-
21 tamen
tămen, adv. [perh. from tam and en, Corss. Ausspr. 1, 842; but cf. Rib. Lat. Part. p. 27 sqq.], notwithstanding, nevertheless, for all that, however, yet, still, etc.I.In gen.A.With a corresp. concessive or conditional particle ( quamquam, quamvis, etsi, etiamsi, tametsi, licet, si, ut, cum, etc.; tamen stands at the beginning of the clause or after a prominent word; cf.: certe, nihilo minus).1.With quamquam:2.verumtamen, quamquam abest a culpā, suspitione tamen non caret,
Cic. Rosc. Am. 20, 55:quamquam me vester honos vigilare jubet, tamen, etc.,
id. Agr. 2, 28, 77; id. Imp. Pomp. 1, 1; 12, 34; id. Cat. 2, 9, 19; 3, 12, 29.—With quamvis:3.quamvis sit magna (exspectatio), tamen eam vinces,
Cic. Rep. 1, 23, 37.—With etsi:4.etsi abest maturitas aetatis, jam tamen, etc.,
Cic. Fam. 6, 18, 4; cf.:sed tamen etsi omnium causā, quos commendo, velle debeo, tamen, etc.,
id. ib. 13, 71.—With tametsi:5.tametsi miserum est, tamen, etc.,
Cic. Rosc. Am. 20, 55:tametsi ille venerit, tamen,
id. Imp. Pomp. 5, 13; 17, 51; Sall. C. 3, 2; Caes. B. G. 1, 30; 7, 43, and v. tametsi, II.—With etiam si:6.etiamsi natura abripuit, virtus tamen, etc.,
Cic. Rep. 1, 16, 25; id. Caecin. 21, 59; id. Div. 2, 64, 131:etiam si ab hoste defendant, tamen,
id. Imp. Pomp. 5, 13.—With licet:7.licet tibi significarim, ut ad me venires: tamen intellego, etc.,
Cic. Att. 3, 12, 3.—With ut:8.equidem, ut verum esset... tamen arbitrarer, etc.,
Cic. Rep. 1, 6, 11.—With si:9.si taceo, interii tamen,
Plaut. Mil. 2, 3, 36:si Massilienses per delectos cives... reguntur, inest tamen in eā conditione, etc.,
Cic. Rep. 1, 27, 43:si ipsa minus honestas, contumelia tamen, etc.,
id. Part. Or. 26, 92:si omnes deos hominesque celare possimus, nihil tamen, etc.,
id. Off. 3, 8 fin.; id. Imp. Pomp. 17, 50; id. Cat. 3, 3, 7:si nullus erit pulvis, tamen excute nullum,
Ov. A. A. 1, 151; Curt. 5, 8, 15; 7, 5, 42.—With cum:B.cum ea consecutus nondum eram... tamen, etc.,
Cic. Fam. 3, 7, 5; id. Rep. 1, 10, 16:cui (senatus auctoritati) cum Cato et Caninius intercessissent, tamen est perscripta,
id. Fam. 1, 2, 4.—Without correl. particle:II.retraham ad me illud argentum tamen,
Ter. Heaut. 4, 2, 11: Divitiacus dixit, scire se illa esse vera;sese tamen amore fraterno commoveri,
Caes. B. G. 1, 20: expellitur ex oppido Gergoviā;non destitit tamen,
id. ib. 7, 4:equites conflixerunt, tamen ut nostri superiores fuerint,
id. ib. 5, 15:propterea quod reliquis tamen fugae facultas daretur, Sequanis vero, etc.,
at least, id. ib. 1, 32; so,neque recordatur illi ipsi tam infelici imperatori patuisse tamen portus Africae,
Liv. 28, 43, 17:quo, defendente nullo, tamen armatis adscendere esset difficile,
Hirt. B. G. 8, 33; Sall. C. 20, 12; Curt. 4, 4, 21; 4, 6, 28:semper Ajax fortis, fortissimus tamen in furore,
Cic. Tusc. 4, 23, 52:qui plusque fore dicant in pluribus consilii quam in uno, et eandem tamen aequitatem,
id. Rep. 1, 35, 55:id ipsum tam mite ac tam moderatum imperium tamen, quia unius esset, deponere eum in animo habuisse quidam auctores sunt,
Liv. 1, 48, 9:et Philippus minime, quin rebellandum esset, dubius, quia tamen inmaturae ad id vires erant, ad moram, etc.,
id. 39, 35, 2 Weissenb. (dub.): haec e pectoribus altis et eruditis orta sunt;illud tamen non minus admirabile, quod servilis animus cepit,
Val. Max. 3, 3, 7.—Emphat., beginning a sentence:tamen contemptus abs te, haec habui in memoriā,
Ter. Eun. 1, 2, 90:tamen aliquid nullius est... tanta copia quae enarrare tuas res gestas possit. Tamen adfirmo, etc.,
Cic. Marcell. 2, 4; Liv. 21, 55, 10.—Esp.A.With sed, in transitions, in resuming the thought after a parenthesis, or in limiting or correcting something already said, or some inference from it, but yet, but nevertheless, but still:B.hi non sunt permolesti: sed tamen insident et urgent,
Cic. Att. 1, 18, 2:sed tamen velim scire, etc.,
id. Rep. 1, 30, 46:difficile factu est, sed conabor tamen,
id. ib. 1, 43, 66:ipse ad me non venisset... sed tamen,
id. Fam. 4, 3, 1:quicquid arte fieri potuerit—non enim jam satis est consilio pugnare... —sed tamen quicquid elaborari aut effici potuerit,
id. ib. 9, 16, 2:non perfectum illud quidem, sed tolerabile tamen,
id. Rep. 1, 26, 42; id. Imp. Pomp. 4, 10; 17, 52; id. Cat. 2, 9, 20; 4, 5, 9:gravi morbo est inplicitus. Sed animo tamen aegrum magis quam corpore, etc.,
Liv. 40, 56, 9; Curt. 4, 4, 12; Sen. Q. N. 6, 16, 3; cf. also verumtamen. —Si tamen, if at least, if only, = si modo:2.aliqua et mihi gratia ponto est: Si tamen in medio quondam concreta profundo Spuma fui,
Ov. M. 4, 537; so id. Tr. 3, 14, 24:si tamen illi (amici) non gravantur,
Plin. Ep. 3, 1, 4; 6, 21, 6 et saep.—Ellipt. (very rare): utilissimo quidem exemplo;C.si tamen acta excellentissimorum virorum humiliter aestimare... permittitur ( = ita tamen utilissimo, si, etc.),
Val. Max. 2, 7, 14.—In an interrogation:D.si quinque hominum milibus ad vim, facinus caedemque delectis locus quaeritur, tamenne patiemini vestro nomine contra vos firmari opes?
in spite of this, notwithstanding this, Cic. Agr. 2, 28, 77;so. si... tamenne?
id. Fl. 10, 21; id. Font. 7, 16 (3, 6); id. Dom. 19, 50.—Without ne:cur nolint, etiam si tacerent, satis dicunt. Verum non tacent. Tamen his invitissimis te offers?
Cic. Div. in Caecil. 6, 21: —Quare tamen per plures dies motus [p. 1839] fuit? yet why, etc., Sen. Q. N. 6, 31, 1;so even at the beginning of a letter: tamen a malitiā non discedis?
and yet, Cic. Fam. 9, 19, 1.—Ac tamen, and yet, and that although: admirabile est quantum inter omnis unus excellat;E.ac tamen, cum esset Demosthenes, multi oratores fuerunt, etc.,
Cic. Or. 2, 6; 8, 26; id. Sest. 54, 115:quantus iste est hominum error! Ac tamen facile patior, etc.,
id. Rep. 2, 15, 29; cf.:atque is tamen aliquis Ligarius non fuit,
yet not even, id. Lig. 7, 22.—Neque... nec tamen, nor, on the other hand, and yet not:F.Cyri vitam legunt, praeclaram illam quidem, sed neque tam nostris rebus aptam nec tamen Scauri laudibus anteponendam,
Cic. Brut. 29, 112.—Ne tamen, that by no means:G.veni igitur, quaeso, ne tamen semen urbanitatis unā cum re publicā intereat,
Cic. Fam. 7, 31, 2.—With rel. pron.: qui tamen, etc., who however, although he ( she, it, they, etc.):H.L. Lucullus, qui tamen eis incommodis mederi fortasse potuisset,... partem militum Glabrioni tradidit,
Cic. Imp. Pomp. 9, 26:ut possint eam vitam, quae tamen esset reddenda naturae, pro patriā potissimum reddere,
id. Rep. 1, 3, 5:perturbat me etiam illud interdum, quod tamen, cum te penitus recognovi, timere desino,
id. Deiot. 2, 4; id. Cat. 4, 11, 23: fuit mirificus in Crasso pudor, qui tamen non modo obesset ejus orationi, sed etiam prodesset, and yet its effect was, etc., id. de Or. 1, 26, 122:si vetustum verbum sit, quod tamen consuetudo ferre possit,
id. ib. 3, 43, 170.—Qui tamen sometimes introduces a paranthetical concession:alter, qui tamen se continuerat, senserat tantum aliud atque homines exspectabant,
Cic. Sest. 53, 114 (v. Fischer, Gram. p. 573, 5).—Strengthened by nihilominus:► For tam = tamen, v.etsi verum judicabant, tamen nihilominus, etc.,
Cic. Clu. 28, 76: tamen nihilominus Aien aristeuein, etc., id. Fam. 13, 15, 2.tam, IV. -
22 magis
magis adv. comp. [1 MAC-], more, in a higher degree, more completely.—With adjj.: magis iuris consultus quam iustitiae: beatus, H.: vis magis necessaria recte ad vivendum: magis verum atque hoc responsum, T.—With advv.: magis aperte, T.: magis inpense, T.—With verbs: magis honorem tribuere quam salutem accipere, Cs.: tum magis id diceres, Fanni, si, etc.: quod magis vellem evenire (i. e. mallem), T.: magis Pugnas bibit volgus, is more eager for, H.: magis aedilis fieri non potuisset, better.—With abl: videntur omnes errasse, sed alius alio magis, in different degrees: alii aliis magis recusare, L.: quid philosophiā magis colendum?: quā fluvius solito magis inundaverat, L.: hac magis illam petere (i. e. quam hanc), H.: magis solito incauti, L.—In phrases, with negatives: ius apud eos non legibus magis quam naturā valebat, as much by natural disposition, etc., S.: nec magis dolo capi quam armis vinci posse, just as little, L.: domus erat non domino magis ornamento quam civitati, i. e. just as much to the city as to its owner: animus in morbo non magis est sanus quam corpus, i. e. is just as far from being sound: hoc non pro Lysone magis quam pro omnibus scribere, i. e. less than: hunc ego me Non magis esse velim, quam vivere, etc., H.—With abl. of difference: illud ad me, ac multo etiam magis ad vos, far more: quanto ille plura miscebat, tanto hic magis convalescebat: eoque magis, quod, etc.: hoc vero magis properare Varro, ut, etc., Cs.: aliud (malum) multo tremendum magis, V.: deus paulo magis adfabre factus: nihilo magis descendere, Cs.—With adv. of degree: nihilo minus... haud scio an magis etiam, even more: Tam magis illa fremens... Quam magis crudescunt pugnae (i. e. eo magis... quo magis), V.: magis magisque in dies, more and more, S.: cottidie magis magisque: de Graeciā cottidie magis et magis cogito.—Poet.: magis atque magis, V.— With more cause, more truly, with better reason, rather, in preference: magis ratione quam virtute vicisse, Cs.: timori magis quam religioni consulere, Cs.: amoris magis quam honoris gratiā: corpora magna magis quam firma, L.: Quae poscenti magis gaudeat eripi, H.: neque uti aeterni forent optavit; magis ut, etc., but rather, S.: forma Aut fuit aut visa est: sed fuit illa magis, O.: Non equidem invideo, Miror magis, V.: pernā magis Flagitat (stomachus) refici, H.—In the phrase, magis est, with quod or ut, there is better reason to, etc.: magis est quod gratuler tibi, quam quod te rogem, I have more reason to, etc.: magis est ut ipse moleste ferat, quam ut, etc., he has cause rather.* * *to greater extent, more nearly; rather, instead; more; (forms COMP of an ADJ) -
23 minuo
minuo, uī, ūtum, ere (zu minus; vgl. unser »mindern«), kleiner machen, I) = in kleine Teile zerlegen, zerspalten, zerhauen, zerstoßen, zerknicken, ligna, ramalia, Ov. (vgl. ligna minuta, klar gespaltenes, Paul. ex Fest. 39, 3): obiectus portarum, Stat.: mullum in singula pulmenta (Portionen), Hor. – II) (durch Hinwegnahme von Teilen) mindern, vermindern, verkleinern, verringern, ermäßigen, 1) eig.: corporis artus, Ov.: sumptus, Cic.: pretium frumenti minuere ad ternos nummos, herabsetzen auf usw., Tac.: sanguinem, zur Ader lassen, Veget. mul. – refl. se minuere u. bl. minuere od. medial minui = sich vermindern, abnehmen, fallen (Ggstz. augescere, augeri, crescere, increscere), minuit se morbus, motus, Plin. – minuente aestu, Caes.: luna minuens, Plin.: decrescente reditu etiam pretium minuit, Plin. ep.: corpora minuuntur siccis cibis, Plin.: Danubius reliquo aestatis minuitur, Sen.: sic ut aliquantum minuatur ex febre, nihilo minus tamen quaedam reiliquiae remaneant, Cels. – 2) übtr.: a) kleiner machen, vermindern, verringern, schmälern, beschränken, beeinträchtigen, herabsetzen, herabstimmen, untergraben, einer Sache steuern, Einhalt tun, gloriam alcis (Ggstz. amplificare), Cic.: laudem alcis, Liv.: auctoritatem, Caes.: maiestatem populi, Cic.: religionem, Nep.: censuram, Liv. – suspicionem profectionis, Cic.: opinionem (Vorurteil), Cic. – molestias vitae (Ggstz. augere), Cic.: cupiditates (Ggstz. inflammare), Cic.: iram, herabstimmen, mäßigen, Ter.: spem, Caes.: maerorem, Cic.: luctum, Ov.: alci animos (Ggstz. accendere), Liv.: minuitur exspectatio externae opis, Liv.: consul alter equestri proelio uno et vulnere suo minutus (kleinlaut geworden, herabgestimmt, entmutigt), Liv. 21, 52, 2. – controversias, Caes.: ut controversiam minuam, um mich auf den eigentlichen Streitpunkt zu beschränken, Cic. – consilium suum non m., nichts an seinem Plane ändern, Ter.: ebenso nec tu eā causā minueris haec quae facis, Ter. – b) als publiz. t. t., minui capite, seine bisherigen Vorteile und Rechte als Bürger verlieren, Dig. 4, 5, 2 sqq. (vgl. deminuo u. deminutio). – / Lucr. 2, 1029 Lachmann u. Bernays mittant mirarier.
