Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

in-domitus

  • 1 domitus

        domitus    P. of domo.

    Latin-English dictionary > domitus

  • 2 (domitus, ūs)

       (domitus, ūs) m    [domo], a taming ; only abl sing.: quadrupedum.

    Latin-English dictionary > (domitus, ūs)

  • 3 domitus

    1.
    dŏmĭtus, a, um, Part., from domo.
    2.
    dŏmĭtus, ūs, m. [domo], a taming:

    quadrupedum,

    Cic. N. D. 2, 60, 151.

    Lewis & Short latin dictionary > domitus

  • 4 in-domitus

        in-domitus adj.,    untamed, ungovernable, wild: equus, H.: indomitā cervice feri, H.—Unsubdued, unrestrained, indomitable: pastores, Cs.: agricolae, V.: dextra, unconquered, O.—Fig., unrestrained, unbridled, indomitable: undae, H.: licentia, unbridled, H.: cupiditates animi: irae, V.

    Latin-English dictionary > in-domitus

  • 5 re-domitus

        re-domitus    P., resubdued, again conquered: cives (al. perdomiti).

    Latin-English dictionary > re-domitus

  • 6 domō

        domō uī, itus, āre    [2 DOM-], to domesticate, tame, break, subdue, master: feras beluas: pecus, S.: vitulos, V. — To subdue, vanquish, overcome, conquer, reduce: gentīs barbaras: hostīs virtute: omnia circa se domita armis habere, L.: quae te cumque domat Venus, H.: illum Cura domat, V.: domitā fluminis vi, L.: Illos longa domant ieiunia, destroy, O.: domitas habere libidines: virtus omnia domuerat, S.: spiritum, H.: prelo uvam, press, H.: partem tergoris ferventibus undis, boil soft, O.
    * * *
    domare, domui, domitus V
    subdue, master, tame; conquer

    Latin-English dictionary > domō

  • 7 sērus

        sērus adj. with comp, late: sero a vespere, O.: nocte serā, L.: hiemps, L.: anni, i. e. ripe years, O.: gratulatio: poenae: o seri studiorum! slow to learn, H.: ulmus, of slow growth, V.: bellum spe omnium serius, L.: serior aetas (i. e. posterior), O.: serior hora, O.—For the adv.    sero (poet.): Serus in caelum redeas, i. e. long hence, H.: iusseri<*> <*> O.: Cantaber serā domitus catenā, H.—As subst <*>., a late time, late hour: serum erat diei, L.: extrahi in serum diei, L.: in serum noctis convivium productum, L.—Late, belated, too late: Kalendae (Ianuariae): auxilium, L.: sera adsurgis, V.: serā ope vincere fata Nititur, O.
    * * *
    sera -um, serior -or -us, erissimus -a -um ADJ
    late; too late; slow, tardy; after the expected/proper time; at a late hour

    Latin-English dictionary > sērus

  • 8 Cantaber

    Cantăbrĭa, ae, f., = Kantabria, a province in Hispania Tarraconensis, east of Asturia, in the region of the present Biscaya, Plin. 34, 14, 42, § 148; 34, 16, 47, § 158; Suet. Aug. 20; 81; id. Galb. 8; Flor. 4, 12, 48.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Cantăber, bra, brum, adj., Cantabrian:

    Oceanus,

    Claud. Laud. Ser. 74.—Far more freq. subst.: Cantăber, ābri, and in plur.: Cantā̆bri, ōrum, m., the Cantabrians, Caes. B. C. 2, 36; Mel. 3, 1, 9, § 10; Plin. 4, 20, 34, § 110 sq.; an exceedingly wild and warlike people, whose subjugation was attempted in vain by Augustus (729 A. U. C.), but was accomplished, after a bloody battle, by Agrippa (734 A. U. C.);

    hence, bellicosus,

    Hor. C. 2, 11, 1:

    indoctus juga ferre nostra,

    id. ib. 2, 6, 2:

    non ante domabilis,

    id. ib. 4, 14, 41:

    Agrippae virtute cecidit,

    id. Ep. 1, 12, 26:

    serā domitus catenā,

    id. C. 3, 8, 22; cf. Flor. 4, 12, 46; Just. 44, 5, 8.—
    B.
    Cantā̆brĭcus, a, um, adj., of Cantabria:

    terrae,

    Mel. 3, 2, 1:

    litora,

    id. 3, 2, 7:

    populi,

    Plin. 3, 3, 4, § 27:

    bella,

    Hor. Ep. 1, 18, 55:

    bellum,

    Suet. Aug. 20; 85:

    expeditio,

    id. 29; id. Tib. 9.—
    2.
    Subst.: Cantā̆brĭca, ae, f., a plant, Cantabrian bind-weed: Convolvulus Cantabrica, Linn.; Plin. 25, 8, 47, § 85.

    Lewis & Short latin dictionary > Cantaber

  • 9 Cantabri

    Cantăbrĭa, ae, f., = Kantabria, a province in Hispania Tarraconensis, east of Asturia, in the region of the present Biscaya, Plin. 34, 14, 42, § 148; 34, 16, 47, § 158; Suet. Aug. 20; 81; id. Galb. 8; Flor. 4, 12, 48.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Cantăber, bra, brum, adj., Cantabrian:

    Oceanus,

    Claud. Laud. Ser. 74.—Far more freq. subst.: Cantăber, ābri, and in plur.: Cantā̆bri, ōrum, m., the Cantabrians, Caes. B. C. 2, 36; Mel. 3, 1, 9, § 10; Plin. 4, 20, 34, § 110 sq.; an exceedingly wild and warlike people, whose subjugation was attempted in vain by Augustus (729 A. U. C.), but was accomplished, after a bloody battle, by Agrippa (734 A. U. C.);

    hence, bellicosus,

    Hor. C. 2, 11, 1:

    indoctus juga ferre nostra,

    id. ib. 2, 6, 2:

    non ante domabilis,

    id. ib. 4, 14, 41:

    Agrippae virtute cecidit,

    id. Ep. 1, 12, 26:

    serā domitus catenā,

    id. C. 3, 8, 22; cf. Flor. 4, 12, 46; Just. 44, 5, 8.—
    B.
    Cantā̆brĭcus, a, um, adj., of Cantabria:

    terrae,

    Mel. 3, 2, 1:

    litora,

    id. 3, 2, 7:

    populi,

    Plin. 3, 3, 4, § 27:

    bella,

    Hor. Ep. 1, 18, 55:

    bellum,

    Suet. Aug. 20; 85:

    expeditio,

    id. 29; id. Tib. 9.—
    2.
    Subst.: Cantā̆brĭca, ae, f., a plant, Cantabrian bind-weed: Convolvulus Cantabrica, Linn.; Plin. 25, 8, 47, § 85.

