Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

pliny+the+elder

  • 41 claritas

    clārĭtas, ātis, f. [clarus], clearness, brightness, splendor (in good prose, most freq. in the post-Aug. per.).
    I.
    Prop.
    A.
    Of objects affecting the sight (so for the most part only in Pliny the elder):

    sidus Veneris claritatis tantae (est), ut, etc.,

    Plin. 2, 8, 6, § 37; cf. id. 2, 8, 6, § 30; 23, 4, 41, § 84: matutina, id. 9, 35, 54, § 107:

    visus,

    id. 31, 10, 46, § 116; cf.

    oculorum,

    id. 18, 11, 29, § 114; 20, 10, 42, § 108: AD CLARITATEM (sc. oculorum), for clearness of sight (label of an ointment box), Inscr. Orell. 4234.—
    B.
    Of objects affecting the hearing, distinctness, clearness:

    claritas in voce,

    Cic. Ac. 1, 5, 19:

    sonituum chordarum,

    Vitr. 5, 3, 8:

    vocis,

    Quint. 6, prooem. §

    11: vocalium,

    id. 9, 4, 131; 11, 3, 41.—
    II.
    Trop.
    A.
    Intellectually, clearness, distinctness, perspicuity (rare):

    pulchritudinem rerum claritas orationis illuminat,

    Quint. 2, 16, 10; so id. 8, 3, 70; Cod. Th. 1, 1, 6, § 1.—
    B.
    Morally, celebrity, renown, reputation, splendor, high estimation (so most freq.; several times in Cicero, who never uses claritudo, while in Sallust only claritudo is found, q. v.; cf.

    also amplitudo, splendor, nobilitas, gloria): num te fortunae tuae, num amplitudinis, num claritatis, num gloriae poenitebat?

    Cic. Phil. 1, 13, 38, id. Div. 2, 31, 66:

    quae ex multis pro tuā claritate audiam,

    id. Fam. 13, 68, 1, cf. Quint. 3, 7, 11:

    viri claritate praestantes,

    Nep. Eum. 3, 3:

    nominis, Auct. B. Afr. 22: generis,

    Quint. 8, 6, 7; cf. id. 5, 11, 5; 3, 7, 11:

    natalium,

    Tac. H. 1, 49:

    personarum,

    Plin. Ep. 2, 14, 1:

    Herculis,

    Tac. G. 34 fin.:

    vino Maroneo antiquissima claritas,

    Plin. 14, 4, 6, § 53:

    litterarum,

    id. 14, 4, 5, § 44:

    herbarum (i.e. nobiliores herbae),

    id. 24, 19, 120, § 188.—In plur.:

    claritates operum,

    Plin. 35, 8, 34, § 53:

    ingeniorum,

    id. 37, 13, 77, § 201.

    Lewis & Short latin dictionary > claritas

  • 42 historia

    histŏrĭa, ae, f., = historia, a narrative of past events, history (syn.: annales, fasti).
    I.
    Lit.:

    historia testis temporum, lux veritatis, vita memoriae, magistra vitae, nuntia vetustatis, qua voce alia nisi oratoris immortalitati commendatur?

    Cic. de Or. 2, 9, 36:

    erat enim historia (initio) nihil aliud nisi annalium confectio, etc.,

    id. ib. 2, 12, 51 sq.; cf. id. Leg. 1, 2, 5 sq.; Gell. 5, 18; Plin. Ep. 5, 8;

    v. the art. annalis: videtisne, quantum munds sit oratoris historia?... Nam quis nescit, primam esse historiae legem, ne quid falsi dicere audeat? deinde ne quid veri non audeat? ne qua suspicio gratiae sit in scribendo? ne qua simultatis? etc.,

    Cic. de Or. 2, 15, 62 sq.:

    huic generi historia finitima est, in qua et narratur ornate et regio saepe aut pugna describitur: interponuntur etiam contiones et hortationes, sed in his tracta quaedam et fluens expetitur, non haec contorta et acris oratio,

    id. Or. 20, 66:

    nihil est in historia pura et illustri brevitate dulcius,

    id. Brut. 75, 262:

    Italici belli et civilis historia,

    id. Fam. 5, 12, 2; id. Leg. 1, 2, 5:

    historia nec institui potest nisi praeparato otio, nec exiguo tempore absolvi,

    id. ib. 1, 3, 9:

    apud Herodotum, patrem historiae,

    id. ib. 1, 1, 5:

    hic (Sallustius) historiae major est auctor,

    Quint. 2, 5, 19:

    obscura est historia Romana,

    Cic. Rep. 2, 18; cf.:

    cum historiae cuidam tamquam vanae repugnaret,

    Quint. 1, 8, 20:

    si historiae lectione discipulos instruxerit,

    id. 2, 5, 1:

    res memoranda novis annalibus atque recenti historia,

    Juv. 2, 103:

    quidquid Graecia mendax audet in historia,

    id. 10, 175:

    auctor historiae Graecae gravissimus,

    Gell. 1, 11 init.:

    Sabinus, secutus quosdam historiae scriptores, dicit, etc.,

    id. 7, 7, 8:

    certus Romanae Historiae auctor,

    Val. Max. 1, 7, 6.— Prov.: historiam scribere, to inform one's self accurately of any thing, to see a thing for one's self:

    in scirpo nodum quaeris: quin nos hinc domum Redimus, nisi si historiam scripturi sumus?

