Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

pilae+n+f

  • 41 quiesco

    quiēsco, ēvī, ētūrus, ere (quies), ruhen, I) im allg., ruhen, ausruhen von der Arbeit, von Geschäften, Mühen, a) v. leb. Wesen: ipse dux (gruum) revolat, ut ipse quoque quiescat, Cic.: et quiescenti agendum et agenti quiescendum est, Sen. – b) übtr., v. Lebl.: ager, qui multos annos quievit, brach gelegen hat, Cic.: prato gravia arma quiescunt, Verg.: lorica et ensis quiescunt tellure, liegen ruhig auf der Erde, Sil. – II) insbes.: A) ruhen = ruhend liegen, Ggstz. surgere, Cels., oder ambulare, Cels., od. inambulare, Cic., oder stare vel sedere, Suet.: quiesse humi Vestam somnumque cepisse, Lact. – B) ruhen = schlafen, a) v. Leb., quiescens somno, Curt.: cenatus quiescebat, Cic.: casa, in qua quiescebat, Nep.: habitus corporis quiescenti quam defuncto similior, Plin. ep.: quietum abire od. discedere, schlafen gehen, Dict. – m. homogen. Acc., somnum humanum quievi, habe geschlafen wie ein Mensch, Apul. – m. Acc. der Zeitdauer, qu. in navi noctem perpetem, Plaut. – b) v. Toten und ihren Gebeinen, im Grabe ruhen, placidā compostus pace quiescit, Verg.: priusquam sedibus (im Grabe) ossa quierunt, Verg.: felicius ossa quiescant, Ov.: patrono meo ossa bene quiescant, Petron. – C) = ἡσυχάζειν, ιστασθαι, εξέχειν im Sinne des Stoikers Chrysippus, d.i. im Vortrage ruhen, einen Ruhepunkt machen, haltmachen, innehalten,
    ————
    Cic. Acad. 2, 93. – D) wie ἡσυχάζειν, ruhig sein, sich ruhig verhalten, Ruhe halten, 1) eig.: a) = still sein, schweigen, quiesce, Ter. u. Cornif. rhet.: ut quiescant moneo, Ter.: iam quiescebant voces hominumque canumque, Ov. – b) Ruhe halten, ruhig bleiben, sich ruhig verhalten = nichts unternehmen, bes. im Staate, α) übh., sich ruhig-, sich leidend verhalten, ruhig-, untätig zusehen, quod si quiessem nihil evenisset mali, Ter.: qu. viginti dies, Cic.: cum quiescunt probant, Cic.: illis quiescentibus, Nep.: indoctus pilae quiescit, Hor. – β) sich ruhig verhalten = keinen Krieg, Kampf, Aufruhr unternehmen, Ruhe-, Frieden halten, urbs illa non potest quiescere, Cic.: quieverunt per paucos dies, Liv.: quiesse erit melius, Liv. Vgl. Fabri Liv. 22, 14, 1. – γ) sich nicht in Politik mischen, sich ruhig halten, teils übh. = sich von der Politik, vom Staatsleben zurückziehen, qu. in re publica, Cic.: in secessu quiescens, Suet. – teils = sich von Parteinahme fernhalten, sich zurückziehen, neutral bleiben, scribis Peducaeo nostro probari, quod quierim, Cic.: pro condicione temporum quieturus, Suet. – 2) übtr., v. Lebl., ruhen, feiern, ruhig-, still sein od. bleiben, alta quierunt aequora, Verg.: venti quiescunt, Plin.: quiescentes aquae, stillstehende Gewässer, Plin. – quiescente eā (terrā), Plin. 17, 39. – E) von Störungen, Belästigungen Ruhe haben, zur Ruhe kommen, unge-
    ————
    stört sein, in Frieden-, in Ruhe und Frieden gelassen werden, verschont-, ungehudelt bleiben, m. Abl., quibus (nuptiis) quidem quam facile potuerat quiesci, si hic quiesset, Ter. Andr. 691: m. ab u. Abl., numquamne quiescit civitas nostra a suppliciis, Liv. 3, 53, 8: m. Genet., pugnae, Quadr. bei Gell. 9, 13, 8. – bei vorhergeh. Negation m. folg. donec (so lange als), nec umquam Syracusas quieturas, donec quidquam externorum auxiliorum aut in urbe aut in exercitu suo esset, Liv.: übtr., nec umquam, donec sanguinis nominisque Barcini quisquam supersit, quietura Romana foedera? Liv. – F) ruhen = a) von einer Tätigkeit ablassen, aufhören, es gut (getan) sein lassen, die Sache ruhen lassen, manibus significare coepit utrisque, quiescerent, sie möchten den Kampf ruhen lassen, Claud. Quadrig. fr.: numquam hodie quiescet, priusquam id quod petit perfecerit, Plaut.: quid faciam, praescribe. Treb. ›Quiescas‹. Hor.: Ne faciam, inquis, omnino versus? Hor. – m. folg. Infin., Ca. Tranio, si sapis, quiesce (laß das ruhen). Th. Tu quiesce hanc rem modo petere, Plaut. most. 1173: quiescamus, ne nostram culpam coarguamus, Cic.: dei nomen statuere atque edicere quiescebant, unterließen, Gell. 2, 28, 2: u. so ille praedicare nullatenus quiescebat, Cassiod. hist. 10, 33 (vgl. ibid. 12, 2). – m. folg. ab u. Abl., cum a proelio quiesceretur, Capit. Maximin. 23, 6. – m. folg. Abl., uno
    ————
    quiesce bello, Sen. contr. 1, 8, 2: ubi alte turbis quiescitur, Symm. epist. 1, 8: m. folg. Acc., ruhen lassen, aufhören lassen, sein lassen, cetera, Plaut.: istam rem, Plaut.: laudes alcis, Sen. Herc. Oet. 1586. – b) übtr., der Geltung nach aufhören, ohne Geltung sein, denique nimia ista, quae dominatur in civitate, potentia in hoc solo genere quiescit, Cic. Caecin. 71. – G) im Gemüte ruhig sein, unbekümmert-, unbesorgt sein, quiescas! Ter. Andr. 598: potine ut quiescas? Plaut. Men. 466: ego dabo, quiesce! Ter. Phorm. 670: m. Acc. resp., quiescas cetera (im übrigen)? Plaut. mil. 927. – Synkop. Perf.-Formen quierunt, quierim, quierint, quiessem, quiesse, s. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 583 u. 584. – Partiz. Perf. Pass. quiescitus, Corp. inscr. Lat. 6, 10703 (wo quescita).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > quiesco

