-
1 pars
partis (изредка acc. im, abl. ī) f.1) часть (corporis, urbis C; civium Cs; diei Nep; de nobis, ex illis C)parte PM etc. и in parte Q — частью, отчастиmajor p. C — большая часть, большинствоdimidia p. C, Sl etc. — половинаtertia p. Cs — одна третьduae partes C — две третиtres partes Cs — три четвертиnovem partes Sl, Nep — девять десятыхmultis partibus C — во много раз, гораздоpartes facere C — делитьpartem facere Dig — составлять или получать частьpartes rei C — подробности, деталиmagnam (bonam) partem или magna (ex) parte Lcr, C, L etc. — в значительной частиex (in) parte C, Cs etc. — частью, частичноaliquā (ex) parte C, PJ — в некоторой части или в известном отношенииnullā (ex) parte O, Q — ни в какой степени, нисколькоnon minimam partem Lcr — не в малой степени или совсем нередкоdecem partes dicere Pt — уметь делить (числа) на десять, т. е. усвоить начатки арифметики2) участие, доляin parte alicujus rei esse L — принимать участие в чём-л.partem habere in (ex) aliquā rē C — быть участником чего-л.plus quam pro parte laborare O — работать больше положенного (т. е. изо всех сил)3) область, край (pagi partesque Cs; partes orientis C)in utramque partem или ab (ex) utraque parte Cs etc. — справа и слеваomnibus (in) partibus C, Cs etc. — везде, повсюдуquā ex parte? C — с какой стороны?, где?in eā parte C — тамquam in partem C — кудаin eam partem C — туда, перен. в том смысле (что) или с тем (чтобы)5) отношениеomni (ex) parte, in omnes partes C, omnibus partibus C , Cs или in (ab) omni parte C, O, L, H — во всех отношениях, совершенно, всецелоin utramque partem C etc. — в обоих случаяхnullam in partem C etc. — ни в каком отношенииin utramque partem (или in contrarias partes) disputare C — спорить за и против6) вид, род, раздел7) преим. pl. партия (partes optimatium et popularium C; partes Sullanae Nep)a parte alicujus esse C, Sl — быть на чьей-л. сторонеnullīus (neutrīus) partis esse (или se in nullam partem movere) C — быть нейтральным8) pl. театр. рольprimae partes Ter, C — главная рольalicujus partes agere C — играть чью-л. рольvocare ad partes aliquem J — выводить (изображать) кого-л. в литературном произведении9) pl. должность, обязанность, задача, долг ( partes imperatoriae C)defensionis partes suscipere (sibi sumere, obtinēre) C — взять на себя обязанности защитникаres est mearum partium или meae sunt partes C — это относится к моим обязанностям10) участник (Consus, p. ingens belli V)11) член ( partes corporis Sl)pars obscena( partes obscenae) O и naturae partes Ph — genitalia -
2 dimitto
dī-mitto, mīsī, missum, ere1) распускать (exercitum Cs; senatum C; ludos L)2) рассылать (nuntios in omnes partes Cs; litteras per omnes provincias C и circum municipia Cs)d. aciem (oculorum) in omnes partes O — озираться вокругd. animum ignotas in artes O — предаться размышлению о неведомом (ещё) искусствеd. uxorem (e matrimonio) Su — развестись с женойd. equos Cs, V, T — сойти с коней (преим. для боя в пешем строю)d. creditorem PJ, Dig — удовлетворить кредитораd. debitorem Dig — простить должнику долг4) выпускать из рук, ронять, бросать (signa ex metu Cs; librum C; d. praedam speratam e manibus Cs)febris dimittit aliquem CC — лихорадка проходит у кого-л.5) упускать (d. maximarum rerum opportunitatem QC); утрачивать, терять ( fortunas morte C)cavendi nulla est dimittenda occasio PS — ни в каком случае не следует пренебрегать предосторожностьюdimissā ānimā Lcr с — утратой души6) оставлять, отказываться, снимать, прекращать (d. quaestionem C; oppugnationem Cs); расторгнуть ( matrimonium Su)d. jus suum C — отказываться от своего праваd. injuriam impunitam C — оставить правонарушение безнаказанным7) бросать, оставлять мысль (о чём-л.) (d. Italiam Cs; provinciam L; triumphum Su)8) освобождать (aliquem e custodia L)d. aliquem a suspicione Pt — снять с кого-л. подозрениеd. alicui tributa T — простить кому-л. (не взыскивать) подати9) отпускать, прощать (debita, peccata, delicta alicui Eccl)10) оставлять после себя (в качестве наследников или наследства) (patrem matremque CTh; usum fructum alicui CTh) -