    Plaut. Men. 2, 1, 23.—In plur.:

    simiae improbitatem historiis Graecis mandatam esse demiror,

    Cic. Div. 2, 32, 69:

    concessum est rhetoribus ementiri in historiis,

    id. Brut. 11, 42:

    nihil in historiis supra Pontificum annales haberemus,

    Quint. 10, 2, 7; 12, 4, 1:

    historiarum scriptor,

    id. 3, 8, 49; so,

    scriptores,

    Juv. 7, 98:

    non orationes modo, sed etiam historias legere,

    Quint. 3, 8, 67; cf. id. 2, 18, 5:

    tuque pedestribus Dices historiis proelia Caesaris,

    Hor. C. 2, 12, 10.—
    II.
    Transf., in gen.. a narrative, account, tale, story.
    A.
    In abstr.:

    historiam veterem atque antiquam haec mea senectus sustinet,

    Plaut. Trin. 2, 2, 100:

    si quid in ea epistula fuit historia dignum, scribe quam primum, ne ignoremus,

    Cic. Att. 2, 8, 1:

    et quia narrationum tres accepimus species: fabulam... argumentum... historiam, in qua est gestae rei expositio, etc.,

    Quint. 2, 4, 2:

    maxima de nihilo nascitur historia,

    Prop. 2, 1, 16:

    hactenus historiae: nunc ad tua devehar astra,

    id. 4 (5), 1, 119; cf.:

    satis historiarum est,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 50:

    amarae,

    Hor. S. 1, 3, 89; id. C. 3, 7, 20; Ov. Am. 2, 4, 44.—Hence: Naturalis Historia, the title of the encyclopœdical work of Pliny the Elder. —Historia, a surname of C. Julius Hyginus, Suet. Gramm. 20.—
    * B.
    Concr., a subject of discourse:

    tu quoque uti fieres nobilis historia,

    Prop. 1, 15, 24.

    Lewis & Short latin dictionary > historia

  • 43 convolvo

    con-volvo, volvi, vŏlūtum, 3, v. a., to roll together, roll up, roll round (first freq. in the post-Aug. per., esp. in Pliny the elder).
    I.
    Lit.:

    ignis semina convolvunt venti,

    Lucr. 6, 200 sq.:

    se sol,

    Cic. Div. 1, 23, 46:

    lubrica terga coluber,

    Verg. A. 2, 474 (in acc. with Hom. Il. 22, 95: drakôn helissomenos):

    rapta turbines,

    Sen. Ep. 94, 67:

    se venae arborum,

    Plin. 16, 39, 76, § 198 al. —So in part. perf.:

    convoluti in semet dracones,

    Plin. 10, 72, 92, § 197:

    aër ignavo globo torpet,

    id. 2, 8, 6, § 33; 11, 37, 45, § 124 al.— Poet.:

    gentes mare,

    i. e. involved by inundating, Luc. 4, 623.—Medial: pennis convolvitur Ales, Cic. poët. N. D. 2, 44, 113.—
    B.
    Esp.
    1.
    To fasten together, interweave, interlace:

    testudo convoluta omnibus rebus, quibus ignis jactus et lapides defendi possent,

    Caes. B. C. 2, 2:

    spartum convolutum osseis iligneisve conamentis,

    Plin. 19, 2, 7, § 27.—
    2.
    Of a written book or roll of manuscript, to unroll and roll up, as one reads; hence, to look over:

    magnam partem (historiae),

    Sen. Contr. 5 (10), prooem. § 8.—
    II.
    Trop.: Gallograeciam quoque Syriatici belli ruina convolvit, involved, Flor. 2, 11, 1 (in Sen. Ep. 40, 2, the right read. is convellere).

    Lewis & Short latin dictionary > convolvo

  • 44 disseco

    dis-sĕco ( dissĭc-), ŭi, ctum, 1, v. a., to cut asunder, cut in pieces, cut up, dissect (post-Aug.;

    esp. freq. in Pliny the elder— cf.: seco, meto, findo, scindo): unionem,

    Plin. 9, 35, 58, § 121:

    pectus,

    id. 11, 37, 70, § 185:

    caput viperae,

    id. 29, 4, 21, § 69:

    mures,

    id. 30, 9, 23, § 76:

    ranas,

    id. 32, 9, 36, § 111:

    multos medios serra,

    Suet. Calig. 27; App. M. 8, p. 214.—
    II.
    Trop.:

    dissecari cordibus suis,

    to be cut to the heart, Vulg. Act. 7, 54 al.

    Lewis & Short latin dictionary > disseco

  • 45 dissico

    dis-sĕco ( dissĭc-), ŭi, ctum, 1, v. a., to cut asunder, cut in pieces, cut up, dissect (post-Aug.;

    esp. freq. in Pliny the elder— cf.: seco, meto, findo, scindo): unionem,

    Plin. 9, 35, 58, § 121:

    pectus,

    id. 11, 37, 70, § 185:

    caput viperae,

    id. 29, 4, 21, § 69:

    mures,

    id. 30, 9, 23, § 76:

    ranas,

    id. 32, 9, 36, § 111:

    multos medios serra,

    Suet. Calig. 27; App. M. 8, p. 214.—
    II.
    Trop.:

    dissecari cordibus suis,

    to be cut to the heart, Vulg. Act. 7, 54 al.