  • 42 tribuo

    tribuo, uī, ūtum, ere (tribus), I) zuteilen, verleihen, erteilen, zuwenden, schenken (Ggstz. adimere, detrahere), A) eig.: suum cuique, Cic.: alci praemia, Caes.: beneficia alci, Nep.: ut munus, me tribuente, feras, von meiner Hand, Ov.: lex omnis aut adimit aut tribuit, Quint.: primum, ut aliquid Caesari adimat; inde, ut Pompeio aliquid tribuat, quodvis quamlibet tenue munusculum, Cic. – B) übtr.: 1) im allg., erteilen, verleihen, erweisen, schenken, gewähren, alci miscericordiam suam, Cic.: silentium orationi, Cic.: alci magnam gratiam, großen Dank abstatten, Cic.: alci laudem summam, Cic. (u. so tum vero numquam eloquentiae maiorem tribui laudem quam humanitatis, Cic.): alci testimonium egregiae virtutis, Cic.: gloriam fortuna tribuet, Phaedr.: trib. terris pacem, Ov.: vocabula monti, einen Namen erteilen, Ov.: demonstrativum (genus) est, quod tribuitur in alicuius certae personae laudem aut vituperationem, die auf das Lob oder den Tadel irgend einer bestimmten Persönlichkeit gerichtet ist, Cic. de inv. 1, 7: cum igitur rerum ortum tribuis naturae, detrahis deo, Lact.: m. folg. Infin., di tibi posse tuos tribuant defendere semper, Ov. trist. 3, 5, 21. – 2) insbes.: a) zugestehen, einräumen, willfahren, alci priores partes, Cic.: aliquid valetudini, Cic.: commendationi tantum, Cic.: alci plurimum, sehr viel auf jmd. halten, Cic.: plurimum
    ————
    iudicio tuo tribuo, Scrib. Larg.: ne ob eam rem suae virtuti magnopere tribueret, zu sehr auf seine T. pochen sollte, Caes.: mihi omnia tribuebat, schätzte mich über alles, hielt alles auf mich, Cic.: ferner universo ordini publicanorum semper libentissime, zu Willen sein, willfahren, Cic.: in vulgus, jedermann dienen, Cic.: quasi honori abeuntis amici tribueret, als täte er es dem scheidenden Fr. zu Ehren, Tac.: m. folg. ne u. Konj., quos fato perfunctos ne nominatim tradam, maioribus eorum tribuendum puto, glaube ich ihren Ahnen schuldig zu sein, Tac. ann. 14, 14. – b) zuschreiben, anrechnen, auf Rechnung von etw. schreiben (im Passiv = auf Rechnung einer Sache kommen), beilegen, id virtuti hostium, Caes.: observantiam officio, non timori neque spei, Nep.: casus adversos hominibus, Nep.: quod esset acceptum detrimenti, cuiusvis potius quam suae culpae debere tribui, Caes. – dah. auslegen, als usw., alci alqd superbiae, als Hochmut, Nep.: so auch quod illi tribuebatur ignaviae, Cic. – c) eine Zeit auf etw. verwenden, einer Tätigkeit widmen, comitiis perficiendis XI dies, Caes.: his rebus tantum temporis, Caes.: non nihil temporis litteris, Nep.: reliqua tempora litteris, Nep.: quare quis tandem me reprehendat, si quantum ceteris... ad requiem animi et corporis conceditur temporum, quantum alii tribuunt tempestivis conviviis, quantum denique alveolo, quantum pilae, tantum
    ————
    mihi egomet ad haec studia recolenda sumpsero? Cic. – II) = distribuo, a) einteilen, rem in partes, Cic.: in tempora, Cic. – b) zuteilen, austeilen, Macedonum equitibus sesceni denarii tributi, Curt. 5, 1 (6), 45: ni Caesar obviam isset tribuendo pecunias ex modo detrimenti, Tac. ann. 4, 64.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > tribuo

  • 43 in-doctus

        in-doctus adj.    with comp, untaught, unlearned, uninstructed, ignorant, unskilful: multitudo: habitus indoctior: Cantabrum indoctum iuga ferre nostra, H.: pilae discive trochive, H.— Neut. adverb: canet indoctum, without skill, H.— As subst m.: non apud indoctos loquor: Non tu, indocte, solebas, etc., V.