-
24 minuo
minuo, uī, ūtum, ere (zu minus; vgl. unser »mindern«), kleiner machen, I) = in kleine Teile zerlegen, zerspalten, zerhauen, zerstoßen, zerknicken, ligna, ramalia, Ov. (vgl. ligna minuta, klar gespaltenes, Paul. ex Fest. 39, 3): obiectus portarum, Stat.: mullum in singula pulmenta (Portionen), Hor. – II) (durch Hinwegnahme von Teilen) mindern, vermindern, verkleinern, verringern, ermäßigen, 1) eig.: corporis artus, Ov.: sumptus, Cic.: pretium frumenti minuere ad ternos nummos, herabsetzen auf usw., Tac.: sanguinem, zur Ader lassen, Veget. mul. – refl. se minuere u. bl. minuere od. medial minui = sich vermindern, abnehmen, fallen (Ggstz. augescere, augeri, crescere, increscere), minuit se morbus, motus, Plin. – minuente aestu, Caes.: luna minuens, Plin.: decrescente reditu etiam pretium minuit, Plin. ep.: corpora minuuntur siccis cibis, Plin.: Danubius reliquo aestatis minuitur, Sen.: sic ut aliquantum minuatur ex febre, nihilo minus tamen quaedam reiliquiae remaneant, Cels. – 2) übtr.: a) kleiner machen, vermindern, verringern, schmälern, beschränken, beeinträchtigen, herabsetzen, herabstimmen, untergraben, einer Sache steuern, Einhalt tun, gloriam alcis (Ggstz. amplificare), Cic.: laudem alcis, Liv.: auctoritatem, Caes.: maiestatem populi, Cic.: religionem, Nep.: censuram, Liv. – suspicionem profectio-————nis, Cic.: opinionem (Vorurteil), Cic. – molestias vitae (Ggstz. augere), Cic.: cupiditates (Ggstz. inflammare), Cic.: iram, herabstimmen, mäßigen, Ter.: spem, Caes.: maerorem, Cic.: luctum, Ov.: alci animos (Ggstz. accendere), Liv.: minuitur exspectatio externae opis, Liv.: consul alter equestri proelio uno et vulnere suo minutus (kleinlaut geworden, herabgestimmt, entmutigt), Liv. 21, 52, 2. – controversias, Caes.: ut controversiam minuam, um mich auf den eigentlichen Streitpunkt zu beschränken, Cic. – consilium suum non m., nichts an seinem Plane ändern, Ter.: ebenso nec tu eā causā minueris haec quae facis, Ter. – b) als publiz. t. t., minui capite, seine bisherigen Vorteile und Rechte als Bürger verlieren, Dig. 4, 5, 2 sqq. (vgl. deminuo u. deminutio). – ⇒ Lucr. 2, 1029 Lachmann u. Bernays mittant mirarier. -
25 curiosus
cūrĭōsus, a, um, adj. [cura].I.(Acc. to cura, I.) Bestowing care or pains upon a thing, applying one's self assiduously, careful, diligent, thoughtful, devoted (class.; esp. freq. in Cic.).A.In gen.(α).With in or ad:(β).in omni historiā curiosus,
Cic. Tusc. 1, 45, 108:si me nihilo minus nosti curiosum in re publicā quam te,
id. Att. 5, 14, 3:ad investigandum curiosior,
id. Fam. 4, 13, 5.—With gen. (post-Aug.):(γ).medicinae,
Plin. 25, 2, 3, § 7:memoriae,
Aur. Vict. Caes. 20 fin.:curiosissimus famae suae,
Capitol. Anton. Philos. 20.—With circa:(δ).circa uxoris pudicitiam minus curiosus fuit,
Capitol. Pert. 13, 8.—Absol.:* 2.non quidem doctus, sed curiosus,
Petr. 46, 6; so,pictor,
id. 29, 4:felicitas Horatii,
id. 118, 5:manus,
id. 13, 1:consilia,
Quint. 7, 5, 2:interpolatione,
Plin. 13, 12, 23, § 75 al. —With the access. idea of excess, too eager:B.est etiam supervacua (ut sic dixerim) operositas, ut a diligenti curiosus et a religione superstitio distat,
Quint. 8, 3, 55.—In partic., inquiring eagerly or anxiously about a thing, inquiring into, in a good or bad sense; curious, inquisitive.1.In gen.:2.ne curiosissimi quidem homines exquirendo audire tam multa possunt, quam, etc.,
Cic. N. D. 1, 35, 97; id. Fam. 3, 1, 1; Varr. R. R. 2, 3, 5; Quint. 1, 8, 21; 11, 3, 143; * Hor. Epod. 17, 77 al.:curiosis oculis perspici non possit,
Cic. Sest. 9, 22.—Implying censure ( = polupragmôn), meddlesome, officious, curious, prying, inquisitive:b.primum patere me esse curiosum,
Cic. Fl. 29, 70; id. Fin. 2, 9, 28 Madv.; 1, 1, 3; id. Att. 15, 26, 5; cf.:quare ut homini curioso ita perscribe ad me,
id. ib. 4, 11, 2:curiosum aliquem extimescere,
Petr. 127:Quae (basia) nec pernumerare curiosi Possint,
Cat. 7, 11 Ellis ad loc.—Post-Aug., subst.: cūrĭōsus, i, m., of one who is prying, a spy, scout:II.curiosum ac speculatorem ratus,
Suet. Aug. 27.—Later, a class of secret spies, secret police, an informer, etc.; cf. Cod. Just. 12, tit. 23: De Curiosis et Stationariis al.—(Acc. to cura, II.) Lit., that injures himself by care; hence, transf., emaciated, wasted, lean:A.belua,
Plaut. Aul. 3, 6, 26 (v. the passage in connection); cf.: nempe ille vivit carie curiosior, Afran. ap. Non. p. 21, 28 (Com. Rel. v. 250 Rib.).— Adv.: cūrĭŏsē.(Acc. to I. A.) With care, carefully:* 2. B.involvendus vestimentis,
Cels. 2, 17; cf. Petr. 63, 6; Col. 12, 55, 2:cavere,
Suet. Aug. 40 al. — Comp., Vitr. 7, 4.— Sup., Col. 11, 2, 18.—(Acc. to I. B. 2.) Inquisitively, curiously:inquirerem,
Suet. Vesp. 1.— Comp.:curiosius conquiram,
Cic. Brut. 35, 133:facere aliquid,
id. N. D. 1, 5, 10:animadvertunt ea, quae domi fiunt (pueri),
id. Fin. 5, 15, 42. -
26 consequor
cōn-sequor, secūtus sum, sequī, beifolgen, d.i. mitfolgen, nachfolgen, nachgehen, nachkommen, I) im allg.: 1) eig.: a) im guten Sinne: una earum interea propere praecucurrit nuntians nunc me venisse; ego eius videndi cupidus rectā consequor, Ter.: comitibus non consecutis, Cic. – m. Acc., alqm vestigiis (auf dem Fuße), Cic.: alqm continuo, strenue, Plaut.: alqm clanculum usque ad fores, Plaut. – u. (im Bilde) v. Lebl., hominem consequitur aliquando, numquam comitatur divinitas, folgt nach (= wird ihm nachmals zuteil), Curt. 8, 5 (19), 16. – b) als Verfolger nachfolgen, nachsetzen, consequuntur equites nostri, ut erat praeceptum, invaduntque, Hirt. b. G.: consecutis hostibus strenue, Curt. – m. Acc., c. statim Hasdrubalem, Liv.
2) übtr.: a) der Zeit nach unmittelbar folgen, erfolgen, eintreten, v. Zeitabschnitten usw., tempus praeteritum, instans, consequens, Cornif. rhet.: is annus, qui consequitur, Cic.: omnes anni consequentes, Cic.: proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus, Cic.: in illo tempore civitatis, quod post mortem Caesaris consecutum est, Cic.: tamen afficior summo dolore eiusmodi tempora post tuam profectionem consecuta esse, ut etc., Cic. – v. Ereignissen, Zuständen, haec cum dixisset silentium est consecutum, Cic.: vere ei mortem eam est auguratus, quae brevi consecuta est, Cic.: quodsi non est mors consecuta (bei Krankheit), Cels. – m. Acc., quia libertatem pax consequebatur, Cic.: has tam prosperas res consecuta est subita commutatio, Nep.: quam crudelitatem sera paenitentia consecuta est, Curt. – v. Pers., et consecutus Sallustium Livius Tibullusque et Naso, Vell.: hunc Cethegum consecutus est aetate (der Zeit nach) Cato, Cic.: ille me in tribunatu liberorum iure praecessit, ego illum in praetura sum consecutus, Plin. ep. – b) einer vorhergehenden Ursache als Wirkung unmittelbar folgen, auf etw. unmittelbar erfolgen, von etw. die unmittelbare Folge sein, aus etw. unmittelbar entspringen, von etw. die Ursache (Quelle) sein, α) übh., necesse est consilia consequi consimilia, Ter. – m. ab od. ex u. Abl., rebus ab ipsis consequitur sensus, Lucr.: ex quo illud naturā consequi, ut communem utilitatem nostrae anteponamus, Cic. – m. Acc. dessen, worauf etw. folgt od. erfolgt usw., quam eorum opinionem magni errores consecuti sunt, Cic.: quod dictum magna invidia consecuta est, Nep.: ex quo fit, ut pudorem rubor, terrorem pallor et tremor et dentium crepitus consequatur, Cic. – β) logisch folgen, die logische Folge sein, si igitur, quod primum in conexo est, necessarium est, fit etiam, quod consequitur, necessarium, Cic. – m. Acc. dessen, worauf etw. folgt usw., qui autem ex eo cogi putat, ne ut sedeamus quidem aut ambulemus voluntatis esse, is non videt, quae quamque rem res consequatur, was von jedem die Folge sei, Cic. – c) einem sich vorgesetzten Wege od. Ziele (einer Ansicht, einer Vorschrift, einem Vorbilde) gleichs. nachgeben, etw. streng verfolgen, streng einhalten, sich streng od. getreulich an etw. halten, etw. streng befolgen, einer Sache sich streng befleißigen, c. mediam consilii viam, Liv.: c. suum quoddam institutum, Cic.: exilitatem de industria, Cic. – quem (Chrysippum) Diogenes Babylonium consequens partum Iovis disiungit a fabula, Cic.
II) prägn., nachkommen = jmd. od. etw. einholen, ereilen, erreichen, 1) eig.: a) im guten Sinne (s. Fabri Liv. 24, 20, 2): interim reliqui legati sunt consecuti, Nep.: Aureliā viā profectus est; si accelerare volent, ad vesperam consequentur, Cic. – m. Acc., tu nihilo minus, si properaris, nos consequere, Cic.: alcis litteras prope consecutum esse, Liv.: c. in itinere proficiscentem ad mercatum quendam, Cic.: c. Ephesi regem, Liv.: si statim navigas, nos Leucade consequere, Cic. – v. Lebl., Scipionem litterae consecutae sunt, Caes.: animalia minuta, quae non possunt oculi consequi, Varr. – b) als Verfolger (bes. als milit. t. t.), priusquam alter, qui nec procul aberat, consequi posset, Liv. – m. Acc., c. fugientem, Liv.: longe progressum equitem (v. Tiger), Mela: reliquas copias Helvetiorum, Caes.: reliquos omnes equitatu, Caes.: hos in Algido, Liv. – columbam pennis (v. Geier), Verg.: alqm pedibus, Ov. – u. (im Bilde) habeo certam viam atque rationem, quā omnes eorum conatus investigare et consequi possim, aufspüren u. hinter sie (ihnen auf die Sprünge) kommen kann, Cic. I. Verr. 48.