    Lewis & Short latin dictionary > dissico

  • 46 Плиний старший

    General subject: Pliny the Elder

    Универсальный русско-английский словарь > Плиний старший

  • 47 Plinio il Vecchio

    Plinio il Vecchio
    Pliny the Elder
    \
    →  vecchio

    Dizionario Italiano-Inglese > Plinio il Vecchio

  • 48 Cum grano salis

    With a grain of salt. (Pliny the Elder?)

    Latin Quotes (Latin to English) > Cum grano salis

  • 49 Malum quidem nullum esse sine aliquo bono

    There is, to be sure, no evil without something good. (Pliny the Elder)

    Latin Quotes (Latin to English) > Malum quidem nullum esse sine aliquo bono

  • 50 concorporo

    con-corpŏro, āvi, ātum, 1, v. a., to unite in one body, to incorporate (except in Pliny the elder, only in late Lat.):

    aliquid cum melle,

    Plin. 22, 24, 53, § 113:

    vitiligines,

    id. 27, 12, 90, § 112:

    scopuli concorporati,

    Amm. 22, 8, 15:

    concorporatus ecclesiae,

    Tert. Pud. 15:

    medicamen concorporatum,

    Marc. Emp. 36.

    Lewis & Short latin dictionary > concorporo

  • 51 congrego

    con-grĕgo, āvi, ātum, 1, v. a., to collect into a flock or herd, to assemble.
    I.
    Prop. (rare;

    mostly in Pliny the elder): oves,

    Plin. 8, 47, 72, § 188.—Mid.:

    apium examina congregantur,

    collect in swarms, Cic. Off. 1, 44, 157; cf. id. N. D. 2, 48, 124:

    cetera animantia congregari videmus,

    Plin. 7, prooem. 1, §

    5: cum ceteris,

    id. 8, 22, 34, § 81:

    in loca certa,

    id. 10, 23, 31, § 61:

    se ad amnes (ferae),

    id. 8, 16, 17, § 42.—More freq. (in good prose; esp. freq. in Cic.),
    II.
    In gen., to collect or assemble a multitude together, to unite, join, associate.
    A.
    Lit.:

    dissipatos homines,

    Cic. Tusc. 1, 25, 62; cf.:

    dispersos homines in unum locum,

    id. de Or. 1, 8, 33:

    se unum in locum ad curiam,

    id. Phil. 14, 6, 15:

    dissipatos (homines) unum in locum,

    id. Sest. 42, 91:

    multitudinem fugitivorum unum in locum,

    id. Par. 4, 1, 27; Tac. A. 1, 28 fin.:

    hominem in idem Vettii indicium atque in eundem hunc numerum,

    Cic. Vatin. 10, 25.—With cum:

    se cum aequalibus,

    Cic. Fin. 5, 15, 42; id. Quint. 16, 52; id. Rab. Perd. 7, 21 fin. —With dat.:

    cum illis moror quibus me tempus aliquod congregavit,

    Sen. Ep. 62, 2.— Absol.:

    deterrimum quemque,

    Tac. A. 1, 16 fin. —Mid.:

    secedant improbi, unum in locum congregentur,

    Cic. Cat. 1, 13, 32:

    in fano congregantur commentandi causā,

    id. Div. 1, 41, 90:

    in Academiā congregati,

    id. Ac. 1, 9, 34:

    armati locis patentibus congregantur,

    Liv. 24, 21, 9:

    congregabantur undique ad Titum Tatium,

    id. 1, 10, 1:

    quanta vis oriens et congregata,

    Cic. Dom. 25, 67:

    Gamphasantes nulli externo congregantur,

    Plin. 5, 8, 8, § 45:

    ciconiae abiturae congregantur in certo loco,

    id. 10, 23, 31, § 61:

    cuncti deinde ad portum congregantur,

    Just. 19, 2, 10:

    inter se,

    Tac. A. 1, 30:

    in urbe,

    id. H. 3, 82. —And in tmesis:

    conque gregantur,

    Lucr. 6, 456.—Prov.:

    pares cum paribus facillime congregantur,

    Cic. Sen. 3, 7.—
    B.
    Trop. (rare; mostly in Quint.), to collect, accumulate:

    argumenta infirmiora,

    Quint. 5, 12, 4:

    verba,

    id. 9, 3, 45; cf.

    turbam (verborum),

    id. 10, 1, 7; cf. congregatio, II.

    Lewis & Short latin dictionary > congrego

  • 52 crassesco

    crassesco, ĕre, v. inch., to grow thick, to thicken, grow dense or hard, grow large or fat (post-Aug.;

    most freq. in Pliny the elder): turtures milio, etc.,

    Col. 8, 9, 2:

    sues,

    Plin. 13, 18, 32, § 110:

    ceparum capita,

    id. 19, 6, 32, § 103:

    pili quadrupedibus senectute,

    id. 11, 39, 94, § 231:

    mel (opp. dilutum),

    id. 11, 13, 13, § 32; cf.:

    vinum vetustate,

    id. 23, 1, 22, § 40:

    aër in nubes,

    id. 2, 43, 44, § 114:

    crassescente limo,

    id. 33, 5, 26, § 86.

