Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

pālum

  • 1 palum

    pālum, ī n. Vr = palus I

    Латинско-русский словарь > palum

  • 2 palum

    pālum, s. 1. pālus.

    lateinisch-deutsches > palum

  • 3 palum

    pālum, s. 1. palus.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > palum

  • 4 palum

    pālum, i, v. 1. palus init.

    Lewis & Short latin dictionary > palum

  • 5 Palum

    -i s n sg 2
    Pau (F)

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > Palum

  • 6 palum

    stake/pile/pole/unsplit wood; peg/pin; execution stake; wood sword; fence (pl.)

    Latin-English dictionary > palum

  • 7 palus [1]

    1. pālus, ī, m. (pango, eig. pag-lus, dah. Demin. paxillus), der Pfahl, I) im allg., Cic. u.a.: alqm ad palum alligare od. deligare, Cic. – = Nagel, figere palum in parietem, Plaut. mil. 1140. – II) als milit. t. t., der Pfahl = das hölzerne Phantom eines Gegners, gegen das der junge Soldat zur Übung seine Angriffe richtete, ad palum doceri, contra palum se exercere, ad palum exerceri, s. Veget. mil. 1, 11 u. 2, 23: dah. im Bilde, exerceamur ad palum, müssen uns gegen Angriffe des Geschicks gefaßt machen, Sen. ep. 18, 8. – / Nbf. pālum, ī, n., Varro sat. Men. 179 (wo Plur. pala).

    lateinisch-deutsches > palus [1]

  • 8 palus

    1. pālus, ī, m. (pango, eig. pag-lus, dah. Demin. paxillus), der Pfahl, I) im allg., Cic. u.a.: alqm ad palum alligare od. deligare, Cic. – = Nagel, figere palum in parietem, Plaut. mil. 1140. – II) als milit. t. t., der Pfahl = das hölzerne Phantom eines Gegners, gegen das der junge Soldat zur Übung seine Angriffe richtete, ad palum doceri, contra palum se exercere, ad palum exerceri, s. Veget. mil. 1, 11 u. 2, 23: dah. im Bilde, exerceamur ad palum, müssen uns gegen Angriffe des Geschicks gefaßt machen, Sen. ep. 18, 8. – Nbf. pālum, ī, n., Varro sat. Men. 179 (wo Plur. pala).
    ————————
    2. palūs, ūdis, f. ( altindisch palvalá-m, Pfuhl, griech. πηλός, παλός Schlamm), I) ein stehendes Wasser, der Sumpf, die Pfütze, der Pfuhl, zuw. auch der See, Caes. u.a.: Stygia palus, v. Styx in der Unterwelt, Lact.: ders. inferna palus, Lact.: u. v. dems., tarda palus, Verg., u. dis iuranda palus, Ov.: tenebrosa palus Acheronte refuso = palus Acherusia bei Kumä, Verg.: quod utrumque (aquam pabulumque) large palus (der See) praebere poterat, Auct. b. Alex. – II) meton., das Sumpfrohr, Mart. 14, 160, 1. – Genet. Plur. gew. paludum (vgl. Charis. 144, 28); doch auch paludium, Liv. 21, 54, 7. Mela 3. § 82. Plin. 2, 274. Iustin. 44, 1, 10.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > palus

  • 9 palus

    [st1]1 [-] pālus, i, m.: - [abcl][b]a - poteau, pieu, échalas. - [abcl]b - poteau (qui servait aux exercices des soldats et des gladiateurs).[/b]    - ad palum alligatus, Cic.: (criminel) attaché au poteau.    - exerceamur ad palum, Sen.: aguerrissons-nous par l'habitude.    - palus = membrum virile, Hor. S. 1, 8, 5: membre viril. [st1]2 [-] pălūs, ūdis, f. (gén. plur. um ou ĭum): - [abcl][b]a - marais, marécage, étang; eau du Styx. - [abcl]b - Mart. jonc, roseau.[/b]    - Palus Maeotis = Lacus Maeotis, Plin. 2, 67, 67, § 168: le Palus-Méotis (= la mer d'Azov).
    * * *
    [st1]1 [-] pālus, i, m.: - [abcl][b]a - poteau, pieu, échalas. - [abcl]b - poteau (qui servait aux exercices des soldats et des gladiateurs).[/b]    - ad palum alligatus, Cic.: (criminel) attaché au poteau.    - exerceamur ad palum, Sen.: aguerrissons-nous par l'habitude.    - palus = membrum virile, Hor. S. 1, 8, 5: membre viril. [st1]2 [-] pălūs, ūdis, f. (gén. plur. um ou ĭum): - [abcl][b]a - marais, marécage, étang; eau du Styx. - [abcl]b - Mart. jonc, roseau.[/b]    - Palus Maeotis = Lacus Maeotis, Plin. 2, 67, 67, § 168: le Palus-Méotis (= la mer d'Azov).
    * * *
    I.
        Palus, prima breui, et secunda aliquando (sed rarissime) indifferente, genitiuo paludis, pen. prod. foem. gen. Horatius. Une marre, Marais, ou Marescage, Un palu.
    II.
        Palus, pali, priore producta. Tibull. Plin. Un pal, Un pau, ou pieu, ou eschalas et paisseau, ou charnier de vigne rond.
    \
        Pali fistuca adacti. Pilottis. B.
    \
        Pali vstulati. Vitruuius. Pieux bruslez par le bout pour pilotter.