    Latin-English dictionary > in-doctus

  • 44 inter-pōnō

        inter-pōnō posuī, posītus, ere,    to put between, place among, interpose, insert, intersperse: ubi spatium... pilae interponuntur, Cs.: ne interpositi quidem elephanti militem deterrebant, L.: lateri vinculum lapides sunt, quos interposuere, ut, etc., Cu.—In time, to insert, interpose, introduce: intercalariis mensibus interpositis, L.—In speech, to introduce, insert: hoc loco libet interponere... quantae, etc., N.: paucis interpositis versibus: verbum ullum.—Of time, to let pass, permit to elapse, leave, interpose: spatium ad recreandos animos, Cs.: tridui morā interpositā, after a delay of, Cs.: spatio interposito, some time after: hac interpositā nocte, L.—With personal objects, to introduce, make an associate of: quam sancta sit societas civium, dis inmortalibus interpositis, etc. —Of writings, to make insertions in, falsify, alter: rationibus populorum non interpositis.—Fig., to introduce, interpose, put forward, adduce, allege, use as a pretext, urge as an objection: decreta: iudicium suum: neque ullā belli suspicione interpositā, Cs.: accusatorem, make a pretext for delay: causam interponens conlegas exspectare, N.: operam, studium, laborem, apply.—To pledge, give, interpose: sponsio interponereter, L.: interpositā fide publicā, S.: in eam rem se suam fidem interponere, gave his word, Cs.—With se, to interfere, intermeddle, intrude, engage in, come in the way: ni se tribuni plebis interposuissent, L.: semper se interposuit, lent his aid, N.: te invitissimis his: se quo minus, etc., C., L.: te in istam pacificationem: me audaciae tuae.

    Latin-English dictionary > inter-pōnō

  • 45 lūsiō

        lūsiō ōnis, f    [LVD-], a playing, play: ludus discendi, non lusionis: lusio (pilae), ball-playing: lusiones deorum.

    Latin-English dictionary > lūsiō

  • 46 quiēscō

        quiēscō ēvī (quiērunt, V.; quiērim, C.; quiēssem, T., H.; quiēsset, T.; quiēsse, C., L.), ētus, ere    [quies], to rest, repose, keep quiet, be inactive, be at peace: placidā compostus pace quiescit, V.: non somno quiescere, get no rest, Cu.: Quid faciam? ‘quiescas,’ do nothing, H.: Indoctus pilae quiescit, does not play, H.: Quibus quidem quam facile potuerat quiesci, si hic quiesset! which we might easily have been spared, T.— To rest, sleep, be asleep: eo cum venio, praetor quiescebat: casa, in quā quiescebat, N.—In war, to be inactive, make no movement: per paucos dies, L.: pavore mutuo iniecto velut torpentes quieverunt, L.— To keep in retirement, take no part, be neutral: scribis Peducaeo probari, quod quierim.— To acquiesce, quietly permit: quiescat (Caesar) rem adduci ad interregnum.— To pause, make a pause, keep silence, be still: quiesce, T.: quiescere, id est h(suxa/zein.— To rest, lie still, be still, be quiet, be undisturbed: ager qui multos annos quievit, lay fallow: nec umquam quieturas Syracusas, donec, etc., L.: flamma, ceases to burn, V.: quierunt Aequora, the waves are laid, V.: felicius ossa quiescant, O.: quiescunt voces, are silent, O.— To be calm, be unruffled, be composed: quiescas, T.: Quaeso, ego dabo, quiesce, T.—Fig., to be inactive, be powerless: ista potentia quiescit.
    * * *
    quiescere, quievi, quietus V
    rest, keep quiet/calm, be at peace/rest; be inactive/neutral; permit; sleep

    Latin-English dictionary > quiēscō

  • 47 rēticulum

        rēticulum ī, n dim.    [rete], a little net, network bag, reticule: reticulum ad narīs sibi admovebat: panis, H.: Reticulo pilae fundantur aperto, the ball-net, racket, O.
    * * *
    small (fish) net; small mesh bag; hair net; type of undergarment; network; tennis-racket

