Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

panis+col

  • 81 Secundus

    1.
    sĕcundus, a, um, adj. [sequor], following.
    A.
    (Acc. to sequor, I. B. 2.)
    1.
    Prop., the following in time or order, the next to the first, the second (cf.: alter, proximus); absol.: si te secundo lumine hic offendero, the next morning, Enn. ap. Cic. Att. 7, 26, 1: de tribus unum esset optandum...optimum est facere; secundum, nec facere nec pati;

    miserrimum digladiari semper, etc.,

    the next best, Cic. Rep. 3, 14, 23; cf.:

    id secundum erat de tribus,

    id. Or. 15, 50:

    aliquem obligare secundo sacramento, priore amisso, etc.,

    id. Off. 1, 11, 36; cf.:

    prioribus equitum partibus secundis additis,

    id. Rep. 2, 20, 36:

    Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae,

    id. ib. 2, 10, 18:

    Olympias secunda et sexagesima,

    id. ib. 2, 15, 28:

    oriens incendium belli Punici secundi,

    id. ib. 1, 1, 1: aliquem secundum heredem instituere, the second or substituted heir, if the first-named die or refuse the inheritance, id. Fam. 13, 61; so,

    heres,

    Hor. S. 2, 5, 48; Inscr. Orell. 3416:

    mensa,

    the second course, dessert, Cic. Att. 14, 6, 2; 14, 21, 4; Cels. 1, 2 fin.; Plin. 9, 35, 58, § 120; 19, 8, 53, § 167; Verg. G. 2, 101; Hor. S. 2, 2, 121:

    Germania,

    Lower Germany, Amm. 15, 8, 19.— Subst.: sĕcundae, ārum, f. (sc. membranae), the after-birth, secundines:

    partus,

    Cels. 7, 29 fin.:

    non magis pertinere quam secundas ad editum infantem,

    Sen. Ep. 92, 34; Col. 7, 7, 4; Plin. 27, 4, 13, § 30; 30, 14, 43, § 123:

    secundae partūs,

    id. 9, 13, 15, § 41; 20, 6, 23, § 51; 20, 11, 44, § 115.—
    2.
    Trop.
    a.
    Following, next, second in rank, value, etc.; with ad:

    quorum ordo proxime accedit, ut secundus sit ad regium principatum,

    Cic. Fin. 3, 16, 52.—With ab:

    potentiā secundus a rege,

    Hirt. B. Alex. 66;

    with which cf.: secundus a Romulo conditor urbis Romanae,

    Liv. 7, 1 fin.; and:

    Ajax, heros ab Achille secundus,

    Hor. S. 2, 3, 193:

    qui honos secundus a rege erat,

    Just. 18, 4, 5.— Absol.: nil majus generatur ipso (Jove), Nec viget quicquam simile aut secundum, Hor. C. 1, 12, 18:

    tu (Juppiter) secundo Caesare regnes,

    id. ib. 1, 12, 51; corresp. to maxime:

    maxime vellem...secundo autem loco, etc.,

    Cic. Phil. 8, 10, 31; cf.:

    me maxime consolatur spes, etc....facile secundo loco me consolatur recordatio, etc.,

    id. Fam. 1, 6, 1 sq.:

    cotes Creticae diu maximam laudem habuere, secundam Laconicae,

    Plin. 36, 22, 47, § 164.—With dat.:

    nulli Campanorum secundus vinctus ad mortem rapior,

    Liv. 23, 10, 7 Weissenb. ad loc.:

    regio spatio locorum nulli earum gentium secunda,

    Curt. 5, 10, 3; Vell. 2, 76, 1:

    secundus sibi, non par,

    Just. 11, 12, 14:

    secunda nobilitas Falerno agro,

    id. 14, 6, 8, § 62:

    bonitas amomo pallido,

    id. 12, 13, 28, § 48.—With abl., Hirt. B. Alex. 66; cf. supra.—
    b.
    With the prevailing idea of subjection or inferiority, secondary, subordinate, inferior; absol.:

    secundae sortis ingenium,

    only of the second grade, Sen. Ep. 52, 3:

    moneri velle ac posse secunda virtus est,

    id. Ben. 5, 25, 4; cf.:

    (servi) quasi secundum hominum genus sunt,

    Flor. 3, 20, 1:

    vivit siliquis et pane secundo (i. e. secundario),

    Hor. Ep. 2, 1, 123 (cf.:

    secundarius panis,

    Plin. 18, 10, 20, § 89; Suet. Aug. 76):

    tenue argentum venaeque secundae,

    Juv. 9, 31:

    haec fuit altera persona Thebis, sed tamen secunda ita, ut proxima esset Epaminondae,

    Nep. Pel. 4, 3. —With abl.:

    haud ulli veterum virtute secundus,

    inferior, Verg. A. 11, 441.—With inf.:

    nec vertere cuiquam Frena secundus Halys,

    Stat. Th. 2, 574.—Esp., in phrase partes secundae, second parts, inferior parts:

    in actoribus Graecis, ille qui est secundarum aut tertiarum partium,

    Cic. Div. in Caecil. 15, 48:

    ut credas partis mimum tractare secundas,

    Hor. Ep. 1, 18, 14.—With ab:

    hic erit a mensis fine secunda dies,

    the last day but one of the month, Ov. F. 1, 710. —As subst.: sĕcundae, ārum, f. (sc. partes), the second or inferior parts:

