-
81 получать
несов.; сов. - получи́ть1) врз almak; elde etmek; kavuşmakполуча́ть пи́сьма — mektup almak
получи́ть прика́з — emir almak
на́до получи́ть подро́бные да́нные / све́дения — ayrıntılı bilgiler elde etmek gerek
что получа́ют из не́фти? — petrolden neler elde edilir?
катало́г мо́жно получи́ть беспла́тно — katalog bedelsiz olarak temin edilebilir / sağlanabilir
разреше́ние полу́чено? — izin çıktı mı?
и что ты (от э́того) полу́чишь? — eline ne geçer?
ско́лько (рубле́й) он получа́ет на́ руки? — eline kaç ruble geçer?
обору́дование, кото́рое мы от них получа́ть и́ли (при передаче) — onlardan devraldığımız donatım
получи́ть хоро́ший урожа́й — iyi bir ürün almak / elde etmek
тот, кто бу́дет пе́рвым, полу́чит приз — birinci olana armağan var
дере́вня получи́ла свет / электри́чество — köy elektriğe kavuştu
э́та па́ртия това́ра (уже́) полу́чена — bu parti mal teslim alınmıştır
2) edinmek, görmek, bulmakполуча́ть зна́ния из книг — kitaplardan bilgi edinmek
получи́ть профе́ссию — bir meslek edinmek
получи́ть необходи́мую подде́ржку — gereken desteği görmek
возмо́жность получи́ть вы́сшее образова́ние — yüksek öğrenim yapma olanağı
3) yemekполучи́ть пощёчину — bir şamar yemek
получи́ть удово́льствие — zevk almak
получи́ть три го́да (тюрьмы́) — üç yıl (hapis) yemek
4) разг. tutulmak, olmakполучи́ть на́сморк — nezle olmak
5) kazanmakполуча́ть распростране́ние — yaygınlık kazanmak
получи́ть пра́во на штрафно́й удар — спорт. ceza vuruşu kazanmak
получи́ть примене́ние — kullanılır olmak
эконо́мика получила большо́е разви́тие — ekonomide büyük gelişmeler oldu / kaydedildi
-
82 помогать
1) yardım etmek / göstermek; yardımcı olmakпомога́ть кому-л. деньга́ми — birine para yardımında bulunmak
помоги́ мне встать — kalkmama yardım et
я помогу́ твоему́ го́рю — senin derdine bir çare bulurum
э́та кни́га помогла́ мне в рабо́те — bu kitap işimde bana yardımcı oldu
э́той беде́ не помо́жешь — bu derdin çaresi yok
слеза́ми го́рю не помо́жешь — погов. ağlamak para etmez
2) iyi gelmek; kâr etmekэ́то лека́рство помога́ет от ка́шля — bu ilaç öksürüğe iyi gelir
ско́лько я ни проси́л, не помогло́ — ne kadar rica ettimse de kâr / para etmedi
-
83 посчастливиться
сов., безл....manın mutluluğuna ermekе́сли тебе́ посчастли́вится,... — şansın / talihin yaver giderse,...