    Lewis & Short latin dictionary > Cantabri

  • 10 Cantabria

    Cantăbrĭa, ae, f., = Kantabria, a province in Hispania Tarraconensis, east of Asturia, in the region of the present Biscaya, Plin. 34, 14, 42, § 148; 34, 16, 47, § 158; Suet. Aug. 20; 81; id. Galb. 8; Flor. 4, 12, 48.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Cantăber, bra, brum, adj., Cantabrian:

    Oceanus,

    Claud. Laud. Ser. 74.—Far more freq. subst.: Cantăber, ābri, and in plur.: Cantā̆bri, ōrum, m., the Cantabrians, Caes. B. C. 2, 36; Mel. 3, 1, 9, § 10; Plin. 4, 20, 34, § 110 sq.; an exceedingly wild and warlike people, whose subjugation was attempted in vain by Augustus (729 A. U. C.), but was accomplished, after a bloody battle, by Agrippa (734 A. U. C.);

    hence, bellicosus,

    Hor. C. 2, 11, 1:

    indoctus juga ferre nostra,

    id. ib. 2, 6, 2:

    non ante domabilis,

    id. ib. 4, 14, 41:

    Agrippae virtute cecidit,

    id. Ep. 1, 12, 26:

    serā domitus catenā,

    id. C. 3, 8, 22; cf. Flor. 4, 12, 46; Just. 44, 5, 8.—
    B.
    Cantā̆brĭcus, a, um, adj., of Cantabria:

    terrae,

    Mel. 3, 2, 1:

    litora,

    id. 3, 2, 7:

    populi,

    Plin. 3, 3, 4, § 27:

    bella,

    Hor. Ep. 1, 18, 55:

    bellum,

    Suet. Aug. 20; 85:

    expeditio,

    id. 29; id. Tib. 9.—
    2.
    Subst.: Cantā̆brĭca, ae, f., a plant, Cantabrian bind-weed: Convolvulus Cantabrica, Linn.; Plin. 25, 8, 47, § 85.

    Lewis & Short latin dictionary > Cantabria

  • 11 Cantabrica

    Cantăbrĭa, ae, f., = Kantabria, a province in Hispania Tarraconensis, east of Asturia, in the region of the present Biscaya, Plin. 34, 14, 42, § 148; 34, 16, 47, § 158; Suet. Aug. 20; 81; id. Galb. 8; Flor. 4, 12, 48.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Cantăber, bra, brum, adj., Cantabrian:

    Oceanus,

    Claud. Laud. Ser. 74.—Far more freq. subst.: Cantăber, ābri, and in plur.: Cantā̆bri, ōrum, m., the Cantabrians, Caes. B. C. 2, 36; Mel. 3, 1, 9, § 10; Plin. 4, 20, 34, § 110 sq.; an exceedingly wild and warlike people, whose subjugation was attempted in vain by Augustus (729 A. U. C.), but was accomplished, after a bloody battle, by Agrippa (734 A. U. C.);

    hence, bellicosus,

    Hor. C. 2, 11, 1:

    indoctus juga ferre nostra,

    id. ib. 2, 6, 2:

    non ante domabilis,

    id. ib. 4, 14, 41:

    Agrippae virtute cecidit,

    id. Ep. 1, 12, 26:

    serā domitus catenā,

    id. C. 3, 8, 22; cf. Flor. 4, 12, 46; Just. 44, 5, 8.—
    B.
    Cantā̆brĭcus, a, um, adj., of Cantabria:

    terrae,

    Mel. 3, 2, 1:

    litora,

    id. 3, 2, 7:

    populi,

    Plin. 3, 3, 4, § 27:

    bella,

    Hor. Ep. 1, 18, 55:

    bellum,

    Suet. Aug. 20; 85:

    expeditio,

    id. 29; id. Tib. 9.—
    2.
    Subst.: Cantā̆brĭca, ae, f., a plant, Cantabrian bind-weed: Convolvulus Cantabrica, Linn.; Plin. 25, 8, 47, § 85.

    Lewis & Short latin dictionary > Cantabrica

  • 12 hostis

    hostis (also fos-), is, comm. [Sanscr. root ghas-, to eat, consume, destroy; Germ. Gast; cf. also hasta], a stranger, foreigner; afterwards transf., an enemy (cf.:

    adversarius, inimicus, perduellis): equidem etiam illud animadverto, quod qui proprio nomine perduellis esset, is hostis vocaretur, lenitate verbi rei tristitiam mitigatam. Hostis enim apud majores nostros is dicebatur, quem nunc peregrinum dicimus... quamquam id nomen durius effecit jam vetustas: a peregrino enim recessit et proprie in eo qui arma contra ferret remansit,

    Cic. Off. 1, 12, 37; cf. Varr. L. L. 5, § 3 Müll.: hostis apud antiquos peregrinus dicebatur, et qui nunc hostis perduellio, Paul. ex Fest. p. 102 P.—
    II.
    An enemy in arms or of one's country (opp. inimicus, a private enemy, or one who is inimically disposed).
    A.
    Lit.:

    qui (Pompeius) saepius cum hoste conflixit quam quisquam cum inimico concertavit,

