Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

insānĭo

  • 1 insanio

    insānĭo, īvi and ĭi, ītum ( imperf.:

    insanibat,

    Ter. Phorm. 4, 3, 37), 4, v. n. [insanus], to be of unsound mind (syn.: furo, deliro, desipio).
    I.
    Lit.
    A.
    As a medic. t. t., to be mad, insane, of men, Cels. 3, 18, 66; 2, 7, 69 al.;

    of animals,

    Plin. 27, 11, 76, § 101.—
    B.
    To be senseless, without reason, mad, insane:

    insanire ex amore,

    Plaut. Merc. 2, 2, 53:

    homo insanibat (for insaniebat),

    Ter. Phorm. 4, 3, 37:

    usque eo est commotus, ut insanire omnibus ac furere videretur,

    Cic. Verr. 2, 4, 18, § 39:

    insanire tibi videris, quod, etc.,

    id. Fam. 9, 21, 1:

    nisi ego insanio,

    id. Att. 7, 10:

    ex injuria,

    Ter. Ad. 2, 1, 43; Liv. 7, 39:

    cum ratione,

    Ter. Eun. 1, 1, 18:

    certa ratione modoque,

    Hor. S. 2, 3, 271. —
    II.
    Transf., to act like a madman, to rage, rave:

    quid opus fuit hoc, hospes, sumptu tanto, nostra gratia? Insanivisti hercle,

    Plaut. Mil. 3, 1, 160:

    amavi equidem olim in adulescentia: Verum ad hoc exemplum numquam ut nunc insanio,

    id. Merc. 2, 1, 40:

    insanire libet quoniam tibi,

    Verg. E. 3, 36:

    manu,

    i. e. in battle, Stat. Th. 3, 668.— Of speech;

    dicendi genus. quod... specie libertatis insanit,

    Quint. 12, 10, 73.—Of a rage for building, Auct. Her. 4, 50, 63.—
    (β).
    With acc.: errorem. Hor. S. 2, 3, 63:

    sollemnia,

    id. Ep. 1, [p. 962] 1, 101:

    amores alicujus,

    to be madly in love with one, Prop. 2, 34, 25 (3, 32, 25 M.):

    hilarem insaniam insanire,

    Sen. Vit. Beat. 12. —
    (γ).
    With in and acc.:

    in libertinas,

    Hor. S. 1, 2, 49.—
    (δ).
    With abl.:

    qua me stultitia insanire putas?

    Hor. S. 2, 3, 302.—
    (ε).
    Pass. impers.:

    insanitur a patre,

    Sen. Contr. 2, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > insanio

  • 2 īnsāniō

        īnsāniō ( imperf: īnsānībat, T.), īvī, ītus, īre    [insanus], to be of unsound mind, be senseless, be without reason, be mad, rave: homo insanibat, T.: insanire omnibus videri: ex iniuriā insaniens exercitus, L.: cum ratione, with method, T.: certā ratione, H.—To be violent, be absurd, be extravagant, be wild: Insanire libet quoniam tibi, V.: Insaniens Bosporus, H.: errorem, H.: in libertinas, H.: quā me stultitiā insanire putas? H.: sollemnia, fashionably, H.: seros amores, Pr.
    * * *
    insanire, insanivi, insanitus V
    be mad, act crazily

    Latin-English dictionary > īnsāniō

  • 3 īnsāniēns

        īnsāniēns ntis, adj.    [P. of insanio], foolish, unreasonable: sapientia, the foolishness of wisdom, H.

    Latin-English dictionary > īnsāniēns

  • 4 nisi

        nisi conj.    [1 ne+si], if not, unless: nomen iudicum amittemus, nisi hic ex ipsis causis iudicabimus: nisi ego insanio, stulte omnia.—After an interrogative or negative clause, except, save only, unless, but: ne quis enuntiaret, nisi quibus mandatum esset, Cs.: nisi in bonis, amicitiam esse non posse: quid est pietas, nisi voluntas grata in parentes: nihil est quod festines, nisi ut valeas, no reason but, etc.: non aliter reducturus, nisi, etc., on no other condition, L.—Followed by si, quod, or quia, except, unless, save only: nisi vero si quis est qui, etc.: nisi si id ipsum exigis, O.: cum Patrone mihi omnia sunt communia, nisi quod dissentio, etc., save that: at nesciebam id dicere illam, nisi quia Correxit miles, T.—Ironically, with vero or forte, unless perhaps: nisi forte vos consulem iudicatis Antonium: vero existimatis dementem Africanum fuisse, qui, etc.— But, only: Ch. unde haec hic rescivit? De. nescio, Nisi me dixisse nemini certo scio, T.: quid erat quod scire voluerit? nescio, nisi hoc video, etc.: non id modestiā ducis, nisi ad conciliandos animos Tarentinorum fieri, L.: volo, T.: valde me delectant, nisi quod me obruerunt, etc.
    * * *
    if not; except, unless