мне посчастли́вилось ви́деть его́ ещё раз — onu bir daha görmem kısmet oldu
ему́ не посчастли́вилось — şansı ona / yüzüne gülmedi
нам посчастли́вилось: по́езд пришёл во́время — şansımız varmış ki tren vaktinde geldi
-
84 потеря
ж, врзпоте́ря па́мяти — bellek yitimi
поте́ря аппети́та — iştah yitimi
больша́я поте́ря кро́ви — fazla kan kaybı
поте́ря созна́ния — bayılma
без поте́ри в зарпла́те — ücret kaybı olmaksızın
его́ смерть - больша́я поте́ря для них — onun ölümü onlar için büyük bir yitimdir / kayıptır
поте́ря пра́ва (на что-л.) — hakkın düşmesi
угро́за поте́ри незави́симости — bağımsızlığını yitirme tehlikesi
поте́ря вре́мени — zaman / vakit kaybı
поте́ри в живо́й си́ле и те́хнике — insan ve araç zayiatı
вы́йти из войны́ с наиме́ньшими поте́рями — savaştan en az kayıpla çıkmak
э́то привело́ к поте́ре голосо́в (избира́телей) — bu, oy kaybına neden oldu
с поте́рей э́того преиму́щества — bu üstünlüğün elden çıkmasıyla
-
85 потрясать
1) sarsmak; silkmek; sallamakпотряса́ть кулако́м (в во́здухе) — yumruğuyla havayı dövmek
потряса́я са́блей — kılıcını sallaya sallaya
потрясти́ де́рево — ağacı (birkaç kez) sarsmak
2) sarsmakвзрыв потря́с всё зда́ние — patlamadan tüm yapı sarsıldı / sallandı
зда́ние потря́с стра́шный взрыв — bina müthiş bir patlama ile sarsıldı
3) ( поражать) sarsılmak, şoke olmak, çarpılmakвсе мы бы́ли глубоко́ потрясены́ — hepimiz derinden sarsılmıştık
он был почти́ потрясён — adeta şoke oldu
я был потрясён его́ сме́ртью — ölümüne çarpıldım
4) ( волновать) çok büyük bir etki / izlenim bırakmak5) ( подрывать) sarsmakэконо́мика, потряса́емая кри́зисами — krizlerle sarsılan ekonomi
-
86 почти
(hemen) hemen; neredeyse; adeta; bayağıпочти́ непреодоли́мая тру́дность — üstesinden gelinmesi adeta olanaksız bir güçlük
почти́ полови́на э́кспорта — ihracatın neredeyse yarısı
почти́ полови́на всего́ э́кспорта — ihracatın tümüne yakını
с тех пор прошло́ почти́ со́рок лет — o zamandan bu yana neredeyse kırk yıl geçti
у него́ почти́ полувеково́й о́пыт — elli yıla yakın bir tecrübe sahibidir
э́ти показа́тели / ци́фры возросли́ почти́ в два ра́за — bu rakamlar bir katına yakın arttı
э́то означа́ло почти́ ве́рную смерть — bu yüzde doksan ölüm demekti
почти́ по всей Евро́пе — neredeyse Avrupa'nın tümünde
почти́ всегда́ — hemen her zaman
э́то почти́ невозмо́жно — bu neredeyse / hemen hemen olanaksızdır
его́ почти́ невозмо́жно узна́ть — onu tanımak neredeyse imkansız
почти́ незаме́тная ра́зница — belli belirsiz bir fark
почти́ постоя́нно — adeta sürekli olarak
он по́мнил расска́з почти́ наизу́сть — öykü adeta ezberindeydi
он зна́ет э́тот расска́з почти́ что наизу́сть — bu öyküyü ezbere bilecek kadar iyi bilir
он почти́ (что) бежа́л — koşarcasına gidiyordu
он почти́ что вы́рвал газе́ту у меня́ из рук — elimden gazeteyi koparırcasına aldı
он почти́ совсе́м не ест мя́са — hiç denecek kadar az et yer
он почти́ обезу́мел от ра́дости — sevincinden çıldırır gibi oldu
в стране́ почти́ не́ было промы́шленности — ülkede sanayi yok gibiydi
я почти́ бы́ло пове́рил — bayağı kanacak gibi oldum
-
87 пре...
преми́лая корзи́ночка для хле́ба — sevimli mi sevimli bir ekmek sepeti
преми́лая дереву́шка — şipşirin küçük bir köy
пого́да прескве́рная — hava pis mi pis
прескве́рная му́зыка — kötünün kötüsü bir müzik
случи́лась пренеприя́тная вещь — son derece nahoş bir şey oldu
оказа́ться в преглу́пом положе́нии — saçmanın da saçması bir duruma düşmek
спортсме́н преспоко́йно взял э́ту высоту́ — atlet bu irtifaı da rahattan da rahat aştı
-
88 претворяться
несов.; сов. - претвори́тьсяего́ мечта́ претвори́лась в жизнь / в действи́тельность — rüyası gerçek oldu
-
89 прибавление
сekleme, katma; artma ( увеличение)••у них прибавле́ние семе́йства — çocukları oldu
они́ ждут прибавле́ния семе́йства — çocuk bekliyorlar
-
90 привыкать
несов.; сов. - привы́кнутьalışmak; kanıksamakон привы́к ра́но встава́ть — erken kalkmaya alıştı
привыка́ть к дисципли́не — kendini disipline alıştırmak
ребёнок привы́к к нам — çocuk bize alıştı, çocuk bizi yadırgamaz oldu
-
91 приключаться
несов.; сов. - приключи́ться, разг.olmak; başından geçmekприключи́лась неприя́тность — bir tatsızlık oldu
что с тобо́й приключи́лось? — (senin) başından geçen ne?
