Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

mortuum+esse

  • 41 uro

    ūro, ūssī, ūstum, ere ( statt *euso, vgl. altind. уšati, brennt, ušţa-ḥ, gebrannt = lat. ustus, griech. ε ω, ich senge, Aor. εύσαι), brennen, verbrennen, I) eig. u. übtr.: A) eig.: 1) im allg.: calidum hoc est: etsi procul est urit male, Plaut.: uri calore, Cic.: uri se patiuntur Indi, lassen sich von der Sonnenhitze brennen, Cic.: (sacer ignis) urit, corpore serpens, quamcumque arripuit partem, Lucr.: calx urit, hitzt (als Arznei genommen), Plin. – zona usta, die heiße Zone, Macr. – Partic. subst., a) ūsta, ae, f., der gebrannte Ocker, Vitr. 7, 11, 2. – b) ūstī, ōrum, m., Gebrannte, Verbrannte, durch Feuer usw. Verwundete, Plin.: a sole usti, Plin. – 2) insbes.: a) als mediz. t.t., brennen = mit Feuer behandeln, nos et urimur et secamur, Salv.: in corpore si quid eiusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur, Cic.: si uri non potest vulnus, Cels.: quotios quid ustum est, Cels. – b) als t.t. der Malerei, α) enkaustisch malen, tabulam coloribus, Ov. fast. 3, 831. – β) enkaustisch auftragen, einbrennen, picta coloribus ustis puppis, Ov. fast. 4, 275. – c) verbrennen, brennend verzehren, verheeren, α) übh.: hominem mortuum, Cic.: agros, Liv.: urbes hostium, Tac.: naves, Hor.: terram urere, vicos exscindere, Curt.: ignis urit domos, Hor.: arbos uritur, Ov.: ut summum periculum esset, ne Appio suae aedes urerentur (in Brand geraten möchten),
    ————
    Cic.: sexus infirmus uri se perpetitur, Lact. (vgl. Bünem. Lact. 5, 13, 14): absol., urendo populandoque gesserunt beela, durch Sengen u. Brennen, Liv. 7, 22, 4. – β) als Feuerungs- od. Leuchtmaterial brennen, verbrennen, picem et ceras et cetera alimenta flammae, Ov.: odoratam nocturna in lumina cedrum, Verg.: in usum nocturni luminis uri (von den Christen), Tac.
    B) übtr.: 1) austrocknen, ausdörren, versengen, brennen, brennend schmerzen, (cicer) urit solum, Plin.: urit lini seges campum, Verg.: fimum suillum urit vineas, Plin.: terras, solum, Ov.: sitis urit herbas, Ov.: sitis guttur od. fauces urit, Ov.: nec febribus uror anhelis, Ov.: dysenteria si urit, Plin. – 2) durch allzustarke Reibung brennen, reiben, abreiben, wund machen, ea (terebra) excavat, non urit, Colum.: calceus... si minor, uret, Hor.: si te forte meae gravis uret sarcina chartae, Hor.: lorica urit lacertos, Prop.: cum aculeus sagittae aut glandis abditae introrsus tenui vulnere in speciem urit, Liv. – 3) v. Kälte, Frost usw., versengen, verletzen, iis, quae frigus usserit, remedio sunt, Frostschäden, Plin.: ustus ab assiduo frigore Pontus, Ov.: nec nova per g lidas herba sit usta nives, Ov.: Scythae continuis frigoribus uruntur, haben zu leiden vom usw., Iustin.
    II) bildl.: A) entzünden, entflammen, a) im üblen Sinne, v. einer Leidenschaft oder einer die Leiden-
    ————
    schaft erregenden Person oder Sache, entflammen, martern, verzehren, Paffiv uri = entbrannt sein, brennen, glühen, verzehrt werden, amor urit me, Verg.: Daphnis me malus urit, Verg.: uritur infelix Dido, Verg.: quid in hospite ureris? bist du entbrannt für den G., Ov.: urit me Glycerae nitor, urit prava protervitas, Hor.: uror, seu tibi etc., Hor.: omnia haec mala, quibus uror torreor vexor, Arnob.: meum iecur urere bilis, Hor.: urit enim fulgore suo, erfüllt mit Neid, Hor.: quod urit invidiam, den Neid zur Marter macht, Liv. – uro hominem, ich ärgere ihn, Ter.; vgl. id nunc his cerebrum uritur, me esse etc., das ärgert sie, daß ich usw., Plaut. – b) im guten Sinne, zur Nachahmung entflammen, alqm avorum laudibus, Val. Flacc. 1, 446.
    B) beunruhigen, drücken, beschweren, belästigen, belästigend heimsuchen, eos bellum Romanum urebat, Liv.: quo (bello) Italia urebatur, Liv.: Aetolos dies noctesque assiduo labore urente, Liv.: populum gravis urebat infesto mari annona, Vell.: pestilentia urens simul urbem atque agrs, Liv.: quidam in quaslibet aures quidquid illos urit (was sie drückt) exonerant, Sen.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > uro

  • 42 somniō

        somniō āvī, ātus, āre    [somnium], to dream: neque ulla (nox) est quā non somniemus: num ille somniat Ea quae vigilans voluit? sees in a dream, T.: Me somnies, T.: med esse mortuum: se peperisse: causa de illo somniandi.— To dream, think idly, imagine: portenta non disserentium philosophorum sed somniantium: Troianum somniaveram, I had vaguely in mind: tu de Psaltriā me somnias Agere, T.
    * * *
    somniare, somniavi, somniatus V
    dream; dream of or see in a dream

    Latin-English dictionary > somniō

  • 43 aestimo

    aestĭmo (arch. aestŭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [from aes, with the termination -tumo, which also appears in autumo; cf.: legitumus, finitumus, maritumus; later, legitimus, finitimus, maritimus; compare the Goth. aistjan, to estimate].
    I.
    To determine or estimate the extrinsic ( money) value of a thing, to value, rate, appraise; constr. with gen. or abl. (v. of price, Zumpt. §§

    444 and 456): domum emit prope dimidio carius quam aestimabat,

    Cic. Dom. 44:

    frumentum III denariis,

    id. Verr. 2, 3, 92:

    aliquid tenuissime,

    id. ib. 2, 4, 16:

    prata magno,

    id. Par. 6, 3:

    perfecit (Aratus) aestimandis possessionibus, ut, etc.,

    id. Off. 2, 23, 82; hence, litem alicui or alicujus, to estimate the value of an object in question, and thus determine how much the convicted person shall pay, to estimate or assess the damages; cf. Ascon. ad Cic. Verr. 1, 13, 38, and Beier ad Cic. Oratt. Fragm. Exc. IV. p. 265; Cic. Verr. l. l.—
    II.
    Trop., to estimate the intrinsic ( moral) worth of a thing, to weigh, value, hold, etc. (while existimare, as a consequence of aestimare, signifies to judge a thing in any way after estimating its value: ex pretio rei judicare; cf. Burm. ad Phaedr. 3, 4; Herz. ad Caes. B. G. 2, 17; Corte and Kritz ad Sall. C. 8, 2; Gronov. ad Liv. 4, 41; 34, 2; and aestimator).— Constr.
    (α).
    That which serves as a standard by which a thing is estimated with ex or the abl.:

    vulgus ex veritate pauca, ex opinione multa aestimant,

    Cic. Rosc. Com. 10:

    aliquem ex artificio comico,

    id. ib.:

    cum in Aquitaniam pervenisset, quae pars, ex tertiā parte Galliae est aestimanda, etc.,

    i. e. is to be reckoned as a third part, Caes. B. G. 3, 20:

    amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo,

    Sall. C. 10, 5.—With simple abl.:

    virtutem annis,

    Hor. Ep. 2, 1, 48: aliquid vitā, to measure a thing by life, i. e. to hold it as dear as life, Curt. 5, 5:

    nec Macedonas veteri famā, sed praesentibus viribus aestimandos,

    Just. 30, 4.—
    (β).
    The value attached to a thing in estimating it, in the gen. or abl. pretii (cf. I.); poet. also with acc. nihil:

    auctoritatem alicujus magni,

    Cic. Att. 7, 15: quod non minoris aestimamus quam quemlibet triumphum, Nep. Cat. 1:

    aliquid unius assis,

    Cat. 5, 2:

    aliquid permagno,

    Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13:

    non magno,

    id. Fin. 3, 3, 11; so id. Tusc. 3, 4, 8:

    non nihilo aestimandum,

    id. Fin. 4, 23, 62:

    magno te aestimaturum,

    Liv. 40, 55:

    magno aestimantibus se,

    id. 40, 41. And with definite numerals which give the price-current for which a thing may be had; cf. Zumpt. § 456; Sall. Fragm. p. 974 Corte:

    denis in diem assibus animam et corpus aestimari,

    Tac. A. 1, 17:

    emori nolo, sed me esse mortuum nihil aestimo,

    Cic. Tusc. 1, 8, 15.—
    (γ).
    Among the histt. with a rel. clause.:

    aestimantibus, quanta futuri spe tam magna tacuisset,

    Tac. Agr. 18 fin.:

    quantopere dilectus sit, facile est aestimare,

    Suet. Aug. 57 (but in Sall. J. 31, 19, the correct read. is existumabitis, Dietsch).

    Lewis & Short latin dictionary > aestimo

  • 44 aestumo

    aestĭmo (arch. aestŭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [from aes, with the termination -tumo, which also appears in autumo; cf.: legitumus, finitumus, maritumus; later, legitimus, finitimus, maritimus; compare the Goth. aistjan, to estimate].
    I.
    To determine or estimate the extrinsic ( money) value of a thing, to value, rate, appraise; constr. with gen. or abl. (v. of price, Zumpt. §§

    444 and 456): domum emit prope dimidio carius quam aestimabat,

    Cic. Dom. 44:

    frumentum III denariis,

    id. Verr. 2, 3, 92:

    aliquid tenuissime,

    id. ib. 2, 4, 16:

    prata magno,

    id. Par. 6, 3:

    perfecit (Aratus) aestimandis possessionibus, ut, etc.,

    id. Off. 2, 23, 82; hence, litem alicui or alicujus, to estimate the value of an object in question, and thus determine how much the convicted person shall pay, to estimate or assess the damages; cf. Ascon. ad Cic. Verr. 1, 13, 38, and Beier ad Cic. Oratt. Fragm. Exc. IV. p. 265; Cic. Verr. l. l.—
    II.
    Trop., to estimate the intrinsic ( moral) worth of a thing, to weigh, value, hold, etc. (while existimare, as a consequence of aestimare, signifies to judge a thing in any way after estimating its value: ex pretio rei judicare; cf. Burm. ad Phaedr. 3, 4; Herz. ad Caes. B. G. 2, 17; Corte and Kritz ad Sall. C. 8, 2; Gronov. ad Liv. 4, 41; 34, 2; and aestimator).— Constr.
    (α).
    That which serves as a standard by which a thing is estimated with ex or the abl.:

    vulgus ex veritate pauca, ex opinione multa aestimant,

    Cic. Rosc. Com. 10:

    aliquem ex artificio comico,

    id. ib.:

    cum in Aquitaniam pervenisset, quae pars, ex tertiā parte Galliae est aestimanda, etc.,

    i. e. is to be reckoned as a third part, Caes. B. G. 3, 20:

    amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo,

    Sall. C. 10, 5.—With simple abl.:

    virtutem annis,

    Hor. Ep. 2, 1, 48: aliquid vitā, to measure a thing by life, i. e. to hold it as dear as life, Curt. 5, 5:

    nec Macedonas veteri famā, sed praesentibus viribus aestimandos,

    Just. 30, 4.—
    (β).
    The value attached to a thing in estimating it, in the gen. or abl. pretii (cf. I.); poet. also with acc. nihil:

    auctoritatem alicujus magni,

    Cic. Att. 7, 15: quod non minoris aestimamus quam quemlibet triumphum, Nep. Cat. 1:

    aliquid unius assis,

    Cat. 5, 2:

    aliquid permagno,

    Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13:

    non magno,

    id. Fin. 3, 3, 11; so id. Tusc. 3, 4, 8:

    non nihilo aestimandum,

    id. Fin. 4, 23, 62:

    magno te aestimaturum,

    Liv. 40, 55:

    magno aestimantibus se,

    id. 40, 41. And with definite numerals which give the price-current for which a thing may be had; cf. Zumpt. § 456; Sall. Fragm. p. 974 Corte:

    denis in diem assibus animam et corpus aestimari,

    Tac. A. 1, 17:

    emori nolo, sed me esse mortuum nihil aestimo,

    Cic. Tusc. 1, 8, 15.—
    (γ).
    Among the histt. with a rel. clause.:

    aestimantibus, quanta futuri spe tam magna tacuisset,

    Tac. Agr. 18 fin.:

    quantopere dilectus sit, facile est aestimare,

    Suet. Aug. 57 (but in Sall. J. 31, 19, the correct read. is existumabitis, Dietsch).

    Lewis & Short latin dictionary > aestumo

  • 45 conclamo

    con-clāmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a., to cry or call out together.
    I.
    (Con subject.) To call or cry out together or in a body (hence often joined with omnes, universi, pariter, omnes pariter, Liv. 34, 61, 8; Curt. 5, 13, 5; 8, 11, 22; 10, 17, 3), to shout, esp. in approbation or assent (class. in prose and poetry).
    A.
    In gen., with acc. and inf.:

    cum vos universi, unā mente atque voce, iterum a me conservatam esse rem publicam conclamastis,