    Spinther secundarum tertiarum Pamphilus,

    Plin. 7, 12, 10, § 54; Inscr. Orell. 2644:

    Q. Arrius, qui fuit M. Crassi quasi secundarum,

    Cic. Brut. 69, 242; so,

    secundas sortiri,

    Sen. Ben. 2, 29, 3:

    ferre,

    Hor. S. 1, 9, 46:

    deferre alicui,

    Quint. 10, 1, 53:

    agere,

    Sen. Ira, 3, 8, 6.—
    B.
    (Acc. to sequor, II.)
    1.
    Prop., naut. t. t., of currents of water, etc., favorable, fair (as following the course of the vessel):

    secundo flumine ad Lutetiam iter facere coepit,

    i. e. down the stream, Caes. B. G. 7, 58; so,

    Tiberi,

    Liv. 5, 46:

    amni,

    Verg. G. 3, 447:

    fluvio,

    id. A. 7, 494:

    aqua,

    Liv. 21, 28; cf.:

    totā rate in secundam aquam labente,

    with the current, id. 21, 47:

    et ventum et aestum uno tempore nactus secundum,

    Caes. B. G. 4, 23 fin.; so,

    aestu,

    Liv. 23, 41:

    mari,

    id. 29, 7; and, poet.:

    (Neptunus) curru secundo,

    speeding along, Verg. A. 1, 156:

    secundo amne,

    Curt. 4, 7, 9:

    navigatio,

    Tac. A. 2, 8.—Esp., of winds:

    in portum vento secundo, velo passo pervenit,

    Plaut. Stich. 2, 2, 45; cf.:

    cum videam navem secundis ventis cursum tenentem suum,

    Cic. Planc. 39, 94; so,

    ventus,

    Caes. B. G. 4, 23 fin.; Hor. C. 2, 10, 23; id. Ep. 2, 1, 102; cf.

    aquilo,

    id. ib. 2, 2, 201.— Sup.:

    cum secundissimo vento cursum teneret,

    Cic. N. D. 3, 34, 83.—Of sails (trop.):

    des ingenio vela secunda meo,

    Ov. F. 3, 790.—
    2.
    Transf., with, according to any thing: austri anniversarii secundo sole flant, i. e. according to the course of the sun, Nigid. ap. Gell. 2, 22, 31: squama secunda (opp. adversa), as we say, with the grain, i. e. so as to offer no resistance to the hand when it is passed from the head to the tail, id. ap. Macr. S. 2, 12.—
    3.
    Trop., favorable, propitious, fortunate (opp. adversus); absol.:

    secundo populo aliquid facere,

    with the consent of the people, Cic. Tusc. 2, 1, 4; so,

    concio,

    id. Agr. 2, 37, 101; cf.:

    voluntas concionis,

    id. Att. 1, 19, 4:

    admurmurationes cuncti senatūs,

    id. Q. Fr. 2, 1, 3: rumor, Enn. ap. Non. 385, 17 (Ann. v. 260 Vahl.); Hor. Ep. 1, 10, 9:

    clamor,

    Verg. A. 5, 491:

    aures,

    Liv. 6, 40; 33, 46; 42, 28:

    praesentibus ac secundis diis,

    id. 7, 26; so,

    dis auspicibus et Junone secundā,

    Verg. A. 4, 45; and:

    secundo Marte ruat,

    id. ib. 10, 21:

    adi pede sacra secundo,

    id. ib. 8, 302;

    10, 255: auspicia,

    Cic. Div. 1, 15, 27; cf. avis, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 82 Vahl.); and in poet. hypallage:

    haruspex,

    Verg. A. 11, 739: scitus, secunda loquens in tempore, Enn. ap. Gell. 12, 4, 3 (Ann. v. 251 Vahl.): res (opp. adversae), Cic. Off. 1, 26, 90;

    so,

    id. Lael. 5, 17; 6, 22; id. Att. 4, 2, 1; Hor. S. 2, 8, 74; cf.

    fortunae (opp. adversae),

    Cic. Sull. 23, 66;

    and tempora (opp. adversi casus),

    Auct. Her. 4, 17, 24; so, res, Enn. ap. Fest. p. 257 Müll. (Ann. v. 357 Vahl.); Ter. Heaut. 2, 2, 1; Cic. N. D. 3, 36, 88 (with prosperitates); Verg. A. 10, 502; Hor. Ep. 1, 10, 30: fortunae, Cato ap. Fest. s. v. parsi, p. 242 Müll.; Plaut. Stich. 2, 1, 28:

    proelia,

    Caes. B. G. 3, 1:

    motus Galliae,

    successful, id. ib. 7, 59; and:

    belli exitus,

    Hor. C. 4, 14, 38:

    consilium,

    Caes. B. C. 3, 42:

    labores,

    Hor. C. 4, 4, 45.— Comp.:

    reliqua militia secundiore famā fuit,

    Suet. Caes. 2.— Sup.:

    secundissima proelia,

    Caes. B. G. 7, 62.— With dat.:

    secunda (sc. verba) irae,

    i. e. increasing, promoting it, Liv. 2, 38.— Comp.:

    secundiore equitum proelio nostris,

    Caes. B. G. 2, 9.— Sup.:

    tres leges secundissimas plebei, adversas nobilitati tulit,

    Liv. 8, 12: omnia secundissima nobis, adversissima illis accidisse videntur, Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, B.—As subst.: sĕcunda, ōrum, n., favorable circumstances, good fortune:

    sperat infestis, metuit secundis Alteram sortem,

    Hor. C. 2, 10, 13:

    age, me in tuis secundis respice,

    Ter. And. 5, 6, 11:

    omnium secundorum adversorumque causes in deos vertere,

    Liv. 28, 11, 1:

    in secundis sapere et consulere,

    id. 30, 42, 16:

    nimius homo inter secunda,

    Tac. H. 2, 59; 1, 10; Curt. 4, 6, 31:

    nemo confidat nimium secundis,

    Sen. Thyest. 615:

    poscunt fidem secunda,

    id. Agam. 934:

    secunda non habent unquam modum,

    id. Oedip. 694.
    2.
    Sĕcundus, i, m.; Sĕcunda, ae, f. [1. secundus], a Roman proper name.
    I.
    C. Plinius Secundus, the writer on natural history.
    II.
    C. Plinius Caecilius Secundus, his nephew:

    OCTAVIA Q. F. SECVNDA,

    Inscr. Grut. 445, 2; cf. Varr. L. L. 9, § 60 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > Secundus

  • 82 secundus

    1.
    sĕcundus, a, um, adj. [sequor], following.
    A.
    (Acc. to sequor, I. B. 2.)
    1.
    Prop., the following in time or order, the next to the first, the second (cf.: alter, proximus); absol.: si te secundo lumine hic offendero, the next morning, Enn. ap. Cic. Att. 7, 26, 1: de tribus unum esset optandum...optimum est facere; secundum, nec facere nec pati;

    miserrimum digladiari semper, etc.,

    the next best, Cic. Rep. 3, 14, 23; cf.:

    id secundum erat de tribus,

    id. Or. 15, 50:

    aliquem obligare secundo sacramento, priore amisso, etc.,

    id. Off. 1, 11, 36; cf.:

    prioribus equitum partibus secundis additis,

    id. Rep. 2, 20, 36:

    Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae,

    id. ib. 2, 10, 18:

    Olympias secunda et sexagesima,

    id. ib. 2, 15, 28:

    oriens incendium belli Punici secundi,

    id. ib. 1, 1, 1: aliquem secundum heredem instituere, the second or substituted heir, if the first-named die or refuse the inheritance, id. Fam. 13, 61; so,

    heres,

    Hor. S. 2, 5, 48; Inscr. Orell. 3416:

    mensa,

    the second course, dessert, Cic. Att. 14, 6, 2; 14, 21, 4; Cels. 1, 2 fin.; Plin. 9, 35, 58, § 120; 19, 8, 53, § 167; Verg. G. 2, 101; Hor. S. 2, 2, 121:

    Germania,

    Lower Germany, Amm. 15, 8, 19.— Subst.: sĕcundae, ārum, f. (sc. membranae), the after-birth, secundines:

    partus,

    Cels. 7, 29 fin.:

    non magis pertinere quam secundas ad editum infantem,

    Sen. Ep. 92, 34; Col. 7, 7, 4; Plin. 27, 4, 13, § 30; 30, 14, 43, § 123:

    secundae partūs,

    id. 9, 13, 15, § 41; 20, 6, 23, § 51; 20, 11, 44, § 115.—
    2.
    Trop.
    a.
    Following, next, second in rank, value, etc.; with ad:

    quorum ordo proxime accedit, ut secundus sit ad regium principatum,

    Cic. Fin. 3, 16, 52.—With ab:

    potentiā secundus a rege,

    Hirt. B. Alex. 66;

    with which cf.: secundus a Romulo conditor urbis Romanae,

    Liv. 7, 1 fin.; and:

    Ajax, heros ab Achille secundus,

    Hor. S. 2, 3, 193:

    qui honos secundus a rege erat,

    Just. 18, 4, 5.— Absol.: nil majus generatur ipso (Jove), Nec viget quicquam simile aut secundum, Hor. C. 1, 12, 18:

    tu (Juppiter) secundo Caesare regnes,

    id. ib. 1, 12, 51; corresp. to maxime:

    maxime vellem...secundo autem loco, etc.,

    Cic. Phil. 8, 10, 31; cf.:

    me maxime consolatur spes, etc....facile secundo loco me consolatur recordatio, etc.,

    id. Fam. 1, 6, 1 sq.:

    cotes Creticae diu maximam laudem habuere, secundam Laconicae,

    Plin. 36, 22, 47, § 164.—With dat.:

    nulli Campanorum secundus vinctus ad mortem rapior,

    Liv. 23, 10, 7 Weissenb. ad loc.:

    regio spatio locorum nulli earum gentium secunda,

    Curt. 5, 10, 3; Vell. 2, 76, 1:

    secundus sibi, non par,

    Just. 11, 12, 14:

    secunda nobilitas Falerno agro,

    id. 14, 6, 8, § 62:

    bonitas amomo pallido,

    id. 12, 13, 28, § 48.—With abl., Hirt. B. Alex. 66; cf. supra.—
    b.
    With the prevailing idea of subjection or inferiority, secondary, subordinate, inferior; absol.:

    secundae sortis ingenium,

    only of the second grade, Sen. Ep. 52, 3:

    moneri velle ac posse secunda virtus est,

    id. Ben. 5, 25, 4; cf.:

    (servi) quasi secundum hominum genus sunt,

    Flor. 3, 20, 1:

    vivit siliquis et pane secundo (i. e. secundario),

    Hor. Ep. 2, 1, 123 (cf.:

    secundarius panis,

    Plin. 18, 10, 20, § 89; Suet. Aug. 76):

    tenue argentum venaeque secundae,

    Juv. 9, 31:

    haec fuit altera persona Thebis, sed tamen secunda ita, ut proxima esset Epaminondae,

    Nep. Pel. 4, 3. —With abl.:

    haud ulli veterum virtute secundus,

    inferior, Verg. A. 11, 441.—With inf.:

    nec vertere cuiquam Frena secundus Halys,

    Stat. Th. 2, 574.—Esp., in phrase partes secundae, second parts, inferior parts:

    in actoribus Graecis, ille qui est secundarum aut tertiarum partium,

    Cic. Div. in Caecil. 15, 48:

    ut credas partis mimum tractare secundas,

    Hor. Ep. 1, 18, 14.—With ab:

    hic erit a mensis fine secunda dies,

    the last day but one of the month, Ov. F. 1, 710. —As subst.: sĕcundae, ārum, f. (sc. partes), the second or inferior parts:

    Spinther secundarum tertiarum Pamphilus,

    Plin. 7, 12, 10, § 54; Inscr. Orell. 2644:

    Q. Arrius, qui fuit M. Crassi quasi secundarum,

    Cic. Brut. 69, 242; so,

    secundas sortiri,

    Sen. Ben. 2, 29, 3:

    ferre,

    Hor. S. 1, 9, 46:

    deferre alicui,

    Quint. 10, 1, 53:

    agere,

    Sen. Ira, 3, 8, 6.—
    B.
    (Acc. to sequor, II.)
    1.
    Prop., naut. t. t., of currents of water, etc., favorable, fair (as following the course of the vessel):

    secundo flumine ad Lutetiam iter facere coepit,

    i. e. down the stream, Caes. B. G. 7, 58; so,

    Tiberi,

    Liv. 5, 46:

    amni,

    Verg. G. 3, 447:

    fluvio,

    id. A. 7, 494:

    aqua,

    Liv. 21, 28; cf.:

    totā rate in secundam aquam labente,

    with the current, id. 21, 47:

    et ventum et aestum uno tempore nactus secundum,

    Caes. B. G. 4, 23 fin.; so,

    aestu,

    Liv. 23, 41:

    mari,

    id. 29, 7; and, poet.:

    (Neptunus) curru secundo,

    speeding along, Verg. A. 1, 156:

    secundo amne,

    Curt. 4, 7, 9:

    navigatio,

    Tac. A. 2, 8.—Esp., of winds:

    in portum vento secundo, velo passo pervenit,

    Plaut. Stich. 2, 2, 45; cf.:

    cum videam navem secundis ventis cursum tenentem suum,

    Cic. Planc. 39, 94; so,

    ventus,

    Caes. B. G. 4, 23 fin.; Hor. C. 2, 10, 23; id. Ep. 2, 1, 102; cf.

    aquilo,

    id. ib. 2, 2, 201.— Sup.:

    cum secundissimo vento cursum teneret,

    Cic. N. D. 3, 34, 83.—Of sails (trop.):

    des ingenio vela secunda meo,

    Ov. F. 3, 790.—
    2.
    Transf., with, according to any thing: austri anniversarii secundo sole flant, i. e. according to the course of the sun, Nigid. ap. Gell. 2, 22, 31: squama secunda (opp. adversa), as we say, with the grain, i. e. so as to offer no resistance to the hand when it is passed from the head to the tail, id. ap. Macr. S. 2, 12.—
    3.
    Trop., favorable, propitious, fortunate (opp. adversus); absol.:

    secundo populo aliquid facere,

    with the consent of the people, Cic. Tusc. 2, 1, 4; so,

    concio,

    id. Agr. 2, 37, 101; cf.:

    voluntas concionis,

    id. Att. 1, 19, 4:

    admurmurationes cuncti senatūs,

    id. Q. Fr. 2, 1, 3: rumor, Enn. ap. Non. 385, 17 (Ann. v. 260 Vahl.); Hor. Ep. 1, 10, 9:

    clamor,

    Verg. A. 5, 491:

    aures,

    Liv. 6, 40; 33, 46; 42, 28:

    praesentibus ac secundis diis,

    id. 7, 26; so,

    dis auspicibus et Junone secundā,

    Verg. A. 4, 45; and:

    secundo Marte ruat,

    id. ib. 10, 21:

    adi pede sacra secundo,

    id. ib. 8, 302;

    10, 255: auspicia,

    Cic. Div. 1, 15, 27; cf. avis, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 82 Vahl.); and in poet. hypallage:

    haruspex,

    Verg. A. 11, 739: scitus, secunda loquens in tempore, Enn. ap. Gell. 12, 4, 3 (Ann. v. 251 Vahl.): res (opp. adversae), Cic. Off. 1, 26, 90;

    so,

    id. Lael. 5, 17; 6, 22; id. Att. 4, 2, 1; Hor. S. 2, 8, 74; cf.

