Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

induō

  • 1 induō

        induō uī, ūtus, ere    [indu+4 AV-], to put on, assume, dress in: Meam (vestem), T.: vestes Indutae, V.: lugubria, O.: Herculi tunicam: galeas, Cs.: albos crinīs, V.: scalas, shouldered, O.: raptae insignia Bacchi, O.: sibi torquem: unam (vestem) iuveni, V.—To clothe, dress, cover, wrap, deck, array: se in florem, V.: quos Induerat Circe in voltūs ferarum, V.: cum venti se in nubem induerint: toris lacertos, O.: pomis se arbos Induerat, V.: eamst indutus (vestem)? T.: galeam Induitur, V.: Quidlibet indutus, dressed as it happens, H.: Indutus capiti, V.: indutus Troas agebat, wearing (the helmet), V.—To entangle, impale, pierce: se stimulis inopinantes induebant, Cs.: se hastis, L.: An sese mucrone Induat, i. e. pierce, V.—Fig., to put on, assume: personam iudicis: cuius simulationem induerat, L.: tellus Induit hominum figuras, O.—To entangle, involve: se actione: suā confessione induatur necesse est, entangle himself: se in captiones: non se purgavit, sed induit.
    * * *
    induere, indui, indutus V
    put on, clothe, cover; dress oneself in

    Latin-English dictionary > induō

  • 2 induo

    indŭo, ŭi, ūtum, ĕre, v. a. [cf. Gr. enduô], to put on an article of dress or ornament (class.).
    I.
    Lit.:

    Herculi tunicam,

    Cic. Tusc. 2, 8, 20:

    sibi torquem,

    id. Fin. 2, 22, 73:

    galeam,

    Caes. B. G. 2, 21:

    zmaragdos et sardonychas,

    Plin. 37, 6, 23, § 85:

    anulum,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    alicui insignia Bacchi,

    Ov. M. 6, 598.— Pass., with a Gr. acc.:

    Androgei galeam clipeique insigne decorum Induitur,

    Verg. A. 2, 392:

    et eamst (sc. vestem) indutus?

    Ter. Eun. 4, 4, 40: scalas, to place a ladder on one ' s shoulders by putting one ' s head between the rounds, Ov. M. 14, 650: se in aliquid, or with the dat., to fall into or upon, to be entangled in, be covered with, adorned with; with in and acc.:

    se in laqueum,

    Plaut. Cas. 1, 25:

    cum venti se in nubem induerint,

    Cic. Div. 2, 19, 44: cum se nux plurima silvis induet in florem, clothe or deck itself, Verg. G. 1, 188; cf.:

    quos induerat Circe in vultus ac terga ferarum,

    i. e. clothed with the forms of, id. A. 7, 20.—With abl.:

    se vallis,

    Caes. B. G. 7, 73:

    se hastis,

    Liv. 44, 41, 9:

    pomis se arbos induit,

    decks itself with, Verg. G. 4, 143:

    vites se induunt uvis,

    Col. 4, 24, 12:

    cinis induit urbes,

    covers, envelops, Val. Fl. 4, 509:

    Aegyptus... tantis segetibus induebantur,

    Plin. Pan. 30:

    num majore fructu vitis se induerit?

    Anthol. Lat. 5, 69, 5 Burm.:

    foliis sese induit arbor,

    Ov. M. 7, 280.—
    II.
    Trop., to put on, assume:

    habes somnum imaginem mortis eamque quotidie induis,

    Cic. Tusc. 1, 38, 92:

    ponit enim personam amici, cum induit judicis,

    assumes the part of a judge, id. Off. 3, 10, 43:

    juvenis longe alius ingenio, quam cujus simulationem induerat,

    Liv. 1, 56, 7:

    sibi cognomen,

    Cic. Fin. 2, 22, 73:

    et illorum (mortuorum regum) sibi nomina quasi personas aliquas induerunt,

    Lact. 2, 16, 3:

    magnum animum,

    Tac. A. 11, 7:

    mores Persarum,

    Curt. 6, 6:

    munia ducis,

    Tac. A. 1, 69:

    falsos pavores,

    id. H. 4, 38:

    hostiles spiritus,

    id. ib. 4, 57:

    habitus ac voces dolentum,

    id. A. 4, 12:

    seditionem,

    to engage in, id. ib. 2, 15:

    societatem,

    id. ib. 12, 13:

    proditorem et hostem,

    to assume the part of traitor and enemy, id. ib. 16, 28:

    diversa,

    to assume different opinions, take different sides, id. ib. 6, 33:

    personis fictam orationem,

    to attribute, Quint. 4, 1, 28:

    et eloquentiam pueris induunt adhuc nascentibus,

    impose upon, Petr. S. 4:

    sua confessione induatur ac juguletur, necesse est,

    entangle himself, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 166:

    videte, in quot se laqueos induerit, quorum ex nullo se umquam expediet,

    id. ib. 2, 2, 42, §

    102: se in captiones,

    id. Div. 2, 17, 41:

    non se purgavit, sed indicavit atque induit,

    id. Mur. 25, 51.

    Lewis & Short latin dictionary > induo

  • 3 indutus

    1.
    indūtus, a, um, Part., from induo.
    2.
    indūtus, ūs, m. [induo], a putting on (very rare;

    only indutui and indutibus in use): prius dein quae indutui, tum amictui quae sunt tangam,

    Varr. L. L. 5, § 131 Müll.; Symm. Ep. 3, 10; Varr. L. L. 10, § 27 Müll.:

    vestis, quam indutui gerebat,

    Tac. A. 16, 4: habebat indutui ad corpus tunicam interulam, App. Flor. n. 9, p. 346; id. Mag. p. 310, 23.—Concr., apparel, raiment:

    indutibus imperatoriae majestatis ornatus,

    Amm. 30, 7, 4; 24, 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > indutus

  • 4 indūtus

        indūtus    P. of induo.

    Latin-English dictionary > indūtus

  • 5 inducula

    indūcŭla, ae, f. [induo], a kind of under-garment worn by females, Plaut. Ep. 2, 2, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > inducula

  • 6 indumentum

    indūmentum, i, n. [induo], a garment (post-class.).
    I.
    Lit.:

    indumenta induere,

    Gell. 16, 19, 12: oris, a mask, Bass. ap. Gell. 5, 7.—
    II.
    Transf., a covering, clothing:

    carnis indumenta,

    i. e. bodies, Prud. Cath. 9. 99.—
    III.
    Trop.:

    indumento justitiae velare,

    Lact. 6, 13, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > indumentum

  • 7 indusium

    indūsĭum (in Varr. L. L. 5, § 131, written intusium), ĭi, n. [induo], a woman ' s under - garment, Varr. l. l.:

    indusium est vestimentum, quod corpori intra plurimas vestes adhaeret, quasi intusium,

    Non. 539, 32; cf. indusium chitôniskos, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > indusium

  • 8 indutilis

    indūtĭlis e, adj. [induo], that can be inserted or joined in:

    vomis,

    Cato, R. R. 135, 2 dub.

    Lewis & Short latin dictionary > indutilis

  • 9 indutor

    indūtor, tōris, m. [induo], a wearer (late Lat.): fabularum sartor aut indutor, Aug. c. Faust. 8.

    Lewis & Short latin dictionary > indutor

  • 10 obnubo

    ob-nūbo, psi, ptum, 3, v. a., to veil, cover (very rare; syn.: velo, induo, amicio).
    I.
    Lit.: LICTOR, CONLIGA MANVS, CAPVT OBNVBITO, ARBORI INFELICI SVSPENDITO, an old formula ap. Cic. Rab. Perd. 4, 13: flammeo caput nubentis obvolvatur, quod antiqui obnubere vocarint... legem jubere caput ejus obnubere qui parentem necavisset, quod est obvolvere, Paul. ex Fest. p. 170 Müll.; Liv. 1, 26; Val. Fl. 2, 254:

    ca put tempestate,

    Sil. 11, 259: comas amictu Verg. A. 11, 77.— Absol., to veil the head [p. 1239] obnubit, caput operit, Paul. ex Fest. p. 184 Müll.—
    * II.
    Transf.:

    mare terras obnubit,

    Varr. L. L. 5, § 72 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > obnubo