    Cic. de Imp. Pomp. 10, 28; cf.:

    omnes nos statuit ille quidem non inimicos sed hostes,

    id. Phil. 11, 1, 3;

    opp. inimicus,

    Curt. 7, 10 (v. also the foll.):

    debent oratori sic esse adversariorum nota consilia, ut hostium imperatori,

    Quint. 12, 1, 35:

    legiones hostium,

    Plaut. Am. prol. 136:

    hostes nefarios prostravit,

    Cic. Phil. 14, 10, 27:

    (bellum) compellere intra hostium moenia,

    id. Rep. 1, 1:

    vita ex hostium telis servata,

    id. ib. 1, 3:

    adventus hostium,

    id. ib. 2, 3:

    ut eam (probitatem) vel in eis quos numquam vidimus, vel, quod majus est, in hoste etiam diligamus,

    id. Lael. 9, 29:

    hostem rapinis prohibere,

    Caes. B. G. 1, 15, 4:

    quando hostis alienigena terrae Italiae bellum intulisset,

    Liv. 29, 10, 5:

    servit Hispanae vetus hostis orae Cantaber sera domitus catena,

    Hor. C. 3, 8, 21:

    terra marique victus hostis,

    id. Epod. 9, 27 et saep.:

    inimicis quoque et hostibus ea indigna videri,

    Cic. Inv. 1, 54, 105; cf.:

    inimicus, hostis esset, tanta contumelia accepta,

    id. Verr. 2, 2, 24, § 58:

    sibi inimicus atque hostis,

    id. Fin. 5, 10, 29:

    horum omnium communis hostis praedoque,

    id. Verr. 2, 2, 6, § 17:

    tam dis hominibusque hostis,

    id. Phil. 2, 26, 64; id. Att. 15, 21, 1:

    Cn. Pompeius auctor et dux mei reditus, illius (Clodii) hostis,

    id. Mil. 15, 39:

    acer Bupalo hostis (Hipponax),

    Hor. Epod. 6, 14:

    fas est et ab hoste doceri,

    Ov. M. 4, 428:

    di meliora piis erroremque hostibus illum!

    Verg. G. 3, 513; cf. Ov. H. 16, 219; id. Am. 2, 10, 16; id. F. 3, 494; id. P. 4, 6, 35:

    quam (aquam) hostis hosti commodat,

    Plaut. Rud. 2, 4, 21.— In fem.:

    hostis est uxor, invita quae ad virum nuptum datur,

    Plaut. Stich. 1, 2, 83:

    nupta meretrici hostis est,

    Ter. Hec. 5, 2, 23:

    ut, quo die captam hostem vidisset, eodem matrimonio junctam acciperet,

    Liv. 30, 14, 2:

    cum certa videbitur hostis,

    Ov. A. A. 2, 461; id. H. 6, 82; Prop. 1, 4, 18:

    ille uxorem, tu hostem luges,

    Curt. 4, 11, 4.—
    B.
    Transf., of animals or things ( poet. and in post-Aug. prose):

    qualem ministrum fulminis alitem... in ovilia Demisit hostem vividus impetus,

    Hor. C. 4, 4, 10; Ov. F. 1, 359:

    rhinoceros genitus hostis elephanto,

    Plin. 8, 20, 29, § 71.—Of a chessman:

    unus cum gemino calculus hoste perit,

    Ov. A. A. 3, 358:

    fac, pereat vitreo miles ab hoste tuus,

    id. ib. 2, 208:

    rerum ipsa natura non parens sed noverca fuerit, si facultatem dicendi sociam scelerum, adversam innocentiae, hostem veritatis invenit,

    Quint. 12, 1, 2:

    illa vero vitiosissima, quae jam humanitas vocatur, studiorum perniciosissima hostis,

    id. 2, 2, 10 —
    2.
    Of an adversary in a suit, in a parody of the law of the Twelve Tables:

    si status condictus cum hoste intercedit dies,

    Plaut. Curc. 1, 1, 5; cf. also Gell. 16, 4, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > hostis

  • 13 indomitus

    in-dŏmĭtus, a, um, adj., untamed, unsubdued, ungoverned, unrestrained; untamable, ungovernable, fierce, wild (class.).
    I.
    Lit.:

    boves indomitos emere,

    unbroken, Varr. R. R. 2, 5, 11:

    equus,

    Auct. Her. 4, 46, 59; Hor. S. 2, 2, 10; cf.:

    indomitā cervice feri,

    id. Ep. 1, 3, 34.—
    II.
    Trop.:

    pastores indomiti, spe libertatis excitati,

    Caes. B. C. 1, 57:

    indomitae et praeferoces nationes,

    Tac. A. 15, 27:

    acer et indomitus libertatisque magister,

    Juv. 2, 77.—

    Of things concr. and abstr.: oculi,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 92:

    dextra,

    unconquered, Ov. M. 13, 355:

    Euri,

    id. H. 15, 9:

    mare,

    Tib. 2, 3, 45:

    Falernum,

    indigestible, Pers. 3, 3:

    mors,

    Hor. C. 2, 14, 4:

    licentia,

    id. ib. 3, 24, 28:

    ingenium,

    Quint. 10, 2, 19:

    cupiditates animi,

    Cic. Rosc. Am. 14, 39:

    (with effrenata) libido,

    id. Clu. 6, 15: tarditas, invincible, that cannot be overcome or got rid of, Plin. 8, 44, 69, § 171:

    argentum,

    uncoined, Arn. 6, 200.