    Latin-English dictionary > rēticulum

  • 48 studiōsus

        studiōsus adj. with comp. and sup.    [studium], eager, zealous, assiduous, anxious, fond, studious: homo: venandi aut pilae: placendi, O.: culinae, H.: summe omnium doctrinarum: restituendi mei quam retinendi studiosior.— Partial, friendly, favorable, attached, devoted: cohortem studiosam (habere): pectora, O.: nobilitatis: studiosior in me colendo: cum eius studiosissimo Pammene: existimationis meae studiosissimus.— Devoted to learning, learned, studious: cohors, H.— Plur m. as subst, studious men, the learned, students.
    * * *
    studiosa -um, studiosior -or -us, studiosissimus -a -um ADJ
    eager, keen, full of zeal; studious; devoted to, fond of

    Latin-English dictionary > studiōsus

  • 49 angularis

    angŭlāris, e, adj. [angulus], having corners or angles, angular:

    lapis,

    a square stone, Cato, R. R. 14, 1; Col. 5, 3, 2:

    lapis,

    a corner-stone, Vulg. Job, 38, 6;

    and, in trop. sense,

    ib. Isa. 28, 16; ib. Ephes. 2, 20; ib. 1 Pet. 2, 6:

    pilae,

    corner pillars of an arcade, Vitr. 7, 11.—Hence, subst.: angŭlā-ris, is, m., an angular vessel, Apic. 5, 3 al.

    Lewis & Short latin dictionary > angularis

  • 50 conglobo

    con-glŏbo, āvi, ātum, 1, v a., to gather into a ball, to make spherical, to conglobate (in good prose).
    I.
    Prop., constr. usu. absol., or with in and acc.; rarely with in and abl.:

    mare medium locum expetens conglobatur undique aequabiliter,

    Cic. N. D. 2, 45, 116:

    hic (prester) rate funditur, illud (fulmen) conglobatur impetu,

    Plin. 2, 49, 50, § 134; App. de Mundo, p. 62, 2.— More freq. in part. perf.:

    terra ipsa in sese nutibus suis conglobata,

    Cic. N. D. 2. 39, 98; so,

    astra nisu suo,

    id. ib. 2, 46, 117:

    figura,

    id. Ac. 2, 37, 118:

    sanguis,

    Plin. 23, 2, 28, § 59:

    homo in semet,

    id. 10, 64, 84, § 183.—And in tmesis: corpuscula complexa inter se conque globata, * Lucr. 2, 154.—Hence,
    B.
    In gen., to press together in a mass, to crowd together:

    apes, ut uvae, aliae ex aliis pendent conglobatae,

    Varr. R. R. 3, 16, 29:

    conglobato corpore in pilae modum,

    Plin. 9, 46, 70, § 153:

    homo in semet conglobatus,

    id. 10, 64, 84, § 183.—

    Freq., in the historians, of the collecting or crowding together of soldiers: uti quosque fors conglobaverat,

    Sall. J. 97, 4; so,

    eos Agathyrnam,

    Liv. 26, 40, 17:

    se in unum,

    id. 8, 11, 5; cf. id. 9, 23, 16:

    in ultimam castrorum partem,

    id. 10, 5, 9:

    in forum,

    id. 5, 41, 6:

    templum in quo se miles conglobaverat,

    Tac. A. 14, 32:

    pulsi ac fugā conglobati,

    Liv. 44, 31, 9; 25, 15, 15.— Absol.:

    fors conglobabat (sc. milites),

    Liv. 22, 5, 7. —Also of the elephant:

    conglobatae beluae,

    Liv. 27, 14, 8.—
    * II.
    Trop.:

    definitiones conglobatae,

    heaped together, accumulated, Cic. Part. Or. 16, 55.

    Lewis & Short latin dictionary > conglobo

  • 51 densus

    densus, a, um, adj. [kindred with dasus, daulos (i. e. dasulos); cf. Lat. dumus, old form dusmus, and dumetum], thick, dense, i. e. consisting of parts crowded together. opp. to rarus (on the contrary, crassus, thick, is opp. to thin, fluid; and spissus, close, compact, with the predominant idea of impenetrability; cf. also: angustus, artus, solidus—class. and freq., esp. in poets and historians; in Cic. very rare).
    I.
    Lit.
    1.
    In space:

    ne dum variantia rerum Tanta queat densis rarisque ex ignibus esse,

    Lucr. 1, 654; cf. Verg. G. 1, 419 (for which densatus et laxatus aër, Quint. 5, 9, 16); and:

    (terra) Rara sit an supra morem si densa requiras... Densa magis Cereri, rarissima quaeque Lyaeo,

    Verg. G. 2, 227 sq.: densa et glutinosa terra, Col. praef. § 24: silva, poëta ap. Cic. Att. 12, 15; cf.:

    densiores silvae,

    Caes. B. G. 3, 29, 2:

    densissimae silvae,

    id. ib. 4, 38, 3:

    lucus densissimae opacitatis,

    Front. Strat. 1, 11, 10:

    denso corpore nubes,

    Lucr. 6, 361; cf.:

    denso agmine,

    id. 6, 100; so,

    agmen (sc. navium),

    Verg. A. 5, 834:

    densum umeris vulgus,

    Hor. Od. 2, 13, 32 et saep.:

    tunicae,

    Plin. 11, 23, 27, § 77:

    zmaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68:

    litus,

    sandy, Ov. M. 2, 576; cf. Verg. G. 2, 275:

    aequor,

    i. e. frozen. Luc. 2, 640:

    aër,

    Hor. Od. 2, 7, 14; cf.