  • 11 operio

    ŏpĕrĭo, ŭi, ertum, 4 (archaic fut. operibo: ego operibo caput, Pompon. ap. Non. 507, 33; imperf. operibat, Prop. 4, 12, 35), v. a. [pario, whence the opp. aperio, to uncover; cf. paro], to cover, cover over any thing (class.; syn.: tego, velo, induo).
    I.
    Lit.
    A.
    Operire capita, Plaut. Poen. 3, 4, 34; cf.:

    capite operto esse,

    Cic. Sen. 10, 34:

    operiri umerum cum toto jugulo,

    Quint. 11, 3, 141; id. praef. § 24.—Esp., of clothing:

    aeger multā veste operiendus est,

    Cels. 3, 7 fin.; so in Vulg. Isa. 58, 7; id. Ezech. 18, 7 et saep.:

    fons fluctu totus operiretur, nisi,

    Cic. Verr. 2, 4, 53, § 118:

    summas amphoras auro et argento,

    Nep. Hann. 9, 3:

    mons nubibus,

    Ov. P. 4, 5, 5:

    (rhombos) quos operit glacies Maeotica,

    Juv. 4, 42.—Comically: aliquem loris, to cover over, i. e. to lash soundly, Ter. Ad. 2, 1, 28:

    reliquias malae pugnae,

    i. e. to bury, Tac. A. 15, 28:

    operiet eos formido,

    Vulg. Ezech. 7, 18; id. Jer. 3, 25.—
    B.
    Transf., to shut, close (syn.:

    claudo, praecludo, obsero): fores,

    Plaut. Men. 2, 3, 1:

    ostium,

    Ter. Heaut. 5, 1, 33:

    iste opertā lecticā latus est,

    Cic. Phil. 2, 41, 106: oculos, to shut, close (opp. patefacere), Plin. 11, 37, 55, § 150; cf.:

    opertos compressosve (oculos),

    Quint. 11, 2, 76.—
    II.
    Trop.
    1.
    To hide, conceal, keep from observation, dissemble:

    quo pacto hoc operiam?

    Ter. Hec. 4, 4, 6 Bentl. (al. aperiam):

    non in oratione operiendā sunt quaedam,

    Quint. 2, 13, 12:

    quotiens dictu deformia operit,

    id. 8, 6, 59; cf. id. 5, 12, 18:

    luctum,

    Plin. Ep. 3, 16, 6:

    domestica mala tristitia,

    Tac. A. 3, 18.—
    2.
    To overwhelm, burden, [p. 1268] as with shame, etc. (only in part. perf. pass.):

    contumeliis opertus,

    loaded, overwhelmed, Cic. Verr. 2, 4, 50, § 111; cf.:

    judicia operta dedecore et infamiā,

    id. Clu. 22, 61:

    infamiā,

    Tac. H. 3, 69.—
    3.
    Of sin, to atone for, cover, cause to be forgotten (eccl. Lat.):

    qui converti fecerit peccatorem, operiet multitudinem peccatorum,

    Vulg. Jac. 5, 20; id. 1 Pet. 4, 8.— ŏpertus, a, um, P. a., hidden, concealed (class.):

    operta quae fuere, aperta sunt,

    Plaut. Capt. 3, 3, 9:

    res,

    Cic. Fin. 2, 2, 5:

    operta bella,

    Verg. G. 1, 465:

    cineres,

    Hor. C. 2, 8, 9:

    hamum,

    id. S. 1, 16, 50.—As subst.: ŏpertum, i, n., a secret place or thing, a secret; an ambiguous answer, dark oracle, etc.:

    Apollinis operta,

    the dark, ambiguous oracles, Cic. Div. 1, 50, 115:

    telluris operta subire,

    the depths, Verg. A. 6, 140: opertum Bonae Deae, the secret place or secret service, Cic. Par. 4, 2, 32:

    litterarum,

    a secret, Gell. 17, 9, 22.— Adv.: ŏpertē, covertly, figuratively (post-class.):

    operte et symbolice,

    Gell. 4, 11, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > operio

  • 12 redindutus

    rĕd-indūtus, a, um, Part. [induo], that has put on again, i. e. clothed again, reclothed with any thing:

    redindutus carnem,

    Tert. Res. Carn. 42 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > redindutus

  • 13 superinduo

    sŭpĕr-indŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a., to put on over other clothes (post-Aug.).
    I.
    Lit.:

    paenulam,

    Suet. Ner. 48; Tert. adv. Marc. 5, 12.—
    II.
    Trop.:

    superinduti substantiā aeternitatis,

    clothed with, Tert. Apol 48 fin.:

    in hac carne domicilium indui solet,

    id. Res. Carn. 42.

    Lewis & Short latin dictionary > superinduo

  • 14 velo

    vēlo, āvi, ātum, 1, v. a. [velum], to cover, cover up, wrap up, wrap, envelop, veil, etc. (class.; syn.: contego, induo).
    I.
    Lit.:

    capite velato,

    Cic. N. D. 2, 3, 10; Quint. 2, 13, 13; 6, 1, 48:

    caput velatum filo,

    Liv. 1, 32, 6; cf.:

    capita ante aras Phrygio amictu,

    Verg. A. 3, 545:

    varices,

    Quint. 11, 3, 143:

    partes tegendas,

    Ov. M. 13, 479:

    velanda corporis,

    Plin. Ep. 6, 24, 3: antennas, covered with or supporting the sails, Verg. A. 3, 549.—Of clothing:

    velatus togā,

    enveloped, clothed, Liv. 3, 26, 10:

    purpurea veste,

    Ov. M. 2, 23:

    tunicā,

    id. F. 3, 645:

    stolā,

    Hor. S. 1, 2, 71; Tib. 1, 5, 25 (3, 4, 55):

    amiculis,

    Curt. 3, 3, 10:

    umeros chlamyde,

    Spart. Sev. 19.—Of other objects:

    maternā tempora myrto,

    Verg. A. 5, 72:

    tempora purpureis tiaris,

    to wrap round, bind round, Ov. M. 11, 181:

    tempora vittis,

    id. P. 3, 2, 75:

    coronā,

    id. ib. 4, 14, 55; cf.

    in a Greek construction: Amphicus albenti velatus tempora vittā,

    id. M. 5, 110:

    cornua lauro,

    id. ib. 15, 592:

    frondibus hastam,

    id. ib. 3, 667:

    serta molas,

    id. F. 6, 312:

    Palatia sertis,

    id. Tr. 4, 2, 3:

    delubra deūm fronde,

    Verg. A. 2, 249: velatis manibus orant, ignoscamus peccatum suum, i. e. holding the velamenta (v. h. v. I. C.), Plaut. Am. 1, 1, 101; cf.:

    velati ramis oleae,

    Verg. A. 11, 101. —
    B.
    Milit. t. t.; P. a. as subst.: vēlāti, ōrum, m., soldiers who wore only a cloak; only in the phrase accensi velati, a kind of supernumerary troops who followed the army to fill the places of any who might fall, Cic. Rep. 2, 22, 40; and in late Lat. inscrr. freq. sing.:

    ACCENSVS VELATVS, one such soldier,

    Inscr. Orell. 111; 1368; 2153; 2182; v. accenseo, P. a. B.—
    II.
    Trop., to hide, conceal (post-Aug.; several times in Tac.;

    otherwise rare): odium fallacibus blanditiis,

    Tac. A. 14, 56:

    externa falsis armis,

    id. H. 4, 32; cf. id. A. 12, 61:

    primas adulescentis cupidines,

    id. ib. 13, 13:

    culpam invidiā,

    id. ib. 6, 29: scelere velandum est scelus, Sen. Hippol. 721:

    nihil (with omittere),

    Plin. Pan. 56, 1.—Hence, * vēlātō, adv., through a veil, darkly, obscurely:

    deum discere,

    Tert. adv. Marc. 4, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > velo

  • 15 vestio

    vestĭo, īvi or ĭi, ītum, 4 ( imperf. vestibat, Verg. A. 8, 160; inf. vestirier, Prud. Psych. 39), v. a. [vestis], to cover with a garment, to dress, clothe, vest (syn.: induo, amicio).
    I.
    Lit.: Vatinii strumam sacerdotii dibaphhô vestiant, Cic. Att. 2, 9, 2:

    vir te vestiat, tu virum despolies,

    Plaut. Cas. 4, 4, 4:

    candide vestitus,

    id. ib. 4, 1, 10:

    vos tam maestiter vestitas,

    id. Rud. 1, 5, 7:

    homines male vestiti,

    Cic. Pis. 25, 61:

    fasciae, quibus crura vestiuntur,

    Quint. 11, 3, 144:

    te bis Afro Murice tinctae Vestiunt lanae,

    Hor. C. 2, 16, 37:

    sic Indos suae arbores vestiunt,

    Plin. 12, 11, 22, § 39:

    Phrygiā vestitur bucca tiarā,

    Juv. 6, 516:

    unam vestire tribum tua vellera possunt,

    Mart. 2, 46, 5.—Mid.: vestiri in foro honeste mos erat, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:

    lino alii vestiuntur aut lanis,

    Mel. 3, 7, 3.—So, in late Lat., in the active form:

    tu mihi vitio dabis, quod parcius pasco, levius vestio,

    am clothed, App. Mag. p. 287, 26; Tert. Pall. 1.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of animals:

    animantes aliae coriis tectae sunt, aliae villis vestitae,

    Cic. N. D. 2, 47, 121:

    sandyx pascentis vestiet agnos,

    Verg. E. 4, 45:

    pleraque contra frigus ex suo corpore vestiuntur,

    Quint. 2, 16, 14.—
    2.
    In gen., of inanimate things, to clothe, cover, deck, array, attire, surround, adorn, etc.:

    campos lumine (aether),

    Verg. A. 6, 640:

    natura oculos membranis tenuissimis vestivit et saepsit,

    Cic. N. D. 2, 57, 142; cf.:

    deus animum circumdedit corpore et vestivit extrinsecus,

    id. Univ. 6 fin.:

    sepulcrum saeptum undique et vestitum vepribus et dumetis,

    id. Tusc. 5, 23, 64:

    his tabulis templi parietes vestiebantur,

    id. Verr. 2, 4, 55, § 122.—
    3.
    Esp., of vegetation:

    montes silvis,

    Liv. 32, 13, 3:

    vite hederāque vestiti montes,

    Just. 12, 7, 7.— Absol.:

    montes vestiti,

    i. e. covered with verdure, Cic. N. D. 2, 53, 132:

    trabes multo aggere,

    Caes. B. G. 7, 23; cf.

    of the beard: molli lanugine malas,

    Lucr. 5, 889:

    genas flore,

    Verg. A. 8, 160:

    oleā magnum Taburnum,

    Verg. G. 2, 38:

    gramine vestitis accubuere toris,

    Ov. F. 1, 402:

    incendit vestitos messibus agros,

    id. ib. 4, 707; Curt. 6, 5, 15; Prop. 3, 13 (4, 12), 31:

    ubi se vites frondibus vestierint,

    Col. 4, 27, 1:

    se gramine (terra),

    Verg. G. 2, 219.—
    II.
    Trop., to clothe, etc.:

    reconditas exquisitasque sententias mollis et pellucens vestiebat oratio,

    Cic. Brut. 79, 274:

    inventa vestire atque ornare oratione,

    id. de Or. 1, 31, 142:

    gloriā aliquem supra vires,

    Hor. Ep. 1, 18, 22:

    res, quae illo verborum habitu vestiuntur,

    Quint. 8, praef. § 20; cf.