    Latin-English dictionary > nisi

  • 5 alucinor

    ālūcĭnor (better than all- or hall-; cf. Gron. ad Gell. 16, 12, 3), ātus, 1, v. dep. [prob. from aluô, alussô; alê, alukê; cf. Gell. 16, 12, 3], to wander in mind, to talk idly, prate, dream (syn.:

    aberro, deliro, desipio, insanio): alucinari: aberrare et non consistere, atque dissolvi et obstupefieri atque tardari,

    Non. 121, 20 (apparently not used before the time of Cic., yet cf. alucinatio):

    quae Epicurus oscitans alucinatus est,

    Cic. N. D. 1, 26, 72:

    suspicor hunc alucinari,

    id. Att. 15, 29; Gell. 16, 12, 3:

    indicium vagi animi et alucinantis,

    id. 4, 20, 8: epistolae nostrae debent interdum alucinari, to follow no definite train of thought, to digress freely, Cic. Q. Fr. 2, 9:

    alucinans pastor,

    Col. 7, 3, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > alucinor

  • 6 furo

    fŭro, ŭi ( perf. rare, Sen. Orest. 846; Serv. Verg. A. 1, 41 al.;

    usually supplied by insanivi,

    Diom. p. 376 P.; Prisc. 817 P.; gen. plur. part. sync. furentum, Verg. A. 11, 838), 3, v. n. [cf. Gr. thouros, hasty; thorein, thrôskô, to leap; cf. thêr, wild; Lat. fera, ferox; v. Curt. Gr. Etym. p. 256], to rage, rave (in sickness or when in a passion), to be out of one's mind, to be mad, furious (syn.: insanio, deliro, desipio).
    I.
    Lit. (class.): quem nos furorem, melancholian illi (Graeci) vocant:

    quasi vero atra bili solum mens ac non saepe vel iracundiā graviore vel timore vel dolore moveatur: quo genere Athamantem, Alcmaeonem, Ajacem, Orestem furere dicimus, etc.,

    Cic. Tusc. 3, 5, 11:

    quid est aliud furere, non cognoscere homines, non cognoscere leges, non senatum,

    id. Pis. 20, 47; cf.:

    qui valetudinis vitio furunt et melancholici dicuntur,

    id. Div. 1, 38, 81; and Dig. 23, 2, 9:

    primum inquiram, quid sit furere, etc.,

    Hor. S. 2, 3, 41:

    insanire ac furere,

    Cic. Verr. 2, 4, 18, § 39:

    furere et bacchari,

    id. Brut. 80, [p. 797] 276; cf.: non ego sanius Bacchabor Edonis: recepto Dulce mihi furere est amico, to play the fool, act foolishly (an imitation of the Anacreontic thelô thelô manênai), Hor. C. 2, 7, 28:

    Telamon iratus furere luctu filii videretur,

    to be distracted, Cic. de Or. 2, 46, 193:

    ille, si non acerrime fureret, auderet, etc.,

    id. Pis. 21, 50: furere adversus aliquem, Tiber. ap. Suet. Tib. 61:

    num furis? an prudens ludis me obscura canendo?

    Hor. S. 2, 5, 58:

    furit ille dolore,

    Ov. M. 12, 478:

    amore,

    Val. Fl. 5, 427; cf.: ex quo destiti Inachia furere, to be madly in love with (Gr. mainesthai epi tini), Hor. Epod. 11, 6:

    in aliqua,

    Quint. Decl. 289:

    in celeres iambos Misit (me) furentem,

    Hor. C. 1, 16, 25.—
    (β).
    With acc. and inf.:

    (Clodius) furebat, a Racilio se contumaciter urbaneque vexatum,

    Cic. Q. Fr. 2, 1, 3.— With inf.:

    furit vinci dominus profundi,

    Sen. Med. 597:

    ecce furit te reperire atrox Tydides,

    Hor. C. 1, 15, 27.—
    (γ).
    With acc. ( poet.):

    hunc sine me furere ante furorem,

    Verg. A. 12, 680:

    praecipuum tunc caedis opus, Gradive, furebas,

    Stat. Th. 9, 5.—
    II.
    Transf., of inanim. and abstr. things ( poet. and in post-Aug. prose):

    nubes interdum perscissa furit petulantibus auris,

    Lucr. 6, 111; cf.:

    furit mugitibus aether concussus,

    Verg. G. 3, 150:

    ventus,

    Lucr. 6, 687:

    impetus Aetnae,

    id. 2, 593; cf.:

    flamma in Aetna,

    Hor. Epod. 17, 33:

    ignis in stipulis,

    Verg. G. 3, 100:

    stella vesani leonis,

    Hor. C. 3, 29, 19:

    atra tempestas effusis imbribus,

    Verg. A. 5, 694:

    furit aestus harenis,

    id. ib. 1, 107:

    flammae furentes,

    id. ib. 4, 670:

    furit ardor edendi,

    Ov. M. 8, 828:

    nec copia argenti tantum furit vita,

    Plin. 33, 11, 53, § 147.—With acc. and inf.:

    fama furit, versos hostes Poenumque salutem Invenisse fugā,

    Sil. 7, 504.—Hence, * fŭrenter, adv., furiously:

    pueri autem aiunt eum furenter irasci,

    was furiously enraged, Cic. Att. 6, 1, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > furo

  • 7 insanibilis

    insānībĭlis, e, adj. [insanio], insane, raging:

    furor,

    Lact. 4, 19 dub.

    Lewis & Short latin dictionary > insanibilis

См. также в других словарях:

  • Christrose — Schneerose Schneerose (Helleborus niger) Systematik Ordnung: Hahnenfußartige (Ranunculales) …   Deutsch Wikipedia

  • Helleborus niger — Schneerose Schneerose (Helleborus niger) Systematik Ordnung: Hahnenfußartige (Ranunculales) …   Deutsch Wikipedia

  • Schneerose — (Helleborus niger) Systematik Ordnung: Hahnenfußartige (Ranunculales) Familie …   Deutsch Wikipedia

  • Schwarze Nieswurz — Schneerose Schneerose (Helleborus niger) Systematik Ordnung: Hahnenfußartige (Ranunculales) …   Deutsch Wikipedia

  • ԱՅՍԱՀԱՐԻՄ — (եցայ.) NBH 1 0094 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical ձ. δαιμονίζομαι a daemonio vexor, πνευματοφοροῦμαι spiritu (malo) ducor, ἑπιληπτεύομαι furo insanio Հարկանիլ յայսոյ. լլկիլ ʼի դիւէ. ... եւ մոլեգնիլ. մոլիլ. յիմարիլ. ...… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՒԱՆԴԵՄ — I. (եցի.) NBH 1 0390 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c ն. παρατίθημι, παραδίδωμι depono, commendo, repono, trado եւն. Տալ ինչ ումեք իբրեւ աւանդ. դնել յաւանդ. եւ Փոխանցել յայլս զբան ինչ պահելի հաւատարմութեամբ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԱՏԱՂԱԿԻՑ — ( ) NBH 1 1060 Chronological Sequence: 5c ԿԱՏԱՂԱԿԻՑ ԼԻՆԵԼ. συμμαίνω simul insanio. Մոլեգնիլ ընդ այլում. *Ամենեցուն զամենայն ներեմք պատրաստաբար՝ յաղագս միոյն կատաղակից լինել. Առ որս. ՟Ժ՟Ե …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԱՏԱՂԻՄ — (եցայ.) NBH 1 1061 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 12c, 13c ձ. λυσσάω, λυττάω (որպես գայլանալ). in rabiem actus furo μαίνομαι insanio ἁγριαίνομαι efferor, ferocio, saevio. Գազանանալ. վայրենանալ. մոլիլ. մոլեգնել. ցնորիլ. վառիլ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿՈԿՈԶԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 1 1110 Chronological Sequence: 6c, 11c, 13c ձ. (որպէս լծ. ըստ կիւս. եւ գուշակ). եւ ԿՈԿՈԶԻՄ. κορυβαντιάω corybantas imitor entheo incessu, insanio, bacchor. մոլիլ իբր ըմբռնեալ ʼի հիացումն. աստուածարիլ. վարիլ որպէս գուշակ եւ իմաստակ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿՈԿՈԶԻՄ — ( ) NBH 1 1110 Chronological Sequence: 6c, 11c, 13c ԿՈԿՈԶԱՆԱՄ (որպէս լծ. ըստ կիւս. եւ գուշակ). եւ ԿՈԿՈԶԻՄ. κορυβαντιάω corybantas imitor entheo incessu, insanio, bacchor. մոլիլ իբր ըմբռնեալ ʼի հիացումն. աստուածարիլ. վարիլ որպէս գուշակ եւ իմաստակ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿՏՂԻՄ — (եցայ.) NBH 1 1131 Chronological Sequence: Early classical ձ. βακχεύομαι, γαργαλίζομαι, παραπαίω, μαίνομαι bacchor, desipio, insanio. Կատաղիլ. մոլիլ, մոլեգնիլ՝ մանաւանդ ʼի ցանկութիւս մարմնոյ. անկղիտանալ. եւ Խտտղիլ. գրի եւ ԿՏՂՄԻԼ. *Երիտասարդ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»