    Lewis & Short latin dictionary > indomitus

  • 14 redomitus

    rĕ-dŏmĭtus, a, um, Part. [domo], retamed, broken in again:

    cives redomiti atque victi,

    Cic. Sull. 1, 1, v. Halm ad h. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > redomitus

  • 15 retraho

    rē̆-trăho, xi, ctum, 3, v. a.
    I.
    To draw back, withdraw; to call back (class.).
    A.
    Lit.:

    me retrahis,

    Plaut. Rud. 4, 3, 8;

    aliquem,

    Cic. Sen. 23, 83; Liv. 30, 20; 21, 63 (in the last two passages with revocare);

    10, 25: bos domitus et procurrentem (bovem) retrahit, et cunctantem producit,

    holds back, Col. 6, 2, 10: aliquem hinc, Lucceius ap. Cic. Fam. 5, 14, 1:

    Hannibalem in Africam (Scipio),

    Cic. Fin. 2, 17, 56:

    aliquem in urbem,

    Caes. B. C. 1, 9:

    manum,

    Cic. Cael. 26, 63:

    pedem,

    Verg. A. 10, 307:

    quo fata trahunt retrahuntque,

    id. ib. 5, 709:

    castra intra penitus,

    Liv. 36, 17 Drak.:

    occulere aut retrahere aliquid (pecuniae),

    to keep back, withhold, id. 32, 38 fin.:

    se,

    Cic. Cael. 27, 64; Hor. Ep. 1, 18, 58:

    se ab ictu,

    Ov. M. 3, 87:

    se a convivio,

    Cels. 1, 1, 5; Capitol. Anton. Phil. 14, 2.—

    Mid.: (corpuscula complexa) inter se retrahuntur,

    Lucr. 2, 155:

    in servitutem retrahi,

    Tac. A. 13, 26. —
    2.
    In partic., to drag back, bring back a fugitive, Caes. B. G. 5, 7; Liv. 2, 12; 25, 7:

    ut retractus, non reversus, videretur,

    Cic. Phil. 6, 4, 10; Sall. C. 39, 5:

    ex fugā, 47, 4: fugientem,

    Just. 38, 9, 6; 38, 10, 13. —

    Hence, comically, of fugitive money,

    Ter. Heaut. 4, 2, 11; cf. also infra, B.—
    B.
    Trop., to draw back, withdraw, remove, etc.:

    postquam poëta vetus poëtam non potest Retrahere ab studio,

    to withdraw, remove, Ter. Phorm. prol. 2:

    aliquem a re publicā,

    Cic. Sest. 15, 34:

    Thebas ab interitu,

    Nep. Epam. 8, 4:

    aliquem ex magnis detrimentis,

    Suet. Aug. 71:

    ex viginti trecentisque millibus ad centum quinquaginta retraxit,

    i. e. he reduced them to one hundred and fifty thousand, Suet. Caes. 41 Oud.:

    verba,

    to keep back, suppress, Sen. Ep. 3, 6; so,

    vires ingenii,

    id. ib. 79, 3: noctes, to shorten, Manil. 4, 253:

    stellae splendorem suum,

    Vulg. Joel, 2, 10: genus ejusmodi calliditatis et calumniae retrahetur in odium judicis, is drawn or converted into, results in, Cic. Part. 39, 137:

    imaginem nocturnae quietis ad spem haud dubiam retraxit,

    Tac. A. 16, 1.—

    With reference to the signif. A. 2: illa (verba), quae jam majoribus nostris ademit oblivio fugitiva,

    Varr. L. L. 5, § 5 Müll. —
    II.
    To draw again or anew; to bring forth or to light again, make known again (so perh. only in Tac.).
    A.
    Lit.:

    Caesar Antistium Veterem absolutum adulterii increpitis judicibus ad dicendam majestatis causam retraxit,

    Tac. A. 3, 38:

    aliquem postero die ad eosdem cruciatus,

    id. ib. 15, 57:

    Treviros in arma,

    id. H. 4, 70 fin.
    B.
    Trop.:

    oblitterata aerarii monimenta,

    Tac. A. 13, 23:

    potiorem civitatis partem ad societatem Romanam,

    id. H. 4, 56 fin. — Hence, rĕtractus, a, um, P. a., drawn back, lying back, remote, distant: emporium in intimo sinu Corinthiaco, Liv. 36, 21:

    in trorsus sinus maris,

    id. 26, 42.— Comp.:

    retractior a mari murus,

    Liv. 34, 9:

    retractius paulo cubiculum,

    Plin. Ep. 2, 17, 6:

    retracti introrsum oculi,

    deep-set, Sen. Contr. 1, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > retraho

  • 16 serus

    sērus, a, um, adj. [cf. series; Sanscr. sărat, thread; that which is long drawn out], late (freq. and class.; cf.: tardus, lentus): nescis quid vesper serus vehat (the title of a work by Varro), Varr. ap. Gell. 1, 22, 4; 13, 11, 1:

    sero a vespere,

    Ov. M. 4, 415:

    serā nocte,

    Liv. 1, 57, 9; Col. 1 praef.; Prop. 1, 3, 10; Val. Fl. 7, 400:

    crepuscula,

    Ov. M. 1, 219:

    lux,

    id. ib. 15, 651:

    dies,

    Tac. H. 3, 82 (cf. infra, B.):

    hiems,

    Liv. 32, 28, 6:

    anni,

    i. e. ripe years, age, Ov. M. 6, 29; 9, 434; id. F. 5, 63; cf.

    aetas,

    id. A. A. 1, 65; Plaut. Aul. 4, 1, 4:

    gratulatio,

    Cic. Fam. 2, 7, 1:

    portenta deūm Tarda et sera nimis, id. poët. Div. 2, 30, 64: nepotes,

    Ov. M. 6, 138:

    posteritas,

    id. P. 1, 4, 24: sera eruditio, quam Graeci opsimathian appellant, Gell. 11, 7, 3; cf. poet., of persons, with gen.: o seri studiorum! ye late-learned, opsimatheis (i. e. backward, ignorant), Hor. S. 1, 10, 21 (v. infra, b. a): ulmus, late - or slowly-growing (acc. to others, old), Verg. G. 4, 144; so,

    ficus,

    late in bearing, Col. 5, 10, 10; cf. serotinus, and v. the foll. under sup.—Comp. (rare; not in Cic. or Cæs.; cf. adv. infra fin.):

    serior mors (opp. maturior),

    Cels. 2, 6 med.:

    senectus,

    Mart. 5, 6, 3:

    spe omnium serius bellum,

    Liv. 2, 3, 1:

    serior putatio,

    Col. 4, 23, 1; 2, 10, 15.— Poet., for posterior:

    serior aetas,

    Ov. Tr. 5, 9, 7; Tib. 1, 4, 33:

    hora,

    Ov. H. 19, 14.— Sup.:

    successores quam serissimi,

    Vell. 2, 131, 2:

    serissima omnium (pirorum) Amerina, etc.,

    ripening the latest, Plin. 15, 15, 16, § 55; cf. supra.—
    b.
    Poet.
    (α).
    For the adv. sero, of one who does any thing late:

    serus in caelum redeas,

    Hor. C. 1, 2, 45:

    serus Graecis admovit acumina chartis,

    id. Ep. 2, 1, 161:

    jusserit ad se Maecenas serum sub lumina prima venire Convivam,

    late in the day, id. S. 2, 7, 33:

    nec nisi serus abi,

    Ov. A. A. 2, 224:

    poena tamen tacitis sera venit pedibus,

    Tib. 1, 10, 3:

    (me) Arguit incepto serum accessisse labori,

    Ov. M. 13, 297.—So with things as subjects:

    sera rubens accendit lumina Vesper,

    Verg. G. 1, 251:

    imposita est sero tandem manus ultima bello,

    Ov. M. 13, 403:

    seros pedes assumere,

    id. ib. 15, 384:

    Cantaber serā domitus catenā,

    Hor. C. 3, 8, 22:

    serum ut veniamus ad amnem Phasidos,

    Val. Fl. 4, 708.—With gen.:

    o seri studiorum!

    Hor. S. 1, 10, 21 (v. supra); so,

    belli serus,

    Sil. 3, 255.—With inf.:

    cur serus versare boves et plaustra Bootes?

    Prop. 3, 5 (4, 4), 35.—
    (β).
    For adverb. use of sera and serum, v. adv. infra.—
    B.
    Substt.
    1.
    sēra, ae, f. (sc. hora), a late hour, the evening hour, hespera, sera, vespra, crepusculum, Gloss. Vet.—
    2.
    sērum, i, n., late time, late hour (of the day or night; first in Liv.;

    esp. in the historians): serum erat diei,

    Liv. 7, 8, 4:

    quia serum diei fuerit,

    id. 26, 3, 1:

    jamque sero diei subducit ex acie legionem,

    Tac. A. 2, 21 fin.:

    extrahebatur in quam maxime serum diei certamen,

    Liv. 10, 28, 2 Drak. N. cr.:

    in serum noctis convivium productum,

    id. 33, 48; cf.: ad serum [p. 1682] usque diem, Tac. H. 3, 82.— Absol., in Sueton., of a late hour of the day:

    in serum dimicatione protractā,

    Suet. Aug. 17; id. Ner. 22:

    in serum usque patente cubiculo,

    id. Oth. 11.—
    II.
    Pregn., too late (class.):

    ut magis exoptatae Kalendae Januariae quam serae esse videantur,

    Cic. Phil. 5, 1:

    neque rectae voluntati serum est tempus ullum, etc.,

    Quint. 12, 1, 31:

    tempus cavendi,

    Sen. Thyest. 487: bellum, Sall. Fragm. ap. Philarg. Verg. G. 4, 144:

    Antiates serum auxilium post proelium venerant,

    Liv. 3, 5 fin.; 31, 24:

    auxilia,

    Val. Fl. 3, 562:

    improbum consilium serum, ut debuit, fuit: et jam profectus Virginius erat, etc.,

    Liv. 3, 46 fin.:

    redit Alcidae jam sera cupido,

    Val. Fl. 4, 247:

    seras conditiones pacis tentare,

    Suet. Aug. 17:

    cum tandem ex somno surrexissent, in quod serum erat, aliquot horas remis in naves collocandis absumpserunt,

    which was too late, Liv. 33, 48, 8:

    hoc serum est,

    Mart. 8, 44, 1; and with a subj.-clause:

    dum deliberamus, quando incipiendum sit, incipere jam serum est,

    Quint. 12, 6, 3; so,

    serum est, advocare iis rebus affectum, etc.,

    id. 4, 2, 115.—
    b.
    Poet. for the adverb (cf. supra, I. b. a):

    tum decuit metuisse tuis: nunc sera querelis Haud justis assurgis,

    too late, Verg. A. 10, 94:

    ad possessa venis praeceptaque gaudia serus,

    Ov. H. 17, 107:

    Herculeas jam serus opes spretique vocabis Arma viri,

    Val. Fl. 3, 713:

    serā ope vincere fata Nititur,

    Ov. M. 2, 617:

    auxilia ciere,

    Val. Fl. 3, 562.—Hence, adv., in three forms.
    1.
    sēră, late ( poet. and very rare):

    sera comans Narcissus,

    late in flowering, Verg. G. 4, 122.—
    2.
    sērum, late at night ( poet. and very rare):

    quae nocte sedens serum canit,

    Verg. A. 12, 864.—
    3.
    sērō̆.
    A.
    (Acc. to I.) Late.
    a.
    Late, at a late hour of the day or night (rare but class.):

    eo die Lentulus venit sero,

    Cic. Att. 7, 21, 1 (cf. infra, B.):

    domum sero redire,

    id. Fam. 7, 22.—
    b.
    Late, at a late period of time, in gen. (freq. and class.):

    res rustica sic est: si unam rem sero feceris omnia opera sero facies,

    Cato, R. R. 5, 7; Cic. Brut. 10, 39; Quint. 6, 3, 103:

    doctores artis sero repertos,

    id. 2, 17, 7; 2, 5, 3.— Comp.:

    modo surgis Eoo Temperius caelo, modo serius incidis undis,

    Ov. M. 4, 198; Liv. 31, 11, 10:

    serius, quam ratio postulat,

    Quint. 2, 1, 1:

    scripsi ad Pompeium serius quam oportuit,

    Cic. Fam. 14, 10; 15, 1, 4; id. Sest. 31, 67; Liv. 37, 45, 18; 42, 28, 1:

    itaque serius aliquanto notatus et cognitus (numerus),

    Cic. Or. 56, 186:

    serius egressus vestigia vidit in alto Pulvere,

    Ov. M. 4, 105:

    ipse salutabo decimā vel serius horā,

    Mart. 1, 109, 9: omnium Versatur urna serius ocius Sors exitura, later or earlier (or, as we say, inverting the order, sooner or later), Hor. C. 2, 3, 26; so,

    serius aut citius sedem properamus ad unam,

    Ov. M. 10, 33:

    serius ei triumphandi causa fuit, ne, etc.,

    Liv. 39, 6, 4; 38, 27, 4:

    in acutis morbis serius aeger alendus est,

    Cels. 3, 2.— Sup.:

    ut quam serissime ejus profectio cognosceretur,

    Caes. B. C. 3, 75 (Scaliger ex conj.); so,

    legi pira Tarentina,

    Plin. 15, 17, 18, § 61 (al. serissima).—
    B.
    (Acc to II.) Too late (freq. and class.):

    abi stultus, sero post tempus venis,

    Plaut. Capt. 4, 2, 90:

    idem, quando illaec occasio periit, post sero cupit,

    id. Aul. 2, 2, 71; id. Am. 2, 2, 34; id. Men. 5, 6, 31; id. Pers. 5, 1, 16 (Opp. temperi); id. Trin. 2, 4, 14; 2, 4, 167; 4, 2, 147; Ter. Heaut. 2, 3, 103; id. Ad. 2, 4, 8. (Scipio) factus est consul bis:

    primum ante tempus: iterum sibi suo tempore, rei publicae paene sero,

    Cic. Lael. 3, 11; id. Q. Fr. 1, 2, 3, § 9:

    sero resistimus ei, quem per annos decem aluimus contra nos,

    id. Att. 7, 5, 5; id. Verr. 2, 5, 63, § 164 et saep.:

    ne nimis sero ad extrema veniamus,

    far too late, id. Phil. 2, 19, 47; Liv. 21, 3, 5.—Hence, in a double sense, alluding to the signif. A. a.:

    cum interrogaret (accusator), quo tempore Clodius occisus esset? respondit (Milo), Sero,

    Quint. 6, 3, 49.—Prov.: sero sapiunt Phryges, are wise too late, are troubled with after-wit; v. sapio.— Comp., in the same sense:

    possumus audire aliquid, an serius venimus?

    Cic. Rep. 1, 13, 20:

    ad quae (mysteria) biduo serius veneram,

    id. de Or. 3, 20, 75:

    doleo me in vitam paulo serius tamquam in viam ingressum,

    id. Brut. 96, 330: erit verendum mihi, ne non hoc potius omnes boni serius a me, quam quisquam crudelius factum esse dicat, id. Cat. 1, 2, 5:

    serius a terrā provectae naves,

    Caes. B. C. 3, 8; Suet. Tib. 52.

    Lewis & Short latin dictionary > serus

  • 17 servio

    servĭo, īvi and ii, ītum, 4 ( imperf. servibas, Plaut. Capt. 2, 1, 50; fut. servibo, id. Men. 5, 9, 42; id. Merc. 3, 2, 3; Ter. Hec. 3, 5, 45:

    servibit,

    Plaut. Pers. 4, 4, 76; id. Trin. 2, 2, 27), v. n. (once pass., v. I. B. infra) [servus], to be a servant or slave, to serve, be in service (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    (α).
    Absol.: Ha. Quid tu, servusne es, an liber? Ps. Nunc quidem etiam servio, Plaut. Ps. 2, 2, 16:

    nunc qui minus servio, quam si forem serva nata?

    id. Rud. 1, 3, 37:

    in liberatā terrā liberatores ejus servire,

    Liv. 34, 50:

    per centum annos,

    id. 39, 37, 5:

    an addictus, quem lex servire, donec solverit, jubet, servus sit,

    Quint. 7, 3, 26:

    qui Libertate caret, Serviet aeternum,

    Hor. Ep. 1, 10, 41:

    servire liberaliter,

    Ter. And. 1, 1, 11:

    serviet utiliter (captivus),

    Hor. Ep. 1, 16, 70 et saep.:

    servire juste (opp. injuste imperare),

    Cic. Rep. 3, 18, 28; id. Phil. 6, 7, 19:

    vincti per centum annos servistis,

    Liv. 39, 37:

    servit vetus hostis Cantaber, serā domitus catenā,

    Hor. C. 3, 8, 21.—
    (β).
    With dat. of the person to whom service is rendered, to be enslaved to, to serve:

    justum est, tuos tibi servos tuo arbitratu serviat,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 71:

    lenoni,

    Ter. Phorm. 1, 2, 33:

    servitum tibi me abducito, ni fecero,

    Plaut. Ps. 1, 5, 105:

    venire in eum locum, ubi parendum alteri et serviendum sit,

    Cic. Rab. Post. 8, 22; cf.:

    sive regi sive optimatibus serviant,

    id. Rep. 1, 35, 55:

    ut hoc populorum intersit, utrum comi domino an aspero serviant, etc.,

    id. ib. 1, 33, 50:

    Athenas victas Lacedaemoniis servire pati,

    Nep. Alcib. 9, 4:

    minata, Servitura suo Capitolia nostra Canopo,

    Ov. M. 15, 827.—
    (γ).
    With apud:

    tam ille apud nos servit, quam ego nunc hic apud te servio,

    Plaut. Capt. 2, 2, 62:

    filius meus illi apud vos servit captus in Alide,

    id. ib. 2, 2, 80:

    hoc pacto apud te serviam,

    id. Aul. 1, 1, 12:

    apud lenonem,

    id. Poen. 4, 2, 87:

    si quis apud nos servisset, etc.,

    Cic. de Or. 1, 40, 182.—
    (δ).
    With homogeneous object:

    servitutem: qui in servitute est eo jure, quo servus, aut, ut antiqui dixerunt, qui servitutem servit,