3 verso
āvī, ātum, āre [intens-frequ. к verto ]1) катить, катать, вкатывать (saxum Poëta ap. C)2)а) кружить, вращать (fusum Ctl, O; turbinem Tib); вертеть, поворачивать (ova in favillā O; turdos in igne H; ferrum forcĭpe V)dum versas te, nox fit Pt — только повернёшься, смотришь — уже ночьб) крутить, вертеть ( galeam inter manūs V)v. currum in gramine V — разъезжать в колеснице по лугамв) закатыватьsuprema lumina v. O — глядеть умирающим взоромsinuosa volumina v. V — извиваться, клубиться ( о раненой змее)3) скручивать, прясть ( stamina pollĭce O)4) взрыхлять, распахивать (glebas ligonibus H; terram O)5) раскручивать, развёртывать, т. е. внимательно читать, изучать ( exemplaria Graeca H)6) погонять, пасти ( oves V)8) обращать, направлять ( mentem ad malitiam C)v. animum in omnes partes V (или per omnia V) — метаться от одного решения к другому; ноv. in omnes partes animum alicujus L — всячески стараться воздействовать на кого-л.aliquid aliquo v. C — дать чему-л. какое-л. направлениеcuras pectore nunc huc, nunc illuc v. V — обращать свои заботы то туда, то сюда9) трясти, встряхивать ( sortem urnā H); переворачивать, перетряхивать, т. е. изменять по своему произволу10) беспокоить, тревожить, волновать (animos carminibus H; domos odiis V): терзать, мучить ( aliquem Pl)11) излагать, толковать, истолковывать ( somnia alicujus Prp); перетолковывать ( verba C)12) (тж. v. in corde Pl; in animo L, Sen, T; in pectore V; secum L, V etc.) обдумывать, размышлять, взвешивать, придумывать (aliquid C, L, V etc.)versate diu quid ferre recūsent, quid valeant umēri H — долго обдумывайте, что могут вынести (ваши) плечи (т. е. силы) и чего не могутse v. C etc. — versor -
4 divido
dīvido, vīsī, vīsum, ere [одного корня с viduo ]1)а) разделять, делить (aliquid in duas partes C; bona inter se Nep); распределять, раздавать (praedam militibus Sl; agros viritim civibus C и per veteranos Su); отделять ( flumen Rhenus dividit agrum Helvetium a Germanis Cs)annum ex aequo d. O — разделить год пополамб) отрубать, отсекать ( divisa a corpore capita L)2) поселять раздор, разъединять3) проламывать ( muros V); раскалывать ( aliquid cuneis PM); разрубать ( aliquem securi medium H)alio mentes, alio d. aures Ctl — слушать одно, а думать о другомanimum nunc huc, nunc illuc divĭdit V — (ему) на ум приходит то одно, то другое4) положить конец, пресечь ( iram H)5) отличать ( legem bonam a malā C)6)а) распределять, размещать (omnia temporibus Just; equitatum in omnes partes Cs; copias hiematum Nep)б) ритмически или в такт распевать ( grata feminis carmina citharā H)7) разлучать, держать вдали ( aliquem V)8) голосовать по отдельным пунктам (sententiam C, PJ, Sen)9) покрывать выпуклыми украшениями (gemma, quae fulvum divĭdit aurum V)10) грам. делить на слоги ( verba Su)11) Pl, Pt = paedico -
5 acies
aciēs, ēī (арх. иногда ī и ē) f. [ acer II ]1) остриё ( falcis V); кончик ( linguae Amm); лезвие ( securis C)2) проницательность, острота ( oculorum Cs); зрение, зоркость ( incolumis H)a. animi (mentis) C — проницательность ума3) взгляд, взор ( aciem in omnes partes dimittere O)4) зрачок, глаз5) блеск, свет ( stellarum V)6) внимание, мысль ( aciem intendere C)7) боевой порядок, строй (aciem instruere, constituere C, Cs)a. prima Cs — авангардa. dextra L — правый флангa. triplex Cs — трёхколонный строй8) ряд (dentium Amm; columnarum CTh)9) войско, армияnulla a. tantum vicit Man — ни одно войско не одержало столько побед10) сражение ( Cannensis L)in acie L и per aciem cecidisse T — пасть в сражении11) поле сражения ( ex acie abducere C)12) словесное состязание, диспут ( stare in acie et summis de rebus decernere Q) -
6 circummitto
circum-mitto, mīsī, missum, ere1) посылать повсюду, рассылать во все стороны ( legationes in omnes partes Cs)Philippus Perseum filium cum modicā manu circummisit L — сына Персея Филипп послал с небольшим отрядом в обходjugo circummissus Vejens L — вейенты, обогнув(шие) холм -
