Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

parcae

  • 61 neo

    1.
    nĕo, ēvi, ētum, 2, v. a. [root ne-; Gr. neô, nêthô; cf. Sanscr. nah = nectere], to spin.
    I.
    Lit.:

    subtemen tenue nere,

    Plaut. Merc. 3, 1, 20; Ov. Med. Fac. 14:

    sic stamina nevit,

    id. F. 2, 771:

    nerunt fatales fortia fila deae,

    id. P. 1, 8, 64; cf.:

    Parcae fatalia nentes Stamina,

    Tib. 1, 7, 1.—
    II.
    Transf., to weave; to interlace, entwine:

    tunicam mater quam neverat auro,

    Verg. A. 10, 818:

    hoc neverat unum mater opus,

    Stat. Th. 9, 691:

    inter se radices mutuo discursu nentur,

    Plin. 17, 20, 33, § 144.
    2.
    Nĕo or Nĕon, ōnis, m., = Neôn, a male proper name, Liv. 44, 43; 45, 31.

    Lewis & Short latin dictionary > neo

  • 62 neque

    nĕ-que or nec (used indifferently before vowels and consonants. The notion that nec in class. prose stands only before consonants is wholly unfounded. Ap. Cic. in the Rep. alone we find nec nineteen times before vowels; viz.: nec accipere, 3, 13, 23: nec alios, 2, 37, 62: nec enim, 1, 24, 38; 6, 25, 27: nec esset, 5, 5, 7: nec ex se, 6, 24, 27:

    nec id, 1, 1, 1: nec inportatis, 2, 15, 29: nec in, 6, 23, 25: nec inconstantiam, 3, 11, 18: nec injussu, 6, 15, 15: nec ipsius, 1, 26, 41: nec ipsum, 6, 24, 27: nec ulla, 1, 34, 51: nec ullo, 1, 37, 58: nec una, 2, 1, 2: nec hic, 3, 33, 45: nec hominis, 2, 21, 37: nec hunc, 6, 25, 29. Cf. also such passages as neque reliquarum virtutum, nec ipsius rei publicae,

    Cic. Rep. 1, 26, 41:

    dabo tibi testes nec nimis antiquos nec ullo modo barbaros,

    id. ib. 1, 37, 58:

    nec atrocius... neque apertius,

    id. Tull. 1, 2:

    nec homo occidi nec consulto, etc.,

    id. ib. 14, 34. The true distinction is, that in the form nec the negation is more prominent; in the form neque, the connective force of the particle; cf. Hand, Turs. 4, p. 94 sq.), adv. and conj. [ne-que], not; and not, also not.
    I.
    Adv., like ne, in ante-class. Latinity (v. ne, I.) as a general negative particle, = non, not (usually in the form nec. In class. Lat. this usage seems to be confined to certain formulae, as nec opinans, nec procul abesse, nec mancipi, etc.; v. infra): nec conjunctionem grammatici fere dicunt esse disjunctivam, ut: nec legit, nec scribit: cum si diligentius inspiciatur, ut fecit Sinnius Capito, intellegi possit, eam positam esse ab antiquis pro non, ut et in XII. est: AST EI CVSTOS NEC ESCIT, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:

    SI INTESTATO MORITVR, CVI SVVS HERES NEC SIT, etc., Lex XII. Tab. (v. App. III. tab. 5): SI AGNATVS NEC ESCIT, etc., ib.: magistratus nec obedientem civem coërceto,

    Cic. Leg. 3, 3, 6:

    senatori, qui nec aderit, culpa esto,

    id. ib. 3, 4, 11:

    bruti nec satis sardare queunt,

    Naev. 1, 4; 1, 7:

    tu dis nec recte dicis: non aequum facis,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 11:

    nec recte,

    id. As. 1, 3, 3; 2, 4, 65; id. Most. 1, 3, 83; Cat. 30, 4:

    alter, qui nec procul aberat,

    Liv. 1, 25, 10:

    nec ullus = nullus: cui Parcae tribuere nec ullo vulnere laedi,

    Verg. Cir. 269:

    differentia mancipi rerum et nec mancipi,

    Gai. Inst. 2, 18 sq. —Form neque: si quid tibi in illisce suovitaurilibus lactentibus neque satisfactum est, etc., an old formula of prayer in Cato, R. R. 141, 4: neque opinantes insidiatores, Auct. B. Afr. 66; Auct. B. Alex. 75.
    II.
    Conj., in all periods and kinds of composition.
    A.
    In gen., = et non, and not, also not.
    1.
    Alone.
    (α).
    When the negative applies to the principal verb of the clause: multumque laborat, Nec respirandi fit copia, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 437 Vahl.):

    illa quae aliis sic, aliis secus, nec iisdem semper uno modo videntur, ficta esse dicimus,

