Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

in+omnem+partem+pt

  • 101 omittere

    1) оставлять без внимания (1. 5 § 12 D. 39, 1. 1. 8 § 2 C. 9, 12). 2) пропускать мимо: а) не упоминать, omissa fideicommissi verba (1. 67 § 9 D. 31. 1. 13 D. 22, 5. 1. 3. D. 48, 9. 1. 22 § 7 D. 46, 8. 1. 33 § 2 D. 29, 1. 1. 16 D. 28, 2. 1. 4 § 1 D. 37, 4);

    b) не требовать, обойти, omitt. debitorem, fideiussorem autem eius convenire (1. 49 pr. D. 46, 1. 1. 51 § 3 eod. 1. 56 pr. D. 17, 1).

    3) оставлять, а) не исполнять, не предпринимать, отказываться от чего, om. pactum de distrahendo (1. 3 pr. D. 20, 3);

    om. defensionem (1. 5 § 1 D. 42, 4. 1. 5 § 5 D. 46, 7. 1. 34 D. 49, 14. 1. 36 D. 4, 4. 1. 8 § 8 D. 17, 1. 1. 2 § 20 D. 38, 17);

    legis Falc. (1. 27 D. 35, 2. 1. 14 § 1 eod. 1. 63 § 3. cf. 1. 21 D. 36, 1. 1. 19 D. 42, 8. 1. 39 pr. D. 10, 2. 1. 10 § 12. 1. 29 § 4 D. 17, 1);

    actiones (1. 25 § 5 D. 19, 2. 1. 10 § 2 D. 2, 11. 1. 37 pr. D. 4, 4);

    ius omissum repetere (§ 1 eod.);

    b) не хотеть исполнять, совершать чего-нб., omittendo conditionem (iurisiur.) perdere hereditatem legatumve (1. 8 pr. D. 28, 7. 1. 20 § 4 D. 38, 2);

    omitt. mandatum (1. 26 pr. D. 17, 1), officium (1. 1 C. 5, 55. 1. 1 D. 6, 35);

    c) требовать чего-нб., tanta negligentia (magistratus), ut omnem cautionem omitteret (1. 6 D. 27, 8);

    om. stipulationem (1. 1 § 9. 17 D. 36, 3);

    d) приобретать чтонб., quod acquirere emolumentum potuerunt, omiserunt (1. 44 D. 4, 4);

    e) особ. касается того случая, когда кто своевременно не принял наследства, bonorum possessio или отказа, напр. omitt. adire hereditatem (1. 9 D. 38, 16): om. aditionem (1. 14 pr. D. 28, 2. 1. 76 § 1 D. 29, 2. 1. 18 pr. 22 § 1 D. 35, 2);

    hereditatem (1. 24 § 2 D. 4, 4. 1. 19 D. 5, 2. 1. 14 § 3 D. 23, 5. 1. 58 D. 24, 3. 1. 34 § 1 D. 28, 6. 1. 7 § 2. 1. 24. 60 D. 29, 2. 1. 1 § 9. 1. 4 § 2. 1. 6 § 8 D. 29, 4. 1. 53 § 1. 1. 82 § 1 D. 31. 1. 23 D. 35, 1. 1. 1 § 4 D. 36, 4. 1. 20 § 5. 1. 23 pr. D. 38, 2. 1. 4 D. 38, 7. 1. 7 § 3 D. 44, 4. 1. 28 pr. D. 50, 16. Gai. III. 28);

    partem hereditatis (1. 32 D. 32. 1. 30 § 1 D. 34, 4. 1. 76 pr. D. 29, 2. 1. 1 § 12 D. 37, 8);

    institutionem (1. 6 § 8 D. 29, 4. 1. 28 D. 31. 1. 3 C. 6. 26);

    causam testamenti (1. 4 pr. 6 pr. 10 pr. D. 29, 4. 1. 1 pr. 2 pr. 6 pr. 8. 10 § 2. 1. 11. 12 § 1. 1. 18. 21. 22. 27 pr. 28 § 1. 1. 29 eod.);

    omitt. bon. possessionem (1. 14 pr. D. 37, 5. 1. 1 § 2 D. 37, 6. 1. 2 § 8 D. 37, 11. 1. 3 § 9 D. 38, 2. 1. 1 § 5 D. 38, 5. 1. 2 D. 44, 2. 1. 15 D. 44, 7);

    leqatum (1. 31 D. 29, 1);

    fideicomm. (1. 34 § 2 D. 31); тк. прямо omittere = om. hereditatem (1. 14 pr. D. 28, 2. 1. 4 § 1 D. 29, 4. 1. 12 D. 37, 5).

    4) отказываться;

    omitt. possessionem (1. 5 pr. D. 41, 6. 1. 119 D. 50, 17. cf. 1. 4 § 1 D. 4, 7);

    omitt. rem = derelinquere (1. 2 § 1 D. 41, 7);

    in fraudem creditorum pignus omitt. = remittere (1. 18 D. 42, 8);

    om. usuras praeteritas, дарить, не взыскивать (1. 17 § 1. D. 22, 1).

    5) оставлять = relinquere (1. 1 C. 6, 35).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > omittere

  • 102 cōn-sūmō

        cōn-sūmō sūmpsī    (-sūmpstī, Pr.), sūmptus, ere, to use up, eat, devour: pabulum, Cs.: multa: fruges, H.: mensas accisis dapibus, V.—Fig., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy: nihil est quod non consumat vetustas: omnem materiam, O.: harundo Consumpta in ventos, wasted away, V.: omnibus fortunis sociorum consumptis, Cs.: aedīs incendio, L.: viscera fero morsu, O.—Of time, to spend, pass, consume: aetas in bellis consumpta: nox in exinaniundā nave consumitur: partem diei, Cs.: tempus, L.: dies per dubitationem, S.: precando Tempora cum blandis verbis, to waste, O.—To use, employ, spend, exhaust: materiam ficti, O.: Consumptis precibus transit in iram, O.: pecuniam in agrorum emptionibus, to lay out: in armis plurimum studii, N.: in re unā curam, H.: si quid consili Habet, ut consumat nunc, use it all, T.: multā oratione consumptā, S. —To use up, exhaust, impair: (actio) consumpta superiore motu: consumptis viribus, Cs.: consumpta membra senectā, O.: cum terras consumpserit, aëra tentet, scoured, O.—To destroy, kill: si me vis morbi consumpsisset: fame, Cs.: morbo, N.: hic tecum consumerer aevo, V.

    Latin-English dictionary > cōn-sūmō

  • 103 dēmō

        dēmō dēmpsī, dēmptus, ere    [de+emo], to take away, take off, subtract, remove, withdraw: haec (epistula) ad turrim adhaesit... dempta ad Ciceronem defertur, Cs.: semper alqd demendo: Caudae unum (pilum), H.: aurum sibi, T.: quibus ille de capite dempsisset, had reduced the principal (of their debt): de capite medimna DC: securīs de fascibus: partem de die, H.: fetūs ab arbore, O.: fetūs arbore, O.: illi pharetras, O.: quae dempsistis vitae tempora, O.: vires sibi, lay aside, O.: Deme supercilio nubem, H.: Vincla pedibus, O.—Fig., to remove, take away: metum omnem, T.: curas his dictis, V.: ex dignitate populi, L.: fidem, withhold, Ta.: ut demptum de vi magistratūs populi libertati adiceret, what was taken away, L.: mihi et tibi molestiam, T.: plus virium patribus, L.: silentia furto, i. e. disclose the theft, O.: quantum generi demas, detract, H.— To count out, except: crimina Phoci, O.: demptis corporis voluptatis, without: dempto auctore, apart from, L.: dempto fine, without end, O.: si demas velle iuvare deos, except the disposition of the gods to help, O.
    * * *
    demere, dempsi, demptus V TRANS
    take/cut away/off, remove, withdraw; subtract; take away from

    Latin-English dictionary > dēmō

  • 104 dē-portō

        dē-portō āvī, ātus, āre,    to carry down, carry off, take away: frumentum in castra, Cs.: ex Siciliā litteras in Verrem: ossa eius ad matrem, N.: partem exercitūs eo, Cs.: omnem exercitum ex Hispaniā, evacuate, L.—To transport, banish for life, exile: in insulam deportari, Ta.: Italiā, Ta.—Of magistrates quitting a province, to bring home, take along, carry away: signa ex urbibus: victorem exercitum: nihil domum.—Fig., to carry off, bring home, bring away, derive, acquire: triumphum tertium: crimen Romam ex provinciā: ex Asiā dedecus.

    Latin-English dictionary > dē-portō

  • 105 mōmentum

        mōmentum ī, n    [1 MV-], a movement, motion: astra figurā suā momenta sustentant: momenta parva sequi, O.: animus momenta sumit utroque, i. e. fluctuates, O.— An alteration, change, disturbance, movement, revolution: perleve fortunae: annonae, alteration in the price of corn, L. — A make-weight, over-weight, that which turns the scales: eo (bello) quantumcumque virium momentum addiderint, rem omnem inclinaturos, L.— An expenditure of strength, decisive effort, exertion: haud maiore momento fusi Galli sunt, quam, etc., L.— A short time, brief space, moment, instant: parvis momentis multa natura adfingit: momento temporis, in a moment, L.: horae momento, on the instant, H.: momento unius horae, L.: momentum ut horae pereat, that a short hour be lost, Ph.— A little way: parvo momento antecedere, Cs.—Fig., a cause, circumstance, weight, influence, importance, moment: saepe in bello parvis momentis magni casūs intercederent, by trifling circumstances, Cs.: momenta omnia observare, all the circumstances: unam quamque rem momento suo ponderare, according to its importance: magnum in utramque partem momentum habere, influence, Cs.: nullum momentum in dando regno facere, decisive influence, L.: magnum attulit nostris ad salutem momentum, contributed largely, Cs.: cave quicquam habeat momenti gratia, influence: perpendens momenta officiorum, motives: parva momenta in spem metumque inpellere animos, trifling occasions, L.: momenta potentia, motives, O.: praebe nostrae momenta saluti, promote, O.: levi momento aestimare, prize lightly, Cs.: nullius momenti apud exercitum futurum, N.: levioris momenti consultatio, unimportant, L.: res maximi ad omnia momenti, L.: iuvenis, maximum momentum rerum civitatis, a power in the state, L.
    * * *
    moment, importance, influence; motion, movement; impulse, effort

    Latin-English dictionary > mōmentum

  • 106 nōscō

        nōscō nōvī (2d pers. often nōstī, nōstis; subj. nōrim, for nōverim; plup. nōram, nōssem, for nōveram, nōvissem), nōtus, ere    [GNA-], to get knowledge of, become acquainted with, come to know, learn, discern: nosce te... nosce animum tuum: Id esse verum, quoivis facile est noscere, T.: deus, quem mente noscimus: omnes philosophiae partes tum facile noscuntur, cum, etc.: nec noscitur ulli, by any one, O.: noscere provinciam, nosci exercitui, by the army, Ta.: Iam nosces, ventosa ferat cui gloria fraudem, learn, V.—In perf. stem, to have become acquainted with, have learned, know, understand: Novi omnem rem, T.: plerisque notus erat, atque eos noverat, S.: qui non leges, non iura noritis: si ego hos bene novi, know them well: si tuos digitos novi: noris nos, you know me, I think, H.: nec iungere tauros Aut conponere opes norant, V.: Hortos mercarier noram, H.— To examine, consider: ad res suas noscendas, L.— To know, recognize: nosco crinīs incanaque menta Regis, V.: potesne ex his ut proprium quid noscere? H.— To acknowledge, allow, admit: illam partem excusationis: tuas causas.
    * * *
    noscere, novi, notus V TRANS
    get to know; learn, find out; become cognizant of/acquinted/familar with; examine, study, inspect; try (case); recognize, accept as valid/true; recall