    caelum,

    Cels. 1 praef.; 3, 22:

    nimbi,

    Ov. M. 1, 269:

    caligo,

    Verg. A. 12, 466; cf.:

    densissima nox,

    pitch-dark night, Ov. M. 15, 31: umbra, Catull. 65, 13; Hor. Od. 1, 7, 20 et saep.—

    Without distinction, corresp. with crassus,

    Lucr. 6, 246 al. —
    b.
    Poet. with abl., thickly set with, covered with, full of: loca silvestribus sepibus densa, poëta ap. Cic. N. D. 1, 42 fin.; cf.:

    specus virgis ac vimine,

    Ov. M. 3, 29:

    vallis piceis et acuta cupressu,

    id. ib. 3, 155:

    Thybris verticibus,

    id. F. 6, 502:

    ficus pomis,

    id. ib. 2, 253:

    corpora setis,

    id. M. 13, 846; cf. id. Am. 3, 1, 32:

    femina crinibus emptis,

    id. A. A. 3, 165:

    funale lampadibus,

    id. M. 12, 247: trames [p. 547] caligine opaca (coupled with obscurus), id. ib. 10, 54 et saep.—
    B.
    Transf., of the parts themselves which are crowded together, thick, close, set close:

    superiorem partem collis densissimis castris (sc. trinis) compleverant,

    pitched very near together, Caes. B. G. 7, 46, 3:

    sepes,

    id. ib. 2, 22:

    frutices,

    Ov. M. 1, 122:

    ilex,

    id. F. 2, 165 et saep.:

    hostes,

    Verg. A. 2, 511:

    ministri,

    id. M. 2, 717:

    densior suboles,

    Verg. G. 3, 308:

    dens (pectinis),

    Tib. 1, 9, 68:

    comae,

    Ov. Am. 1, 14, 42; cf.

    pilae,

    id. F. 2, 348 et saep.— Poet.:

    densorum turba malorum,

    Ov. Tr. 5, 6, 41.—
    2.
    In time, of things which take place in close succession, thick, frequent, continuous (mostly poet.):

    ictus,

    Verg. A. 5, 459; cf.

    plagae,

    Hor. Od. 3, 5, 31:

    Aquilo,

    strong, powerful, Verg. G. 3, 196:

    silentia,

    deep, profound, Val. Fl. 3, 604:

    amores,

    Verg. G. 4, 347:

    pericula,

    Ov. P. 4, 7, 15:

    usus,

    id. ib. 4, 3, 15:

    ictus,

    Amm. 15, 5, 31. —
    II.
    Trop. of speech, condensed, concise:

    vox atrox in ira, et aspera ac densa,

    coarse, Quint. 11, 3, 63:

    tanta vis in eo (sc. Demosthene) tam densa omnia, etc.,

    id. 10, 1, 76; cf. transf. to the writer himself: densior ille (sc. Demosthenes), hic (sc. Cicero) copiosior, ib. § 106: densus et brevis et semper instans sibi Thucydides, ib. § 73: (Euripides) sententiis densus, ib. § 68.— Adv.: densē (very rare).
    1.
    In space, thickly, closely, close together:

    caesae alni,

    Plin. 16, 37, 67, § 173:

    calcatum quam densissime,

    Vitr. 5, 12 med.:

    milites densius se commovebant,

    Amm. 24, 6, 8.—
    2.
    (Acc. to no. I. B. 2.) In time, frequently, rapidly, one after the other:

    quod in perpetuitate dicendi eluceat aliquando, idem apud alios densius, apud alios fortasse rarius,

    Cic. Or. 2, 7:

    nulla tamen subeunt mihi tempora densius istis,

    Ov. P. 1, 9, 11:

    replicatis quaestionibus dense,

    Amm. 29, 3 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > densus

  • 52 devotio

    dēvōtĭo, ōnis, f. [devoveo].
    I.
    A devoting, consecrating.
    A.
    Prop.:

    Deciorum devotiones,

    the devoting of themselves, Cic. N. D. 3, 6, 15; cf.

    vitae,

    id. Rab. Post. 1 fin.;

    capitis,

    id. Dom. 57; a vow, Vulg. Act. 23, 1. —
    B.
    Transf., fealty, allegiance, devotedness (late Lat.):

    alicujus erga rempublicam, Treb. Poll. Gall. 14: Aquileiensium pro Romanis, Capitol. Maxim. et Balb. 11: quis fortes animat devotio mentes,

    Nemes. Cyneg. 83 al. —Hence,
    2.
    (Cf. devotus, P. a. no. B.) In Christian authors, piety, devotion, zeal, Lact. 2, 11 med.:

    inutilis est Deo qui devotione caret,

    id. 5, 19, 13; cf.