    Cic. Leg. 1, 17, 47:

    delubra esse in urbibus censeo, nec sequor magos Persarum, quibus, etc.,

    id. ib. 2, 10, 26; id. N. D. 1, 29, 81; id. Rep. 2, 1, 2:

    quae mei testes dicunt, quia non viderunt nec sciunt,

    id. Tull. 10, 24:

    non eros nec dominos appellabant eos... sed patres et deos. Nec sine causā. Quid enim? etc.,

    id. Rep. 1, 41, 64:

    illa, nec invideo, fruitur meliore marito,

    Ov. H. 2, 79.—
    (β).
    Less freq. when the negative applies to some other word:

    nec inventas illas toto orbe pares vires gloriatur,

    Just. 11, 9, 5:

    et vidi et perii, nec notis ignibus arsi,

    Ov. H. 12, 33:

    Anguibus exuitur tenui cum pelle vetustas, Nec faciunt cervos cornua jacta senes ( = et faciunt non senes),

    id. A. A. 3, 77:

    neque eum aequom facere ait,

    Ter. Phorm, 1, 2, 64:

    nec dubie ludibrio esse miserias suas,

    Liv. 2, 23, 14; 2, 14, 2; esp. in the phrases nec idcirco minus, nec eo minus, nec eo secius, neque eo magis;

    thus: nec idcirco minus,

    Cic. de Or. 2, 35, 151:

    neque eo minus,

    Liv. 41, 8, 8; Suet. Oth. 2; id. Vesp. 24:

    neque eo secius,

    Nep. Att. 2, 2:

    neque eo magis,

    id. Eum. 4, 2; id. Paus. 3, 5; id. Att. 8, 5:

    cum consules in Hernicos exercitum duxissent, neque inventis in agro hostibus, Ferentinum urbem cepissent,

    Liv. 7, 9, 1.—
    2.
    So, nec ullus, nec quisquam, for et nullus, et nemo, etc.:

    nec ullo Gallorum ibi viro, etc.,

    Liv. 38, 25, 3; Tac. Agr. 16:

    nec quidquam magis quam ille, etc.,

    Curt. 4, 2, 8.—
    3.
    With vero, enim, autem, tamen:

    neque vero hoc solum dixit, sed ipse et sentit et fecit,

    Cic. de Or. 1, 53, 229:

    nec vero jam meo nomine abstinent,

    id. Rep. 1, 3, 6: nec enim respexit, etc., id. Clod. et Cur. 4, 4; id. Lael. 10, 32:

    neque enim tu is es, qui, qui sis nescias,

    id. Fam. 5, 12, 6:

    nec tamen didici, etc.,

    id. Rep. 2, 38, 64:

    neque autem ego sum ita demens, ut, etc.,

    id. Fam. 5, 12, 6.—
    B.
    In partic.
    1.
    Nec [p. 1202] = ne... quidem, not even (in Liv. and later writers;

    in Cic. dub. since B. and K. read ne... quidem,

    Cic. Ac. 1, 2, 7; id. Tusc. 1, 26, 65; id. Cat. 2, 4, 8; cf.

    Hand, Turs. 4, 105 sqq.): ne quid ex antiquo praeter sonum linguae, nec eum incorruptum, retinerent,

    Liv. 5, 33, 11:

    Maharbal nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,

    id. 23, 18, 4:

    nec nos,

    id. 3, 52, 9; 34, 32, 9; 37, 20, 8; 38, 23, 3;

    40, 20, 6: non spes modo, sed nec dilatio,

    Just. 11, 8, 4:

    tam pauper, quam nec miserabilis Irus,

    Mart. 6, 77, 1; 5, 70, 6: Juv. 2, 151:

    interrogatus, an facta hominum deos fallerent, nec cogitata, inquit,

    Val. Max. 7, 2, ext. 8; Tac. G. 6:

    nec ipse,

    Suet. Claud. 46; Flor. 1, 15, 3; Lact. 5, 13, 12; Amm. 14, 10, 3.—
    2.
    Nec = etiam non (freq. in Quint.):

    ut, si in urbe fines non reguntur, nec aqua in urbe arceatur,

    Cic. Top. 4, 23; id. Fin. 1, 11, 39:

    nec si quid dicere satis non est, ideo nec necesse est,

    Quint. 1, 1, 21:

    quod in foro non expedit, illic nec liceat,

    id. 9, 2, 67; 5, 10, 86; 12, 3, 6;

