Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

lucis

  • 41 decet

    dĕcet, cuit, 2, v. impers. [Sanscr. dacas, fame; Gr. dokeô, to seem, think; Lat. decus, dignus]. It is seemly, comely, becoming,; it beseems, behooves, is fitting, suitable, proper (for syn. v. debeo init.):

    decere quasi aptum esse consentaneumque tempori et personae,

    Cic. Or. 22, 74; cf. also nunc quid aptum sit, hoc est, quid maxime deceat in oratione videamus, id. de Or. 3, 55, 210 (very freq. and class.; not in Caes.).—Constr., with nom. or inf. of the thing, and with acc.; less freq. with dat. of the pers.; sometimes absol.
    a.
    With nom. rei
    (α).
    and acc. pers.: Ph. Quin me aspice et contempla, ut haec (sc. vestis) me decet. Sc. Virtute formae id evenit, te ut deceat, quicquid habeas, Plaut. Most. 1, 3, 16 sq.; cf.:

    quem decet muliebris ornatus, quem incessus psaltriae, Cic. Clod. fragm. 5, p. 105 ed. Beier: te toga picta decet,

    Prop. 4, 4, 53 al.; Hor. Ep. 1, 18, 30; Quint. 8, 5, 28;

    and nec habitus triumphalis feminas deceat,

    id. 11, 1, 3; cf.:

    omnis Aristippum color decuit,

    Hor. Ep. 1, 17, 23:

    intonsus crinis deum,

    Tib. 1, 4, 38; cf.:

    neglecta decet multas coma,

    Ov. A. A. 3, 153; id. F. 2, 106 et saep.:

    id maxime quemque decet, quod est cujusque maxime suum,

    Cic. Off. 1, 31, 113:

    quod omnes et semper et ubique decet,

    Quint. 11, 1, 14:

    non si quid Pholoen satis, Et te, Chlori, decet,

    Hor. Od. 3, 15, 8 et saep.:

    qui flexus deceat miserationem,

    Quint. 1, 11, 12:

    civitatem quis deceat status,

    Hor. Od. 3, 29, 25 et saep.—In plur.:

    quem tenues decuere togae nitidique capilli,

    Hor. Ep. 1, 14, 32:

    te non citharae decent,

    id. Od. 3, 15, 14:

    alba decent Cererem: vestes Cerealibus albas Sumite,

    Ov. F. 4, 619; id. M. 1, 457 et saep.:

    nec velle experiri, quam se aliena deceant,

    Cic. Off. 1, 31, 113; Quint. 6, 1, 25:

    illa quoque diversa bonum virum decent,

    id. 11, 1, 42 et saep.:

    duo verba uni apposita ne versum quidem decuerint,

    id. 8, 6, 43.—
    (β).
    Without acc. pers.:

    nihil est difficilius quam quid deceat videre,

    Cic. Or. 21, 70; cf.:

    quid deceat et quid aptum sit personis,

    id. Off. 1, 34 fin.:

    casus singularis magis decuit,

    Quint. 8, 3, 20; id. 11, 3, 161 et saep.:

    idem fere in omni genere causarum et proderit et decebit,

    id. 11, 1, 14; cf. id. 9, 4, 21.—In plur.:

    ubi lepos, joci, risus, vinum, ebrietas decent,

    Plaut. Ps. prol. 20:

    cum magna pars est exhausta orationis, pene omnia decent,

    Quint. 11, 3, 147; 150; id. 11, 1, 48 et saep. —
    (γ).
    With dat.:

    istuc facinus nostro generi non decet,

    Plaut. Am. 2, 2, 188: certa est ratio quae deceat philosopho, Apul. Flor. 3, p. 355, 13; Plaut. Pers. 2, 2, 34; cf. infra. —
    b.
    With inf.
    (α).
    and acc. pers.:

    non te mihi irasci decet,

    Plaut. Am. 1, 3, 24:

    hanc maculam nos decet effugere,

    Ter. Ad. 5, 8, 31:

    oratorem irasci minime decet,

    Cic. Tusc. 4, 25; Quint. 12, 6, 3; Ov. M. 3, 265; so freq. with inf. pass.:

    specimen naturae capi debet ex optima quaque natura,

    Cic. Tusc. 1, 14, 32:

    mortalin' decuit violari vulnere divum?

    Verg. A. 12, 797; Ter. And. prol. 16. —
    (β).
    Without acc.:

    injusta ab justis impetrare non decet,

    Plaut. Am. prol. 35:

    exemplis grandioribus decuit uti,

    Cic. Div. 1, 20; Ov. M. 8, 27:

    nunc decet caput impedire myrto: nunc et in umbrosis Fauno decet immolare lucis,

    Hor. Od. 1, 4, 9 sq.; id. Ep. 1, 17, 2; Pers. 3, 27.—
    (γ).
    With dat.:

    decet tantae majestati eas servare leges, quibus, etc.,

    Dig. 32, 1, 23:

    ita uti liberali esse ingenio decet,

    Ter. Hec. 1, 2, 89:

    prima certe pensari decet populo utrum, etc.,

    Liv. 34, 58, 8.
    c.
    Absol.
    (α).
    with acc. pers.:

    ita ut vos decet,

    Plaut. Most. 3, 2, 40; cf.:

    facis, ut te decet,

    Ter. Andr. 2, 5, 10; id. Heaut. 5, 5, 10:

    ita uti fortes decet milites,

    id. Eun. 4, 7, 44; cf.: id. Andr. 2, 6, 14:

    illum decet,

    Quint. 9, 4, 15 et saep.—
    (β).
    Without case:

    eia haud sic decet,

    Ter. Eun. 5, 9, 35; cf. id. Hec. 2, 2, 10:

    fecisti ut decuerat,

    id. ib. 4, 4, 66:

    minus severe quam decuit,

    Cic. Phil. 6, 1:

    velata parte oris, quia sic decebat,

    it was becoming, Tac. A. 13, 45:

    nihil aliter ac deceat,

    id. Att. 6, 3, 8: perge;

    decet,

    Verg. A. 12, 153 et saep.—
    (γ).
    With dat.:

    ita nobis decet,

    Ter. Ad. 5, 8, 5; id. Heaut. 5, 2, 12:

    locum editiorem quam victoribus decebat,

    Sall. H. 1, 98 (Serv. Verg. A. 8, 127.)— Hence, dĕcens, entis, P. a. (freq. in Hor., Ov., and post-Aug. prose, esp. Quint.; not in Verg.; in Cic. once adverbially, and cf. decentia), seemly, becoming, decent, proper, fit:

    amictus,

    Ov. Pont. 2, 5, 52; cf.:

    decentior amictus,

    Quint. 11, 3, 156;

    and sinus (togae) decentissimus,

    id. 11, 3, 140:

    ornatus,

    id. 2, 15, 21:

    motus,

    Hor. Od. 4, 13, 17; Quint. 1, 10, 26; cf.:

    corporis decens et accommodatus orationi motus,

    id. 11, 3, 29;

    and allevatio atque contractio humerorum,

    id. 11, 3, 83:

    decentissimum sponsalium genus,

    Sen. Ben. 1, 9 et saep.:

    quid verum atque decens,

    Hor. Ep. 1, 1, 11:

    decentius erit servare pudorem,

    Quint. 11, 1, 78; cf. 8, 6, 6.—
    2.
    Esp. of corporeal fitness and symmetry, regularly, symmetrically, handsomely shaped; well-formed; noble:

    forma,

    Ov. Am. 3, 1, 9; cf.:

    habitus decentior quam sublimior,

    Tac. Agr. 44:

    facies,

    Ov. Tr. 3, 7, 33:

    malae,

    Hor. Od. 3, 27, 53:

    Venus,

    id. ib. 1, 18, 6; cf.:

    Cynthia,

    Prop. 4, 8, 52 (5, 8, 52 M.):

    Gratiae,

    Hor. Od. 1, 4, 6:

    (Paullus) et nobilis et decens,

    id. ib. 4, 1, 13: pulcher et decens toto corpore, Suct. Dom. 18; cf. Juv. 6, 161:

    sumptis decentior armis Minerva,

    Ov. H. 5, 35; Quint. 8, 3, 10 et saep.— Adv.: decenter (acc. to no. 1), becomingly, decently, properly, fitly:

    fictis nominibus decenter uti,

    Plin. Ep. 6, 21, 5; cf.:

    fieri,

    Quint. 11, 1, 79:

    singula quaeque locum teneant sortita decenter,

    Hor. A. P. 92; cf.:

    maesta,

    Ov. Am. 2, 5, 44.— Comp.: Hor. Ep. 2, 2, 216; Quint. 9, 1, 21 al.— Sup., a false reading for diligentissime, Cic. Caes. 26, 74.

    Lewis & Short latin dictionary > decet

  • 42 exortus

    1.
    exortus, a, um, Part., from exorior.
    2.
    exortus, ūs, m. [exorior], a coming forth, rising:

    solis,

    Auct. Her. 3, 22, 36; Suet. Aug. 5; Plin. 12, 11, 23, § 40:

    cum ab occasu solis ad exortus intenderent iter,

    Liv. 21, 30, 4:

    stellarum,

    id. 2, 15, 12:

    aequinoctiales,

    Varr. R. R. 1, 12, 1:

    Aquilonis,

    Plin. 7, 2, 2, § 10:

    aquae,

    id. 31, 6, 31, § 57:

    lucis,

    Front. Strat. 2, 12, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > exortus

  • 43 fuga

    fŭga, ae (archaic gen. sing. fugaï, Lucr. 1, 1047; 4, 713), f. [Sanscr. bhug'-, bend; Gr. pheugô, phugê, flight, phuza, terror; Germ. biegen, bend. On fugere and flectere, AngloSax. būgan and fleon; Germ. biegen and fliehen, v. Grimm, Deutsch. Wörterb. 1, 1814], a fleeing, flight, a running away (cf.: effugium, exsilium).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: quove nunc Auxilio aut exili aut fugae freta sim? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 113 Vahl.):

    mittam illa, fugam ab urbe turpissimam,

    Cic. Att. 7, 21, 1:

    desperata,

    id. Phil. 5, 11, 30:

    dant sese in fugam milites,

    take flight, id. Verr. 2, 4, 43, § 95; so,

    in fugam se conferre,

    id. Caecin. 8, 22:

    se conicere,

    id. Cael. 26, 63:

    fugam capere,

    Caes. B. G. 7, 26, 3:

    petere,

    id. ib. 2, 24, 1:

    parare,

    Cic. Att. 7, 26, 1:

    fugae sese mandare,

    Caes. B. G. 2, 24, 2:

    hostes dare in fugam,

    to put to flight, id. ib. 2, 23, 2; 5, 51 fin.;

    for which: convertere aciem in fugam,

    id. ib. 1, 52, 6:

    conicere hostes in fugam,

    id. ib. 6, 8, 6;

    7, 70, 3: impellere in fugam,

    Cic. Rab. Perd. 8, 22: facere fugam, to make or cause flight, put to flight, Liv. 1, 56, 4; 21, 5, 16 Drak.; 21, 52, 10; 22, 24, 8; 26, 4, 8; but also to take flight, to flee, Sall. J. 53, 3; 58, 4; Liv. 8, 9, 12; cf.

    in Verg., dare fugam, under B.: esse in fuga,

    Cic. Att. 7, 23, 2; 7, 24:

    reprimere fugam,

    to prevent, id. ib. 7, 26, 1; Caes. B. G. 3, 14, 1:

    spem fugae tollere,

    id. ib. 1, 25: exercitum fuga, formidine terroreque complere, Ser. Samm. ap. Macr. S. 3, 9, 9.— Plur. (mostly poet.):

    quantae in periculis fugae proximorum,

    Cic. Mil. 26, 69:

    celeres fugae,

    Hor. C. 4, 8, 15:

    notusque fugarum Vertit terga Has drubal,

    Sil. 17, 148; cf.:

    fugas servorum ri det,

    Hor. Ep. 2, 1, 121.—
    2.
    In partic., flight from one's native land, expatriation, exile, banishment:

    sibi exsilium et fugam deprecari,

    Cic. de Or. 3, 3, 9; id. Off. 2, 6, 20; cf. id. Rep. 1, 3; Ov. P. 2, 8, 68:

    latā fugā damnari,

    Amm. 19, 12, 9.—In plur.:

    quoties fugas et caedes jussit princeps,

    Tac. A. 14, 64:

    exsilia et fugae,

    id. Agr. 45.—
    B.
    Transf., in gen., a flying, swift course or motion, speed ( poet.):

    qualis equos Threissa fatigat Harpalyce volucremque fugā praevertitur Hebrum,

    Verg. A. 1, 317:

    cui cesserit incitus amnis: Tanta fuga est,

    Sil. 3, 307:

    latumque fuga superabitis amnem,

    Grat. Cyn. 378:

    exspectet facilemquo fugam ventosque ferentes,

    a swift voyage, Verg. A. 4, 430; cf.: (Neptunus) fugam dedit et praeter [p. 788] vada fervida vexit, gave a swift passage, id. ib. 7, 24;

    but different: fugam dant nubila caelo,

    hasten away, flee away, id. ib. 12, 367:

    fuga temporum,

    a fleeing away, flight, Hor. C. 3, 30, 5:

    quaere fugam morbi,

    seek the removal of the disorder, id. Ep. 1, 6, 29:

    nobilis hic (equus), cujus clara fuga ante alios,

    Juv. 8, 61.—
    2.
    In plur., they who flee, runaways:

    signa fugarum, Col. poët. 10, 125: plane fugae merae,

    Petr. 45 fin.
    3.
    A place of banishment or refuge, Ov. H. 6, 158; id. P. 1, 2, 130.—
    II.
    Trop., a fleeing from, avoiding, escape from an evil; disinclination, aversion (class.):

    simili sunt in culpa, qui officia deserunt mollitia animi, id est laborum et dolorum fuga,

    Cic. Fin. 1, 10, 33:

    fuga laboris desidiam coarguit,

    id. Mur. 4, 9:

    turpitudinis (opp. appetentia honestatis),

    id. Rep. 1, 2:

    hanc ignominiam, vel exsilio vel morte, si alia fuga honoris non esset, vitassem,

    Liv. 3, 67, 2:

    culpae,

    Hor. A. P. 31:

    leti,

    id. S. 2, 6, 95:

    paupertatis,

    id. Ep. 1, 18, 24:

    pericli,

    Verg. A. 8, 251:

    ipsius lucis (with taedium),

    Quint. 1, 3, 66:

    quomodo enim vester Axilla Ala factus est, nisi fugā litterae vastioris?

    Cic. Or. 45, 153.

    Lewis & Short latin dictionary > fuga

  • 44 habitantes

    hăbĭto, āvi, ātum, 1 ( gen. plur. of the part. pres. habitantum, Ov. M. 14, 90), v. freq. a. and n. [habeo].
    I.
    In gen., to have frequently, to be wont to have (anteclass. and very rare): epicrocum, Varr. ap. Non. 318, 25:

    comas,

    id. ib. 27.—
    II.
    In partic., to have possession of, to inhabit a place; and more freq. neut., to dwell, abide, reside, live anywhere (the class. signif. of the word; cf.: colo, incolo, commoror).
    A.
    Lit.
    1.
    Act.:

    centum urbes habitant magnas,

    Verg. A. 3, 106:

    silvas,

    id. E. 6, 2:

    hoc nemus, hunc collem (deus),

    id. A. 8, 352:

    humiles casas,

    id. E. 2, 29:

    terras,

    Ov. H. 1, 66; id. M. 1, 195:

    pruinas,

    Val. Fl. 2, 177:

    locum,

    Tac. Agr. 11; cf. Liv. 5, 51, 3. — Pass.:

    colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissime,

    Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119; cf. Quint. 1, 4, 28:

    arx procul iis, quae habitabantur,

    Liv. 24, 3, 2:

    applicata colli habitatur colonia Corinthus,

    Plin. 4, 4, 5, § 11; 5, 7, 7, § 42:

    Scythiae confinis est regio habitaturque pluribus vicis,

    Curt. 8, 2, 14:

    nobis habitabitur orbis Ultimus,

    Ov. Tr. 1, 1, 127:

    tellus Bistoniis habitata viris,

    id. M. 13, 430; cf.:

    nec patria est habitata tibi,

    id. Tr. 5, 3, 21; Sil. 2, 654:

    raris habitata mapalia tectis,

    Verg. G. 3, 340; cf.:

    (agellus) habitatus quinque focis,

    Hor. Ep. 1, 14, 2:

    campi olim uberes magnisque urbibus habitati,

    Tac. H. 5, 7:

    quae sit tellus habitanda (sibi), requirit,

    Ov. M. 3, 9; cf.:

    cesserunt nitidis habitandae piscibus undae,

    id. ib. 1, 74:

    habitandaque fana Apris reliquit et rapacibus lupis,

    Hor. Epod. 16, 19:

    proavis habitatas linquere silvas,

    Juv. 15, 152.—
    2.
    Neutr.:

    in illisce habitat aedibus Amphitruo,

    Plaut. Am. prol. 97; cf.:

    cujus hic in aediculis habitat decem, ut opinor, milibus,

    Cic. Cael. 7, 17:

    in gurgustio,

    id. N. D. 1, 9, 22:

    in via,

    on the high-road, id. Phil. 2, 41, 106:

    in Sicilia,

    id. Verr. 2, 3, 41, § 95:

    in arboribus (aves),

    Plin. 18, 35, 87, § 363:

    Lilybaei,

    Cic. Verr. 2, 4, 18, § 38:

    lucis opacis,

    Verg. A. 6, 673:

    vallibus imis,

    id. ib. 3, 110:

    casa straminea,

    Prop. 2, 16 (3, 8), 20; cf.:

    sub terra habitare,

    Cic. N. D. 2, 37, 95:

    apud aliquem,

    id. Ac. 2, 26, 115; cf. id. Brut. 90, 309; id. Cael. 21, 51; id. Clu. 12, 33; id. Verr. 2, 2, 34, § 83:

    cum aliquo,

    id. ib. 2, 1, 25, §

    64: cum illa apud te,

    Ter. Phorm. 5, 7, 41.— Absol.:

    triginta milibus dixistis eum habitare,

    Cic. Cael. 7, 17; cf.:

    nunc si quis tanti (i. e. sex milibus) habitet,

    Vell. 2, 10, 1:

    bene,

    to have a good habitation, Nep. Att. 13; so,

    dum sic ergo habitat Cetronius,

    so splendidly, Juv. 14, 92:

    avecta est peregre hinc habitatum,

    Plaut. Cist. 2, 3, 37; cf.:

    is habitatum huc commigravit,

    id. Trin. 4, 3, 77; and:

    rus habitatum abii,

    Ter. Hec. 2, 1, 27:

    commorandi natura deversorium nobis, non habitandi locum dedit,

    Cic. de Sen. 23, 84:

    habitandi causa,

    Caes. B. C. 3, 112, 8.—Part. as subst.: hăbĭtantes, ium, the inhabitants: numquam tecta subeamus: super habitantes aliquando procumbunt, Quint. 2, 16, 6; Ov. M. 14, 90:

    oppidum valetudine habitantium infame,

    Mel. 1, 16, 1:

    ad occasum,

    Plin. 2, 70, 82, § 180.— Pass. impers.:

    vides, habitari in terra raris et angustis in locis, et in ipsis quasi maculis, ubi habitatur, vastas solitudines interjectas,

    Cic. Rep. 6, 19:

    habitari ait Xenophanes in luna,

    that the moon is inhabited, id. Ac. 2, 39, 123:

    vicorum, quibus frequenter habitabatur,

    Liv. 2, 62, 4.—
    B.
    Transf., to stay, remain, dwell, or keep in any place; to keep to, dwell upon a thing (a favorite expression with Cicero):

    cum iis, qui in foro habitarunt, de dignitate contendas?

    Cic. Mur. 9, 21; cf.:

    habitare in Rostris,

    id. Brut. 89, 305:

    in subselliis,

    id. de Or. 1, 62, 264; cf.

    also: in oculis,

    to be always in public, id. Planc. 27, 66:

    illi qui hoc solum colendum ducebant, habitarunt in hac una ratione tractanda,

    id. de Or. 2, 38, 160:

    in bonis haerebit et habitabit suis,

    to dwell upon, id. Or. 15, 49; cf. id. de Or. 2, 72, 292:

    qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metus?

    id. Fin. 2, 28, 92:

    cum his habitare pernoctareque curis (i. e. studiis)!

    id. Tusc. 5, 24, 69:

    quorum in vultu habitant oculi mei,

    id. Phil. 12, 1, 2:

    animus habitat in oculis,

    Plin. 11, 37, 54, § 145; cf.:

    mens ibi (in corde) habitat,

    id. 11, 37, 69, § 182:

    qui tibi (Amori) jucundumst, siccis habitare medullis,

    Prop. 2, 11 (3, 3), 17:

    peregrinatus est hujus animus in nequitia, non habitavit,

    Val. Max. 6, 9, ext. 1:

    tecum habita,

    i. e. retire within thyself, examine thyself, Pers. 4, 52.

    Lewis & Short latin dictionary > habitantes

  • 45 habito

    hăbĭto, āvi, ātum, 1 ( gen. plur. of the part. pres. habitantum, Ov. M. 14, 90), v. freq. a. and n. [habeo].
    I.
    In gen., to have frequently, to be wont to have (anteclass. and very rare): epicrocum, Varr. ap. Non. 318, 25:

    comas,

    id. ib. 27.—
    II.
    In partic., to have possession of, to inhabit a place; and more freq. neut., to dwell, abide, reside, live anywhere (the class. signif. of the word; cf.: colo, incolo, commoror).
    A.
    Lit.
    1.
    Act.:

    centum urbes habitant magnas,

    Verg. A. 3, 106:

    silvas,

    id. E. 6, 2:

    hoc nemus, hunc collem (deus),

    id. A. 8, 352:

    humiles casas,

    id. E. 2, 29:

    terras,

    Ov. H. 1, 66; id. M. 1, 195:

    pruinas,

    Val. Fl. 2, 177:

    locum,

    Tac. Agr. 11; cf. Liv. 5, 51, 3. — Pass.:

    colitur ea pars (urbis) et habitatur frequentissime,

    Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119; cf. Quint. 1, 4, 28:

    arx procul iis, quae habitabantur,

    Liv. 24, 3, 2:

    applicata colli habitatur colonia Corinthus,

    Plin. 4, 4, 5, § 11; 5, 7, 7, § 42:

    Scythiae confinis est regio habitaturque pluribus vicis,

    Curt. 8, 2, 14:

    nobis habitabitur orbis Ultimus,

    Ov. Tr. 1, 1, 127:

    tellus Bistoniis habitata viris,

    id. M. 13, 430; cf.:

    nec patria est habitata tibi,

    id. Tr. 5, 3, 21; Sil. 2, 654:

    raris habitata mapalia tectis,

    Verg. G. 3, 340; cf.:

    (agellus) habitatus quinque focis,

    Hor. Ep. 1, 14, 2:

    campi olim uberes magnisque urbibus habitati,

    Tac. H. 5, 7:

    quae sit tellus habitanda (sibi), requirit,

    Ov. M. 3, 9; cf.:

    cesserunt nitidis habitandae piscibus undae,

    id. ib. 1, 74:

    habitandaque fana Apris reliquit et rapacibus lupis,

    Hor. Epod. 16, 19:

    proavis habitatas linquere silvas,

    Juv. 15, 152.—
    2.
    Neutr.:

    in illisce habitat aedibus Amphitruo,

    Plaut. Am. prol. 97; cf.:

    cujus hic in aediculis habitat decem, ut opinor, milibus,

    Cic. Cael. 7, 17:

    in gurgustio,

    id. N. D. 1, 9, 22:

    in via,

    on the high-road, id. Phil. 2, 41, 106:

    in Sicilia,

    id. Verr. 2, 3, 41, § 95:

    in arboribus (aves),

    Plin. 18, 35, 87, § 363:

    Lilybaei,

    Cic. Verr. 2, 4, 18, § 38:

    lucis opacis,

    Verg. A. 6, 673:

    vallibus imis,

    id. ib. 3, 110:

    casa straminea,

    Prop. 2, 16 (3, 8), 20; cf.:

    sub terra habitare,

    Cic. N. D. 2, 37, 95:

    apud aliquem,

    id. Ac. 2, 26, 115; cf. id. Brut. 90, 309; id. Cael. 21, 51; id. Clu. 12, 33; id. Verr. 2, 2, 34, § 83:

    cum aliquo,

    id. ib. 2, 1, 25, §

    64: cum illa apud te,

    Ter. Phorm. 5, 7, 41.— Absol.:

    triginta milibus dixistis eum habitare,

    Cic. Cael. 7, 17; cf.:

    nunc si quis tanti (i. e. sex milibus) habitet,

    Vell. 2, 10, 1:

    bene,

    to have a good habitation, Nep. Att. 13; so,

    dum sic ergo habitat Cetronius,

    so splendidly, Juv. 14, 92:

    avecta est peregre hinc habitatum,

    Plaut. Cist. 2, 3, 37; cf.:

    is habitatum huc commigravit,

    id. Trin. 4, 3, 77; and:

    rus habitatum abii,

    Ter. Hec. 2, 1, 27:

    commorandi natura deversorium nobis, non habitandi locum dedit,

    Cic. de Sen. 23, 84:

    habitandi causa,

    Caes. B. C. 3, 112, 8.—Part. as subst.: hăbĭtantes, ium, the inhabitants: numquam tecta subeamus: super habitantes aliquando procumbunt, Quint. 2, 16, 6; Ov. M. 14, 90:

    oppidum valetudine habitantium infame,

    Mel. 1, 16, 1:

    ad occasum,

    Plin. 2, 70, 82, § 180.— Pass. impers.:

    vides, habitari in terra raris et angustis in locis, et in ipsis quasi maculis, ubi habitatur, vastas solitudines interjectas,

    Cic. Rep. 6, 19:

    habitari ait Xenophanes in luna,

    that the moon is inhabited, id. Ac. 2, 39, 123:

    vicorum, quibus frequenter habitabatur,

    Liv. 2, 62, 4.—
    B.
    Transf., to stay, remain, dwell, or keep in any place; to keep to, dwell upon a thing (a favorite expression with Cicero):

    cum iis, qui in foro habitarunt, de dignitate contendas?

    Cic. Mur. 9, 21; cf.:

    habitare in Rostris,

    id. Brut. 89, 305:

    in subselliis,

    id. de Or. 1, 62, 264; cf.

    also: in oculis,

    to be always in public, id. Planc. 27, 66:

    illi qui hoc solum colendum ducebant, habitarunt in hac una ratione tractanda,

    id. de Or. 2, 38, 160:

    in bonis haerebit et habitabit suis,

    to dwell upon, id. Or. 15, 49; cf. id. de Or. 2, 72, 292:

    qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metus?

    id. Fin. 2, 28, 92:

    cum his habitare pernoctareque curis (i. e. studiis)!

    id. Tusc. 5, 24, 69:

    quorum in vultu habitant oculi mei,

    id. Phil. 12, 1, 2:

    animus habitat in oculis,

    Plin. 11, 37, 54, § 145; cf.:

    mens ibi (in corde) habitat,

    id. 11, 37, 69, § 182:

    qui tibi (Amori) jucundumst, siccis habitare medullis,

    Prop. 2, 11 (3, 3), 17:

    peregrinatus est hujus animus in nequitia, non habitavit,

    Val. Max. 6, 9, ext. 1:

    tecum habita,

    i. e. retire within thyself, examine thyself, Pers. 4, 52.

    Lewis & Short latin dictionary > habito

  • 46 haustus

    1.
    haustus, a, um, Part., from haurio.
    2.
    haustus, ūs, m. [haurio], a drawing.
    I.
    Lit.:

    aqua, quae non sit haustus profundi,

    Col. 1, 5, 1:

    puteus in tenues plantas facili diffunditur haustu,

    Juv. 3, 227; Mel. 2, 4, 4: aquae ductus, haustus, iter, actus, etc.... a jure civili sumitur, the right of drawing, * Cic. Caecin. 26, 74; Dig. 8, 3, 1:

    haustus ex fonte privato,

    ib. 8, 3, 3, § 3. —
    II.
    Transf., a drinking, swallowing, drawing in; and concr., a drink, draught ( poet. and in post-Aug. prose; for the most part only in the plur.):

    largos haustus e fontibu' magnis Lingua fundet,

    Lucr. 1, 412; cf.:

    saepe, sed exiguis haustibus inde (i. e. rivo) bibi,

    in small draughts, Ov. F. 3, 274:

    haustu sparsus aquarum Ora fove,

    Verg. G. 4, 229:

    haustus aquae mihi nectar erit,

    Ov. M. 6, 356:

    undarum,

    Luc. 3, 345:

    Bacchi (i. e. vini) haustus,

    Ov. M. 7, 450:

    sanguinis,

    i. e. the stream, current, id. ib. 4, 118:

    Catulus se ignis haustu ludibrio hostium exemit,

    swallowing, Flor. 3, 21, 15:

    esse apibus partem divinae mentis et haustus Aetherios,

    i. e. breath, soul, Verg. G. 4, 220; cf.:

    alium domi esse caeli haustum, alium lucis aspectum,

    Curt. 5, 5:

    (canes) Suspensis teneros imitantur dentibus haustus,

    i. e. gentle snappings, Lucr. 5, 1068:

    peregrinae haustus arenae,

    a handful, Ov. M. 13, 526; cf.:

    angusti puero date pulveris haustus,

    Stat. Th. 10, 427; v. haurio.—
    B.
    Trop.:

    Pindarici fontis qui non expalluit haustus,

    i. e. to drink from, to imitate, Hor. Ep. 1, 3, 10:

    justitiae haustus bibere,

    Quint. 12, 2, 31.

    Lewis & Short latin dictionary > haustus

  • 47 immissus

    1.
    immissus ( inm-), a, um, Part., from immitto.
    2.
    immissus ( inm-), ūs, m. [immitto], a letting in, admission:

    sol cuncta lustrat lucis immissu,

    Macr. S. 1, 18, § 11.

    Lewis & Short latin dictionary > immissus

  • 48 inmissus

    1.
    immissus ( inm-), a, um, Part., from immitto.
    2.
    immissus ( inm-), ūs, m. [immitto], a letting in, admission:

    sol cuncta lustrat lucis immissu,

    Macr. S. 1, 18, § 11.

    Lewis & Short latin dictionary > inmissus

  • 49 interniteo

    inter-nĭtĕo, 2, v. n., to shine among, shine forth (post-Aug.):

    etiam si qua sidera internitebant,

    Curt. 5, 4, 25:

    quicquid lucis internitebat,

    id. 4, 3, 16: internitentes gemmae, [p. 983] id. 3, 3, 16; cf. Plin. 37, 5, 17, § 65; Curt. 4, 12, 14; 7, 11, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > interniteo

  • 50 item

    ĭtem, adv. [i- (cf. is) and -tam, acc. fem. corresponding to tum (is), -tud; cf. tam; Sanscr. ittham, so].
    I.
    Implying comparison, just so, in like manner, after the same manner, likewise, also (cf.:

    ita, pariter, eodem modo): proinde eri ut sint, ipse item sit,

    Plaut. Am. 3, 3, 5:

    quia mi item ut parentes lucis das tuendi copiam,

    id. Capt. 5, 4, 11:

    utinam item a principio rei pepercisses meae, ut nunc repercis saviis,

    id. Truc. 2, 4, 24:

    placuit Scaevolae et Coruncanio, itemque ceteris,

    Cic. Leg. 2, 21, 52:

    item igitur si sine divinatione non potest,

    id. Div. 2, 52, 107:

    ita fit, ut non item in oratione, ut in versu numerus exstet,

    id. Or. 60:

    fecisti item uti praedones solent,

    id. Verr. 2, 4, 9, § 21:

    item... quemadmodum, etc.,

    id. ib. 2, 2, 22, §

    54: item... quasi murteta juncis, item ego vos virgis circumvinciam,

    Plaut. Rud. 3, 4, 27; Liv. 39, 19:

    item... atque,

    Varr. L. L. 9, 4; Plaut. Rud. 4, 3, 71:

    parentes vagitu suo paene bis prodidit: semel, cum a nutricis ubere, item cum a sinu matris raptim auferretur,

    Suet. Tib. 6.—
    B.
    Esp.: non item, but not:

    spectaculum uni Crasso jucundum, ceteris non item,

    Cic. Att. 2, 21, 4:

    corporum offensiones sine culpa accidere possunt, animorum non item,

    id. Tusc. 4, 14, 31:

    in libero servant, in libera non item,

    id. N. D. 2, 24, 62. —
    II.
    Introducing something additional, without comparison, likewise, besides, also, further, moreover (cf.:

    etiam, quoque): postquam amans accessit unus et item alter,

    Ter. And. 1, 1, 49:

    Ariovistus respondit, jus esse belli, ut, etc.: item populum Romanum victis non ad alterius praescriptum imperare, etc.,

    Caes. B. G. 1, 36: legionem Caesar constituit... item equites Ariovisti pari intervallo constiterunt, id. ib. 1, 43 init.:

    Romulus augur cum fratre item augure,

    Cic. Div. 1, 48, 107:

    ille res in Africa gessit: itemque Mago, ejus frater,

    Nep. Han. 7, 1:

    ut recessit, sic accessit et abscessit, item, incessit,

    Varr. L. L. p. 87 Müll.; so in enumerating, next, again:

    item... tertio... quarto...,

    Varr. R. R. 1, 16, 3:

    semel... item,

    Suet. Tib. 6; id. Claud. 4.

    Lewis & Short latin dictionary > item

  • 51 largior

    largĭor, ītus, 4 (ante-class. and poet.; collat. form of the imperf. largibar, Prop. 1, 3, 25; fut. largibere, Plaut. Bacch. 4, 7, 30; inf. largirier, id. As. 5, 2, 82.— Act. collat. form, v. fin.), v. dep. [1. largus], to give bountifully, to lavish, bestow, dispense, distribute, impart (class.; cf.: dono, suppedito).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    amico homini mea ex crumena largiar,

    Plaut. Pers. 2, 3, 13:

    ex ea (dote) largiri te illi,

    id. Trin. 3, 3, 14:

    cenam esurientibus,

    id. Am. 1, 1, 155:

    qui eripiunt aliis, quod aliis largiantur,

    Cic. Off. 1, 14, 43; cf.:

    ex alieno,

    id. Fam. 3, 8, 8; id. Rosc. Com. 10:

    agros emeritis,

    Tac. A. 1, 28:

    largitur in servos quantum aderat pecuniae,

    id. ib. 16, 11:

    facile largiri de alieno,

    Just. 36, 3, 9.—Of inanimate subjects:

    sol universis idem lucis largitur,

    Quint. 1, 2, 14: Gallis provinciae propinquitas multa ad copiam atque usus largitur, * Caes. B. G. 6, 24.—
    B.
    In partic., to give largesses, to bribe:

    largiundo et pollicitando magis incendere,

    Sall. C. 38; id. J. 13:

    exercitum largiendo corrumpere,

    Quint. 5, 13, 17:

    largiendo de alieno popularem fieri,

    Liv. 3, 1: dictis largiri, to bestow in words, i. e. to promise without power to give:

    quid nunc acturu's, postquam erili filio largitu's dictis dapsilis lubentias,

    Plaut. Ps. 1, 4, 3.—
    II.
    Trop., to confer, bestow, grant, yield:

    Hortensio summam copiam facultatemque dicendi natura largita est,

    Cic. Quint. 2, 8:

    utrisque fortuna regnum est largita,

    id. Har. Resp. 25:

    nimium parcus in largienda civitate,

    id. Balb. 22, 50:

    plusculum amori,

    id. Fam. 5, 12, 3:

    occasionem clamandi,

    Quint. 12, 8, 2:

    quidquid solamen humandi est, largior,

    Verg. A. 10, 494; so,

    alicui occasionem impudentiae,

    Plin. 2, 23, 21, § 87:

    laetitiam alicui,

    Plaut. Capt. 4, 2, 49:

    Istoscine patrem aequom morest liberis largirier?

    to teach, communicate, id. As. 5, 2, 82:

    id largiamur inertiae nostrae,

    give up, concede, Cic. de Or. 1, 15, 68: reipublicae injurias. to forgive, Tac. A. 3, 70:

    beneficia in vulgus,

    Sen. Ben. 1, 2, 1:

    totus habenas,

    to give, re lax, Sil. 15, 724.—Esp.: se largiri, to bestow one's society, to be free or eager in courtship: nam tu te vilem feceris, si te ultro largiere: sine ultro veniat, quaeritet, etc., [p. 1037] Plaut. Mil. 4, 6, 28.—
    (β).
    With foll. ut:

    si quis mihi deus largiatur, ut ex hac aetate repuerascam,

    would grant, Cic. de Sen. 23, 83.
    1.
    Act. collat. form, largĭo, īre; act. imp. largi, Att. ap. Non. 470, 26; so, Lucil. ib. —
    * 2.
    largītus, a, um, in pass. signif.: Tib. 4, 1, 129.

    Lewis & Short latin dictionary > largior

  • 52 limen

    līmen, ĭnis, n. [Gr. lechris, loxos; Lat. obliquus, līmus; hence prop. a cross-piece], a threshold; the head-piece or foot-piece of a doorway, the lintel or the sill (limen superum et inferum).
    I.
    Lit.:

    limen superum inferumque, salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1: limen superum, quod mihi misero saepe confregit caput: Inferum autem, ubi ego omnis digitos defregi meos, Novius ap. Non. 336, 14:

    sensim super attolle limen pedes, nova nupta,

    Plaut. Cas. 4, 4, 1:

    imponere foribus,

    Plin. 36, 14, 21, § 96:

    ad limen consulis adesse,

    Liv. 2, 48:

    curiae,

    id. 3, 41:

    primo limine,

    at the outer threshold, Juv. 1, 96.— Plur. ( poet.):

    haec limina, intra quae puer est,

    Juv. 14, 45; 220.—The moment of touching the threshold was regarded as ominous:

    ter limen tetigi,

    Ov. Tr. 1, 3, 55.—Prov.: salutare a limine, to greet in passing, i. e. to touch upon slightly, not go deeply into, Sen. Ep. 49, 6.—
    B.
    Transf.
    1.
    A door, entrance:

    ubi hanc ego tetulero intra limen,

    Plaut. Cist. 3, 19:

    intrare intra limen,

    id. Men. 2, 3, 63:

    intra limen cohibere se,

    to keep within doors, id. Mil. 3, 1, 11:

    marmoreo stridens in limine cardo,

    Verg. Cir. 222; Hor. Ep. 1, 18, 73:

    fores in liminibus profanarum aedium januae nominantur,

    Cic. N. D. 2, 27, 67:

    ad valvas se templi limenque convertisse,

    Caes. B. C. 3, 105:

    penetrare aulas et limina regum,

    the courts and doors, Verg. G. 2, 504:

    ipso in limine portae,

    id. A. 2, 242; cf.:

    tremuitque saepe limite in primo sonipes,

    Sen. Agam. 629:

    famuli ad limina,

    doorkeepers, porters, Sil. 1, 66:

    in limine portūs,

    at the very entrance of the haven, Verg. A. 7, 598:

    densos per limina tende corymbos,

    Juv. 6, 52.—
    2.
    Still more gen., a house, dwelling, abode:

    matronae nulla auctoritate virorum contineri limine poterant,

    in the house, at home, Liv. 34, 1:

    ad limen consulis adesse, etc.,

    id. 2, 48:

    limine pelli,

    Verg. A. 7, 579.—
    3.
    Poet., the barrier in a race-course:

    limen relinquunt,

    Verg. A. 5, 316.—
    II.
    Trop., both entrance and exit.
    A.
    A beginning, commencement ( poet. and in post-Aug. prose):

    leti limine in ipso,

    Lucr. 6, 1157:

    in limine belli,

    Tac. A. 3, 74:

    in ipso statim limine obstare,

    Quint. 2, 11, 1:

    in limine victoriae,

    Curt. 6, 3, 10; 6, 9, 17; 9, 10, 26:

    a limine ipso mortis revocatus,

    Plin. 7, 44, 45, § 143; Sen. Ep. 22, 16; Just. 14, 3, 9.—
    B.
    An end, termination (post-class.):

    in ipso finitae lucis limine,

    App. M. 11, p. 267, 18; cf.:

    limina sicut in domibus finem quendam faciunt, sic et imperii finem limen esse veteres voluerunt,

    Just. Inst. 1, 12, § 5.

    Lewis & Short latin dictionary > limen

  • 53 Lucetia

    Lūcĕtĭus, i, m., and Lūcĕtĭa, ae, f. [lux], light-bringer, a surname of Jupiter and of Juno: Lucetium Jovem appellat, Naev. ap. Gell. 5, 12, 6; cf. Serv. Verg. A. 9, 570; Macr. S. 1, 15; cf. also: Lucetium Jovem appellabant, quod eum lucis esse causam credebant, Paul. ex Fest. p. 114 Müll.—

    Of Juno: Juno pulchra, sive te Lucinam, quod lucem nascentibus tribuas, ac Lucetiam convenit nuncupari,

    Mart. Cap. 2, § 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Lucetia

  • 54 Lucetius

    Lūcĕtĭus, i, m., and Lūcĕtĭa, ae, f. [lux], light-bringer, a surname of Jupiter and of Juno: Lucetium Jovem appellat, Naev. ap. Gell. 5, 12, 6; cf. Serv. Verg. A. 9, 570; Macr. S. 1, 15; cf. also: Lucetium Jovem appellabant, quod eum lucis esse causam credebant, Paul. ex Fest. p. 114 Müll.—

    Of Juno: Juno pulchra, sive te Lucinam, quod lucem nascentibus tribuas, ac Lucetiam convenit nuncupari,

    Mart. Cap. 2, § 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Lucetius

  • 55 metior

    mētĭor, mensus (post-class. metītus, Dig. 32, 1, 52), 4, v. dep. [Sanscr. ma, to measure; cf. Gr. me-tron, Lat. modus], to measure, mete (lands, corn); also, to measure or mete out, to deal out, distribute by measure (class.).
    I.
    Lit.:

    metiri agrum,

    Cic. Fam. 9, 17, 2:

    frumentum,

    id. Verr. 2, 3, 83, § 192:

    sol, quem metiri non possunt,

    id. Ac. 2, 41, 128:

    magnitudinem mundi,

    id. Off. 1, 43, 154: nummos, to measure one's money, i. e. to have a great abundance of it, Hor. S. 1, 1, 95:

    nummos modio,

    Petr. S. 37:

    se ad candelabrum,

    id. ib. 75:

    pedes syllabis,

    to measure by syllables, Cic. Or. 57, 194:

    frumentum militibus metiri,

    Caes. B. G. 1, 16:

    cum exercitu frumentum metiri oporteret,

    id. ib. 1, 23;

    7, 71: Caecubum,

    Hor. Epod. 9, 36:

    quis mensus est pugillo aquas?