    Latin-English dictionary > nōscō

  • 107 abduco

    ab-dūco, xi, ctum, 3, v. a. (ABDOVCIT =abduit, in the epitaph of Scipio, Inscr. Orell. 550; perf. abduxti, Plaut. Curc. 5, 2, 16; imper. abduce, id. Bacch. 4, 9, 108; id. Curc. 5, 3, 15; Ter. Ad. 3, 4, 36; id. Phorm. 2, 3, 63;

    but also abduc,

    id. Eun. 2, 3, 86), to lead one away, to take or bring with one, to carry off, take or bring away, remove, etc.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., of personal objects; constr. aliquem, ab, ex, de; in, ad: SVBIGIT. OMNE. LOVCANAM. OPSIDESQVE. ABDOVCIT (=subigit omnem Lucanam obsidesque abducit), epitaph of Scipio, 1. 1.: hominem P. Quinctii deprehendis in publico;

    conaris abducere,

    Cic. Quint. 19, 61:

    cohortes secum,

    Caes. B. C. 1, 15 med. al.:

    abduce me hinc ab hac, quantum potest,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 108:

    abductus a mari atque ab lis copiis, quas, etc.... frumento ac commeatu abstractus,

    Caes. B. C. 3, 78:

    tamquam eum, qui sit rhetori tradendus, abducendum protinus a grammaticis putem,

    Quint. 2, 1, 12:

    ut Hispanos omnes procul ab nomine Scipionis ex Hispania abduceret,

    Liv. 27, 20, 7: tu dux, tu comes es; tu nos abducis ab Histro. Ov. Tr. 4, 10, 119:

    ut collegam vi de foro abducerent,

    Liv. 2, 56, 15:

    sine certamine inde abductae legiones,

    id. 2, 22, 2:

    credo (illum) abductum in ganeum aliquo,

    Ter. Ad. 3, 3, 5:

    abduxi exercitum ad infestissimam Ciliciae partem,

    Cic. Fam. 2, 10, 3:

    ipsos in lautumias abduci imperabat,

    id. Verr. 2, 5, 56 fin.; so,

    liberos eorum in servitutem,

    Caes. B. G. 1, 11, 3:

    servum extra convivium,

    Sen. Contr. 4, 25. — Poet. with acc. only: tollite me, Teucri;

    quascumque abducite terras (= in terras),

    Verg. A. 3, 601. —
    b.
    Of animals:

    donec (avem) in diversum abducat a nidis,

    Plin. 10, 33, 51 fin.
    c.
    . Sometimes also of inanim. objects:

    clavem,

    to take away, Plaut. Cas. 5, 2, 8:

    pluteos ad alia opera,

    Caes. B. C. 2, 9:

    capita retro ab ictu,

    to draw back, Verg. A. 5, 428:

    togam a faucibus ac summo pectore,

    Quint. 11, 3, 145:

    aquam alicui (=deducere, defiectere),

    to divert, draw off, Dig. 39, 2, 26. — Poet.:

    somnos,

    to take away, deprive of, Ov. F. 5, 477.
    B.
    In partic.
    1.
    To take with one to dine:

    tum me convivam solum abducebat sibi,

    Ter. Eun. 3, 1, 17:

    advenientem ilico abduxi ad cenam,

    id. Heaut. 1, 2, 9 al.
    2.
    To take aside (in mal. part.):

    aliquam in cubiculum,

    Plaut. Most. 3, 2, 7; so Cic. Verr. 2, 5, 13, § 33; Suet. Aug. 69; Just. 21, 2 fin. al.
    3.
    To carry away forcibly, to raxish, rob:

    ad quem iste deduxerat Tertiam, Isidori mimi flliam, vi abductam ab Rhodio tibicine,

    Cic. Verr. 2, 3, 34; cf. id. ib. 2, 5, 31, § 81; Verg. A. 7, 362: aliquam alicui (marito, etc.), Suet. Oth. 3; Dig. 47, 10, 1 al.:

    aliquam gremils,

    Verg. A. 10, 79. —So also of stolen cattle, to drive away:

    cujus (Geryonis) armenta liercules abduxerit,

    Plin. 4, 22, 36 fin.; so,

    abducta armenta,

    Ov. H. 16, 359.
    4.
    In jurid. lang.: auferre et abducere, to take and drive away (auferre of inanlmate things, abducere of living beings, as slaves, cattle), Cic. Quint. 27, 84; Dig. 21, 2, 57, § 1.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to lead away, separate, distinguish:

    animum ad se ipsum advocamus, secum esse cogimus, maximeque a corpore abducimus,

    Cic. Tusc. 1, 31; so,

    aciem mentis a consuetudine oculorum,

    id. N. D. 2, 17:

    divinationem caute a conjecturis,

    id. Div. 2, 5, 13.
    B.
    In partic.
    1.
    To seduce, alienate from fidelity or allegiance:

    legiones a Bruto,

    Cic. Phil. 10, 3, 6:

    exercitum ab illo,

    id. ib. 10, 4, 9:

    equitatum a consule,

    id. ib. 11, 12, 27 al.
    2.
    From a study, pursuit, duty, etc., to withdraw, draw off, hinder (syn.:

    avoco, averto): vos a vostris abduxi negotlis,

    Plaut. Rud. 1, 2, 1; cf.:

    a quo studio te abduci negotiis intellego,

    Cic. Fam. 4, 4, 5; and:

    abducuntur homines nonnumquam etiam ab institutis suis magnitudine pecuniae,

    id. Verr. 2, 4, 6, § 12 (followed by ab humanitate deducere); so,

    aliquem a meretricio quaestu,

    id. Phil. 2, 18:

    aliquem a populorum rebus,

    id. Rep. 5, 2:

    ab isto officio incommodo,

    id. Lael. 2, 8 al.
    3.
    To bring down, reduce, degrade (Ciceron.):

    ne ars tanta...a religionis auctoritate abduceretur ad mercedem atque quaestum,

    Cic. Div. 1, 41, 92; so,

    aliquem ad hanc hominum libidinem ac licentiam,

    id. Verr. 2, 3, 90, § 210.

    Lewis & Short latin dictionary > abduco

  • 108 adhibeo

    ăd-hĭbĕo, ŭi, ĭtum, 2, v. a. [habeo], to hold toward or to, to turn, bring, add to; with ad, in, dat. or absol.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    cur non adhibuisti, dum istaec loquereris, tympanum,

    Plaut. Poen. 5, 5, 38:

    huc adhibete aurīs (ad ea) quae ego loquar,

    id. Ps. 1, 2, 20:

    ad mea formosos vultus adhibete carmina,

    Ov. Am. 2, 1, 37; cf. ib. 13, 15:

    manus medicas ad vulnera,

    Verg. G. 3, 455:

    odores ad deos,

    Cic. N. D. 1, 40:

    quos negat ad panem adhibere quidquam, praeter nasturtium,

    to eat with it, Cic. Tusc. 5, 34:

    alicui calcaria,

    id. Brut. 56 (cf. addere calcar, v. addo):

    manus genibus adhibet, i. e. admovet, genua amplexatur,

    Ov. M. 9, 216:

    vincula captis,

    to put them on them, id. F. 3, 293.—
    B.
    Trop.:

    metum ut mihi adhibeam,

    Plaut. Men. 5, 6, 20; cf. Quint. 1, 3, 15:

    nunc animum nobis adhibe veram ad rationem,

    Lucr. 2, 1023; Cic. Har. Resp. 10, 20:

    vacuas aurīs adhibe ad veram rationem,

    Lucr. 1, 51; cf. Ov. M. 15, 238; Verg. A. 11, 315:

    ut oratio, quae lumen adhibere rebus debet, ea obscuritatem afferat,

    Cic. de Or. 3, 13, 50:

    est ea (oratio) quidem utilior, sed raro proficit neque est ad vulgus adhibenda,

    id. Tusc. 4, 28, 60:

    adhibere cultus, honores, preces, diis immortalibus,

    id. N. D. 1, 2; cf. Tac. A. 14, 53:

    alicui voluptates,

    Cic. Mur. 35:

    consolationem,

    id. Brut. 96:

    omnes ii motus, quos orator adhibere volet judici,

    which the orator may wish to communicate to the judge, id. de Or. 2, 45 al. —Hence = addere, adjungere, to add to:

    uti quattuor initiis rerum illis quintam hanc naturam non adhiberet,

    Cic. Ac. 1, 11, 39:

    ad domesticorum majorumque morem etiam hanc a Socrate adventitiam doctrinam adhibuerunt,

    id. Rep. 3, 3.
    II.
    Esp.
    A.
    Of persons, to bring one to a place, to summon, to employ (cf. the Engl. to have one up):

    hoc temere numquam amittam ego a me, quin mihi testes adhibeam,

    Ter. Ph. 4, 5, 2; so Cic. Fin. 2, 21; Tac. A. 15, 14:

    medicum,

    Cic. Fat. 12:

    leges, ad quas (sc. defendendas) adhibemur,

    we are summoned, id. Clu. 52:

    nec, quoniam apud Graecos judices res agetur, poteris adhibere Demosthenem,

    id. Tusc. 1, 5, 10:

    adhibebitur heros,

    shall be brought upon the stage, Hor. A. P. 227:

    castris adhibere socios et foedera jungere,

    Verg. A. 8, 56:

    aliquem in partem periculi,

    Ov. M. 11, 447:

    in auxilium,

    Just. 3, 6.—
    B.
    Adhibere ad or in consilium, to send for one in order to receive counsel from him, to consult one:

    neque hos ad concilium adhibendos censeo,

    Caes. B. G. 7, 77, 3:

    in consilium,

    Plin. Ep. 6, 11, 1; so also absol.:

    a tuis reliquis non adhibemur,

    we are not consulted, Cic. Fam. 4, 7; so ib. 10, 25; 11, [p. 35] 7; id. Off. 3, 20; id. Phil. 5, 9; Caes. B. G. 1, 20; Suet. Claud. 35; cf. Cortius ad Sall. J. 113, and ad Cic. Fam. 4, 7, 15.—But sometimes adhibere in consilium = admittere in cons., to admit to a consultation. —So trop.:

    est tuum, sic agitare animo, ut non adhibeas in consilium cogitationum tuarum desperationem aut timorem,

    Cic. Fam. 6, 1.—
    C.
    Adhibere aliquem cenae, epulis, etc., to invite to a dinner, to a banquet, etc., to entertain:

    adhibete Penatīs et patrios epulis, etc.,

    Verg. A. 5, 62; so Hor. C. 4, 5, 32; Suet. Caes. 73; Aug. 74: in convivium, Nep. praef. 7.—And absol., to receive, to treat:

    quos ego universos adhiberi liberaliter dico oportere,

    Cic. Q. Fr. 1, 5:

    Quintum filium severius adhibebo,

    id. Att. 10, 12.—
    D.
    Adhibere se ad aliquid, to betake or apply one's self to a thing, i. e. to devote attention to it:

    adhibere se remotum a curis veram ad rationem,

    Lucr. 1, 44 (cf. above I. A.); and absol.: adhibere se, to appear or to behave one's self in any manner:

    permagni est hominis, sic se adhibere in tanta potestate, ut nulla alia potestas ab iis, quibus ipse praeest, desideretur,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 7.—
    E.
    Adhibere aliquid ad aliquid, alicui rei, or with in and abl., to put a thing to a determinate use, to apply, to use or employ for or in any thing definite (therefore, with intention and deliberation; on the contr., usurpare denotes merely momentary use; cf. Cic. Lael. 2, 8; and uti, use that arises from some necessity, Herz. ad Caes. B. G. 1, 20):

    adhibere omnem diligentiam ad convalescendum,

    Cic. Fam. 16, 9; cf. ib. 6; Nep. Att. 21:

    cautionem privatis rebus suis,

    Cic. Att. 1, 19:

    medicinam aegroto,

    id. ib. 16, 15:

    humatis titulum, i. e. inscriptionem addere,

    Liv. 26, 25:

    belli necessitatibus patientiam,

    id. 5, 6:

    fraudem testamento,

    Suet. Dom. 2:

    curam viis,

    id. Vesp. 5:

    fidem et diligentiam in amicorum periculis,

    Cic. Clu. 42, 118:

    misericordiam in fortunis alicujus et sapientiam in salute reip.,

    id. Rab. Perd. 2:

    flores in causis,

    id. Or. 19:

    curam in valetudine tuenda,

    Cels. 3, 18; and with de:

    curam de aliqua re,

    Cic. Fam. 2, 7, 3: modum, to set a limit to, to set bounds to:

    vitio,

    Cic. Tusc. 4, 17:

    sumptibus,

    Suet. Ner. 16: cf. id. Aug. 100; id. Tib. 34:

    voluptati,

    Quint. 9, 3, 74:

    memoriam contumeliae,

    to retain it in memory, Nep. Epam. 7.—
    F.
    Adhibere aliquid, in gen., to use, employ, exercise:

    neque quisquam parsimoniam adhibet,

    Plaut. Most. 1, 3, 79:

    fidem,

    id. Rud. 4, 3, 104:

    celeritatem,

    Cic. Fam. 10, 21, 2:

    calumniam, fraudem, dolum, id. Auct. Or. pro Dom. 14, 36: modum quemdam,

    Cic. Tusc. 4, 17, 38; Suet. Calig. 2:

    nulla arte adhibita,

    Caes. B. C. 3, 26:

    sollertiam, Tibull. 3, 4, 75: querelas,

    Plin. Ep. 1, 12:

    adhibere moram = differre,

    Pompon. Dig. 18, 6, 16.—
    G.
    In later Lat.: alicui aliquem, to bring up, quote one to another as authority for an assertion:

    is nos aquam multam ex diluta nive bibentis coërcebat, severiusque increpabat adhibebatque nobis auctoritates nobilium medicorum,

    Gell. 19, 5, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > adhibeo

  • 109 concido

    1.
    con-cĭdo, cĭdi, 3, v. n. [cado], to fall together, to fall down, to tumble to the ground (class. in prose and poetry).
    I.
    In gen., of buildings:

    conclave illud concidit,

    Cic. de Or. 2, 86, 353:

    navis veluti terrestre machinamentum,

    Tac. A. 14, 6:

    turris terrae motu,

    Suet. Tib. 74; cf.:

    urbs acerbissimo concidat incendio conflagrata,

    Auct. Her. 4, 8, 12.—Of other objects:

    omne caelum,

    Cic. Rep. 6, 25, 27:

    ipse et equus ejus ante signum Jovis concidit,

    id. Div. 1, 35, 77:

    (alces) infirmas arbores pondere adfligunt atque unā ipsae concidunt,

    Caes. B. G. 6, 27:

    pinus bipenni Thessalā,

    Phaedr. 4, 7, 7:

    ad terram pondere vasto,

    Verg. A. 5, 448:

    sub onere,

    Liv. 24, 8, 17:

    pronus in fimo,

    Verg. A. 5, 333 al. —
    II.
    Pregn.
    A.
    To fall down faint or lifeless, to fall in battle or combat (cf. cado, I. B. 2.): concidit, et sonitum simul insuper arma dederunt, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 396 Vahl.):

    paene in cursu concidi,

    Plaut. Ep. 2, 2, 16:

    vi morbi coactus concidere,

    Lucr. 3, 488; cf.:

    accesserat ad religionem, quod consul concidit, et parte membrorum captus, etc.,

    Liv. 41, 16, 3; 10, 29, 7; cf. Lucr. 6, 759:

    Entellus concidit, ut quondam cava concidit... pinus,

    Verg. A. 5, 448; Ov. M. 7, 538:

    sanus bibit, statim concidit,

    Quint. 4, 2, 54; cf.:

    concidere epoto poculo,

    id. 5, 13, 15; and:

    ad primum gustum,

    Suet. Ner. 33:

    deficientibus viribus,

    id. Tib. 73:

    par quoddam (gladiatorum) mutuis ictibus,

    id. Claud. 34; cf. Ov. M. 5, 77:

    Dido usa manu,

    id. H. 7, 196:

    sparo percussus,

    Nep. Epam. 9, 1:

    in proelio,

    Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    vitio adversariorum,

    Nep. Ages. 5, 2.—Of game:

    multaeque per herbas Conciderant illo percutiente ferae,

    Ov. H. 4, 94.—Of victims, to be slaughtered or slain, to fall:

    vitulus... propter mactatus concidit aras,

    Lucr. 2, 353; Tib. 1, 2, 62; Ov. M. 8, 764; 10, 272;

    hence also of Iphigenia,

    Lucr. 1, 99.—
    B.
    Trop. (cf. cado, II.), to lose strength, value, etc., to fall to the earth, to be overthrown, to fail, be defeated, to decay, perish, fall, to go to ruin, waste away, cease; of the wind, to fall, subside, go down:

    concidunt venti,

    Hor. C. 1, 12, 30; Lucr. 4, 509. —Of a flame:

    jam illa flamma, quae magnā congerie convaluerat, diductis quibus alebatur, concidet,

    Quint. 5, 13, 13; cf. in a figure: nonne, ut ignis in aquam conjectus continuo restinguitur et refrigeratur, sic refervens falsum crimen in purissimam et castissimam vitam collatum statim concidit et restinguitur? Cic. Rosc. Com. 6, 17:

    macie,

    to shrink together, shrivel up, Ov. H. 21, 215:

    illas assumere robora gentes, Concidere has,

    id. M. 15, 422; cf.:

    concidit auguris Argivi domus,

    Hor. C. 3, 16, 11:

    quā concidit Ilia tellus,

    Verg. A. 11, 245:

    eodem anno, quo Carthago concidit,

    Vell. 1, 13:

    judicum vocibus fractus reus et unā patroni omnes conciderunt,

    Cic. Att. 1, 16, 5; cf. id. ib. §

    10: ecquis umquam tam ex amplo statu concidit?

    id. ib. 3, 10, 2:

    malas causas semper obtinuit, in optimā concidit,

    id. ib. 7, 25 med.:

    concidit (Phocion) maxime uno crimine, quod, etc.,

    Nep. Phoc. 2, 4; Tac. A. 16, 21; cf.:

    Tiberii saevitiā,

    id. ib. 16, 29:

    hostes concidunt animis,

    are disheartened, Hirt. B. G. 8, 19; cf. Cic. Div. 2, 58, 119:

    scimus Romae solutione impeditā fidem concidisse,

    failed, was prostrated, id. Imp. Pomp. 7, 19; cf. id. ib. 7, 19 fin.:

    opes Persarum,

    Tac. A. 12, 13:

    senatūs auctoritas,

    Cic. Att. 1, 16, 7; cf.:

    imperii majestas,

    Nep. Pelop. 2, 4; Cic. Or. 43, 148:

    artificia,

    id. Ac. 2, 47, 146:

    praeclara nomina artificum,

    id. Verr. 2, 4, 6, § 12:

    omnis ferocia,

    Liv. 28, 26, 14:

    bellum,

    Tac. H. 2, 57 al.
    2.
    con-cīdo, cīdi, cīsum, 3, v. a. [caedo], to cut up, cut through, cut away, cut to pieces, to bring to ruin, destroy, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    nervos,

    Cic. Fl. 30, 73:

    corpus in partes,

    Petr. 141, 2:

    vitulum Ajax,

    id. 59 fin.:

    ligna,

    Ov. F. 2, 647:

    agrum umidiorem fossis,

    Plin. 18, 6, 8, § 47:

    concidere et cremare naves,

    to break up, Liv. 38, 39, 2:

    essedum argenteum,

    Suet. Claud. 16:

    haec minute,

    Col. 12, 22.—
    B.
    In partic.
    1.
    To cut to pieces, for to beat severely, cudgel soundly:

    aliquem virgis,

    Cic. Verr. 2, 1, 47, § 122:

    loris,

    Juv. 6, 413:

    pugnis,

    id. 3, 300.—
    2.
    To cut to pieces in war, to cut down, destroy, kill:

    hi novissimos adorti magnam multitudinem eorum fugientium conciderunt,

    Caes. B. G. 2, 11:

    eos inopinantes adgressus magnam partem eorum concidit,

    id. ib. 1, 12; so Cic. Prov. Cons. 4, 9; id. Att. 5, 16, 4; Nep. Dion, 10, 1; id. Dat. 6, 6; id. Hann. 3, 4.—
    3.
    In mal. part. (cf. caedo, I. B. 3.), to lie with, Pompon. ap. Non. p. 166, 2;

    hence caede, concide, in a double sense as an address to gladiators,

    Cic. Verr. 2, 3, 66, § 155 Zumpt; cf. Lampr. Elag. 10. —
    II.
    Trop.
    A.
    Of discourse, to divide minutely, dismember, render feeble:

    nec minutos numeros sequens concidat delumbetque sententias,

    Cic. Or. 69, 231; cf.:

    (sunt qui) infringendis concidendisque numeris in quoddam genus abjectum incidant,

    id. ib. 69, 230; so also Quint. praef. § 24; cf. id. 3, 11, 21; 5, 10, 91; 11, 3, 53 al.—
    B.
    To strike down, to prostrate, ruin, destroy, annul, by word or deed:

    omnem auctoritatem universi ordinis,

    Cic. de Or. 3, 1, 4:

    Antonium decretis vestris,

    id. Phil. 5, 11, 28:

    Vatinium arbitratu nostro,

    to annihilate, id. Q. Fr. 2, 4, 1; cf.:

    Sevius adlisus est, ceteri conciduntur,

    are condemned, id. ib. 2, 4, 6:

    Timocraten totis voluminibus,

    to confute, id. N. D. 1, 33, 93:

    testamentum,

    to revoke, Dig. 28, 4, 1.—
    * 2.
    In Plaut., to deceive, cheat, defraud:

    em istic homo te articulatim concidit,

    Plaut. Ep. 3, 4, 52 Ritschl.—Hence, concīsus, a, um, P. a. (in acc. with II. A.), divided, broken up, short, concise:

    sententiae,

    Cic. Brut. 17, 66:

    concisae et angustae disputationes,

    id. de Or. 2, 14, 61:

    brevitas,

    id. ib. 3, 53, 202:

    brevia illa atque concisa,

    Quint. 10, 7, 10; cf.

