-
1 οἰκέω
οἰκέω, 1) sein Haus haben, wohnen, von einzelnen Menschen oder Familien, wie von ganzen Völkern, ihre Wohnsitze haben; ᾤκεον δ' ἐν Πλευρῶνι, Il. 14, 116; ᾤκει γὰρ ἐν ἄλσεϊ, Od. 9, 200. 400; παρὰ Βοιβιάδος κρημνοῖσιν ᾤκει, Pind. P. 3, 34; οὐρανῷ, N. 10, 58 (wie οὔρεσιν οἰκήσω Callim. Dian. 20); ὑπὲρ ἁλός, 7, 65; χρυσόῤῥυτον ἀμφὶ νᾶμα, Aesch. Prom. 808; ἐν χρήμασι πατρῴοις, Eum. 728; Αἴγισϑον ἔνϑ' ᾤκηκεν ἱστορῶ, Soph. El. 1090; μετά τινος, von der Frau, O. R. 990; auch übertr., τὸ τὴν φροντίδ' ἔξω τῶν κακῶν οἰκεῖν γλυκύ, 1390; ναοῖσιν οἰκεῖς τοῖςδέ γ' ἢ κατὰ στέγας, Eur. Ion 314; ἐν ταὐτῷ, Ar. Av. 967; in Prosa, οἴκεε ἐν Πίνδῳ, Her. 1, 56, der auch νόμος ἐν νήσῳ οἰκέει sagt, = das Gesetz herrscht daselbst, 2, 166; ὅσοι ὑπὸ βαρβάροις οἰκοῦσι, Plat. Conv. 182 b, öfter. – Auch πόλις εὖ οἰκεῖ u. ä., die Stadt befindet sich wohl, wird gut verwaltet, Plat. Legg. III, 702 a; ἕως ἂν ἡ πόλις σοι οἰκῇ σωφρόνως, Rep. VI, 423 a, denn bei πόλις ist immer an die πολῖται zu denken (vgl. auch 3); so auch Dem., τὰς ἀσφαλῶς οἰκεῖν οἰομένας πόλεις, Lept. 49. Vgl. Xen. Cyr. 8, 1, 2 Mem. 1, 2, 64; πόλεις περὶ τὴν ὑμετέραν οἰκοῦσι, Hell. 7, 1, 3. – 2) trans., oewohnen; ὑπωρείας ᾤκεον Ἴδης, Il. 20, 218; pass., οἰκέοιτο πόλις, 4, 18; auch von Menschen, angesiedelt werden, τριχϑὰ δ' ᾤκηϑεν καταφυλαδόν, 2, 668 (dah. ᾤκησεν εἰς Θήβας, Schol. Eur. Phoen. 1116, hinziehen; vgl. Luc. Asin. 1); πόλιν οἰκεῖ, Pind. N. 7, 9; Ἀλφεόν, Ol. 6, 34; ἕδος, I. 1, 31, öfter; ἐν Ἄργει δώματ' οἰκήσει πατρός, Aesch. Eum. 624; Suppl. 989; pass., ἀκτὴ οἰκουμένη, Soph. Phil. 2, γῆν οὔτ' εὔορμον, οὔτ' οἰκουμένην, 221; häufig bei Eur., χϑόνα, ἑστίαν, δόμους u. ä., auch pass., εὖ οἰκουμένας πόλεις, Hipp. 486, auch ποῦ τοὺς Φρύγας λέγουσιν ᾠκῆσϑαι, I. A. 662, wie οὗ φασι Κενταύρειον οἰκεῖσϑαι γένος, I. A. 706, sich ansiedelten; so braucht Her. bes. das perf. οἴκημαι, ἐν τῇ ἠπείρῳ 1, 27, vgl. 5, 73. 8, 115, auch mit dem accus., wie das act., τὰς νήσους, bewohnen, 1, 127; komisch sagt Ar. Ran. 105 μὴ τὸν ἐμὸν οἴκει νοῦν· ἔχεις γὰρ οἰκίαν, nimm meinen Geist nicht ein; οἴκεε γῆν Her. 1, 56, τούτους τοὺς χώρους οἴκησαν 6, 33; ἔδοσαν Θυρέαν οἰκεῖν, Thuc. 2, 27; Plat. u. A.; – οἰκεῖσϑαι auch allgemeiner, = gelegen sein, πόλις ἐπὶ τῇ ϑαλάττῃ οἰκουμένη, eigentl. die am Meere bewohnt wird, Xen. An. 1, 4, 1, vgl. Krüger zu 5, 4, 15; οἰκεῖται ἡ πόλις ἐπί τινος χεῤῥονήσου, Pol. 4, 56, 5; ἡ οἰκουμένη, überh. die bewohnte Erde, ist oft im engeren Sinne die von den Griechen bewohnte, im Ggstz der Barbarenländer, und später unter den Römern der orbis Romanus. – 3) verwalten, einrichten; ἄμεινον τὰς πόλεις, Thuc. 3, 37, der auch vrbdt διὰ τὸ μὴ εἰς ὀλίγους, ἀλλ' εἰς πλείονας οἰκεῖν δημ οκρατία κέκληται, 2, 37 (v. l. ἥκειν), d. i. weil die Regierung nicht in den Händen Weniger, sondern des Volkes ist (vgl. unter li; καϑ' ὅτι ἄριστα ἡ πόλις οἰκήσεται, 8, 67, für οἰκηϑήσεται, wie Plat. Lach. 185 a; Aesch. 1, 22; Dem. 58, 62 u. A.; τὴν οἰκίαν εὖ οἰκεῖν, Plat. Men. 71 e; δι' ὧν πόλις ἄριστα οἰκεῖται, Legg. IV, 713 b, öfter; Xen. Cyr. 8, 1, 4 u. öfter, u. Folgde.