-
92 пристраститься
сов.dadanmak; düşmekпристрасти́ться к ка́ртам / к игре́ в ка́рты — iskambile dadanmak
он пристрасти́лся к ко́фе — kahve tiryakisi oldu
-
93 притихать
несов.; сов. - прити́хнуть1) ( умолкать) susmak, suspus olmakтолпа́ прити́хла — kalabalık suspus oldu
2) ( становиться тише) dinmek -
94 приходиться
несов.; сов. - прийти́сь1) tam gelmekсапоги́ пришли́сь мне впо́ру / по ноге́ — çizme ayağıma tam geldi
2) (совпадать с чем-л.) düşmek, raslamakпра́здник пришелся на воскресе́нье — bayram pazara düştü
3) безл. ( быть необходимым) gerekmek; zorunda kalmak / olmakпришло́сь до́лго ждать — uzun bir süre beklemek gerekti
мне пришло́сь верну́ться — geri dönmek zorunda kaldım
тогда́ бы тебе́ не пришло́сь е́здить в го́род — o zaman kente gitmene gerek kalmazdı
4) безл. ( случаться)...dığı olmakтебе́ приходи́лось там быва́ть? — oraya gittiğin oldu mu?
вам тру́дно придётся — sıkıntı / güçlük çekeceksiniz
мне ча́сто приходи́лось ждать по ча́су — bir saat beklediğim çok olmuştu
5) безл. ( доставаться) düşmekна одного́ преподава́теля прихо́дится два́дцать ученико́в — bir öğretmene yirmi öğrenci düşüyor
тогда́ уж пришло́сь удивля́ться нам — o zaman şaşırmak sırası bize geldi
6) тк. несов. ( причитаться) alacağı olmakвам прихо́дится с него́ пять рубле́й — ondan beş ruble alacağınız var
ско́лько с меня́ прихо́дится? — ne kadar vereceğim?
7) тк. несов. ( быть в родстве) olmakкем ты ему́ прихо́дишься? — sen nesi oluyorsun?
••уда́р прише́лся ему́ в го́лову — vuruş başına isabet etti
ребя́та игра́ют, где придётся — çocuklar nerede yer bulursa orada oynuyorlar
-
95 происходить
несов.; сов. - произойти́1) ( случаться) olmak, olup bitmek; meydana gelmek; yer almakчто тут происхо́дит? — ne oluyor burada?
мы не зна́ем, что там происхо́дит — orada olan bitenden haberimiz yok
никаки́х измене́ний не произошло́ — bir değişme olmadı
произошла́ оши́бка — bir yanlışlık oldu
происше́дшие в го́роде инциде́нты — şehirde meydana gelen olaylar
он не мог пости́чь происходя́щее — olanları kavrayamıyordu
уви́дев, что происхо́дит... — olan biteni görünce...