    Cic. Phil. 6, 1, 2; Caes. B. G. 3, 18; id. B. C. 1, 7; Tac. A. 1, 8;

    ducendum ad sedes simulacrum... conclamant,

    Verg. A. 2, 233 al. —With acc.:

    quod Mithridates se velle dixit, id sutores et zonarii conclamarunt,

    Cic. Fl. 7, 17:

    victoriam suo more,

    Caes. B. G. 5, 37:

    laetum paeana,

    Verg. A. 10, 738 al. —With ut:

    tum suo more conclamaverunt, uti, etc.,

    Caes. B. G. 5, 26 fin. —So with simple subj.:

    conclamantibus omnibus, imperaret quod vellet,

    Caes. B. C. 3, 6; cf.:

    igitur, conclamant, duceret quo videretur,

    Curt. 4, 1, 29.— Absol.:

    conclamat vir paterque,

    Liv. 1, 58, 12:

    ad quorum casum, cum conclamasset gaudio exercitus,

    id. 1, 25, 6; Tac. A. 3, 74.— Poet.:

    planctu conclamat uterque Isthmos,

    Stat. Th. 6, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    Conclamare ad arma, milit. t. t., to call to arms, to give the signal for an attack, Liv. 3, 50, 11; 7, 12, 3; 10, 32, 9; 41, 26, 2 al.—
    2.
    Conclamare vasa, to give the signal, before breaking up, for packing, i. e. to give the order for decamping (ellipt. for conclamare, ut vasa colligantur), Caes. B. C. 1, 66. In the same sense without vasa, id. ib. 1, 67, and id. ib. 3, 75.—
    II.
    To call together, to call to one's help (very rare):

    socios,

    Ov. M. 13, 73:

    duros agrestes,

    Verg. A. 7, 504. —
    III.
    (Con intens.) Of a single person, to call or cry out loudly or violently, to shout, exclaim (class.).
    A.
    In gen.:

    ubi abit, conclamo: Heus quid agis tu, etc.?

    Plaut. Mil. 2, 2, 22; id. Men. 5, 9, 94:

    Italiam primus conclamat Achates,

    Verg. A. 3, 523:

    hei mihi! conclamat,

    Ov. M. 6, 227; 7, 843:

    capta castra conclamavit,

    Tac. H. 3, 29 fin.:

    Ariovistus conclamavit, quid ad se venirent, etc.,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.:

    deos omnes,

    to call upon, invoke, Sen. Oedip. 974:

    saxa querelis,

    to fill with cries, Mart. 9, 46, 5.— Absol.:

    conclamat virgo,

    cries out, Ov. M. 4, 691; 10, 385; Quint. 2, 2, 12 al.—
    B.
    Esp., with aliquem (mortuum), t. t. in the lang. of religion; of the dead, to call repeatedly by name, and lament him seven (acc. to others, eight) days, until his burial (cf. Serv. ad Verg. A. 6, 218; Schol. Luc. 2, 23;

    Dict. Antiq. p. 459, a.): ut ex maestis paulo ante domibus, quae conclamaverant suos, procurreretur in vias,

    Liv. 4, 40, 3:

    cum corpora nondum conclamata jacent,

    Luc. 2, 23:

    post conclamata imperatoris suprema,

    i. e. after this cry, Amm. 30, 10, 1:

    partem conclamare tori,

    Stat. S. 2, 6, 5.—
    b.
    In gen., to bewail, complain; cf.:

    videris immensis conclamata querelis Saxa,

    Mart. 9, 45, 5.—
    c.
    Prov.:

    jam conclamatum est,

    it is all over, all is lost, Ter. Eun. 2, 3, 57 Don.—Hence,
    A.
    conclāmans, ntis, P. a. (post-class.), noisy:

    conclamantissimus fons,

    Sid. Ep. 2, 2.—
    B.
    conclāmā-tus, a, um, P. a. (post-class.).
    A.
    Published abroad by crying out, i. e. known, celebrated:

    conclamatissimus primipilaris,

    Sid. Ep. 6, 1:

    conclamatissimae declamationes,

    id. ib. 8, 3.—
    B.
    (Acc. to III. B.) Lamentable, unfortunate:

    res,

    Serv. ad Verg. A. 2, 233:

    frigus,

    Macr. S. 7, 5, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > conclamo

  • 46 exinde

    ex-indē, and apocopated exin (like dein, proin, from deinde, proinde; cf.

    also: dein etiam saepe et exin pro deinde et exinde dicimus,

    Cic. Or. 45, 154; also exim, like him, illim, istim; acc. to the best MSS. in Enn. ap. Fest. p. 356, 4; Plaut. Poen. 3, 6, 9; Lucr. 3, 160; Verg. A. 7, 341; 8, 306; 12, 92; Tac. A. 14, 48 al.; M. Aurel. ad Fronto, p. 54; cf. exsim, eutheôs, Gloss. Philox.; v. Lachm. ad Lucr. p. 148; Wagn. ad Verg. A. 7, 341, and tom. 5, p. 437; v. Ritschl, Rhein. Mus. 7, 472 sqq.; Lorenz ad Plaut. Most. 218), adv., from there, from that place, thence (freq., but not in Ter., Caes., or Quint.).
    I.
    In space (very rare;

    not in Cic.): utcumque in alto ventus est, Epidice, exin velum vortitur,

    from there, thence, Plaut. Ep. 1, 1, 47; id. Poen. 3, 6, 9:

    si servus cujusquam in ecclesiam altariave armatus... irruerit, exinde protinus abstrahatur,

    Cod. Just. 1, 12, 4:

    regionem Commagenam, exim Cappadociam, inde Armenios petivit,

    Tac. A. 15, 12.—
    B.
    Transf., in (local) succession, after that, next in order, next:

    at vero quanta maris est pulchritudo!... exin mari finitimus aër, etc.,

    Cic. N. D. 2, 39, 101: hinc Equus summum contingit caput alvo... exin contortis Aries cum cornibus haeret, id. poët. ib. 2, 43, 111:

    auxiliares Galli Germanique in fronte, post quos pedites sagittarii, dein quatuor legiones... exin totidem aliae legiones,

    Tac. A. 2, 16.
    II.
    In time, after that, thereafter, then: exin compellare pater me voce videtur, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 45, ed. Vahl.): POPULI PARTES IN TRIBUS DISTRIBUUNTO;

    EXIN PECUNIAS, AEVITATES, ORDINES PARTIUNTO,

    Cic. Leg. 3, 3, 7:

    exin cuidam rustico Romano dormienti visus est venire qui diceret, etc.... exin filium ejus esse mortuum, etc.,

    id. Div. 1, 26, 55: quisque suos patimur Manes;

    exinde per amplum Mittimur Elysium,

    Verg. A. 6, 743:

    ad Mundam exinde castra Punica mota,

    Liv. 24, 42, 1.—
    b.
    After ubi or postquam (cf. deinde, II. d.):

    ostium ubi conspexi, exinde me ilico protinam dedi,

    Plaut. Curc. 2, 3, 84:

    postquam alium repperit... me exinde amovit loco,

    id. Truc. 1, 1, 63.—
    B.
    Transf.
    1.
    In an enumeration or succession of events, after that, then, next, furthermore (cf. deinde, II. A. b.): pone petunt, exim referunt ad pectora tonsas, Enn. s. v. tonsam, p. 356 Müll. (Ann. v. 236, ed. Vahl.): incenditque animum famae venientis amore;

    Exin bella viro memorat, quae, etc.,

    Verg. A. 6, 891:

    exin se cuncti divinis rebus ad urbem Perfectis referunt,

    id. ib. 8, 306; Liv. 31, 4, 4; 31, 6, 2; 37, 47, 8; 40, 35, 2;

    42, 9, 8: Suillio corruptionem militum... exin adulterium Poppaeae, ac postremum mollitiam corporis objectante,

    Tac. A. 11, 2; cf. id. ib. 15, 41.—
    2.
    In late Lat., i. q. ex illo tempore, from that time, since then:

    quem morem vestis exinde gens universa tenet,

    Just. 1, 2:

    cum post motam et omissam quaestionem res ad nova dominia bona fide transierint, et exinde novi viginti anni intercesserint, etc.,