    Dictionarium latinogallicum > palus

  • 10 palus

    1.
    pālus, i, m. ( neutr. collat. form pālum, i, Varr. ap. Non. 219, 18) [for paglus (cf. dim. paxillus); root pag-; Sanscr. pācas, snare; Gr. pêgnumi, fasten; Lat. pango; cf.: pignus, pax], a stake, prop, stay, pale.
    I.
    Lit. (very freq. and class.;

    syn.: sudes, stipes): ut figam palum in parietem,

    Plaut. Mil. 4, 4, 4; id. Men. 2, 3, 53:

    damnati ad supplicium traditi, ad palum alligati,

    Cic. Verr. 2, 5, 5, § 11:

    palis adjungere vitem,

    Tib. 1, 8 (7), 33; Ov. F. 1, 665:

    palos et ridicas dolare,

    Col. 11, 2, 11; Varr. 1. 1.—The Roman soldiers learned to fight by attacking a stake set in the ground, Veg. Mil. 1, 11; 2, 23;

    hence, aut quis non vidit vulnera pali?

    Juv. 6, 246.—And, transf.: exerceamur ad palum: et, ne imparatos fortuna deprehendat, fiat nobis paupertas familiaris, Sen. Ep. 18, 6.—In the lang. of gladiators, palus primus or palusprimus (called also machaera Herculeana, Capitol. Pert. 8), a gladiator's sword of wood, borne by the secutores, whence their leader was also called primus palus, Lampr. Commod. 15;

    Inscr. Marin. Fratr. Arv. p. 694.—Prov.: quasi palo pectus tundor, of one astonished, stunned,

    Plaut. Rud. 5, 2, 2.—
    II.
    Transf., = membrum virile, Hor. S. 1, 8, 5.
    2.
    pălus, ūdis ( nom. sing. pălŭs, Hor. A. P. 65;

    but usually pălūs,

    Verg. A. 6, 107; v. infra; gen. plur. paludum, Caes. B. G. 4, 38, 2 Oud.;

    rarely paludium,

    Liv. 21, 54, 7 Drak.; Plin. 2, 68, 68, § 174; Just. 44, 1, 10; Eum. Pan. Const. Aug. 12, 2), f. [= Gr. pêlos, mud; cf. Sanscr. palvala, pool; perh. -ud of the stem = hudôr, water], a swamp, marsh, morass, bog, fen, pool (cf.: stagnum, lacus).
    I.
    Lit.:

    ille paludes siccare voluit,

    Cic. Phil. 5, 3, 7:

    paludes emere,

    id. Agr. 2, 27, 71:

    palus erat non magna inter nostrum atque hostium exercitum,

    Caes. B. G. 2, 9:

    propter paludes exercitui aditus non est,

    id. ib. 2, 16:

    Cocyti tardāque palus inamabilis undā,

    Verg. G. 4, 479:

    sterilisve diu palus aptaque remis,

    Hor. A. P. 65:

    udae paludes intumuere aestu,

    Ov. M. 1, 737:

    stagnata paludibus ument,

    id. ib. 15, 269:

    nigra,

    Tib. 3, 3, 37:

    exusta,

    Verg. G. 3, 432:

    alta,

    id. ib. 4, 48:

    putida,

    Cat. 17, 10:

    nebulosa,

    Sil. 8, 382:

    sordida,

    Stat. S. 4, 3, 8.—Hence, Palus Maeotis, = Lacus Maeotis, now the Sea of Azof, Plin. 2, 67, 67, § 168; Mel. 1, 19.—
    II.
    Transf.
    A.
    A reed that grows in marshes:

    tomentum concisa palus Circense vocatur,

    Mart. 14, 160, 1; 11, 32, 2.—
    B.
    Water:

    (cymba) multam accepit rimosa paludem,

    Verg. A. 6, 414.

    Lewis & Short latin dictionary > palus

  • 11 palus

    I pālus, ī m. [ pango ]
    1) кол, столб ( aliquem ad palum alligare C)
    2) воен. столб, фигура, чучело, изображающее неприятеля и служащее для военных упражнений
    exerceri ad palum Veg, Sen — упражняться в борьбе, перен. закаляться для борьбы
    3) membrum virile (porrectus ab inguine p. H)
    II palūs, ūdis (gen. pl. иногда ium) f.
    1) болото C, Cs, H, O
    tarda V (dis juranda O) p. — Stygia p.
    2) болотный тростник, камыш M

    Латинско-русский словарь > palus

  • 12 deligo [1]

    1. dē-ligo, āvi, ātum, āre, I) anbinden, befestigen, a) lebl. Objj.: binas tabellas dextrā et sinistrā, Varro: antennas asseresque validos, Curt.: veretra, Suet. – gew. m. Ang. wohin? od. wo? durch Praepp. od. durch bl. Dat., apud (an) mensam plenam homini rostrum (den Schnabel = Mund), Plaut.: naves ad terram, Caes.: naviculam ad ripam, Caes.: onerarias (naves) ad ancoras, Caes.: tragulam cum epistula ad amentum, Caes.: duarum arborum capita inflectere et ad pedes militis deligare, Vopisc.: sarmenta circum cornua boum od. in cornibus iuvencorum deligata, Quint. u. Nep.: del. tesseras insculptis suis et patrum nominibus dextro brachio, Iustin.: super alterum (oculum) lanam imponere et deligare, Cels.: eiusque fili capita inter se deligantur, Cels. – b) leb. Wesen u. deren Glieder, alqm ad palum, Cic. (u. so bl. hominem del., scil. ad palum, Cic.): viros ac feminas ad stipitem, Suet.: in ea (statua) Sopatrum divaricari et deligari iubet, Cic.: noxio post terga deligantur manus, Sen. rhet.: übtr., deligatus morbo carnis, gefesselt an usw., Augustin. conf. 6, 12. – II) prägn.: a) mit etw. umbinden, in etw. binden, linteolo deligatis tantum granis XXX, Plin. 20, 184. – b) insbes., als chirurg. t. t., eine Munde od. ein Glied od. jmd. umbinden, verbinden, vulnus, Quint.: brachium, Cels.: brachium superimposito penicillo, Cels.: caput fasciis, Cels.: crura et femora brachiaque plurimis locis, Cels.: saucios, Auct. b. Afr.: qui propter erat valetudinem et deligatus et plurimis medicamentis delibutus, Quint.