    of mental culture: aridum atque jejunum non alemus et quasi vestiemus?

    id. 2, 8, 9.—
    B.
    Esp., to invest with the imperial purple, to make emperor:

    quaere quem vestias,

    Amm. 26, 4, 1.—Hence, vestītus, a, um, P. a., clothed, clad (very rare):

    neque unā pelle vestitior fuit (Hercules),

    App. Mag. p. 288, 28.—So comp., Tert. Anim. 38.— Sup.:

    id pecus (oves) ex omnibus animalibus vestitissimum,

    Col. 7, 3, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > vestio

См. также в других словарях:

  • induotis — induõtis, ė smob., adj. (2) kas turi indus: Prie lapastiebių sporinių augalų skiriami stiebiniai induočiai ir samanos rš. Randame duburių ir visai be jokio augalo induočio rš. Čia įsigali tik tvirtesnės induotės žolės rš …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • обуть — ую, ся, укр. обути, блр. обуць, др. русск., ст. слав. обоути ὑποδεῖσθαι (Супр.), болг. обуя, сербохорв. о̀бути, о̀буjе̑м, словен. obuti, obȗjem, чеш. obouti, obuji, слвц. оbut᾽, польск. obuc, obuję, в. луж. wobuč, н. луж. hobus. Праслав. *ob… …   Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера

  • Novo Nordisk — A/S Type Publicly traded Aktieselskab (OMX: NOVO B, NYSE:  …   Wikipedia

  • Íñigo Arista of Pamplona — Íñigo Íñiguez Arista ( ar. ونقه بن ونقه, Wannaqo ibn Wannaqo , Basque: Eneko Enekones Aritza/Haritza/Aiza) (c. 790 ndash; 851 or 852) was the first King of Pamplona (c. 824 ndash; 851 or 852). He is said by a later chronicler to have been count… …   Wikipedia

  • Jimeno of Pamplona — Jimeno (Ximeno) I was the 9th century father of García Jiménez of Pamplona. In spite of various biographical details having been created, there are no unambiguous records of his existence except in the patronymics of his sons, García and Íñigo… …   Wikipedia

  • Novo Nordisk — A/S Rechtsform Aktieselskab Aktiengesellschaft (Dänemark) ISIN DK0010280817 Gründung …   Deutsch Wikipedia

  • Список праиндоевропейских корней — Для улучшения этой статьи желательно?: Найти и оформить в виде сносок ссылки на авторитетные источники, подтверждающие написанное …   Википедия

  • indusium — 1. A membranous layer or covering. 2. The amnion. [L. a woman s undergarment, fr. induo, to put on] i. griseum [TA] a thin layer of gray matter on the dorsal surface of the corpus callosum in which the medial and …   Medical dictionary

  • ԱԳՈՒՑԱՆԵՄ — I. (գուցի, գո՛.) NBH 1 0003 Chronological Sequence: Early classical, 8c ն. περιτίθημι, ὐποδεύω, εἱσάγω , circumpono, calceo, induco, induo Տալ ագանել հանդերձս կամ կօշիկ եւ այլն. հագցընել. կիյտիրմէք. *Ագուցէ՛ք նմա (զպատմուճան): Ագուցի քեզ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԶԳԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի, եցո՛.) NBH 1 0727 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c, 13c ն. ἑνδύω, ἑνδιδύσκω induo ἁμφιέννυμι amicio στολίζω stola vestio Տալ զգենուլ. զգեստաւորել. ծածկել, պատել ձորձովք. հագցընել, հագուեցնել. ... *Զգեցոյց զնոսա: Զգեցոյց… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄԱՐԴԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 2 0221 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c, 13c չ. ἁνθρωπέομαι, ἑνανθρωπέω homo fio, humanam naturam induo, assumo. Մարդ լինել բանին աստուծոյ. առնուլ կամ զգենուլ զմարդկային բնութիւն. ներմարդանալ. մարմնանալ. *Մարդացար… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»