
bona, mala c. (1. 63 § 2 D. 21, 2. 1. 30 D. 34, 3);
nova instrumenta causae suae reperire (1. 27 D. 44, 2);
eandem c. facit origo petitionis (1. 11 § 4 eod.);
causa cadere (см. s. 2);
causam perdere (1. 63 § 2. D. 21, 2);
causam dicere, защищаться (1. 25 § 1 D. 29, 5);
6) положение, отношение: ип pristinam c. reverti (l. 6 pr. D. 1, 8);causas dicere, orare, вести дела (1. 1. 2 § 43 D. 1, 2); отсюда causidicus, адвокат (1. 6 C. 2, 6), causidicina, должность адвоката (1. 188 C. Th. 12, 1).
pristinam c. restituere, praeteritam c. sarcire (1. 1 § 31. 1. 3 § 17. D. 43, 16), in eandem c. restituere (1, 9 § 1. eod.);
in eandem c. exhibere, sistere (1. 1 pr. § 1. D. 2, 9);
in causa redhibitionis s. in ea c. esse, ut redhiberi debeat (1. 10 § 21. 33 pr. D. 21, 1);
causa melior - deterior (1. 5 D. 2, 9. 1. 27 § 3 D. 2, 14. 1. 87 D. 50, 17), melior est c. possidentis (1. 126 § 2. 1. 128 pr. eod.);
emtoris c. eadem esse debet, quae fuit auctoris (1. 156 § 3 eod.);
c. servilis (1. 3 § 1 D. 4, 5), statuliberi (1. 2 pr. D. 40, 7), de alterius causa et facto non scire, de facti causa errare (1. 3 pr. D. 22, 6. 1. 10 D. 26, 5);
7) особ. юридическое отношение, c. proprietatis (1, 30 § 2 D. 41, 1);in c. caduci esse (см. caducus s. 2).
c. bonorum, обозначая собственность (1. 52 § 1 D. 45, 1);
extra c. bonorum defuncti computari (1. 68 D. 31); (1. 52. D. 41, 2);
o. hereditaria, наследственное отношение (1. 5 § 5 D. 36, 4), c. legati (1. 11 § 3. 1. 91 § 2 D. 30), obligationis, обязательное (1. 20 D. 24, 1);
debiti, долговое (1. 7 pr. D. 12, 4);
naturalium obligationum (1. 40 pr. D. 36, 1);
e. naturalis = obligatio nat. (1. 3 § 7 D. 2, 2);
in totam c. spondere, ручаться за все долги (1. 91 § 4 D. 45, 1); ип оmnem с. acceptus fidejussor (1. 56 § 2 D. 46, 1); ип оmnem с. conductionis se obligare (1. 54 pr. D. 19, 2);
in omnem c. emti fidem adstringere (1. 5 C. 4, 54);
omnis c. adversus rerum et fidejassorem dissoluta (1. 7 § 1 D. 2, 15);
in duriorem s. leviorem c. adhiberi, accipi, о поручителях, которые обязываются к долгу большому или меньшему, против обязательства главного должника (1. 8 § 7. 1. 34 D. 46, 1);
ex c. fidejussionis s. accessionis liberari (1. 5 D. 46, 1. 1. 95 § 3 D. 46, 3), (1. 4 § 1. D. 22, 1); in causam pignoris cadere (см. cadere s. 4);
pignoris c. perimitur (1. 1 § 2 D. 20, 1);
totius pignoris, pignorum c. (1. 6 pr. 1. 13 D. 20, 4);
pignoris causam habere, иметь право залога (1. 4 D. 42, 6);
indivisa pignoris causa (1. 55 D. 21, 2);
privilegia causae, связанные с юридическим отношением, против. priy. personae, личные преимущества (1. 196 D. 50, 17);
8) юридические свойства предмета, со всеми правами, обязанностями, доходами и убытками, tota causa fundi (1. 30 § 3 D. 32);causae magis, quam personae beneficium praestare (1. 29 D. 42 1), non causae, sed personae succurrere (1. 42, D. 26, 7).
fundus cum sua causa transit (1. 18 § 2 D. 13, 7); (1. 67 D. 18, 1. 1. 2 pr. 1. 36 D. 40, 7); если говорится о restitutio, exhibitio или praestatio omnis causae, то под causa разумеется совокупность всех доходов, которые потерял истец вследствие того, что не владел вещью (потерянная прибыль) (1. 31 pr. D. 12, 1. 1. 12 pr. D. 4, 2. 1. 20. D. 6, 1. 1. 9 § 7 D. 10, 4. 1. 1 § 24 D. 16, 3. 1. 8 § 6 D. 43, 26. 1. 35. 246 § 1 D. 50, 16);
causam s. omnem c. praestare (1. 17 § 1 D. 6, 1. 1. 2. 3 § 1. 1. 8 D. 22, 7);
9) сущность, значение, понятие: c. juris honorarii (1. 95 § 3 D. 46, juris et voluntatis (1. 77 § 12 D. 31), contractus (1. 8 pr. D. 17, 1). in causam fideicomm. et codicillorum vim prioris testam. convertere (1. 19 pr. D. 29, 1);rei causam exhibere (§ 3 J. 4, 17).