-
2 οἰκέω
οἰκέω, (1) sein Haus haben, wohnen, von einzelnen Menschen oder Familien, wie von ganzen Völkern, ihre Wohnsitze haben; νόμος ἐν νήσῳ οἰκέει, = das Gesetz herrscht daselbst. Auch πόλις εὖ οἰκεῖ u. ä., die Stadt befindet sich wohl, wird gut verwaltet. (2) trans., bewohnen; auch von Menschen: angesiedelt werden; οὗ φασι Κενταύρειον οἰκεῖσϑαι γένος, sich ansiedelten; τὰς νήσους, bewohnen; μὴ τὸν ἐμὸν οἴκει νοῦν· ἔχεις γὰρ οἰκίαν, nimm meinen Geist nicht ein; οἰκεῖσϑαι auch allgemeiner, = gelegen sein; πόλις ἐπὶ τῇ ϑαλάττῃ οἰκουμένη, eigentl. die am Meere bewohnt wird; ἡ οἰκουμένη, überh. die bewohnte Erde, ist oft im engeren Sinne die von den Griechen bewohnte, im Ggstz der Barbarenländer, und später unter den Römern der orbis Romanus. (3) verwalten, einrichten; διὰ τὸ μὴ εἰς ὀλίγους, ἀλλ' εἰς πλείονας οἰκεῖν δημ οκρατία κέκληται, d. i. weil die Regierung nicht in den Händen weniger, sondern des Volkes ist
См. также в других словарях:
Orbis S.A. — Orbis S.A. Rechtsform Aktiengesellschaft ISIN PLORBIS00014 Gründung 1920 Sitz Warschau Leitung Laurent Picheral Mitarbeiter … Deutsch Wikipedia
Orbis — may refer to: Orbis (audio drama), a Doctor Who audio play, starring Paul McGann and Sheridan Smith Orbis (foreign policy), a quarterly journal of international affairs published by the Foreign Policy Research Institute Orbis Technology, a… … Wikipedia
Orbis — Orbis … Wikipédia en Français
orbiş — ORBÍŞ adv. Pe dibuite, la întâmplare, orbeşte; fig. fără chibzuinţă, nebuneşte. ♢ expr. A da orbiş = a lovi fără cruţare. – Orb2 + suf. iş. Trimis de ionel bufu, 07.05.2004. Sursa: DEX 98 orbíş adv. Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa:… … Dicționar Român
Orbis — (lat.), 1) Kreis; 2) Scheibe; 3) (O. terrarum), der Erdkreis, die Erde; daher die Römer ihr Reich O. romanus nannten; 4) (röm. Ant.), Stellung des Heeres, wo die Soldaten in einen Kreis, nach Andern in ein innen hohles Quarré gestellt wurden, um… … Pierer's Universal-Lexikon
Orbis — (lat.), Kreis, Scheibe, besonders Erdkreis … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Orbis — (lat.), Kreis; O. pictus, gemalte Welt, Titel eines von Comenius 1657 zuerst herausgegeben, oft aufgelegten und nachgeahmten Schulbuchs mit veranschaulichenden Bildern. O. terrārum, Erdkreis … Kleines Konversations-Lexikon
Orbis — Orbis, lat., Kreis, Kugel, Erdball; o. pictus, die gemalte Welt, Unterrichtsbuch mit Bildern, s. Comenius … Herders Conversations-Lexikon
Orbis — • Orbis, каре, круг, составляемый воюющими в минуту опасности для защиты против сильнейшего неприятеля. К строю в каре прибегали только в самой крайней необходимости. Veg. 1, 26, Gell. 10, 9. Caes. b. g. 5, 33. Sall. Iug. 102 Liv. 4,… … Реальный словарь классических древностей
Orbis — es una empresa argentina creada por Roberto Mertig, un alemán procedente de Dresde. En la década de 1920, comenzó un proceso de incipiente industrialización en la Argentina que se profundizaría en la década siguiente. Ese movimiento era liderado… … Enciclopedia Universal
ORBIS — vel Globus militum, dicebatur acies in circulum formata, apud romanos: quemadmodum Cuneus vocabatur peditum multitudo, cunei figuram imitans, primumque angustior, dein latior: ut alia omittam, de quibus consuli potest Vegetius l. 3. c. 17 … Hofmann J. Lexicon universale