    Lewis & Short latin dictionary > crassesco

  • 53 excalfacio

    ex-calfăcĭo, no perf., factum, 3, v. a., to warm, to heat (post-Aug.;

    esp. freq. in Pliny the Elder): excalfacit,

    Plin. 21, 20, 82, § 139; 21, 21, 89, § 155:

    excalfieri,

    id. 24, 7, 28, § 42; Scrib. Comp. 158:

    lacus sole excalfactus,

    Plin. 37, 2, 11, § 37; 37, 10, 54, § 148:

    ad excalfaciendos nervos,

    id. 21, 22, 93, § 163.

    Lewis & Short latin dictionary > excalfacio

  • 54 restito

    rēstĭto, āre, v. freq. n. [resto], to stay behind, to loiter, tarry, hesitate (ante-class., and several times in Liv. and Pliny the Elder): restitant, occurrunt, obstant, etc., Enn. ap. Non. 147, 10 (Sat. 5 Vahl.):

    me miserum restitando reddiderunt,

    Plaut. Capt. 3, 2, 3:

    at enim restitas,

    Ter. Eun. 4, 4, 1; Liv. 7, 39 fin. Drak.; 10, 19; 30, 31; Plin. 18, 16, 19, § 50: Menelaus me objurgat? id meis rebus regimen restitat, Enn. ap. Rufin. Fig. § 11, p. 205 Ruhnk. (Trag. v. 264 Vahl.).

    Lewis & Short latin dictionary > restito

  • 55 schistos

    schistos, a, on, adj., = schistos, split, cleft, divided; a t. t. in Pliny the Elder: lapis, that easily cleaves or cracks, fissile, schistose, a name given to a kind of red oxide of iron, Plin. 29, 6, 38, § 124; 33, 4, 25, § 84; 36, 20, 37, § 144:

    lac,

    i. e. curdled, id. 28, 9, 33, § 126:

    caepa, a peculiar kind,

    id. 19, 6, 32, § 101:

    alumen,

    id. 31, 7, 39, § 79.

    Lewis & Short latin dictionary > schistos

  • 56 spisso

    spisso, āvi, ātum, 1, v. a. [id.].
    I.
    Lit., to thicken, make thick, condense ( poet. and in post-Aug. prose; esp. freq. in Pliny the elder; cf.

    denso): omne lac igne spissatur,

    Plin. 11, 41, 96, § 238; so,

    spissatum lac,

    id. 20, 7, 24, § 58:

    farinae modo spissatur in panem,

    id. 13, 4, 9, § 47:

    ignis densum spissatus in aëra transit,

    Ov. M. 15, 250; cf. Luc. 4, 77:

    (aquilo) sanum corpus spissat,

    Cels. 2, 1 med.; cf. Plin. 26, 13, 83, § 134; Sen. Ep. 90, 10.—
    * II.
    Trop., to urge on, hasten an action, i. e. to perform it more rapidly:

    spissare officium,

    Petr. 140.

    Lewis & Short latin dictionary > spisso

  • 57 Gains Plinius Secundus

    See: Pliny the Elder

    Biographical history of technology > Gains Plinius Secundus

  • 58 Gaius Plinius Secundus

    See: Pliny the Elder

    Biographical history of technology > Gaius Plinius Secundus

  • 59 Metallurgy

    [br]
    Agricola, Georgius
    Momma, Jacob
    Pliny the Elder
    Song Yingxing

    Biographical history of technology > Metallurgy

  • 60 convenio

    con-vĕnĭo, vēni, ventum, 4 ( fut. convenibo, Plaut. Cas. 3, 2, 18), v. n. and a.
    I.
    To come together, meet together, assemble (class. and freq.).
    A.
    In gen.:

    milites, qui ex provinciā convenerant,

    Caes. B. G. 1, 8:

    omnes... eo convenerant,

    id. ib. 3, 16:

    totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,

    id. ib. 1, 30:

    quanto multitudo hominum ad hoc judicium,

    Cic. Rosc. Am. 5, 11:

    amici privatique hospites ad eum defendendum convenerunt,

    Nep. Timoth. 4, 2:

    ad clamorem hominum,

    Caes. B. G. 4, 37:

    ad delectationem,

    Quint. 3, 4, 6:

    Pericles, cum haberet collegam Sophoclem, iique de communi officio convenissent,

    id. Off. 1, 40, 144:

    nunc ita convenimus, ut possemus dicere, etc.,

    id. Phil. 3, 2, 5:

    quoniam convenimus ambo,

    Verg. E. 5, 1; id. A. 1, 361 al.—With the place to or at which, usu. designated by in and acc.:

    mei capitis servandi causā Romam Italia tota convenit,

    Cic. Pis. 15, 34; id. Div. 2, 23, 50:

    unum in locum omnes,

    Caes. B. G. 4, 19:

    in coetus scholarum,

    Quint. 2, 9, 2:

    in consilium frequentes,

    Cic. Verr. 2, 2, 29, § 71:

    reguli in unum convenere,

    Sall. J. 11, 2:

    tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire,

    Cic. Agr. 2, 5, 12:

    et ex proximis hibernis et a Caesare conventura subsidia,

    Caes. B. G. 5, 28 fin.: convenientis manus dissipare, Auct. B. G. 8, 6.—Rarely with in and abl., or with advv. of place (mostly post-Aug.):