    thus with brevis,

    id. 6, 4, 2; and (opp. perpetuus) id. 2, 20, 7; 2, 21, 13; Cic. de Or. 2, 80, 327.— Transf. of the orator Thrasymachus, Cic. Or. 13, 40.— Comp.:

    insonuerit vox tubae longior atque concisior,

    Vulg. Jos. 6, 5.— Adv.: concīsē, briefly, concisely:

    (philosophia) non tam est minute atque concise in actionibus utendum, etc.,

    Quint. 12, 2, 11:

    ululare,

    Vulg. Num. 10, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > concido

  • 110 consequor

    con-sĕquor, sĕcūtus (or sĕquūtus; v. sequor), 3, v. dep. a.
    I.
    To follow, follow up, press upon, go after, attend, accompany, pursue any person or thing (class. in prose and poetry); constr. with acc. or absol.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen. (rare).
    (α).
    With acc.:

    consecutus est me usque ad fores,

    Plaut. Cist. 1, 1, 93:

    me continuo,

    id. Am. 3, 1, 20:

    te tam strenue,

    id. Rud. 2, 6, 9:

    prope nos,

    id. ib. 4, 3, 11; cf.:

    litteras suas prope,

    Liv. 41, 10, 12:

    vocem gradu,

    Plaut. Rud. 1, 4, 21.—
    (β).
    Absol.: ita vos decet;

    Consequimini,

    Plaut. Mil. 3, 3, 22:

    hic se conjecit intro: ego consequor,

    Ter. Heaut. 2, 3, 36:

    ego rectā consequor,

    id. Hec. 3, 3, 12; Nep. Them. 7, 2:

    comitibus non consecutis,

    without attendants, Cic. Tusc. 5, 34, 97.—
    2.
    In partic.
    a.
    To follow after or pursue in a hostile manner:

    reliquas copias Helvetiorum,

    Caes. B. G. 1, 13:

    reliquos,

    id. ib. 1, 53:

    consequuntur equites nostri, ut erat praeceptum, Auct. B. G. 8, 27: consecutis strenue hostibus,

    Curt. 5, 4, 34:

    fugientem (Servium),

    Liv. 1, 48, 4.— Absol.:

    ita mihi videntur omnia, mare, terra, caelum consequi, ut, etc.,

    Plaut. Am. 5, 1, 3 Fleck. Codd. (Ussing, concoqui).—
    b.
    To follow, come after, in time: hunc Cethegum consecutus est aetate Cato, Cic. Brut. 15, 61:

    Sallustium (Livius, etc.),

    Vell. 2, 36, 3:

    has tam prosperas res consecuta est subita mutatio,

    Nep. Dion, 6, 1; cf. id. Cim. 3, 2:

    si haec in eum annum qui consequitur redundarint,

    Cic. Mur. 39, 85; cf.:

    omnes anni consequentes,

    id. Sen. 6, 19:

    tempus,

    id. Fin. 1, 20, 67:

    reliquis consecutis diebus,

    id. Phil. 1, 13, 32:

    ejusmodi tempora post tuam profectionem consecuta esse,

    id. Fam. 1, 5, a, 1; Auct. Her. 2, 5, 8: haec cum Crassus dixisset, silentium est consecutum. Cic. de Or. 1, 35, 160; cf. id. ib. 3, 2, 6; id. Tusc. 4, 8, 19:

    hominem consequitur aliquando, numquam comitatur divinitas,

    i. e. after death, Curt. 8, 5, 16.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen. (rare):

    minas jam decem habet a me filia... Hasce ornamentis consequentur alterae,

    Ter. Heaut. 4, 7, 9:

    his diebus, quae praeterita erunt superiore mense, opera consequi oportet,

    to make up, Col. 11, 2, 90.—Far more freq.,
    2.
    In partic.
    a.
    To follow a model, copy, an authority, example, opinion, etc.; to imitate, adopt, obey, etc.:

    Chrysippum Diogenes consequens partum Jovis dejungit a fabulā,

    Cic. N. D. 1, 15, 41:

    eum morem,

    id. Leg. 2, 7, 18:

    alicujus sententiam,

    Plaut. As. 2, 1, 13:

    necesse'st consilia consequi consimilia,

    Ter. Heaut. 1, 2, 35; so,

    sententias (principum),

    Cic. Cat. 3, 6, 13:

    suum quoddam institutum,

    id. Off. 1, 32, 116:

    exilitatem,

    id. Brut. 82, 284:

    mediam consilii viam,

    Liv. 24, 45, 7.—
    b.
    To follow a preceding cause as an effect, to ensue, result, to be the consequence, to arise or proceed from:

    rebus ab ipsis Consequitur sensus,

    Lucr. 1, 461; 3, 929; 4, 867; cf. id. 3, 477: ex quo fit ut pudorem rubor, terrorem pallor et tremor consequatur, Cic. Tusc. 4, 8, 19:

    quam eorum opinionem magni errores consecuti sunt,

    id. ib. 1, 16, 36:

    quod dictum magna invidia consecuta est,

    Nep. Dion, 6, 4:

    ex quo illud naturā consequi, ut communem utilitatem nostrae anteponamus,

    Cic. Fin. 3, 19, 64; Quint. 6, 3, 44; 2, 3, 2:

    quia libertatem pax consequebatur,

    Cic. Phil. 1, 13, 32.—
    (β).
    Of a logical sequence, to follow:

    si quod primum in conexo est, necessarium est, fit etiam quod consequitur necessarium,

    Cic. Fat. 7, 14; 5, 9; cf. under P. a.—
    II.
    Meton. (causa pro effectu), by following after any person or thing, to reach, overtake, come up with, attain to, arrive at.
    A.
    Lit.
    (α).
    With acc.:

    si statim navigas, nos Leucade consequere,

    Cic. Fam. 16, 1, 2:

    aliquem in itinere,

    id. Inv. 2, 4, 15; Pompeius ap. Cic. Att. 8, 12, A, §

    3: fugientem,

    Liv. 1, 48, 4; Curt. 4, 9, 25; Dig. 42, 8, 10, § 16; cf. Verg. A. 11, 722:

    cohortes,

    Suet. Caes. 31:

    virum,

    Ov. M. 10, 672:

    rates,

    id. ib. 8, 143 et saep.—
    (β).
    Absol.:

    si adcelerare volent, ad vesperam consequentur,

    Cic. Cat. 2, 4, 6:

    prius quam alter, qui nec procul aberat, consequi posset,

    Liv. 1, 25, 10: Fabius equites praemittit, ut... agmen morarentur dum consequeretur ipse, Auct. B. G. 8, 28 init.:

    interim reliqui legati sunt consecuti,

    came up, Nep. Them. 7, 2.—
    B.
    Trop., to reach, overtake, obtain (cf. assequor).
    1.
    Ingen.
    a.
    With things as objects (so most freq.), to obtain, acquire, get, attain, reach:

    ut opes quam maximas consequantur,

    Cic. Off. 1, 19, 64; cf.

    quaestum,

    id. Imp. Pomp. 12, 34:

    amplissimos honores,

    id. Planc. 5, 13:

    magistratum,

    id. ib. 25, 60:

    eam rem (i. e. regna),

    Caes. B. G. 2, 1:

    dum sua quisque spolia consequi studet,

    Curt. 4, 9, 19.—With ab:

    nec dubitat quin ego a te nutu hoc consequi possem,

    Cic. Fam. 13, 1, 5: ab aliquo suum consequi, Gai Inst. 2, 55; Dig. 15, 1, 9, § 1; Cic. Planc. 23, 55.—With ex:

    fructum amplissimum ex vestro judicio,

    Cic. Imp. Pomp. 1, 2:

    gloriosam victoriam ex rei publicae causā,

    id. Cael. 7, 18:

    aliquid commodi ex laboriosā exercitatione corporis,

    id. Fin. 1, 10, 35; Quint. 7, 2, 42.—With per:

    omnia per senatum (corresp. with adsequi per populum),

    Cic. Fam. 1, 7, 10; Quint. 3, 8, 34. —With abl.:

    ut omnem gloriam... omni curā atque industriā consequare,

    Cic. Fam. 1, 7, 9; 1, 5, b, 2 fin.:

    suis erga aliquem meritis inpunitatem,

    id. Planc. 1, 3:

    tantam gloriam duabus victoriis,

    Nep. Them. 6, 3; id. Dat. 5, 2; id. Att. 19, 2; 21, 1; Quint. 10, 1, 8; 10, 1, 102; Ov. Tr. 5, 7, 68.—With in and abl.:

    si quid in dicendo consequi possum,

    Cic. Imp. Pomp. 1, 2:

    in hac pernicie rei publicae... gratiam,

    id. Off. 2, 22, 79:

    Achillis gloriam in rebus bellicis,

    Quint. 12, 11, 27; cf. Nep. Ages. 2, 5.—With ut or ne:

    hoc consequi, ut ne, etc.,

    Cic. Fam. 1, 2, 4:

    nec legum repertores sine summā vi orandi consecutos, ut. etc.,

    Quint. 2, 16, 9; 5, 10, 125; 8, 3, 70; Vell. 2, 124, 4; Cels. 7, 26, 3; vix per matrem consecutus, ut, etc., Suet Tib. 12:

    per quae si consequi potuimus, ut, etc.,

    Cels. 3, 19:

    sicut hic Cicero consequitur, ne, etc.,

    Quint. 9, 2, 62.— Absol.: quibus ex rebus largiter erat consecutus, made great profit, Auct. B. Afr. 62; cf.:

    non quod minore numero militum consequi difficile factu putaret, sed ut, etc., Auct. B. Alex. 30, 3: non est turpe non consequi, dummodo sequaris,

    Sen. Ben. 5, 5, 4.—With inf. as object:

    vere enim illud dicitur, perverse dicere homines perverse dicendo facillime consequi,