    Vulg. Isa. 40, 12:

    tantus acervus fuit, ut metientibus dimidium super tres modios explesse, sint quidam auctores,

    Liv. 23, 12.—
    B.
    Poet. transf., to measure a distance, i. e. to pass, walk, or sail through or over, to traverse:

    Sacram metiente te viam (of the measured pace of a proud person),

    Hor. Epod. 4, 7:

    aequor curru,

    to sail through, Verg. G. 4, 389:

    aquas carinā,

    Ov. M. 9, 446:

    tu, cursu, dea menstruo metiens iter annuom,

    to go through complete, Cat. 34, 17:

    instabili gressu metitur litora cornix,

    Luc. 5, 556.—Also absol.:

    quin hic metimur gradibus militariis,

    to walk, Plaut. Ps. 4, 4, 11.—
    II.
    Trop., to measure, estimate, judge one thing by another; also simply to measure, estimate, judge of, set a value on a thing.
    (α).
    With abl. of the standard of comparison, or the means of judgment:

    sonantia metiri auribus,

    Cic. Or. 68, 227:

    oculo latus,

    Hor. S. 1, 2, 103:

    omnia quaestu,

    by profit, Cic. Phil. 2, 43, 111:

    qui nihil alterius causa faciet et metietur suis commodis omnia,

    id. Leg. 1, 14, 41:

    vides igitur, si amicitiam sua caritate metiare, nihil esse praestantius,

    id. Fin. 2, 26, 85:

    vim eloquentiae sua facultate non rei natura,

    id. Opt. Gen. Or. 4, 10:

    omnia voluptate,

    id. Fam. 7, 12, 2:

    studia utilitate,

    Quint. 12, 11, 29:

    magnos homines virtute, non fortuna,

    Nep. Eum. 1:

    usum pecuniae non magnitudine, sed ratione,

    Cic. Att. 14:

    officia utilitate,

    Lact. 6, 11, 12:

    odium in se aliorum suo in eos metiens odio,

    Liv. 3, 54:

    pericula suo metu,

    Sall. C. 31, 2:

    peccata vitiis,

    Cic. Par. 3, 1, 20:

    aetatem nostram non spatio senectutis, sed tempore adulescentiae,

    Quint. 12, 11, 13.—
    (β).
    With ex (very rare):

    fidelitas, quam ego ex mea conscientiā metior,

    Cic. Fam. 10, 4, 2: ex eo, quantum cuique satis est, metiuntur homines divitiarum modum, id. Par. 6, 1, 14.—
    (γ).
    With ad:

    nec se metitur ad illum quem dedit haec (paupertas) posuitque modum,

    i. e. accommodates herself, Juv. 6, 358.—
    (δ).
    Absol. (post-Aug.):

    metiri ac diligenter aestimare vires suas,

    Quint. 6, 1, 45:

    pondera sua,

    Mart. 12, 100, 8:

    sua regna,

    Luc. 8, 527. —
    (ε).
    With quod:

    quanto metiris pretio, quod, etc.,

    Juv. 9, 72.—
    B.
    To traverse. go over, pass through:

    late Aequora prospectu metior alta meo,

    Ov. H. 10, 28:

    tot casus, tot avia,

    Val. Fl. 5, 476:

    jamque duas lucis partes Hyperione menso,

    Ov. M. 8, 564.—
    C.
    To measure out, deal to any one, treat one well or ill:

    mensurā quā mensi fueritis, remetietur vobis,

    Vulg. Luc. 6, 38; cf. id. Matt. 7, 2.
    In pass.
    signif., to be measured:

    agri glebatim metiebantur,

    Lact. Mort. Persec. 23, 2:

    an sol pedis unius latitudine metiatur,

    Arn. 2, 86.— Part. perf.: mensus, a, um, measured off:

    mensa spatia conficere,

    Cic. N. D. 2, 27, 69.—As subst.:

    bene mensum dabo,

    good measure, Sen. Q. N. 4, 4, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > metior

  • 56 nimis

    nĭmis, adv. [ni-, ne-, and root ma-, to measure; cf.: metior, mensa, metare, etc.; hence], too much, overmuch, excessively, beyond measure.
    I.
    Lit.:

    Chremes nimis graviter cruciat adulescentulum nimisque inhumane,

    too severely... too inhumanly, Ter. Heaut. 5, 5, 1:

    nec nimis valde nec nimis saepe,

    Cic. Leg. 3, 1, 1:

    heu nimis longo satiate ludo,

    Hor. C. 1, 2, 37:

    nimis castus Bellerophon,

    id. ib. 3, 7, 14:

    felix heu nimis,

    Stat. S. 2, 7, 24:

    nimis dixi,

    Plin. Pan. 45.—
    (β).
    With gen.:

    nimis insidiarum,

    Cic. Or. 51, 170:

    haec loca lucis habent nimis,

    Ov. F. 6, 115.—
    B.
    With a preceding negative, not too much, not very much, not altogether, not very:

    Philotimi litterae me quidem non nimis, sed eos admodum delectārunt,

    Cic. Att. 7, 24, 1:

    ea dicis non nimis deesse nobis,

    id. de Or. 1, 29, 133:

    Caecilium non nimis hanc causam severe, non nimis accurate, non nimis diligenter acturum,

    id. Div. in Caecil. 22, 71:

    illud non nimis probo, quod scribis,

    id. Fam. 12, 30, 15:

    praesidium non nimis firmum,

    Caes. B. G. 7, 36:

    haud nimis amplum,

    Liv. 8, 4. —
    II.
    Transf., beyond measure, exceedingly (ante-class.):

    nimis velim lapidem, etc.,

    Plaut. Most. 1, 3, 119:

    nimis id genus ego odi male,

    id. Rud. 4, 2, 15; id. Am. 1, 1, 63; Ter. Eun. 4, 7, 16.—Also strengthened by quam or tandem, very much, in the highest degree:

    nimis quam formido, ne, etc.,

    Plaut. Most. 2, 2, 79; id. Truc. 2, 5, 15:

    nimis tandem contemnor,

    id. Ps. 4, 1, 11; id. Pers. 2, 1, 2.—Prov.:

    ne quid nimis,

    Ter. And. 1, 1, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > nimis

  • 57 obtenebro

    ob-tĕnebro, āre, v. a., to make dark, to darken (eccl. Lat.):

    obtenebrabitur dies lucis (al. tenebrabitur),

    Lact. 4, 19:

    stellae,

    Vulg. Job, 3, 9:

    lux,

    id. Isa. 5, 30:

    sol,

    id. ib. 13, 10:

    dies,

    id. Mic. 3, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > obtenebro

  • 58 ortus

    1.
    ortus, a, um, Part. and P. a., from orior, q. v. fin. B.
    2.
    ortus, ūs, m. [orior].
    I.
    A rising of the heavenly bodies (opp. occasus; class.): solis et lunae reliquorumque siderum ortus, obitus motusque cognoscere, Cic. Div. 1, 56, 128:

    primi sub lumina solis et ortus,

    Verg. A. 6, 255:

    (sol) ab ortu ad occasum commeans,

    from east to west, Cic. N. D. 2, 19, 49: solis, sunrise, i. e. the orient, the east, id. Cat. 3, 8:

    tum bis ad occasum, bis se convertit ad ortus,

    Ov. M. 14, 386:

    nitido ab ortu,

    id. ib. 2, 112:

    signorum,

    Verg. E. 9, 46:

    ortus lucis,

    Vulg. Sap. 16, 28.—
    II.
    A rise, beginning, origin (cf. origo):

    tribuniciae potestatis,

    Cic. Leg. 3, 8, 19:

    juris,

    id. ib. 1, 6, 20:

    Favonii,

    Plin. 17, 9, 8, § 57:

    materno ortu,

    Ov. M. 13, 148:

    ab Elide ducimus ortum,

    we are sprung, derive our origin, id. ib. 5, 494:

    ortus nascentium,

    the birth, Cic. Div. 2, 43, 91; id. Tusc. 1, 38, 91:

    Cato ortu Tusculanus,

    by birth, id. Leg. 2, 2, 5.—Of a river, the source:

    donec venias ad fluminis ortus,

    Ov. M. 11, 139.—Of plants, the springing up, growth, Lucr. 5, 211.

    Lewis & Short latin dictionary > ortus

  • 59 pavidus

    păvĭdus, a, um, adj. [paveo], trembling, quaking, fearful, terrified, alarmed, timid, timorous (perhaps not in Cic.).
    I.
    Lit.:

    timida atque pavida,

    Plaut. Curc. 5, 2, 49; Lucr. 5, 973:

    castris se pavidus tenebat,

    Liv. 3, 26:

    matres,

    Verg. A. 2, 489:

    miles,

    Tac. A. 2, 23:

    pavidus semper atque anxius,

    Suet. Dom. 4:

    lepus,

    Hor. Epod. 2, 35:

    aves,

    Ov. F. 1, 400:

    pavida ex somno mulier,

    startled out of her sleep, Liv. 1, 58, 3:

    ad omnes suspiciones pavidus,

    Tac. H. 2, 68:

    oppidani pavidi, ne jam facta in urbem via esset, fossam ducere instituunt,

    Liv. 37, 7, 7.— Comp.: quos pavidiores accepimus, Plin. 11, 37, 54, § 144.— Sup.:

    intra mens pavidissima,

    Sen. Ira, 1, 16, 27; Sil. 10, 65.—
    (β).
    With gen.:

    nandi pavidus,

    Tac. H. 4, 14:

    offensionum non pavidus,

    id. A. 4, 38:

    maris,

    Luc. 8, 811:

    lucis,

    Sen. Herc. Fur. 293:

    leti,

    id. ib. 1076.—
    (γ).
    With inf. ( poet.):

    Carthalo non pavidus fetas mulcere leaenas,

    Sil. 1, 406.—
    b.
    In neutr. adverbially:

    pavidum blandita,

    with fear, timorously, Ov. M. 9, 568.—
    II.
    Transf.
    A.
    Accompanied with fear or anxiety, anxious, disturbed:

    pavidum murmur,

    Luc. 5, 255:

    furtum,

    id. 2, 168:

    fuga,

    Sil. 13, 133:

    quies pavida imaginibus,

    Suet. Calig. 50. —
    B.
    That produces fear, fearful, terrible, dreadful:

    metus,

    Ov. F. 1, 16:

    lucus,

    Stat. Th. 5, 567.— Adv.: păvĭdē, with fear, fearfully, timorously (rare):

    timefactae religiones effugiunt animo pavide,

    Lucr. 2, 45:

    fugere,

    Liv. 5, 39:

    dicere,

    Quint. 11, 3, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > pavidus

  • 60 permetior

    per-mētĭor, mensus, 4, v. dep. a., to measure through, measure out, measure (class.).
    I.
    Lit.:

    solis magnitudinem, quasi decempedā,

    Cic. Ac. 2, 41, 126.—
    II.
    Transf., to travel through, traverse: (lupus femina) campos celeri passu permensa, Enn. ap. Non. 378, 18 (Ann. v. 74 Vahl.); so id. ap. Fest. p. 301 Müll. (Ann. v. 443 ib.):

    ad vos permensu'st viam,

    came over, Plaut. Truc. 2, 2, 49:

    Siciliae oras errabundus permetiens, Consol. ad Polyb. 36: classibus aequor,

    Verg. A. 3, 157:

    aëra,

    Lucr. 6, 1142:

    iter,

    Stat. S. 1, 2, 202:

    secula,

    to live through, Mart. 9, 30, 1.—Hence, part. perf.: per-mensus, a, um, in pass. signif., measured out:

    permensum et perlibratum opus,

    Col. 3, 13 fin.:

    permenso tempore lucis,

    Tib. 3, 3, 9; App. M. 8, p. 209, 40:

    gradatim permensis honoribus,

    id. ib. 10, p. 247, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > permetior

См. также в других словарях:

  • luciş — LUCÍŞ s.n. (Rar) Suprafaţă lucie. – Din luci + suf. iş. Trimis de gall, 08.04.2008. Sursa: DLRM …   Dicționar Român

  • Lucis — Sp Lùcis Ap Luzzi L P Italija …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • Lucis Trust — is a non profit trust incorporated in New York State, created in 1920 by Alice Bailey and her husband Foster, to manage the business of publishing Mrs. Bailey s twenty ndash;five esoteric books. Its headquarters are in New York City, London and… …   Wikipedia

  • Lucis Trust — est une entreprise à but non lucratif créée en 1920 dans l État de New York aux États Unis par Alice Bailey et son mari Foster dans le but de gérer les 25 ouvrages ésotériques écrits par Alice Bailey. L entreprise possède des sièges à New York,… …   Wikipédia en Français

  • LUCIS — Luciis, Lucius …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Te Lucis Ante Terminum — • The hymn at Compline in the Roman Breviary Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Te Lucis Ante Terminum     Te Lucis Ante Terminum      …   Catholic encyclopedia

  • Te lucis ante terminum — is an old Latin hymn. It is the hymn at Compline in the Roman Breviary . OriginThe authorship of Ambrose of Milan, for which Pimont contends, is not admitted by the Benedictine editors or by Luigi Biraghi. The hymn is found in a hymnary in Irish… …   Wikipedia

  • PR Hospedería Vía Lucis — (Сантьяго де Компостела,Испания) Категория отеля: 2 звездочный отель Адрес: José María …   Каталог отелей

  • Via Lucis — Der Via Lucis (dt. Lichtweg) ist eine relativ junge Andachtsform in der römisch katholischen Kirche. Sie ist nach dem Vorbild des Kreuzwegs (via crucis) gestaltet, hat aber Ereignisse um das österliche Fest zum Gegenstand. Dies soll dem zweiten… …   Deutsch Wikipedia

  • Anno Lucis — Saltar a navegación, búsqueda Anno Lucis es uno de los calendarios más usados por la Masonería, su computo se realiza añadiendo 4000 años a la forma regular del cálculo de fechas. Por ejemplo si tenemos la fecha: 10 de enero de 1972, la datación… …   Wikipedia Español

  • Aurora Lucis Rutilat — • One of the Ambrosian hymns Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Aurora Lucis Rutilat     Aurora Lucis Rutilat     † …   Catholic encyclopedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»