    Cod. Just. 7, 33; Dig. 10, 1, 4; 41, 6, 4; 49, 15, 12.—With ut, cum, ex quo:

    exinde, ut curiam participare coepi,

    App. Mag. p. 289; so,

    exinde ut,

    id. M. 2, p. 120:

    exinde cum ex astu a magistro digressi sumus,

    id. ib. 1, p. 113:

    videri legatum habere jurisdictionem non exinde, ex quo mandata est, sed, etc.,

    Dig. 1, 16, 4, § 6; 5, 1, 67; Cod. Just. 2, 22; 4, 32.—
    III.
    In other relations, in which a going out or forth takes place.
    A.
    (Acc. to ex, III. E.) To indicate the origin or occasion of an event (post-class.), thence:

    nec quicquam idonei lucri exinde cepimus, sed vulnera,

    App. M. 6, p. 184; Cod. Just. 1, 3, 35: quodcumque exinde incommodum ecclesiae contigerit, ib. 1, 2, 14.—
    B.
    (Acc. to ex, III. H.) To indicate a rule, measure, or standard, hence, accordingly (anteclass.): proinde ut quisque fortuna utitur, ita praecellet;

    atque exinde sapere eum omnes dicimus,

    Plaut. Ps. 2, 3, 14; cf.:

    ut fama 'st homini, exin solet pecuniam invenire,

    id. Most. 1, 3, 71; id. Truc. 1, 1, 64; id. Poen. 3, 5, 9; id. Ep. 1, 1, 47:

    ad molas alii asellis, alii vaccis ac mulis utuntur, exinde ut pabuli facultas est,

    according as, Varr. R. R. 1, 20, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > exinde

  • 47 requiesco

    rĕ-quĭesco, ēvi, ētum, 3 (sync. requierant, Cat. 84, 7:

    requierunt,

    Verg. E. 8, 4:

    requiesset,

    Cat. 64, 176:

    requiesse,

    Liv. 26, 22), v. n. and a.
    I.
    Neutr., to rest one ' s self, to rest, repose (very freq. and class.).
    A.
    Lit., Plaut. Ep. 2, 2, 21:

    legiones invicem requiescere atque in castra reverti jussit,

    Caes. B. C. 3, 98 fin.:

    ut in ejus sellā requiesceret,

    Cic. Div. 1, 46, 104:

    in nostris sedibus,

    Cat. 64, 176:

    lecto,

    Prop. 1, 8, 33; Tib. 1, 1, 43:

    hac humo,

    Ov. M. 10, 556 sq.:

    terrā Sabaeā,

    id. ib. 10, 480:

    somno molli,

    Cat. 66, 5:

    sub umbrā,

    Verg. E. 7, 10 et saep.:

    nullam partem noctis,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97:

    hanc noctem mecum,

    Verg. E. 1, 80:

    longas noctes tecum,

    Tib. 6, 53:

    geminas Arctos Alcmenae,

    rested two nights for the sake of Alcmena, Prop. 2, 22 (3, 15), 25:

    requiescens a rei publicae pulcherrimis muneribus... requiescendi studium,

    Cic. Off. 3, 1, 2:

    a turbā rerum,

    Ov. P. 4, 5, 27:

    quamvis ille suā lassus requiescat avenā,

    Prop. 3, 32, 75. — In part. perf.: paululum requietis militibus, having rested themselves, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. E. 8, 4; v. under P. a.—
    b.
    Of things (mostly poet.):

    luce sacrā requiescat humus, requiescat arator,

    Tib. 2, 1, 5:

    aures omnibus,

    Cat. 84, 7:

    aures a strepitu hostili,

    Liv. 26, 22:

    postes,

    Prop. 1, 16, 15:

    navis in vacua harenā,

    id. 2, 25 (3, 20), 7:

    vitis in ulmo,

    rests, supports itself, Ov. M. 14, 665; cf.:

    cum tot sideribus caelum requievit in illo (Atlante),

    id. ib. 4, 661:

    infelix dum requiescit amor,

    Tib. 1, 2, 4:

    requiescit labor ille, etc.,

    Quint. 11, 2, 43:

    stilus lectione,

    id. 1, 12, 4:

    pectora requierunt,

    Stat. Th. 12, 514.—
    2.
    In partic., of the dead, to rest, repose in the grave: ubi (sc. in sepulcro) remissa humana vita corpus requiescat malis. Vides quanto haec (sc. verba Ennii) in errore versentur;

    portum esse corporis et requiescere in sepulcro putat mortuum,

    Cic. Tusc. 1, 44, 107; Mart. 1, 94, 1:

    ossa quieta, precor, tutā requiescite in urnā,

    Ov. Am. 3, 9, 67; cf. Vulg. Apoc. 14, 13.—

    Freq. in epitaphs: hic requiescit,

    Petr. 71, 12; Mart. 6, 18, 1 al.:

    REQVIESCIT IN PACE D(omini),

    Inscr. Orell. 962.—
    B.
    Trop., to repose, find rest, take consolation:

    ubi animus ex multis miseriis atque periculis requievit,

    Sall. C. 4, 1:

    lacrimis fatigatur auditor et requiescit,

    Quint. 6, 1, 28:

    in alicujus Caesaris sermone, quasi in aliquo peropportuno deversorio,

    Cic. de Or. 2, 57, 234:

    in spe alicujus requiescere,

    id. Cael. 32, 79:

    requiescendum in hac lectione,

    Quint. 10, 1, 27: nisi eorum exitio non requieturam, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 886.—
    II.
    Act., to let rest; to stop, stay, arrest (only poet., and mostly with a homogeneous object): sol quoque perpetuos meminit requiescere cursus, Calvus ap. Serv. Verg. E. 8, 4:

    mutata suos requierunt flumina cursus,

    Verg. E. 8, 4; id. Cir. 232. — Hence, rĕquĭētus, a, um, P. a. (not ante - Aug.).
    1.
    Rested, refreshed:

    militem requietum, integrum (opp. itinere fatigatum et onere fessum),

    Liv. 44, 38 fin.:

    paululum requietis militibus,

    Sall. H. 1, 41 Dietsch:

    requietis et ordinatis suis,

    Front. Strat. 1, 6, 3; 2, 5, 25:

    ager,

    i. e. that has lain fallow, Ov. A. A. 2, 351.— Comp.:

    terra requietior et junior,

    Col. 2, 1, 5.—
    2.
    In econom. lang., that has lain or been kept for a long time, i. e. that is not fresh, stale:

    lac,

    Col. 7, 8, 1:

    ova,

    id. 8, 5, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > requiesco

  • 48 somnio

    somnĭo, āvi, ātum, 1, v. a. ( dep. collat. form:

    hic aedes non somniatur,

    Petr. 74, 14) [somnium], to dream; to dream of or see in a dream (freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    mirum atque inscitum somniavi somnium,

    Plaut. Rud. 3, 1, 5; so,

    somnium,

    id. Mil. 2, 4, 28; 2, 4, 47:

    aliquid (in somnis),

    id. Rud. 3, 4, 68; id. Curc. 2, 1, 32; 2, 2, 4; Ter. And. 5, 6, 7; Cic. Div. 2, 59, 121 al.; cf.

    aurum,

    Plaut. Stich. 5, 2, 18:

    ovum,

    Cic. Div. 2, 65, 134:

    speciem fortunae querentis,

    Suet. Galb. 18 al.; cf.:

    me somnies, me exspectes, de me cogites,

    Ter. Eun. 1, 2, 114.— With obj.-clause: videbar somniare med ego esse mortuum, Enn. ap. Cic. Ac. 2, 16, 51 (Epich. v. 1, p. 167 Vahl.); Plaut. Mil. 2, 4, 39; Cic. Div. 1, 20, 39; 2, 65, 134 init.; Suet. Aug. 91; 94; id. Claud. 37 al.—With de:

    hanc credo causam de illo somniandi fuisse,

    Cic. Div. 2, 67, 140:

    puer, de quo somniasset,

    Suet. Aug. 94.— Absol.:

    totas noctes somniamus,

    Cic. Div. 2, 59, 121; id. Ac. 2, 16, 51; Plin. 10, 75, 98, § 211; Suet. Ner. 46 al.— Impers. pass.:

    Aristoteles et Fabianus plurimum somniari circa ver et auctumnum tradunt,

    Plin. 28, 4, 14, § 54. —
    II.
    Transf., as in Engl. to dream, i. e. to think idly or vainly, to talk foolishly:

    eho, quae tu somnias! Hic homo non sanus est,

    what are you dreaming about? Plaut. Merc. 5, 2, 109:

    quos Summanos somnias?

    id. Curc. 4, 3, 14: de Lanuvino Phameae erravi;

    Trojanum somniabam,

    Cic. Att. 9, 13, 6:

    ineptias,

    Col. 1, 8, 2:

    ah stulte! tu de Psaltriā me somnias Agere,

    Ter. Ad. 4, 7, 6; Plaut. Pers. 2, 3, 5.— Absol.:

    vigilans somniat,

    Plaut. Am. 2, 2, 65; id. Capt. 4, 2, 68:

    portenta non disserentium philosophorum sed somniantium,

    Cic. N. D. 1, 8, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > somnio

  • 49 uro

    ūro, ussi, ustum, 3, v. a. [for uso from root us; cf. Gr. euô, to singe; auô, to kindle], to burn (class.).
    I.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    (sacer ignis) urit corpore serpens Quamcumque arripuit partem,

    Lucr. 6, 660:

    urere ne possit calor amplius aridus artus,

    id. 4, 871:

    calidum hoc est: etsi procul abest, urit male,

    Plaut. Most. 3, 1, 81:

    urit odoratam nocturna in lumina cedrum,

    Verg. A. 7, 13:

    homines in usum nocturni luminis,

    Tac. A. 15, 44:

    picem et ceras alimentaque cetera flammae,

    Ov. M. 14, 533.—
    2.
    In partic.
    a.
    To burn up, destroy by fire, consume (syn. cremo):

    hominem mortuum, inquit lex in XII., in urbe ne sepelito neve urito,

    Cic. Leg. 2, 23, 58 Mos.; so XII. Tab. ib. 2, 24, 60:

    flamma cum corpora fulva leonum soleat torrere atque urere,

    Lucr. 5, 898 (902): in corpore si quid ejusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur, Cic. Phil. 8, 5, 15:

    agros,

    Liv. 26, 21, 15:

    urbes hostium,

    Tac. H. 2, 12:

    superbas Carthaginis arces,

    Hor. Epod. 7, 6:

    Achaïcus Ignis Iliacas domos,

    id. C. 1, 15, 35; cf.:

    usto ab Ilio,

    id. Epod. 10, 13:

    ustis navibus,

    id. ib. 9, 8:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    id. S. 1, 3, 37:

    cum frondibus uritur arbos,

    Ov. M. 2, 212 et saep.:

    acanthi radices ustis laxatisque mire prosunt,

    burned, scorched, Plin. 22, 22, 34, § 76:

    a sole usti,

    id. 23, 4, 42, § 85:

    ecce sexus infirmus se uri perpetitur,

    Lact. 5, 13, 14:

    urbis hostium,

    Tac. H. 2, 12:

    praedas,

    id. A. 4, 48:

    regionem,

    Curt. 4, 9, 8; 4, 14, 2.—
    b.
    Of encaustic painting, to burn in (very rare):

    picta coloribus ustis puppis,

    Ov. F. 4, 275:

    tabulam coloribus,

    id. ib. 3, 831.—
    B.
    Transf.
    1.
    To burn, i. e. to scorch, parch, dry up; to sting or pain acutely (syn. torreo):

    videmus ceteras partes incultas (terrarum), quod aut frigore rigeant aut urantur calore,

    Cic. Tusc. 1, 28, 69:

    cum Sol gravis ureret arva,

    Ov. M. 6, 339:

    terras (Sol),

    id. ib. 4, 194:

    campum (seges),

    Verg. G. 1, 77 sq.:

    solum (cicer),

    Plin. 18, 12, 32, § 124:

    vineas (fimum suillum),

    id. 17, 27, 46, § 258:

    urentes harenae,

    Hor. C. 3, 4, 31;

    v. Orell. ad h. l.: sitis usserat herbas,

    Ov. F. 4, 299:

    sitis arida guttur Urit,

    id. M. 11, 130:

    fauces urit sitis,

    Hor. S. 1, 2, 114:

    nec febribus uror anhelis,

    Ov. P. 1, 10, 5:

    pestilentia urens simul urbem atque agros,

    Liv. 10, 47, 6:

    dysenteria si urat,

    Plin. 28, 9, 33, § 128: calx urit, discutit, extrahit, burns, heats (when taken as a medicine), id. 36, 24, 57, § 180:

    uri, vinciri, ferroque necari,

    Sen. Ep. 37, 1:

    hae sunt, quarum Delicias et panniculus bombycinus urit,

    oppresses, Juv. 6, 260.—
    2.
    To rub sore; to gall, fret, chafe, corrode:

    calceus... si pede minor, uret,

    Hor. Ep. 1, 10, 43:

    si te gravis uret sarcina chartae,

    id. ib. 1, 13, 6:

    teneros urit lorica lacertos,

    Prop. 4 (5), 3, 23:

    uri virgis,

    Hor. S. 2, 7, 58:

    loris non ureris,

    id. Ep. 1, 16, 47:

    antiqua terebra urit eam partem quam perforat: Gallica excavat nec urit,

    Col. Arb. 8, 3:

    ut prensos urant juga prima juvencos,

    Ov. R. Am. 235. —
    3.
    To pinch with cold; to nip, blast, wither:

    pernoctant venatores in nive, in montibus uri se patiuntur,

    Cic. Tusc. 2, 17, 40:

    Scythae continuis frigoribus uruntur,

    Just. 2, 2, 9:

    iis, quae frigus usserit, sunt remedio,

    Plin. 22, 25, 57, § 119; Ov. Tr. 3, 2, 8; id. F. 1, 680:

    urebant montana nives,

    Luc. 4, 52; Val. Fl. 2, 287.—
    II.
    Trop., to burn, inflame, consume with passion; in pass., to burn, glow, be heated, be inflamed, be enamored; of love or lust:

    me tamen urit amor,

    Verg. E. 2, 68:

    Daphnis me malus urit,

    id. ib. 8, 83:

    vires urit videndo Femina,

    id. G. 3, 215:

    urit me Glycerae nitor, Urit grata protervitas,

    Hor. C. 1, 19, 5 sq. — Pass.:

    uritur infelix Dido,

    Verg. A. 4, 68: Hor. Epod. 14, 13; Ov. M. 1, 496; 3, 464; 7, 22;

    13, 763 al.: meum jecur urere bilis,

    Hor. S. 1, 9, 66:

    ira communiter urit utrumque,

    id. Ep. 1, 2, 13.— Pass.:

    uror, seu, etc.,

    Hor. C. 1, 13, 9.—Of envy:

    urit fulgore suo,

    Hor. Ep. 2, 1, 13.—
    B.
    Transf.
    1.
    To vex, annoy:

    uro hominem,

    I gall the fellow, Ter. Eun. 2, 2, 42; cf. pass.:

    id nunc his cerebrum uritur, Me esse hos trecentos Philippos facturum lucri,

    Plaut. Poen. 3, 5, 25. —
    2.
    In gen., to disturb, harass, annoy, oppress:

    eos bellum Romanum urebat,

    Liv. 10, 17, 1; cf. pass.:

    quo (bello) Italia urebatur,

    id. 27, 39, 9:

    labor aliquem urens,

    id. 36, 23, 5:

    captos legibus ure tuis,

    Ov. Am. 1, 8, 70:

    populum gravis urebat infesto mari annona,

    Vell. 2, 77, 1:

    urebat nobilem populum ablatum mare,

    Flor. 2, 6, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > uro

  • 50 vive

    vīvus, a, um ( sup. vivissimus, cited without example by Fest. p. 379 Müll.), adj. [vivo], alive, living, that has life.
    I.
    Lit.
    A.
    Adj.
    1.
    Of living beings:

    qui cum tantum ausus sit ustor pro mortuo, quid signifer pro vivo non esset ausus? In curiam potissimum abjecit, ut eam mortuus incenderet, quam vivus everterat,

    Cic. Mil. 33, 90:

    quorum (simulacrorum) contexta viminibus membra vivis hominibus complent,

    Caes. B. G. 6, 16:

    adeo ut Cato vix vivus effugeret,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15; id. Verr. 2, 2, 77, § 189; 2, 4, 40, § 87:

    si Jugurtham vivom aut necatum sibi tradidisset,

    Sall. J. 61, 5:

    doctus eris vivam (gallinam) musto mersare Falerno,

    Hor. S. 2, 4, 19:

    quamquam ea Tatio sic erant descripta vivo, tamen eo interfecto multo etiam magis, etc.,

    in the lifetime of Tatius, Cic. Rep. 2, 8, 14:

    tantum illo vivo,

    Hirt. B. G. 8, 21 fin.:

    cum leges duo ex unā familiā, vivo utroque, magistratus creari vetarent,

    Caes. B. G. 7, 33; cf.

    also: Cato affirmat, se vivo illum non triumphaturum,

    as long as he lived, Cic. Att. 4, 16, 2; so,

    me vivo,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 15; id. Most. 1, 3, 73:

    vivā me,

    id. Bacch. 3, 4, 17.—So the phrase vivus vidensque, before his very eyes:

    huic acerbissimum vivo videntique funus ducitur,

    Cic. Quint. 15, 50; cf.:

    ille Cyprius miser... vivus (ut aiunt) est et videns cum victu ac vestitu suo publicatus,

    id. Sest. 27, 59; cf.:

    et prudens sciens, Vivos vidensque pereo,

    Ter. Eun. 1, 1, 28.— Subst.: vīvus, i, m., a living man:

    cum is, cui forma mortui, fortunae vivi commendatae sunt, ignominiā mortuum, inopiā vivum adfecerit, is inter honestos homines atque adeo inter vivos numerabitur?

    Cic. Rosc. Am. 39, 113. —
    2.
    Of things concr. and abstr.:

    saepes,

    Col. 11, 3, 3:

    caespes,

    Ov. M. 4, 301:

    harundo,

    id. ib. 13, 891:

    virga,

    id. ib. 4, 744:

    radix,

    id. ib. 14, 713:

    aqua,

    running, Varr. L. L. 5, § 123 Müll.; so,

    flumen,

    Liv. 1, 45; Verg. A. 2, 719:

    lacus,

    id. G. 2, 469:

    ros,

    fresh, Ov. F. 4, 778:

    lucernae,

    burning, Hor. C. 3, 21, 23:

    lapis,

    flint, Plin. 36, 19, 30, § 138:

    sulphur,

    native, id. 35, 15, 50, § 175:

    linum,

    asbestos-cloth, id. 19, 1, 4, § 19; Cels. 5, 18, 13:

    calx,

    unslacked, Vitr. 8, 7; Plin. 29, 3, 11, § 51:

    saxum,

    living, natural, unwrought, Verg. A. 1, 167:

    pumex,

    Ov. F. 2, 315:

    argentum,

    quicksilver, mercury, Plin. 33, 6, 32, § 99: vultus, i. e. alive with expression, or, as we say, speaking, Verg. A. 6, 848.—So of statues and images:

    vidi artes veterumque manus variisque metalla viva modis,

    Stat. S. 1, 3, 48: vox, living, i. e. oral discourse, Cic. Agr. 2, 2, 4; Quint. 2, 2, 8; Sen. Ep. 6, 4; 33, 9; Plin. Ep. 2, 3, 9 al.: cujus facta viva nunc vigent, living, Naev. ap. Gell. 6, 8, 5:

    animus,

    lively, Plin. Ep. 8, 6, 17:

    pectus,

    Arn. 3, 6.—
    B.
    Subst.: vīvum, i, n., lit., that which is alive; hence,
    1.
    Ad vivum resecare, to cut to the quick, cut very deep:

    extrema pars ipsius unguis ad vivum resecatur,

    Col. 6, 12, 3 (cf. in the adj.:

    vulnera circumcidere ad vivas usque partes,

    Plin. 28, 10, 43, § 156):

    calor ad vivum adveniens,

    Liv. 22, 17, 2.— Trop.:

    hoc primum sentio, nisi in bonis amicitiam esse non posse: neque id ad vivum reseco, ut illi, qui haec subtilius disserunt,

    i. e. I do not wish to be understood in too strict a sense, Cic. Lael. 5, 18.—
    2.
    De vivo detrahere or resecare aliquid, to give or take away from the capital:

    dat de lucro: nihil detraxit de vivo,

    Cic. Fl. 37, 91:

    de vivo igitur erat aliquid resecandum, ut esset, unde, etc.,

    id. Verr. 2, 3, 50, § 118.—
    II.
    Transf., lively, ardent (only post-Aug. and very rare):

    vivus et ingenuus animus,

    Plin. Ep. 8, 6, 17:

    vivi pectoris homo,

    Arn. 3, 103.— Adv.: vīvē, in a lively manner, very:

    vive sapis,

    Plaut. Ep. 2, 2, 100 Jacob. (dub.).

    Lewis & Short latin dictionary > vive

  • 51 vivum

    vīvus, a, um ( sup. vivissimus, cited without example by Fest. p. 379 Müll.), adj. [vivo], alive, living, that has life.
    I.
    Lit.
    A.
    Adj.
    1.
    Of living beings:

    qui cum tantum ausus sit ustor pro mortuo, quid signifer pro vivo non esset ausus? In curiam potissimum abjecit, ut eam mortuus incenderet, quam vivus everterat,

    Cic. Mil. 33, 90:

    quorum (simulacrorum) contexta viminibus membra vivis hominibus complent,

    Caes. B. G. 6, 16:

    adeo ut Cato vix vivus effugeret,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15; id. Verr. 2, 2, 77, § 189; 2, 4, 40, § 87:

    si Jugurtham vivom aut necatum sibi tradidisset,

    Sall. J. 61, 5:

    doctus eris vivam (gallinam) musto mersare Falerno,

    Hor. S. 2, 4, 19:

    quamquam ea Tatio sic erant descripta vivo, tamen eo interfecto multo etiam magis, etc.,

    in the lifetime of Tatius, Cic. Rep. 2, 8, 14:

    tantum illo vivo,

    Hirt. B. G. 8, 21 fin.:

    cum leges duo ex unā familiā, vivo utroque, magistratus creari vetarent,

    Caes. B. G. 7, 33; cf.

    also: Cato affirmat, se vivo illum non triumphaturum,

    as long as he lived, Cic. Att. 4, 16, 2; so,

    me vivo,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 15; id. Most. 1, 3, 73:

    vivā me,

    id. Bacch. 3, 4, 17.—So the phrase vivus vidensque, before his very eyes:

    huic acerbissimum vivo videntique funus ducitur,

    Cic. Quint. 15, 50; cf.:

    ille Cyprius miser... vivus (ut aiunt) est et videns cum victu ac vestitu suo publicatus,

    id. Sest. 27, 59; cf.:

    et prudens sciens, Vivos vidensque pereo,

    Ter. Eun. 1, 1, 28.— Subst.: vīvus, i, m., a living man:

    cum is, cui forma mortui, fortunae vivi commendatae sunt, ignominiā mortuum, inopiā vivum adfecerit, is inter honestos homines atque adeo inter vivos numerabitur?

    Cic. Rosc. Am. 39, 113. —
    2.
    Of things concr. and abstr.:

    saepes,

    Col. 11, 3, 3:

    caespes,

    Ov. M. 4, 301:

    harundo,

    id. ib. 13, 891:

    virga,

    id. ib. 4, 744:

    radix,

    id. ib. 14, 713:

    aqua,

    running, Varr. L. L. 5, § 123 Müll.; so,

    flumen,

    Liv. 1, 45; Verg. A. 2, 719:

    lacus,

    id. G. 2, 469:

    ros,

    fresh, Ov. F. 4, 778:

    lucernae,

    burning, Hor. C. 3, 21, 23:

    lapis,

    flint, Plin. 36, 19, 30, § 138:

    sulphur,

    native, id. 35, 15, 50, § 175:

    linum,

    asbestos-cloth, id. 19, 1, 4, § 19; Cels. 5, 18, 13:

    calx,

    unslacked, Vitr. 8, 7; Plin. 29, 3, 11, § 51:

    saxum,

    living, natural, unwrought, Verg. A. 1, 167:

    pumex,

    Ov. F. 2, 315:

    argentum,

    quicksilver, mercury, Plin. 33, 6, 32, § 99: vultus, i. e. alive with expression, or, as we say, speaking, Verg. A. 6, 848.—So of statues and images:

    vidi artes veterumque manus variisque metalla viva modis,

    Stat. S. 1, 3, 48: vox, living, i. e. oral discourse, Cic. Agr. 2, 2, 4; Quint. 2, 2, 8; Sen. Ep. 6, 4; 33, 9; Plin. Ep. 2, 3, 9 al.: cujus facta viva nunc vigent, living, Naev. ap. Gell. 6, 8, 5:

    animus,

    lively, Plin. Ep. 8, 6, 17:

    pectus,

    Arn. 3, 6.—
    B.
    Subst.: vīvum, i, n., lit., that which is alive; hence,
    1.
    Ad vivum resecare, to cut to the quick, cut very deep:

    extrema pars ipsius unguis ad vivum resecatur,

    Col. 6, 12, 3 (cf. in the adj.:

    vulnera circumcidere ad vivas usque partes,

    Plin. 28, 10, 43, § 156):

    calor ad vivum adveniens,

    Liv. 22, 17, 2.— Trop.:

    hoc primum sentio, nisi in bonis amicitiam esse non posse: neque id ad vivum reseco, ut illi, qui haec subtilius disserunt,

    i. e. I do not wish to be understood in too strict a sense, Cic. Lael. 5, 18.—
    2.
    De vivo detrahere or resecare aliquid, to give or take away from the capital:

    dat de lucro: nihil detraxit de vivo,

    Cic. Fl. 37, 91:

    de vivo igitur erat aliquid resecandum, ut esset, unde, etc.,

    id. Verr. 2, 3, 50, § 118.—
    II.
    Transf., lively, ardent (only post-Aug. and very rare):

    vivus et ingenuus animus,

    Plin. Ep. 8, 6, 17:

    vivi pectoris homo,

    Arn. 3, 103.— Adv.: vīvē, in a lively manner, very:

    vive sapis,

    Plaut. Ep. 2, 2, 100 Jacob. (dub.).

    Lewis & Short latin dictionary > vivum

  • 52 vivus

    vīvus, a, um ( sup. vivissimus, cited without example by Fest. p. 379 Müll.), adj. [vivo], alive, living, that has life.
    I.
    Lit.
    A.
    Adj.
    1.
    Of living beings:

    qui cum tantum ausus sit ustor pro mortuo, quid signifer pro vivo non esset ausus? In curiam potissimum abjecit, ut eam mortuus incenderet, quam vivus everterat,

    Cic. Mil. 33, 90:

    quorum (simulacrorum) contexta viminibus membra vivis hominibus complent,

    Caes. B. G. 6, 16:

    adeo ut Cato vix vivus effugeret,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15; id. Verr. 2, 2, 77, § 189; 2, 4, 40, § 87:

    si Jugurtham vivom aut necatum sibi tradidisset,

    Sall. J. 61, 5:

    doctus eris vivam (gallinam) musto mersare Falerno,

    Hor. S. 2, 4, 19:

    quamquam ea Tatio sic erant descripta vivo, tamen eo interfecto multo etiam magis, etc.,

    in the lifetime of Tatius, Cic. Rep. 2, 8, 14:

    tantum illo vivo,

    Hirt. B. G. 8, 21 fin.:

    cum leges duo ex unā familiā, vivo utroque, magistratus creari vetarent,

    Caes. B. G. 7, 33; cf.

    also: Cato affirmat, se vivo illum non triumphaturum,

    as long as he lived, Cic. Att. 4, 16, 2; so,

    me vivo,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 15; id. Most. 1, 3, 73:

    vivā me,

    id. Bacch. 3, 4, 17.—So the phrase vivus vidensque, before his very eyes:

    huic acerbissimum vivo videntique funus ducitur,

    Cic. Quint. 15, 50; cf.:

    ille Cyprius miser... vivus (ut aiunt) est et videns cum victu ac vestitu suo publicatus,

    id. Sest. 27, 59; cf.:

    et prudens sciens, Vivos vidensque pereo,

    Ter. Eun. 1, 1, 28.— Subst.: vīvus, i, m., a living man:

    cum is, cui forma mortui, fortunae vivi commendatae sunt, ignominiā mortuum, inopiā vivum adfecerit, is inter honestos homines atque adeo inter vivos numerabitur?