    Cic. de Or. 1, 33, 150.—
    b.
    Sometimes with a personal object, and with a thing as subject (cf. capio, II.), to reach, come to, overtake:

    matrem ipsam ex aegritudine hac miseram mors consecuta'st,

    Ter. Phorm. 5, 1, 23:

    tanta prosperitas Caesarem est consecuta. ut, etc.,

    Nep. Att. 19, 3; Quint. 7, 4, 19:

    si aliqua nos incommoda ex iis materiis consequentur,

    id. 2, 10, 14; cf. I. B. 2, b. supra.—
    2.
    In partic.
    a.
    To become like or equal to a person or thing in any property or quality, to attain, come up to, to equal (cf. adsequor):

    aliquem majorem,

    Cic. Brut. 64, 228:

    nullam partem tuorum meritorum,

    id. Fam. 1, 8, 6; cf.:

    ad consequendos, quos priores ducimus, accendimur,

    Vell. 1, 17, 7:

    verborum prope numerum sententiarum numero,

    Cic. de Or. 2, 13, 56; Col. 11, 2, 90.—
    b.
    To reach with the sight, to distinguish (rare): animalia [p. 430] minuta, quae non possunt oculi consequi, Varr. R. R. 1, 12, 2.—
    c.
    To attain to something intellectually or by speech, to understand, perceive, learn, know:

    similitudinem veri,

    Cic. Univ. 3 init.:

    plura,

    Nep. Alcib. 2, 1: quantum conjecturā, Caes. ap. Cic. Q. Fr. 2, 10 (12), 4:

    omnis illorum conatus investigare et consequi,

    Cic. Verr. 1, 16, 48; id. Fam. 1, 8, 6: omnia alicujus facta aut memoriā consequi aut oratione complecti. id. Verr. 2, 4, 26, § 57:

    tantam causam diligentiā consequi et memoriā complecti,

    id. Div. in Caecil. 12, 39.—
    d.
    Of speech or lang., to attain, be equal to, impress fully, do justice to, etc.:

    vestram magnitudinem multitudinemque beneficiorum,

    Cic. Red. Quir. 2, 5:

    laudes ejus verbis,

    id. Phil. 5, 13, 35, cf. id. Fragm. ap. Non. p. 270, 21: omnia verbis, Ov M. 15 419; cf. Cic. Dom. 50, 129.—Hence, consĕquens, entis, P. a. (acc. to I. B.).
    A.
    According to reason, correspondent, suitable, fit:

    in conjunctis verbis quod non est consequens vituperandum est,

    Cic. Part. Or. 6, 18; cf. Quint. 4, 3, 5; 5, 10, 75.—Hence,
    2.
    Consequens est = consentaneum est, it is in accordance with reason, fit, suitable, etc.; with ut or acc. and inf.:

    consequens esse videtur, ut scribas, etc.,

    Cic. Leg. 1, 5, 15:

    consequens est, eos invitos non potuisse retineri,

    Quint. 5, 10, 77; so,

    dicere,

    Gell. 1, 4, 7; Dig. 43, 23, 15 fin.
    B.
    That follows logically, consequent; with dat.:

    assentior, eorum quae posuisti alterum alteri consequens esse,

    Cic. Tusc. 5, 8, 21; cf. id. ib. 5, 7, 18.— Comp.:

    quid consequentius, quam ut, etc.,

    Aug. Trin. 15, 19 fin.Sup. apparently not in use.—Hence, subst.: consĕ-quens, entis, n., a consequence:

    teneamus illud necesse est, cum consequens aliquod falsum sit, illud, cujus id consequens sit, non posse esse verum,

    Cic. Fin. 4, 24, 68:

    consequentibus vestris sublatis, prima tolluntur,

    id. ib. 4, 19, 55; id. de Or. 2, 53, 215; id. Top. 12, 53; Quint. 5, 10, 2; 6, 3, 66.— Hence, consĕquenter, adv. (post-class.).
    1.
    In an accordant, suitable manner, suitably, conformably; with dat.:

    prioribus dicere,

    Dig. 35, 2, 11; so ib. 10, 2, 18; App. M. 11, p. 257.— Absol., Hier. Ep. 22, n. 13.—
    2.
    In consequence, consequently, App. M. 10 init.Comp. and sup. not in use.
    Pass.: quae vix ab hominibus consequi possunt anuesthai, Orbilius ap. Prisc. p. 791 P.

    Lewis & Short latin dictionary > consequor

  • 111 consumo

    con-sūmo, sumpsi, sumptum, 3 ( perf. sync. consumpsti, Prop. 1, 3, 37; inf. consumpse, Lucr. 1, 234), v. a., to take wholly or completely, i. e.,
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (post-Aug. and rare):

    vasti surgunt immensis torquibus orbes, tergaque consumunt pelagus,

    take up, completely cover, Manil. 5, 584:

    tela omnia solus pectore consumo,

    Sil. 5, 640; cf.:

    clipeo tela,

    id. 10, 129:

    jugulo ensem,

    Stat. Th. 10, 813:

    ferrum pectore,

    id. ib. 12, 745; cf. id. Achill. 2, 205; Dig. 26, 7, 54.—
    B.
    In partic., of food, to eat, consume, devour (class.):

    agri multa efferunt quae vel statim consumantur vel mandentur condita vetustati,

    Cic. N. D. 2, 60, 151:

    frumenta,

    Caes. B. G. 6, 43; cf. id. ib. 7, 17;

    7, 77: fruges,

    Hor. Ep. 1, 2, 27:

    vitiatum (aprum),

    id. S. 2, 2, 92:

    angues,

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    draconem,

    Suet. Tib. 72:

    mensas accisis dapibus,

    Verg. A. 7, 125 al. —
    II.
    Transf.
    1.
    In gen., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy, bring to naught, kill.
    a.
    Of inanimate things:

    faciat quod lubet: Sumat, consumat, perdat,

    Ter. Heaut. 3, 1, 56; cf. Sall. C. 12, 2:

    patrimonium per luxuriam,

    Cic. Rosc. Am. 2, 6:

    bona paterna,

    Quint. 3, 11, 13; 3, 11, 16:

    omnem materiam,

    Ov. M. 8, 876: omne id aurum in ludos, Liv. 39, 5, 9; Val. Max. 3, 1, 1 fin.; cf. 2. b infra:

    omnes fortunas sociorum,

    Caes. B. G. 1, 11; cf.:

    omnes opes et spes privatas meas,

    Sall. H. Fragm. 2, 96, 2 Dietsch:

    omnia flammā,

    Caes. B. C. 2, 14; cf.:

    aedes incendio,

    Liv. 25, 7, 6:

    domum incendio,

    Suet. Calig. 59:

    consumpturis viscera mea flammis,

    Quint. 6, prooem. §

    3: viscera fero morsu,

    Ov. M. 4, 113:

    anulum usu,

    id. P. 4, 10, 5; cf.:

    ferrum rubigine,

    to eat, consume, Curt. 7, 8, 15.—Of time, to spend, pass:

    horas multas saepe suavissimo sermone,

    Cic. Fam. 11, 27, 5:

    dicendo tempus,

    id. Verr. 2, 2, 39, § 96:

    diem altercatione,

    id. Fam. 1, 2, 1; id. Univ. 1 fin.; id. Fam. 7, 1, 1:

    annua tempora,

    Lucr. 5, 618:

    consumitur vigiliis reliqua pars noctis,

    Caes. B. G. 5, 31; id. B. C. 2, 23:

    magnam partem diei,

    id. B. G. 5, 9 fin.:

    omne tempus,

    Liv. 29, 33, 9; 24, 14, 10:

    dies decem in his rebus,

    Caes. B. G. 5, 11:

    in eo studio aetatem,

    Cic. Off. 1, 1, 2:

    tota nox in exinaniendā nave consumitur,

    id. Verr. 2, 5, 25, § 64; Caes. B. C. 2, 23, 1:

    multos dies per dubitationem,

    Sall. J. 62, 9; cf. Tac. H. 4, 43 fin.:

    omne tempus circa Medeam,

    id. Or. 3:

    continuum biduum epulando potandoque,

    Suet. Tib. 42: precando Tempora cum blandis verbis, to waste or lose time and words in supplications, Ov. M. 2, 575:

    multis diebus et laboribus consumptis,

    Sall. J. 93, 1:

    ubi longa meae consumpsti tempora noctis?

    Prop. 1, 3, 37.—Of strength, feeling, voice, etc.:

    in quo tanta commoveri actio non posset, si esset consumpta superiore motu et exhausta,

    Cic. de Or. 3, 26, 103:

    adfectus,

    Quint. 2, 13, 13; 4, 2, 120:

    spiritus,

    id. 11, 3, 53:

    vocem instans metus,

    Tac. H. 1, 42:

    ignominiam,

    id. ib. 3, 24:

    gratiam rei nimiā captatione,

    Quint. 8, 6, 51:

    vires ipsā subtilitate,

    id. 12, 2, 13:

    bona ingenii,

    id. 12, 5, 2; 3, 11, 23; cf. Sall. J. 25, 11.— Poet.: cum mare, cum terras consumpserit, aëra tentet, i. e.- seek a refuge therein in vain, Ov. H. 6, 161.—
    b.
    Of living beings.
    (α).
    To destroy, kill:

    si me vis aliqua morbi aut natura ipsa consumpsisset,

    Cic. Planc. 37, 90; cf.:

    quos fortuna belli consumpserat,

    Sall. H. 1, 41, 5 Dietsch:

    tantum exercitum fame,

    Caes. B. G. 7, 20 fin.; so,

    siti,

    Hirt. B. G. 8, 41 fin.:

    acie,

    Vell. 2, 52, 5:

    morte,

    Tib. 1, 3, 55:

    morbo,

    Nep. Reg. 2, 1:

    senio et maerore,

    Liv. 40, 54, 1 al. —Facete:

    garrulus hunc consumet,

    Hor. S. 1, 9, 33.—
    (β).
    Rarely, to waste, weaken, enervate:

    inediā et purgationibus et vi ipsius morbi consumptus es,

    Cic. Fam. 16, 10, 1; cf. Ov. M. 9, 663;

    and consumpta membra senectā,

    id. ib. 14, 148.—
    2.
    In partic.
    a.
    To divide, make an exhaustive division of (very rare):

    inventio in sex partis consumitur,

    Auct. Her. 1, 3, 4.—
    b.
    Aliquid in aliquā re, rar. in aliquid or absol. (in Cic. only with in and abl.; cf. Madv. ad Cic. Fin. 5, 19, 53), to bestow upon something, to use, employ, spend upon or about something.
    (α).
    In aliquā re:

    pecuniam in agrorum emptionibus,

    to lay out, invest, Cic. Agr. 1, 5, 14:

    aurum in monumento,

    id. ib. 1, 4, 12; Nep. Timoth. 1, 2:

    studium in virorum fortium factis memoriae prodendis,

    Cic. Fam. 6, 12, 5; cf.:

    in armis plurimum studii,

    Nep. Epam. 2, 5:

    tantum laboris in rebus falsis,

    Quint. 12, 11, 15:

    curam in re unā,

    Hor. S. 2, 4, 48:

    ingenium in musicis,

    Cic. Fin. 5, 19, 50; cf. id. Phil. 5, 18, 49; id. Sest. 13, 31; Quint. 1, 2, 11.—
    (β).
    In aliquid (cf. the Gr. analiskein eis ti):

    tota in dulces consument ubera natos,

    Verg. G. 3, 178; Prop. 4 (5), 6, 55:

    umorem in arbusta,

    Sen. Q. N. 3, 11, 3:

    bona paterna in opera publica,

    Quint. 3, 11, 13:

    pecuniam in monumentum,

    Dig. 35, 1, 40 fin.
    (γ).
    Absol.:

    si quid consili Habet, ut consumat nunc, quom nil obsint doli,

    use up, exhaust, Ter. And. 1, 1, 133.