    uno in loco omnes adversariorum copiae convenissent,

    Cic. Div. 2, 24, 52 B. and K.; cf.: quanta illic multitudo convenisse dicebatur, id. Verr. 2, 2, 66, § 160 B. and K. (al. illuc):

    in coloniā Agrippiensi in domum privatam conveniunt,

    Tac. H. 4, 55.—
    2.
    Transf., of inanim. and abstr. subjects:

    munera multa huc ab amatoribus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 44:

    huc convenit utrumque bivium,

    Plin. 6, 28, 32, § 144; cf.:

    oppi dum in quo omnis negotiatio ejus (Arabiae) convenit,

    id. 6, 28, 32, § 157:

    cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur,

    Cic. Rosc. Am. 22, 62; so id. ad Q. Fr. 1, 4, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    Publicist. t. t. of civil communities which belong in jurisdiction to some chief city:

    ex his civitatibus, quae in id forum convenirent,

    Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:

    Carthaginem conveniunt populi LXV.,

    Plin. 3, 3, 4, § 25; cf.:

    ibi Aethiopicae convenere naves,

    id. 5, 28, 29, § 105.—
    2.
    Jurid. t. t.:

    in manum, of a woman who in marriage (by usus, confarreatio, or coëmptio, q. v.) comes into the hands (manus) of her husband,

    Cic. Fl. 34, 84; id. Top. 3, 14; Quint. 5, 10, 62; Gai Inst. 3, 84:

    viro in manum,

    Cic. Top. 4, 23:

    in manum flaminis,

    Tac. A. 4, 16 et saep.—

    In the same sense: in matrimonium alicujus,

    Dig. 45, 1, 121, § 1:

    in matrimonium cum viro,

    to marry, Gell. 18, 6, 8; or, in nuptias, Cod. Th. 3, 7, 11.—
    3.
    Act., to go to one to speak to him, make a request of him, etc., to address, accost, meet, visit:

    haut multos homines nunc videre et convenire quam te mavellem,

    Plaut. Mil. 2, 2, 16; id. Pers. 5, 2, 74 al.; Ter. And. 1, 3, 22:

    (Helvetii) cum eum (sc. Caesarem) in itinere convenissent,

    Caes. B. G. 1, 27:

    adversarios ejus,

    Nep. Dion, 8, 3:

    illum Atilium,

    Cic. Rosc. Am. 18, 50:

    neminem conveni—convenio autem cottidie plurimos—quin omnes, etc.,

    id. Fam. 9, 14, 1:

    Bruti pueri Laodiceae me convenerunt,

    id. ib. 3, 7, 1.— Pass.:

    Balbus tantis pedum doloribus afficitur, ut se conveniri nolit,

    Cic. Fam. 6, 19, 2:

    nec eum (Lentulum) a minore Balbo conventum,

    id. Att. 9, 6, 1:

    quod conveniundi patris me tempus capere jubebat,

    Ter. Phorm. 5, 4, 9; Cic. Fam. 1, 8, 7; Nep. Dion, 9, 3 al. — Absol.:

    aditum petentibus conveniendi non dabat,

    Nep. Paus. 3, 3.—
    b.
    Jurid. t. t., to meet one judicially, to sue, bring an action against, summon before a tribunal:

    ut heredes ex stipulatu conveniri possint,

    Dig. 10, 2, 20; 50, 1, 17:

    de peculio,

    Paul. Sent. 2, 31:

    pro parte dimidiā,

    Dig. 17, 1, 59 et saep.—Also with abstr. objects:

    dolum aut culpam eorum,

    Dig. 26, 7, 38:

    nomen,

    ib. 42, 1, 15.
    II.
    Pregn.
    A.
    To come together, to unite, join, combine, couple (cf. coëo, II.).
    1.
    Lit., so mostly of the coition of animals, Lucr. 2, 922; Plin. 11, 24, 29, § 85; App. M. 6, p. 177, 38 al.—Of the union of atoms:

    Tandem conveniant ea (primordia) quae convecta repente Magnarum rerum fiunt exordia,

    Lucr. 5, 429.—
    2.
    Trop.
    a.
    With personal subject, to agree with in wishes, decisions, etc., to accord, harmonize (rare;

    late Lat.),

    Hyg. Astr. 2, 4; Dig. 9, 2, 27, § 29; Paul. Sent. 1, 1, § 5 (but in Plaut. Ps. 1, 5, the v. 130 is spurious; v. Ritschl, prol. ad Trin. p. 131).—Far more freq.,
    b.
    Res convenit or impers. convenit, it is agreed upon, or there is unanimity in respect to something, the matter is decided.
    (α).
    Res convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, or absol.:

    cum his mihi nec locus nec sermo convenit,

    Plaut. Ps. 4, 7, 10:

    haec fratri mecum non conveniunt neque placent,

    Ter. Ad. 1, 1, 34:

    de dote mecum conveniri nil potest,

    Plaut. Trin. 2, 4, 168:

    hoc mihi cum tuo fratre convenit,

    Cic. Fin. 5, 29, 87; Liv. 2, 39, 8; Quint. 3, 6, 91:

    pax, quae cum T. Quinctio convenisset,

    Liv. 34, 43, 2; cf.:

    pax convenit,

    Sall. J. 38 fin.; Liv. 1, 3, 5; 30, 43, 8:

    in eas condiciones cum pax conveniret,

    id. 29, 12, 14 al.; and:

    cum imperatoribus Romanis pacem conventam fuisse,

    Sall. J. 112, 2:

    ratio accepti atque expensi inter nos,

    Plaut. Most. 1, 3, 146:

    eo signo quod convenerat revocantur,

    Caes. B. C. 1, 28:

    quod tempus inter eos committendi proelii convenerat,

    id. B. G. 2, 19:

    neminem voluerunt majores nostri esse judicem, nisi qui inter adversarios convenisset,