    coupled with religio,

    Lampr. Heliog. 3.—
    II.
    A cursing, curse, imprecation, execration, Nep. Alcib. 4, 5:

    pilae in quibus devotio fuerit scripta,

    id. ib. 6, 5:

    dissimulata nauseantis devotione,

    Petr. 103, 6; v. also Macr. Sat. 3, 9.—
    III.
    Sorcery, enchantment; and concr., a magical formula, incantation, spell, Suet. Calig. 3:

    carmina et devotiones,

    id. ib.; Tac. A. 2, 69:

    devotionibus et veneno peremisse,

    id. ib. 3, 13;

    4, 52: conjugium (i. e. conjugem) principis devotionibus petere,

    id. ib. 12, 65 al.—
    B.
    Transf., any form of prayer: devotiones faustae, Ap. M. 11, p. 265, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > devotio

  • 53 indoctus

    in-doctus, a, um, adj., untaught, unlearned, uninstructed, ignorant, unskilful.
    I.
    Of persons (class.):

    homo,

    Auct. Her. 4, 46, 59:

    (Juventius) nec indoctus, et magna cum juris civilis intellegentia,

    Cic. Brut. 48, 178:

    est habitus indoctior,

    id. Tusc. 1, 2, 4. — As subst.:

    doctus indoctum superabit,

    Quint. 2, 17, 43:

    indocti,

    the ignorant, id. 3, 8, 51; 4, 2, 37; Juv. 2, 4; 13, 181.—With inf. ( poet.):

    Cantabrum indoctum juga ferre nostra,

    Hor. C. 2, 6, 2.—With gen.:

    Tiro haudquaquam rerum veterum indoctus,

    Gell. 7, 3, 8:

    pilae discive trochive,

    Hor. A. P. 380. — With acc. (post-class.):

    homo pleraque alia non indoctus,

    Gell. 9, 10, 5. —
    II.
    Of inanimate and abstract things ( poet. and in post - Aug. prose):

    indoctae rusticaeve manus,

    Quint. 1, 11, 16:

    brevitas,

    id. 4, 2, 46:

    mores,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 3 Fleck. (Ritschl, moribus moris):

    canet indoctum, i. e. sine arte, naturā tantum duce,

    artless, Hor. Ep. 2, 2, 9.— Hence, adv.: in-doctē, unlearnedly, ignorantly, unskilfully (class.):

    verba haud indocte fecit,

    Plaut. Pers. 4, 4, 14:

    non indocte solum, verum etiam impie facere,

    Cic. N. D. 2, 16, 44.— Comp.:

    dicere indoctius, etc.,

    Gell. 12, 5, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > indoctus

  • 54 interpono

    inter-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3, v. a., to put, place, lay, or set between or among, to interpose, insert between.
    I.
    Lit.
    A.
    Of place, constr. with acc. and dat., or inter with acc.:

    equitatus praesidia levis armaturae,

    Hirt. B. G. 8, 17; 13; 19:

    vestibus interponi eam (herbam) gratissimum,

    Plin. 21, 6, 20, § 43:

    ubi spatium inter muros... pilae interponuntur,

    Caes. B. C. 2, 15:

    inter eos levis armaturae Numidas,

    Hirt. B. Afr. 13:

    uti levis armatura interjecta inter equites suos interponeretur,

    id. ib. 20:

    sulcos,

    Cato, R. R. 33, 3:

    ne interpositi quidem elephanti militem deterrebant,

    Liv. 37, 42:

    lateri vinculum lapides sunt, quos interposuere, ut, etc.,

    Curt. 8, 10, 25.—
    B.
    Esp.
    1.
    To insert, interpose, introduce. —Of time:

    intercalariis mensibus interpositis,

    Liv. 1, 19, 6; cf.:

    inediam unius diei per singulos menses,

    Suet. Vesp. 20.—Of musical notes:

    iis sonis quos interposuerant, inserunt alios,

    Quint. 12, 10, 68.—Of words or language:

    ne inquam et inquit saepius interponeretur,

    Cic. Lael. 1:

    hoc loco libet interponere... quantae, etc.,

    Nep. Pelop. 3, 1: subinde interponenti precibus, quid respondebo, [p. 984] etc., Quint. 6, 3, 64:

    paucis interpositis versibus,

    Cic. Div. 1, 57, 131:

    aliquid,

    Quint. 2, 4, 12:

    verbum ullum,

    Cic. Quint. 4, 15; so,

    querelas,

    id. Q. Fr. 2, 3, 1:

    meam sententiam,

    Quint. 5 prooem. 3. —

    Of a letter in a word: quibusdam (verbis litteram),

    Quint. 1, 5, 17.—Of a foot in verse:

    quibusdam (iambus) interpositus,

    id. 10, 1, 96.—
    2.
    Of time, to let pass, permit to elapse, leave an interval:

    spatium ad recreandos animos,

    Caes. B. C. 3, 74:

    ejus rei causa moram interponi arbitrabatur,

    id. B. G. 4, 9, fin.:

    tridui mora interposita,

    after a delay of, id. ib. 4, 11; id. B. C. 1, 64; 3, 12; 75:

    nullam moram,

    Cic. Phil. 6, 1, 2:

    nullam moram, quin, etc.,

    id. Ac. 1, 1:

    spatio interposito,

    some time after, id. Clu. 2, 5; Liv. 5, 5, 10:

    diebus aliquot interpositis,

    Varr. R. R. 3, 9:

    tempore interposito,

    Suet. Tib. 9; cf. id. Claud. 26; Plin. 25, 8, 49, § 88:

    hac interposita nocte,

    Liv. 44, 39.—
    3.
    To mingle:

    frigidam (cibis),

    to drink cold water while eating, Plin. 28, 4, 14, § 55; cf.:

    condimentis cuminum,

    to mix with, id. 20, 15, 58, § 153.—
    C.
    With personal objects, to introduce among, admit among, bring into, to bring into a feast, a society, among associates, etc.:

    quam sancta sit societas civium, dis immortalibus interpositis, etc.,

    Cic. Leg. 2, 7, 16:

    aliquem convivio,

    Suet. Claud. 39:

    legatos familiaribus,

    id. Ner. 22. —
    II.
    Trop., to interpose, introduce, put in the way, put forward.
    A.
    In gen., as a hinderance, interference, reason, or pretext:

    Lentulus provinciam, quam sorte habebat, interposita religione, deposuit,

    Cic. Pis. 21, 50:

    neque ulla belli suspicione interposita,

    Caes. B. G. 4, 32:

    nulla interposita dubitatione,

    id. ib. 7, 40; Hirt. B. G. 8, 48; 52:

    interposita pactione,

    Just. 7, 6, 5:

    offensione aliqua interposita,

    Cic. Phil. 2, 4:

    nec colloquium interposita causa tolli volebat,

    Caes. B. G. 1, 42; Hirt. B. Alex. 70:

    causam interponens collegas exspectare,

    Nep. Them. 7, 2:

    postulata haec ab eo interposita esse, quominus, etc.,

    Cic. Att. 7, 15, 3:

    operam, studium, laborem pro sociis,

    id. Div. in Caecin. 19.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of a judgment, decree, edict, oath, etc.:

    jurejurando interposito,

    Liv. 34, 25, 7; Suet. Caes. 85:

    jus eo die se non dicturum, neque decretum interpositurum,

    Liv. 3, 46, 3:

    ad decreta interponenda pecuniam occipere,

    Cic. Verr. 2, 2, 48, § 119; Suet. Tib. 33:

    judicium suum,

    Cic. Div. 2, 72, 150:

    poenas compromissaque,

    id. Verr. 2, 2, 27, § 66:

    exceptionem actioni,

    Dig. 44, 1, 2:

    intercessionem suam (of a tribune of the people),

    Val. Max. 6, 1, 10:

    tutor interponit auctoritatem suam,

    gives his authorization, Gai. Inst. 1, 190. —
    2.
    Fidem interponere, to pledge one's word or credit:

    fidem suam in eam rem,

    Caes. B. G. 5, 36, 2:

    fidem reliquis interponere, jusjurandum poscere, ut, etc.,

    id. ib. 5, 6, 6:

    fidem suam in re omni,

    Hirt. B. Alex. 63:

    omni interposita fide,

    Caes. B. C. 3, 86:

    ut in eam rem fidem suam, si quid opus esse putaret, interponeret,

    Cic. Rosc. Am. 39, 114; cf.:

    sponsio interponeretur,

    Liv. 9, 9.—
    3.
    Se interponere (in aliquid, or alicui rei; also with quominus or absol.), to interfere, intermeddle, engage in, set one ' s self in the way:

    si te in istam pacificationem non interponis,

    Cic. Fam. 10, 27, 2:

    bello se,

    Liv. 35, 48:

    num ego me non interpono Romanis,

    Just. 3, 10, 11:

    num quem putas posse reperiri, qui se interponat, quominus, etc.?

    Cic. Vatin. 15:

    quid enim me interponerem audaciae tuae?

    expose myself, id. Phil. 2, 4, 19:

    ni tribuni plebis interposuissent se,

    Liv. 27, 6: tu vero, quod voles, facies;

    me nihil interpono,

    Cic. Q. Fr. 3, 4, 5.— Rarely, to interfere, interpose in behalf of any one:

    semper se interposuit,

    Nep. Att. 2, 4; 9, 5:

    Qui me mediis interposuerim Caesaris scriptis, i.e. by writing a continuation,

    Hirt. B. G. 8 praef.

    Lewis & Short latin dictionary > interpono

  • 55 lusio

    lūsĭo, ōnis, f. [ludo], a playing, play:

    in ludum discendi, non lusionis,

    Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:

    pueri lusionibus vel laboriosis delectantur,

    id. Fin. 5, 20, 55:

    in ipsā lusione (pilae),

    in the act of playing, id. de Or. 1, 16, 73:

    pilaris lusio,

    Stat. S. 4 praef.