2) übtr.: a) übh. etw. erreichen, α) v. Pers. als Besitz, Erfolg usw., mit od. ohne Zutun (Streben) etw. erreichen, erzielen, erlangen, gewinnen, davon haben, sich aneignen, sich zu eigen machen, gew. etw. Erwünschtes, cuius rei tantae tamque difficilis facultatem consecutum esse me (erstrebt od. erzielt zu haben) non profiteor; secutum esse (darnach gestrebt oder gezielt zu haben) prae me fero, Cic.: nos ea, quae consecuti sumus, his studiis et artibus adeptos esse, quae etc., Cic.: facere omnia voluptatis causā, etiam si eam non consequare, aut non dolendi, etiam si id assequi nequeas, aut eorum, quae secundum naturam sunt, adipiscendi, etiam si nihil consequare, Cic.: ut brevi consecutus (sich zu eigen gemacht, gelernt) quae insinuaverat grammaticus, Treb. Poll. XXX tyr. 28, 2. – u. so c. quaestum, Cic.: opes quam maximas, Cic.: potentiam, Cic.: laudem egregiam, Cic.: amplissimum nomen, Cic.: honores amplissimos, Cic.: eum magistratum (verst. consulatum), Cic.: eloquentiam, Cic.: meritum cognomen Pii, Vell. – m. ab u. Abl., quasi ab eo (a populo Romano) facilius ob eam causam dignitatem quam volunt consequantur, Cic. – m. ex u. Abl., aliquid ex ea (verst. exercitatione corporis laboriosa) commodi c., Cic.: fructum amplissimum ex rei publicae causa, Cic.: ex rei publicae causa mihi quidem molestam, sibi gloriosam victoriam consecutus est, Cic. – m. per u. Akk., omnia per senatum ( neben assequi per populum), Cic.: per haec et per eos cibos, qui extenuant, idem se consequi dicunt, Cels. – m. Abl. (durch), dominationem non vi c., sed suorum voluntate, Nep.: c. tantam gloriam duabus victoriis, Nep.: nemo, qui fortitudinis gloriam consecutus est insidiis et malitiā, laudem est adeptus, Cic.: magnam laudem et a summo viro et ab exercitu consequebare equitando, iaculando, omni militari labore tolerando, Cic.: quantum notando consequi poterant (pueri), durch Abkürzungen (im Schreiben) sich aneignen konnten, Quint.: nihil adeo arduum sibi esse, quod non virtute consequi possent, Caes.: ut reiciendis voluptatibus maiores alias consequantur, Cic.: hoc (diesen Punkt, so viel) illo initio consecutus, Cic. – m. in u. Abl., si quid in dicendo consequi possum, Cic.: c. gloriam in rebus bellicis, Quint.: multum in eo (dabei), Nep. – m. ut od. ne u. Konj., mit u. ohne vorhergeh. allgemeines Objekt (hoc, id), zB. hoc c., ut ne etc., Cic. ep. 1, 2, 4: u. c., ut etc., Liv. 4, 51, 3. Vell. 2, 124, 4: quo consequebatur, ut etc., Cels. 7, 26. no. 3: vix per matrem consecutus, ut etc., Suet. Tib. 12, 1: per quae si consequi potuimus, ut etc., Cels. 3, 19: non consecutus esset docendo, ut etc., Quint. 8, 3, 3: hic Cicero consequitur, ne etc., Quint. 9, 2, 62. – absol. m. ex u. Abl., quibus ex rebus largiter erat consecutus, hatte er reichlichen Nutzen erreicht, sah er sich reichlich belohnt, Auct. b. Afr. 72, 6: od. m. Abl. (durch), non quod minore numero militum consequi difficile factu putaret, sed ut etc., das Gelingen des Handstreichs, Auct. b. Alex. 30, 3. – selten (wie auch ἀπολαύειν) etwas Unerwünschtes, einen Nachteil erzielen, davon haben, zu genießen haben, c. sinisteritatis atque malignitatis famam, Plin. ep.: perverse dicere homines perverse dicendo facillime consequi, Cic.: u. m. ut u. Konj., ita consequi medicum, ut hominem crudeliter iugulet, Cels. 1. praef. p. 7, 36 D. – β) v. glücklichen u. unglücklichen Zuständen, jmd. erreichen, treffen, ereilen, tanta prosperitas Caesarem est consecuta, ut etc., Cic.: quia consequuntur magni dolores eos, qui ratione voluptatem sequi nesciunt, Cic.: cuius facti merita eum poena intra biennium consecute est, Vell. – m. in u. Abl., qua in re summa felicitas celeritasque (ein glücklicher u. schneller Erfolg) in recipiendis civitatibus Fabium consequitur, Hirt. b. G. – m. ex (infolge) u. Abl., ex bellica victoria non fere quemquam est invidia civium consecuta, Cic.: matrem ipsam ex aegritudine hac mors est consecuta, Ter. – b) einen Ggstd., der uns in irgend einer Hinsicht voraus war, erreichen, α) nacheifernd einen Gegenstand einholen, erreichen, ihm nachkommen = ihm gleichkommen, etw. treffen u. dgl., non est turpe non consequi, dummodo sequaris, Sen. de ben. 5, 5, 3. – m. Acc., nec maiorem consequi poterat (Sisenna) et minori necesse erat cedere, Cic.: ad consequendos quos priores ducimus accendimur, Vell.: turpe etiam illud est, contentum esse id consequi, quod imiteris, Quint.: c. vitia magnorum, Quint. – m. Abl. (durch, mit), aufwiegen, nullam partem alcis meritorum gratiā consequi posse, Cic.: verborum prope numerum sententiarum numero, Cic.: immortalem illam Sallustii velocitatem diversis virtutibus, Quint. – u. bes. durch Worte aufwiegen = vollständig ausdrücken, alcis laudes verbis, Cic.: omnia verbis, Ov. – β) mit dem Verstande od. Gedächtnisse erreichen = vollständig begreifen, auffassen, umfassen, similitudinem veri, Cic. – gew. m. Abl. (mit, durch), tantam causam et diligentiā consequi et memoriā complecti et oratione expromere, Cic.: nullo modo possum omnia istius facta aut memoriā consequi aut oratione complecti, Cic.: quantum coniecturā consequebar, Caes. in Cic. ep.: quid copiarum haberes, cum ipse coniecturā consequi poteram, tum ex tuis litteris cognovi, Cic. – c) Versäumtes einholen, nachholen, his diebus, quae praeterita erant superioribus, opera consequi debebit, Col. 11, 2, 90. – / consequi passiv = ἀνύεσθαι, erreicht werden, quae vix ab hominibus consequi possunt, Orbil. bei Prisc. 8, 16: ebenso Part. Perf. consecuta, Varr. bei Prisc. 8, 18.
-
27 tame [2]
tame, Adv. (zu tam), adversative Partikel, die gebraucht wird: I) im Nachsatz, und zwar: 1) im Nachsatz eines mit quamquam, quamvis, etsi, etiamsi, tametsi, licet, cum eingeleiteten konzessiven Vordersatzes = doch, dennoch, jedoch, bei alledem, gleichwohl, quamquam abest a culpa, suspicione tamen non caret, Cic.: quamvis sit magna (exspectatio), tamen eam vinces, Cic.: etsi praeter opinionem res cecĭderat, tamen etc., Nep.: quae tametsi animus aspernabatur, tamen imbecilla aetas ambitione corrupta tenebatur, Sall.: licet tibi significarim, tamen intellego, Cic.: cum ea ita sint, tamen, si obsides sibi dentur, Caes. – verstärkt durch nihilo minus, Cic. – 2) im Nachsatze eines Bedingungssatzes = doch, doch wenigstens, doch auch, doch gewiß, si Massilienses per delectos cives reguntur, inest tamen in ea condicione populi similitudo quaedam servitutis, Cic.: si indicium facio, interii; si taceo, interii tamen, Plaut.: si nullus erit pulvis, tamen excute nullum, Ov. – Häufig ist der Nachsatz als Frage gegeben, wo dann tamen mit od. ohne angehängtes ne steht, si quinque hominum milibus locus quaeritur, tamenne patiemini firmari opes? Cic.: si testium studium cum accusatore sociatum est, tamenne isti testes habebuntur? Cic. – II) zu Anfang eines neuen Satzes. In diesem Falle bildet der mit tamen gebildete Satz den Nachsatz zu einem aus dem Vorhergehenden zu entnehmenden konzessiven Gedanken. Derselbe ist a) entweder wirklich ausgesprochen = doch, jedoch, gleichwohl, accusatus capitis absolvitur; multatur tamen pecuniā = quamvis absolvatur, tamen, Nep. – verstärkt durch sed, verum, et, zB. hi non sunt permolesti; sed tamen insident et urgent, Cic.: horum ille nihil egregie praeter cetera studebat, et tamen omnia haec mediocriter, Ter. – tamen sogar vorausstehend, tamen, contemptus abs te, habui in memoria, Ter. – Wenn die Zeit zugleich berücksichtigt wird, ist es durch doch endlich zu übersetzen, totum percensuit orbem mox ossa requirens; repperit ossa tamen, Ov.: mors eius diu occultata fuit; re tamen cognitā, Iustin. – b) oder er ist aus dem Zusammenhang zu ergänzen, α) in Antworten = und doch, doch auch, Plaut. – β) zu Anfang einer neuen Periode = und doch, gleichwohl, tamen a malitia non discedis, Cic. ep. 9, 19, 1 (zu Anfang eines Briefes). – γ) in Verbindung mit si = doch wenn, wenn anders, wenn nur, oder mit nisi = doch wenn nicht, wenn nur nicht, wenn nicht etwa, aliqua et mihi gratia ponto est: si tamen spuma fui, Ov.: circa me tantum benignitate nimiā modum excessit: nisi quod tamen poëtis mentiri licet, Plin. ep.
-
28 neque
Neque, Disiunctiua coniunctio. Terent. Neque virgo est Vsquam, neque ego qui illam e conspectu amisi meo. Ne la vierge, etc. ne moy.\Neque, saepius repetitum. Cic. Nulla enim vitae pars neque publicis, neque priuatis, neque forensibus, neque domesticis in rebus: neque si tecum agas quid, neque si cum altero contrahas, vacare officio potest. Ne és choses publiques, ne privees, ne, etc.\Neque enim sunt isti audiendi, qui, etc. Cicero. Et ne fault point certes, etc.\At nunc faciet: neque, vt opinor, sine tuo magno malo. Terent. Et ce ne sera pas (comme je pense) sans ton grand mal.\Concedantque vt hi boni viri fuerint: neque id quidem facient. Cic. Et je scay bien qu'ils n'en feront rien.\Neque dum, pro Necdum. Cic. Neque dum Roma ed profectus. Tu n'es point encore parti de Rome.\Ad alios commilitones fluctuantes, neque quicquam adhuc quam frementes perduxit. Sueton. Qui ne faisoyent encore que, etc.\Neque secius eo, pro Nihilo minus. Sueto. Sed quum obnoxium se Barbaris per hoc animaduerteret, neque secius eo in explicandis oneribus omnibus haereret, nihil pensi habuit quin praedaretur, etc. Et neantmoins.\Neque non etiam quaedam assumenda in villam. Varro. Il fault aussi pareillement que, etc.\Neque opinato se ostendere. Cic. Sans qu'on s'en donnast de garde, ou qu'on s'en doubtast. -
29 consequor
cōn-sequor, secūtus sum, sequī, beifolgen, d.i. mitfolgen, nachfolgen, nachgehen, nachkommen, I) im allg.: 1) eig.: a) im guten Sinne: una earum interea propere praecucurrit nuntians nunc me venisse; ego eius videndi cupidus rectā consequor, Ter.: comitibus non consecutis, Cic. – m. Acc., alqm vestigiis (auf dem Fuße), Cic.: alqm continuo, strenue, Plaut.: alqm clanculum usque ad fores, Plaut. – u. (im Bilde) v. Lebl., hominem consequitur aliquando, numquam comitatur divinitas, folgt nach (= wird ihm nachmals zuteil), Curt. 8, 5 (19), 16. – b) als Verfolger nachfolgen, nachsetzen, consequuntur equites nostri, ut erat praeceptum, invaduntque, Hirt. b. G.: consecutis hostibus strenue, Curt. – m. Acc., c. statim Hasdrubalem, Liv.2) übtr.: a) der Zeit nach unmittelbar folgen, erfolgen, eintreten, v. Zeitabschnitten usw., tempus praeteritum, instans, consequens, Cornif. rhet.: is annus, qui consequitur, Cic.: omnes anni consequentes, Cic.: proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus, Cic.: in illo tempore civitatis, quod post mortem Caesaris consecutum est, Cic.: tamen afficior summo dolore eiusmodi tempora post tuam profectionem consecuta esse, ut etc., Cic. – v. Ereignissen, Zuständen, haec cum dixisset silentium est consecutum, Cic.: vere ei mortem eam est auguratus,————quae brevi consecuta est, Cic.: quodsi non est mors consecuta (bei Krankheit), Cels. – m. Acc., quia libertatem pax consequebatur, Cic.: has tam prosperas res consecuta est subita commutatio, Nep.: quam crudelitatem sera paenitentia consecuta est, Curt. – v. Pers., et consecutus Sallustium Livius Tibullusque et Naso, Vell.: hunc Cethegum consecutus est aetate (der Zeit nach) Cato, Cic.: ille me in tribunatu