    Cic. Clu. 43, 120; so,

    judex inter eos,

    Val. Max. 2, 8, 2:

    posse rem convenire... si posset inter eos aliquid convenire,

    Cic. Leg. 1, 20, 53:

    dum rem conventuram putamus,

    id. Att. 9, 6, 2:

    si in eo manerent, quod convenisset,

    Caes. B. G. 1, 36: [p. 463] in colloquium convenit;

    condiciones non convenerunt,

    Nep. Hann. 6, 2; cf. Liv. 30, 40, 14; 38, 11, 1 al.:

    postquam ardentia vidit castra magister equitum (id convenerat signum),

    id. 9, 23, 15:

    signum,

    Suet. Oth. 6:

    omnia conventura,

    Sall. J. 83, 2.— Pass.:

    pacem conventam frustra fuisse,

    Sall. J. 112, 2:

    quibus conventis,

    Liv. 30, 43, 7.—
    (β).
    Convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, with ut, the acc. and inf., with de and abl., or absol.:

    mihi cum Deiotaro convenit, ut, etc.,

    Cic. Att. 6, 1, 14:

    idne agebas, ut tibi cum sceleratis, an ut cum bonis civibus conveniret?

    id. Lig. 6, 18:

    quicum optime convenisset,

    id. Verr. 2, 4, 66, § 147:

    nunc ita convenit inter me atque hunc, ut, etc.,

    Plaut. Capt. 2. 3, 19:

    non modo inter Patres, sed ne inter consules quidem ipsos satis conveniebat,

    Liv. 2, 23, 14:

    conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 29, 79; Sen. Ben. 7, 4, 5; id. Brev. Vit. 7, 3:

    inter omnis vero convenit, Sibyllam ad Tarquinium Superbum tris libros attulisse,

    Plin. 13, 13, 27, § 88; cf. Suet. Vesp. 25: convenit, jam inde per consules reliqua belli perfecta, it is generally asserted, homologeitai, Liv. 9, 16, 1; cf. Suet. Claud. 44 et saep.:

    cum de facto convenit, et quaeritur, etc.,

    Cic. Inv. 1, 8, 11; id. Fin. 4, 26, 72:

    de duobus minus convenit,

    Liv. 2, 33, 2; Quint. 1, 4, 17; Col. 2, 9 init.; Sen. Clem. 2, 7, 4; Gell. 2, 22, 2:

    quamquam de hoc parum convenit,

    Quint. 5, 10, 2:

    quaedam sunt, de quibus inter omnes convenit,

    id. 2, 12, 2; 4, 5, 28; Cic. N. D. 2, 4, 9; Liv. 42, 25, 11; Sen. Q. N. 2, 12, 2; Plin. Pan. 29, 5:

    ubi de pace non convenit, signa cecinere,

    Flor. 2, 6, 59 al.:

    convenit, victi utri sint eo proelio, Urbem, agrum, etc.... seque uti dederent,

    Plaut. Am. 1, 1, 70:

    convenerat, ne interloquereris,

    Sen. Clem. 1, 9, 9; cf.:

    quibus consulibus interierit non convenit,

    Nep. Hann. 13, 1:

    pacto convenit, etc.,

    Liv. 24, 6, 7; Plaut. Aul. 2, 2, 80:

    omnis exercitus, uti convenerat. Numidiā deductus, etc.,

    Sall. J. 39, 4:

    Patres igitur jurati (ita enim convenerat),

    Liv. 30, 40, 12:

    pro argento si aurum dare mallent, darent convenit,

    id. 38, 11, 8.—
    B.
    To fit with, in, or to something, to suit, be adapted to.
    1.
    Lit. (rare):

    quae (cupa) inter orbes conveniat... quae (fistula) in columellam conveniat,

    Cato, R. R. 21, 1:

    conveniebatne in vaginam tuam machaera militis?

    Plaut. Ps. 4, 7, 85:

    si cothurni laus illa esset, ad pedem apte convenire,

    Cic. Fin. 3, 14, 46.—More freq.,
    2.
    Transf.: res convenit, or impers. convenit, the thing (or it) is fit, becoming, seemly, suitable, appropriate, proper, serviceable for something, it becomes, = consentit, congruit.
    a.
    Res convenit, constr. with in or ad aliquid, cum aliquā re, the dat., acc., acc. and inf., or absol.
    (α).
    In or ad aliquid:

    ceterae vites in quemvis agrum conveniunt,

    Cato, R. R. 6 fin.; cf. Varr. R. R. 1, 19, 1:

    quid minus in hunc ordinem convenit? etc.,

    Cic. Phil. 9, 4, 8:

    convenire quae vitia in quemvis videntur potius, etc.,

    id. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 23, 65:

    hoc in te unum,

    id. N. D. 2, 29, 74 Orell. N. cr. nullam contumeliam jacere potueris, quae non ad maximam partem civium conveniret, id. Sull. 7, 23.—
    (β).
    Cum aliquā re:

    haec tua deliberatio non mihi convenire visa est cum oratione Largi,

    Cic. Fam. 6, 8, 2; so id. Fin. 3, 22, 73 al.—
    (γ).
    With dat.:

    num videntur convenire haec nuptiis?