ad causam testamenti pertinere videtur id, quodcumque quasi ad testam. factum sit (1. 2 § 2 D. 29, 3. 1. 1 § 2. 6 D. 43, 5);
10) случай, de quibus causis scriptis legibus non utimur etc. (1. 32 pr. D. 1, 3);omissa causa testamenti ab intest. hereditatem possidere (tit. D. 29, 4).
in causa jus positum est (1. 52 § 2 D. 9; 2);
alia c. est si etc. (1. 29 D. 41, 2. 1. 12 § 3 D. 46, 3);
11) вид, способ, quatuor c. obligationum (1. 44 pr. 1). 44, 7 и, quatuor c. exsecutione obligationis (1. 85 pr. D. 45, 1);ex causa (смотря по обстоятельствам) succurrere (1. 11 pr. D. 44, 2).
12) определение (1. 1 § 6 D. 7, 9).c. faciendi (1. 218 D. 50, 16).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > causa
-
11 quicumque
, quaecumque, quodcumque (m,f,n) pron. relat.кто бы ни, всякий кто, какой бы ни
См. также в других словарях:
Quodcumque ostendis mihi sic, incredulus odi. — См. Хоть знаю, да не верю … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
New England Girls' School — Latin: Quodcumque Facitis Ex Animo Operamini Whatsoever you do, do it heartily Location … Wikipedia
List of compositions by Giovanni Pierluigi da Palestrina — This is a list of compositions by Giovanni Pierluigi da Palestrina, sorted by genre. The volume (given in parentheses for motets) refers to which volume of the Breitkopf Härtel complete edition the work can be found in. Six of the volumes of… … Wikipedia
власть правителя — При всем разнообразии существующих подходов к определению природы В.и, в ней представляется правомерным видеть прежде всего комплекс разнообразных межчеловеческих отношений, приводящих к наделению отдельных личностей, групп людей,… … Словарь средневековой культуры
RYSVICUM i. e. RYSWYK — RYSVICUM, i. e. RYSWYK pagus celebris, et peramoenus Hollandiae, suburbanus Hagae Comitum, Potentissimi, Augustissimi, Felicissini, Serenissimi VILHELMI III. Magnae Britanniae Regis, Castro sumptuosissimo, magnificentissimo nobilitatus; in cuius… … Hofmann J. Lexicon universale
Discworld (world) — The Discworld as it appears in the SkyOne adaptation of The Colour of Magic. The Discworld is the fictional setting for all of Terry Pratchett s Discworld fantasy novels. It consists of a large disc (complete with edge of the world drop off and… … Wikipedia
Franz Vorrath — Weihbischof Franz Vorrath weiht als Diözesanadministrator die neueröffnete Essener Domschatzkammer Franz Vorrath (* 9. Juli 1937 in Essen Stoppenberg) ist Weihbischof in Essen. Inhaltsverzeichnis … Deutsch Wikipedia
Supererogation — (von lateinisch super über , oberhalb und erogare verteilen , spenden ) bezeichnet in der Ethik (vor allem der theologischen Ethik) Handlungen, mit denen jemand mehr tut, als seine Pflicht verlangt. Inhaltsverzeichnis 1 Theologie 2 Philosophie 3… … Deutsch Wikipedia
хоть знаю, да не верю — Ср. Заметили мне, что Мазепа слишком у меня злопамятен: что малороссийский гетман не студент и за пощечину или за дергание усов мстить не захочет! опять история, опроверженная литературною критикою, опять: хоть знаю, да не верю. А.С. Пушкин.… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона
Хоть знаю, да не верю — Хоть знаю, да не вѣрю. Ср. Замѣтили мнѣ, что Мазепа слишкомъ у меня злопамятенъ: что малороссійскій Гетманъ не студентъ и за пощечину или за дерганіе усовъ мстить не захочетъ! опять исторія, опроверженная литературною критикою, опять: хоть знаю,… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Cadran solaire — à Cracovie avec tracé d arcs diurnes. À côté du bandeau marquant, en noir sur fond blanc, les heures matinales (VII à IX, à gauche) et vespérales (III à VI, à droite), figurent au revers du bandeau marquant les heures proches de midi (X à XII et… … Wikipédia en Français