ме́жду ни́ми произошёл тако́й разгово́р — aralarında şöyle bir konuşma geçti
расскажи́ о слу́чае, кото́рый произошёл с тобо́й — başından geçen olayı anlat
2) (возникать как следствие чего-л.) ileri gelmek; çıkmak; gelmekпожа́р произошёл от коро́ткого замыка́ния — yangın elektrik kontağından çıktı
3) чаще несов. (быть какого-л. происхождения) gelmekон происхо́дит из рабо́чих — işçi kökenlidir
он происхо́дит из бе́дной семьи́ — yoksul bir aileden gelmedir
пове́рье о том, что э́то пле́мя происхо́дит от ти́гра — kavmin kaplandan türediği inancı
-
96 просуществовать
сов.yaşamak; sürmekна таку́ю зарпла́ту вполне́ мо́жно просуществова́ть — bu maaşla pekalâ yaşanılabilir / geçinilebilir
кабине́т просуществова́л недо́лго — kabinenin ömrü uzun sürmedi
журна́л просуществова́л о́чень недо́лго — dergi pek kısa ömürlü oldu
-
97 проходить
I несов.; сов. - пройти́1) geçmekпройти́ по мосту́ — köprüden geçmek
он прошёл ми́мо нас — yanımızdan geçti
пройди́те вперёд — öne geçin(iz)
он прошёл в кино́ без биле́та — sinemaya biletsiz daldı
пройти́ переу́лком — yan sokaktan geçmek
доро́га прохо́дит о́коло дере́вни — yol köyün yakınından geçer
здесь пройдёт нефтепрово́д — buradan bir petrol boru hattı geçecek
2) (yol) almak; yapmakмы прошли́ де́сять киломе́тров — on kilometre yol aldık
стометро́вку он прохо́дит за двена́дцать секу́нд — yüz metreyi on iki saniyede alır
пе́рвый круг про́йден за 43 секу́нды — спорт. ilk tur 43 saniyede geçildi / koşuldu
вчера́ го́нщики прошли́ 200 киломе́тров — dün yarışçılar 200 kilometre koştular
маши́на но́вая, прошла́ всего́ три ты́сячи киломе́тров — araba yenidir, topu topu üç bin kilometre yaptı
а пото́м пройдём в парк — sonra da parka uzanırız
не прошёл я и ста шаго́в, как... — yüz adım gittim gitmedim,...
3) ( миновать) geçmek, arkada bırakmakпрошли́ го́ды — yıllar geçip gidiyordu
мно́го лет прошло́ с тех пор — aradan yıllar geçti
за э́то вре́мя про́йден значи́тельный путь — bu süre içinde hayli yol alındı
за про́йденный пери́од — arkada / geride bıraktığımız dönem içinde
передо мной прошли́ собы́тия после́дней неде́ли — gözümün önüne son haftanın olayları bir bir gelip geçti
4) ( об осадках) yağmak5) (распространяться - о слухах и т. п.) dolaşmak, yayılmakпо всей дере́вне прошёл слух, что... — söylentisi tüm köyü dolaştı
6) (продвигаться через что-л.) sığmak; geçmekни́тка в ушко́ не прохо́дит — iplik iğnenin gözünden geçmiyor
в э́ту дверь шкаф не пройдёт — dolap bu kapıdan sığmaz
7) ( просачиваться) sızmakчерез заклёпки прохо́дит вода́ — perçin başlarından su sızıyor
8) (о времени, о чём-л. бывшем, длившемся) (gelip) geçmekпрошёл це́лый час — tam bir saat geçti
зима́ прошла́ — kış geçti
мо́лодость прошла́, как сон — gençlik bir rüya hali gibi gelip geçti
с тех пор, как он уе́хал, не прошло́ и неде́ли — o gideli daha bir hafta bile olmadı
не пройдёт и неде́ли, как... — (bir) haftaya kalmaz / kalmadan
не прошло́ и го́да, как... — senesine kalmadı,...
не пройдёт и го́да, как... — bir yıla varmaz,...
три дня прошли́ в перегово́рах — üç gün görüşmelerle geçti
вся его́ жизнь прошла́ в борьбе́ — tüm hayatı mücadele ile geçti
путь, про́йденный на́ми за полве́ка — yarım yüzyıl içinde aldığımız / katettiğimiz yol
с тех пор ско́лько их таки́х прошло́! — o zamandan bu yana kaç tanesi geldi gitti!