    2, 13, 7: sed neque haec in principem,

    Tac. A. 4, 34; 3, 29; 2, 82.—
    3.
    Neque (nec)... neque (nec), neither... nor: quae neque Dardaniis campis potuere perire, Nec cum capta capi, nec cum combusta cremari, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 360 Vahl.):

    nam certe neque tum peccavi, cum... neque cum, etc.,

    Cic. Att. 8, 12, 2:

    nec meliores nec beatiores,

    id. Rep. 1, 19, 32:

    mors nec ad vivos pertineat nec ad mortuos,

    id. Tusc. 1, 38, 91:

    virtus nec eripi nec surripi potest umquam: neque naufragio neque incendio amittitur,

    id. Par. 6, 3, 51: neque ego neque Caesar, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; cf.:

    haec si neque ego neque tu fecimus,

    Ter. Ad. 1, 2, 23; so,

    non... nec... neque... neque: perspicuum est, non omni caussae, nec auditori neque personae neque tempori congruere orationis unum genus,

    Cic. de Or. 3, 55, 210.—The second nec is rarely placed after a word in the clause ( poet.):

    nec deus hunc mensā, dea nec dignata cubili est,

    Verg. E. 4, 63; id. A. 4, 365; 696:

    sed nec Brutus erit, Bruti nec avunculus usquam,

    Juv. 14, 43.—With a preceding negative, which, however, does not destroy the negation contained in neque... neque:

    non mediusfidius prae lacrimis possum reliqua nec cogitare nec scribere,

    Cic. Att. 9, 12, 1:

    ut omnes intellegant, nihil me nec subterfugere voluisse reticendo nec obscurare dicendo,

    id. Clu. 1, 1:

    nulla vitae pars neque publicis neque privatis, neque forensibus neque domesticis, neque si tecum agas, neque si cum altero contrahas vacare officio potest,

    id. Off. 1, 2, 4:

    nemo umquam neque poëta neque orator fuit, qui, etc.,

    id. Att. 14, 20, 3; 8, 1, 3; Liv. 38, 50, 11.—
    4.
    Neque (nec)... et (que), and et... neque (nec), when one clause is affirmative, on the one hand not... and on the other hand; not only not... but also; or the contrary, on the one hand... and on the other hand not; not only... but also not.
    a.
    Neque (nec)... et (que):

    id neque amoris mediocris et ingenii summi et sapientiae judico,

    Cic. Att. 1, 20, 1:

    animal nullum inveniri potest, quod neque natum umquam sit, et semper sit futurum,

    id. N. D. 3, 13, 32; id. Off. 2, 12, 43; id. Brut. 58, 198; Caes. B. G. 4, 1; Tac. A. 3, 35:

    ex quo intellegitur nec intemperantiam propter se fugiendam esse temperantiamque expetendam,

    Cic. Fin. 1, 14, 48:

    perficiam, ut neque bonus quisquam intereat, paucorumque poenā vos omnes jam salvi esse possitis,

    id. Cat. 2, 13, 28:

    sed nec illa exstincta sunt, alunturque potius et augentur cogitatione et memoriā,

    id. Lael. 27, 104; Ov. M. 2, 42; 811.—
    b.
    Et... neque (nec):

    ego vero et exspectabo ea quae polliceris neque exigam nisi tuo commodo,

    Cic. Brut. 4, 17:

    patebat via et certa neque longa,

    id. Phil. 11, 2, 4:

    intellegitis et animum ei praesto fuisse, nec consilium defuisse,

    id. ib. 13, 6, 13:

    et... nec... et... et,

    id. Tusc. 5, 38, 112.—
    5.
    Neque (nec) non (also in one word, necnon), emphatically affirmative, and also, and besides, and indeed, and:

    nec haec non deminuitur scientia,

    Varr. R. R. 1, 4, 4:

    neque meam mentem non domum saepe revocat exanimata uxor,

    Cic. Cat. 4, 2, 3:

    nec vero non eadem ira deorum hanc ejus satellitibus injecit amentiam,

    id. Mil. 32, 86:

    nec vero Aristoteles non laudandus in eo, quod, etc.,

    id. N. D. 2, 16, 44: neque tamen illa non ornant, habiti honores, etc., id. de Or. 2, 85, 347:

    neque tristius dicere quicquam debeo hac de re, neque non me tamen mordet aliquid,

    id. Fam. 3, 12, 2:

    nec non et sterilis, etc.,

    Verg. G. 2, 53; id. A. 8, 461; Suet. Tit. 5.—
    b.
    In Varro and after the Aug. per., nec non (or as one word, necnon) freq. as a simple conjunction = et, and, and likewise, and so too, and also:

    ibi vidi greges magnos anserum, gallinarum, gruum, pavonum, necnon glirium, etc.,