    fortunae (opp. adversae),

    Cic. Sull. 23, 66;

    and tempora (opp. adversi casus),

    Auct. Her. 4, 17, 24; so, res, Enn. ap. Fest. p. 257 Müll. (Ann. v. 357 Vahl.); Ter. Heaut. 2, 2, 1; Cic. N. D. 3, 36, 88 (with prosperitates); Verg. A. 10, 502; Hor. Ep. 1, 10, 30: fortunae, Cato ap. Fest. s. v. parsi, p. 242 Müll.; Plaut. Stich. 2, 1, 28:

    proelia,

    Caes. B. G. 3, 1:

    motus Galliae,

    successful, id. ib. 7, 59; and:

    belli exitus,

    Hor. C. 4, 14, 38:

    consilium,

    Caes. B. C. 3, 42:

    labores,

    Hor. C. 4, 4, 45.— Comp.:

    reliqua militia secundiore famā fuit,

    Suet. Caes. 2.— Sup.:

    secundissima proelia,

    Caes. B. G. 7, 62.— With dat.:

    secunda (sc. verba) irae,

    i. e. increasing, promoting it, Liv. 2, 38.— Comp.:

    secundiore equitum proelio nostris,

    Caes. B. G. 2, 9.— Sup.:

    tres leges secundissimas plebei, adversas nobilitati tulit,

    Liv. 8, 12: omnia secundissima nobis, adversissima illis accidisse videntur, Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, B.—As subst.: sĕcunda, ōrum, n., favorable circumstances, good fortune:

    sperat infestis, metuit secundis Alteram sortem,

    Hor. C. 2, 10, 13:

    age, me in tuis secundis respice,

    Ter. And. 5, 6, 11:

    omnium secundorum adversorumque causes in deos vertere,

    Liv. 28, 11, 1:

    in secundis sapere et consulere,

    id. 30, 42, 16:

    nimius homo inter secunda,

    Tac. H. 2, 59; 1, 10; Curt. 4, 6, 31:

    nemo confidat nimium secundis,

    Sen. Thyest. 615:

    poscunt fidem secunda,

    id. Agam. 934:

    secunda non habent unquam modum,

    id. Oedip. 694.
    2.
    Sĕcundus, i, m.; Sĕcunda, ae, f. [1. secundus], a Roman proper name.
    I.
    C. Plinius Secundus, the writer on natural history.
    II.
    C. Plinius Caecilius Secundus, his nephew:

    OCTAVIA Q. F. SECVNDA,

    Inscr. Grut. 445, 2; cf. Varr. L. L. 9, § 60 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > secundus

  • 83 sibila

    1.
    sībĭlus, i (collat. form, abl., sibilu, Sisenn. ap. Prisc. p. 715 P.—In plur. in the poets, prob. merely for the sake of the metre: sībĭla, ōrum; cf. 2. sibilus init.; but in Cic. sibili), m. [cf. siphnos, siblos, hollow; Angl. S. and Engl. sipan, sip; O. H. Germ. sip, Germ. Sieb, a sieve; regarded by the ancients as imitation of a natural sound; cf. Quint. 8, 6, 31; Auct. Her. 4, 31, 42], a hissing, a whistling (class.)
    I.
    In gen.
    (α).
    Sing., of men:

    sibilo dare signum,

    Liv. 25, 8 fin. —Of cattle:

    (boves) sibilo allectari,

    Col. 2, 3, 2.—Of things: clamor tonitruum et rudentum sibilus, Poët. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1:

    (arbor) Loquente saepe sibilum edidit coma,

    Cat. 4, 12:

    venientis sibilus austri,

    Verg. E. 5, 82: sibilu significare alicui, Sisenn. ap. Prisc. p. 715 P.—
    (β).
    Plur., of wind instruments:

    calamorum sibila,

    Lucr. 5, 1382; cf.

    pastoria,

    Ov. M. 13, 785; Stat. Th. 6, 338.—Of snakes, etc.:

    serpens horrenda sibila misit,

    Ov. M. 3, 38:

    sibila dant,

    id. ib. 4, 493:

    mittere,

    id. ib. 15, 670;

    15, 684: sibila torsit draco,

    Val. Fl. 7, 726:

    angues stridula fuderunt vibratis sibila linguis,

    Luc. 9, 631:

    sibila effundere,

    id. 9, 724:

    vibrare,

    Sil. 3, 185; Corn. Sev. and Macer ap. Charis. p. 61 P.—Of a flying missile:

    stridentis sibila teli,

    Sil. 9, 247; Val. Fl. 6, 201. —
    II.
    In partic., a contemptuous hissing, a hissing at or off (usually in plur.).
    (α).
    Sing.:

    sibilum metuis?