    Cic. Rosc. Am. 39, 113. —
    2.
    Of things concr. and abstr.:

    saepes,

    Col. 11, 3, 3:

    caespes,

    Ov. M. 4, 301:

    harundo,

    id. ib. 13, 891:

    virga,

    id. ib. 4, 744:

    radix,

    id. ib. 14, 713:

    aqua,

    running, Varr. L. L. 5, § 123 Müll.; so,

    flumen,

    Liv. 1, 45; Verg. A. 2, 719:

    lacus,

    id. G. 2, 469:

    ros,

    fresh, Ov. F. 4, 778:

    lucernae,

    burning, Hor. C. 3, 21, 23:

    lapis,

    flint, Plin. 36, 19, 30, § 138:

    sulphur,

    native, id. 35, 15, 50, § 175:

    linum,

    asbestos-cloth, id. 19, 1, 4, § 19; Cels. 5, 18, 13:

    calx,

    unslacked, Vitr. 8, 7; Plin. 29, 3, 11, § 51:

    saxum,

    living, natural, unwrought, Verg. A. 1, 167:

    pumex,

    Ov. F. 2, 315:

    argentum,

    quicksilver, mercury, Plin. 33, 6, 32, § 99: vultus, i. e. alive with expression, or, as we say, speaking, Verg. A. 6, 848.—So of statues and images:

    vidi artes veterumque manus variisque metalla viva modis,

    Stat. S. 1, 3, 48: vox, living, i. e. oral discourse, Cic. Agr. 2, 2, 4; Quint. 2, 2, 8; Sen. Ep. 6, 4; 33, 9; Plin. Ep. 2, 3, 9 al.: cujus facta viva nunc vigent, living, Naev. ap. Gell. 6, 8, 5:

    animus,

    lively, Plin. Ep. 8, 6, 17:

    pectus,

    Arn. 3, 6.—
    B.
    Subst.: vīvum, i, n., lit., that which is alive; hence,
    1.
    Ad vivum resecare, to cut to the quick, cut very deep:

    extrema pars ipsius unguis ad vivum resecatur,

    Col. 6, 12, 3 (cf. in the adj.:

    vulnera circumcidere ad vivas usque partes,

    Plin. 28, 10, 43, § 156):

    calor ad vivum adveniens,

    Liv. 22, 17, 2.— Trop.:

    hoc primum sentio, nisi in bonis amicitiam esse non posse: neque id ad vivum reseco, ut illi, qui haec subtilius disserunt,

    i. e. I do not wish to be understood in too strict a sense, Cic. Lael. 5, 18.—
    2.
    De vivo detrahere or resecare aliquid, to give or take away from the capital:

    dat de lucro: nihil detraxit de vivo,

    Cic. Fl. 37, 91:

    de vivo igitur erat aliquid resecandum, ut esset, unde, etc.,

    id. Verr. 2, 3, 50, § 118.—
    II.
    Transf., lively, ardent (only post-Aug. and very rare):

    vivus et ingenuus animus,

    Plin. Ep. 8, 6, 17:

    vivi pectoris homo,

    Arn. 3, 103.— Adv.: vīvē, in a lively manner, very:

    vive sapis,

    Plaut. Ep. 2, 2, 100 Jacob. (dub.).

    Lewis & Short latin dictionary > vivus

См. также в других словарях:

  • HOMERUS — nomen Poetae Graeci excellentissimi, quem quidam tempore Pythagorae vixisse, cum Servius Tullos rerum potiretur, asserunt. Strabo l. 5. p. 221. et l. 17. p. 834. Alii probabilius iudicant, natum tum, cum Smyrna ab Aeolibus conderetur, 18. An.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MARCIANUS vel MARTIANUS — Imperator Orientis. Natus in Illyrico, humili locô, ex patre milite, praeliô contra Gensericum Vandalorum Regem in Africa infelicibus Asparis Ducis auspiciis commissô, captus est: Quem cum Rex quiescentem sub dio ab Aquila, ne Solis aestus ei… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARISTOTELES — Stagirita, Philosophus, Peripateticorum Princeps, natus est Olymp. 99. A. M. 3670. Urb. Cond. 370. Ante Christum Natum 384. Septendecim annos natus, post Nicomachi parentis mortem, Athenas profectus, Platonis auditor fuit, qui praeclarissimum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • GULIELMUS Rondeletius — Medicus insignis, Monspelii et in Flandria docuit, auctor libri de Piscibus, quem tamen exscripsisse ex Annotationibus Gul. Pelicerii praefati in Plin. numquam editis, Thuan. ait Hist. reliqua eius opera, quae semel concepta scriptaque numquam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MOGONTIACUM — Hieronymo Magontiacum, nobilis quondam civitas: German. Meintz vel Maintz, Gallis Mayence, Metropolis Germanîae superioris, in tractu, qui Wetteravia dicitur ad Rheni Moenique confluentes: Moenus enim dextrum Rhenum, et regione eius, sinistrae… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PHILOCTETES — Paeantis fil. comes Herculis, cui idem moriens in Oeta monte mandavit, ne corporis sui reliquias cuiquam indicaret: idque iurare eum adgit, deditque pro munere pharetram et sagittas Hydrae felle intinctas. Quare cum postea Delphicô orauclô moniti …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Cum occasione — Mit der Päpstlichen Bulle Cum occasione vom 31. Mai 1653 verurteilte Papst Innozenz X. fünf Sätze des Jansenismus. Der Streit schwelt seit dem Werk Augustinus des Cornelius Jansen, das posthum 1640 erschienen und bereits 1642 von Papst Urban VIII …   Deutsch Wikipedia

  • Role and Reference Grammar — Die Role and Reference Grammar (RRG) ist eine strukturalistische und funktionale Grammatiktheorie, die von den beiden US amerikanischen Sprachwissenschaftlern Robert D. Van Valin Jr. und William A. Foley in den 1980er Jahren entwickelt wurde.… …   Deutsch Wikipedia

  • CLEOMEDES Astypalaeensis — de quo portentosa quaedam memorantur. Hic robore ac magnitudine eximiâ, quum Ciccum Epidaurium pugil interfecisset, victoriae praemiô fraudatus, prae dolore in furorem incidit, atque Astypalaeam reversu, cum ibi multa temere ac violenter fecisser …   Hofmann J. Lexicon universale

  • RABNUS Maurus Magnentius — Archiepiscopus Moguntinus, Scriptor saeculi 9. celeberrimus, Fuldensis creditur. Philosophus ingens, Theologus summus, Poetarum sui saeculi facile princeps. Alcuinô praeceptore usus, primo Abbatiae Fuldensi adhibitus est, cuius reditus cum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SARABARA — apud Tertullian. de Pallio, c. 4. ubi de Alexandro M. Vicerat Medicam gentem, et victus est Medicâ veste, triumphalem cataphractam amolitus, in captiva sarabara decessit; pectus squamarum signaculis disculptum, textu pellucido tegendo, nudavit:… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»