    lateinisch-deutsches > deligo [1]

  • 13 alligo

    allĭgo (adlĭgo), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] attacher à, lier à, enchaîner, lier. [st2]2 [-] au fig. engager, lier, retenir, obliger.    - aliquem ad aliquam rem alligare: attacher qqn à qqch.    - alligare ad palum: attacher au poteau (pour faire mourir).    - aliquid aliqua re alligare: attacher qqch à qqch.    - alligare vulnus: bander une plaie.
    * * *
    allĭgo (adlĭgo), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] attacher à, lier à, enchaîner, lier. [st2]2 [-] au fig. engager, lier, retenir, obliger.    - aliquem ad aliquam rem alligare: attacher qqn à qqch.    - alligare ad palum: attacher au poteau (pour faire mourir).    - aliquid aliqua re alligare: attacher qqch à qqch.    - alligare vulnus: bander une plaie.
    * * *
        Alligo, alligas, pen. corr. alligare. Lier à quelque chose.
    \
        Alligare caput lana. Mart. Bender, ou Enveloper de laine sa teste.
    \
        Alligare vulnus. Cic. Lier, Bender, Enveloper.
    \
        Quinque errantium motus in sphaeram alligauit. Cic. Assembla une sphere.
    \
        Alligare aliquem ensi. Cic. L'attacher à son espee.
    \
        Alligare, pro Impedire. Virg. Empescher.
    \
        Alligare iter. Stat. Empescher le chemin.
    \
        Alligare aliquem. Terentius, Eo pacto prorsum alligaris filium. Tu l'auras attaché par ce moyen.
    \
        Alligari noua lege. Cic. Estre lié à l'observance d'une nouvelle loy.
    \
        Alligat lex omnes mortales. Cic. La loy lie et oblige touts.
    \
        Alligare se scelere. Cice. Commettre quelque cas en telle sorte, qu'on ne puisse fuir la condemnation, Mesprendre, Forfaire.
    \
        Alligare se ad poenam. Quintil. Se rendre serf, et s'asservager soymesme à quelque peine.

