pĕcūlĭāris

pĕcūlĭāris, e, adj. [peculium], of or relating to private property.

Lit.:

peculiaris causa,

concerning property, Dig. 41, 2, 44:

peculiari nomine,

on account of property, ib. 14, 12, 16.—

Transf.

One's own, belonging to one (cf. proprius):

etiam opilio, qui pascit alienas oves, aliquam habet peculiarem,

Plaut. As. 3, 1, 36:

ovem tibi dabo peculiarem,

id. Merc. 3, 1, 27:

ut peculiare aliquid in fundo pascere liceat,

Varr. R. R. 1, 17:

aedes,

Dig. 15, 1, 22; 23:

nummi,

ib. 12, 1, 31:

vinum,

ib. 33, 6, 9:

vectigalibus peculiares servos praeposuit,

belonging to him, his own, Suet. Caes. 76: prolatos manu sua e peculiaribus loculis suis id. Galb. 12.—

One's own, belonging particularly to one's self, not held in common with others; proper, special, peculiar:

venio ad Lysaniam, peculiarem tuum, Deciane, testem,

Cic. Fl. 21, 51:

hoc mihi peculiare fuerit,

id. Q. Fr. 2, 10, 3:

edictum,

id. Verr. 2, 3, 14, § 36; Liv. 3, 19, 9:

quasi proprio suo et peculiari deo,

Suet. Aug. 5:

Africae peculiare, quod in oleastro inserit,

Plin. 17, 18, 30, § 129:

haec sunt peculiaria Arabiae,

id. 12, 17, 38, § 77; 19, 8, 41, § 140:

me peculiaris quidem impedit ratio,

Plin. Ep. 1, 8, 16; 10, 2, 2:

luce peculiari nitere,

Mart. 4, 64, 8:

ut sis ei populus peculiaris,

Vulg. Deut. 26, 18:

in populum peculiarem,

id. ib. 14, 2.—

Singular, particular, extraordinary, peculiar (post-Aug.):

peculiari merito,

Suet. Vit. 4:

peculiare munus,

Just. 36, 4, 3.— Adv.: pĕcūlĭārĭ-ter.

As private property:

quaedam etiam ignorantes possidemus, id est quae servi peculiariter paraverunt,

Dig. 41, 2, 3; 20, 6, 8.—

Especially, particularly, peculiarly:

folia peculiariter cruribus vitiosis utilia,

Plin. 26, 8, 33, § 50:

medicinae peculiariter curiosus,

id. 25, 2, 3, § 7; Quint. 1, 2, 16; 11, 3, 130; 8, 2, 8 (but in Plin. 36, 20, 37, § 145, the correct read. is peculiaris, not peculiarius; v Sillig ad h. l.).

* * *

pĕcūlĭāris, e, adj. [peculium], of or relating to private property.

Lit.:

peculiaris causa,

concerning property, Dig. 41, 2, 44:

peculiari nomine,

on account of property, ib. 14, 12, 16.—

Transf.

One's own, belonging to one (cf. proprius):

etiam opilio, qui pascit alienas oves, aliquam habet peculiarem,

Plaut. As. 3, 1, 36:

ovem tibi dabo peculiarem,

id. Merc. 3, 1, 27:

ut peculiare aliquid in fundo pascere liceat,

Varr. R. R. 1, 17:

aedes,

Dig. 15, 1, 22; 23:

nummi,

ib. 12, 1, 31:

vinum,

ib. 33, 6, 9:

vectigalibus peculiares servos praeposuit,

belonging to him, his own, Suet. Caes. 76: prolatos manu sua e peculiaribus loculis suis id. Galb. 12.—

One's own, belonging particularly to one's self, not held in common with others; proper, special, peculiar:

venio ad Lysaniam, peculiarem tuum, Deciane, testem,

Cic. Fl. 21, 51:

hoc mihi peculiare fuerit,

id. Q. Fr. 2, 10, 3:

edictum,

id. Verr. 2, 3, 14, § 36; Liv. 3, 19, 9:

quasi proprio suo et peculiari deo,

Suet. Aug. 5:

Africae peculiare, quod in oleastro inserit,

Plin. 17, 18, 30, § 129:

haec sunt peculiaria Arabiae,

id. 12, 17, 38, § 77; 19, 8, 41, § 140:

me peculiaris quidem impedit ratio,

Plin. Ep. 1, 8, 16; 10, 2, 2:

luce peculiari nitere,

Mart. 4, 64, 8:

ut sis ei populus peculiaris,

Vulg. Deut. 26, 18:

in populum peculiarem,

id. ib. 14, 2.—

Singular, particular, extraordinary, peculiar (post-Aug.):

peculiari merito,

Suet. Vit. 4:

peculiare munus,

Just. 36, 4, 3.— Adv.: pĕcūlĭārĭ-ter.

As private property:

quaedam etiam ignorantes possidemus, id est quae servi peculiariter paraverunt,

Dig. 41, 2, 3; 20, 6, 8.—

Especially, particularly, peculiarly:

folia peculiariter cruribus vitiosis utilia,

Plin. 26, 8, 33, § 50:

medicinae peculiariter curiosus,

id. 25, 2, 3, § 7; Quint. 1, 2, 16; 11, 3, 130; 8, 2, 8 (but in Plin. 36, 20, 37, § 145, the correct read. is peculiaris, not peculiarius; v Sillig ad h. l.).