    Varr. R. R. 3, 2, 14; Col. 8, 15, 6:

    nec non et Tyrii per limina laeta frequentes Convenere,

    Verg. A. 1, 707; Plin. 13, 22, 38, § 118:

    nec non etiam poëmata faciebat ex tempore,

    Suet. Gram. 23:

    nec non et ante,

    Vulg. 2 Reg. 23, 13:

    nec non et quasi,

    id. 2 Par. 3, 16. —
    6.
    Neque (nec) dum (also in one word, necdum), and not yet, not yet:

    ille autem quid agat, si scis neque dum Romā es profectus, scribas ad me velim,

    Cic. Att. 14, 10, 4; Cels. 5, 26, n. 33; Suet. Aug. 10; Juv. 11, 66:

    necdum tamen ego Quintum conveneram,

    Cic. Att. 6, 3, 2:

    necdum etiam audierant inflari classica, necdum Impositos duris crepitare incudibus enses,

    Verg. G. 2, 539; id. A. 11, 70.—Strengthened by tamen:

    philosophi summi, neque dum tamen sapientiam consecuti, nonne intellegunt in summo se malo esse?

    Cic. Tusc. 3, 28, 68; id. Att. 6, 3, 3:

    et necdum (post-Aug.),

    and not yet, Plin. Pan. 14, 1.—
    7.
    Nec... quidem; v. quidem.—
    C.
    Neque = et ne or neve.
    1.
    Expressing negative purpose.
    (α).
    After ut (class.):

    ut ea, quae regie statuit in aratores, praetermittam neque eos appellem, a quibus, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 48, § 115:

    hortemur liberos nostros, ut animo rei magnitudinem complectantur, neque eis praeceptis quibus utuntur omnes, ut consequi posse confidant, etc.,

    id. de Or. 1, 5, 19:

    peterent ut dediticiis suis parcerent, neque in eum agrum arma inferrent,

    Liv. 7, 31, 4; 1, 2, 4; 3, 52, 11; 27, 20, 12.—
    (β).
    After ne (not ante-Aug.):

    conspirāsse inde, ne manus ad os cibum ferrent, nec os acciperet datum, nec dentes conficerent,

    Liv. 2, 32, 10; 3, 21, 6; 4, 4, 11; 26, 42, 2.—
    2.
    In a prohibition (rare):

    nec id mirati sitis, priusquam, etc.,

    Liv. 5, 53, 3:

    nec a me nunc quisquam quaesiverit, quid, etc.,

    id. 9, 9, 9:

    nec quicquam raptim aut forte temere egeritis,

    id. 23, 5, 3.—
    D.
    In contrasts, but not, not however (class.):

    ubi aetas tantum modo quaestui neque luxuriae modum fecerat,

    Sall. C. 24, 3:

    gloriosa modo neque belli patrandi,

    id. J. 88, 4:

    consulatus sine ulla patrum injuriā, nec sine offensione fuit,

    Liv. 3, 55, 1:

    oppida oppugnata nec obsessa sunt,

    id. 5, 12, 5; Plin. Ep. 3, 1, 9; Quint. 8, 6, 74; Tac. Agr. 8.

    Lewis & Short latin dictionary > neque

  • 63 parcus

    parcus, a, um, adj., = pauros [v. parco], sparing in any thing, esp. in expenditure; in a good and bad sense, frugal, thrifty, economical; niggardly, penurious, parsimonious (syn.: tenax, restrictus).
    I.
    Lit.
    (α).
    Absol.:

    detrusisti me ad senem parcissimum,

    Plaut. Aul. 2, 5, 9:

    patre parco ac tenaci,

    Cic. Cael. 15, 36:

    optimus colonus, parcissimus, modestissimus, frugalissimus,

    id. de Or. 2, 71, 287:

    parcumque genus patiensque laborum,

    Ov. M. 7, 656:

    parcā manu offerre aliquid,

    Hor. C. 3, 16, 43.—
    (β).
    With gen.:

    veteris non parcus aceti,

    Hor. S. 2, 2, 62:

    donandi parca juventus,

    id. ib. 2, 5, 79:

    pecuniae,

    Tac. H. 1, 49:

    pecuniae parcus ac tenax,

    Suet. Tib. 46.—
    B.
    In gen., sparing, chary, moderate in any thing:

    operā haud fui parcus meā,

    Plaut. Rud. 4, 2, 14:

    nimium parcus in largiendā civitate,

    Cic. Balb. 22, 50:

    non tam vereor, ne me in laudibus suis parcum, quam ne nimium putet,

    Plin. Pan. 3, 3:

    quam modica cultu, quam parca comitatu,

    id. ib. 83, 7:

    civium sanguinis parcus,

    Tac. H. 3, 75:

    parcissimus somni,

    Luc. 9, 590:

    parcissimus vini,

    Suet. Aug. 77:

    acies non parca fugae,

    Sil. 10, 30:

    beneficiorum parcissimus aestimator,

    Plin. Pan. 21, 2:

    parcus Deorum cultor,

    Hor. C. 1, 34, 1:

    in libidinem projecti, in cibum parci,

    Just. 41, 3, 13.—With inf.:

    parcusque lacessere Martem,

    Sil. 1, 680:

    haud parci Martem coluisse,

    id. 8, 464.—In gen., moderate, not rash nor self-indulgent:

    somnus sanitatis in homine parco,

    Vulg. Ecclus. 31, 24.— Comp.:

    parcior somni,

    Just. 11, 13, 2.— Sup.:

    parcissimus somni,

    Luc. 9, 590.—
    II.
    Transf., spare, scanty, little, small, slight ( poet. and in post-Aug. prose):

    parco sale contingere,

    Verg. G. 3, 403:

    tellus,

    Stat. S. 4, 5, 13:

    lucerna,

    Prop. 4 (5), 3, 60:

    vulnus,

    Sil. 16, 111:

    merito parcior ira meo,

    Ov. P. 1, 2, 98:

    questaque sum vento lintea parca dari,

    id. H. 21, 79:

    optima mors parca quae venit apta die,

    after a short time, Prop. 3, 3, 40 (Parcae quae venit acta die, id. 3, 4, 18 Müll.):

    et brevis somnus,

    Plin. Pan. 49.— Adv., in two forms, parce (class.) and parciter (ante- and post-class.).
    A.
    Form parcē.
    1.
    Sparingly, frugally, thriftily; penuriously, parsimoniously:

    parce parcus,

    Plaut. Aul. 2, 4, 35: vivere parce, continenter, severe, sobrie, Cic. Off. 1, 30, 106; cf.:

    parce ac duriter se habere,

    Ter. Ad. 1, 1, 20:

    parce et duriter vitam agere,

    id. And. 1, 1, 47:

    nimium parce facere sumptum,

    id. ib. 2, 6, 19:

    frumentum parce et paulatim metiri,

    Caes. B. G. 7, 71:

    cur id tam parce tamque restricte faciant,

    Cic. Fin. 2, 13, 42:

    parce seminat,

    Vulg. 2 Cor. 9, 6.— Comp.:

    implet manum parcius,

    Juv. 6, 546.—
    2.
    In gen., sparingly, moderately, cautiously:

    scripsi de te parce et timide,

    Cic. Fam. 6, 7, 3:

    parce et molliter aliquem laedere,

    id. ib. 1, 9, 23:

    gaudere,

    Phaedr. 4, 16:

    mirari,

    Sil. 10, 474; 15, 756; Plin. Ep. 5, 16, 3; 5, 7, 4.— Comp.:

    parcius dicere de laude alicujus,

    Cic. Mur. 13, 29:

    parcius ista viris tamen obicienda memento,

    Verg. E. 3, 7:

    parcius Andromachen vexavit Achaia victrix,

    Ov. H. 8, 13:

    parcius quatiunt fenestras,

    rarely, seldom, Hor. C. 1, 25, 1; Quint. 9, 2, 69.— Sup.:

    civitatem Romanam parcissime dedit,

    Suet. Aug. 40:

    ut parcissime dicam, nemo historicorum commendavit magis,

    Quint. 10, 1, 101.—
    B.
    Form parcĭter, sparingly, Pompon. ap. Non. 515, 6: praelibare, Claud. Mam. praef.

    Lewis & Short latin dictionary > parcus

  • 64 reditus

    rĕdĭtus, ūs, m. [redeo].
    I.
    A returning, return (freq. and class.).
    A.
    Lit.:

    noster itus, reditus,

    Cic. Att. 15, 5, 3: reditu ( returning) vel potius reversione ( turning back) meā laetatus, id. ib. 16, 7, 5:

    inter profectionem reditumque L. Sullae,

    id. Brut. 63, 227:

    aliquem reditu arcere,

    id. Tusc. 1, 37, 89:

    spe omni reditūs incisā,

    Liv. 2, 15:

    Romanis reditu interclusis,

    Caes. B. G. 4, 30 fin.;

    Auct. B. Alex. 20, 5: excludi reditu,

    Nep. Them. 5, 1:

    ne metum reditūs sui barbaris tolleret,

    Caes. B. G. 6, 29:

    maturum reditum pollicitus,

    Hor. C. 4, 5, 3:

    unde tibi reditum Parcae Rupere,

    id. Epod. 13, 15:

    pascitur in vestrum reditum votiva juvenca,

    id. Ep. 1, 3, 36:

    votum pro reditu simulant,

    Verg. A. 2, 17 et saep.:

    qui vero Narbone reditus?