    Dictionarium latinogallicum > alligo

  • 14 figo

    fīgo, ĕre, fixi, fixum - tr. -    - [gr]gr. σϕίγγω.    - fivere = figere P. Fest. 92, 8 ; figier = figi CIL 1, 196, 27; part. fictus Lucr. 3, 4; Varr. R. 3, 7, 4. [st1]1 [-] ficher, enfoncer, planter, fixer.    - figere mucrones in hoste, Cic. Phil. 14, 6: planter la pointe des épées dans le corps de l'ennemi.    - arma in parietibus fixa, Cic. Div. 1, 74: armes fixées aux murailles.    - figere palum in parietem, Plaut. Mil. 1140: enfoncer un pieu dans la muraille.    - fixis in terram pilis, Liv. 2, 65, 3: les javelots étant fichés en terre.    - vertice figere cristas, Virg. En. 10, 701: planter des aigrettes sur son cimier.    - alicui crucem figere, Cic. Verr. 5, 12: planter une croix pour le supplice de qqn.    - fixus cruci, Quint. 7, 1, 30: attaché à une croix.    - arma quae fixa in parietibus fuerant, Cic. Div. 1, 34, 74: armes qui avaient été suspendues aux murailles.    - arma thalamo fixa, Virg. En. 4, 495: armes accrochées dans la chambre.    - figere oculos in terram, Liv. 9, 7, 3 ; Sen. Ep. 11, 7: fixer à terre ses regards.    - figit in virgine voltus, Virg. En. 12, 70: il tient ses regards fixés sur la jeune fille.    - poét. oculos in virgine fixus, Virg. En. 11, 507: ayant les yeux attachés sur la jeune fille. [st1]2 [-] fixer une table d'airain à la muraille pour porter un décret, une loi à la connaissance du public, [d'où] afficher, publier.    - figere legem, Cic. Att. 14, 12, 1: publier une loi.    - figere tabulas, Cic. Phil. 12, 12: afficher des décrets, des édits.    - Capitolio figi, Cic. Phil. 5, 12: être affiché au Capitole. --- cf. Phil. 2, 92.    - decretum in Capitolio fixum, Cic. Phil. 2, 94: décret affiché au Capitole. [st1]3 [-] fixer, établir, construire; appliquer.    - jamque fixerant domos, Tac. An. 13, 54: et déjà ils avaient construit des maisons.    - laudo tamen vacuis quod sedem figere Cumis destinet, Juv. 3, 2: je ne l’en approuve pas moins d’aller se fixer à Cumes, cette ville déserte.    - foribus oscula figere, Lucr. 4, 1179: imprimer des baisers sur une porte. --- cf. Virg. En. 1, 687.    - vulnera figere, Mart. 1, 60, 4: porter des coups, faire des blessures. [st1]4 [-] fig. fixer, attacher.    - figere mentem omnem in aliqua re, Cic. Fam. 2, 6, 3: attacher toute son intelligence à une chose.    - figere beneficium trabali clavo, Cic. Verr. 5, 53: assujettir un bienfait avec un clou de poutre, l'assurer solidement.    - penitus malum se fixit, Sen. Tranq. 15, 6: le mal s'est fixé profondément.    - fixum et statutum est, Cic. Mur. 62: c'est fixé et arrêté irrévocablement.    - vestigia fixa, Cic. Sest. 13: traces fixées, durables.    - illud fixum in animis vestris tenetote [avec prop. inf.], Cic. Balb. 64: soyez bien pénétrés de ceci, que... [st1]5 [-] traverser, transpercer.    - figere aliquem telo, Virg. En. 10, 382: percer qqn d'un trait. --- cf. Ov. M. 10, 131.    - damas figere, Virg. G. 1, 308: abattre des daims.    - fig. adversarios figere, Cic. Or. 89: percer les adversaires de ses traits.    - figere aliquem maledictis, Cic. Nat. 1, 93: percer qqn de ses traits médisants. [st1]6 [-] poét. fixer un objet du regard.    - lumine terram figere, Pers. 3, 80: fixer la terre du regard. --- cf. Stat. S. 5, 1, 140.
    * * *
    fīgo, ĕre, fixi, fixum - tr. -    - [gr]gr. σϕίγγω.    - fivere = figere P. Fest. 92, 8 ; figier = figi CIL 1, 196, 27; part. fictus Lucr. 3, 4; Varr. R. 3, 7, 4. [st1]1 [-] ficher, enfoncer, planter, fixer.    - figere mucrones in hoste, Cic. Phil. 14, 6: planter la pointe des épées dans le corps de l'ennemi.    - arma in parietibus fixa, Cic. Div. 1, 74: armes fixées aux murailles.    - figere palum in parietem, Plaut. Mil. 1140: enfoncer un pieu dans la muraille.    - fixis in terram pilis, Liv. 2, 65, 3: les javelots étant fichés en terre.    - vertice figere cristas, Virg. En. 10, 701: planter des aigrettes sur son cimier.    - alicui crucem figere, Cic. Verr. 5, 12: planter une croix pour le supplice de qqn.    - fixus cruci, Quint. 7, 1, 30: attaché à une croix.    - arma quae fixa in parietibus fuerant, Cic. Div. 1, 34, 74: armes qui avaient été suspendues aux murailles.    - arma thalamo fixa, Virg. En. 4, 495: armes accrochées dans la chambre.    - figere oculos in terram, Liv. 9, 7, 3 ; Sen. Ep. 11, 7: fixer à terre ses regards.    - figit in virgine voltus, Virg. En. 12, 70: il tient ses regards fixés sur la jeune fille.    - poét. oculos in virgine fixus, Virg. En. 11, 507: ayant les yeux attachés sur la jeune fille. [st1]2 [-] fixer une table d'airain à la muraille pour porter un décret, une loi à la connaissance du public, [d'où] afficher, publier.    - figere legem, Cic. Att. 14, 12, 1: publier une loi.    - figere tabulas, Cic. Phil. 12, 12: afficher des décrets, des édits.    - Capitolio figi, Cic. Phil. 5, 12: être affiché au Capitole. --- cf. Phil. 2, 92.    - decretum in Capitolio fixum, Cic. Phil. 2, 94: décret affiché au Capitole. [st1]3 [-] fixer, établir, construire; appliquer.    - jamque fixerant domos, Tac. An. 13, 54: et déjà ils avaient construit des maisons.    - laudo tamen vacuis quod sedem figere Cumis destinet, Juv. 3, 2: je ne l’en approuve pas moins d’aller se fixer à Cumes, cette ville déserte.    - foribus oscula figere, Lucr. 4, 1179: imprimer des baisers sur une porte. --- cf. Virg. En. 1, 687.    - vulnera figere, Mart. 1, 60, 4: porter des coups, faire des blessures. [st1]4 [-] fig. fixer, attacher.    - figere mentem omnem in aliqua re, Cic. Fam. 2, 6, 3: attacher toute son intelligence à une chose.    - figere beneficium trabali clavo, Cic. Verr. 5, 53: assujettir un bienfait avec un clou de poutre, l'assurer solidement.    - penitus malum se fixit, Sen. Tranq. 15, 6: le mal s'est fixé profondément.    - fixum et statutum est, Cic. Mur. 62: c'est fixé et arrêté irrévocablement.    - vestigia fixa, Cic. Sest. 13: traces fixées, durables.    - illud fixum in animis vestris tenetote [avec prop. inf.], Cic. Balb. 64: soyez bien pénétrés de ceci, que... [st1]5 [-] traverser, transpercer.    - figere aliquem telo, Virg. En. 10, 382: percer qqn d'un trait. --- cf. Ov. M. 10, 131.    - damas figere, Virg. G. 1, 308: abattre des daims.    - fig. adversarios figere, Cic. Or. 89: percer les adversaires de ses traits.    - figere aliquem maledictis, Cic. Nat. 1, 93: percer qqn de ses traits médisants. [st1]6 [-] poét. fixer un objet du regard.    - lumine terram figere, Pers. 3, 80: fixer la terre du regard. --- cf. Stat. S. 5, 1, 140.
    * * *
        Figo, figis, fixi, fixum, figere. Ficher, Attacher.
    \
        Amicitiis parcere, et aduersarios figere. Cic. Picquer, Larder, Brocarder.
    \
        Cuspide fixit apros. Ouid. Il a percé.
    \
        Figere carnes verubus. Virg. Embrocher.
    \
        Gradus figere. Valer. Flac. S'arrester.
    \
        Figere imbrices clauulis. Cato. Attacher, Joindre.
    \
        Mucrones figere in aliquo. Cic. Ficher.
    \
        In collo figere dente notas. Tibull. Mordre.
    \
        Pedem. Virg. Affermir son pied, S'arrester.
    \
        Figebantur nostri diuersis telis. Hirtius. On les percoit.
    \
        Figere legem. Cic. Attacher à la paroy ou muraille une loy engravee en arain, et la publier.
    \
        Nequitiae fige modum tuae. Horat. Mets fin à ta, etc.
    \
        Oscula figere. Virg. Baiser.
    \
        Tacitus nostras intra te fige querelas. Iuuen. Tien secrettes mes complaintes, et ne les divulgue point, Personne n'en scache rien que toy.