    Lewis & Short latin dictionary > lusio

  • 56 Mattiaci

    Mattĭăcus, a, um, adj., of or belonging to Mattiacum (the mod. Wiesbaden):

    Mattiaci fontes,

    the warm mineral springs of Wiesbaden, Plin. 31, 2, 17, § 20:

    aquae,

    Amm. 29, 4, 3:

    pilae,

    soap-balls for coloring the hair, Mart. 14, 27:

    ager,

    Tac. A. 11, 20. —In plur. subst.: Mattĭăci, ōrum, m., the inhabitants of Mattiacum, Tac. G. 29; id. H. 4, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > Mattiaci

  • 57 Mattiacus

    Mattĭăcus, a, um, adj., of or belonging to Mattiacum (the mod. Wiesbaden):

    Mattiaci fontes,

    the warm mineral springs of Wiesbaden, Plin. 31, 2, 17, § 20:

    aquae,

    Amm. 29, 4, 3:

    pilae,

    soap-balls for coloring the hair, Mart. 14, 27:

    ager,

    Tac. A. 11, 20. —In plur. subst.: Mattĭăci, ōrum, m., the inhabitants of Mattiacum, Tac. G. 29; id. H. 4, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > Mattiacus

  • 58 Nursia

    Nursĭa or Nurtĭa, ae, f., a Sabine city, the mod. Norcia:

    frigida,

    Verg. A. 7, 715.—Hence,
    II.
    Nursīnus, a, um, adj., Nursian:

    rapa,

    Col. 10, 421; Plin. 18, 13, 34, § 130:

    pilae,

    Mart. 13, 20, 2.—In plur. subst.: Nursīni, ōrum, m., the Nursians, Plin. 3, 12, 17, § 107.

    Lewis & Short latin dictionary > Nursia

  • 59 Nursini

    Nursĭa or Nurtĭa, ae, f., a Sabine city, the mod. Norcia:

    frigida,

    Verg. A. 7, 715.—Hence,
    II.
    Nursīnus, a, um, adj., Nursian:

    rapa,

    Col. 10, 421; Plin. 18, 13, 34, § 130:

    pilae,

    Mart. 13, 20, 2.—In plur. subst.: Nursīni, ōrum, m., the Nursians, Plin. 3, 12, 17, § 107.

    Lewis & Short latin dictionary > Nursini

  • 60 Nursinus

    Nursĭa or Nurtĭa, ae, f., a Sabine city, the mod. Norcia:

    frigida,

    Verg. A. 7, 715.—Hence,
    II.
    Nursīnus, a, um, adj., Nursian:

    rapa,

    Col. 10, 421; Plin. 18, 13, 34, § 130:

    pilae,

    Mart. 13, 20, 2.—In plur. subst.: Nursīni, ōrum, m., the Nursians, Plin. 3, 12, 17, § 107.

    Lewis & Short latin dictionary > Nursinus

См. также в других словарях:

  • Pilae Stacks — are stacks of pilae tiles, square thin tiles, that were used in Roman times for the underfloor heating system, common in Roman bathhouses, called the hypocaust. The idea of the Pilae Stacks is that the floor is lifted allowing air to freely move… …   Wikipedia

  • PILAE Aeoliae — vide supra Aeoliae Pilae …   Hofmann J. Lexicon universale

  • pilae — pi·lae (piґle) [L.] genitive and plural of pila …   Medical dictionary

  • Knemidokoptes pilae — Systematik Unterordnung: Hornmilben (Oribatida) Kohorte: Astigmatina Überfamilie: Analgoidea Familie: Epidermoptidae …   Deutsch Wikipedia

  • ASINUS in Pilae lusu — vide infra Pila: in Testae, voce Testa …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PILA — I. PILA apici obelisci, in Campo Martio, addita a Manilio Mathematico, cuius vertice umbra colligeretur in ipsa pila, occurrit apud Plin. l. 36. c. 10. Ei (obelisco) qui est in Campo Divus Augustus addidit mirabilem usum, ad deprehendendas Solis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TRIGON seu TRIGONALIS — TRIGON, seu TRIGONALIS pila, unum ex quatuor pilarum apud Romanos generibus, parva erat, ita nuncupata vel a loco, ubi ea exercebatur, triangulari, in quo Vespasianum membra defricare solitum, valetudinis causâ, notat Sueton. c. 20. vel potius a… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Oscilla — Oscillum in Athens. For the genus of marine molluscs, see Oscilla (gastropod). Oscilla, a word applied in Latin usage to small figures, most commonly masks or faces, which were hung up as offerings to various deities, ei …   Wikipedia

  • Knemidokoptesräude — Als Knemidokoptesräude (Syn. Schnabelräude, Schnabelschwamm, Vogelräude, Krätze, Kalkbeinräude) wird eine Erkrankung bei Vögeln bezeichnet, welche durch Milben der Gattung Knemidokoptes verursacht wird. Inhaltsverzeichnis 1 Ätiologie 2… …   Deutsch Wikipedia

  • PONS — an ex pendeo, quod velut in aere pendeat; an ex pontus, an ex pono, quia ad transeundum ponitur? proprie et communiter flumina iungit; atque e ligno, lapide, navibus, cadaveribus quoque nonnumquam, factus legitur. Eum sternendi facilis olim apud… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Oscillum — de Atenas. Oscillum, en plural oscilla, es una palabra latina que se aplica a pequeñas figuras, sobre todo máscaras, que se colgaban como ofrenda a varias divinidades, en conexión con festivales y otras ceremonias. Se la considera un …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»