liberorum iure praecessit, ego illum in praetura sum consecutus, Plin. ep. – b) einer vorhergehenden Ursache als Wirkung unmittelbar folgen, auf etw. unmittelbar erfolgen, von etw. die unmittelbare Folge sein, aus etw. unmittelbar entspringen, von etw. die Ursache (Quelle) sein, α) übh., necesse est consilia consequi consimilia, Ter. – m. ab od. ex u. Abl., rebus ab ipsis consequitur sensus, Lucr.: ex quo illud naturā consequi, ut communem utilitatem nostrae anteponamus, Cic. – m. Acc. dessen, worauf etw. folgt od. erfolgt usw., quam eorum opinionem magni errores consecuti sunt, Cic.: quod dictum magna invidia consecuta est, Nep.: ex quo fit, ut pudorem rubor, terrorem pallor et tremor et dentium crepitus consequatur, Cic. – β) logisch folgen, die logische Folge sein, si igitur, quod primum in conexo est, necessarium est, fit etiam, quod consequitur, necessarium, Cic. – m. Acc. dessen, worauf etw. folgt usw., qui autem ex eo cogi putat, ne ut sedeamus quidem aut ambulemus vo-————luntatis esse, is non videt, quae quamque rem res consequatur, was von jedem die Folge sei, Cic. – c) einem sich vorgesetzten Wege od. Ziele (einer Ansicht, einer Vorschrift, einem Vorbilde) gleichs. nachgeben, etw. streng verfolgen, streng einhalten, sich streng od. getreulich an etw. halten, etw. streng befolgen, einer Sache sich streng befleißigen, c. mediam consilii viam, Liv.: c. suum quoddam institutum, Cic.: exilitatem de industria, Cic. – quem (Chrysippum) Diogenes Babylonium consequens partum Iovis disiungit a fabula, Cic.II) prägn., nachkommen = jmd. od. etw. einholen, ereilen, erreichen, 1) eig.: a) im guten Sinne (s. Fabri Liv. 24, 20, 2): interim reliqui legati sunt consecuti, Nep.: Aureliā viā profectus est; si accelerare volent, ad vesperam consequentur, Cic. – m. Acc., tu nihilo minus, si properaris, nos consequere, Cic.: alcis litteras prope consecutum esse, Liv.: c. in itinere proficiscentem ad mercatum quendam, Cic.: c. Ephesi regem, Liv.: si statim navigas, nos Leucade consequere, Cic. – v. Lebl., Scipionem litterae consecutae sunt, Caes.: animalia minuta, quae non possunt oculi consequi, Varr. – b) als Verfolger (bes. als milit. t. t.), priusquam alter, qui nec procul aberat, consequi posset, Liv. – m. Acc., c. fugientem, Liv.: longe progressum equitem (v. Tiger), Mela: reliquas copias Helvetiorum, Caes.: reliquos omnes equitatu, Caes.: hos in————Algido, Liv. – columbam pennis (v. Geier), Verg.: alqm pedibus, Ov. – u. (im Bilde) habeo certam viam atque rationem, quā omnes eorum conatus investigare et consequi possim, aufspüren u. hinter sie (ihnen auf die Sprünge) kommen kann, Cic. I. Verr. 48.2) übtr.: a) übh. etw. erreichen, α) v. Pers. als Besitz, Erfolg usw., mit od. ohne Zutun (Streben) etw. erreichen, erzielen, erlangen, gewinnen, davon haben, sich aneignen, sich zu eigen machen, gew. etw. Erwünschtes, cuius rei tantae tamque difficilis facultatem consecutum esse me (erstrebt od. erzielt zu haben) non profiteor; secutum esse (darnach gestrebt oder gezielt zu haben) prae me fero, Cic.: nos ea, quae consecuti sumus, his studiis et artibus adeptos esse, quae etc., Cic.: facere omnia voluptatis causā, etiam si eam non consequare, aut non dolendi, etiam si id assequi nequeas, aut eorum, quae secundum naturam sunt, adipiscendi, etiam si nihil consequare, Cic.: ut brevi consecutus (sich zu eigen gemacht, gelernt) quae insinuaverat grammaticus, Treb. Poll. XXX tyr. 28, 2. – u. so c. quaestum, Cic.: opes quam maximas, Cic.: potentiam, Cic.: laudem egregiam, Cic.: amplissimum nomen, Cic.: honores amplissimos, Cic.: eum magistratum (verst. consulatum), Cic.: eloquentiam, Cic.: meritum cognomen Pii, Vell. – m. ab u. Abl., quasi ab eo (a populo Romano) facilius ob eam causam dignitatem quam volunt con-————sequantur, Cic. – m. ex u. Abl., aliquid ex ea (verst. exercitatione corporis laboriosa) commodi c., Cic.: fructum amplissimum ex rei publicae causa, Cic.: ex rei publicae causa mihi quidem molestam, sibi gloriosam victoriam consecutus est, Cic. – m. per u. Akk., omnia per senatum ( neben assequi per populum), Cic.: per haec et per eos cibos, qui extenuant, idem se consequi dicunt, Cels. – m. Abl. (durch), dominationem non vi c., sed suorum voluntate, Nep.: c. tantam gloriam duabus victoriis, Nep.: nemo, qui fortitudinis gloriam consecutus est insidiis et malitiā, laudem est adeptus, Cic.: magnam laudem et a summo viro et ab exercitu consequebare equitando, iaculando, omni militari labore tolerando, Cic.: quantum notando consequi poterant (pueri), durch Abkürzungen (im Schreiben) sich aneignen konnten, Quint.: nihil adeo arduum sibi esse, quod non virtute consequi possent, Caes.: ut reiciendis voluptatibus maiores alias consequantur, Cic.: hoc (diesen Punkt, so viel) illo initio consecutus, Cic. – m. in u. Abl., si quid in dicendo consequi possum, Cic.: c. gloriam in rebus bellicis, Quint.: multum in eo (dabei), Nep. – m. ut od. ne u. Konj., mit u. ohne vorhergeh. allgemeines Objekt (hoc, id), zB. hoc c., ut ne etc., Cic. ep. 1, 2, 4: u. c., ut etc., Liv. 4, 51, 3. Vell. 2, 124, 4: quo consequebatur, ut etc., Cels. 7, 26. no. 3: vix per matrem consecutus, ut etc., Suet. Tib. 12, 1: per quae si consequi————potuimus, ut etc., Cels. 3, 19: non consecutus esset docendo, ut etc., Quint. 8, 3, 3: hic Cicero consequitur, ne etc., Quint. 9, 2, 62. – absol. m. ex u. Abl., quibus ex rebus largiter erat consecutus, hatte er reichlichen Nutzen erreicht, sah er sich reichlich belohnt, Auct. b. Afr. 72, 6: od. m. Abl. (durch), non quod minore numero militum consequi difficile factu putaret, sed ut etc., das Gelingen des Handstreichs, Auct. b. Alex. 30, 3. – selten (wie auch ἀπολαύειν) etwas Unerwünschtes, einen Nachteil erzielen, davon haben, zu genießen haben, c. sinisteritatis atque malignitatis famam, Plin. ep.: perverse dicere homines perverse dicendo facillime consequi, Cic.: u. m. ut u. Konj., ita consequi medicum, ut hominem crudeliter iugulet, Cels. 1. praef. p. 7, 36 D. – β) v. glücklichen u. unglücklichen Zuständen, jmd. erreichen, treffen, ereilen, tanta prosperitas Caesarem est consecuta, ut etc., Cic.: quia consequuntur magni dolores eos, qui ratione voluptatem sequi nesciunt, Cic.: cuius facti merita eum poena intra biennium consecute est, Vell. – m. in u. Abl., qua in re summa felicitas celeritasque (ein glücklicher u. schneller Erfolg) in recipiendis civitatibus Fabium consequitur, Hirt. b. G. – m. ex (infolge) u. Abl., ex bellica victoria non fere quemquam est invidia civium consecuta, Cic.: matrem ipsam ex aegritudine hac mors est consecuta, Ter. – b) einen Ggstd., der uns in irgend einer Hin-————sicht voraus war, erreichen, α) nacheifernd einen Gegenstand einholen, erreichen, ihm nachkommen = ihm gleichkommen, etw. treffen u. dgl., non est turpe non consequi, dummodo sequaris, Sen. de ben. 5, 5, 3. – m. Acc., nec maiorem consequi poterat (Sisenna) et minori necesse erat cedere, Cic.: ad consequendos quos priores ducimus accendimur, Vell.: turpe etiam illud est, contentum esse id consequi, quod imiteris, Quint.: c. vitia magnorum, Quint. – m. Abl. (durch, mit), aufwiegen, nullam partem alcis meritorum gratiā consequi posse, Cic.: verborum prope numerum sententiarum numero, Cic.: immortalem illam Sallustii velocitatem diversis virtutibus, Quint. – u. bes. durch Worte aufwiegen = vollständig ausdrücken, alcis laudes verbis, Cic.: omnia verbis, Ov. – β) mit dem Verstande od. Gedächtnisse erreichen = vollständig begreifen, auffassen, umfassen, similitudinem veri, Cic. – gew. m. Abl. (mit, durch), tantam causam et diligentiā consequi et memoriā complecti et oratione expromere, Cic.: nullo modo possum omnia istius facta aut memoriā consequi aut oratione complecti, Cic.: quantum coniecturā consequebar, Caes. in Cic. ep.: quid copiarum haberes, cum ipse coniecturā consequi poteram, tum ex tuis litteris cognovi, Cic. – c) Versäumtes einholen, nachholen, his diebus, quae praeterita erant superioribus, opera consequi debebit, Col. 11, 2, 90. – ⇒————Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > consequor
-
30 tame
————————tame, Adv. (zu tam), adversative Partikel, die gebraucht wird: I) im Nachsatz, und zwar: 1) im Nachsatz eines mit quamquam, quamvis, etsi, etiamsi, tametsi, licet, cum eingeleiteten konzessiven Vordersatzes = doch, dennoch, jedoch, bei alledem, gleichwohl, quamquam abest a culpa, suspicione tamen non caret, Cic.: quamvis sit magna (exspectatio), tamen eam vinces, Cic.: etsi praeter opinionem res cecĭderat, tamen etc., Nep.: quae tametsi animus aspernabatur, tamen imbecilla aetas ambitione corrupta tenebatur, Sall.: licet tibi significarim, tamen intellego, Cic.: cum ea ita sint, tamen, si obsides sibi dentur, Caes. – verstärkt durch nihilo minus, Cic. – 2) im Nachsatze eines Bedingungssatzes = doch, doch wenigstens, doch auch, doch gewiß, si Massilienses per delectos cives reguntur, inest tamen in ea condicione populi similitudo quaedam servitutis, Cic.: si indicium facio, interii; si taceo, interii tamen, Plaut.: si nullus erit pulvis, tamen excute nullum, Ov. – Häufig ist der Nachsatz als Frage gegeben, wo dann tamen mit od. ohne angehängtes ne steht, si quinque hominum milibus locus quaeritur, tamenne patiemini firmari opes? Cic.: si testium studium cum accusatore sociatum est, tamenne isti testes habebuntur? Cic. – II) zu Anfang eines neuen Satzes. In diesem Falle bildet der mit tamen gebildete Satz den————Nachsatz zu einem aus dem Vorhergehenden zu entnehmenden konzessiven Gedanken. Derselbe ist a) entweder wirklich ausgesprochen = doch, jedoch, gleichwohl, accusatus capitis absolvitur; multatur tamen pecuniā = quamvis absolvatur, tamen, Nep. – verstärkt durch sed, verum, et, zB. hi non sunt permolesti; sed tamen insident et urgent, Cic.: horum ille nihil egregie praeter cetera studebat, et tamen omnia haec mediocriter, Ter. – tamen sogar vorausstehend, tamen, contemptus abs te, habui in memoria, Ter. – Wenn die Zeit zugleich berücksichtigt wird, ist es durch doch endlich zu übersetzen, totum percensuit orbem mox ossa requirens; repperit ossa tamen, Ov.: mors eius diu occultata fuit; re tamen cognitā, Iustin. – b) oder er ist aus dem Zusammenhang zu ergänzen, α) in Antworten = und doch, doch auch, Plaut. – β) zu Anfang einer neuen Periode = und doch, gleichwohl, tamen a malitia non discedis, Cic. ep. 9, 19, 1 (zu Anfang eines Briefes). – γ) in Verbindung mit si = doch wenn, wenn anders, wenn nur, oder mit nisi = doch wenn nicht, wenn nur nicht, wenn nicht etwa, aliqua et mihi gratia ponto est: si tamen spuma fui, Ov.: circa me tantum benignitate nimiā modum excessit: nisi quod tamen poëtis mentiri licet, Plin. ep. -
31 immo
даже, nihilo minus, imo magis (1. 6 § 3 D. 3, 5. 1. 4 § 1 D. 40, 7);imo et s. etiam (1. 4 pr. D. 1, 21. 1. 7 § 18. D. 2, 14. 1. 50 D. 41, 1. 1. 227. § 1 D. 50, 16. 1. 23. D. 2, 14); напротив, скорее (1. 47 pr. D. 28. 5. 1. 21 D. 40, 4).
-
32 imo
даже, nihilo minus, imo magis (1. 6 § 3 D. 3, 5. 1. 4 § 1 D. 40, 7);imo et s. etiam (1. 4 pr. D. 1, 21. 1. 7 § 18. D. 2, 14. 1. 50 D. 41, 1. 1. 227. § 1 D. 50, 16. 1. 23. D. 2, 14); напротив, скорее (1. 47 pr. D. 28. 5. 1. 21 D. 40, 4).