    Cic. Phil. 2, 30, 76:

    animis reditum in caelum patere,

    id. Lael. 4, 13:

    in locum,

    id. Rep. 6, 18, 18; 6, 23, 25; id. Clu. 42, 119; Caes. B. C. 3, 82; Hirt. B. G. 8, 24 fin.:

    reditus in patriam ad parentes,

    Liv. 9, 5, 9:

    in nemora,

    Cat. 63, 79; Verg. A. 10, 436 al.:

    Romam,

    Cic. Phil. 2, 42, 108:

    domum,

    home, id. Pis. 3:

    ad aliquem,

    id. Phil. 8, 11, 32:

    ad vada,

    Cat. 63, 47.—In plur., Tib. 1, 3, 13; Verg. A. 2, 118; 11, 54; Hor. C. 3, 5, 52:

    promittere inanes reditus,

    Ov. M. 11, 576:

    patent reditus populo,

    id. F. 1, 279 al. —Of the revolution of the heavenly bodies:

    homines populariter annum tantummodo solis, id est unius astri, reditu metiuntur,

    Cic. Rep. 6, 22, 24; cf. in plur., id. ib. 6, 12, 12. —
    B.
    Trop., a returning, return:

    reditus in gratiam cum inimicis,

    Cic. Att. 2, 2, 3:

    gratiae,

    id. Har. Resp. 24, 52:

    reditus ad rem... ad propositum,

    id. de Or. 3, 53, 203.—
    II.
    (Acc. to redeo, II. 1.) A return, revenue, income, proceeds (not in Cic.; late Lat.;

    also redditus,

    Cassiod. Var. 1, 25; cf.: vectigalia, proventus); in sing.:

    omnisque ejus pecuniae reditus constabat,

    Nep. Att. 14 fin.; Plin. 17, 1, 1, § 8:

    in reditu esse,

    to make returns, Plin. Ep. 4, 6, 2: decrescente reditu, id ib. 6, 3, 1; 6, 8, 5; 9, 37, 3; Ov. Am. 1, 10, 41.— In plur., Liv. 42, 52; Suet. Calig. 16 Wolf. N. cr.; 41; Dig. 34, 4, 30; Ov. P. 2, 3, 17; 4, 5, 19; Vulg. 4 Reg. 8, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > reditus

  • 65 sacro

    sā̆cro, āvi, ātum, 1, v. a. [sacer], to declare or set apart as sacred; to consecrate, dedicate, or devote to a divinity (class.; cf. consecro).
    I.
    Lit.:

    ne quis agrum consecrato. Auri, argenti, eboris sacrandi modus esto,

    Cic. Leg. 2, 9, 22:

    eum praedam Veientanam publicando sacrandoque ad nihilum redegisse, ferociter increpant,

    Liv. 5, 25:

    (agrum) Cypriae,

    Ov. M. 10, 644:

    Capitolino Jovi donum ex auro,

    Suet. Tib. 53 fin.:

    (laurum) Phoebo,

    Verg. A. 7, 62:

    aras,

    id. ib. 5, 48:

    vigilem ignem,

    id. ib. 4, 200:

    votum immortale,

    id. ib. 8, 715:

    inter haec auream aquilam pinnis extendenti similem sacraverant,

    Curt. 3, 3, 16:

    templum, in quo Helena sacravit calicem ex electro,

    Plin. 33, 4, 23, § 81.—In part. perf.:

    duabus aris ibi Jovi et Soli sacratis cum immolasset,

    Liv. 40, 22:

    arae,

    Suet. Tib. 14:

    sacratas fide manus,

    Liv. 23, 9:

    sacrata Crotonis Ossa tegebat humus,

    Ov. M. 15, 55:

    rite pecudes,

    Verg. A. 12, 213:

    templum,

    id. ib. 2, 165 al. —
    2.
    With a bad accessory signif. (cf. sacer, II.), to devote or doom to destruction, to declare accursed, to condemn:

    de sacrando cum bonis capite ejus, qui regni occupandi consilia inisset, gratae in vulgus leges fuere,

    Liv. 2, 8; cf.:

    caput Jovi,

    id. 10, 38.—
    B.
    Transf., in gen., to set apart, consecrate, devote, give, dedicate a thing to any one ( poet. and rare):

    quod patriae vocis studiis nobisque sacrasti, Cic. poët. Div. 1, 13, 22: hunc illi honorem Juppiter sacravit,

    Verg. A. 12, 141:

    tibi sacratum opus,

    Ov. Tr. 2, 552.—In a bad sense:

    injecere manum Parcae, telisque sacrarunt Evandri (Halaesum),

    Verg. A. 10, 419.—
    II.
    Meton.
    1.
    To render sacred or inviolable by consecration; to hallow, consecrale:

    hoc nemus aeterno cinerum sacravit honore Faenius,

    Mart. 1, 117, 1:

    foedus, quod in Capitolio sacratum fuisset, irritum per illos esse,

    that had been decreed inviolable, Liv. 38, 33; cf.:

    sanctiones sacrandae sunt genere ipso aut obtestatione legis, aut, etc.,

    Cic. Balb. 14, 33:

    sacrata lex,

    a law whose violation was punished by devoting the offender to the infernal gods, id. Sest. 7, 16; id. Dom. 17, 43; Liv. 2, 33; 3, 17; 7, 41; 9, 39; 36, 38; cf.:

    sacratae leges sunt, quibus sanctum est, qui quid adversus eas fecerit, sacer alicui deorum sit cum familia pecuniaque,