    Quint. 7, 3, 26:

    tu usque a puero servitutem servivisti in Alide,

    Plaut. Capt. 3, 4, 12:

    quorum majorum nemo servitutem servivit,

    Cic. Top. 6, 29; id. Mur. 29, 61:

    qui (cives) servitutem servissent,

    Liv. 40, 18, 7; 45, 15, 5: neque erile negotium plus curat quam si non servitutem [p. 1683] serviat, Plaut. Mil. 2, 6, 2; 3, 1, 150 (not servitute, v. Ritschl ad h. l.).—So with dat. of person:

    me servitutem servire huic homini optumo,

    Plaut. Capt. 2, 3, 31; id. Aul. 4, 1, 6; id. Rud. 3, 4, 42; cf.:

    sed is privatam servitutem servit illi an publicam?

    id. Capt. 2, 2, 84 (v. infra, II.):

    ego haud diu: ab ineunte adulescentiā tuis servivi servitutem imperiis,

    id. Trin. 2, 2, 21; and with apud:

    apud hunc servitutem servio,

    id. Mil. 2, 1, 17.—
    B.
    Pass. (perh. only in the foll. passage):

    adsuescamus... servis paucioribus serviri,

    Sen. Tranq. 9, 3.—
    II.
    In gen., with dat. of object (a person or thing), to be devoted or subject to; to be of use or service to; to serve for, be fit or useful for; to do a service to, to comply with, gratify, humor, accommodate; to have respect to, to regard or care for; to consult, aim at, to accommodate one's self to, etc. (so esp. freq. in Cic.; cf.:

    pareo, appareo, ministro): tibi servio atque audiens sum imperii,

    Plaut. Truc. 1, 2, 25; Cic. Div. in Caecil. 15, 48:

    quoniam sibi (rei publicae) servissem semper, numquam mihi... ut jam mihi servirem, consulerem meis,

    id. Planc. 38, 92; cf.:

    servire populo,

    id. ib. 4, 11; id. Fin. 5, 9, 27 et saep.:

    cum is, qui imperat aliis, servit ipse nulli cupiditati,

    id. Rep. 1, 34, 52; cf.:

    cum homines cupiditatibus iis, quibus ceteri serviunt, imperabunt,

    id. Lael. 22, 82:

    aetati hujus,

    id. Fin. 5, 9, 27:

    mori alicujus,

    Nep. Them. 1, 3:

    semper aut belli aut pacis serviit artibus,

    Vell. 1, 13, 3:

    amori aliorum flagitiosissime,

    Cic. Cat. 2, 4, 8:

    auribus alicujus,

    Caes. B. C. 2, 27:

    bello,

    id. B. G. 7, 34:

    brevitati,

    Cic. de Or. 2, 80, 327:

    commodis alicujus,

    id. Rep. 1, 4, 8; id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 24; id. Inv. 2, 45, 132:

    rei publicae commodis,

    id. Div. in Caecil. 20, 64; cf.:

    compendio suo privato,

    Caes. B. C. 3, 32:

    constantiae,

    Cic. Fam. 5, 16, 5:

    dignitati (with consulere rei publicae),

    id. Sest. 10, 23:

    dolori meo,

    id. ib. 6, 14:

    existimationi,

    id. Verr. 1, 10, 29; id. Att. 5, 11, 5:

    famae,

    id. ib. 5, 10, 2:

    gloriae,

    id. Tusc. 5, 3, 9:

    gravitati vocum aut suavitati,

    id. Or. 54, 182:

    vel honori multorum vel periculo (with obedire tempori),

    id. Brut. 69, 242:

    indulgentiae,

    id. Cael. 32, 79:

    iracundiae (with parere dolori),

    id. Prov. Cons. 1, 2:

    laudi et gloriae,

    id. Cat. 1, 9, 23:

    laudi existimationique,

    id. Verr. 2, 1, 2, § 5:

    numeris (orationis),

    id. Or. 52, 176:

    oculis civium,

    id. Phil. 8, 10, 29:

    pecuniae,

    id. Tusc. 5, 3, 9:

    personae,

    id. Off. 3, 29, 106:

    petitioni,

    id. Verr. 1, 9, 24:

    posteritati,

    id. Tusc. 1, 15, 35:

    rei familiari,

    id. Rosc. Am. 15, 43; cf.

    rei,

    Ter. Hec. 2, 1, 27:

    rumori,

    Plaut. Trin. 3, 2, 14; Caes. B. G. 4, 5 fin.:

    tempori,

    Cic. Sest. 6, 14; id. Tusc. 3, 27, 66; id. Att. 8, 3, 6; 10, 7, 1:

    utilitati salutique,

    id. Q. Fr. 1, 1, 9, § 27:

    valetudini,

    id. Fam. 16, 18, 1:

    vectigalibus,

    id. de Or. 2, 40, 171:

    venustati vel maxime,

    id. ib. 2, 78, 316;

    2, 80, 327: verbis praecedentibus,

    Quint. 9, 4, 63.— Pass. impers.:

    ut communi utilitati serviatur,

    Cic. Off. 1, 10, 31:

    concisum est ita, ut non brevitati servitum sit, sed magis venustati,

    id. de Or. 2, 80, 327.—
    (β).
    With homogeneous object (cf. supra, I. d):

    ab ineunte adulescentiā Tuis servivi servitutem imperiis et praeceptis, pater... Meum animum tibi servitutem servire aequom censui,

    Plaut. Trin. 2, 2, 21 sqq.—
    B.
    Transf., of things.
    1.
    In gen., to help, assist, be serviceable to, be useful for (post-Aug.):

    ut totus truncus alienigenis surculis serviat,

    Col. 4, 29, 14; cf.:

    tabularia debent servire gallinis,

    id. 6, 3, 2:

    chartis serviunt calami,

    Plin. 16, 36, 64, § 157:

    candelae luminibus et funeribus serviunt,

    id. 16, 37, 70, § 178:

    eademque materia et cibis et probris serviat,

    id. 33, 12, 54, § 152:

    laetor quod domus aliquando C. Cassi, serviet domino non minori,

    Plin. Ep. 7, 24, 8.—
    2.
    Esp., jurid. t. t., of buildings, lands, etc., to be subject to a servitude:

    praedia, quae serviebant,

    Cic. Agr. 3, 2, 9; so,

    aedes,

    id. Off. 3, 16, 67:

    neque servire quandam earum aedium partem in mancipi lege dixisset,

    id. de Or. 1, 39, 178:

    eodem numero (incorporalium) sunt et jura praediorum urbanorum et rusticorum, quae etiam servitutes vocantur,

    Gai. Inst. 2, 14 fin.; Paul. Sent. 1, 17; cf. Dig. 8, 2, 20, §§ 3 and 5; 8, 6, 8, § 1 al.; and v. servitus, II. B., and servus, II.