-
33 nempe
nempe conj. [nam+-pe].—In an assertion offered as indisputable, certainly, without doubt, assuredly, of course, as everybody knows: quos ego orno? Nempe eos, qui, etc.: Nempe incomposito dixi pede currere versūs Lucili, H.: Nempe omnia haec nunc verba huc redeunt denique, T.: pater est mihi nempe biformis, O.—In a question as to the meaning of something already said, I suppose, you mean, I am to understand: Da. Davus sum, non Oedipus. Si. Nempe ergo aperte vis me loqui? T.: nempe negas ad beate vivendum satis posse virtutem?—In a reply, certainly, obviously, of course: Ch. Nostin hanc? An novi, nempe opinor, T.: Pompei tertius consulatus in quibus actis constitit? Nempe in legibus.—In a concession, certainly, indeed, no doubt: nempe Vir bonus et prudens dici delector, H.: scimus nempe; haeremus nihilo minus.—Ironically, forsooth, to be sure, I suppose: at avus nobilis. Tuditanus nempe ille, etc.: nempe ruberes, Viveret si quis, etc., H.* * *truly, certainly, of course -
34 sī-ve or seu
sī-ve or seu conj, or if (cf. vel si): postulo, sive aequomst, te oro, ut, etc., T.: ut mihi Platonis illud, seu quis dixit alius (i. e. vel si quis), or whoever else said it: Bis denas Italo texamus robore navīs, Seu plurīs complere valent, etc., V.: turdus, Sive aliud privum dabitur tibi, devolet illuc, H.— When, of two or more suppositions, it is indifferent which is true or accepted; in the formula, si... sive, or si... seu, if... or if: Si ista uxor sive amica est, T.: si nocte sive luce, si servus sive liber faxit, L.: si arborum trunci, sive naves essent a barbaris missae, Cs.—In the formula, sive... sive, or seu... seu (poet. also sive... seu, or seu... sive), be it that... or that, if... or if, whether... or: sive retractabis; sive properabis: sive regi sive optimatibus serviant: seu periculi magnitudine seu animi mobilitate inpulsi, S.: Sive deae seu sint dirae volucres, V.—Often more than twice: sive Sulla sive Marius sive uterque sive Octavius sive qui alius... eum detestabilem iudico.—With ellips. of sive in the first clause (poet.): Quo non arbiter Hadriae Maior, tollere seu ponere volt freta, H.—The suppositions are sometimes followed, each by its own conclusion: nam sive timuit, quid ignavius? sive meliorem suam causam fore putavit, quid iniustius?: eos seu dedi placeat, dedere se paratos esse, seu supplicio adfici, daturos poenas, L.—When the second supposition is presented as contrary to the first, it may be introduced, after sive, by sin or si vero: sive sensus exstinguitur... quis me beatior? sin vera sunt, etc.: sive enim abscedant, cui dubium esse quin... sin autem manendum ibi nihilo minus sit, L.: sive enim Zenonem sequare, magnum est efficere... si vero Academiam veterem persequamur, etc.—Correl. with aut or ne (poet.): (saxum) seu turbidus imber Proluit, aut annis solvit sublapsa vetustas, whether... or, V.: Substitit, erravitne viā, seu lassa resedit, Incertum, whether... or, V.—As a simple disjunctive, or: quid perturbatius hoc ab urbe discessu, sive potius turpissimā fugā?: remotis sive omnino missis lictoribus: te rogo... resistas sive etiam occurras negotiis.— Introducing an alternative which is preferred, or rather, or more accurately, or as I should say: eiecto sive emisso iam ex urbe Catilinā, ille arma misit: urbem matri seu novercae relinquit, L.: quam (sagittam) Parthus sive Cydon torsit, V. -
35 communis
com-mūnis ( comoinis, S. C. de Bacch.), e, adj. [con and root mu-, to bind; Sanscr. mav-; cf.: immunis, munus, moenia], that is common to several or to all, common, general, universal, public (opp. proprius, that belongs to one:I.quod commune cum alio est, desinet esse proprium,
Quint. 7, 3, 24; cf. id. 2, 4, 40; 7, 1, 28; 8, 5, 6; 10, 1, 16; 12, 10, 42; 12, 3, 7; v. also the foll.; freq. in all periods and every species of composition); constr. with cum, dat., inter se, or absol.Prop.:B. 1.vetus verbum hoc quidem est: Communia esse amicorum inter se omnia,
Ter. Ad. 5, 3, 18:vinea vulpibus et hominibus,
Varr. R. R. 1, 8, 5:sepulcrum Asiae Europaeque Troja,
Cat. 68, 89:is fit ei cum Roscio communis,
Cic. Rosc. Com. 10, 27; cf.:alterum nobis cum dis, alterum cum beluis commune est,
Sall. C. 1, 2; Nep. Timol. 1, 4.—Esp. freq. in the formula aliquid cum aliquo commune habere:vetustas habet aliquid commune cum multis, amor non habet,
Cic. Fam. 11, 27, 2:cum rerum naturā... quid habere potest commune... gallinaceum fel,
id. Div. 2, 12, 29:controversia. quae communes minime cum aliis quaestiones habet,
Quint. 5, 10, 110:illum... nihil vobiscum commune habentem,
Sen. Const. 15, 2:sciat, se nihil mecum habere commune,
id. Ben. 7, 12, 2:omnia cum amico communia habebit, qui multa cum homine,
id. Ep. 48, 3; 74, 17; id. Q. N. 2, 37, 2: nec habet (pecudum natura) quidquam commune cum caelo, Lact. de Ira Dei, 7, 4; 8, 3; App. de Deo Socr. 13; Varr. R. R. 3, 2, 9; Sen. Contr. 1, 1, 25, B:vitium commune omnium est,
Ter. Ad. 5, 8, 30; cf. Cic. Sen. 11, 35; Lucr. 5, 260; 3, 326; 5, 555:communis imperii (i. e. Romani) fines,
Cic. Balb. 5, 13; cf.libertas,
id. Sest. 1, 1:salus,
id. ib. 6, 15:utilitas,
Nep. Alcib. 4, 6:mors,
natural, Eutr. 7, 8:verba,
i. e. prose, Claud. Epig. 81, 3:jus gentium,
Nep. Them. 7, 4 et saep.: vitae ignarus, ignorant of life, i. e. of the customs of society, Cic. Phil. 2, 4, 7; cf.:sensu caret,
of a sense of propriety, Hor. S. 1, 3, 66 Heind.; cf.:sit in beneficio sensus communis,
Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20; cf.also: communium litterarum et politioris humanitatis expers,
Cic. de Or. 2, 17, 72:communis locus, euphem.,
the lower world, Plaut. Cas. prol. 19; and for a brothel, Sen. Contr. 1, 2, p. 83 Bip.—In plur.:loca,
public places, Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112; id. Fam. 13, 11, 1;but loci, in philos. lang.,
a commonplace, common topic, id. de Or. 3, 27, 106; id. Or. 36, 126; Quint. 2, 1, 9; 2, 1, 11; 5, 1, 3; 5, 12, 15; v. locus.—In gen., plur.:2.ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,
Cic. Off. 1, 7, 20:paucis ostendi gemis et communia laudas,
publicity, Hor. Ep. 1, 20, 4; Ov. M. 13, 271.—In sing.:de communi aliquid consequi,
Dig. 17, 2, 52; so Paul. Sent. 1, 18, § 3:jus communi dividundo,
Cic. Fam. 7, 12, 2; cf. Gai Inst. 4, 42; Dig. 2, 1, 11, § 2 al.—Esp. = to koinon, a community, state: commune Latium, Cinc. ap. Fest. p. 241, 18 Müll.:b.Commune Milyadum,
Cic. Verr. 2, 1, 38, § 95:Siciliae,
id. ib. 2, 2, 46, § 114; 2, 2, 59, § 145;2, 2, 63, § 154: gentis Pelasgae,
Ov. M. 12, 7; cf.:communis Graecia,
id. ib. 13, 199; and: res communis = respublica, Sisenn. ap. Non. p. 522, 17.—In commune.(α).For common use, for all, for a common object, end, advantage, etc.:(β).metuere,
Plaut. As. 2, 2, 20:consulere,
Ter. And. 3, 3, 16; Tac. A. 12, 5:conferre,
Cic. Quint. 3, 12; id. Inv. 2, 3, 8:vocare honores,
i. e. to bestow equally upon patricians and plebeians, Liv. 6, 40, 18:profutura,
Quint. 6, 1, 7:laborare (apes),
id. 5, 11, 24.—Rarely in communi:ponere libertatem,
Tac. A. 13, 27.—In general, generally (in post-Aug. prose):(γ).de jure omni disputandum,
Quint. 7, 1, 49; Plin. 17, 1, 1, § 9; Tac. G. 27; 38; 40 al.—Halves! Sen. Ep. 119, 1; Phaedr. 5, 7, 3.—II.Trop.A.That represents the common sentiment, democratic:B.qui in bello... suo et certorum hominum consilio uteretur, eum magis communem censemus in victoriā futurum fuisse, etc.,
Cic. Fam. 4, 9, 2.—Of manners, accessible, familiar, courteous, condescending, affable (kindr. in sense with comis; hence in MSS. very freq. interchanged with it;C.v. comis): simplicem et communem et consentientem eligi (amicum) par est,
Cic. Lael. 18, 65; so id. Fam. 4, 9, 2:communis infimis, par principibus,
Nep. Att. 3, 1; so Eutr. 8, 5; cf. communitas.— Comp., Suet. Claud. 21 dub. (al. comior).— Sup., Suet. Vesp. 22 dub. (al. comissimus).—T. t.1.In rhet.:2.commune exordium, quod nihilo minus in hanc quam in contrariam partem causae potest convenire,
equally appropriate to either side of a cause, Cic. Inv. 1, 18, 26; cf. Quint. 4, 1, 71; Auct. Her. 1, 7, 11; Cic. de Or. 2, 78, 319.—In gram.: verbum, a common verb, i. e. one that has both an active and passive signification, Gell. 15, 13, 1; Prisc. p. 787 P.: syllaba = anceps, i. e. either long or short, Don. p. 1389 P.; Charis. p. 3 ib.; Diom. p. 423 ib.:1.genus,
of both masculine and feminine gender, Charis. p. 126 ib. et saep.— Hence, Advv.Class. form commū-nĭter, together, in common, jointly, generally (very freq.), Varr. R. R. 2, 10; Cic. Off. 3, 20, 80; id. Rosc. Am. 37, 108; id. N. D. 2, 48, 123; Nep. Pelop. 2, 2; Hor. Ep. 1, 2, 13; Ov. M. 6, 262.—Opp. proprie, Quint. 9, 1, 23;opp. separatim,
Cic. Fam. 13, 12, 1; cf. id. Arch. 12, 32.—* Comp., Diom. p. 480 P.—2.commūnĭtus: deos colere, Varr. ap. Non. p. 510, 5. -
36 comoinis
com-mūnis ( comoinis, S. C. de Bacch.), e, adj. [con and root mu-, to bind; Sanscr. mav-; cf.: immunis, munus, moenia], that is common to several or to all, common, general, universal, public (opp. proprius, that belongs to one:I.quod commune cum alio est, desinet esse proprium,
Quint. 7, 3, 24; cf. id. 2, 4, 40; 7, 1, 28; 8, 5, 6; 10, 1, 16; 12, 10, 42; 12, 3, 7; v. also the foll.; freq. in all periods and every species of composition); constr. with cum, dat., inter se, or absol.Prop.:B. 1.vetus verbum hoc quidem est: Communia esse amicorum inter se omnia,
Ter. Ad. 5, 3, 18:vinea vulpibus et hominibus,
Varr. R. R. 1, 8, 5:sepulcrum Asiae Europaeque Troja,
Cat. 68, 89:is fit ei cum Roscio communis,
Cic. Rosc. Com. 10, 27; cf.:alterum nobis cum dis, alterum cum beluis commune est,
Sall. C. 1, 2; Nep. Timol. 1, 4.—Esp. freq. in the formula aliquid cum aliquo commune habere:vetustas habet aliquid commune cum multis, amor non habet,
Cic. Fam. 11, 27, 2:cum rerum naturā... quid habere potest commune... gallinaceum fel,
id. Div. 2, 12, 29:controversia. quae communes minime cum aliis quaestiones habet,
Quint. 5, 10, 110:illum... nihil vobiscum commune habentem,
Sen. Const. 15, 2:sciat, se nihil mecum habere commune,
id. Ben. 7, 12, 2:omnia cum amico communia habebit, qui multa cum homine,
id. Ep. 48, 3; 74, 17; id. Q. N. 2, 37, 2: nec habet (pecudum natura) quidquam commune cum caelo, Lact. de Ira Dei, 7, 4; 8, 3; App. de Deo Socr. 13; Varr. R. R. 3, 2, 9; Sen. Contr. 1, 1, 25, B:vitium commune omnium est,
Ter. Ad. 5, 8, 30; cf. Cic. Sen. 11, 35; Lucr. 5, 260; 3, 326; 5, 555:communis imperii (i. e. Romani) fines,
Cic. Balb. 5, 13; cf.libertas,
id. Sest. 1, 1:salus,
id. ib. 6, 15:utilitas,
Nep. Alcib. 4, 6:mors,
natural, Eutr. 7, 8:verba,
i. e. prose, Claud. Epig. 81, 3:jus gentium,