    Cic. Pis. 27, 65.—
    (β).
    Plur.:

    e scaenā sibilis explodi,

    Cic. Rosc. Com. 11, 30:

    aliquem sibilis consectari,

    id. Att. 2, 18, 1:

    crebris totius contionis sibilis vexatus,

    Val. Max. 7, 3, 6 ext.; Cic. Sest. 59, 126; cf.: gladiatorii sibili, id. Fragm. ap. Charis. p. 61 P.:

    quā dominus, quā advocati sibilis conscissi,

    id. Att. 2, 19, 3.
    2.
    sībĭlus, a, um, adj. [1. sibilus], hissing, whistling ( poet.; occurring, on account of the metre, only in the form sibila; cf. 1. sibilus init.):

    colla (colubrae),

    Verg. G. 3, 421; id. A. 5, 277; cf.

    ora (anguium),

    id. ib. 2, 211:

    coma torvae frontis (Panis),

    Val. Fl. 3, 50.

    Lewis & Short latin dictionary > sibila

  • 84 sibilus

    1.
    sībĭlus, i (collat. form, abl., sibilu, Sisenn. ap. Prisc. p. 715 P.—In plur. in the poets, prob. merely for the sake of the metre: sībĭla, ōrum; cf. 2. sibilus init.; but in Cic. sibili), m. [cf. siphnos, siblos, hollow; Angl. S. and Engl. sipan, sip; O. H. Germ. sip, Germ. Sieb, a sieve; regarded by the ancients as imitation of a natural sound; cf. Quint. 8, 6, 31; Auct. Her. 4, 31, 42], a hissing, a whistling (class.)
    I.
    In gen.
    (α).
    Sing., of men:

    sibilo dare signum,

    Liv. 25, 8 fin. —Of cattle:

    (boves) sibilo allectari,

    Col. 2, 3, 2.—Of things: clamor tonitruum et rudentum sibilus, Poët. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1:

    (arbor) Loquente saepe sibilum edidit coma,

    Cat. 4, 12:

    venientis sibilus austri,

    Verg. E. 5, 82: sibilu significare alicui, Sisenn. ap. Prisc. p. 715 P.—
    (β).
    Plur., of wind instruments:

    calamorum sibila,

    Lucr. 5, 1382; cf.

    pastoria,

    Ov. M. 13, 785; Stat. Th. 6, 338.—Of snakes, etc.:

    serpens horrenda sibila misit,

    Ov. M. 3, 38:

    sibila dant,

    id. ib. 4, 493:

    mittere,

    id. ib. 15, 670;

    15, 684: sibila torsit draco,

    Val. Fl. 7, 726:

    angues stridula fuderunt vibratis sibila linguis,

    Luc. 9, 631:

    sibila effundere,

    id. 9, 724:

    vibrare,

    Sil. 3, 185; Corn. Sev. and Macer ap. Charis. p. 61 P.—Of a flying missile:

    stridentis sibila teli,

    Sil. 9, 247; Val. Fl. 6, 201. —
    II.
    In partic., a contemptuous hissing, a hissing at or off (usually in plur.).
    (α).
    Sing.:

    sibilum metuis?

    Cic. Pis. 27, 65.—
    (β).
    Plur.:

    e scaenā sibilis explodi,

    Cic. Rosc. Com. 11, 30:

    aliquem sibilis consectari,

    id. Att. 2, 18, 1:

    crebris totius contionis sibilis vexatus,

    Val. Max. 7, 3, 6 ext.; Cic. Sest. 59, 126; cf.: gladiatorii sibili, id. Fragm. ap. Charis. p. 61 P.:

    quā dominus, quā advocati sibilis conscissi,

    id. Att. 2, 19, 3.
    2.
    sībĭlus, a, um, adj. [1. sibilus], hissing, whistling ( poet.; occurring, on account of the metre, only in the form sibila; cf. 1. sibilus init.):

    colla (colubrae),

    Verg. G. 3, 421; id. A. 5, 277; cf.

    ora (anguium),

    id. ib. 2, 211:

    coma torvae frontis (Panis),

    Val. Fl. 3, 50.

    Lewis & Short latin dictionary > sibilus

  • 85 sordidus

    sordĭdus, a, um, adj. [sordeo], dirty, unclean, foul, filthy, squalid, sordid (class.).
    I.
    Lit. (syn.: squalidus, obscenus): vestem squalam et sordidam, Enn. ap. Non. 504, 6 (Trag. v. 370 Vahl.):

    amictus,

    Verg. A. 6, 301; cf.:

    sordidior toga,

    Mart. 1, 104, 5:

    mappa,

    Hor. Ep. 1, 5, 22; Mart. 7, 20, 8:

    lana,

    Ov. A. A. 3, 222:

    fumus,

    Hor. C. 4, 11, 11:

    at pol nitent, haud sordidae videntur ambae,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 6:

    servolicolae,

    id. Poen. 1, 2, 55:

    nati,

    Hor. C. 2, 18, 28; cf.:

    magnos duces Non indecoro pulvere sordidos,

    id. ib. 2, 1, 22:

    puer sordidissimus dentibus,

    Petr. 64, 6 et saep.—Esp.:

    sordido in loco sedere,

    Val. Max. 9, 13, 2.— Transf., of mourners, clad in mourning, Cic. Mur. 40, 86.— Poet.:

    Auctumnus calcatis sordidus uvis,

    Ov. M. 2, 29; id. F. 4, 897;