    Lewis & Short latin dictionary > servio

  • 18 virgineus

    virgĭnĕus, a, um, adj. [virgo], of or belonging to a maiden or virgin, maidenly, virgin ( poet. for virginalis):

    figura,

    Tib. 3, 4, 89:

    forma,

    Ov. M. 3, 607:

    vultus,

    id. ib. 5, 563;

    10, 631: facies,

    id. ib. 8, 323:

    comptus,

    Lucr. 1, 87:

    pudor,

    Tib. 1, 4, 14:

    rubor,

    Verg. G. 1, 430:

    decor,

    Sen. Med. 75:

    sacra,

    offered by a maiden, Petr. 134:

    favilla,

    i. e. a virgin's funeral pile, Ov. M. 13, 697:

    gymnasium,

    of the Spartan virgins, Prop. 3, 14 (4, 13), 2:

    focus,

    i. e. of Vesta, id. 4 (5), 4, 44; so,

    too, ara,

    Ov. F. 4, 731; cf.

    domus,

    of the Vestals, Mart. 1, 71, 4:

    virginea domitus sagittā,

    i. e. of Diana, Hor. C. 3, 4, 72:

    umbrae,

    of the Danaides, Prop. 2, 1, 67:

    bellum,

    of the Amazons, Val. Fl. 5, 134:

    Helicon, as the seat of the Muses,

    Ov. M. 2, 219:

    aurum,

    the golden crown received by the victor at the festival of Minerva, Mart. 9, 23, 1:

    volucres,

    i. e. the Harpies, Ov. M. 7, 4; cf.

    vultus,

    Verg. A. 3, 216: aqua, the aqueduct called Aqua Virgo (v. virgo, D.), Ov. F. 1, 464;

    called also virgineus liquor,

    id. P. 1, 8, 38.

    Lewis & Short latin dictionary > virgineus

См. также в других словарях:

  • DOMITUS — Domitius …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Lucius Domitius Ahenobarbus (consul en -16) — Pour les articles homonymes, voir Lucius Domitius Ahenobarbus. Lucius Domitius Ahenobarbus est un homme politique et général des débuts de l Empire romain. Il est l unique fils de Gnaeus Domitius Ahenobarbus et d Aemilia Lepida. Sa mère a un lien …   Wikipédia en Français

  • duendo — ► adjetivo Que es manso: ■ vaca duenda; palomas duendas. * * * duendo, a (del lat. «domĭtus», part. pas. de «domāre», domar; ant.) adj. *Manso o *doméstico. V. «paloma duenda». * * * duendo, da. (Del lat. domĭtus, part. pas. de domāre, domar) …   Enciclopedia Universal

  • dontement — Dontement, Domitus, huius domitus, Domatio, Domitura …   Thresor de la langue françoyse

  • (demǝ-), domǝ-, domǝ- —     (demǝ ), domǝ , domǝ     English meaning: to tame     Deutsche Übersetzung: “zähmen, bändigen”     Material: O.Ind. dümya ti “ is tamed; tamed “ (*dm̥̄ i̯eti), düm ta “ tamed “ (*dm̥̄ tós); Kaus. damáyati “tames, overmasters “ (*domei̯ō),… …   Proto-Indo-European etymological dictionary

  • Gnaeus Domitius Ahenobarbus (consul 32 BC) — [ Domitius Calvinus.] : For others of this family, see Ahenobarbus. Gnaeus Domitius Ahenobarbus (died 31 BC) was a general and politician of ancient Rome in the 1st century BC.Citation | last = Smith | first = William | author link = William… …   Wikipedia

  • Henry de Bracton — was appointed to the coram rege, the advisory council of Henry III of England Henry of Bracton, also Henry de Bracton, also Henrici Bracton, or Henry Bratton also Henry Bretton (ca. 1210–68) was an English jurist. He is famous now for his… …   Wikipedia

  • Riverworld (film) — Riverworld is a sci fi/fantasy feature length pilot episode for a series that was never produced. It aired on the Sci Fi Channel in 2003. It was loosely based on the Riverworld saga by Philip José Farmer. Production began in 2001.PlotIn the year… …   Wikipedia

  • Lucius Domitius Ahenobarbus (consul 16 BC) — For others of this family, see Ahenobarbus. Lucius Domitius Ahenobarbus (fl. 1st century BC 1st century) was the son and only child of consul Gnaeus Domitius Ahenobarbus and Aemilia Lepida. His mother was a paternal relative to the triumvir… …   Wikipedia

  • Gnaeus Domitius Ahenobarbus (consul 122 BC) — For others of this family, see Ahenobarbus. Gnaeus Domitius Ahenobarbus (d. 104 BC) was consul of Rome in 122 BC. He was the son of the Gnaeus Domitius Ahenobarbus who was consul in 162 BC.Citation | last = Smith | first = William | author link …   Wikipedia

  • Lucius Domitius Ahenobarbus (consul 54 BC) — For others of this family, see Ahenobarbus. Lucius Domitius Ahenobarbus, consul 54 BC, was an enemy of Julius Caesar and a strong supporter of the aristocratical party in ancient Rome.Citation | last = Smith | first = William | author link =… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»