Nep. Them. 7, 4 et saep.: vitae ignarus, ignorant of life, i. e. of the customs of society, Cic. Phil. 2, 4, 7; cf.:sensu caret,
of a sense of propriety, Hor. S. 1, 3, 66 Heind.; cf.:sit in beneficio sensus communis,
Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20; cf.also: communium litterarum et politioris humanitatis expers,
Cic. de Or. 2, 17, 72:communis locus, euphem.,
the lower world, Plaut. Cas. prol. 19; and for a brothel, Sen. Contr. 1, 2, p. 83 Bip.—In plur.:loca,
public places, Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112; id. Fam. 13, 11, 1;but loci, in philos. lang.,
a commonplace, common topic, id. de Or. 3, 27, 106; id. Or. 36, 126; Quint. 2, 1, 9; 2, 1, 11; 5, 1, 3; 5, 12, 15; v. locus.—In gen., plur.:2.ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,
Cic. Off. 1, 7, 20:paucis ostendi gemis et communia laudas,
publicity, Hor. Ep. 1, 20, 4; Ov. M. 13, 271.—In sing.:de communi aliquid consequi,
Dig. 17, 2, 52; so Paul. Sent. 1, 18, § 3:jus communi dividundo,
Cic. Fam. 7, 12, 2; cf. Gai Inst. 4, 42; Dig. 2, 1, 11, § 2 al.—Esp. = to koinon, a community, state: commune Latium, Cinc. ap. Fest. p. 241, 18 Müll.:b.Commune Milyadum,
Cic. Verr. 2, 1, 38, § 95:Siciliae,
id. ib. 2, 2, 46, § 114; 2, 2, 59, § 145;2, 2, 63, § 154: gentis Pelasgae,
Ov. M. 12, 7; cf.:communis Graecia,
id. ib. 13, 199; and: res communis = respublica, Sisenn. ap. Non. p. 522, 17.—In commune.(α).For common use, for all, for a common object, end, advantage, etc.:(β).metuere,
Plaut. As. 2, 2, 20:consulere,
Ter. And. 3, 3, 16; Tac. A. 12, 5:conferre,
Cic. Quint. 3, 12; id. Inv. 2, 3, 8:vocare honores,
i. e. to bestow equally upon patricians and plebeians, Liv. 6, 40, 18:profutura,
Quint. 6, 1, 7:laborare (apes),
id. 5, 11, 24.—Rarely in communi:ponere libertatem,
Tac. A. 13, 27.—In general, generally (in post-Aug. prose):(γ).de jure omni disputandum,
Quint. 7, 1, 49; Plin. 17, 1, 1, § 9; Tac. G. 27; 38; 40 al.—Halves! Sen. Ep. 119, 1; Phaedr. 5, 7, 3.—II.Trop.A.That represents the common sentiment, democratic:B.qui in bello... suo et certorum hominum consilio uteretur, eum magis communem censemus in victoriā futurum fuisse, etc.,
Cic. Fam. 4, 9, 2.—Of manners, accessible, familiar, courteous, condescending, affable (kindr. in sense with comis; hence in MSS. very freq. interchanged with it;C.v. comis): simplicem et communem et consentientem eligi (amicum) par est,
Cic. Lael. 18, 65; so id. Fam. 4, 9, 2:communis infimis, par principibus,
Nep. Att. 3, 1; so Eutr. 8, 5; cf. communitas.— Comp., Suet. Claud. 21 dub. (al. comior).— Sup., Suet. Vesp. 22 dub. (al. comissimus).—T. t.1.In rhet.:2.commune exordium, quod nihilo minus in hanc quam in contrariam partem causae potest convenire,
equally appropriate to either side of a cause, Cic. Inv. 1, 18, 26; cf. Quint. 4, 1, 71; Auct. Her. 1, 7, 11; Cic. de Or. 2, 78, 319.—In gram.: verbum, a common verb, i. e. one that has both an active and passive signification, Gell. 15, 13, 1; Prisc. p. 787 P.: syllaba = anceps, i. e. either long or short, Don. p. 1389 P.; Charis. p. 3 ib.; Diom. p. 423 ib.:1.genus,
of both masculine and feminine gender, Charis. p. 126 ib. et saep.— Hence, Advv.Class. form commū-nĭter, together, in common, jointly, generally (very freq.), Varr. R. R. 2, 10; Cic. Off. 3, 20, 80; id. Rosc. Am. 37, 108; id. N. D. 2, 48, 123; Nep. Pelop. 2, 2; Hor. Ep. 1, 2, 13; Ov. M. 6, 262.—Opp. proprie, Quint. 9, 1, 23;opp. separatim,
Cic. Fam. 13, 12, 1; cf. id. Arch. 12, 32.—* Comp., Diom. p. 480 P.—2.commūnĭtus: deos colere, Varr. ap. Non. p. 510, 5. -
37 finis
fīnis, is (abl. regularly fine;I.fini,
Lucr. 1, 978;also fine,
ib. 976;and adverb. fini, ea fini, qua fini,
Cato, R. R. 21, 3; 28, 2; 154; Gell. 1, 3, 30; 7, 3, 29; Dig. 16, 2, 19), m. (f. mostly ante- and post-class. and poet., and only in sing., Att., Caecil., Varr., Sisenn. ap. Non. 205, 6 sq.; Lucr. 1, 107; 551; 555; 561 sq.; cf. Lachm. p. 43; Verg. A. 2, 554; 5, 328; 384; 12, 793 al.;rarely in class. prose,
Cic. Leg. 2, 22, 55; id. Fam. 12, 1, 1; id. Att. 9, 10, 4; Liv. 4, 2, 4 Weissenb. ad loc.; 9, 26, 9; 22, 57, 5; Plin. 30, 10, 24, § 82; 33, 1, 1, § 3; 33, 6, 31, § 98 al.; plur. f. only Varr. L. L. 5, 1, 13; v. Neue, Formenl. 1, 703) [for fidnis, root bhid-, fid-, v. findo; for the suffix, cf.: pa-nis, ig-nis, etc.], a boundary, limit, border, = terminus, horos.Lit.:B.accessit propius et jam ingrediens intra finem ejus loci, quem oleae terminabant, etc.,
Cic. Caecin. 8, 22:fere ad extremum finem provinciae Galliae,
Liv. 40, 16, 5; cf. id. 33, 37, 6:Philaenōn arae, quem locum Aegyptum vorsus finem imperii habuere Carthaginienses,
Sall. J. 19, 3:quem ad finem porrecta ac loca aperta pertinebant, cedentes (hostes) insequi,
as far as, Caes. B. G. 2, 19, 5:quibus venientibus ad finem legatio Veientium obviam fuit,
Liv. 4, 58, 1; cf.:nulla legatio ad finem praesto fuerat,
id. 38, 15, 10; 10, 35, 1:haud procul Argivorum fine positis castris,
id. 28, 5, 5; cf. id. 35, 27, 9 Drak.—In plur.:vicini nostri hic ambigunt de finibus,
Ter. Heaut. 3, 1, 93:nec Mamilia lege singuli, sed ex his tres arbitri fines regemus,
Cic. Leg. 1, 21, 55 (v. rego, I. B.):in finibus Lycaoniae, mihi litterae redditae sunt,
id. Fam. 15, 1, 2: Q. Fabius Labeo arbiter Nolanis et Neapolitanis de finibus a senatu datus... fines [p. 752] terminare, id. Off. 1, 10, 33; cf.:SEX. ATILIVS INTER ATESTINOS ET VEICETINOS FINIS TERMINOSQVE STATVI IVSIT,
Inscr. Orell. 3110:fines proferre, propagare,
Cic. Rep. 3, 12; id. Mur. 9, 22:inter eos fines, quos feci,
Liv. 1, 18, 9:atque hominum finem Gades Calpenque secutus,
Sil. 1, 141.—Transf.1.In plur., borders, and hence territory, land, country enclosed within boundaries:2.propere de finibus suis exercitus deducerent,
Plaut. Am. 1, 1, 60:per agrum Sequanorum iter in Santonum fines facere, qui non longe a Tolosatium finibus absunt,
Caes. B. G. 1, 10, 1; cf.:si suas copias Aedui in fines Bellovacorum introduxerint,
id. ib. 2, 5, 3:civitatum fines incolere,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 8:ego his finibus ejectus sum, quos, etc.,
Sall. J. 14, 8:neque flumen neque mons erat, qui fines eorum discerneret,
id. ib. 79, 3:Multum interest, alienos populare fines an tuos uri exscindive videas,
Liv. 28, 44, 2:veteres nullum animal sacrum in finibus suis esse patiebantur, sed abigebant ad fines deorum, quibus sacrum esset,
where these gods were worshipped, Macr. S. 3, 7, 6.—Fine or fini alicujus rei, up to, as far as, a certain point (very rare):II.matresfamiliae de muro pectoris fine prominentes passis manibus obtestabantur Romanos, ut, etc.,
Caes. B. G. 7, 47, 5 Oud. N. cr. (al. pectore nudo); so,fine inguinum ingrediuntur mare,
Sall. H. Fragm. 3, 38 Gerl. (in Arus. Mess. p. 231 ed. Lind.):fine genūs vestem ritu succincta Dianae,
Ov. M. 10, 536:per mare umbilici fine ingressi, Auct. B. Afr. 85, 1: amphoras nolito implere nimium ansarum infimarum fini,
Cato, R. R. 113, 2: Asiam orientis fine a Macedonibus perdomitam, Justin. 30, 4.Trop., a limit, bound:B.Crassus mihi visus est oratoris facultatem non illius artis terminis, sed ingenii sui finibus, immensis paene, describere,
Cic. de Or. 1, 49, 214; cf.:certos mihi fines terminosque constituam, extra quos egredi non possim,
id. Quint. 10, 35:finem et modum transire,
to go beyond all bounds and measure, id. Off. 1, 29, 102; cf.:transcendere fines Juris,
Lucr. 3, 60:modum aliquem et finem orationi facere,
Cic. Verr. 2, 2, 48, § 118:est modus in rebus, sunt certi denique fines, Quos ultraque citraque nequit consistere rectum,
Hor. S. 1, 1, 106:intra Naturae fines vivere,
id. ib. 50:(dixit) mulierem quinque pueros enixam... eumque esse finem multijugae hominum partionis,
Gell. 10, 2, 1:consulta, quibus sedecim stipendiorum finem expresserant,
term, limit, Tac. A. 1, 78:his finibus luxuriam coercere,
Gell. 2, 24, 15.—Hence, the starting-point in a race:Inde, ubi clara dedit sonitum tuba, finibus omnes Prosiluere suis (of vessels),
Verg. A. 5, 139.—Transf., like telos.1.An end:b.in hoc (aequo judicio) uno denique falsae infamiae finis aliquis atque exitus reperiatur,
Cic. Clu. 3, 7:dicendi finem facere,
id. Sest. 65, 136; cf.:si placet, in hunc diem hactenus... finem disputandi facere,
id. Rep. 2, 44 fin.:scribendi,
id. de Or. 2, 55, 224:maledictis,
Ter. Heaut. prol. 34:injuriis,
Caes. B. G. 1, 33, 1:vitae finem afferre alicui,
Cic. Phil. 6, 1, 2; cf.:quando finem habet motus, vivendi finem habeat necesse est,
id. Rep. 6, 25:finem judiciariae controversiae constituere,
id. Verr. 2, 1, 2, § 5:oratio lecta ad eum finem, quem, etc.,
as far as, id. de Or. 1, 34, 154:ludus repertus, et longorum operum finis,
Hor. A. P. 406:imperium sine fine,
everlasting, Verg. A. 1, 279:pigetque actorum sine fine mihi,
Ov. M. 2, 387:poscens sine fine oscula,
id. ib. 4, 334 al.—Adverb.: ad eum finem, until that:amor bestiarum in educandis custodiendisque iis, quae procreaverunt, usque ad eum finem, dum possint se ipsa defendere,
Cic. N. D. 2, 51, 129:mansit in condicione usque ad eum finem, dum judices rejecti sunt,
id. Verr. 1, 6, 16: quem ad finem, till when? how long? quamdiu furor iste tuus eludet? quem ad finem sese effrenata jactabit audacia? id. Cat. 1, 1, 1:piratam vivum tenuisti: quem ad finem? dum cum imperio fuisti,
id. Verr. 2, 5, 29, § 75; id. Mur. 5, 11; id. Fam. 9, 26, 1; cf.: Lu. Sequere... In. Sequor:sed finem fore quem dicam nescio (i. e. sequendi),
Plaut. Trin. prol. 2.—In partic.(α).The end of life, latter end, death (not till after the Aug. per.):(β).comperit invidiam supremo fine domari,
i. e. after death, Hor. Ep. 2, 11, 12: tu ne quaesieris, quem mihi, quem tibi Finem di dederint, id. C. 1, 11, 2:nec quicquam jam de fine, si fata poscerent, recusans,
Vell. 2, 123, 2; Sen. Ep. 30, 3; Val. Max. 3, 3, 4 ext.:septem a Neronis fine menses sunt,
Tac. H. 1, 37:Augusti,
id. A. 1, 4; 1, 16; 2, 39:voluntarius,
id. ib. 4, 19; 15, 63 et saep.—The end, extremity of an ascending series, i. e. the highest point, greatest degree, summit: sentis credo, me jam diu, quod telos Graeci dicunt, id dicere tum extremum, tum ultimum, tum summum:(γ).licebit etiam finem pro extremo aut ultimo dicere,
Cic. Fin. 3, 7, 26; cf. id. ib. 1, 4, 11; and:ad finem bonorum, quo referuntur et cujus causa sunt facienda omnia,
the chief good, id. Leg. 1, 20, 52:fines bonorum et malorum,
id. Fin. 1, 17, 55; hence the title of Cicero's treatise De Finibus, analog. to the Gr. peri telôn; cf. id. Att. 13, 21, 4, with ib. 19, 4:honorum populi finis est consulatus,
id. Planc. 25, 60:quemque sperandi sibi, eundem bene dicendi finem proponerent,
id. Tusc. 2, 1, 3:duodecim tabulae, finis aequi juris,