    Col. poët. 10, 44: terga suis,

    sooty, dingy, Ov. M. 8, 648.—Prov.: saepe est etiam sub palliolo sordido sapientia, wisdom is often hid under a ragged cloak, Caecil. ap. Cic. Tusc. 3, 23, 56.—
    B.
    Transf., low, base, mean, as to birth, rank, or condition; poor, humble, small, paltry (syn.:

    illiberalis, infimus): causam commisisse homini egenti, sordido, sine honore, sme censu,

    Cic. Fl. 22, 52; id. Att. 8, 4, 2; id. Leg. 3, 16, 35; Hor. C. 1, 28, 14.— Sup.:

    sordidissimus quisque,

    Liv. 1, 47, 11:

    familiae sordidissima pars,

    Petr. 132, 3; cf.:

    loco non humili solum sed etiam sordido ortus,

    Liv. 22, 25, 18:

    a sordidis initiis ad summa crevere,

    Just. 2, 6, 2:

    sordidum et obscurum Macedonum nomen,

    id. 6, 9, 7:

    genus alicujus,

    id. 22, 1, 1:

    panis,

    Plaut. As. 1, 2, 16; Sen. Ep. 18, 5:

    villula,

    Cic. Att. 12, 27, 1; cf.

    tecta,

    Luc. 4, 396:

    sedes,

    id. 5, 9:

    lar villae,

    Mart. 12, 57, 2:

    rura (with humiles casae),

    Verg. E. 2, 28:

    aratra,

    Claud. IV. Cons. Hon. 414;

    hence also, otia, i. e. ruris,

    Mart. 1, 56, 4 —
    II.
    Trop., low, mean, base, abject, vile, despicable, disgraceful (syn. turpis).
    A.
    In gen., Cic. Phil. 1, 8, 20:

    iste omnium turpissimus et sordidissimus,

    id. Att. 9, 9, 3:

    multo homo sordidissimus,

    id. Scaur. 2, § 23:

    homo furiosus ac sordidus,

    id. Q. Fr. 1, 1, 6, § 19:

    nec minus laetabor, cum te semper sordidum, quam si paulisper sordidatum viderem,

    id. Pis. 41, 99:

    illiberales et sordidi quaestus mercenariorum omnium, quorum operae, non quorum artes emuntur... Sordidi etiam putandi, qui mercantur a mercatoribus, quod statim vendant, etc.... Opifices omnes in sordidā arte versantur, etc.... mercatura autem, si tenuis est, sordida putanda est, etc.,

    id. Off. 1, 42, 150:

    lucrum,

    Quint. 1, 2, 16 sq.; cf.: sordidissima ratio et inquinatissima, Cic. Off. 2, 6, 21:

    qui (oratores) ne sordidiores quidem (artis) repudiarint (opp. praeclarissimas),

    id. de Or. 3, 32, 128:

    virtus repulsae nescia sordidae,

    Hor. C. 3, 2, 17:

    adulterium,

    Liv. 1, 58:

    nomen,

    Quint. 8, 3, 21:

    verba,

    id. 8, 3, 17; 8, 3, 49; 2, 5, 10:

    multa,

    id. 2, 12, 7:

    omnia, id 10, 1, 9: homines nullā re bonā dignos, cum quibus comparari sordidum, confligere autem miserum et periculosum sit,

    Cic. Rep. 1, 5, 9; id. Off. 2, 14, 50; cf.:

    qui pecuniam praeferre amicitiae sordidum existiment,

    id. Lael. 17, 63.—
    B.
    In partic., mean, niggardly, penurious, sordid (cf. parcus):

    ita sordidus, ut se Non umquam servo melius vestiret,

    Hor. S. 1, 1, 96; 1, 1, 65; 1, 2, 10; 2, 3, 164; Quint. 5, 13, 26; Plin. Ep. 2, 6, 1 (opp. sumptuosus):

    perjurium,

    Phaedr. 4, 19, 23:

    cupido,

    Hor. C. 2, 16, 16; cf. Cic. Off. 1, 42, 150 supra.—Hence, adv.: sordĭdē.
    1.
    Lit., dirtily, foully:

    per plateas tractus est sordidissime,

    through the deepest mire, Lampr. Heliog. 33 med.
    2.
    Transf., meanly, basely:

    quo sordidius et abjectius nati sunt,

    Tac. Or. 8.—
    3.
    Trop.
    a.
    Vulgarly, unbecomingly, poorly:

    loquitur laute et minime sordide,

    Plaut. Mil. 4, 2, 11:

    dicere,

    Cic. de Or. 2, 83, 339:

    contionari,

    id. Att. 15, 2, 2:

    declamare (opp. splendide atque ornate),

    Suet. Rhet. 6; Gell. 15, 4, 3.—
    b.
    Meanly, stingily, penuriously, sordidly:

    nimis illum sordide Simonidi dixisse, se dimidium ejus ei, quod pactus esset, pro illo carmine daturum,