9) ( прекращаться) dinmek; geçmekболе́знь прошла́ — hastalık geçti
болезнь прошла́ без осложне́ний — hastalık komplikasyonsuz olarak geçti
головна́я боль у неё прошла́ — baş ağrısı dindi
всё у него́ пройдёт (о больном) — bir şeyi kalmaz
уста́лость постепе́нно пройдёт — yorgunluk yavaş yavaş çıkacak
дождь прошёл — yağmur durdu / dindi / kesildi
шторм прошёл — (denizde) fırtına durdu / kaldı
10) (подвергаться чему-л.) geçmekпройти́ через тяжёлые испыта́ния — ağır / çetin sınavlardan geçmek
проходи́ть медици́нский осмо́тр — tıbbi muayeneden geçmek
проходи́ть ветерина́рный контро́ль — veteriner kontrolundan geçmek
пройти́ (через) цензу́ру — sansürden geçmek
11) (заканчиваться каким-л. образом) geçmekпра́здник прошёл ве́село — bayram neşeli bir hava içinde geçti
его́ конце́рт прошёл успе́шно — verdiği resital başarılı oldu
12) (завершить какой-л. курс) görmekпройти́ специа́льную подгото́вку — özel eğitim görmek
пройти́ курс светолече́ния — ışık tedavisi görmek
13) ( быть утверждённым) kabul edilmekэ́тот прое́кт резолю́ции не прошёл — bu karar taslağı kabul edilmedi
14) ( быть принятым) kabul edilmekпройти́ в университе́т — üniversiteye kabul edilmek
15) разг. ( изучать) çalışmak, işlemekкако́й урок сейча́с прохо́дят? — şimdi kaçıncı ders işleniyor?
э́то мы еще́ не проходи́ли (в школе) — o derse henüz gelmedik
••э́тот трюк / но́мер не пройдёт! — bu oyun sökmez!
II сов.фаши́зм не пройдёт! — faşizme geçit yok!
(провести какое-л. время в ходьбе) yürümekмы зря сто́лько проходи́ли — boşuna taban teptik
-
98 процент
м1) врз faizпросты́е и сло́жные проце́нты мат. — basit ve bileşik faiz
выпла́чивать проце́нты по вкла́дам — mevduata faiz ödemek
2) yüzdeде́сять проце́нтов избира́телей — seçmenlerin yüzde onu
незначи́тельный проце́нт голосова́вших — oy verenlerin önemsiz bir yüzdesi
••э́то ему́ удало́сь на (все) сто проце́нтов — bunda yüzde yüz muvaffak oldu
-
99 разбиваться
несов.; сов. - разби́ться1) kırılmakстака́н разби́лся — bardak kırıldı
разби́лся самоле́т — bir uçak yere düşüp parçalandı
2) yaralanmak ( пораниться); fena halde incitmek ( сильно ушибаться)он упа́л с балко́на и разби́лся на́смерть — balkondan düşerek öldü
3) ( делиться) ayrılmakразбива́ться на гру́ппы — grup grup ayrılmak
-
100 размозжить
См. также в других словарях:
oldu olanlar — hoş olmayan, kötü birtakım olaylar oldu anlamında kullanılan bir söz Bize oldu olanlar! … Çağatay Osmanlı Sözlük
öldü-qaldı — is. Başına gələn hadisə; tale, aqibət. <Hacı Murad:> . . Öldü qaldısından da xəbərim yoxdur. S. S. A.. . . Alagözün öldü qaldısından xanıma səhih bir xəbər gətirə bilmirdi. S. R … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
oldu olacak — zf. Çekinmeden, sıkılmadan Oldu olacak bunu makamla söyle de bari biraz eğlenelim. O. C. Kaygılı … Çağatay Osmanlı Sözlük
oldu — e. 1) Evet 2) ünl. Başüstüne … Çağatay Osmanlı Sözlük
oldu bilmek (veya saymak) — sorunu çözülmüş bilmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
oldu olacak, kırıldı nacak — hlk. her şey olup bitti, iş işten geçti anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
hangi dağda kurt öldü? — birisinden beklenmeyen bir davranış görüldüğünde şaşma ve sitem bildirmek için kullanılan bir söz Hangi dağda kurt öldü de sen beni aradın? … Çağatay Osmanlı Sözlük
altın adı pul oldu, kız adı dul oldu — uygunsuz davranışları yüzünden temiz tanınan kişiliği lekelendi anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
teptim keçe oldu, sivrilttim külah oldu — bir şeyi işine geldiği gibi gösterenler veya yorumlayanlar için söylenen bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
erkeklik öldü mü? — haksızlığa karşı koymak, mertlik göstermek gerekiyor anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
eski çamlar bardak oldu — devir değişti, eski tutumların değeri kalmadı anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük