Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

aestimare

  • 1 aestimare

    1) определять цену вещи, оценивать, назначать цену, aestimatae res in dotem datae (1. 50. 51 D. 24, 3);

    aestim. litem (1. 28 D. 3, 5. 1. 47 D. 6, 1. 1. 7 § 1 D. 6, 2. 1. 8 D. 13, 4), condemnatiotionem judicii (1. 3 § 11 D. 43, 5), satisdationes tutorum (1. 1 § 8 D. 27, 8), quanti res est (1. 5 § 1 D. 2, 7), quanti intersit stipulatoris (1. 13 pr. D. 42, 1), quanti in litem juraverit actor (1. 46 D. 6, 1);

    actio de aestimato (см. aestimatoria s. 1).

    2) соображать, оценивать именно известное правовое отношение при исках bonae fid. и arbitrariae actiones (1. 26 § 2 D. 16, 3. 1. 38 pr. D. 17, 1. 1. 28 § 3. 9. D. 34, 3). 3) считать полезным, признавать (1. 75 pr. D. 30).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > aestimare

  • 2 Оценивать

    - aestimare; expendere; perpendere; pensare; ponderare; taxare (talentum Atticum denariis sex milibus); censere; spectare; metiri;

    • высоко оценивать - magni aestimare; оценить (в денежном выражении)adaerare;

    • оценивать по заслугам - expendere meritis;

    • оцениваться выше - taxari modo majore;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Оценивать

  • 3 Оценить

    - aestimare; expendere; perpendere; pensare; ponderare; taxare (talentum Atticum denariis sex milibus); censere; spectare; metiri;

    • высоко оценивать - magni aestimare; оценить (в денежном выражении)adaerare;

    • оценивать по заслугам - expendere meritis;

    • оцениваться выше - taxari modo majore;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Оценить

  • 4 aestimo

    aestimare, aestimavi, aestimatus V TRANS
    value, assess; estimate; reckon; consider, judge (situation); esteem

    Latin-English dictionary > aestimo

  • 5 Думать

    - aestimare; arbitrari; autumare; censere; credere (c. aliquem esse parestantem virum; c. aliquem Jovis filium); existimare; judicare; opinari; ponere; putare; cogitare; reri; reflectere; sentire; velle; exopinissere; suspicere; sperare (spero me causam tibi probavisse);

    • другие пусть думают об этом, как им угодно - viderint alii, quid de hoc exopinissent;

    • не думаю, а доподлинно знаю - haud credo, sed certo scio;

    • что ты о ней думаешь? - Quid eam credis?

    • ты (так) думаешь? - Credin'?

    • чтобы не (по)думали, будто он расстроен (этой) утратой - ne videretur jactura motus;

    • верить предсказателям чрезвычайно, думается, глупо - maximae stultitiae videtur hariolis credere;

    • думай, что делаешь - videas, quid agas;

    • об этом после подумаем - hisce de rebus post viderimus;

    • об этом (по)думай сам - illud ipse videris;

    • думаю, что больше говорить не надо - vereor, num aliud sit dicendum;

    • не думать ни о чём высоком - nihil altum suspicere;

    • позже, чем думали - spe serior;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Думать

  • 6 Полагать

    - aestimare; arbitrari; autumare; censere; credere (c. aliquem esse praestantem virum; c. aliquem Jovis filium); existimare; judicare; opinari; putare; reri; reponere; sentire; velle; statuere (aliquem hostem; sic statuo et judico); sperare (spero me causam tibi probavisse);

    • Нума был, как полагают, слушателем Пифагора - creditur Pythagorae auditorem fuisse Numam;

    • как я полагаю - credo;

    • об этом я сказал, полагаю, достаточно - satis de hac re dixisse mihi videor;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Полагать

  • 7 Расценивать

    - aestimare; censere; habere; ponere; recipere; tractare;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Расценивать

  • 8 Считать

    - aestimare; arbitrari; autumare; censere; reri; credere (c. aliquem esse praestantem virum; c. aliquem Jovis filium); existimare; judicare; opinari; ponere; putare; deputare; ducere; opinari; exsequi; velle; habere (aliquem pro amico; aliquid pro certo); ponere; recipere; tractare; numerare; calculare; calculos subducere; computare; digerere; destinare; accipere (verisimilia pro veris); statuere (aliquem hostem; sic statuo et judico);

    • уверенно считать кого-л. убийцей - destinare aliquem animo auctorem caedis;

    • ты так считаешь? - Credin'?

    • считать что-л. чем-л. - habere aliquid in aliqua re (inter aliquas res, alicui rei);

    • Элий считал себя стоиком - Aelius Stoicus esse voluit;

    • его сочли малообразованным - habitus est indoctior;

    • хиосцы считают Гомера своим (соотечественником) - Chii Homerum suum vindicant;

    • счесть что-л. оскорблением для себя - aliquid in contumeliam suam vertere;

    • считать что-л. чьим-л. недочётом - alicui aliquid vitio tribuere;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Считать

  • 9 aestimo

    aestĭmo, (arch. aestŭmo), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] estimer, priser, taxer, évaluer (en argent). [st2]2 [-] estimer, fixer (en t. de droit). [st2]3 [-] estimer, apprécier, juger, faire cas de. [st2]4 [-] être d'avis, estimer, penser.    - aestimare litem alicui (alicujus): évaluer les préjudices qui incombent à qqn.    - pluris aestimare: estimer plus, estimer davantage.    - minoris aestimare: estimer moins.    - aliquem (aliquid) aestimare: estimer qqn (qqch).    - magni (magno) aestimare: estimer beaucoup.    - aestimare aliquid magni (magno): faire grand cas de qqch.    - ex opinione aliquid aestimare: apprécier qqch d'après l'opinion (en se basant sur l'opinion).    - denis in diem assibus animam et corpus aestimare, Tac. An. 1, 17: estimer l'âme et le corps (des soldats) à dix as par jour.    - amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo aestumare, Sall. C. 10, 5: apprécier les amitiés et les inimitiés non d'après leur réelle valeur, mais d'après leur intérêt.    - sicut ego aestimo: à mon avis.
    * * *
    aestĭmo, (arch. aestŭmo), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] estimer, priser, taxer, évaluer (en argent). [st2]2 [-] estimer, fixer (en t. de droit). [st2]3 [-] estimer, apprécier, juger, faire cas de. [st2]4 [-] être d'avis, estimer, penser.    - aestimare litem alicui (alicujus): évaluer les préjudices qui incombent à qqn.    - pluris aestimare: estimer plus, estimer davantage.    - minoris aestimare: estimer moins.    - aliquem (aliquid) aestimare: estimer qqn (qqch).    - magni (magno) aestimare: estimer beaucoup.    - aestimare aliquid magni (magno): faire grand cas de qqch.    - ex opinione aliquid aestimare: apprécier qqch d'après l'opinion (en se basant sur l'opinion).    - denis in diem assibus animam et corpus aestimare, Tac. An. 1, 17: estimer l'âme et le corps (des soldats) à dix as par jour.    - amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo aestumare, Sall. C. 10, 5: apprécier les amitiés et les inimitiés non d'après leur réelle valeur, mais d'après leur intérêt.    - sicut ego aestimo: à mon avis.
    * * *
        AEstimo, aestimas, pen. corr. aestimare. Priser, Estimer, Considerer, Poiser.
    \
        Tribus denariis aestimauit. Cic. Il apprecia, Prisa, Tauxa.
    \
        Qui poenam suam honoribus summis esset aestimaturus. Quintil. Qui estimoit que la peine qu'on luy feroit souffrir, luy seroit au plus grand honneur du monde.
    \
        AEstimare litem. Cicero. Reduire par sentence l'interest d'une partie à certaine somme de deniers.
    \
        AEstimare nomina alicui. Cic. Le condamner pour raison de quelques debtes.
    \
        AEstimare pecunia. Cic. Apprecier.
    \
        AEstimare pretium rei. Cic. Estimer le pris et valeur de quelque chose.
    \
        AEstimare magni et magno. Cic. Fort estimer, Priser beaucoup.
    \
        Nonnihilo aestimare. Cic. Aucunement estimer.
    \
        Bene de aliquo aestimare. Cic. Avoir bonne opinion d'aucun.
    \
        AEstimare aliquem ex artificio. Cic. L'estimer à cause de son art, et selon qu'il est scavant.
    \
        AEstimare aliquid ex veritate, vel ex opinione. Cic. Selon la verité, ou Selon nostre opinion.
    \
        AEstimandum dare aliquid suo cuiusque animo. Quintil. Le laisser à penser et considerer à chascun en soymesme.
    \
        AEstimare vrbem aliquam e loco sublimi. Martial. La regarder et considerer ou contempler.

    Dictionarium latinogallicum > aestimo

  • 10 schätzen

    schätzen, I) eig.: taxare (den Wert einer Sache bestimmen, mit Abl. des bestimmten Preises. z.B. talentum Atticum denariis sex milibus). – aestimare (den Wert einer Sache beurteilen, etwas abschätzen, z.B. possessiones; mit der Angabe des Preises, wie hoch od. wie niedrig etwas geschätzt wird, wenn sie eine allgemeine ist, im Genet. oder Ablat., wenn sie eine bestimmte ist, bloß im Ablat., z.B. etwas hoch, niedrig, alqd magni od. magno, parvoi od. parvo: etwas zu drei Denaren, alqd tribus denariis). – taxationem alcis rei facere (die Taxe, Wertbestimmung von etw. machen) – pretium certum constituere alcis rei (einen bestimmten Preis für etwas aufstellen, festsetzen). – censere (vom Zensor, wegen der Besteuerung das Vermögen der Bürger abschätzen, z.B. familias pecuniasque). – geschätzt werden, in aestimationem venire (im allg.). censeri (von Staatsbürgern und ihrem Vermögen). – etwas nach Geld sch., pecuniā aestimare alqd: etwas nach Billigkeit schätzen, aequam alcis rei aestimationem facere: die Germanen werden auf 40000 Mann geschätzt, Germanos arbitrantur ad XL milia: deine geschätzten (taxierten) Grundstücke. aestimationes tuae. – II) uneig.: aestimare mit Genet. od. Ablat. des Wertes. – diligere (wert halten, z.B. etwas an jmd., alqd in alqo), verb. diligere carumque habere. – ich weiß etwas zu schätzen, est honos alci rei apud me; alci rei aliquod pretium pono (z.B. tempori): er weiß die Tugend nicht zu sch., virtutis ignarus est: etwas gar nicht sch., alqd nullo loco numerare. – hochschätzen (od. [2013] bl. schätzen), geringschätzen u. dergl., s. achten no. III, a. – nach etwas sch. (d. i. beurteilen), aestimare alqā re od. ex alqa re; metiri alqā re od. ex alqa re (nach etwas messen). – etw. für etwas sch. od. jmd. sch. als einen (d. i. dafür halten), existimare, habere, ducere etc. (s. halten no. I, 9), z.B. sich etwas zur Ehre sch., honori sibi alqd ducere: jmd. glücklich sch., felicem iudicare alqm.

    deutsch-lateinisches > schätzen

  • 11 Wert [2]

    Wert, der, pretium (Preis einer Sache). – potestas (die Geltung einer Sache, z.B. pecuniarum). – honos (der äußere Wert, der auf etwas gelegt wird). – virtus (innerer Wert, innere Güte einer Person oder Sache). – der W. einer Sache, auch umschr. durch quanti res est od. aestimatur. – hoher W., pretium magnum (hoher Preis); praestantia (ausgezeichnete innere Güte): moralischer, sittlicher W., virtus: honestas. – ohne W., s. wertlos. – im W. sein, in pretio esse: W. haben, pretium habere: einen hohen W. haben, magni pretii esse: einen geringen W. haben, parvi pretii esse: einen geringeren W. haben, inferiorem esse: keinen W. haben, nullius pretii esse; nihil esse: an W. verlieren, obsolescere: den W. einer Sache (in Barem) vergüten, quanti est alqd praestare: etw. unter dem W. verkaufen, alqd vilioris vendere od. (im Einzelverkauf) distrahere: den W. einer Sache verringern, alci rei vilitatem facere: auf etwas od. jmd. einen (hohen) W. legen, alqd in pretio habere; alqm od. alqd magni aestima re od. facere (hochschätzen); alqd od. alqm carum habere (wert u. teuer halten); alci rei aliquid od. multum tribuere (etw. oder viel auf etw. geben); alci rei magnum pretium statuere oder constituere (einen hohen Wert beilegen): auf etw. od. jmd. einen höheren W. legen, alqd od. alqm pluris aestimare [2684] od. facere: auf etw. od. jmd. einen sehr großen (hohen) W. legen, alqd od. alqm plurimi aestimare od. facere; alqd od. alqm carissimum habere: auf etw. od. jmd. einen so hohen W!. legen, alqd od. alqm tanti aestimare od. facere: einen zu hohen, zu großen W. auf das Leben legen, nimis cupidum esse vitae: sich einen hohen W. beilegen, multum sibi tribuere; magnifice de se sentire: sich einen zu hohen W. beilegen, nimiam de se opinionem habere: auf etw. od. jmd. keinen W. legen, alqd od. alqm haud magni aestimare od. facere; alqd non assis facere: es wird einer Sache kein W. beigelegt, non est honos alci rei: sieh nicht auf den W. od. Unwert des Menschen! noli spectare, quanti homo sit!

    deutsch-lateinisches > Wert [2]

  • 12 nihilum

    nihilum (nilum), i, n. rien, aucune chose, néant.    - e nihilo gigni, Lucr.: naître de rien, sortir du néant.    - interire ad nihilum, Cic.: être anéanti.    - ad nihilum redigi (venire): être anéanti.    - nihili (gén. de prix): sans valeur.    - nihili aestimare (facere, putare): ne faire aucun cas de.    - esse nihili: ne rien valoir.    - homo nihili: un homme de rien.    - unde is nihili? Plaut.: d'où sort ce vaurien?    - pro nihilo ducere, Cic.: mépriser, ne faire aucun cas, ne tenir aucun compte de.    - pro nihilo habere: ne faire aucun cas de.    - pro nihilo esse: être sans valeur, être comme rien, ne pas compter.    - non nihilo aestimare, Cic.: faire quelque cas de.    - de nihilo: sans raison, sans motif, sans cause.    - non de nihilo, Liv.: non sans raison.    - non hoc de nihilo est quod, Ter.: ce n'est pas pour rien que.    - nihilo beatior: pas du tout plus heureux, nullement plus heureux.    - nihilo minus = nihilominus.    - nihilo (s.-ent. minus) quam (ac): tout autant que.    - nihilo secius = nihilo minus (nihilominus): ne... pas moins.    - nihilum, adv.: pas du tout.
    * * *
    nihilum (nilum), i, n. rien, aucune chose, néant.    - e nihilo gigni, Lucr.: naître de rien, sortir du néant.    - interire ad nihilum, Cic.: être anéanti.    - ad nihilum redigi (venire): être anéanti.    - nihili (gén. de prix): sans valeur.    - nihili aestimare (facere, putare): ne faire aucun cas de.    - esse nihili: ne rien valoir.    - homo nihili: un homme de rien.    - unde is nihili? Plaut.: d'où sort ce vaurien?    - pro nihilo ducere, Cic.: mépriser, ne faire aucun cas, ne tenir aucun compte de.    - pro nihilo habere: ne faire aucun cas de.    - pro nihilo esse: être sans valeur, être comme rien, ne pas compter.    - non nihilo aestimare, Cic.: faire quelque cas de.    - de nihilo: sans raison, sans motif, sans cause.    - non de nihilo, Liv.: non sans raison.    - non hoc de nihilo est quod, Ter.: ce n'est pas pour rien que.    - nihilo beatior: pas du tout plus heureux, nullement plus heureux.    - nihilo minus = nihilominus.    - nihilo (s.-ent. minus) quam (ac): tout autant que.    - nihilo secius = nihilo minus (nihilominus): ne... pas moins.    - nihilum, adv.: pas du tout.
    * * *
        Nihilum, nihili, pen. corr. Ex non et hilum compositum. Festus. Rien qui soit.
    \
        Cui minus nihilo est. Terent. Qui ha moins que rien.
    \
        Omnia illa tua praeclara in Rempub. merita ad nihilum ventura. Cic. Viendront à rien, ou à neant.
    \
        - nihili sum. N. istuc iampridem scio: Sed quid nihili sis memora. Plaut. Ce n'est rien que de moy.

    Dictionarium latinogallicum > nihilum

  • 13 achten

    achten, I) seine Sinne u. Gedanken auf etwas richten: animum advertere, attendere ad alqd. animum intendere ad od. in alqd. curare alqd (sich um etwas bekümmern). – servare, observare alqd (beobachten). – auf jmd. achten, audire alqm (auf jmd. hören, ihm gehorchen); aspicere, intueri alqm (auf jmd. achten, als auf einen, auf den man sein ganzes Zutrauen gesetzt hat): auf jmd. od. [60] etw. nicht achten, non audire alqm (nicht hören); nihil morari (keine Notiz nehmen): neglegere (nicht berücksichtigen), alqm od. alqd: keine Schwierigkeit achtend, omnium difficultatum immemor. – II) dafür halten; z. B. der Senat hat für gut geachtet, senatus decrevit. – III) einer Pers. od. Sache einen Wert beilegen, ohne und mit dem Zusatze des Werts od. Unwerts: a) mit Zusatz etc.: hoch achten, alqm od. alqd magni facere, habere, putare, ducere, aestimare, pendĕre: gering a., parvi facere, aestimare, ducere; haud magni pendĕre: für nichts a., pro nihilo ducere, putare; nihili facere: gleich achten, iuxta aestimare: den einen so hoch achten wie den andern, in pari laude utrumque ponere: einen höher achten als den andern. unum alteri praeponere, anteponere od. (umgekehrt) postponere, posthabere: ich achte nichts höher. nihil antiquius iudico od. habeo od. mihi est: etwas höher achten als etc., alqd sanctius ducere quam etc. – b) prägn., ohne Zusatz, α) Dinge = sparen, gew. »nicht achten«, s. »nicht ansehen« unter »ansehen no. II, 2, b«. – β) Pers. = hochachten: colere (gleichs. hegen u. pflegen, jmdm. durch Gesälligkeiten und Dienstleistungen seine Achtung zu erkennen geben). – observare. observantiā colere (durch Aufmerksamkeiten aller Art seine Ehrerbietung an den Tag legen); verb. observare et colere, colere et observare. – vereri revereri (mit achtungsvoller Scheu verehren); verb. vereri et colere. – diligere (aus Pflichtgefühl achten, mit Achtung lieben);verb. (= achten u. lieben) colere ac diligere; observare ac diligere: vereri et diligere. – suspicere (mit dem Gefühl des eigenen Minderwerts an. jmd. hinausblicken). – alci od. alci rei honorem habere (die schuldige Ehre erweisen, z. B. studiis). – geachtet werden, s. »in Achtung stehen« unter »Achtung«.

    deutsch-lateinisches > achten

  • 14 anschlagen

    anschlagen, I) v. tr.: 1) an etwas schlagen: affligere rem alci rei od. ad alqd (schlagend wohin werfen, stoßen). – impingere alqd alci rei (so anschlagen, anstoßen, daß das Anschlagende heftig auffällt). – illidere alqd alci rei (so anschlagen, daß es verletzt, beschädigt wird). – 2) durch Schlagen anheften: a) übh.: figere alqd in alqa re. affigere alqd alci rei od. ad alqd (mit etwas anfügen, anheften, mit Nägeln, clavis). – configere alqd alqā re (mit etwas zusammenfügen, mit Nägeln, clavis). – öffentlich a. (zur allgemeinen Kenntnisnahme, Nachachtung), promulgare (öffentlich anheften, als publiz. t. t.);proponere mit u. ohne palam od. in publico od. in publicum (öffentl. durch Anschlag ausstellen); proscribere (durch Anschlag ausschreiben); edicere alqd od. ut u. ne mit Konj. (als Manifest bekanntmachen, verordnen). – b) durch Anschlagung eines Zettels feilbieten: proscribere alqd. – proscribere tabulam se venditurum esse alqd. – angeschlagen sein, venalem pendēre. – 3) durch Schlagen hervorbringen: Feuer a., s. Feuer no. I. – 4) die Zahl oder den Wert berechnen, schätzen: putare. reputare (überrechnen, berechnen, z. B. sumptus litis et viatica). – aestimare alqd. aestimationem alcis rei facere (abschätzen). – censere (jmds. Vermögen a., v. Zensor). – zum Geldeswert a., aestimare pecuniā. – eine Zahl genau a., exsequi subtiliter numerum. – Uneig., aestimare od. ducere od. facere alqd, hoch, niedrig, magni, parvi. – es sehr hoch a., daß etc., permagnum existimare mit Akk. u. Infin. – etw. nach etw. a., metiri alqd alqā re (bemessen). – II) v. intr.: 1) an etw. schlagen, a) übh., s. schlagen no. I. – b) die Stimme hören lassen, vom Hunde, significare (ein Zeichen geben). – vocem (von mehreren voces) mittere (einen Laut hören lassen). – latrare (bellen). – latratum edere (ein Gebell hören lassen, z. B. dreimal schlug er an, tres latratus simul edidit). – 2) die beabsichtigte Wirkung tun, bes. von Mitteln, Arzeneien: proficere, bei etw., alci rei. – respondere (der [143] beabsichtigten Wirkung entsprechen). – prodesse, bei etwas, alci rei od. ad alqd; gegen etw., contra alqd (nützen). – iuvare, bei jmd., alqm (helfen). – nicht a. nihil proficere, prodesse, iuvare; non respondere: die Kurschlägt bei jmd. nicht an, curatio in alqo frustra est: kein Mittel schlägt mehr an, desinit esse remedio locus.

    deutsch-lateinisches > anschlagen

  • 15 beurteilen

    beurteilen, iudicare alqd od. de alqa re. diiudicare alqd (entscheidend über etwas urteilen). – aestimare alqd. existimare de alqo od. de alqa re (ersteres ist unser »schätzen, würdigen«, exist. dagegen »nach gehörig erwogenem Wert einer Sache demgemäß über die anderweitigen Verhältnisse derselben sich ein Urteil bilden u. es aussprechen«). – etwas nach etwas beurt., iudicare, aestimare alqd (ex) alqā re. aestimare ex alqa re de alqa re. – pendĕre, pensare alqd ex alqa re. ponderare alqd alqā re (ab wägen nach dem Wert einer andern Sache). – metiri alqd alqā re (gleichs. mit etwas als Maßstab einer Sache messen und danach den Wert bestimmen). – alqd exigere ad alqd (nach etw. abmessen). – alqd referre ad alqd (auf etw. wie auf einen Maßstab übertragen, nach etw. bemessen [w. vgl.], z. B. alienos mores ad suos). – etw. mit unparteiischer Strenge b., acrem se praebere alcis rei iudicem. – jmd. nach sich b., alqm ex suo ingenio iudicare; alqm ex sua natura fingere (d. i. nach sich ein Bild von jenem sich entwerfen): ich kann etwas nicht b., es kommt mir nicht zu, etw. zu b., est alqd non mei iudicii. Beurteiler, iudex. – aestimator. existimator (Würdiger); verb. existimator et iudex (z. B. aequus). censor (B. eines schriftlichen Werkes; s. auch »Kritiker«). – Beurteilerin, iudex. Beurteilung, iudicatio. – diiudicatio (entscheidende B.). – aestimatio (Würdigung). – censura (B. einer Schrift). – iudicium (Urteil selbst). – Beurteilungskraft, s. Urteilskraft.

    deutsch-lateinisches > beurteilen

  • 16 minor

    [st1]1 [-] mĭnor, āri, ātus sum [cf. minae, mineo, immineo]: a - poét. être proéminent, faire saillie, avancer.    - gemini minantur in caelum scopuli, Virg. En. 1, 162: deux rochers pointent vers le ciel.    - saxa minantia caelo, Sil. 4, 2: pics qui pointent vers le ciel. b - d'où menacer.    - minari alicui, Cic. Verr. 5, 110: menacer qqn. --- cf. Verr. 4, 149.    - minari alicui aliquem rem, Cic. Tusc. 1, 102 ; Phil. 3, 18: menacer qqn de qqch.    - minari mortem alicui, Virg.: menacer qqn de mort.    - minari alicui aliqua re, Sall. C. 23, 3: menacer qqn de qqch.    - avec prop. inf. universis se... eversurum esse minabatur, Cic. Verr. 4, 76: il les menaçait en bloc de détruire... --- cf. Tusc. 5,75.    - minatur sese abire, Plaut. As. 604: il menace de s'éloigner.    - minari se abiturum esse, Ter.: menacer de s'en aller.    - minatur infirmitatem in posterum infans, Quintil.: il est à craindre que l'enfant ne devienne faible plus tard.    - domus mea ardore suo deflagrationem urbi minabatur, Cic. Planc. 40, 95: l'incendie de ma maison menaçait d'embraser la ville entière.    - ornus minatur, Virg. En. 1, 628: l'orne menace (de tomber).    - nec semper feriet quodcumque minabitur arcus, Hor. P. 350: la flèche n'atteint pas toujours tout ce qu'elle vise. c - annoncer à grand fracas, annoncer hautement, promettre.    - cf. gr. ἀπειλεῖν.    - minari multa (magna): faire de grandes promesses. --- Hor. S. 2, 3, 9 ; Ep. 1, 8, 3.    - hoc scriptum est tibi, qui, magna cum minaris, extricas nihil, Phaedr. 4, 24, 4: cette fable s'adresse à toi qui fais de grandes promesses sans rien tenir. [st1]2 [-] mĭnŏr, ŭs (gén. ōris), compar. de parvus: a - plus petit, moindre, diminué de.    - Hibernia dimidio minor quam Britannia, Caes.: l'Hibernie, de moitié plus petite que la Bretagne.    - quod in re majore valet, valeat in minore, Cic. Top. 23: qui prouve le plus prouve le moins.    - minor capitis, Hor. O. 3, 5, 42 = capite deminutus: déchu de ses droits de citoyen.    - minor truncam frontem, Sil.: dont le front est mutilé.    - minor puppe, Luc.: qui a perdu sa poupe. b - moins âgé, plus jeune, jeune, enfant.    - aliquot annis minor natu, Cic. Ac. 2, 61: plus jeune d'un certain nombre d'années.    - filia minor regis, Caes. BC. 3, 112, 10: la plus jeune des deux filles du roi.    - minor triginta annis natus, Cic. Verr. 2, 122: âgé de moins de trente ans.    - minor annis sexaginta, Cic. Amer. 100: âgé de moins de soixante ans.    - minor octonūm denūm annorum, Liv.: âgé de moins de dix-huit ans.    - minor natu, Cic.: le plus jeune (de deux).    - minor Atrides, Ov.: le plus jeune des Atrides (= Ménélas).    - Minor: épithète qui sert à distinguer deux hommes ou deux choses portant le même nom.    - Africanus Minor: le second Africain [Scipion Emilien].    - Armenia minor: la petite Arménie.    - minores: - α - les plus jeunes (d'une génération). --- Cic. Br. 232. - β - les descendants, la postérité. --- Virg. En. 1, 532. c - plus faible, inférieur, amoindri.    - minoris (s.-ent. pretii) vendere: vendre moins cher.    - minoris (s.-ent. pretii) aestimare: estimer moins.    - aliquid minoris ducere, Sall. J. 32, 5: regarder qqch comme de moindre valeur.    - minoris vendere, Cic. Off. 3, 51: vendre moins cher.    - verba minora deā, Ov.: paroles indignes d'une déesse.    - minora notitiā, Ov.: choses qui ne méritent pas d'être connues.    - minor vero gloria, Ov.: renommée au-dessous de la réalité.    - minoribus verbis uti, Ov.: parler sur un ton moins élevé.    - minores duces, Tac.: des chefs d'un rang inférieur.    - minore centesimis nummūm, Cic.: à moins de douze pour cent d'intérêt (par an).    - minor certare, Hor.: incapable de résister.    - minora regni jura, Ov.: atteinte portée aux droits de la royauté.    - avec inf. poét. tanto certare minor, Hor. S. 2, 3, 313: si inférieur pour rivaliser, si loin de rivaliser. --- cf. Sil. 5, 76.
    * * *
    [st1]1 [-] mĭnor, āri, ātus sum [cf. minae, mineo, immineo]: a - poét. être proéminent, faire saillie, avancer.    - gemini minantur in caelum scopuli, Virg. En. 1, 162: deux rochers pointent vers le ciel.    - saxa minantia caelo, Sil. 4, 2: pics qui pointent vers le ciel. b - d'où menacer.    - minari alicui, Cic. Verr. 5, 110: menacer qqn. --- cf. Verr. 4, 149.    - minari alicui aliquem rem, Cic. Tusc. 1, 102 ; Phil. 3, 18: menacer qqn de qqch.    - minari mortem alicui, Virg.: menacer qqn de mort.    - minari alicui aliqua re, Sall. C. 23, 3: menacer qqn de qqch.    - avec prop. inf. universis se... eversurum esse minabatur, Cic. Verr. 4, 76: il les menaçait en bloc de détruire... --- cf. Tusc. 5,75.    - minatur sese abire, Plaut. As. 604: il menace de s'éloigner.    - minari se abiturum esse, Ter.: menacer de s'en aller.    - minatur infirmitatem in posterum infans, Quintil.: il est à craindre que l'enfant ne devienne faible plus tard.    - domus mea ardore suo deflagrationem urbi minabatur, Cic. Planc. 40, 95: l'incendie de ma maison menaçait d'embraser la ville entière.    - ornus minatur, Virg. En. 1, 628: l'orne menace (de tomber).    - nec semper feriet quodcumque minabitur arcus, Hor. P. 350: la flèche n'atteint pas toujours tout ce qu'elle vise. c - annoncer à grand fracas, annoncer hautement, promettre.    - cf. gr. ἀπειλεῖν.    - minari multa (magna): faire de grandes promesses. --- Hor. S. 2, 3, 9 ; Ep. 1, 8, 3.    - hoc scriptum est tibi, qui, magna cum minaris, extricas nihil, Phaedr. 4, 24, 4: cette fable s'adresse à toi qui fais de grandes promesses sans rien tenir. [st1]2 [-] mĭnŏr, ŭs (gén. ōris), compar. de parvus: a - plus petit, moindre, diminué de.    - Hibernia dimidio minor quam Britannia, Caes.: l'Hibernie, de moitié plus petite que la Bretagne.    - quod in re majore valet, valeat in minore, Cic. Top. 23: qui prouve le plus prouve le moins.    - minor capitis, Hor. O. 3, 5, 42 = capite deminutus: déchu de ses droits de citoyen.    - minor truncam frontem, Sil.: dont le front est mutilé.    - minor puppe, Luc.: qui a perdu sa poupe. b - moins âgé, plus jeune, jeune, enfant.    - aliquot annis minor natu, Cic. Ac. 2, 61: plus jeune d'un certain nombre d'années.    - filia minor regis, Caes. BC. 3, 112, 10: la plus jeune des deux filles du roi.    - minor triginta annis natus, Cic. Verr. 2, 122: âgé de moins de trente ans.    - minor annis sexaginta, Cic. Amer. 100: âgé de moins de soixante ans.    - minor octonūm denūm annorum, Liv.: âgé de moins de dix-huit ans.    - minor natu, Cic.: le plus jeune (de deux).    - minor Atrides, Ov.: le plus jeune des Atrides (= Ménélas).    - Minor: épithète qui sert à distinguer deux hommes ou deux choses portant le même nom.    - Africanus Minor: le second Africain [Scipion Emilien].    - Armenia minor: la petite Arménie.    - minores: - α - les plus jeunes (d'une génération). --- Cic. Br. 232. - β - les descendants, la postérité. --- Virg. En. 1, 532. c - plus faible, inférieur, amoindri.    - minoris (s.-ent. pretii) vendere: vendre moins cher.    - minoris (s.-ent. pretii) aestimare: estimer moins.    - aliquid minoris ducere, Sall. J. 32, 5: regarder qqch comme de moindre valeur.    - minoris vendere, Cic. Off. 3, 51: vendre moins cher.    - verba minora deā, Ov.: paroles indignes d'une déesse.    - minora notitiā, Ov.: choses qui ne méritent pas d'être connues.    - minor vero gloria, Ov.: renommée au-dessous de la réalité.    - minoribus verbis uti, Ov.: parler sur un ton moins élevé.    - minores duces, Tac.: des chefs d'un rang inférieur.    - minore centesimis nummūm, Cic.: à moins de douze pour cent d'intérêt (par an).    - minor certare, Hor.: incapable de résister.    - minora regni jura, Ov.: atteinte portée aux droits de la royauté.    - avec inf. poét. tanto certare minor, Hor. S. 2, 3, 313: si inférieur pour rivaliser, si loin de rivaliser. --- cf. Sil. 5, 76.
    * * *
    I.
        Minor, minaris, minatus sum, minari. Cic. Menacer.
    \
        Crucem minatur illi. Cic. Il le menace de crucifier.
    \
        Minari, interdum significat Eminere. Virg. Se monstrer, Saillir et sortir.
    II.
        Minor, et hoc minus, Comparatiuum a Paruus. Moindre. Et se dit de quelque chose que ce soit.
    \
        Minor, Absolute. Vlpianus. Mineur, Mineur d'ans, Qui n'ha point vingtcinq ans.
    \
        Minor natu. Cic. Moindre d'aage, Plus jeune, Puisné, Moinsné.
    \
        Seruiet domino non minori. Plin. iunior. Qui n'est point de moindre authorité.
    \
        Filius minor. Terent. Le plus jeune, et le puis né.
    \
        Minorum gentium patricii. Cicero. Les enfants de la deuxieme centeine des Senateurs qui furent adjoustez aux premiers establiz par Romulus.
    \
        Verbis minoribus vti. Ouid. De parolles moins superbes et glorieuses.
    \
        Quasi istic minor mea res agatur, quam tua. Terent. Comme si c'estoit moins mon prouffit que le tien, ou Comme si ce n'estoit pas autant mon prouffit que le tien, ou Comme si c'estoit moins à moy à faire qu'à toy.
    \
        Minoris vendere aliquid. Plaut. A moindre pris, A meilleur marché.
    \
        Minoris dimidio. Plin. La moitié moins.
    \
        Minoris aestimare. Cic. Moins estimer.
    \
        A Cecilio propinqui minore centesimis nummum mouere non possunt. Cic. A moins de, etc. On n'en scauroit tirer un denier à moins d'interest que de treze pour cent.

    Dictionarium latinogallicum > minor

  • 17 permagnus

    permagnus, a, um très grand; très important, fort considérable. --- Cic. Fin. 1, 15 ; Caes. BG. 7, 31, 4.    - permagni (s.-ent. pretii) aestimo: j'estime à un très haut prix.    - avec tmèse per enim magni aestimo, Cic. Att. 10, 1, 1: j'estime à très haut prix.    - permagni interest: il importe grandement, il est d'une grande importance. --- Cic. Fam. 9, 93 ; 11, 16, 1.    - (aestimare, vendere) permagno (s.-ent. pretio): (très cher, à un prix très élevé. --- Cic. Verr. 4, 13; 3, 90.    - permagnum est + prop. inf.: il est très beau que. --- Cic. Rep. 1, 14, cf. Tusc. 1, 111.
    * * *
    permagnus, a, um très grand; très important, fort considérable. --- Cic. Fin. 1, 15 ; Caes. BG. 7, 31, 4.    - permagni (s.-ent. pretii) aestimo: j'estime à un très haut prix.    - avec tmèse per enim magni aestimo, Cic. Att. 10, 1, 1: j'estime à très haut prix.    - permagni interest: il importe grandement, il est d'une grande importance. --- Cic. Fam. 9, 93 ; 11, 16, 1.    - (aestimare, vendere) permagno (s.-ent. pretio): (très cher, à un prix très élevé. --- Cic. Verr. 4, 13; 3, 90.    - permagnum est + prop. inf.: il est très beau que. --- Cic. Rep. 1, 14, cf. Tusc. 1, 111.
    * * *
        Permagnus, Adiectiuum. Cic. Fort grand, Moult grand.
    \
        Permagna res tua agitur. Cic. Il est question de grand cas pour toy, Il est question d'un tien bien grand affaire, Le cas te touche fort.
    \
        Permagnum existimare. Cic. Estimer grande chose.
    \
        Permagno aestimare vel vendere. Cic. Fort cher.

    Dictionarium latinogallicum > permagnus

  • 18 aestimo

    aestimo (aestumo), āvi, ātum, āre (aes), den Wert (das Maß) einer Sache beurteilen, etw. abschätzen, anschlagen, einen Anschlag (eine Taxe) machen, taxieren (während taxare = den Wert einer Sache ermitteln u. bestimmen), I) im engern Sinne, nach Geldwert, -betrag: petiverunt ab eo civitates, ut aestimaret, Cic. – aest. frumentum (s. aestimātiofrumenti), Cic.: domum, Cic.: argentum, Cic.: signa, Cic.: depositarum rerum pretia oculis aestimantibus, Solin. 50, 4. – m. Abl. od. Genet. des Wertes, alqd ternis denariis, Cic.: alqd denis assibus, Tac.: alqd quinis modiis, Sall. fr.: prata et areas quasdam magno, Cic.: ista permagno, Cic.: permittite, ut liceat, quanti quisque velit, tanti aestimet, Cic.: uti ea (mancipia) quoque deciens tanto pluris, quam quanti essent, aestimarentur, Liv. – m. Adv., tenuissime, Cic. Verr. 4, 35. – m. ex u. Abl. od. m. bl. Abl. des Maßstabes, nach dem abgeschätzt wird, alqd ex artificio, Cic.: alqd pecuniā, nach Geldeswert, Cic.: illud nullis posse taxationibus aestimari, Solin. 1, 85. – m. adversus u. Acc., lac adversus patinam, je nach der Größe der Sch. nehmen, Apic. 7, 306. – m. folg. indir. Fragesatz, aest. secum (in Gedanken), quid in fronte paterent (lapides) singuli, Liv. 25, 23, 11. – u. bes. als gerichtl. t.t., litem alci od. alcis, das Streitobjekt (den angerichteten Schaden od. das widerrechtlich erworbene Gut) nebst den Prozeßkosten abschätzen, jmdm. die Strafsumme ansetzen, jmd. zur Geldbuße verurteilen, Cic. u.a.: litem alcis quattuor milibus HS, Vell.: pugnatum est, ut lis haec capitis aestimaretur, als Kapitalsache schätzen, zu einer Kapitalsache machen, Cic.: dah. voluntatis nostrae tacitae velut litem aestimari vestris inter vos sermonibus audio, gleichs. die Strafsumme ansetzen, zu Strafe verurteilen, -ziehen, Liv. 45, 24, 2. – II) im weitern Sinne: 1) etw. nach irgend einem Verhältnisse, nach seinem innern Werte abschätzen, anschlagen, in Anschlag bringen, abwägen, würdigen, ansehen, achten, um danach sein Urteil zu bestimmen (vgl. Nipperd. Tac. ann. 15, 2. Heräus Tac. hist. 2, 23, 16), Cic. u.a. – m. Abl. od. Genet. des Wertes, veris pretiis, Tac.: praedae loco, Sall. fr.: magno, nonnihilo, Cic.: se magno, Liv.: se parvo, Sen.: levi momento, sehr gering, Caes.: magni, Cic.: minoris, Nep.: unius assis, Catull.: nulli (für nichts), Apul. flor. 9. p. 11, 18 Kr. – m. Advv., carius, Cic.: illa multo gravius aest., Caes.: levius tempestatis quam classis periculum, Caes.: vitam mortemque iuxta, Sall.: u. iusiurandum perinde, Tac.: rem vere, Liv. (s. Weißenb. Liv. 3, 19, 6): optime fides aestimatur, Plin. ep.: simplicius famam in hoste quam in cive, Curt.: nec ultra aestimatur, darüber hinaus geht die Würdigung nicht, Tac.: ultra quam aestimari potest (über allen Begriff) laudis avidus, Aur. Vict. epit. – me esse mortuum nihil aestumo, Cic. poët. – m. ex u. Abl. od. bl. Abl. des Maßstabes, nach dem abgeschätzt wird, vulgus ex veritate pauca, ex opinione multa aestimat, Cic.: optime ex accusatione ipsa accusatoris fides aestimatur, Plin. ep.: quae pars ex tertia parte Galliae est aestimanda, etwa den dritten Teil ausmachen dürfte (nach einem Maßstab, der Gallien in drei Teile teilt), Caes.: ex te ceteros aestimant, Sen. rhet.: non ex re, sed ex commodo, Sall.: ex aequo, Liv.: Campanorum cladibus Samnitium virtutem, Liv.: virtutem annis, Hor.: civitatem viribus, Liv.: alqd vitā, nach dem Leben abschätzen, für so teuer wie das Leben halten, Curt. – m. dopp. Acc., quod carum aestimant, wert schätzen, Sall. Iug. 85, 41: se satis beatum, gl. schätzen, Mart. 11, 1, 7: im Passiv m. dopp. Nom., ideoque (tempus) res vilissima aestimatur, Sen. de brev. vit. 8, 2. – dah. oft aest. alqm, alqd, jmd. od. etw. nach seinem wahren Werte-, gehörig schätzen od. würdigen, gehörig schätzen od. würdigen lernen, ermessen u. anerkennen (s. Nipp. Tac. ann. 4, 39), nemo aestimat tempus, Sen.: est aliquis, qui se inspici, aestimari fastidiat, Liv.: electus, quem contubernio (Abl.) aestimaret, Tac.: modestiae fama quae... a dis aestimatur, gehörig in Anschlag gebracht wird, Tac.: satis aestimare (er wisse es hinlänglich zu schätzen), m. folg. Acc. u. Infin., Tac. ann. 4, 39. – 2) anschlagen, erwägen, ermessen, erkennen, erachten, ansehen, halten für usw., sicuti ego aestumo, Sall.: ut aestimabat, Amm. – mit folg. indir. Fragesatz, ut aestimare possitis, in quantum cotidie ingenia decrescant, Sen. rhet.: aestimant, quod breve illud spatium habeat, Quint.: aestimantibus, quanta etc., Tac.: aestimari a medicis iubet (ein Gutachten abgeben), an etc., Tac. – m. pro u. Abl., Aegyptios pro sociis, non pro hostibus, Curt. 4, 1 (5), 28. – m. folg. Acc. u. Infin., ridicule magis hoc dictum (esse) quam vere aestimo, Phaedr.: turpe aestimantes aliquid commissum a suis, Phaedr.: ut aestimaretur, si revertisset de Parthis, boves iam defuturos, Amm.

    lateinisch-deutsches > aestimo

  • 19 care

    cārē, Adv. m. Compar. u. Superl. (carus), teuer, I) eig.: c. emere, Varr.: equos carius quam coquos emere, Cato fr.: noctes c. mercari, Sen.: carius vendere, Ps. Quint. decl.: c. venire (verkauft werden), Varr.: carius constare, Lucil. fr.: carissime constare, Sen.: c. comparatus cibus, Val. Max. – II) übtr.: valde c. aestimare tot annos, sehr hoch anschlagen, Brut. in Cic. ep.: bona carius aestimare, Planc. in Cic. ep.: carius ei victoriam vendere, Iustin.: nulla res carius constat quam quae precibus empta est, Sen.

    lateinisch-deutsches > care

  • 20 magnus

    māgnus, a, um (altind. mahánt-, griech. μέγας, gotisch mikils, ahd. mihhil), Compar. māior, us, Superl. māximus (māxumus), a, um, groß (Ggstz. parvus, parvulus, exiguus, minutus, minusculus), I) eig.: 1) von räuml. Größe, a) groß = weit, hoch, lang, insula, Cic.: mare (vgl. no. b), Sall.: maximum flumen, Curt. – navis magna (Ggstz. parva), Hor.: m. et pulchra domus, Cic.: oppidum maximum, Caes. – litterae (Buchstaben) maximae, Cic.: epistula maxima (Ggstz. minuscula, Cic. – quercus, hohe, Enn.: mons, Catull.: acervus, Cic. u. Verg. – magni membrorum artus, magna ossa, Verg.: magni crines, Spart.: capillus et barba magna, Varro: capillatior quam ante et barbā maiore, Cic.: maximā barbā et capillo, Cic. – nequam et m. homo, langer Mensch (Kerl), Lucil. 1221; vgl. im Doppelsinne qui scribis Priami proelia, m. homo es, Mart.: magnum me faciam, ich will mich groß machen, mich strecken, Plaut.: elephanti flumen transituri minimos antemittunt, ne maiorum ingressu alveum atterant, Solin. – m. Infin., maior videri, stattlicher anzuschauen (= ein höheres Wesen), Verg. Aen. 6, 49. – subst., incensae urbis in maius restitutio, Wiederaufbau u. Vergrößerung, Iustin.: reficere in melius et in maius, verbessern (verschönern) u. vergrößern, Plin. ep. – b) insbes., von angeschwollenen Gewässern, groß = hoch, hochgehend, aquae magnae bis eo anno fuerunt, Liv.: mare (μεγάλη θάλαττα), Lucr. u. Sall. (vgl. oben no. a). – magnus fluens Nilus, Verg. georg. 3, 28: u. so prout ille (Nilus) magnus influxit aut parcior, Sen. nat. qu. 4, 2, 2 (vgl. Thuc. 2, 5, 2 ὁ Ἀσωπος ποταμος εῤῥύη μέγας).

    2) v. numerischer Größe, a) = der Zahl, Menge, numerischen Stärke, dem Gewichte nach groß, bedeutend beträchtlich, bei Kollektiven auch = viel, zahlreich, frumenti magnus, maximus numerus, Caes.u. Cic., quam maximus numerus, Caes.: copia pabuli, Caes.: pecunia, Nep.: maiore pecuniā opus erat, Liv.: pecunia mutua, Cic.: magnas pecunias in provincia collocatas habere, Cic.: maximum pondus auri, magnum numerum frumenti, vim mellis maximam exportasse, Cic. – multitudo peditatus, Caes.: populus, Verg. u. Plin. ep.: magno cum comitatu, Caes.: parato magno potius quam ingenti exercitu, Vopisc.: maior frequentiorque legatio, Liv.: pars, ein großer Teil, d.i. sehr viele, Cic.: magnā parte veterum militum dimissā, Liv.: maior pars, Caes.: maxima pars hominum, Hor.: dah. magnā parte, großenteils, maximā parte, größtenteils, Sall. u. Liv.: so auch magnam u. maximam partem, Cic. u. Caes. – Genet. subst., magni, um vieles, viel, magni refert, Lucr.: magni interest, Cic. – b) v. numerischen Werte = hoch, bedeutend, erheblich, beträchtlich, kostspielig, kostbar, ornatus muliebris pretii maioris, Cic.: operibus pretium maius invenire, Phaedr.: hominem maximi pretii esse, viel Geld wert, d.i. sehr brauchbar, Ter. – quaestus magnus et evidens (Ggstz. qu. minimus et sordidus), Auct. b. Alex.: magna munera et maiora promissa, Sall.: cultus maior censu, Hor.: cultus maximi, Flor. – dah. der Abl. u. Genet. magno u. magni als Bestimmung des Wertes, hoch, teuer (sehr selten maioris, höher, teuerer, maximi, am höchsten, sehr hoch, wofür gew. pluris u. plurimi stehen), magno emere, vendere, conducere, Cic.: magno constare, Plin. ep.: magno (sc. constat) hospitium miserabile, Iuven.: magno illi stetit victoria, übtr. = kam ihm teuer zu stehen, kostete viel Blut, Liv.: multo maioris alapae mecum veneunt, Phaedr. – v. inneren Werte, magni aestimare, α) = hochschätzen, Cic.: häufiger magno aestimare, Cic. u.a. β) = für von hohem Werte-, für wichtig halten, Flor.: so auch magni existimare, Nep.: magni, maximi facere, Komik., Cic. u.a. – magni esse, α) = viel gelten, apud alqm, Cic. β) von hohem Werte-, von Wichtigkeit sein, Nep. 3) v. dynamischer Größe, a) v. Naturkräften, stark, heftig, vis solis, Lucr.: ventus, Plaut.: flatus (ventorum) maiore illati pondere incursuque, Plin. – b) v. Eindrücken auf das Gehör, groß = stark, laut, vox (Ggstz. parva, schwache), Cic.: clamor, Cic.: stridor, murmur, Verg.: maior sonus, Curt. – poet. neutr. Sing. adverb., magnum clamare, laut rufen, Plaut.: magnum sonare, Mela: magna sonare, Acc. fr.: exclamare maius, Cic. Tusc. 2, 56: maximum exclamare, Plaut.

    II) übtr.: A) v. der Größe der Zeit: 1) von der Zeitdauer, groß, beträchtlich (an Zahl der Tage; Ggstz. brevis) = lang, annus, Verg.: anni, Lucr.: menses, Verg. – insbes., annus, das große Weltjahr, Cic. de nat. deor. 2, 51 u. Cic. fr. b. Tac. dial. 16. – magno tempore, in langer Zeit, Petron. u. Iustin.: magno post tempore, nach langer Zeit, Iustin.

    2) vom früheren, höheren Alter: a) früh, hoch, cum esset magno natu, von hohem Alter, bejahrt, Nep.: magno natu principes, Liv.: filius maximo natu, Nep.- maior patria, das frühere, ältere Vaterland, von Karthago = die Mutterstadt, Curt. 4, 3 (15), 22. – b) insbes., v. Pers., im Compar. u. Superl., mit u. ohne natu od. annis, der ältere, der älteste, α) v. Lebensalter: maior natu (Ggstz. aequalis, gleichalterig), Suet.: natu maior frater, Cic.: maximus natu e filiis, Liv.: una e multis, maxima natu, Pyrgo, Verg.: ebenso maior, maximus aevo, Ov. – virgo minor quam annos sex, maior quam annos decem nata, Gell.: liberi maiores iam quindecim annos nati, Liv.: u. ohne quam annos natus maior quadraginta, Cic.: non maior quinquaginta annis, Liv.: ne sint (feminae equi) minores trimae, maiores decem annorum, Varro: obsides non minores octonum denum annorum, neu maiores quinum quadragenum, Liv. Vgl. Weißenb. Liv. 38, 38, 15. – annos nata est sedecim, non maior, nicht älter, nicht drüber, Ter. – versch. bei Angabe des Unterschieds des Alters, biennio quam nos fortasse maior, Cic. – absol., frater maior, Ter.: ex duobus filiis maior, Caes.: Ser. Sulpicio maior (filia), minor Licinio Stoloni (nupta) erat, Liv.: maior Neronum, Hor.: sororum maxima, Ov.: maior erus, der alte Herr, Hausherr, der Alte (Ggstz. minor e.), Plaut.: Gelo maximus stirpis, Liv.: virgo Vestalis maxima u. virgo maxima, s. Vestālisu. virgo. – subst., maior, f., eine Ältere, ut nubere vellet maior iuniori (einen Jüngeren), Apul. apol. 27. – maiores natu, die älteren Leute, die Alten, Cic. u.a., u. insbes., die Alten = der Senat, Liv. – auch bl. maiores = die Älteren, die Alten, Hor.: u. die Erwachsenen (Ggstz. pueri), Varro LL. 9, 16. – als jurist. t. t., maior, mündig, der Mündige (Ggstz. minor), ICt. – bei Ausdrücken der Verwandtschaft bezeichnet magnus den vierten, maior den fünften u. maximus den sechsten Grad, wie avunculus magnus, maior, maximus, s. avunculus, amita u. dgl. – β) v. Zeitalter: Cyrus maior, Lact. 4, 5, 7: quaerere, uter maior aetate fuerit, Homerus an Hesiodus, non magis ad rem pertinet quam scire, cum minor Hecuba fuerit quam Helena, quare tam male tulerit aetatem, Sen. ep. 88, 6. – bes. subst., maiores, die Vorfahren, Ahnen, Cic. u.a.: u. dass. maiores natu, Nep.: maiores auch von einem Vorfahren, Ahnen, Varro r. r. (v. Stolo) u. Cic. (v. Appius).

    B) von Umfang, Bedeutung, Geltung, Wichtigkeit menschlicher Verhältnisse aller Art = groß, bedeutend, beträchtlich, ansehnlich, wichtig, oft wie bedeutend, mit dem Nbbegr. des Schwierigen, Gefahrvollen (Ggstz. parvus), 1) im allg.: magni u. maximi ludi, die großen, die ältesten Spiele in Rom, jährlich am 7. Sept. gefeiert, Cic. – mercatura, ein großer, ausgebreiteter Handel (Ggstz. m. tenuis), Cic.: magna et ampla negotia, Cic.: magnae parvaeque res (Taten), Enn.: magnae res (Angelegenheiten), Tac.: maiores res appetere, nach höheren Dingen streben, Nep. – testimonium, ein ansehnliches, ehrenvolles, Cic.: causa, Cic.: magnae et graves causae, Plin. ep.: iudicium, Cic.: magno casu accĭdit, durch einen wichtigen Umstand, besonderen Glücksfall, Caes.: ebenso magnae fuit fortunae, Caes.: aber saepe parvis momentis magni casus intercedunt, bedeutende Wechselfälle des Glücks, Caes.: ebenso res magnum habet casum (Risiko), Planc. in Cic. ep. – m. dem Nbbgr. des Schwierigen, magnum opus et arduum, Cic.; vgl. id magnum et arduum est, Cic.; u. quod eo maius est illi (schwieriger für ihn), Cic.: magnum quoddam est onus atque munus, Cic.: bellum m. atque difficile, m. et atrox, Cic. u. Sall. – v. wichtigen u. gefahrvollen Zeiten, dringend, rei publicae magnum aliquod tempus, Cic.: maxima rei publicae tempora, die Zeiten der dringendsten Gefahr, griech. μέγιστοι καιροί, Cic. – magnum est (es ist eine große, schwierige Aufgabe, es gehört viel dazu) m. Infin., zB. magnum est efficere, ut quis intellegat, quid sit illud verum, Cic. Acad. 1, 7: eicere nos magnum fuit, excludere facile est, Cic. ep. 14, 3, 2: so auch quod si magnum putarem caducum deicere, Apul. apol. 35. p. 56, 1 Kr. – m. 2. Supin., haud magna memoratu res est, Liv. 38, 29, 3. – parenthet., quod maius est, was noch mehr sagen will, Cic.: ebenso quod maximum est, Plaut. – neutr. pl. subst., magna curant di, parva neglegunt, Cic.: ut alia magna et egregia tua omittam, Sall.: u. im Compar., multo maiora et meliora fecit, Cic.: maiora concupiscere, zu hoch hinauswollen, Nep.: maiora moliri in urbe, Suet.: im Superl., illa maxima atque amplissima, Cic. – poet v. Jahre u. den Jahreszeiten, bedeutend dem Ertrage nach, sehr fruchtbar, annus, Stat. u. Lucan.: maior autumnus, Mart.