ălĭqui, aliqua, aliquod; plur. aliqui, aliquae, aliqua [alius-qui; v. aliquis] (the nom. fem. sing. and neutr. plur. were originally aliquae, analogous to the simple quae, from qui:

tam quam aliquae res Verberet,

Lucr. 4, 263, and Cic. Fam. 6, 20, 2 MS.; but the adj. signif. of the word caused the change into aliqua; on the other hand, a change of the gen. and dat. fem. sing. alicujus and alicui into aliquae, Charis. 133 P., seems to have been little imitated.—Alicui, trisyl., Ov. Tr. 4, 7, 7.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Mel. 2, 5;

oftener aliquis,

Liv. 24, 42; 45, 32; Plin. 2, 12, 9, § 55; cf. aliquis), indef. adj., some, any (designating an object acc. to its properties or attributes; while by aliquis, aliquid, as subst. pron., an object is designated individually by name; cf. Jahn in his Jahrb. 1831, III. 73, and the commentators on the passages below).

In opp. to a definite object:

quod certe, si est aliqui sensus in morte praeclarorum virorum, etc.,

Cic. Sest. 62, 131 B. and K.:

nisi qui deusvel casus aliqui subvenerit,

id. Fam. 16, 12, 1 iid.:

si forte aliqui inter dicendum effulserit extemporalis color,

Quint. 10, 6, 5 Halm:

ex hoc enim populo deligitur aliqui dux,

Cic. Rep. 1, 44, 68 B. and K.:

si ab eā deus aliqui requirat,

id. Ac. Pr. 2, 7, 19 iid.:

an tibi erit quaerendus anularius aliqui?

id. ib. 2, 26, 86 iid.:

tertia (persona) adjungitur, quam casus aliqui aut tempus imponit,

id. Off. 1, 32, 115 iid.; so id. ib. 3, 7, 33 iid.:

lapis aliqui,

Cic. Verr. 2, 1, 56, § 147 Zumpt:

harum sententiarum quae vera sit, deus aliqui viderit,

id. Tusc. 1, 11, 23 B. and K.:

aliqui talis terror,

id. ib. 4, 16, 35, and 5, 21, 62 iid.:

si te dolor aliqui corporis, etc.,

id. Fam. 7, 1 iid.; and many other passages, where transcribers or editors have ignorantly substituted aliquis; cf. also Heind. ad Cic. N. D. 3, 38, 91:

Ut aliqua pars laboris minuatur mihi,

Ter. Heaut. prol. 42 Fleck.:

in quo aliqua significatio virtutis adpareat,

Cic. Off. 1, 15, 46 B. and K.:

Cum repetes a proximo tuo rem aliquam,

Vulg. Deut. 24, 10:

numquam id sine aliquā justā causā existimarem te fecisse,

Cic. Fam. 11, 27, 7:

aliquae laudes, aliqua pars,

id. ib. 9, 14:

aliquae mulieres,

Vulg. Luc. 8, 2: aliquod rasum argenteum, Plaut. Truc. 1, 1, 33:

rasum aënum aliquod,

id. ib. 1, 1, 34:

evadet in aliquod magnum malum,

Ter. Ad. 3, 4, 64:

qui appropinquans aliquod malum metuit,

Cic. Tusc. 4, 16, 35:

esse in mentibus hominum tamquam oraculum aliquod,

id. Div. 2, 48, 100:

si habuerit aliquod juramentum,

Vulg. 3 Reg. 8, 31: sive plura sunt, sive aliquod unum, or some one only, Cic. de Or, 2, 72, 292:

ne aliquas suscipiam molestias,

id. Am. 13, 48; id. Off. 1, 36:

necubi aut motus alicujus aut fulgor armorum fraudem detegeret,

Liv. 22, 28, 8:

ne illa peregrinatio detrimentum aliquod afferret,

Nep. Att. 2, 3:

me credit aliquam sibi fallaciam portare,

Ter. And. 2, 6, 1:

qui alicui rei est (sc. aptus),

who is fitted for something, id. Ad. 3, 3, 4: demonstrativum genus est, quod tribuitur in alicujus certae personae laudem aut vituperationem, to the praise or blame of some particular person, Cic. Inv. 1, 7:

alicui Graeculo otioso,

id. de Or. 1, 22, 102:

totiens alicui chartae sua vincula dempsi,

Ov. Tr. 4, 7, 7:

invenies aliquo cum percussore jacentem,

Juv. 8, 173 al. —

In opp. to no, none, some:

exorabo aliquo modo,

Plaut. Stich. 4, 2, 41:

ut huic malo aliquam producam moram,

Ter. And. 3, 5, 9:

olim quom ita animum induxti tuum, Quod cuperes, aliquo pacto efficiundum tibi,

id. ib. 5, 3, 13 (= quoquo modo, Don.):

haec enim ille aliquā ex parte habebat,

in some degree, Cic. Clu. 24 fin.; so id. Fin. 5, 14, 38, and id. Lael. 23, 86:

nihil (te habere), quod aut hoc aut aliquo rei publicae statu timeas,

in any condition whatever, id. Fam. 6, 2: nec dubitare, quin aut aliquā re publicā sis futurus, qui esse debes;

aut perditā, non afflictiore conditione quam ceteri,

id. ib. 6, 1 fin.:

gesta res exspectatur, quam quidem aut jam esse aliquam aut appropinquare confido,

id. Fam. 12, 10, 2: intelleges te aliquid habere, quod speres;

nihil quod timeas,

id. ib. 6, 2:

Morbus est animi, in magno pretio habere in aliquo habenda vel in nullo,

Sen. Ep. 75, 10:

quin ejus facti si non bonam, at aliquam rationem afferre soleant,

Cic. Verr. 3, 85, 195; so id. Off. 1, 11, 35:

si liberos bonā aut denique aliquā re publicā perdidissent,

id. Fam. 5, 16, 3.—Pregn., some considerable:

aliquod nomenque decusque,

no mean, Verg. A. 2, 89; cf. aliquis, II. C.—

With non, neque, and non.. sed:

si non fecero ei male aliquo pacto,

Plaut. Bacch. 3, 6, 23:

si haec non ad aliquos amicos conqueri vellem,

Cic. Verr. 5, 71:

non vidistis aliquam similitudinem,

Vulg. Deut. 4, 15; ib. Luc. 11, 36; ib. Col. 2, 23:

quod tu neque negare posses nec cum defensione aliquā confiteri,

Cic. Verr. 1, 55, 154; 4, 7, 14; id. Tusc. 1, 3, 6; Caes. B. C. 1, 85, 5:

neque figuras aliquas facietis vobis,

Vulg. Lev. 19, 28; ib. 2 Par. 22, 9:

sceleri tuo non mentem aliquam tuam, sed fortunam populi Romani obstitisse,

Cic. Cat. 1, 6; so id. Balb. 28, 64; Tac. Or. 6.—

With numerals, as in Gr. tis, and Engl. some, to express an indefinite sum or number:

aliquos viginti dies,

some twenty days, Plaut. Men. 5, 5, 47: quadringentos aliquos milites, Cato, Orig. ap. Gell. 3, 7, 6, and Non. 187, 24:

aliqua quinque folia,

Cato, R. R. 156, quoted in Varr. R. R. 1, 2, 28:

introductis quibusdam septem testibus,

App. Miles. 2:

tres aliqui aut quattuor,

Cic. Fin. 2, 19, 62 (cf. in Gr. es diakosious men tinas autôn apekteinan, Thuc. 3, 111; v. Sturtz, Lex. Xen. s. v. tis, and Shäfer, Appar. ad Demosth. III. p. 269).—

A.. Sometimes with alius, any other (cf. aliquis, II. A.):

quae non habent caput aut aliquam aliam partem,

Varr. L. L. 9, 46, 147:

dum aliud aliquid flagiti conficiat,

Ter. Phorm. 5, 2, 5:

hoc alienum est aut cum aliā aliquā arte est commune,

Cic. de Or. 2, 9:

aliusne est aliquis improbis civibus peculiaris populus,

id. Sest. 58, 125 B. and K.; id. Inv. 1, 11, 15.—

With alius implied (cf. aliquis, II. B.):

dubitas ire in aliquas terras,

some other lands, Cic. Cat. 1, 8:

judicant aut spe aut timore aut aliquā permotione mentis,

id. de Or. 2, 42; id. Tusc. 3, 14, 30; id. Tim. 5:

cum mercaturas facerent aut aliquam ob causam navigarent,

id. Verr. 5, 28, 72; id. Rep. 3, 14, 23.

laus, laudis ( gen. plur. laudium, Sid. Carm. 23, 32), f. [for claus, from clavid, kindred to cluo and the Greek kleWos], praise, commendation, glory, fame, renown, esteem (cf.: gloria, praeconium, elogium).

Lit.:

in laude vivere,

Cic. Fam. 15, 6, 1:

ut is cum populo Romano et in laude et in gratia esse possit,

id. Verr. 1, 17, 51:

cum te (omnes) summis laudibus ad caelum extulerunt,

id. Fam. 9, 14, 1:

divinis laudibus ornare aliquem,

id. ib. 2, 15, 1:

Bruti nostri cotidianis assiduisque laudibus, quas ab eo de nobis haberi permulti mihi renuntiaverunt, commotum istum aliquando scripsisse ad me credo,

id. Att. 13, 38, 1:

laude afficere aliquem,

id. Off. 2, 13, 47:

omni laude cumulare,

id. de Or. 1, 26, 118:

summam alicui laudem tribuere,

id. Fam. 5, 2, 10:

illustri laude celebrari,

id. Mur. 7, 16:

maximam laudem ex re aliqua sibi parere,

id. Off. 2, 13, 47:

ornare aliquem suis laudibus et onerare alienis,

id. Phil. 2, 11, 25:

aliquem laudibus efferre,

Juv. 6, 182:

neque ego hoc in tua laude pono,

Cic. Verr. 2, 3, [p. 1044] 91, §

212. Fabio laudi datum est, quod pingeret,

id. Tusc. 1, 2, 3:

eloquentiae, humanitatis,

id. de Or. 1, 23, 106:

brevitas laus est interdum in aliqua parte dicendi, in universa eloquentia laudem non habet,

id. Brut. 13, 50:

laudis titulique cupido,

Juv. 10, 143:

supremae laudes,

i. e. a funeral oration, Plin. 7, 43, 45, § 159:

vitiatam memoriam funebribus laudibus reor,

Liv. 8, 40. —

Transf.

