-
1 minuere
1) уменьшать (см. caput s. 5. 1. 3 § 1 D. 4, 5);minuitur existimatio (прот. consumitur), (1. 5 § 1 seq. D. 50, 13. 1. 45 § 1 D. 42, 1. 1. 27 pr. D. 48, 19. 1. 24 § 4 D. 19, 2. 1. 1 D. 7, 5. 1. 61 D. 23, 2. cf. 1. 56 § 3 D. 23, 3. 1. 1 § 2. 1. 5 pr. D. 25, 1. 1. 6. § 4 D. 33, 8. 1. 15 § 7 D. 35, 2. 1. 25 § 1 cod. 1. 21 § 1 D. 33, 1. 1. 5 § 3 D. 37, 10. 1. 9 D. 38, 5. cf. 1. 20 pr. D. 39, 5. 1. 6 D. 4, 4. cf. 1. 41 D. 1, 3);
nihil minuere, не отчуждать (1. 31 § 4 D. 42, 5. cf. 1. 17 § 2 D. 44, 4);
minutus (adi.) незначительный: min. summae C. aureorum, прот. una summa aur. L. (1. 9 § 1 D. 2, 14);
2) изменять (1. 17 D. 38, 1).min. alimenta relicta (1. 3 § 4 D. 35, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > minuere
-
2 auxilium
ī n. [ augeo ]1) помощь, поддержка, содействиеa. alicui ferre C etc. (portare Sl) — оказывать кому-л. помощьpetere a. ab aliquo C, O — просить у кого-л. помощиesse alicui auxilio Pl etc. — помогать кому-л.evocare aliquem ex Africa in a. Su — вызвать кого-л. из Африки на помощьneutris auxilia mittere Cs — никому не оказывать помощи (т. е. соблюдать нейтралитет)a. adversus profusionem sanguinis CC — средство против кровотечения3) pl. военные силы, боевая мощь ( minuere auxilia populi Romani C)4) pl. вспомогательные войска ( equitum pedilumque Cs); иногда вспомогательные пешие отряды ( auxilia equitatumque comparare Cs)5) pl. союзники ( auxilia barbara Cs) -
3 consilium
cōnsilium, ī n. [ consulo ]1) совещание, обсуждение (arcana, nocturna Sl)adhibere aliquem consilio (или in consilium) Cs, C — привлечь кого-л. к обсуждениюire in c. C — устроить совещаниеmittere in c. C — пригласить (судей) на совещание, т. е. приступить к голосованиюaliquid habere in consilio L, QC etc. — подвергать что-л. обсуждениюc. est de aliquā re L — совещание касается чего-л.2) заседаниеc. publicum habere C — иметь заседание государственного советаin c. advocare C — пригласить на заседание3) члены совещания, участники заседания, совещательный орган, советc. sanctius L — о совете выборных от сената в Карфагене или совете из депутатов Этолийского союзаc. sanctissimum VM — Areopăgusc. militare (castrense) L — военный совет4) рекомендуемое мероприятие, совет (alicui bonum c. dare Sen; petere c. ab aliquo C; neglegere VM (или spernere QC) alicujus c.; alicujus consilio uti Cs, C)5) решение, план, замысел (audax, callidum L)c. fidele L — добросовестный (честный) планc. urbanum C — внутриполитическое мероприятиеc. atedificandi (aedificationis) C — строительный планinde c. mihi (sc. est) T — поэтому я и решилmalum est c., quod mutari non potest PS — плох тот план, который (в случае необходимости) не может быть изменёнc. capĕre ex re et ex tempore C — принять решение в соответствии с обстоятельствамиconsilio C, L, Ph etc. — преднамеренно, с умыслом, по определённому плануprivato consilio — по своему почину, самостоятельно, лично ( facere aliquid Nep)c. est ita facere C, L etc. — я решил так поступитьc. (imperatorium) C, Cs, L, Nep — военный план, тж. военная хитростьunde c. afuerit, culpa abest L — где не было (злого) умысла, там нет и вины6) разумность, благоразумие, проницательность ( vir magni consilii Cs)simul c. cum re amisisti? ирон. Ter — неужели вместе с деньгами ты потерял и рассудок?aliquid bono consilio facere Pl, Ter — сделать что-л. по здравом размышлении (с полным основанием)quae quanto consilio (к 5.) gerantur, nullo consilio assĕqui possumus C — каким образом это происходит, мы никак понять не можем -
4 majestas
mājestās, ātis f. [majus]1) величие, святость (deorum C; loci Sil); достоинство, авторитет (consulis, judicum C)m. patria L — отцовский авторитетminuere majestatem C — умалять авторитет (честь) (римск. народа)lex majestatis (sc. minutae) C — закон об умалении авторитета (т. е. об оскорблении величества, чести)2) великолепие (loci L; boum Vr) -
5 molestia
1) неприятное чувство, душевная мука, неудовольствие, подавленность, досада, тягота ( vitae molestias minuere C)molestiam abere C — ощущать или (тж. exhibere C) причинять досаду2) неприятность, беспокойство, тягость, обременительность ( sarcinarum Ap)m. navigandi Su — морская болезнь3) натянутость, вымученность, деланность, неестественность ( elegantia sine molestiā C)4) пятно или прыщ ( molestiae in facie PM) -
6 saltem
adv.по крайней мере, во всяком случаеs. nobis parce Pt — хоть нас-то пощадиqui ego sum s., si non sum Sosia? Pl — кто же я, наконец, если не Сосия?non s. L, Q etc. — даже неiter neque impervium neque s. durum Q — путь не непроходимый и даже не трудныйvix s. Q — лишь с трудомs. tenet hoc nos H — ведь это, в конце концов, занимательно -
7 minutio
см. minuere.Латинско-русский словарь к источникам римского права > minutio
-
8 recidere
1) падать назад, опять впасть, возвращаться, redemta (mulier) in causam suam recidit (1. 6 D. 49, 15. 1. 14 § 1 D. 41, 1. 1. 1 § 1 D. 14, 6); тк. = cadere in potest. (1. 5 D. 1, 6. 1. 10. 40 pr. D. 1, 7. 1. 28 § 1 D. 28, 2. 1. 2 pr. D. 28, 6);ad irritum rec., терять силу (1. 42 eod. 1. 16 § 1 D. 5, 2);
2) rec. ad s. in aliquem, доставаться, переходить, in unum recedit ius omnium (1. 7 § 2 D. 3, 4. 1. 9 pr. D. 7, 9);ad unum rec., уменьшаться (1. 13 pr. D. 33, 5).
3) отрезывать, rec. radices (1. 6 § 2 D. 47, 7);hereditas (1. 41 § 2 D. 21, 2. 1. 2 § 8 D. 37, 11).
protectum (1. 29 § 1 D. 9, 2);
4) уменьшать, = minuere, recisio = minutio, напр. recid. legata, прот. augere (1. 5 § 5 D. 37, 5. cf. 1. 1 § 13 D. 33, 4. 1. 35 § 1 D. 28, 5);statuae partes recisae (1. 11 § 8 D. 6, 2).
recius (adi.) = minutus, brevis;
tempus recisius, прот. longius (1. 2 D. 47, 21).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > recidere
-
9 servire
1) быть рабом, в рабстве (1. 11 D. 4, 6. 1. 1 § 6 D. 15, 1. 1. 1 § 2 D. 22, 6. 1. 3 § 15. 1. 4. § 4 5. D. 40, 7. 1. 34 D. 45, 3). 2) доставлять выгоду, служить, особ. о вещах, обремененных сервитутом (1. 57 D. 7, 1. 1. 8 § 1 D. 8, 1. I. 6. 26 D. 8, 2: - "nulli res sua servit" (1. 30 § 1. 1. 32 § 1 eod. 1. 27. 34 pr. D. 8, 3. 1. 6 § 1 D. 8, 6. 1. 2 § 10 D. 39, 3);3) заботиться, исправлять (1. 18 § 17 D. 50, 4);serviens (служащее) fundus, praedium (1. 9 D. 8, 1. 1. 20 § 3. 5 D. 8, 2. 1. 20 § 1. 1. 23 § 2 D. 8, 3).
4) придерживаться, cooбражаться с чем, соблюдать, serv. quantitati contractus, прот. excedere vel minuere quantitatem (1. 2 § 8 D, 13, 4);annonae urbis (1. 5 § 3 D. 50, 6).
serv. iuri naturali, прот. recedere a iure nat. (1. 6 pr. D. 2, 1. 1. 1 § 30 D. 14, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > servire
-
10 minuo
, minui, minutum, minuere 31) уменьшать;2) ослаблять, смягчать
См. также в других словарях:
minuere — index curtail, diminish, extenuate Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
sumptus minuere — index retrench Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
LITES minuere — inter Principum partes, quod proin in Vespas. laudat Suet. in eo c. 10. Sorte elegit, per quos rapta bello restituerentur: quique iudicia Centumviralia, quibus peragendis vix suffectura litigaetorum aetas videbatur, extra ordinem diiudicarent,… … Hofmann J. Lexicon universale
menu — 1. menu, ue [ məny ] adj. et adv. • 1080; lat. minutus, de minuere « diminuer » 1 ♦ Qui a peu de volume. ⇒ 2. fin, mince, petit. Couper en menus morceaux. Les menues branches d un arbre. Menus objets. ⇒ babiole, bricole, brimborion. « de vraies… … Encyclopédie Universelle
Minuend — Mi|nu|ẹnd 〈m. 16; Math.〉 die zu vermindernde Zahl, von der eine andere abgezogen wird; Ggs Subtrahend [zu lat. minuere „verringern“] * * * Mi|nu|ẹnd, der; en, en [zu lat. minuendus, Gerundiv von: minuere = verringern] (Math.): Zahl, von der… … Universal-Lexikon
menue — ● menu, menue adjectif (latin minutus, de minuere, amoindrir) Qui a peu de volume : Couper du lard en menus morceaux. Qui est très mince, d apparence frêle : Une jeune fille toute menue. Qui est peu important : Le voyage a entraîné de menus frais … Encyclopédie Universelle
Minute — Mi|nu|te [mi nu:tə], die; , n: a) Zeitspanne von 60 Sekunden: der Zug kommt in wenigen Minuten. b) Augenblick, Moment: die Minuten der Ungewissheit wurden ihnen zur Qual; jede freie Minute nutzen; hast du eine Minute, ein paar Minuten Zeit für… … Universal-Lexikon
minution — ⇒MINUTION, subst. fém. Saignée pratiquée autrefois (en particulier sur les moines) pour aider à supporter la continence. Elle doit donc (...) surveiller de très près sa fille, s efforcer de détourner le cours de ses idées, en la brisant par de… … Encyclopédie Universelle
diminuieren — di|mi|nu|ie|ren 〈V. tr.; hat〉 verkleinern, verringern, vermindern [<lat. deminuere, diminuere] * * * di|mi|nu|ie|ren <sw. V.; hat [lat. diminuere, zu: minuere, ↑ Minute] (bildungsspr.): verkleinern; verringern; vermindern. * * *… … Universal-Lexikon
diminish — [15] Diminish is a hybrid verb, the result of a marriage between the now obsolete diminue [14] and the virtually obsolete minish [14], both of which meant ‘make smaller’. Diminue came via Old French diminuer from Latin dīminuere ‘break into small … The Hutchinson dictionary of word origins
diminish — (v.) early 15c., from merger of two obsolete verbs, diminue and minish. Diminue is from O.Fr. diminuer make small, from L. diminuere break into small pieces, variant of deminuere lessen, diminish, from de completely + minuere make small (see… … Etymology dictionary