    Dictionarium latinogallicum > figo

  • 15 deligo

    1. dē-ligo, āvi, ātum, āre, I) anbinden, befestigen, a) lebl. Objj.: binas tabellas dextrā et sinistrā, Varro: antennas asseresque validos, Curt.: veretra, Suet. – gew. m. Ang. wohin? od. wo? durch Praepp. od. durch bl. Dat., apud (an) mensam plenam homini rostrum (den Schnabel = Mund), Plaut.: naves ad terram, Caes.: naviculam ad ripam, Caes.: onerarias (naves) ad ancoras, Caes.: tragulam cum epistula ad amentum, Caes.: duarum arborum capita inflectere et ad pedes militis deligare, Vopisc.: sarmenta circum cornua boum od. in cornibus iuvencorum deligata, Quint. u. Nep.: del. tesseras insculptis suis et patrum nominibus dextro brachio, Iustin.: super alterum (oculum) lanam imponere et deligare, Cels.: eiusque fili capita inter se deligantur, Cels. – b) leb. Wesen u. deren Glieder, alqm ad palum, Cic. (u. so bl. hominem del., scil. ad palum, Cic.): viros ac feminas ad stipitem, Suet.: in ea (statua) Sopatrum divaricari et deligari iubet, Cic.: noxio post terga deligantur manus, Sen. rhet.: übtr., deligatus morbo carnis, gefesselt an usw., Augustin. conf. 6, 12. – II) prägn.: a) mit etw. umbinden, in etw. binden, linteolo deligatis tantum granis XXX, Plin. 20, 184. – b) insbes., als chirurg. t. t., eine Munde od. ein Glied od. jmd. umbinden, verbinden, vulnus, Quint.: brachium, Cels.: brachium superimposito penicillo, Cels.: caput fas-
    ————
    ciis, Cels.: crura et femora brachiaque plurimis locis, Cels.: saucios, Auct. b. Afr.: qui propter erat valetudinem et deligatus et plurimis medicamentis delibutus, Quint.
    ————————
    2. dē-ligo, lēgī, lēctum, ere (de u. legere), I) ablesen, abnehmen, Früchte, uvam, Cato: temporibus certis maturam uvam, Ov.: oleam, Cato: fructum, Col.: tenui primam ungue rosam, Ov.: melimela minorem ad lunam delecta, Hor. – andere Ggstde., alta mortali astra manu, herabholen, Prop. 2, 32, 50. – II) auswählen = durch eine getroffene Wahl zu etwas nehmen, wählen (so daß del. nur die getroffene Wahl, aber eligere, »auslesen« = »nicht den ersten besten nehmen«, die wirkliche Auswahl aus mehreren bezeichnet; vgl. Benecke Cic. Deiot. 24. p. 115), A) im allg. (s. im Wortspiel: deligere oportet, quem velis diligere, Cornif. rhet. 4, 29): ex his (statuis) C. Marcelli statuam, Cic.: diem ad inimicos opprimendos, Nep.: alqm non ad sententiam legis, sed ad suam spem aliquam de civitate, Cic.: magistratus, consulem, Cic.: imperatorem (Kaiser), Vopisc.: alqs pro consule Asiae in locum alcis delectus est, Vopisc.: ad eas res conficiendas Orgetorix deligitur, Caes.: m. dopp. Akk., alqm potissimum generum (zum Schw.), Cic.: im Pass. m. dopp. Nom., duces (zu A.) ii deliguntur, qui etc., Caes. – m. folg. indir. Fragesatz od. Relativsatz, tempus a natura ad deligendum quam quisque viam vivendi sit ingressurus datum est, Cic.: vos unum illum ex omnibus delegistis, quem (um ihn) bello praedonum praeponeretis, Cic.: Aristides delec-
    ————
    tus est, qui (damit er) constitueret etc., Nep. – ex senatu in hoc consilium delecti estis, Cic.: aut uni tribuendum est (consilium publicum rei publicae) aut delectis quibusdam, d.i. einem Ausschuß, Cic.: delecti Aetolorum, der engere Ausschuß (= apocleti, w. s.), Liv. – als milit. t. t., auswählen, ausheben, d. locum castris idoneum, Caes.: centenos viros ex omni pedite atque equite, Liv.: duces hostium XL milia ex omni numero deligunt earum civitatum, quae etc., d.i. heben aus usw., Caes.: d. vexillarios e legionibus, ausheben zu einem Angriffe, detachieren, Tac.: so delecta manus, ein Detachement, Sall.: ebenso delecti pedites, Sall.: delecti militum, eine Elite von S., Curt. – B) insbes., als untauglich ausscheiden, aussondern, entfernen, alqm ex aedibus, Plaut.: longaevos senes ac fessas aequore matres, Verg. Vgl. Jordan. Cic. Caecin. 76. p. 258 sq.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > deligo