    Fest. p. 318 Müll.—
    2.
    Of a deity, to hold sacred, to worship or honor as sacred:

    haud frustra te patrem deum hominumque hac sede sacravimus,

    Liv. 8, 6:

    Vesta sacrata,

    Ov. M. 15, 864.—
    B.
    Transf., in gen., to render imperishable, to immortalize (rare):

    aliquem Lesbio plectro,

    Hor. C. 1, 26, 11; cf.:

    miratur nihil, nisi quod Libitina sacravit,

    id. Ep. 2, 1, 49:

    vivit vigetque eloquentia ejus (Catonis), sacrata scriptis omnis generis,

    Liv. 39, 40:

    avum Sacrārunt carmina tuum,

    Ov. P. 4, 8, 64.—Hence, sā̆crātus, a, um, P. a., hallowed, consecrated, holy, sacred:

    sacrata jura parentum,

    Ov. M. 10, 321:

    jura Graiorum,

    Verg. A. 2, 157:

    vittae Sacrati capitis,

    id. ib. 3, 371:

    dux,

    i. e. Augustus, Ov. F. 2, 60; cf.:

    manus (Tiberii),

    id. ib. 1, 640:

    dies sacratior,

    Mart. 4, 1, 1:

    numen gentibus sacratissimum,

    Plin. 33, 4, 24, § 82:

    homines,

    devoted to the gods, Macr. S. 3, 7;

    Aug. Civ. Dei, 2, 26.—At a later per., Sacratissimus,

    an epithet of the emperors, Most Worshipful, Dig. 38, 17, 9; Mamert. Pan. ad Maxim. 1 et saep.— Adv.: sā̆crātē, in eccl. Lat.,
    1.
    Holily, piously:

    vivere,

    Aug. Ep. 22 fin.
    2.
    Mysteriously, mystically, Aug. Doctr. Chr. 2, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > sacro

  • 66 stamen

    stāmen, ĭnis, n. [sto], the warp in the upright loom of the ancients (cf.: trama, subtemen).
    I.
    Lit., Varr. L. L. 5, § 113 Müll.; Tib. 1, 3, 86; Ov. M. 6, 54 sq.; 6, 576; 4, 275; 4, 397 al.—
    II.
    Transf., in gen.
    A.
    A thread hanging from the distaff:

    aut ducunt lanas aut stamina pollice versant,

    Ov. M. 4, 34; 4, 179; 4, 221;

    12, 475: operoso stamine,

    id. A. A. 1, 695:

    et minuent plenas stamina nostra colos,

    id. H. 3, 76:

    deducere plenā stamina longa colu,

    Tib. 1, 3, 86; 1, 6, 78:

    digitis dum torques stamina duris,

    Ov. H. 9, 79.—Of the threads of the Parcae, Tib. 1, 7, 2; 3, 3, 36; Ov. M. 8, 453; id. Tr. 5, 13, 24; 4, 1, 63; Luc. 3, 19; 6, 777. —Hence, de legibus queri Fatorum et nimio de stamine, too long a thread of life, Juv. 10, 252.— Poet.:

    fallebam stamine somnum,

    i. e. by spinning, Prop. 1, 3, 41.—
    B.
    Of threads of other sorts;

    thus, of the thread of Ariadne,

    Prop. 4 (5), 4, 42;

    of the spider,

    Ov. M. 6, 145; Plin. 11, 24, 28, § 80;

    of a net,

    id. 19, 1, 2, § 11; of the stamina of the lily, id. 21, 5, 11, § 23; the fibres of wood, id. 16, 38, 73, § 186; the strings of an instrument, Ov. M. 11, 169.—
    C.
    (Pars pro toto.) A cloth made of threads; so the fillets of priests, Prop. 4 (5), 9, 52; Sil. 3, 25.— A garment, Claud. in Eutr. 1, 304; id. Laud. Stil. 2, 346; id. Rapt. Pros. 2, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > stamen