7 circumspectus
I 1. a, umpart. pf. к circumspicio2. adj.тщательно обдуманный, взвешенный (judicium., interrogatio Q; verba non circumspecta O): осмотрительный, осторожный (modo c. et sagax, modo inconsultus et praeceps Su)II circumspectus, ūs m. [ circumspicio ]1) обозревание, возможность кругового обзора ( natura circumspectum omnium nobis dedit Sen)cervix flexīlis ad circumspectum PM — гибкая шея, позволяющая оглядываться (т. е. поворачивать голову)3) видin omnes partes c. est L — вид открывается во все стороны4) рассмотрение, созерцание ( sui mali O); обдумываниеdetinere aliquem ab circumspectu aliarum rerum L — отвлечь чьё-л. внимание от прочих дел -
8 fundo
I āvī, ātum, āre [ fundus ]1) снабжать основанием или дномrobora fundatura naves O — дубовый лес, который должен послужить основанием для судов2) основывать, закладывать (urbem, arcem V); класть основание (f. disciplinam C)4) обеспечивать ( opes suas QC); надёжно помещать ( pecuniam H)II fundo, fūdī, fūsum, ere1)а) лить, выливать (merum humi V; vinum de patĕrā H)in mare f. aquas погов. O — морю воды добавлять ( о бесполезном труде)б) проливать (lacrimas Sen, V); изливать, терять ( vitam cum sanguine V)2) pass. fundi течь, струиться, литься ( flumen late funditur PM)fundi или se f. — разрастаться (in omnes partes C; in latitudinem PM); расплываться, растекаться ( in chartā PM) или разбегаться ( homines fusi ac dispersi C)3) отливать ( glandes bAfr); плавить, лить (aes PM, Just)4) сыпать, высыпать, рассыпать ( nuces L); бросать ( segĕtem desectam in Tiberim L)5) метать (tela VF; перен. convicia in aliquem O)6) растрачивать, расточать (opes H; labores V)7) распространять (ignem, incendium late QC; f. famam Q; oratio funditur C)8) производить на свет, рожать (terra fruges fundit C; Mercurius, quem Maja fudit V)9) издавать, произносить (sonos inanes C; preces, voces V)10) слагать (carmen, versūs C)12) рассеивать, разбивать, обращать в бегство (f. copias hostium C; f. atque fugare L); прогонять ( hostes de jugis L)f. aliquem humi V — повалить кого-л. наземь. — см. тж. fusus I -
9 peragratus
peragrātus, a, um part. pf. к peragro ; (иногда act.)прошедший, объехавший ( omnes partes Germaniae VP) -
10 perpolio
per-polio, īvī, ītum, īre1) тщательно разглаживать, полировать ( aurum attritu PM)3) совершенствовать, улучшать, отделывать (omnes partes orationis rhH.; vita porpolita humanitate C) -
11 speculor
ātus sum, ārī depon. [ specio ]1) оглядываться, осматриваться ( in omnes partes O)2) подсматривать ( per rimam foris Pt); подстерегать (aliquem, omnia C); разведывать, разузнавать, высматривать (locum V; consilia alicujus Sl)3) наблюдать, созерцать, смотреть (obĭtūs et ortūs signorum V; incendia de muris Just) -
12 venerabilis
venerābilis, e [ veneror ]1) почитаемый, окружённый уважениемvir miraculo litterarum v. L — (Эвандр) муж, почитаемый за дивное искусство письма2) преисполненный почтения, благоговейный ( erga deos и in deum VM) -
13 concino
con-cino, cinuī, centum, ere [ cano ]1) петь стройно, хорошо (concinit albus olor O; galli gallinacei concinentes Sid)2)б) вместе звучать, раздаваться ( cornua tubae concinunt L)3) согласоваться, быть согласнымcum aliquo re c., verbis discrepare C — на деле соглашаться с кем-л., а на словах расходитьсяomnes inter se concinentes partes mundi C — все элементы мироздания, находящиеся в гармонической связи между собой4) вместе (хором) петь (carmina nuptialia Ctl; laudes alicui Tib)5) воспевать (laetos dies, Caesarem H) -
14 consumo