  • 16 alligo

    al-ligo, āvī, ātum, āre
    1) привязывать (canem ad ostium Sen; ad palum alligari C); подвязывать ( vineas ad arbusta Col); связывать ( beluam C); обвязывать, скреплять (sarcinulas PJ; manipulos Col); завязывать ( oculum C); перевязывать (vulnus C, L); повязывать, обматывать ( caput lanā M)
    2) останавливать, укреплять, тормозить (proram unco dente, sc. ancorae L)
    arenae humore alligatae Sen — пески, скреплённые (уплотнённые) влагой
    4) фиксировать, закреплять, сгущать ( colorem PM)
    virtutem a. C — сковывать энергию, стеснять свободу деятельности
    jure jurando a. aliquem Pl — связать (обязать) кого-л. клятвой
    se a. aliquā re (scelere C) или alicujus rei (furti Ter) — впутаться во что-л., погрязнуть, провиниться в чём-л.
    beneficio aliquem a. C — обязать кого-л. благодеянием
    alligatus calculus Sen — запертый камешек, «узник» ( в игре)

    Латинско-русский словарь > alligo

  • 17 deligo

    I dē-ligo, āvī, ātum, āre [ ligo I ]
    1) привязывать (naves ad terram Cs; aliquem ad palum C); связывать ( alicui manūs post terga Sen)
    2) повязать, завязать (super oculum lanam imponere et d. CC)
    перевязать (saucios bAfr; vulnus Q; bracchium CC)
    II dē-ligo, lēgī, lēctum, ere [ lego I ]
    1) собирать, срывать (maturam uvam, primam rosam O; fructum Col)
    3) выбирать (diem ad aliquam rem Nep; locum castris Cs); избирать (consulem C; aliquem ad eas res conficiendas Cs)
    4) отобрать, отделить ( longaevos senes V). — см. тж. delectus II

    Латинско-русский словарь > deligo

  • 18 destituo

    dē-stituo, uī, ūtum, ere [ statuo ]
    1) водружать, устанавливать (palum in foro Gracchus ap. AG); ставить, помещать (aliquem ante tribunal L; cohortes extra vallum L)
    2) оставить, покинуть, бросить ( freta destituunt in litore pisces V)
    d. aliquem C etc. — бросить кого-л. на произвол судьбы
    spes me destituit Tib, L или destitutus sum spe Lя лишился надежды
    conata alicujus d. VP — провалить чьи-л. попытки
    d. fugam O — перестать бежать, остановиться
    d. aliquem mercede pactā H — обманом лишить кого-л. обусловленной мзды
    d. spem alicujus Just, L, QC — обмануть чью-л. надежду

    Латинско-русский словарь > destituo

  • 19 alligo

    al-ligo (ad-ligo), āvī, ātum, āre, anbinden, festbinden, I) eig.: 1) im allg.: a) übh.: alqm ad statuam od. ad palum, jmd. (als Verbrecher) vor der Hinrichtung, Cic.: canem ad ostium, Sen. rhet.: quis generum meum ad gladium alligavit? wer hat meinen Schwiegersohn an das Schwert gebunden? (ein Scherz über das lange Schwert des kleinen Lentulus), Cic.: all. canem (Ggstz. solvere), Phaedr., catulos (junge Hunde), Varr.: sarmenta ad cornua boum, Liv. epit.: pueris in geniculis serperastra, Varr. LL.: medicamentum in pannulo illitum fasciā quam longissimā, Scrib.: alligatus anulus, Quint. – b) als. t.t. des Landbaues, die Weinstöcke an die Pfähle u. Bäume (arbusta) anbinden, vineas, Col.: palmare, id est materias alligare, Col.

    2) mit dem Nebenbegr. der gehemmten Bewegung, a) festmachen, festhalten, hemmen, ancora (Rhodiae navis) unco dente velut manu ferreā iniectā alligavit alterius proram, Liv.: unco non alligat (naves) ancora morsu, Verg.: u. poet., undā alqm, bannen, fesseln, v. Styx, Verg. georg. 4, 480; Aen. 6, 439: von der in eine Insel verwandelten Äa, Val. Flacc. 5, 429. – b) fest binden, schnüren, manipulos, Col. 11, 2, 40: sarcinulas, Plin. ep. 4, 1, 2.

    3) durch ein Band od. einen Verband verwahren (als Synon. von vincire), a) mit etwas umbinden, einbinden, texta fasciola, quā capillum in capite alligarent, dictum capital, Varr. LL.: dolia plumbo vincito vel materiā querneā, viti siccā alligato, Cato: sic sirpata dolia quassa, cum alligata, dicta, Varr. LL.: poet.: moenia spissa vallatā coronā alligat, umgibt, Sil. – b) einen leidenden Körperteil od. eine Wunde mit einem Verband umbinden, umwickeln, etw. verbinden, auf etwas einen Verband auflegen, caput lanā, Mart.: u. gew. ohne Abl., vulnus, Cic. u. Liv.: alcis oculum, Cic.: brachium, crus, Sen.: fracturas, Hier. – c) mit Fesseln binden, fesseln, alliga, inquam, colliga, Plaut.: servum (Ggstz. revincire), Col.: non enim alligabitur infans, Quint.: alligari se ac venire patitur, Tac.: leones alligati (Ggstz. soluti), Sen. – Partic. subst., alligāti, ōrum, m., gefesselte Sklaven, Col. 1, 9, 4.