  • 67 subtemen

    subtēmen ( subtegmen), ĭnis, n. [contr. from subteximen, subtecmen, from sub-texo], that which is wrought or woven in, the woof, weft of a web:

    inseritur medium radiis subtemen acutis, etc.,

    Ov. M. 6, 56; Varr. L. L. 5, § 113 Müll.; Verg. A. 3, 483; Vitr. 10, 1 med.; Plin. 11, 24, 28, § 81; [p. 1784] 13, 12, 24, § 79.—
    II.
    Meton. (pars pro toto), any thing spun, thread, yarn (rare, and mostly poet.):

    subtemen tenue nere,

    Plaut. Merc. 3, 1, 20:

    nere,

    Ter. Heaut. 2, 3, 52; Front. Nep. Am. 2 med.:

    Tyrium,

    Tib. 4, 1, 121; Stat. Th. 7, 656:

    picto bracae,

    Val. Fl. 6, 227:

    croceo vestes,

    id. 8, 234.—Of the threads of the Fates:

    unde tibi reditum certo subtemine Parcae Rupere,

    Hor. Epod. 13, 15:

    ducere subtemina,

    Cat. 64, 328:

    rubrum,

    Claud. Rapt. Pros. 1, 260:

    auratum,

    Nemes. Cyg. 91.

    Lewis & Short latin dictionary > subtemen

  • 68 verax

    vērax, ācis, adj. [verus], speaking truly, true, veracious (very rare):

    si eris verax, tuā ex re facies,

    Plaut. Capt. 5, 2, 6; 5, 2, 15:

    oraculum,

    Cic. Div. 1, 19, 38:

    saga,

    Tib. 1, 2, 41:

    signa,

    id. 4, 1, 119:

    sensus,

    Cic. Ac. 2, 25, 79: visa quietis tranquilla atque veracia, id. Div. 1, 29, 61:

    Liber,

    Hor. S. 1, 4, 89.— With inf.:

    vosque veraces cecinisse Parcae,

    Hor. C. S. 25.— Comp.:

    Herodotum cur veraciorem ducam Ennio?

    Cic. Div. 2, 56, 116.— Sup.:

    veracissima promissio,

    Aug. Ep. 6.— Adv.: vērācĭter, truly, veraciously (opp. simulatorie), Plaut. ap. Prisc. p. 1010 P.; Aug. Civ. Dei, 4, 4; 6, 10; id. ap. Hier. Ep. 56, 3; Ambros. Ep. 17, 1: Platonem acutius atque veracius intellexisse, Aug. Civ. Dei, 8, 4; 5, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > verax

См. также в других словарях:

  • PARCAE — filiae Iovis ex Themide, an ex Nocte, Chao, Necessitate? etc. Deae fatales, humanae vitae stamina dispensantes. Dictae autem videntur Parcae a partu, teste Varrone, loc. cit. eo quod nascentibus hominibus bona malaque conferre censeantur. Sed… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Parcae — Par c[ae], n. pl. [L.] The Fates. See {Fate}, 4. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Parcae — (lat., Myth.), s. Parzen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Parcae — PARCAE, arum, Gr. Μοῖραι, ῶν, (⇒ Tab. I.) 1 §. Namen. Ihren lateinischen Namen sollen diese Göttinnen, nach einigen, von Partus, die Geburt, haben; Varro ap. Gell. l. III. c. 16. wogegen andere ihn wahrscheinlicher von parco, ich schone,… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • Parcae — [pär′sē] pl.n. [L, pl. of Parca, one of the Fates, orig., a birth goddess < parere, to give birth: see PAROUS] FATES …   English World dictionary

  • Parcae — The Parcae, in Roman mythology, were the personifications of destiny (often called The Fates in English). Their Greek equivalent were the Moirae. They controlled the metaphorical thread of life of every mortal and immortal from birth to death.… …   Wikipedia

  • Parcae —    From Roman mythology, the Fates. The gods would spin the web of a person s destiny, and the Fates would carry out the gods will by laying out the web, and cutting it when the person s life was to end. The three goddesses were called Moirai.… …   The writer's dictionary of science fiction, fantasy, horror and mythology

  • Parcae — Fate Fate (f[=a]t), n. [L. fatum a prophetic declaration, oracle, what is ordained by the gods, destiny, fate, fr. fari to speak: cf. OF. fat. See {Fame}, {Fable}, {Ban}, and cf. 1st {Fay}, {Fairy}.] 1. A fixed decree by which the order of things …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Parcae — noun plural Etymology: Latin Date: 1575 fate 4 …   New Collegiate Dictionary

  • Parcae — /pahr see, kuy/, n.pl., sing. Parca / keuh/. the three Fates of ancient Rome, developed out of the goddess Parca by identification with the Moerae of Greek mythology. * * * …   Universalium

  • Parcae — Synonyms and related words: Atropos, Clotho, Dame Fortune, Decuma, Fata, Fates, Fortuna, Heaven, Lachesis, Moirai, Morta, Nona, Norns, Providence, Skuld, Tyche, Urdur, Verthandi, Weird Sisters, Weirds …   Moby Thesaurus

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»