cōn-sūmo, sūmpsī, sūmptum, ere1) расходовать, растрачивать, издерживать (frumentum Cs; pecuniam in aliquid VM, Dig и in aliquā re C); использовать ( omnia tela Cs); ноtela omnia pectore c. Sil — принять в себя все стрелы (врагов)jugulo c. ensem St — пасть с перерезанным горломc. pharetrae pondus in arcūs Prp — луком израсходовать груз колчана (т. е. растратить все стрелы)2) съедать, потреблять ( cibum C)3) исчерпать ( omnem materiam O)4) проедать, проживать (patrimonium per luxuriam C; bona paterna Q); пожирать, истреблять, уничтожать ( fortunas sociorum Cs)consumi morbo Nep (fame Cs; siti Hirt) — погибать от болезни (голода, жажды)5)а) истощать, изнурять, ослаблять ( vires QC)б) pass. consumi зачахнуть ( media C)6) pass. consumi изнашиваться, стираться, тж. стушёвываться, исчезать, пропадатьaltitudo editorum montium totius mundi collatione consumitur Sen — вышина больших гор — ничто в сравнении с вселенной7) pass. делиться, распадаться (consumi in sex partes rhH.)8) употреблять, тратить (на что-л.) (operam C; laborem in aliquā re Q); ( о времени) проводить (dies decem in his rebus Cs; omne tempus in litteris, horas multas suavissimo sermone C)9) расточать ( omnes curas in aliquo C); безуспешно применять, напрасно тратить, терять (omnia remedia Sen; multos dies per dubitationem Sl bona ingenii Q)consumpsisse aliquid C etc. — покончить с чем-л.c. ignominiam T — испить чашу унижений до днаc. misericordiam QC — не ожидать (не заслуживать) более сострадания10) умерщвлять (aliquem miserabili morte QC; se veneno VM) -
15 devincio
dē-vincio, vīnxī, vīnctum, īre1)а) связывать ( aliquid fasciis C)d. se vino Pl — сильно напитьсяб) привязывать ( aliquem ad aliquid Pl); перевязывать, увенчивать ( tempora lauro Tib)d. se affinitate cum aliquo C — породниться с кем-л.3) привязывать к себе, пленять ( aliquem variis artibus T)assuetudine alicujus devinctus T — крепко привязанный к (преданный) кому-л.d. sibi aliquem benevolentiā C — привязывать кого-л. к себе ласкойsummo beneficio (me) in perpetuum tibi devinxeris C — (этой) великой услугой ты обяжешь меня вечной благодарностью тебеd. aliquem jure jurando C — обязать кого-л. клятвойd. verba comprehensione или unā complexione C — связывать слова в периоды4) подчинять, покорять ( omnes omnium gentium partes C)d. urbem praesidiis C — держать город в повиновении с помощью вооруженных сил -
16 introspicio
intrō-spicio, spēxī, spectum, ere1) заглядывать, подсматривать, смотреть (в)i. casas omnium C — заглядывать в окна всех домовi. felicitatem alicujus aegris oculis T — смотреть на чьё-л. счастье с завистью2) всматриваться, вглядываться ( in omnes rei publicae partes C) -
17 labo
āvī, ātum, āre1)а) шататься, колыхаться, колебаться ( labant dentes CC)б) качаться, спадать ( labant vincula O)2) слабетьl. sermone PM — говорить заплетающимся языком3) погибать, приходить в упадок (res Trojana labat O; omnes rei publicae Romanae partes labant C)4) быть нетвёрдым, колебаться, дрогнуть ( fides sociorum labat L). — см. тж. labor I -
18 partio
I ōnis f. [ pario I ]роды ( muliĕris AG); кладка яиц ( gallina ad partionem apta Vr)II partio, īvī (iī), ītum, īre и partior, ītus sum, īrī depon. [ pars ]1) делить, разделять ( aliquid in partes aequas Lcr); разбивать (genus in species C); логически расчленять (de partiendo docere C; partiri in tria C)2) распределять, раздавать (praedam in omnes V; officia inter se Cs)p. aliquid cum aliquo C, Cs — делиться чём-л. с кем-л.p. aliquem in suspicionem Enn — распространить своё подозрение также на кого-л.3) быть причастным, получать свою долю (p. invidiam C)inter se p. Pl, C — договориться между собой (насчёт чего-л.) -
19 qui
I 1. quī, quae, quod (gen. cujus, арх. quojus; dat. cuī, арх. quoi или quo; dat. и abl. pl. арх. quīs см. тж. queis)pron. interr.1) кто (qui primus? C)2) который, какой, что за (qui est rei publicae status? C)2. pron. rel.который, какой, что (partes tres, quarum unam incolunt Belgae Cs; Thebae ipsae, quod Boeotiae caput est PM)3. pron. demonstr.1) в начале предлож. ( = et is) (и) этот, каковойquā de causā C, Cs etc. — по этой причине2) (= is qui) тот, которыйterra numquam sine usurā reddit, quod accepit C — земля никогда не возвращает без излишка то, что получила3) (= ut is) (с тем) чтобы онDarēus pontem fecit, quo copias traduceret Nep — Дарий построил мост, чтобы по нему переправить войска4) (= ut is) так, чтобы (благодаря чему) онquis potest esse tam mente captus, qui neget? C — кто так безумен, чтобы отрицать (это)?5) (= ut is) так как онpecasse mihi videor, qui a te discesserim C — мне кажется, что я допустил промах, так как разошёлся с тобой6) (= ut is) хотя он, ибо ведь он, если онII quī adv. [арх. abl. к qui ]1) чем, на чтоhabeo, qui utar C — у меня есть чем житьAristides, qui efferetur, vix reliquit Nep — Аристид почти не оставил средств на (своё) погребение2) interr. как?qui convĕnit? C — как это согласовать, связать между собой?qui tandem? C — как же?qui possum facere, quod quereris? Ph — да как же мог я сделать то, в чём ты винишь (меня)?qui fit, ut...? C — как получается, что...?3) сколько, почём ( qui datur Pl)4) в проклятиях (о) чтоб (qui te Juppĭter diique omnes perduint! Pl)
См. также в других словарях:
Erga omnes — (Latin: in relation to everyone) is frequently used in legal terminology describing obligations or rights toward all . For instance a property right is an erga omnes right, and therefore enforceable against anybody infringing that right. An erga… … Wikipedia
Erga omnes — Saltar a navegación, búsqueda Erga omnes es una locución latina, que significa respecto de todos o frente a todos , utilizada en derecho para referirse a la aplicabilidad de una norma, un acto o un contrato. Significa que aquél se aplica a todos… … Wikipedia Español
Inter partes und inter omnes — Als Wirkung inter partes (lat.: zwischen den Parteien) bezeichnen Juristen die Wirkung einer (normalerweise gerichtlichen) Entscheidung, wenn diese keine allgemeine Gültigkeit für alle besitzt, sondern nur für die an einem Rechtsstreit… … Deutsch Wikipedia
Inter omnes — Als Wirkung inter partes (lat.: zwischen den Parteien) bezeichnen Juristen die Wirkung einer (normalerweise gerichtlichen) Entscheidung, wenn diese keine allgemeine Gültigkeit für alle besitzt, sondern nur für die an einem Rechtsstreit… … Deutsch Wikipedia
Dico providentia Deorum mundum et omnes mundi partes, et initio constitutas esse, et omni tempore ad… — Dico providentia Deorum mundum et omnes mundi partes, et initio constitutas esse, et omni tempore administrari. См. Всяк про себя, Господь про всех … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Inter partes — es una locución latina, que significa entre las partes , utilizada en derecho para referirse a la aplicabilidad de una norma, un acto o un contrato. Significa que una norma se aplica únicamente a los sujetos que lo celebraron o aprobaron, en… … Wikipedia Español
Inter-partes-Wirkung — Als Wirkung inter partes (lat.: zwischen den Parteien) bezeichnen Juristen die Wirkung einer (normalerweise gerichtlichen) Entscheidung, wenn diese keine allgemeine Gültigkeit für alle besitzt, sondern nur für die an einem Rechtsstreit… … Deutsch Wikipedia
Inter partes — Als Wirkung inter partes (lat.: zwischen den Parteien) bezeichnen Juristen die Wirkung einer (normalerweise gerichtlichen) Entscheidung, wenn diese keine allgemeine Gültigkeit für alle besitzt, sondern nur für die an einem Rechtsstreit… … Deutsch Wikipedia
CANIS (per) in duo dissecti partes transire — per CANIS in duo dissecti partes transire consuevêre olim Lacedaemonii, vel Boeoti potius, apud Plutarchum, Quaest. Rom. 111. quod pro publica expiatione habitum est. Idem de Macedonibus Livius tradit, l. 40. c. 6. ubi de Philippo Rege Macedonum … Hofmann J. Lexicon universale
CANEM secandi in duas partes ritus — adhibitus olim Macedonibus, in lustrando exercitu, memoratur Livio. l. 40. c. 6. Forte lustrandi exercitus venit tempus, cuius salenne est tale: Caput mediae canis praecisae, et prior pars ad dexter am cum extis, posterior ad laevam viae ponitur … Hofmann J. Lexicon universale
Inter partes, entre les parties — expression qui signifie que la force obligatoire ou exécutoire d un contrat ou d un jugement n existe qu entre les parties contractantes, au contraire de l expression erga omnes qui signifie à l égard de tous … Lexique de Termes Juridiques