    II) übtr.: 1) im allg., etwas binden, fesseln, festhalten, hemmen, so daß es unbeweglich ist, sich nicht von der Stelle rührt, vultum alligat quae tristitas? hält starr den Blick fest, Pacuv. fr.: videas civitatis voluntatem solutam, virtutem (die Tatkraft) alligatam, Cic.: cedendum est celeriter, ne forte quā re impediar atque alliger, damit nicht irgend ein Zufall mich hindert und mir die Hände bindet, Cic.: tristi palus inamabilis undā alligat, Verg.: torpor gravis alligat artus, Ov. – dah. a) als t.t. im Brettspiel, ut sciat quomodo alligatus exeat calculus, festgezogene, Sen. ep. 117, 30. – b) v. Binden auf chemischem Wege, arenae, quae umore alligantur, Sen. ep. 55, 2: qui (fons) putria terrae alligat, Lucan. 9, 526: massa modo lactis alligati, geronnene Milch, Mart. 8, 64, 9. – u. vom Binden der Farben, ita colorem alligat, bindet (= macht haltbar), ut elui postea non possit, Plin. 32, 66; u. so 9, 134.

    2) insbes.: a) jmd. durch Freundschaft, Wohltaten usw. (an jmd.) binden, fesseln, ketten, so daß er unzertrennlich ist, eo pacto alci filium, Ter.: bes. im Passiv, ne existiment ita se alligatos, ut ab amicis non discedant, Cic.: nuptiis alligatus, Cic.: non modo beneficio, sed etiam benevolentiae significatione alligari, Cic. – b) als rhetor. t.t., durch od. an gewisse Gesetze des Numerus, Rhythmus binden u. so durch od. auf etw. beschränken, ut verba neque alligata sint quasi certā lege versus, neque ita soluta, ut vagentur, Cic.: hoc aut alio numero, velut lege, non est alliganda (partitio), Quint. – m. ad u. Akk., tamquam orationem ad rhythmos alliget, Quint.: quasi ad certas quasdam dicendi leges alligati, Quint.: (poësis) alligata ad certam pedum necessitatem, an einen gewissen Zwang des Metrums gebunden, Quint. – c) moralisch den Willen durch Eidschwur, Vertrag, Versprechen, Pflicht u. dgl. fesseln u. beschränken, binden, verbindlich machen, verpflichten, dat arrhabonem et iureiurando alligat (lenonem), Plaut.: caput suum alligabit, wird seinen Kopf zum Pfande setzen, Plaut.: ut nec Roscium stipulatione alliget neque a Fannio iudicio se absolvat, Cic.: ne falsā religione populum alligarent, Gell.: lex omnes mortales alligat, Cic.: foedere alligari, Liv.: sacris alligari, sich zu den sacra gentilicia verpflichten, Cic.: alligati adulatione, verdammt zur Schm., Tac. dial.: uno illo negotio sese all., Gell.: quam minime se alligare ad praecepta, Quint.: ad omnia verba se alligare, sich wörtlich an Memoriertes binden, Quint. – d) alligare se, an ein Vergehen sich binden, d.i. sich dessen schuldig machen, mit Abl., se scelere, Cic. Flacc. 41: mit Genet., se furti, Ter. eun. 809. – dah. alligatus = in ein Vergehen verwickelt, mitbeschuldigt, Cic. Clu. 39; ad Q. fr. 2, 3, 5.