    Cic. de Or. 2, 86, 352:

    facere aliquid (opp. largissime),

    Suet. Dom. 9:

    gerere proconsulatum,

    Plin. Ep. 3, 9, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > sordidus

  • 86 stips

    1.
    stips, stĭpis (nom. does not occur, although stips is assumed by Varr. L. L. 5, § 182 Müll.; Charis. 85 P.; cf. Gloss. stips, eranos), f. [kindr. with stipo, and therefore, orig., small coin in heaps; hence, in partic.], a gift, donation, alms, contribution, given in small coin:

    etiam nunc dis cum thesauris asses dant, stipem dicunt,

    Varr. L. L. 5, § 182 Müll.: stipem esse nummum signatum testimonio est, quod datur in stipendium militi et cum spondetur pecunia, quod stipulari dicitur, Fest. pp. 296 and 297 Müll.; cf.:

    stipendium a stipe appellatum est, quod per stipes, id est modica aera colligatur,

    Dig. 50, 16, 27:

    stipem Apollini conferre,

    Liv. 25, 12; so of religious donations, id. 27, 37; 5, 25; Cic. Leg. 2, 9, 21; 2, 16, 40; Suet. Aug. 57:

    quis beneficium dicat quadram panis aut stipem aeris abjecti,

    Sen. Ben. 4, 29, 2; so of alms, id. Vit. Beat. 25; Dig. 47, 22, 1; cf. Liv. 38, 45; Suet. Aug. 91 fin.:

    ad captandas stipes,

    id. Calig. 42; Ov. F. 1, 189:

    pastiones non minimam colono stipem conferunt,

    bring in no small profit, Col. 8, 1, 2:

    suburbanum hortum exiguā colere stipe,

    Curt. 4, 1, 19:

    parvā cur stipe quaerat opes,

    Ov. F. 4, 350; cf. Quint. 1, 12, 18:

    e prostitutis ancilla mercenariae stipis,

    living by the wages of prostitution, Plin. 10, 63, 83, § 172:

    nodosam exsolvite stipem,

    penalty, Val. Max. 2, 9, 1.
    2.
    stips, īpis, v. stipes init.

    Lewis & Short latin dictionary > stips

См. также в других словарях:

  • compagno — compagno1 agg. [da compagno2]. [di cosa o, più raram., di persona, che fa il paio con un altra e, anche, che ha molti o tutti i tratti in comune con un altra, anche con la prep. di ] ▶◀ pari (a), simile (a), uguale (a). ↓ analogo (a).   compagno2 …   Enciclopedia Italiana

  • ЕВХАРИСТИЯ. ЧАСТЬ II — Е. в православной Церкви II тысячелетия Е. в Византии в XI в. К XI в. визант. богослужение приобрело почти тот вид, какой оно сохраняло в правосл. Церкви все последующее тысячелетие; в его основе лежала древняя к польская традиция, значительно… …   Православная энциклопедия

  • АНТИДОР — [греч. ἀντίδωρον вместо Даров], в визант. обряде части агничной просфоры, оставшиеся после изъятия из нее св. Агнца; одна из святынь правосл. Церкви. Регулярно обычай вкушения А. отмечается уже в памятниках Студийского устава, где термин «А.» еще …   Православная энциклопедия

  • Psautier réformé italien — Le Psautier réformé italien est un corpus de psaumes et de mélodies en usage durant les services religieux par la communauté protestante italophone. Aux XVIe et XVIIe siècles, il est l équivalent italophone du Psautier de Genève, destiné… …   Wikipédia en Français

  • The Real Presence of Christ in the Eucharist —     The Real Presence of Christ in the Eucharist     † Catholic Encyclopedia ► The Real Presence of Christ in the Eucharist     In this article we shall consider:     ♦ the fact of the Real Presence, which is, indeed, the central dogma;     ♦ the …   Catholic encyclopedia

  • Wasser — 1. Alle kleinen Wasser laufen in die grossen. – Simrock, 11227; Körte, 6528; Braun, I, 4928. »Die kleinen Wasser allgemein laufen in die grossen hinein.« Die Russen: Das Wasser, was die Ladoga der Newa gibt, gibt die Newa dem Finnischen Meerbusen …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Sacrifice of the Mass — • The word Mass (missa) first established itself as the general designation for the Eucharistic Sacrifice in the West after the time of Pope Gregory the Great, the early Church having used the expression the breaking of bread (fractio panis) or… …   Catholic encyclopedia

  • PAN — (Del lat. panis.) ► sustantivo masculino 1 COCINA Masa de harina, si no se especifica otro grano, de trigo, levadura y agua, cocida al horno después de fermentar, que sirve de alimento: ■ el pan es considerado un elemento básico en la… …   Enciclopedia Universal

  • Pan — (Del lat. panis.) ► sustantivo masculino 1 COCINA Masa de harina, si no se especifica otro grano, de trigo, levadura y agua, cocida al horno después de fermentar, que sirve de alimento: ■ el pan es considerado un elemento básico en la… …   Enciclopedia Universal

  • ЕВХАРИСТИЯ. ЧАСТЬ I — [греч. Εὐχαριστία], главное таинство христ. Церкви, состоящее в преложении (μεταβολή изменение, превращение) приготовленных Даров (хлеба и разбавленного водой вина) в Тело и Кровь Христовы и причащении (κοινωνία приобщение; μετάληψις принятие)… …   Православная энциклопедия

  • pain — (pin ; l n ne se lie pas : pain au lait ; au pluriel, l s se lie : des pain z au lait. Au XVIe siècle, Lacroix du Maine dit que pain était la prononciation parisienne, et qu ailleurs on prononçait pin, mais il ne dit pas ce qu était cette… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»