Tac. A. 3, 27. —An end, purpose, aim, object (but an end subjectively regarded, as an intention, or design, is propositum, consilium, mens, etc.):(δ).omnes artes habere finem aliquem propositum, ad quem tendunt,
Quint. 2, 17, 22:laudis et gloriae,
id. 8, 3, 11:domus finis est usus,
Cic. Off. 1, 39, 138:officium ejus facultatis videtur esse, dicere apposite ad persuasionem: finis, persuadere dictione,
id. Inv. 1, 5, 6; cf. id. ib. 2, 51, 156; id. Part. Or. 4, 11; id. de Or. 1, 42, 188; 2, 34, 145; Quint. 2, 15, 6:quem finem vel quid summum et ultimum habeat rhetorice,
id. ib. 38:volgaris liberalitas referenda est ad illum Ennii finem, Nihilo minus ipsi lucet, etc.,
Cic. Off. 1, 16, 52:ad finem vitae,
Quint. 2, 17, 41:medicinae,
id. ib. 25; 2, 21, 3.—An intention, design, end in view (very rare; cf. g supra):2.quod ad eum finem memoravimus, ut, etc.,
Tac. A. 14, 64.—In rhet. lang., i. q. finitio and definitio, qs. an explanatory limiting, a definition, explanation (perh. not in Cic., but repeatedly in Quint.):3.dicuntur argumenta ex finitione seu fine,
Quint. 5, 10, 54:est frequentissimus finis, rhetoricen esse vim persuadendi,
id. 2, 15, 3; id. ib. 11 sq.; 4, 4, 3 Spald. N. cr. — -
38 luceo
lūcĕo, xi, 2, v. n. [Sanscr. ruk, to be bright; Gr. luchnos, leukos, amphilukê; Lat. lux, lumen, lucidus, luna; O. H.-Germ. liŏht; Germ. Licht; cf. also illustris], to be light or clear, to shine, beam, glitter (syn.: splendeo, fulgeo).I.Lit.: (lumen) Nihilo minus ipsi lucet, Enn. ap. Cic. Off. 1, 16, 51 (Trag. v. 389 Vahl.): tum candida lumina lucent, id. ap. Fest. p. 228 and 229 Müll. (Ann. v. 157 Vahl.):2.(stella) luce lucebat aliena,
Cic. Rep. 4, 16, 16:dum meus assiduo luceat igne focus,
Tib. 1, 1, 6:lucet igne rogus,
Ov. H. 11, 104:rara per occultos lucebat semita calles,
Verg. A. 9, 383:lucet via longo Ordine flammarum,
id. ib. 11, 143; cf. Prop. 2, 14 (3, 6), 17:interior caeli qua semita lucet,
Stat. Th. 9, 641:(luminaria) lucent in firmamento caeli,
Vulg. Gen. 1, 15:niveo lucet in ore rubor,
Ov. Am. 3, 3, 6:lucent oculi,
id. M. 1, 239; Val. Fl. 6, 492:cinis in multam noctem pertinaciter luxit,
Suet. Tib. 74:virgatis lucent sagulis (sc. Galli),
glitter, Verg. A. 8, 660:taedā lucebis in illa,
i. e. shall burn, Juv. 1, 155:non amplius erit sol ad lucendum,
Vulg. Isa. 60, 19.—In the part. pres.:e rosea sol alte lampade lucens,
Lucr. 5, 610; so,globus lunae,
Verg. A. 6, 725:faces,
Ov. F. 3, 270:sedebat In solio Phoebus claris lucente smaragdis,
id. M. 2, 24:lucerna lucens in caliginoso loco,
Vulg. 2 Pet. 1, 19.— Poet., with acc.:huic lucebis novae nuptae facem,
will light her home with a torch, Plaut. Cas. 1, 30: tute tibi puer es;lautus luces cereum,
id. Curc. 1, 1, 9.—Of the day, daylight, etc., to appear, dawn, become light:(β).an umquam lucebit in orbe ille dies,
Sil. 16, 91:lucente jam die,
Amm. 21, 15, 2.—Esp., impers.: lucet, lucebat, etc., it is (was) light, it is (was) day, it is dawning:B.priusquam lucet, adsunt,
Plaut. Mil. 3, 1, 115:si lucet lucet: lucet autem, lucet igitur,
Cic. Ac. 2, 30, 96:si judicatum erit meridie non lucere,
id. Att. 1, 1, 1:nondum lucebat,
id. Rosc. Am. 34, 97:nec satis lucebat: cum autem luceret, etc.,
id. Att. 16, 13, a, 1:ubi lucere coepisset,
id. Div. 1, 23, 47: expergiscere: lucet hoc, it is light, it is day there (in the sky), Plaut. Mil. 2, 2, 63:hoc... luce lucebit,
id. Curc. 1, 3, 26. —Transf., to shine or show through, to be discernible, visible ( poet.):II.si qua Arabio lucet bombyce puella,
Prop. 2, 2, 25 (2, 3, 15):femineum lucet sic per bombycina corpus,
Mart. 8, 68, 7:vitalia lucent,
are uncovered, Stat. Th. 8, 525.—Trop., to shine forth, to be conspicuous, apparent, clear, evident:nunc imperii nostri splendor illis gentibus lucet,
Cic. Imp. Pomp. 14, 41:mea officia et studia, quae parum antea luxerunt,
id. Att. 3, 15, 4:cum res ipsa tot, tam claris argumentis luceat,
id. Mil. 23, 61:virtus lucet in tenebris,
id. Sest. 28, 60:tota oratio lucet,
Quint. 8, 5, 29; 9, 1, 19.—Hence, lūcens, entis, P. a., shining, bright, conspicuous: lucentior usus, Mall. Theod. de Metr. 9, 7. -
39 sive
sīve (old orthog. SEIVE, Tab. Bantin. l. 6; and hence, by apocope, like neu, from neve, NEIVE). seu (the latter form very rare in Cic.; more freq. in Cæs.; as freq. as sive in the poets), conj. [si-ve], a disjunctive conditional particle, or if = vel si.I.Put once, preserving the conditional signif. of the si (cf., on the other hand, infra, II. B. 2.).A.After a preceding si (mostly ante-class.): si vivimus sive morimur, Enn. ap. Prisc. p. 880 P. (Ann. v. 384 Vahl.):B.si media nox est, sive est prima vespera,
Plaut. Curc. 1, 1, 4:si ista uxor sive amica est,
Ter. And. 1, 3, 11: si nocte sive luce, si servus sive liber faxit, Rogat. ap. Liv. 22, 10:si arborum trunci, sive naves essent a barbaris missae,
Caes. B. G. 4, 17 fin.:si ego volo seu nolo,
Plaut. Cist. 3, 14:si movero me, seu secari sensero,
id. Merc. 2, 2, 40:si speras... seu tibi confidis, etc.,
id. Rud. 3, 2, 19; Val. Fl. 1, 837:si te, etc.... sive haec, etc.... seu, etc.,
Ter. And. 1, 5, 58.—Without a preceding si (rare):II.dehinc postulo, sive aequom'st, te oro, ut, etc.,
Ter. And. 1, 2, 19 (for which:peto a te, vel si pateris, oro,
Cic. Fam. 9, 13, 3):bis denas Italo texamus robore naves, Seu plures complere valent, etc.,
Verg. A. 11, 327:me seu corpus spoliatum lumine mavis, Redde meis,
id. ib. 12, 935; cf.:haec pars dialectica, sive illam dicere malumus disputatricem,
Quint. 12, 2, 13:turdus, Sive aliud privum dabitur tibi, devolet illuc,
Hor. S. 2, 5, 11; cf. id. C. 1, 6, 19.—Repeated, with a disjunctive sense predominant.A.Connecting words or phrases in the same construction. or conditional clauses which have the same predicate: sive (seu)... sive (seu) (in good prose, esp. in Cic., usually sive... sive; in Cæs. often seu... seu; after the Aug. period often sive... seu, or seu... [p. 1714] sive); prop. if this or if that be the case, placing the counter propositions on an equality, be it that... or that; if... or if; whether... or, i. e. in either case (the predominant use and signif. in prose and poetry).1.In gen.:2.qui improbus est, sive subbibit, sive adeo caret temeto, tamen ab ingenio est improbus,
Plaut. Truc. 4, 3, 59; so,sive... sive etiam,
Cic. Tusc. 4, 3, 6; Caes. B. C. 1, 27:sive quid mecum ipse cogito, sive quid aut scribo aut lego,
Cic. Leg. 2, 1, 1:sive eum ex paludibus elicere sive obsidione premere posset,
Caes. B. G. 7, 32:sive regi sive optimatibus serviant,
Cic. Rep. 1, 35, 55:ex quo exardescit sive amor sive amicitia,
id. Lael. 27, 100:sive tu medicum adhibueris, sive non adhibueris,
id. Fat. 12 fin.; cf. id. Fam. 12, 2, 3:sive sub incertas Zephyris mutantibus umbras, Sive antro potius succedimus,
Verg. E. 5, 5:seu recte, seu pervorse facta sunt, Egomet fecisse confiteor,
Plaut. Trin. 1, 2, 146; Caes. B. C. 3, 61:facilem esse rem, seu maneant, seu proficiscantur,
id. B. G. 5, 31; 5, 51; 7, 36; 7, 89; id. B. C. 3, 79; Sall. C. 49, 4; id. J. 103, 2; Verg. G. 3, 49; 4, 25; 4, 33; id. A. 2, 62; 6, 881 al.:quantitas plerumque eidem subjacet, seu modi est seu numeri,
Quint. 7, 4, 41:sive dolo, seu jam Trojae sic fata ferebant,
Verg. A. 2, 34:sive deae seu sint dirae volucres,
id. ib. 3, 262; 4, 240; 7, 199; Liv. 10, 14; Quint. 1, 5, 18; 1, 5, 35; 1, 5, 41; 2, 1, 11;12, 10, 26: seu magni superas jam saxa Timavi, Sive oram Illyrici legis aequoris,
Verg. E. 8, 6; so,seu... sive,
id. A. 1, 218; 10, 109; 11, 528; Ov. M. 4, 321; 4, 639; 15, 324 al. (In Cæs. B. C. 2, 27, the MSS. vary between seu... sive and sive... sive.)—Repeated several times:3.sive ancillam sive servum sive uxorem sive adulterum, Seu patrem sive avum videbo,
Plaut. Am. 4, 5, 15 sq.; cf. id. ib. prol. 69 sq.; and id. Merc. 2, 2, 35:quibus (Cimmeriis) aspectum solis sive deus aliquis sive natura ademerat, sive loci situs,
Cic. Ac. 2, 19, 61: seu furor est: habeo, quae carmine sanet et herbis; Sive aliquis nocuit: magico lustrabere ritu;Ira deum sive est: sacris placabimus iram,
Ov. M. 10, 397 et saep. —With a corresp. si: sive tu vatem, sive tu omen audieris; sive immolaris, sive avem aspexeris;B.si Chaldaeum, si haruspicem videris, si fulserit, etc.,
Cic. Div. 2, 72, 149.—Connecting complete conditional sentences, each with its own conclusion, but always implying that the alternative conclusions are alike steps in the general argument, if, on the one hand... if, on the other, if... but if:2.nam sive timuit, quid ignavius? sive meliorem suam causam fore putavit, quid injustius?
Cic. Att. 8, 9, 3: sive enim ad sapientiam perveniri potest, non paranda nobis solum ea, sed fruenda etiam est;sive hoc difficile est, tamen nec modus est ullus investigandi, etc.,
id. Fin. 1, 1, 3:eis sive creditur, creditur hoc ipsum quod nos arguimus, sive fides non habetur, de adversarii testium fide derogatur,
id. Caec. 1, 3; id. Tusc. 1, 18, 42:ut sive abstinuisset Epiro, integra sibi omnia essent: sive venisset, sic quoque spes veniae foret,
Liv. 36, 6, 6 sq.; 36, 16, 10; 38, 3, 10;37, 15, 2: eos seu dedi placeat, dedere se paratos esse, seu supplicio adfici, daturos poenas,
id. 7, 20, 7; 27, 14, 1; 30, 40, 7.—Instead of sive as a correl., sin or si vero is sometimes found:3.sive sensus exstinguitur... quis me beatior? sin vera sunt quae dicuntur, migrationem esse, etc.,
Cic. Tusc. 1, 41, 97 sq.:sive enim Zenonem sequare, magnum est efficere... si vero Academiam veterem persequamur, etc.,
id. Ac. 1, 2, 7: sive enim abscedant, cui dubium esse quin, etc.;sin autem manendum ibi nihilo minus sit,
Liv. 37, 15, 2.—In this use *C.si... sive is found once: si omnes atomi declinabunt, nullae umquam cohaerescent, sive aliae declinabunt, aliae suo nutu recte ferentur, primum, etc.,
Cic. Fin. 1, 6, 20 B. and K.; cf.: si... sive in one sentence, I. A. supra; and v. Madv. ad Cic. Fin. p. 45.—On account of the predominant disjunctive sense,1.In the poets and in post-Aug. prose, instead of one sive, sometimes aut, vel, or one of the interrogative particles ne or an is used:2.(saxum) seu turbidus imber Proluit, aut annis solvit sublapsa vetustas,
Verg. A. 12, 685:sive... sive... vel, etc.,
Flor. 4, 2, 79: misero conjux, fatone erepta Creusa Substitit, erravitne viā, seu lassa resedit, Incertum, Verg. A. 2, 739:sive fatali vecordiā an, etc.,
Tac. A. 11, 26; so,sive... seu... an,
id. ib. 14, 59.—Sometimes also sive stands alone in a purely disjunctive sense, = vel (in Cicero only in the phrases sive quis, sive potius, sive etiam):ut mihi Platonis illud, seu quis dixit alius, perelegans esse videatur,
or whoever else said it, Cic. Rep. 1, 17, 29:quid perturbatius hoc ab urbe discessu, sive potius turpissimā fugā?