    lateinisch-deutsches > alligo

  • 20 destituo

    dē-stituo, stituī, stitūtum, ere (de u. statuo), I) hinstellen, hintreten lassen, wohin stellen, -treten lassen, legen, setzen, a) Pers.: omnes servos ad mensam ante se, Caecil. com. fr.: alqm ante tribunal regis, Liv.: alqm ante pedes, Liv.: cohortes extra vallum sine tentoriis, Liv.: in armario muricibus praefixo destituti, gesteckt in usw., Gell. 7 (6), 4, 4. – übtr., destituti inter patrum et plebis odia, Liv.: inter optimam conscientiam et iniquissimam fortunam destitutus, Curt.: cum in hac miserrima fortuna destitutus sit, in diese so elende Lage versetzt, Cic. – b) lebl. Objj.: duo signa hic cum clavis, Plaut.: in alto navem anchoris, Naev. com. fr.: palum in foro, Gell. – übtr., obtutum acerrimum in me destituit, heftet fest auf mich, Apul. met. 2, 25. – II) weg-, zurückstellen, -setzen, 1) wegstellen, -setzen, absetzen, zurücklassen, allein (stehen) lassen, verlassen, v. Gewässern, animalia marina, Mela: nudos in litore pisces, Verg.: fluitantem alveum in sicco, Liv.: timentem altitudinem (maris), Liv.: aestu destituta navigia, sitzen gebliebenen, gestrandeten, Curt.: u. so bl. destituta navigia, Curt. – v. Pers., alqm in convivio, Cic.: duos in medio armatos, Liv.: alqm in loco peregrino abiectum, Petron.: velut in solitudine destitutus, Curt.: in hac omnis humani cultus solitudine destitutus, Curt. – 2) im Stiche lassen, a) v. Pers.: α) Pers.,hilflos zurücklassen, hilflos lassen, preisgeben, pugnantem, Curt.: alqm in ipso discrimine periculi, Liv.: frequentes ac iam dudum opperientes, Suet.: ab hoc destitutus, Nep.: destitutus a suis, Curt.: propinquis, amicis, clientibus abundans et his omnibus destitutus (entblößt), Quint.: barbari ducibus destituti, ihrer F. beraubt, Curt. – m. dopp. Acc., im Passiv m. dopp. Nom., alqm nudum, Turpil. com. 44: nudus paene est destitutus, Cic. Verr. 5, 110: destituti inermes, Caes. b. c. 3, 93, 5. – absol., si is destituat, Liv.: multo etiam gravius, quod sit destitutus, queritur, Caes.: destitutos se esse cernebant, Curt. – dah. αα) bloßstellen, hinters Licht führen, alqm, Cic.: deos mercede pactā, berücken um usw., Hor.: quorum ego consiliis, promissis, praeceptis destitutus in hanc calamitatem incĭdi, Cic. – ββ) als publiz. t. t., vor Gericht jmd. im Stiche lassen, amicum, Suet. Aug. 56, 3: u. bei Bewerbungen jmd. fallen lassen, alqm in septemviratu, Cic. Phil. 2, 99. – β) lebl. Objj., im Stiche lassen, vehicula, urbem, Curt.: inceptos favos (v. Bienen), Ov. – dah. vereiteln, täuschen, conata eius, Vell.: consilium alcis, Suet.: spem civium, Iustin.: morando spem, Liv.: primas spes, Curt.: quae destituta exspectatio est, Liv. – b) v. Lebl., im Stiche lassen, verlassen, alqm (einen zur See Fahrenden) destituit ventus, Liv.: ingredientem destituebant poplites minus firmi, Suet.: non memoria solum, sed etiam mens eum destituit, Curt.: non te destituit animus, sed vires meae, Phaedr.: alqm fortuna destituit, Vell., Sen. rhet., Sen. phil. u. Suet.; u. bl. fortuna destituit, Sen. rhet. u. Lucan. (s. Bentley Lucan. 2, 727): spes destituit, läßt im Stiche, täuscht, Tibull. u. Liv. – dah. Partiz. Perf. dēstitūtus, a, um, α) m. Abl. wodurch? = verlassen, vereinsamt, hilflos, destitutus morte liberorum od. parentum, Suet. Tib. 54, 1 u. gr. 9. – β) m. ab u. Abl. od. m. bl. Abl. wovon? = von etw. im Stiche gelassen = einer Sache verlustig gegangen, beraubt, von etw. entblößt, einer Sache bar, ledig, ohne etw., a re familiari, Suet.: ab unica spe od. ab omni spe, Liv.: omni spe, Vell.: tantā spe, Curt.: fortunae ornamentis, Iustin.: magis imperatoris defectus consilio, quam virtute militum destitutus, Vell.: destitutus scientiā iuris, Quint.: solacio, trostlos, Ps. Quint. decl.

    lateinisch-deutsches > destituo

См. также в других словарях:

  • PALUM — vulgo Po, urbs Aquitaniae ad Gabarum Palensem fluv. Beneharniae caput, sedesque Parlamenti cum palatio superbo, ab Henrico Albretano exstructo, et castro, 1. leuc. supra Lascuram in Eurum, 4. ab Olorone in Ortum, fere 9. a. confinio Aragoniae in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PALUM vulgo PALO — PALUM, vulgo PALO castrum Ducatus Bracciani, gentis Ursinae, in provinc. Patrimonii, tantisper munitum, in ora maris tyrrheni 18. milliar. a Roma in Occasum Centum cellas versus; an Alsium antiquorum? an Villa Virginii Rufi, prope Alsium? …   Hofmann J. Lexicon universale

  • palum- — Prefix. Meaning that the word being modified is taken to the extreme. Washing dishes for your occupation would make you palumpoor …   Dictionary of american slang

  • palum- — Prefix. Meaning that the word being modified is taken to the extreme. Washing dishes for your occupation would make you palumpoor …   Dictionary of american slang

  • Palum Pazhamum — Paalum Pazhamum is a 1961 Tamil language film directed by A. Bhimsingh and featuring Sivaji Ganesan, B. Saroja Devi, Sowcar Janaki and others. Plot Sivaji is a doctor searching for a cancer cure. Saroja Devi is Sivaji s nurse assistant. Sivaji… …   Wikipedia

  • PALUS — I. PALUS a lacu eo tantum differt, quod aliquando exsiccatur, sicuti Pontinae in Latio contigit; lacus vero numquam, Ferrar. Sed paludes Pontinae non sunt exsiccatae, Baudrand. Nomina paludum apud veteres famosiorum: Acherusia, vulgo Lago di… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Mannarasala Temple — Name Proper name: Mannarasala Sree Nagaraja Temple Location Country …   Wikipedia

  • MAJUMA — I. MAJUMA prisca Romanorum celebritas, a Claudio instituta, quam in Calendis Maii, luxuriante iam floribus vere, Maiae, seu Florae Deae, ut campis et arboribus faveret, expedierunt, apud Ostiam, in aede Castorum. Id enim Numen ibi cultum,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MONAMACHIA — dicta est olim exercitatio, in qua duo inter se utplurimum dimicabant, vel ut ad bellicas pugnas ineundas fortitudinem et peritiam compararent: vel, ut in ludis, Amphitheatris, atque aliis publicis certaminibus coronas victoriae consequerentur,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • B. Saroja Devi — (Kannada: ಬೀ. ಸರೋಜಾ ದೇವಿ; Tamil: பி.சரோஜா தேவி ) is an Indian actress. A popular actress in the South Indian cinema, she was the recipeint of the Padma Bhushan award and won many critically acclaimed awards for different languages. She was… …   Wikipedia

  • P. Susheela — Born November 13, 1935 (1935 11 13) (age 76) Origin Vizianagaram, Madras Presidency, British India Genres Playback singing, Carnatic music …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»