    Ter. And. 2, 2, 29; so Cic. Prov. Cons. 17, 41; id. Fin. 3, 22, 74; Sall. J. 85, 40; Quint. 6, 3, 25; Suet. Galb. 14 et saep.—
    (δ).
    With acc.:

    itidem ut tempus anni, aetatem aliam aliud factum convenit,

    Plaut. Merc. 5, 4, 24 dub. (Lachm. ap. Lucr. p. 64, conj. condecet).—
    (ε).
    With acc. and inf.:

    hoc non convenit, me... agrum habere,

    Plaut. Trin. 3, 2, 55; so Prop. 2, 1, 41.—
    (ζ).
    With in and abl.:

    nihil autem minus in perfecto duce quam festinationem... convenire arbitrabatur,

    Suet. Aug. 25.—
    (η).
    Absol.: hanc mi expetivi, contigit;

    conveniunt mores, etc.,

    Ter. And. 4, 2, 13:

    nomen non convenit,

    id. ib. 5, 4, 39; id. Phorm. 1, 2, 3 (cf. impers.: rationes conferatis; adsidunt;

    subducunt: ad nummum convenit,

    Cic. Att. 5, 21, 12):

    non bene conveniunt, nec in unā sede morantur Majestas et amor,

    Ov. M. 2, 846:

    medius ille orationis modus maxime convenit,

    Quint. 6, 2, 19 et saep.—
    b.
    Convenit, impers., constr. with a clause as subject (so esp. freq. in Lucr. and the elder Pliny).
    (α).
    Haud convenit, unā ire cum amicā imperatorem in viā, Ter. Eun. 3, 2, 41:

    convenit illud in his rebus obsignatum habere, Lucr 2, 582: per se sibi vivere,

    id. 3, 685:

    dicere causas leti,

    id. 6, 708 et saep.:

    quo maxime contendi conveniat,

    Caes. B. G. 7, 85, 2:

    convenit Evandri victos discedere ad urbem,

    Verg. A. 12, 184; so Hor. A. P. 226; Vell. 1, 3, 2; Quint. 7, 3, 9; Plin. 18, 13, 33, § 126; cf. id. 33, 1, 5, § 15 Sillig.—
    (β).
    With ut:

    quī enim convenit, ut? etc.,

    Cic. Phil. 7, 2, 4 (al. evenit):

    si tibi curae Quantae conveniat Munatius,

    Hor. Ep. 1, 3, 31; cf. Quint. 8, 6, 63. —To express assent:

    convenit,

    well, it is agreed, Plaut. Cas. 2, 3, 54.—Hence,
    1.
    convĕnĭens, entis, P. a.
    A.
    (Acc. to II. A. 2.) Agreeing, consistent, accordant, harmonious (syn.:

    consentiens, concors, congruens): bene convenientes propinqui,

    Cic. Off. 1, 17, 58; cf.:

    convenientes optime propinqui cognatique,

    id. Rosc. Am. 34, 96; Suet. Tib. 7:

    recta et convenientia et constantia natura desiderat,

    Cic. Off. 3, 8, 35:

    conveniens et conjuncta constantia inter augures,

    id. Div. 2, 39, 82:

    motus,

    Lucr. 1, 1029; cf.:

    inter se motus,

    id. 2, 941.—More frequently,
    B.
    (Acc. to II. B. 2.) Fitting to something, appropriate to, meet, fit, suitable, = congruens; constr. with cum, the dat., ad aliquid, inter se, in and acc. or abl., or absol.
    (α).
    With cum (rare): motus oris conveniens cum ipsius verbi demonstratione, Nigid. ap. Gell. 10, 4, 4:

    dies conveniens cum populi vultu,

    Ov. P. 2, 1, 28.—
    (β).
    With dat. (very freq.):

    nihil in hac praeclarā epistulā scriptum ab Epicuro congruens et conveniens decretis ejus reperietis,

    Cic. Fin. 2, 31, 99; Quint. 3, 11, 20; 6, 3, 102 al.; Suet. Tib. 50; Hor. A. P. 316; Ov. P. 3, 9, 36 et saep.:

    aut sibi convenientia finge,

    Hor. A. P. 119; cf. Quint. 11, 1, 11:

    bono civi convenientissimum credidi amplecti, etc.,

    Plin. Ep. 3, 18, 1:

    disciplina convenientissima,

    Vell. 1, 6, 3.—
    (γ).
    Ad aliquid (rare):

    nihil est tam conveniens ad res vel secundas vel adversas,

    Cic. Lael. 5, 17:

    sonus ad formam tauri,

    Ov. Ib. 436.—
    (δ).
    In aliquid (very rare):

    forma in illam conveniens amplitudinem,

    Vell. 2, 29, 2.—
    (ε).
    In aliquā re:

    gratulatio conveniens in eā victoriā,

    Liv. 45, 19, 3.—
    (ζ).
    Inter se (rare):

    in vitā omnia sint apta inter se et convenientia,

    Cic. Off. 1, 40, 144:

    inter se motus,

    Lucr. 2, 941.—
    (η).
    Absol. (rare):

    quod sit aptum atque conveniens,

    Quint. 5, 10, 123:

    toga,

    fitting, fitting close, Ov. A. A. 1, 514:

    nihil convenientius ducens, quam, etc.,

    Suet. Aug. 10.—
    b.
    Conveniens est = convenit, consentaneum est, it is fit, proper, becoming, suitable (post-Aug. and rare; cf.

    congruens): convenientius est dici,

    Plin. 34, 7, 16, § 35.— Sup., Plin. Pan. 87, 1; id. Ep. 10, 3 (20), 2.— Adv.: convĕnĭen-ter, fitly, suitably, conformably, consistently (syn.. congruenter, constanter; class.;

    most freq. in Cic.): convenienter cum naturā vivere (with congruere),

    Cic. Tusc. 5, 28, 82:

    convenienter naturae vivere (with congruenter),

    id. Fin. 3, 7, 26; cf. id. Off. 3, 3, 13 al.; Hor. Ep. 1, 10, 12:

    convenienter sibi dicere (with constanter),

    Cic. Tusc. 5, 9, 26; Ov. A. A. 3, 546:

    convenienter ad praesentem fortunae statum loqui,

    Liv. 23, 5, 4.— Sup., Aug. Civ. Dei, 18, 44.—
    2.
    con-ventum, i, n. (acc. to II. A. 2.), an agreement, compact, covenant, convention, accord (in good prose):

    facere promissa, stare conventis, reddere deposita,

    Cic. Off. 3, 25, 95; 1, 10, 32; id. Part. Or. 37, 130; Liv. 29, 24, 3; Sil. 1, 10 al.—As a jurid. expression, very freq. in the connection pactum conventum (for which the MSS. sometimes, perh. through interpolation, give pactum et conventum), Cic. Part. Or. 37, 130; id. de Or. 2, 24, 100; id. Caecin. 18, 51; id. Att. 6, 3, 1; Juv. 6, 25; v. pactum.

    Lewis & Short latin dictionary > convenio

См. также в других словарях:

  • PLINY THE ELDER° — (23–79 C.E.), Roman historian, naturalist, and administrator. Pliny s voluminous Naturalis Historia, the only work of his extant, contains a number of references to Jews and Judaism. Some of these references relate to the physical characteristics …   Encyclopedia of Judaism

  • Pliny the Elder — Gaius or Caius Plinius Secundus, (AD 23 – August 25, AD 79), better known as Pliny the Elder, was an ancient author, naturalist or natural philosopher and naval and military commander of some importance who wrote Naturalis Historia . He is known… …   Wikipedia

  • Pliny the Elder — Latin Gaius Plinius Secundus born AD 23, Novum Comum, Transpadane Gaul died Aug. 24, 79, Stabiae, near Mt. Vesuvius Roman scholar. Descended from a prosperous family, Pliny pursued a military career, held official positions (including procurator… …   Universalium

  • Pliny the Elder — Plin|y the El|der (23 79 AD) an ancient Roman writer who wrote Natural History, a very long book about plants, animals, minerals etc. He was killed when Mount ↑Vesuvius ↑erupted, and he was the ↑uncle of Pliny the Younger …   Dictionary of contemporary English

  • Pliny the Elder — Classical Author AD 23 79.     Pliny s Historia Naturalis provides a less important study of Egypt s geography than the account given by *Strabo, but he supplies some useful and interesting information.     His extensive collection of facts is… …   Ancient Egypt

  • Pliny the Elder — noun Roman author of an encyclopedic natural history; died while observing the eruption of Vesuvius (23 79) • Syn: ↑Pliny, ↑Gaius Plinius Secundus • Instance Hypernyms: ↑writer, ↑author …   Useful english dictionary

  • PLINY, THE ELDER —    naturalist, born at Como, educated at Rome, and served in the army; was for a space procurator in Spain, spent much of his time afterwards studying at Borne; being near the Bay of Naples during an eruption of Vesuvius, he landed to witness the …   The Nuttall Encyclopaedia

  • Pliny the Elder — n. (23 79 A.D.) Gaius Plinius Secundus, Roman historian and author of Natural History who died while watching the eruption of Vesuvius …   English contemporary dictionary

  • PLINY THE ELDER (GAIUS PLINIUS SECUNDUS) — (AD 23–AD 79)    The Roman writer and polymath who recorded some information on Etruscan religious interpretation of lightning in his Historia Naturalis …   Historical Dictionary of the Etruscans

  • the elder — 1 used in comparing the ages of two people who are members of the same family He s the elder of her two brothers. 2 used to refer to the older of two people (such as a father and son) who have the same name Pliny the Elder and his nephew Pliny… …   Useful english dictionary

  • Pliny the Younger — Pliny the Young|er (?61 113 AD) an ancient Roman politician and writer whose letters provide a detailed picture of Roman life at that time. He was the ↑nephew of Pliny the Elder …   Dictionary of contemporary English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»