id. Att. 8, 3, 3:te primum rogo, ut (animum) erigas ac resistas, sive etiam ultro occurras negotiis,
id. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4:Aristarchus et aetate nostrā Palaemon vocabulum, sive appellationem, nomini subjecerunt,
Quint. 1, 4, 20:delectandi sive conciliandi officium,
id. 12, 10, 59:miracula visa sive ex metu credita,
Tac. A. 2, 24:proelium sive naufragium,
Just. 2, 9, 20:Romana bella sive Asiana,
id. 38, 3, 10. -
40 secus
1.sĕcus, n. indecl., v. sexus.2. I.Adj. [root seq- or secof sequor, q. v.], only comp. sĕquĭor, us, ōris, inferior, lower, worse (only post-class.; cf. Weissenb. ad Liv. 2, 37, 3):II.in sequiorem sexum,
App. M. 7, p. 192, 7:sexus sequioris fetus,
id. ib. 10, p. 249, 33;8, p. 206, 7: vitae sequioris,
Dig. 2, 15, 8, § 11:fortuna sequior,
Amm. 18, 6, 6.—Adv. (prop., following, later in rank or order, i. e. less than something mentioned before; hence, in gen.), otherwise, differently, not so; and esp. freq. with a negative (per litoten), not otherwise, i. e. even so, just so (opp. always to what is right, correct, or proper, not to what is wrong; cf. Krebs, Antibarb. p. 1056 sq.; for comp. forms, v. I. B. infra).A.Posit. (freq. and class.;(β).syn. aliter): si illuc, quod volumus, eveniet, gaudebimus: Sin secus, patiemur animis aequis,
Plaut. Cas. 2, 6, 25:si bonus est, obnoxius sum: sin secus est, faciam, uti jubes,
id. Trin. 4, 3, 57:oratorum genera esse dicuntur tamquam poëtarum. Id secus est,
Cic. Opt. Gen. 1, 1; id. Rep. 1, 19, 32; cf. id. Att. 4, 17, 1:(ille est) quem dudum dixi. Hoc si secus reperies, etc.,
Plaut. Capt. 3, 4, 92:videsne, quod paulo ante secus tibi videbatur,
Cic. Rep. 1, 17, 26: magnum mehercule hominem, nemo dicet secus;sed, etc.,
id. Brut. 85, 293:quod si ita esset... ad amicitiam esset aptissimus: quod longe secus est,
id. Lael. 9, 29:omnia longe secus,
id. Part. 5, 15:videtote, quanto secus ego fecerim, Cato ap. Charis, p. 192 P.: nobis aliter videtur: recte secusne, postea,
whether rightly or not, right or wrong, Cic. Fin. 3, 13, 44:recte an secus,
id. Pis. 28, 68; cf.:honestis an secus amicis uteretur,
Tac. A. 13, 6 fin.:pro bene aut secus consulto,
for good or ill, Liv. 7, 6; cf.:prout bene ac (al. aut) secus cessit,
Plin. Pan. 44, 8:prout opportune proprieque aut secus collocata sunt (verba),
Quint. 10, 2, 13:(artes) utiles aut secus,
id. 2, 20, 1 et saep.—With quam or atque: secus aetatem agerem, quam illi egissent, Cato ap. Charis, p. 195 P.; Ter. Phorm. 2, 3, 91:b.ne quid fiat secus quam volumus quamque oportet,
Cic. Att. 6, 2, 2:eadem sunt membra in utriusque disputatione, sed paulo secus a me atque ab illo partita,
id. de Or. 3, 30, 119.—Non (nec) secus or haud secus (the latter not in Cic.), not otherwise, i. e. even so, just so:(β).educavit (eam) magna industria, Quasi si esset ex se nata, non multo secus,
Plaut. Cas. prol. 46; cf.:fit obviam Clodio hora fere undecima aut non multo secus,
Cic. Mil. 10, 29:quod non multo secus fieret,
id. Fam. 4, 9, 2:bibitur, estur, quasi in popinā, haud secus,
Plaut. Poen. 4, 2, 13:ita jam quasi canes, haud secus, circumstabant navem,
id. Trin. 4, 1, 16:veluti qui anguem pressit, etc....Haud secus Androgeos visu tremefactus abibat,
Verg. A. 2, 382:aequam memento rebus in arduis Servare mentem, non secus in bonis,
Hor. C. 2, 3, 2:qualis in arvis movet arma leo,...Haud secus gliscit violentia Turno,
Verg. A. 12, 9:nec secus apud principem ad mortem aguntur,
Tac. A. 6, 10 et saep.— With gen.:alaeque et auxilia cohortium neque multo secus in iis virium,
Tac. A. 4, 5 fin. —In negative questions:dedistine ei gladium, qui se occideret?...Quid secus est aut quid interest, dare te argentum, etc.,
Plaut. Trin. 1, 2, 93.—With ac or quam (the latter not in Cic.: non secus ac = non aliter ac; but: non secus quam = non minus quam, Zumpt ad Cic. Mur. 4, 10; cf.2.infra): numquam secus Habui illam, ac si ex me esset nata,
Ter. Hec. 2, 3, 5:itaque illud quod dixi, non dixi secus ac sentiebam,
Cic. de Or. 2, 6, 24; so,non secus ac,
id. Mur. 4, 10; id. Planc. 1, 3; id. Fam. 3, 5, 4; Hor. A. P. 149; Ov. M. 15, 180 al.:haud secus ac,
Sall. J. 79, 6; Verg. A. 3, 236 al.:accepit ad sese, haud secus quam si ex se simus natae,
Plaut. Rud. 2, 3, 79; so,haud secus quam,
Liv. 5, 36; 5, 41; 8, 8; 8, 9 et saep.; Ov. M. 12, 102 al.; Curt. 3, 2, 1; 8, 1, 21; 8, 11, 17:non secus quam,
Ov. M. 2, 727; 12, 480:nec secus quam,
Plaut. Am. 5, 1, 26; id. Capt. 2, 2, 23; 2, 3, 68: ne [p. 1657] secus quam, Tac. A. 4, 8.—In the poets freq. non (haud) secus ac, for introducing a comparison:non secus ac patriis acer Roma-nus in armis, etc.,
Verg. G. 3, 346:non secus ac,
id. A. 8, 243; 10, 272; 12, 856; Ov. M. 8, 162:non secus atque,
Verg. A. 8, 391:haud secus atque,
id. ib. 11, 456; Ov. M. 9, 40; cf. also without ac:non secus in jugis stupet Evias,
Hor. C. 3, 25, 8.—Pregn., otherwise than as it should be, or, than is wished, i. e. not well, ill, badly (rare but class.):B.magna consolatio est, cum recordare, etiam si secus acciderit, te, etc.,
Cic. Fam. 6, 21, 2:ea ipsa...secus ab eo in me ipsum facta esse,
id. Att. 9, 9, 1:cum in alterā re causa nihil esset quin secus judicaret ipse de se,
id. Quint. 9, 32:cadere,
Tac. A. 2, 80; 6, 22: prius omnia pati decrevit;quam bellum sumere, quia temptatum antea secus cesserat,
Sall. J. 20, 5:quod ubi secus procedit,
id. ib. 25, 10:Quintus frater purgat se multum per litteras et affirmat nihil a se cuiquam de te secus esse dictum,
Cic. Att. 1, 19, 11:loqui de aliquo (just before, irreligiose),
Tac. A. 2, 50:scribere de aliquo,
Liv. 8, 33, 15:existimare de aliquo,
Cic. Clu. 44, 124; id. Fam. 3, 6, 6.—Comp. in four forms, which are often confused in MSS. and edd.; sĕquĭus, but with negatives or quo, eo, nihilo, etc., usu. sētĭus, less correctly sē-cĭus; also (ante-class.) sectĭus, Plaut. ap. Gell. 18, 94; id. Trin. 1, 2, 93 Ritschl (v. on the authorities for these forms, Neue, Formenl. 2, 691 sq.): nisi inpediret ingeni inbecillitas Metusque me, quo setius me colligam, so that I cannot (syn.:b.quo minus), Afran. ap. Charis, p. 195 (Com. Rel. v. 291 Rib.): impedimento est, quo setius lex feratur,
Auct. Her. 1, 12, 21:quoniam in eo consistit, melius an sequius terrae mandaverit pater familias pecuniam,
Col. 3, 4, 3:invitus, quod sequius sit, de meis civibus loquor,
Liv. 2, 37, 3.—Non (haud) setius:(β).instat non setius ac rotat ensem,
none the less, just as much, Verg. A. 9, 441; so,non setius,
id. G. 3, 367:nec setius,
id. ib. 2, 277:haud setius,
id. A. 7, 781:si servus meus esses, nihilo setius Mihi obsequiosus semper fuisti,
no less, just as, Plaut. Capt. 2, 3, 57:nihilo setius,
nevertheless, Ter. And. 3, 2, 27; cf. Caes. B. G. 1, 49; so,nihilo setius,
id. ib. 4, 17; id. B. C. 3, 26; Suet. Vesp. 6; Nep. Con. 2, 4; cf.:nihilo tamen setius,
Caes. B. G. 5, 4; 5, 7:tamen nihilo setius,
Nep. Att. 22, 3:nec hōc setius,
Lucr. 6, 315:nec eo setius,
Suet. Caes. 8; id. Ner. 24; 42; id. Vit. 10; id. Dom. 12; id. Gram. 20; Nep. Milt. 2, 3:nec tamen eo setius,
Suet. Dom. 2.—With quam:2.haec nihilo mihi esse videntur sectius quam somnia,
Plaut. Men. 5, 7, 57.—In negative questions:quid fecimus? quid diximus tibi sequius quam velles?
Plaut. Aul. 3, 2, 22.—Pregn. (v. supra, I. A. 2.), ill, badly:III.sed memet moror, cum hoc ago setius,
Plaut. Cist. 4, 2, 24: sin, id quod non spero, ratio talis sequius ceciderit, Afran. ap. Charis. p. 195 P. (Com. Rel. p. 291 Rib.):vereor ne homines de me sequius loquantur,
Sen. Ben. 6, 42, 2.—Prep. with acc. (anteclass. and late Lat.), by, beside, along, on:B. 3.id quod vulgus usurpat Secus illum sedi, hoc est secundum illum, et novum et sordidum est,
Charis. p. 61 P.:dextra sinistra foramina utrimque secus laminas,
Cato, R. R. 21, 2: ut quae secus mare essent locis regnaret, Enn. ap. Lact. 1, 11, 34:SECVS VIAM,
Inscr. Orell. 3688 (but in Quint. 8, 2, 20; Plin. 24, 15, 85, § 135, the best MSS. have secundum):SECVS CONIVGEM,
Inscr. Grut. 806, 5:secus viam,
Vulg. Tob. 11, 5:secus mare,
id. Matt. 13, 1 et saep.—Affixed to a pron., = side: altrinsecus, on the other side: utrinsecus, on both sides: circumsecus, on all sides, round about.
См. также в других словарях:
ce — Ce, Est un pronom neutre et demonstratif proprement de la premiere personne, Hoc, On le trouve aussi employé és seconde et troisiéme personnes, Istud, Illud, au 3. livr. d Ama. chap. 6. Dequoy Amadis fut tresaise, et s enquit comme il avoit ce… … Thresor de la langue françoyse
Legio X Gemina — Escudo de la Legio X Gemina a principios del siglo V, según la Notitia Dignitatum occ. Activa Desde el 70 a. C. hasta el siglo V … Wikipedia Español
Johann Florenz Rivinus — (auch: Johann Florentz Rivinus; (* 27. Juli 1681 in Leipzig; † 31. Dezember 1755 ebenda) war ein deutscher Rechtswissenschaftler. Inhaltsverzeichnis … Deutsch Wikipedia
ORATOR — pro Legato, apud Iurisconsultos in l. Iul. ff. de vi publ. Accursius Doctores Artium intelligit, qui a Graecis Rhetores vocantur, Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. Apud Salvian. Ep. 8. Orator est, qui Deum orat seu precatur. Sic Ioh. de Garlandia in… … Hofmann J. Lexicon universale
Латинский — Post eius mortem nihilo minus Helvetii id, quod constituerant facere conantur, ut e finibus suis exeant. Ubi iam se ad eam rem paratos esse arbitrati sunt, oppida sua omnia, numero ad duodecim, vicos ad quadringentos, reliqua privata aedificia… … Определитель языков мира по письменностям
Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire A B … … Wikipédia en Français
KABBALAH — This entry is arranged according to the following outline: introduction general notes terms used for kabbalah the historical development of the kabbalah the early beginnings of mysticism and esotericism apocalyptic esotericism and merkabah… … Encyclopedia of Judaism
Check Wikipedia — Wikiproyecto:Check Wikipedia Saltar a navegación, búsqueda Esta página contiene de forma consciente fallos ortográficos. Los bots no deben intentar corregirlos. Atajo PR:CWPR:CW … Wikipedia Español
RYSVICUM i. e. RYSWYK — RYSVICUM, i. e. RYSWYK pagus celebris, et peramoenus Hollandiae, suburbanus Hagae Comitum, Potentissimi, Augustissimi, Felicissini, Serenissimi VILHELMI III. Magnae Britanniae Regis, Castro sumptuosissimo, magnificentissimo nobilitatus; in cuius… … Hofmann J. Lexicon universale
moins — Moins, Minus. Trois fois moins ce champ la rend que tu n as semé, Tribus tantis ager ille minus reddit, quam obseueris. Moins cela. En monstrant quelque festu ou autre chose de neant, Reddet tibi cito. M. istoc vilius. Moins long temps, Minus diu … Thresor de la langue françoyse
Zbigniew Rybczyński — (born January 27 1949) is an Academy Award winning Polish filmmaker who has won numerous prestigious industry awards both in the United States and internationally. He was also a teacher of cinematography, and digital cinematography. Currently he… … Wikipedia