    2) v. der Größe der menschl. Stellung, a) der Macht, dem Vermögen nach groß, hochstehend, angesehen, mächtig, reich, maior invidiā, über den Neid erhaben, Hor.: maior reprensis, über die Getadelten erhaben, Hor. – v. mächtigen Personen u. Staaten, propter summam nobilitatem et singularem potentiam magnus erat, Cic.: potentior et maior, im Besitz von mehr Macht u. Ansehen, Nep.: m. adiutor, Hor.: Iuppiter, manus Iovis, Hor.: Iuppiter optimus maximus (der allmächtige), Cic.: praetor maximus (in den ältesten Zeiten = Diktator), Liv.: sacerdos, der ehrwürdige, Verg.: tellure marique magnus, Hor.: homo summae potentiae et magnae cognationis, Caes.: civitas magna atque opulenta, oppidum m. atque valens, Sall.: maximam hanc rem (Staat) fecerunt, Liv. – v. Vornehmen u. Reichen, magni pueri magnis e centurionibus orti, Hor.: m. pater, eques, Hor. – subst., nulla aut magno aut parvo fuga leti, Hor.: cum magnis vixisse, Hor.: maiorum fames, Hor.: Ggstz., adversus minores humanitas, adversus maiores reverentia, Sen.: maximi imique, die Höchsten u. Niedrigsten, Sen. – b) dem Talente, der Geschicklichkeit, den Verdiensten nach, α) groß, angesehen, achtungswert, geschickt u. dgl., o magnum hominem! Cic.: nemo vir magnus sine aliquo afflatu divino umquam fuit, Cic.: magnus hoc bello Themistocles fuit, nec minor in pace, Nep.: oft verb. magnus et clarus, clarus et magnus, Cic. u.a. (s. Fabri Sall. Cat. 53, 2). – als Beiname, Pompeius Magnus, Alexander Magnus, Cic. u.a.: Plur., Magnos et Felices et Augustos diximus, wir haben den einen den Großen, den anderen den Glücklichen, den dritten den Erlauchten genannt, Sen. de clem. 1, 14, 2. – β) im üblen Sinne, groß in Verschlagenheit usw., durch trieben, fur, Cic.: nebulo, Ter. – prägn. = zu groß, Alexander orbi (für den Erdkreis) magnus est, Alexandro orbis angustus (zu eng), Sen. suas. 1, 3.

    3) von intensiver Stärke: a) menschlicher Lebens-und Gemütszustände, groß, gewaltig, auffallend, schwer, stark, heftig, arg, labor, Hor.: morbus, Cels.: morbus maior, die größere, gewaltigere (v. der Epilepsie), Cels. (vgl. Apul. apol. 50): periculum, Caes.: gratia, Caes. (vgl. gratia). – infamia, Cic.: opprobrium, Hor.: magno sit animo (Mut), Caes.; vgl. corpore maior spiritus (Mut) et incessus, Hor.: virtus, Caes.: multo maior alacritas studiumque pugnandi, Caes.: maiore eloquentiā, gravitate, studio, contentione, Cic. – spes, Nep.: gaudium, Sall.: voluptas, Ter.: dolor, Caes. – vitium, peccatum, Hor.: adulteria, inimicitiae, auffallende, Aufsehen erregende, Tac. (s. Heräus Tac. hist. 1, 2, 11): maius malum est hoc, Sen. – Compar. subst., nihil maius minari posse, quam etc., nichts Schlimmeres, Sen. – bes. in maius, ins zu Große = größer, als es ist, als nötig ist, vergrößernd, übertrieben, übermäßig, bei den Verben extollere (verbis), celebrare, componere u.a., b. Sall., Liv., Hor. u.a. (s. Fabri Sall. Iug. 73, 5 u. Liv. 21, 32, 7): so auch in maius ferri, nuntiari, vergrößert, übertrieben werden, Liv. u. Tac.: in maius credi, für schlimmer, ärger gehalten werden, Tac.: in maius augere desiderium, Iustin. – b) des Ausdrucks, stark, gewaltig, übertrieben, verba magna, quae rei augendae causā conquirantur, Liv.: magnis sermonibus res secundas celebrare, d.i. viel Redens und Aufhebens machen von usw., Liv.: magnae minae, Cic.: magna illa consulum imperia, strenge, Sall.

    4) von der Größe der Gesinnung, der Gemüts-und Denkart, a) im guten Sinne, groß, stark, hoch, hochherzig, fuit et animo magno et corpore, Nep.: animo magno fortique sis, Cic.: quemquam stabili et firmo et magno animo (quem fortem virum dicimus) effici posse, Cic.; vgl. mens maior humanā, Sil.: magno pectore praesentit curas, Verg. – u. übtr., von der Person selbst, groß, hochherzig, edel, amice magne, Cur. in Cic. ep.: animo magnus, maior imperio, Plin.: quo quis maior, magis est placabilis irae, et faciles motus mens generosa capit, Ov.: vgl. nihil magno et praeclaro viro dignius placabilitate, Cic. – b) im üblen Sinne, hochfahrend, stolz, omnibus nobis ut dant res sese, ita magni atque humiles sumus, Ter. – u. in bezug auf die Rede, groß = hochfahrend, großprahlerisch, lingua (wie μεγάλη γλῶσσα), Hor.: magna verba (wie μεγάλοι λόγοι), Verg., Sen. u.a.: maxima verba, Prop. – dixerat ille aliquid magnum, hatte große Reden geführt, sehr geprahlt, Verg. – ebenso subst., magna loqui, magna magnifice loqui (wie μέγα εἰπειν, μέγα μυθεισθαι, μεγάλα λέγειν), Ov. u. Tibull.; vgl. Passerat. Prop. 2, 19, 71. Mitscherl. Hor. carm. 4, 6, 2. Broukh. Tibull. 2, 6, 11.

    5) von der Größe der Geistesanlagen, groß, hoch, erhaben, ingenium, Cic.: indoles, Hor., Stat. u.a. (s. Markl. Stat. silv. 3, 3, 68. p. 279 ed. Dresd.).

    lateinisch-deutsches > magnus

См. также в других словарях:

  • aestimare — index appreciate (value), assess (appraise), estimate, rate Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • aestimare — To assess; to appraise; to value …   Ballentine's law dictionary

  • minoris aestimare — index underestimate Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • estimer — [ ɛstime ] v. tr. <conjug. : 1> • extimer v. 1300; lat. æstimare; remplace l a. fr. esmer pour éviter l homonymie avec aimer I ♦ 1 ♦ Déterminer le prix, la valeur de (qqch.) par une appréciation. ⇒ apprécier; estimation. Faire estimer un… …   Encyclopédie Universelle

  • estima — ESTIMÁ, estimez, vb. I. tranz. A evalua (cu aproximaţie), a aprecia mărimea, valoarea etc. pe baza unor date incomplete. – Din fr. estimer, lat. aestimare. Trimis de RACAI, 21.11.2003. Sursa: DEX 98  ESTIMÁ vb. v. evalua. Trimis de siveco, 13.09 …   Dicționar Român

  • estimar — (Del lat. aestimare, apreciar, juzgar.) ► verbo transitivo/ pronominal 1 Tener una persona cariño o afecto por una persona o una cosa: ■ estima mucho a ese amigo; se estimaban mucho desde pequeños. SINÓNIMO apreciar querer ► verbo transitivo 2… …   Enciclopedia Universal

  • estimer — Estimer, AEstimare, AEstimationem facere. Penser et estimer ou juger, Arbitrari, Autumare, Computare, Deputare, Existimare, Ducere, Numerare, Reri. Estimer, priser et louer, Commendare, Dignare, Dignari, In honore habere, Pendere, Putare. Estimer …   Thresor de la langue françoyse

  • aim — aimer, n. aimful, adj. aimfully, adv. /aym/, v.t. 1. to position or direct (a firearm, ball, arrow, rocket, etc.) so that, on firing or release, the discharged projectile will hit a target or travel along a certain path. 2. to intend or direct… …   Universalium

  • ästimieren — schätzen; respektieren; würdigen; akzeptieren; achten; wertschätzen; anerkennen * * * äs|ti|mie|ren 〈V. tr.; hat〉 hochachten, schätzen, würdigen [<lat. aestimare „abschätzen, schützen, würdigen“] * * * äs|ti|mie|ren <sw. V.; …   Universal-Lexikon

  • estimer — (è sti mé) v. a. 1°   Déterminer la valeur, le prix de quelque chose. On estime ce cheval mille francs. •   Combien estimez vous cette maison ? En quelque contrée de l univers que vous alliez, vous y trouverez l homme aussi fin que vous ; et il… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • stima — STIMÁ, stimez, vb. I. tranz. şi refl. recipr. A avea stimă, consideraţie pentru cineva sau ceva; a (se) respecta, a (se) cinsti. – Din it. stimare. cf. fr. e s t i m e r. Trimis de claudia, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  STIMÁ vb. a aprecia, a… …   Dicționar Român

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»