A praiseworthy thing, a ground for praise, a laudable or glorious action, a laudable enterprise; a merit, desert, Cic. Fam. 2, 4, 2:

abundans bellicis laudibus,

id. Off. 1, 22, 78:

nostras laudes in astra sustulit,

id. Att. 2, 25, 1:

summa laus tua et Bruti est, quod exercitum praeter spem existimamini comparasse,

id. Fam. 12, 4, 2:

cum ceteris tuis laudibus, hanc esse vel maximam, quod, etc.,

id. de Or. 2, 73, 296:

magna laus, et grata hominibus, unum hominem elaborare, etc.,

id. Mur. 9, 19:

Suevi maximam putant esse laudem, vacare agros, etc.,

Caes. B. G. 4, 3, 1:

Pericles hac laude (dicendi) clarissimus fuit,

Cic. Brut. 7, 28; Verg. A. 5, 355; 1, 461:

conferre nostris tu potes te laudibus?

Phaedr. 4, 23, 3:

conscientia laudis,

worth, desert, id. 2, epil. 11:

te censeri laude tuorum noluerim,

Juv. 8, 74.—

Of things, estimation, worth, value, repute (post-Aug.):

Cois amphoris laus est maxima,

Plin. 35, 12, 46, § 161:

coccum Galatiae in maxima laude est,

id. 9, 41, 65, § 141:

peculiaris laus ejus, quod fatigato corpori succurrit,

id. 22, 22, 38, § 81:

Creticae cotes diu maximam laudem habuere,

id. 36, 22, 47, § 164.

Laus, Laudis, f., the name of several cities.—Esp., a city in Cisalpine Gaul, northwest of Placentia, now Lodi Vecchia, Cic. Q. Fr. 2, 15, 1;

also called Laus Pompeia,

Plin. 3, 17, 21, § 124.

laus, laudis ( gen. plur. laudium, Sid. Carm. 23, 32), f. [for claus, from clavid, kindred to cluo and the Greek kleWos], praise, commendation, glory, fame, renown, esteem (cf.: gloria, praeconium, elogium).

Lit.:

in laude vivere,

Cic. Fam. 15, 6, 1:

ut is cum populo Romano et in laude et in gratia esse possit,

id. Verr. 1, 17, 51:

cum te (omnes) summis laudibus ad caelum extulerunt,

id. Fam. 9, 14, 1:

divinis laudibus ornare aliquem,

id. ib. 2, 15, 1:

Bruti nostri cotidianis assiduisque laudibus, quas ab eo de nobis haberi permulti mihi renuntiaverunt, commotum istum aliquando scripsisse ad me credo,

id. Att. 13, 38, 1:

laude afficere aliquem,

id. Off. 2, 13, 47:

omni laude cumulare,

id. de Or. 1, 26, 118:

summam alicui laudem tribuere,

id. Fam. 5, 2, 10:

illustri laude celebrari,

id. Mur. 7, 16:

maximam laudem ex re aliqua sibi parere,

id. Off. 2, 13, 47:

ornare aliquem suis laudibus et onerare alienis,

id. Phil. 2, 11, 25:

aliquem laudibus efferre,

Juv. 6, 182:

neque ego hoc in tua laude pono,

Cic. Verr. 2, 3, [p. 1044] 91, §

212. Fabio laudi datum est, quod pingeret,

id. Tusc. 1, 2, 3:

eloquentiae, humanitatis,

id. de Or. 1, 23, 106:

brevitas laus est interdum in aliqua parte dicendi, in universa eloquentia laudem non habet,

id. Brut. 13, 50:

laudis titulique cupido,

Juv. 10, 143:

supremae laudes,

i. e. a funeral oration, Plin. 7, 43, 45, § 159:

vitiatam memoriam funebribus laudibus reor,

Liv. 8, 40. —

Transf.

A praiseworthy thing, a ground for praise, a laudable or glorious action, a laudable enterprise; a merit, desert, Cic. Fam. 2, 4, 2:

abundans bellicis laudibus,

id. Off. 1, 22, 78:

nostras laudes in astra sustulit,

id. Att. 2, 25, 1:

summa laus tua et Bruti est, quod exercitum praeter spem existimamini comparasse,

id. Fam. 12, 4, 2:

cum ceteris tuis laudibus, hanc esse vel maximam, quod, etc.,

id. de Or. 2, 73, 296:

magna laus, et grata hominibus, unum hominem elaborare, etc.,

id. Mur. 9, 19:

Suevi maximam putant esse laudem, vacare agros, etc.,

Caes. B. G. 4, 3, 1:

Pericles hac laude (dicendi) clarissimus fuit,

Cic. Brut. 7, 28; Verg. A. 5, 355; 1, 461:

conferre nostris tu potes te laudibus?

Phaedr. 4, 23, 3:

conscientia laudis,

worth, desert, id. 2, epil. 11:

te censeri laude tuorum noluerim,

Juv. 8, 74.—

Of things, estimation, worth, value, repute (post-Aug.):

Cois amphoris laus est maxima,

Plin. 35, 12, 46, § 161:

coccum Galatiae in maxima laude est,

id. 9, 41, 65, § 141:

peculiaris laus ejus, quod fatigato corpori succurrit,

id. 22, 22, 38, § 81:

Creticae cotes diu maximam laudem habuere,

id. 36, 22, 47, § 164.

Laus, Laudis, f., the name of several cities.—Esp., a city in Cisalpine Gaul, northwest of Placentia, now Lodi Vecchia, Cic. Q. Fr. 2, 15, 1;

also called Laus Pompeia,

Plin. 3, 17, 21, § 124.

mōlĭo, īre, 4 ( act. collat. form of molior).

To build, erect (post-Aug.): neque quis quid molit, S. C. ap. Front. Aquaed. 129.—

In a pass. signif., to set in motion, start:

jam sospitatricis deae peculiaris pompa moliebatur,

App. M. 11, p. 261, 8.

prō̆prĭus, a, um, adj. [etym. dub.; perhaps from root prae; cf. prope], not common with others, one's own, special, particular, proper (class.; cf.: peculiaris, privatus).

In gen., opp. communis: nam virtutem propriam mortalibus fecit: cetera promiscue voluit communia habere, Varr. ap. Non. 361, 25:

proprium et peculiare,

Plin. 7, 25, 26, § 93:

tria praedia Capitoni propria traduntur,

to him for his own, Cic. Rosc. Am. 8, 21:

proprio sumptu edere ludos,

Tac. A. 1, 15:

propriā pecuniā militem juvare,

id. ib. 1, 71:

basilicam propriā pecuniā firmare,

id. ib. 3, 72 init.; id. H. 2, 84:

propria impensa,

Just. 12, 11, 1:

propriis viribus,

Liv. 2, 53:

familia,

id. 7, 9:

libri, Hor S. 1, 10, 64: horreum,

id. C. 1, 1, 9:

proprio Marte,

by his own bravery, Ov. P. 4, 7, 14.—With pron. poss. (class. and freq.):

ut cum ademerit nobis omnia, quae nostra erant propria, ne lucem quoque hanc, quae communis est, eripere cupiat,

all that belonged peculiarly to us, Cic. Rosc. Am. 52, 150:

suā quādam propriā, non communi oratorum facultate,

id. de Or. 1, 10, 44: ut redeas ad consuetudinem vel nostram communem vel tuam solius et propriam, Luc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 3:

omnia qui jubet esse communia, ne quis civis propriam aut suam rem ullam queat dicere,

Cic. Rep 4, 5, 5; id. ap. Non. p. 362:

suis propriis periculis parere commune reliquis otium,

id. Rep. 1, 4, 7:

quod (periculum) autem meum erat proprium,

id. Fam. 2, 17, 7; id. Sest. 7, 15;

calamitatem aut propriam suam aut temporum queri,

Caes. B. C. 3, 20.—

Opp. alienus, etc., one's own, peculiar, special, characteristic, personal:

tempus agendi fuit mihi magis proprium quam ceteris,

Cic. Sull. 3, 9:

reliquae partes quales propriae sunt hominis,

id. Fin. 5, 12, 35:

id non proprium senectutis est vitium, sed commune valetudinis,

id. Sen. 11, 35:

libertatem propriam Romani generis,

id. Phil. 3, 11, 29:

proprium id Tiberio fuit,

Tac. A. 4, 19:

ira,

personal resentment, id. ib. 2, 55.—As subst.: prō̆prĭum, i, n.

Lit., a possession, property:

id est cujusque proprium, quo quisque fruitur atque utitur,

Cic. Fam. 7, 30, 2:

vivere de proprio,

Mart. 12, 78, 2.—

Trop., a characteristic mark, a sign, characteristic, etc., Cic. Off. 1, 1, 2; 2, 5, 17; Caes. B. G. 6, 23.—

In partic., peculiar, extraordinary: nisi mihi fortuna proprium consilium extorsisset, Sent. ap. Cic. Fam. 10, 35, 1:

superbo decreto addidit propriam ignominiam,

Liv. 35, 33.—

Lasting, constant, permanent, perpetual (class.):

illum amatorem tibi proprium futurum in vitā,

Plaut. Most. 1, 3, 67; Att. ap. Non. 362, 5:

nihil in vitā proprium mortali datum esse,

Lucil. ib. 362, 15:

alicui proprium atque perpetuum,

Cic. Imp. Pomp. 16, 48:

perenne ac proprium manere,

id. Red. in Sen. 4, 9:

parva munera diutina, locupletia non propria esse consueverunt,

Nep. Thras. 4, 2; Hor. S. 2, 6, 5; cf. id. Ep. 2, 2, 172:

deferens uni propriam laurum,

id. C. 2, 2, 22; Verg. A. 6, 871:

victoriam propriam se eis daturam,

lasting, Hirt. B. Afr. 32.— Comp., Ov. M. 12, 284; id. P. 1, 2, 152; Liv. 4, 27, 3. —Hence, adv.: proprĭē.

Specially, peculiarly, properly, strictly for one's self (opp. communiter;

class.): quod me amas, est tibi commune cum multis: quod tu ipse tam amandus es, id est proprie tuum,

Cic. Fam. 9, 15, 1:

promiscue toto (Campo Martio), quam proprie parvā parte frui malletis,

for yourselves, individually, separately, id. Agr. 2, 31, 85.—

In partic.

Particularly, in particular:

neque publice neque proprie,

Cic. Sest. 16, 37.—

Especially, eminently, exclusively:

mira sermonis, cujus proprie studiosus fuit, elegantia,

Quint. 10, 1, 114; cf. Vell. 2, 9, 2.—

Properly, accurately, strictly speaking, in the proper (not tropical) sense:

magis proprie nihil possum dicere,

Cic. Phil. 2, 31, 77:

illud quidem honestum, quod proprie vereque dicitur,

id. Off. 3, 3, 13; Liv. 34, 32; 44, 22:

uti verbo proprie,

Gell. 9, 1, 8; 2, 6, 5; 7, 11, 2; 16, 5, 1.

prō̆prĭus, a, um, adj. [etym. dub.; perhaps from root prae; cf. prope], not common with others, one's own, special, particular, proper (class.; cf.: peculiaris, privatus).

In gen., opp. communis: nam virtutem propriam mortalibus fecit: cetera promiscue voluit communia habere, Varr. ap. Non. 361, 25:

proprium et peculiare,

Plin. 7, 25, 26, § 93:

tria praedia Capitoni propria traduntur,

to him for his own, Cic. Rosc. Am. 8, 21:

proprio sumptu edere ludos,

Tac. A. 1, 15:

propriā pecuniā militem juvare,

id. ib. 1, 71:

basilicam propriā pecuniā firmare,

id. ib. 3, 72 init.; id. H. 2, 84:

propria impensa,

Just. 12, 11, 1:

propriis viribus,

Liv. 2, 53:

familia,

id. 7, 9:

libri, Hor S. 1, 10, 64: horreum,

id. C. 1, 1, 9:

proprio Marte,

by his own bravery, Ov. P. 4, 7, 14.—With pron. poss. (class. and freq.):

ut cum ademerit nobis omnia, quae nostra erant propria, ne lucem quoque hanc, quae communis est, eripere cupiat,

all that belonged peculiarly to us, Cic. Rosc. Am. 52, 150:

suā quādam propriā, non communi oratorum facultate,

id. de Or. 1, 10, 44: ut redeas ad consuetudinem vel nostram communem vel tuam solius et propriam, Luc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 3:

omnia qui jubet esse communia, ne quis civis propriam aut suam rem ullam queat dicere,

Cic. Rep 4, 5, 5; id. ap. Non. p. 362:

suis propriis periculis parere commune reliquis otium,

id. Rep. 1, 4, 7:

quod (periculum) autem meum erat proprium,

id. Fam. 2, 17, 7; id. Sest. 7, 15;

calamitatem aut propriam suam aut temporum queri,

Caes. B. C. 3, 20.—

Opp. alienus, etc., one's own, peculiar, special, characteristic, personal:

tempus agendi fuit mihi magis proprium quam ceteris,

Cic. Sull. 3, 9:

reliquae partes quales propriae sunt hominis,

id. Fin. 5, 12, 35:

id non proprium senectutis est vitium, sed commune valetudinis,

id. Sen. 11, 35:

libertatem propriam Romani generis,

id. Phil. 3, 11, 29:

proprium id Tiberio fuit,

Tac. A. 4, 19:

ira,

personal resentment, id. ib. 2, 55.—As subst.: prō̆prĭum, i, n.

Lit., a possession, property:

id est cujusque proprium, quo quisque fruitur atque utitur,

Cic. Fam. 7, 30, 2:

vivere de proprio,

Mart. 12, 78, 2.—

Trop., a characteristic mark, a sign, characteristic, etc., Cic. Off. 1, 1, 2; 2, 5, 17; Caes. B. G. 6, 23.—

In partic., peculiar, extraordinary: nisi mihi fortuna proprium consilium extorsisset, Sent. ap. Cic. Fam. 10, 35, 1:

superbo decreto addidit propriam ignominiam,

Liv. 35, 33.—

Lasting, constant, permanent, perpetual (class.):

illum amatorem tibi proprium futurum in vitā,

Plaut. Most. 1, 3, 67; Att. ap. Non. 362, 5:

nihil in vitā proprium mortali datum esse,

Lucil. ib. 362, 15:

alicui proprium atque perpetuum,

Cic. Imp. Pomp. 16, 48:

perenne ac proprium manere,

id. Red. in Sen. 4, 9:

parva munera diutina, locupletia non propria esse consueverunt,

Nep. Thras. 4, 2; Hor. S. 2, 6, 5; cf. id. Ep. 2, 2, 172:

deferens uni propriam laurum,

id. C. 2, 2, 22; Verg. A. 6, 871:

victoriam propriam se eis daturam,

lasting, Hirt. B. Afr. 32.— Comp., Ov. M. 12, 284; id. P. 1, 2, 152; Liv. 4, 27, 3. —Hence, adv.: proprĭē.

Specially, peculiarly, properly, strictly for one's self (opp. communiter;

class.): quod me amas, est tibi commune cum multis: quod tu ipse tam amandus es, id est proprie tuum,

Cic. Fam. 9, 15, 1:

promiscue toto (Campo Martio), quam proprie parvā parte frui malletis,

for yourselves, individually, separately, id. Agr. 2, 31, 85.—

In partic.

Particularly, in particular:

neque publice neque proprie,

Cic. Sest. 16, 37.—

Especially, eminently, exclusively:

mira sermonis, cujus proprie studiosus fuit, elegantia,

Quint. 10, 1, 114; cf. Vell. 2, 9, 2.—

Properly, accurately, strictly speaking, in the proper (not tropical) sense:

magis proprie nihil possum dicere,

Cic. Phil. 2, 31, 77:

illud quidem honestum, quod proprie vereque dicitur,

id. Off. 3, 3, 13; Liv. 34, 32; 44, 22:

uti verbo proprie,

Gell. 9, 1, 8; 2, 6, 5; 7, 11, 2; 16, 5, 1.

servus, a, um, adj. [referred by the ancients to servo:

servi ex eo appellati sunt, quod imperatores servos vendere, ac per hoc servare, nec occidere solent,

Just. Inst. 1, 3, 3; but prob. from root svar-; Lith. svaras, a weight; cf. Gr. herma; O. H. Germ. swari, burdensome; Germ. schwer, heavy; cf. also serius], slavish, servile, subject.

In gen.

With homo (= 2. servus;

mostly ante-class.): non decet superbum esse hominem servom,

Plaut. As. 2, 4, 64; id. Mil. 2, 6, 80; id. Stich. 1, 2, 1; 5, 4, 10; id. Ep. 1, 1, 58; 3, 1, 7; Ter. Phorm. 2, 1, 62.—

With other subjects (not freq. till after the Aug. per.):

octo milia liberorum servorumque capitum sunt capta,

Liv. 29, 29:

corpori, quod servum fortuna erat, vim fecit,

id. 38, 24:

Graeciae urbes servae et vectigales (opp. liberae),

id. 34, 58:

civitas,

id. 25, 31:

Lacedaemon,

id. 34, 41:

serva manus,

Ov. F. 6, 558:

o imitatores, servum pecus!

Hor. Ep. 1, 19, 19:

serva aqua, i. e. servorum,

Ov. Am. 1, 6, 26; cf. Petr. 71:

servam operam, linguam liberam herus me jussit habere,

Plaut. Pers. 2, 4, 9:

omnia non serva et maxime regna hostilia ducunt (Romani),

Sall. H. 4, 61, 17 Dietsch:

reges serva omnia et subjecta imperio suo esse velint,

Liv. 37, 54; 42, 46: statu libera quicquid peperit, hoc servum heredis est, Dig. 40, 7, 16.—

Jurid. t. t., of buildings, lands, etc., liable to certain burdens, subject to a servitude:

libera (praedia) meliore jure sunt quam serva,

Cic. Agr. 3, 2, 9:

fundus,

Dig. 8, 6, 6:

aedes,

ib. 8, 2, 35:

area,

ib. 8, 2, 34 al.; cf. servio, II. B., and servitus, II B.—Hence,

servus ( - ŏs), i, m., and serva, ae, f., a slave, servant, serf, serving-man; a female slave, maid-servant.

Masc. (syn.: famulus, mancipium), Enn. ap. Non. 471, 19 (Com. v. 5 Vahl.); Cato ap. Gell. 10, 3, 17: servi, ancillae, id. ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 Müll.; cf.:

Ulixes domi etiam contumelias servorum ancillarumque pertulit,

Cic. Off. 1, 31, 113:

servus armiger,

Plaut. Cas. 2, 3, 39:

dotalis,

id. As. 1, 1, 72:

frugi,

id. Aul. 4, 1, 1:

graphicus et quantivis pretii,

id. Ep. 3, 3, 29:

nequam et malus,

id. Poen. 5, 2, 70:

scelestus, infidelis,

id. Trin. 2, 4, 126:

peculiosus,

id. Rud. 1, 2, 24:

peculiaris,

id. Capt. prol. 20:

fallax,

Ov. Am. 1, 15, 17:

servus a pedibus,

Cic. Att. 8, 5, 1:

a manu,

Suet. Caes. 74:

aliquem servum sibi habere ad manum,

Cic. de Or. 3, 60, 225: publici, public slaves, S. C. ap. Front. Aquaed. 100; Varr. ap. Gell. 13, 13, 4; Cic. Phil. 8, 8, 24; Liv. 9, 29 fin. et saep.; cf. Dig. 1, 5, 5.—Prov.: quot servi, tot hostes, Sinn. Capito ap. Fest. s. v. quot, p. 261 Müll.; cf. Sen. Ep. 47, 3; Macr. S. 1, 11 med. —Esp.: poenae servus, a slave of punishment, i. e. condemned to servile labor, Just. Inst. 1, 12, 3; Dig. 48, 19, 17.—

Trop.:

vidit enim eos, qui se judiciorum dominos dici volebant, harum cupiditatum esse servos,

Cic. Verr. 2, 1, 22, § 58:

neque tam servi illi dominorum, quam tu libidinum,

id. ib. 2, 4, 50, §

112: omnium libidinum servi,

Plin. Ep. 8, 22, 1:

adulescens libertorum suorum libertus servorumque servus,

Vell. 2, 73, 1:

servus potestatis,

Cic. Cael. 32, 79; cf.

also the doubtful reading: legum omnes servi sumus ut liberi esse possimus,

id. Clu. 53, 146 (where B. and K. have omnes servimus).—

Fem. (mostly anteclass. for ancilla):

servae sint istae an liberae,

Plaut. Rud. 4, 4, 62:

ego serva sum,

id. Cist. 4, 2, 99; id. Pers. 4, 4, 63; id. Poen. 5, 4, 31:

serva nata,

id. Rud. 1, 3, 37:

servum servaque natum regnum occupasse,

Liv. 1, 47 fin.:

serva Briseis,

Hor. C. 2, 4, 3 et saep.

servus, a, um, adj. [referred by the ancients to servo:

servi ex eo appellati sunt, quod imperatores servos vendere, ac per hoc servare, nec occidere solent,

Just. Inst. 1, 3, 3; but prob. from root svar-; Lith. svaras, a weight; cf. Gr. herma; O. H. Germ. swari, burdensome; Germ. schwer, heavy; cf. also serius], slavish, servile, subject.

In gen.

With homo (= 2. servus;

mostly ante-class.): non decet superbum esse hominem servom,

Plaut. As. 2, 4, 64; id. Mil. 2, 6, 80; id. Stich. 1, 2, 1; 5, 4, 10; id. Ep. 1, 1, 58; 3, 1, 7; Ter. Phorm. 2, 1, 62.—

With other subjects (not freq. till after the Aug. per.):

octo milia liberorum servorumque capitum sunt capta,

Liv. 29, 29:

corpori, quod servum fortuna erat, vim fecit,

id. 38, 24:

Graeciae urbes servae et vectigales (opp. liberae),

id. 34, 58:

civitas,

id. 25, 31:

Lacedaemon,

id. 34, 41:

serva manus,

Ov. F. 6, 558:

o imitatores, servum pecus!

Hor. Ep. 1, 19, 19:

serva aqua, i. e. servorum,

Ov. Am. 1, 6, 26; cf. Petr. 71:

servam operam, linguam liberam herus me jussit habere,

Plaut. Pers. 2, 4, 9:

omnia non serva et maxime regna hostilia ducunt (Romani),

Sall. H. 4, 61, 17 Dietsch:

reges serva omnia et subjecta imperio suo esse velint,

Liv. 37, 54; 42, 46: statu libera quicquid peperit, hoc servum heredis est, Dig. 40, 7, 16.—

Jurid. t. t., of buildings, lands, etc., liable to certain burdens, subject to a servitude:

libera (praedia) meliore jure sunt quam serva,

Cic. Agr. 3, 2, 9:

fundus,

Dig. 8, 6, 6:

aedes,

ib. 8, 2, 35:

area,

ib. 8, 2, 34 al.; cf. servio, II. B., and servitus, II B.—Hence,

servus ( - ŏs), i, m., and serva, ae, f., a slave, servant, serf, serving-man; a female slave, maid-servant.

Masc. (syn.: famulus, mancipium), Enn. ap. Non. 471, 19 (Com. v. 5 Vahl.); Cato ap. Gell. 10, 3, 17: servi, ancillae, id. ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 Müll.; cf.:

Ulixes domi etiam contumelias servorum ancillarumque pertulit,

Cic. Off. 1, 31, 113:

servus armiger,

Plaut. Cas. 2, 3, 39:

dotalis,

id. As. 1, 1, 72:

frugi,

id. Aul. 4, 1, 1:

graphicus et quantivis pretii,

id. Ep. 3, 3, 29:

nequam et malus,

id. Poen. 5, 2, 70:

scelestus, infidelis,

id. Trin. 2, 4, 126:

peculiosus,

id. Rud. 1, 2, 24:

peculiaris,

id. Capt. prol. 20:

fallax,

Ov. Am. 1, 15, 17:

servus a pedibus,

Cic. Att. 8, 5, 1:

a manu,

Suet. Caes. 74:

aliquem servum sibi habere ad manum,

Cic. de Or. 3, 60, 225: publici, public slaves, S. C. ap. Front. Aquaed. 100; Varr. ap. Gell. 13, 13, 4; Cic. Phil. 8, 8, 24; Liv. 9, 29 fin. et saep.; cf. Dig. 1, 5, 5.—Prov.: quot servi, tot hostes, Sinn. Capito ap. Fest. s. v. quot, p. 261 Müll.; cf. Sen. Ep. 47, 3; Macr. S. 1, 11 med. —Esp.: poenae servus, a slave of punishment, i. e. condemned to servile labor, Just. Inst. 1, 12, 3; Dig. 48, 19, 17.—

Trop.:

vidit enim eos, qui se judiciorum dominos dici volebant, harum cupiditatum esse servos,

Cic. Verr. 2, 1, 22, § 58:

neque tam servi illi dominorum, quam tu libidinum,

id. ib. 2, 4, 50, §

112: omnium libidinum servi,

Plin. Ep. 8, 22, 1:

adulescens libertorum suorum libertus servorumque servus,

Vell. 2, 73, 1:

servus potestatis,

Cic. Cael. 32, 79; cf.

also the doubtful reading: legum omnes servi sumus ut liberi esse possimus,

id. Clu. 53, 146 (where B. and K. have omnes servimus).—

Fem. (mostly anteclass. for ancilla):

servae sint istae an liberae,

Plaut. Rud. 4, 4, 62:

ego serva sum,

id. Cist. 4, 2, 99; id. Pers. 4, 4, 63; id. Poen. 5, 4, 31:

serva nata,

id. Rud. 1, 3, 37:

servum servaque natum regnum occupasse,

Liv. 1, 47 fin.:

serva Briseis,

Hor. C. 2, 4, 3 et saep.

1. LAT Hybomitra peculiaris Szilady

2. RUS слепень m плавневый

3. ENG —

4. DEU —

5. FRA —