    Lewis & Short latin dictionary > consumo

  • 112 converto

    con-verto ( - vorto), ti, sum, 3, v. a. and n.
    I.
    Act., to turn or whirl round, to wheel about, to cause to turn, to turn back, reverse; and with the designation of the terminus in quem, to turn or direct somewhere, to direct to or towards, to move or turn to, etc. (very freq. in all perr. and species of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.
    a.
    With a simple acc.:

    caelos omnes,

    Lucr. 2, 1097; cf.:

    in infimo orbe luna convertitur,

    Cic. Rep. 6, 17, 17; id. Ac. 2, 39, 123; cf.:

    minore sonitu quam putaram, orbis hic in re publicā est conversus,

    id. Att. 2, 9, 1:

    manum,

    Quint. 11, 3, 100:

    reddita inclusarum ex speluncā boum vox Herculem convertit,

    Liv. 1, 7, 7:

    ter se convertit,

    Ov. M. 7, 189:

    crines calamistro,

    i. e. to curl, Petr. 102, 15 et saep.—
    b.
    With the designation of the terminus in quem.
    (α).
    By in:

    equos frenis in hostes,

    Lucr. 5, 1317:

    naves in eam partem,

    Caes. B. G. 3, 15:

    ferrum in me,

    Verg. A. 9, 427:

    omnium ora atque oculos in aliquem,

    Cic. Cat. 4, 1, 1 (cf. under B. 1.):

    iter in provinciam,

    Caes. B. G. 7, 56:

    se in Phrygiam,

    Nep. Ages. 3, 2 et saep.—Medial:

    in fugam nemo convortitur,

    Plaut. Am. 1, 1, 83 Fleck.—
    (β).
    By ad:

    ad hunc se confestim a Pulfione omnis multitudo convertit,

    Caes. B. G. 5, 44, 10:

    eam materiam ad hostem,

    id. ib. 3, 29:

    colla ad freta,

    Ov. M. 15, 516:

    tum bis ad occasum, bis se convertit ad ortum,

    id. ib. 14, 386:

    nos ad judicem,

    Quint. 11, 3, 157 et saep.—
    * (γ).
    By contra:

    tigna contra vim atque impetum fluminis,

    Caes. B. G. 4, 17, 5.—
    (δ).
    By sub:

    cursum sub terras,

    Lucr. 5, 654.—
    (ε).
    By the dat.:

    majus lumen in diem nobis luna,

    Lucr. 5, 706.—Medial:

    Zephyro convertitur ales Itque super Libyen,

    Luc. 9, 689.—
    (ζ).
    By local adv.:

    aspectum facile quo vellent,

    Cic. N. D. 2, 57, 142.—
    (η).
    By the acc. alone:

    se domum,

    Ter. Ad. 2, 4, 22.—
    2.
    In partic.
    a.
    Milit. t. t.: convertere signa, aciem, etc., to wheel about, change the direction of a march:

    conversa signa in hostes inferre,

    Caes. B. G. 2, 26:

    Romani conversa signa bipartito intulerunt,

    id. ib. 1, 25:

    reliquos sese convertere cogunt,

    to retreat, id. B. C. 1, 46:

    cum conversis signis retro in urbem rediretur,

    Liv. 8, 11, 4; cf.:

    convertunt inde signa,

    id. 3, 54, 10 Drak. ad loc. (where Weissenb. ex conj., convellunt):

    aciem,

    id. 42, 57, 12; so,

    aciem in fugam,

    Caes. B. G. 1, 52. —
    b.
    Rhet. t. t., of words, to transpose, interchange:

    non modo mutare quaedam verba, sed extendere, corripere, convertere, dividere cogitur (poësis),

    Quint. 10, 1, 29.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen.:

    ut ab eo quod agitur avertat animos, ut saepe in hilaritatem risumve convertat,

    Cic. Or. 40, 138; so,

    risum in judicem,

    id. de Or. 2, 60, 245:

    omnem orationem transduxi et converti in increpandam Caepionis fugam,

    id. ib. 2, 48, 199:

    rationem in fraudem malitiamque,

    to employ, id. N. D. 3, 31, 78; cf. id. Rosc. Am. 39, 114 and 115:

    beneficium in injuriam,

    Sen. Ben. 2, 13, 1 et saep.:

    animos imperitorum ad deorum cultum a vitae pravitate,

    Cic. N. D. 1, 27, 77; cf. Liv. 24, 4, 4 and 9: qui eas copias, quas diu simulatione rei publicae comparabant, subito ad patriae periculum converterunt, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, a, 5 fin.:

    facultatem dicendi ad hominum perniciem,

    Quint. 2, 20, 2 et saep.:

    ingenium et studium ad causas agendas,

    Tac. Or. 14 et saep.:

    se aliquando ad timorem, numquam ad sanitatem,

    Cic. Sull. 5, 17; id. Fam. 3, 10, 10:

    se ad philosophos,

    id. Fin. 5, 3, 7; cf. id. Q. Fr. 3, 5, 5 et saep.:

    quocumque te animo et cogitatione converteris,

    Cic. de Or. 1, 2, 6:

    aculeum testimonii sui,

    id. Fl. 34, 86:

    argumentum,

    Gell. 5, 10, 3.—Of turning to the political support of any one:

    tota civitas se ad eos convertisse videretur,

    Nep. Att. 8, 1; cf. Cic. Rep. 6, 12, 12; Sen. Clem. 1, 4, 3; cf.:

    fama hujus rei convertit ad Masinissam Numidas,

    Liv. 29, 30, 7.— Pass. in mid. sense:

    cuncta ad victoris opes conversa,

    Tac. H. 3, 44.—In eccl. Lat., to convert to Christianity, etc.:

    aliquem ad fidem Christi,

    Hier. in Philem. 5, 10 sq. —Esp. freq. of turning or arresting the attention:

    illud intellego, omnium ora in me convorsa esse,

    Sall. J. 85, 5:

    converterat Cn. Pompeii persona totum in se terrarum orbem,

    Vell. 2, 31, 1:

    proximas (provincias) in se,

    Suet. Vesp. 4 al.: nihil opus est, ad continendas custodias plures commilitones converti, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 20 (31), 1:

    omnium oculos ad se,

    Nep. Alcib. 3, 5.—And with inanimate things as subjects:

    cum aliqua iis ampla et honesta res objecta totos ad se convertit et rapit,

    Cic. Off. 2, 10, 37.—Since the Aug. per. also freq. with a simple acc.:

    sive elephas albus volgi converteret ora,

    Hor. Ep. 2, 1, 196; Suet. Calig. 35; cf. Liv. 26, 29, 2:

    animos,

    id. 29, 26, 5:

    homines quaqua iret,

    Suet. Tit. 5.—
    2.
    Pregn., to change the nature of a thing; i. e. to change, alter, transform, turn.
    (α).
    With a simple acc.:

    omnes Res ita convortant formas mutentque colores,

    Lucr. 2, 1005; cf. id. 1, 678:

    omnia,

    id. 4, 441:

    tellus induit ignotas hominum conversa figuras,

    Ov. M. 1, 88:

    humanam vicem (venena),

    Hor. Epod. 5, 88:

    rem,

    Cic. Att. 8, 13, 2:

    rem publicam,

    to bring into disorder, id. Fl. 38, 94:

    hunc ordinem,

    Quint. 7, 2, 15:

    animum avaritiā,

    Sall. J. 29, 1:

    vitae viam,

    Hor. Ep. 1, 17, 26:

    studia,

    id. A. P. 166 et saep.:

    conversi animum vultumque,

    Tac. H. 1, 85: castra castris, to change camp with camp (i. e. to establish new camps by constantly removing), Caes. B. C. 1, 81.—

    In gram.: casus conversi, = casus obliqui,

    the cases which undergo a change of form, Cic. N. D. 2, 25, 64.—
    (β).
    With ad:

    nisi si id putas, non posse jam ad salutem convorti hoc malum,

    Ter. And. 4, 1, 48:

    poena omnis oculorum ad caecitatem mentis est conversa,

    Cic. Dom. 40, 105:

    mater magna, cujus ludi violati, polluti, paene ad caedem et ad funus civitatis conversi sunt,

    id. Har. Resp. 11, 24:

    quod ad perniciem suam fuerat cogitatum, id ad salutem convertit,

    Nep. Dat. 6, 8.—
    (γ).
    With in:

    si antequam tumor discutiatur in suppurationem convertitur,

    Col. 6, 17, 6:

    jam ego me convortam in hirudinem,

    Plaut. Ep. 2, 2, 4:

    deum sese in hominem,

    Ter. Eun. 3, 5, 40:

    Hecubam in canem,

    Cic. Tusc. 3, 26, 63:

    terras in freti formam,

    Ov. M. 11, 209:

    deum (sc. Jovem) in pretium (i. e. aurum),

    Hor. C. 3, 16, 8:

    vim morbi in quartanam,

    Cic. Fam. 16, 11, 1 et saep.:

    crimen in laudem,

    id. Fl. 29, 70:

    amicitiae se in graves inimicitias,

    id. Lael. 21, 78; Quint. 12, 1, 2 et saep.—
    b.
    Of written works, to translate:

    converti ex Atticis duorum eloquentissimorum nobilissimas orationes... nec converti ut interpres, sed ut orator, etc.,

    Cic. Opt. Gen. 5, 14:

    orationes e Graeco,

    id. ib. 6, 18:

    aliqua de Graecis,

    id. Fin. 1, 2, 6:

    librum in Latinum,

    id. Off. 2, 24, 87; id. Tusc. 3, 14, 29; cf. id. Fin. 1, 2, 5; id. N. D. 2, 41, 104.—
    II.
    Neutr., to relurn (rare).
    A.
    Lit.:

    inde (imago) retro rursum redit et convertit eodem,

    Lucr. 4, 334 (Lachm. conj. convertitur):

    clam cum paucis ad pedites convortit,

    Sall. J. 101, 6:

    in regnum suum,

    id. ib. 20, 4:

    convortit Varro,

    Sil. 9, 645:

    ad me,

    Gell. 1, 26, 3.—
    B.
    Trop.
    1.
    To return, turn:

    in amicitiam atque in gratiam,

    Plaut. Stich. 3, 1, 18:

    ad sapientiora,

    Tac. A. 3, 55.—
    2.
    To change, turn:

    hoc vitium huic uni in bonum convertebat,

    Cic. Brut. 38, 141; id. de Or. 3, 29, 114; id. Fat. 7, 14; cf. id. ib. 9, 17:

    regium imperium in superbiam dominationemque,

    Sall. C. 6, 7 Kritz:

    ne ista vobis mansuetudo et misericordia... in miseriam convortet,

    id. ib. 52, 27:

    ad aliquem, of political support,

    Cic. Planc. 20, 50; Tac. A. 12, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > converto

  • 113 convorto

    con-verto ( - vorto), ti, sum, 3, v. a. and n.
    I.
    Act., to turn or whirl round, to wheel about, to cause to turn, to turn back, reverse; and with the designation of the terminus in quem, to turn or direct somewhere, to direct to or towards, to move or turn to, etc. (very freq. in all perr. and species of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.
    a.
    With a simple acc.:

    caelos omnes,

    Lucr. 2, 1097; cf.:

    in infimo orbe luna convertitur,

    Cic. Rep. 6, 17, 17; id. Ac. 2, 39, 123; cf.:

    minore sonitu quam putaram, orbis hic in re publicā est conversus,

    id. Att. 2, 9, 1:

    manum,

    Quint. 11, 3, 100:

    reddita inclusarum ex speluncā boum vox Herculem convertit,

    Liv. 1, 7, 7:

    ter se convertit,

    Ov. M. 7, 189:

    crines calamistro,

    i. e. to curl, Petr. 102, 15 et saep.—
    b.
    With the designation of the terminus in quem.
    (α).
    By in:

    equos frenis in hostes,

    Lucr. 5, 1317:

    naves in eam partem,

    Caes. B. G. 3, 15:

    ferrum in me,

    Verg. A. 9, 427:

    omnium ora atque oculos in aliquem,

    Cic. Cat. 4, 1, 1 (cf. under B. 1.):

    iter in provinciam,

    Caes. B. G. 7, 56:

    se in Phrygiam,

    Nep. Ages. 3, 2 et saep.—Medial:

    in fugam nemo convortitur,

    Plaut. Am. 1, 1, 83 Fleck.—
    (β).
    By ad:

    ad hunc se confestim a Pulfione omnis multitudo convertit,

    Caes. B. G. 5, 44, 10:

    eam materiam ad hostem,

    id. ib. 3, 29:

    colla ad freta,

    Ov. M. 15, 516:

    tum bis ad occasum, bis se convertit ad ortum,

    id. ib. 14, 386:

    nos ad judicem,

    Quint. 11, 3, 157 et saep.—
    * (γ).
    By contra:

    tigna contra vim atque impetum fluminis,

    Caes. B. G. 4, 17, 5.—
    (δ).
    By sub:

    cursum sub terras,

    Lucr. 5, 654.—
    (ε).
    By the dat.:

    majus lumen in diem nobis luna,

    Lucr. 5, 706.—Medial:

    Zephyro convertitur ales Itque super Libyen,

    Luc. 9, 689.—
    (ζ).
    By local adv.:

    aspectum facile quo vellent,

    Cic. N. D. 2, 57, 142.—
    (η).
    By the acc. alone:

    se domum,

    Ter. Ad. 2, 4, 22.—
    2.
    In partic.
    a.
    Milit. t. t.: convertere signa, aciem, etc., to wheel about, change the direction of a march:

    conversa signa in hostes inferre,

    Caes. B. G. 2, 26:

    Romani conversa signa bipartito intulerunt,

    id. ib. 1, 25:

    reliquos sese convertere cogunt,

    to retreat, id. B. C. 1, 46:

    cum conversis signis retro in urbem rediretur,

    Liv. 8, 11, 4; cf.:

    convertunt inde signa,

    id. 3, 54, 10 Drak. ad loc. (where Weissenb. ex conj., convellunt):

    aciem,

    id. 42, 57, 12; so,

    aciem in fugam,

    Caes. B. G. 1, 52. —
    b.
    Rhet. t. t., of words, to transpose, interchange:

    non modo mutare quaedam verba, sed extendere, corripere, convertere, dividere cogitur (poësis),

    Quint. 10, 1, 29.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen.:

    ut ab eo quod agitur avertat animos, ut saepe in hilaritatem risumve convertat,

    Cic. Or. 40, 138; so,

    risum in judicem,

    id. de Or. 2, 60, 245:

    omnem orationem transduxi et converti in increpandam Caepionis fugam,

    id. ib. 2, 48, 199:

    rationem in fraudem malitiamque,

    to employ, id. N. D. 3, 31, 78; cf. id. Rosc. Am. 39, 114 and 115:

    beneficium in injuriam,

    Sen. Ben. 2, 13, 1 et saep.:

    animos imperitorum ad deorum cultum a vitae pravitate,

    Cic. N. D. 1, 27, 77; cf. Liv. 24, 4, 4 and 9: qui eas copias, quas diu simulatione rei publicae comparabant, subito ad patriae periculum converterunt, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, a, 5 fin.:

    facultatem dicendi ad hominum perniciem,

    Quint. 2, 20, 2 et saep.:

    ingenium et studium ad causas agendas,

    Tac. Or. 14 et saep.:

    se aliquando ad timorem, numquam ad sanitatem,

    Cic. Sull. 5, 17; id. Fam. 3, 10, 10:

    se ad philosophos,

    id. Fin. 5, 3, 7; cf. id. Q. Fr. 3, 5, 5 et saep.:

    quocumque te animo et cogitatione converteris,

    Cic. de Or. 1, 2, 6:

    aculeum testimonii sui,

    id. Fl. 34, 86:

    argumentum,

    Gell. 5, 10, 3.—Of turning to the political support of any one:

    tota civitas se ad eos convertisse videretur,

    Nep. Att. 8, 1; cf. Cic. Rep. 6, 12, 12; Sen. Clem. 1, 4, 3; cf.:

    fama hujus rei convertit ad Masinissam Numidas,

    Liv. 29, 30, 7.— Pass. in mid. sense:

    cuncta ad victoris opes conversa,

    Tac. H. 3, 44.—In eccl. Lat., to convert to Christianity, etc.:

    aliquem ad fidem Christi,

    Hier. in Philem. 5, 10 sq. —Esp. freq. of turning or arresting the attention:

    illud intellego, omnium ora in me convorsa esse,

    Sall. J. 85, 5:

    converterat Cn. Pompeii persona totum in se terrarum orbem,

    Vell. 2, 31, 1:

    proximas (provincias) in se,

    Suet. Vesp. 4 al.: nihil opus est, ad continendas custodias plures commilitones converti, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 20 (31), 1:

    omnium oculos ad se,

    Nep. Alcib. 3, 5.—And with inanimate things as subjects:

    cum aliqua iis ampla et honesta res objecta totos ad se convertit et rapit,

    Cic. Off. 2, 10, 37.—Since the Aug. per. also freq. with a simple acc.:

    sive elephas albus volgi converteret ora,

    Hor. Ep. 2, 1, 196; Suet. Calig. 35; cf. Liv. 26, 29, 2:

    animos,

    id. 29, 26, 5:

    homines quaqua iret,

    Suet. Tit. 5.—
    2.
    Pregn., to change the nature of a thing; i. e. to change, alter, transform, turn.
    (α).
    With a simple acc.:

    omnes Res ita convortant formas mutentque colores,

    Lucr. 2, 1005; cf. id. 1, 678:

    omnia,

    id. 4, 441:

    tellus induit ignotas hominum conversa figuras,

    Ov. M. 1, 88:

    humanam vicem (venena),

    Hor. Epod. 5, 88:

    rem,

    Cic. Att. 8, 13, 2:

    rem publicam,

    to bring into disorder, id. Fl. 38, 94:

    hunc ordinem,

    Quint. 7, 2, 15:

    animum avaritiā,

    Sall. J. 29, 1:

    vitae viam,

    Hor. Ep. 1, 17, 26:

    studia,

    id. A. P. 166 et saep.:

    conversi animum vultumque,

    Tac. H. 1, 85: castra castris, to change camp with camp (i. e. to establish new camps by constantly removing), Caes. B. C. 1, 81.—

    In gram.: casus conversi, = casus obliqui,

    the cases which undergo a change of form, Cic. N. D. 2, 25, 64.—
    (β).
    With ad:

    nisi si id putas, non posse jam ad salutem convorti hoc malum,

    Ter. And. 4, 1, 48:

    poena omnis oculorum ad caecitatem mentis est conversa,

    Cic. Dom. 40, 105:

    mater magna, cujus ludi violati, polluti, paene ad caedem et ad funus civitatis conversi sunt,

    id. Har. Resp. 11, 24:

    quod ad perniciem suam fuerat cogitatum, id ad salutem convertit,

    Nep. Dat. 6, 8.—
    (γ).
    With in:

    si antequam tumor discutiatur in suppurationem convertitur,

    Col. 6, 17, 6:

    jam ego me convortam in hirudinem,

    Plaut. Ep. 2, 2, 4:

    deum sese in hominem,

    Ter. Eun. 3, 5, 40:

    Hecubam in canem,

    Cic. Tusc. 3, 26, 63:

    terras in freti formam,

    Ov. M. 11, 209:

    deum (sc. Jovem) in pretium (i. e. aurum),

    Hor. C. 3, 16, 8:

    vim morbi in quartanam,

    Cic. Fam. 16, 11, 1 et saep.:

    crimen in laudem,

    id. Fl. 29, 70:

    amicitiae se in graves inimicitias,

    id. Lael. 21, 78; Quint. 12, 1, 2 et saep.—
    b.
    Of written works, to translate:

    converti ex Atticis duorum eloquentissimorum nobilissimas orationes... nec converti ut interpres, sed ut orator, etc.,

    Cic. Opt. Gen. 5, 14:

    orationes e Graeco,

    id. ib. 6, 18:

    aliqua de Graecis,

    id. Fin. 1, 2, 6:

    librum in Latinum,

    id. Off. 2, 24, 87; id. Tusc. 3, 14, 29; cf. id. Fin. 1, 2, 5; id. N. D. 2, 41, 104.—
    II.
    Neutr., to relurn (rare).
    A.
    Lit.:

    inde (imago) retro rursum redit et convertit eodem,

    Lucr. 4, 334 (Lachm. conj. convertitur):

    clam cum paucis ad pedites convortit,

    Sall. J. 101, 6:

    in regnum suum,

    id. ib. 20, 4:

    convortit Varro,

    Sil. 9, 645:

    ad me,

    Gell. 1, 26, 3.—
    B.
    Trop.
    1.
    To return, turn:

    in amicitiam atque in gratiam,

    Plaut. Stich. 3, 1, 18:

    ad sapientiora,

    Tac. A. 3, 55.—
    2.
    To change, turn:

    hoc vitium huic uni in bonum convertebat,

    Cic. Brut. 38, 141; id. de Or. 3, 29, 114; id. Fat. 7, 14; cf. id. ib. 9, 17:

    regium imperium in superbiam dominationemque,

    Sall. C. 6, 7 Kritz:

    ne ista vobis mansuetudo et misericordia... in miseriam convortet,

    id. ib. 52, 27:

    ad aliquem, of political support,

    Cic. Planc. 20, 50; Tac. A. 12, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > convorto

  • 114 demo

    dēmo, mpsi (msi), mptum (mtum), 3, v. a. [contr. from de-emo; cf. adimo and abemito], to take off, take away, to withdraw, subtract, remove (class. and very freq.; for syn. cf.: adimo, eripio, furor, rapio, prehendo, capio, sumo, excipio).
    I.
    Lit.:

    addita demptaque quaedam,

    Lucr. 2, 770; cf.:

    cum aliquid additur aut demitur,

    Cic. Ac. 2, 16:

    si quid ad eas (leges) addi demi mutarive vellet,

    Liv. 31, 11 fin.:

    lubet scire quantum auri erus sibi dempsit,

    Plaut. Bac. 4, 4, 14 (for which, shortly after, sibi novem abstulit):

    aurum sibi,

    Ter. Eun. 4, 1, 13:

    secures de fascibus,

    Cic. Rep. 2, 31; so,

    clipea de columnis,

    Liv. 40, 51: de capite ( from the sum total) medimna DC, Cic. Verr. 2, 3, 33; cf. ib. 35 (twice): una dempta uncia deunx, dextans dempto sextante, dodrans dempto quadrante, bes dempto triente, Varr. L. L. 5, § 172 Müll.:

    de stipendio equitum aera,

    Liv. 7, 41:

    non hilum de tempore mortis,

    Lucr. 3, 1100; cf.:

    partem de die,

    Hor. Od. 1, 1, 20; Ov. Tr. 5, 2, 20 et saep.:

    quam minimum ex osse,

    Cels. 8, 4; cf.:

    aliquid ex cibo,

    id. 6, 6, 16:

    fetus ab arbore,

    Ov. H. 20, 9; cf.:

    sucum a vellere,

    id. A. A. 3, 214.—With simple abl.:

    fetus arbore,

    id. M. 14, 689:

    juga equis,

    id. ib. 7, 324; id. F. 2, 74; cf.:

    juga bobus,

    Hor. Od. 3, 6, 42:

    vincla pedibus,

    Ov. M. 3, 168; cf.:

    vincula nobis,

    id. F. 3, 320:

    nubem supercilio,

    Hor. Ep. 1, 18, 94 et saep.:

    soleas (when about to recline at table),

    Plaut. Truc. 2, 4, 16; cf.: Ov. A. A. 2, 212: haec (epistola) casu ad turrim adhaesit... dempta ad Ciceronem defertur, *Caes. B. C. 5, 48, 8:

    odorem vino,

    Cato R. R. 110:

    barbam,

    to shave, Suet. Caes. 67.—
    II.
    Trop.:

    nulla dies nobis maerorem e pectore demet,

    Lucr. 3, 921; so,

    mihi et tibi et illis molestiam,

    Ter. Ad. 5, 3, 33:

    nobis acerbam necessitudinem,

    Sall. J. 102, 5:

    plus dignitatis patribus (with detrahere, and opp. addere),

    Liv. 2, 60:

    silentia furto,

    i. e. to disclose the theft, Ov. M. 2, 700 et saep.—Without a dat.:

    metum omnem,

    Ter. Ad. 4, 7, 18:

    dolorem,

    Lucr. 2, 21:

    sollicitudinem,

    Cic. Att. 11, 15 fin.:

    curas his dictis,

    Verg. A. 2, 775; 3, 153 et saep.:

    ex dignitate populi (opp. adicere),

    Liv. 34, 54; cf.:

    de vi magistratus,

    id. 3, 33 fin.:

    lex ipsa per se dempto auctore,

    even without its author, Liv. 2, 42; cf.:

    dempto fine,

    without end, Ov. Tr. 3, 11, 2:

    addere aut demere ad haec (verba),

    Vulg. 1 Mac. 8, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > demo

  • 115 depono

    dē-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 ( perf. deposivi, Plaut. Curc. 4, 3, 4:

    deposivit,

    id. Most. 2, 1, 35; Catull. 34, 8; inf. perf. deposisse, Verg. Cat. 8, 16; part. sync. depostus, Lucil. ap. Non. 279, 19, v. pono), v. a., to lay away, to put or place aside; to lay, put, or set down; to lay, place, set, deposit (freq. in all periods and sorts of writing).—Constr. with acc. alone; or acc. and locative or abl. with or without a prep.; or acc. and adv. of place where, or apud and personal name; rare and doubtful with in and acc. (cf. Krebs, Antibarb. p. 340 sq.). —
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    caput deponit, condormiscit,

    Plaut. Curc. 2, 3, 81; cf.:

    caput terrae,

    Ov. Am. 3, 5, 20:

    corpora (pecudes),

    Lucr. 1, 259; cf.:

    corpora sub ramis arboris,

    Verg. A. 7, 108:

    fessum latus sub lauru,

    Hor. Od. 2, 7, 19:

    mentum in gremiis mimarum,

    Cic. Phil. 13, 11, 24 et saep.:

    onus,

    Cic. Rosc. Am. 4, 10; id. Sull. 23, 65; Front. Strat. 1, 5, 3 al.; cf.:

    onera jumentis,

    Caes. B. C. 1, 80, 2:

    arma,

    id. B. G. 4, 32 fin.; id. B. C. 3, 10, 9; Liv. 5, 2 al.; cf.:

    depositis in contubernio armis,

    Caes. B. C. 3, 76, 2:

    arma umeris,

    Verg. A. 12, 707:

    anulos aureos et phaleras,

    Liv. 9, 46:

    coronam, and, shortly after, coronam Romae in aram Apollinis,

    id. 23, 11:

    ungues et capillos,

    i. e. to cut off, Petr. 104, 6; cf.

    comas (for which, shortly before, secuit capillos),

    Mart. 5, 48, 6:

    crinem,

    Tac. H. 4, 61 et saep.:

    argenti pondus defossā terrā,

    Hor. S. 1, 1, 42:

    semina vel scrobe vel sulco,

    to deposit in the earth, to plant, Col. 5, 4, 2; and:

    stirpem vitis aut oleae,

    id. 1, 1, 5:

    malleolum in terram,

    id. 3, 10, 19:

    plantas sulcis,

    Verg. G. 2, 24 et saep.: exercitum in terram (for exponere), to land, Just. 4, 5, 8:

    hydriam de umero,

    Vulg. Gen. 21, 46.— Poet. of bearing, bringing forth (as the putting off of a burden): (Latonia) quam mater prope Deliam Deposivit olivam, Catull. 34, 8; cf.:

    onus naturae,

    Phaedr. 1, 18, 5; 1, 19, 4; to lay as a stake, wager: Dam. Ego hanc vitulam... Depono. Men. De grege non ausim quicquam deponere tecum... verum pocula ponam Fagina, Verg. E. 3, 31 sq.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., to lay up, lay aside, put by, deposit anywhere; to give in charge to, commit to the care of intrust to any one:

    non semper deposita reddenda: si gladium quis apud te sana mente deposuerit, repetat insaniens: reddere peccatum sit, etc.,

    Cic. Off. 3, 25, 95; so,

    aliquid apud aliquem,

    Plaut. Bac. 2, 3, 72; Cic. Fam. 5, 20, 2; id. Verr. 2, 4, 12, § 29; Caes. B. C. 3, 108 fin.; Quint. 5, 13, 49; 9, 2, 92; Tac. H. 1, 13; Liv. 38, 19, 2 et saep.; cf.:

    obsides apud eos,

    Caes. B. G. 7, 63 al.:

    praedam in silvis,

    id. ib. 6, 41; cf.:

    pecuniam in templo,

    Liv. 44, 25:

    pecunias in publica fide,

    id. 24, 18 fin.;

    also: liberos, uxores suaque omnia in silvas,

    Caes. B. G. 4, 19 (dub.—al. in sylvis; id. B. C. 1, 23, 4 the true reading is in publico):

    impedimenta citra flumen Rhenum,

    id. B. G. 2, 29, 4:

    saucios,

    id. B. C. 3, 78, 1 and 5 et saep.:

    pretium in deposito habendum,

    in charge, Dig. 36, 3, 5 fin.:

    si pro deposito apud eum fuerit,

    ib. 33, 8, 8, § 5.—
    2. a.
    To put or bring down, lay upon the ground:

    scio quam rem agat: ut me deponat vino, etc.,

    to make drunk, Plaut. Aul. 3, 6, 39.—
    b.
    Hence (because it was the custom to take a person who had just died out of bed and lay him on the ground), meton.: depositus, dead, just dead:

    jam prope depositus, certe jam frigidus,

    Ov. Pont. 2, 2, 47:

    depositum nec me qui fleat ullus erit,

    id. Tr. 3, 3, 40:

    DEPOSITVS IN PACE,

    Inscr. Orell. 5014; cf. ib. 4874.—As subst.:

    depositus meus,

    Petr. 133, 4.—
    c.
    Also, because the hopelessly sick were often laid on the earth, dying, given up, despaired of: jam tum depostu' bubulcus Expirans animam pulmonibus aeger agebat, Lucil. ap. Non. 279, 19:

    deponere est desperare, unde et depositi desperati dicuntur,

    Non. 279, 30: depositus modo sum anima, vita sepultus, Caecil. ap. Non. 279 (Com. v. 121 Rib.):

    ut depositi proferret fata parentis,

    Verg. A. 12, 395 Serv.: texere paludes Depositum, Fortuna, tuum, Lucan. 2, 72;

    and transf.: mihi videor magnam et maxime aegram et prope depositam reip. partem suscepisse,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 5.—
    3.
    In post-Aug. lang. esp. freq. in the jurists, of buildings, etc., to pull down, take down, demolish, overthrow:

    aedificium vel arboris ramos,

    Dig. 8, 2, 17 (shortly after, qui tollit aedificium vel deprimit); so id. 8, 2, 31; 41, 3, 23 fin. et saep.:

    deposita arx,

    Stat. S. 1, 4, 91:

    statuas,

    pull down, Spart. Sev. 14: tabulas, destroy, Capit. Max. duob. 12:

    adversarios tuos,

    Vulg. Exod. 15, 7. —
    II.
    Trop.
    A.
    With a predominant notion of putting away, removing, etc., to lay down, lay aside, give up, resign, get rid of:

    studia de manibus,

    Cic. Ac. 1, 1, 3:

    ex memoria insidias,

    id. Sull. 6, 18:

    in sermone et suavitate alicujus omnes curas doloresque deponere,

    id. Fam. 4, 6, 2:

    petitoris personam capere, accusatoris deponere,

    id. Quint. 13 fin.; so,

    contentionem,

    Liv. 4, 6; cf.

    certamina,

    id. ib.;

    and, bellum,

    Ov. M. 8, 47; Tac. H. 2, 37;

    opp. incipere,

    Sall. J. 83, 1;

    opp. coepisse,

    Liv. 31, 1;

    and with omittere,

    id. 31, 31 fin.:

    deponere amicitias, suscipere inimicitias,

    Cic. Lael. 21, 77:

    invidiam,

    id. Agr. 2, 26, 69:

    simultates,

    id. Planc. 31, 76:

    maerorem et luctum,

    id. Phil. 14, 13:

    omnem spem contentionis,

    Caes. B. G. 5, 19:

    consilium adeundae Syriae,

    id. B. C. 3, 103:

    imperium,

    id. B. G. 7, 33 fin.; id. B. C. 2, 32, 9; Cic. N. D. 2, 4, 11; Liv. 2, 28 al.; cf.

    provinciam,

    Cic. Pis. 2, 5; id. Fam. 5, 2, 3;

    dictaturam,

    Quint. 3, 8, 53; 5, 10, 71:

    nomen,

    Suet. Ner. 41; Ov. M. 15, 543:

    famem,

    id. F. 6, 530; cf.:

    sitim in unda vicini fontis,

    i. e. to quench, id. M. 4, 98:

    morbos,

    Plin. 7, 50, 51:

    animam,

    i. e. to die, Nep. Hann. 1.—
    B.
    To depose from an office (late Lat.):

    te de ministerio tuo,

    Vulg. Is. 22, 19.—
    C.
    (Acc. to no. I. B.) To deposit, intrust, commit to, for safe-keeping: populi Romani jus in vestra fide ac religione depono, Cic. Caecin. 35 fin.:

    aliquid rimosa in aure,

    Hor. S. 2, 6, 46:

    aliquid tutis auribus,

    id. Od. 1, 27, 18:

    eo scortum,

    Tac. H. 1, 13.—Hence, dēpō-nens, entis, P. a., subst. (sc. verbum, lit., a verb that lays aside its proper pass. signif.), in the later grammar. a verb which, in a pass. form, has an act. meaning; deponent, Charis. p. 143 P.; Diom. p. 327 ib.; Prisc. p. 787 ib. sq. et saep.— dēpŏsĭtus, a, um, P. a., and esp. as subst. dēpŏsĭtum, i, n., any thing deposited or intrusted for safe-keeping, etc., a deposit, trust:

    reddere depositum,

    Cic. Off. 1, 10, 31:

    si depositum non infitietur amicus,

    Juv. 13, 60; cf. Dig. 36, 3, 5 al.:

    contempto Domino negaverit proximo suo depositum,

    Vulg. Lev. 6, 2; 1 Tim. 6, 20 al.

    Lewis & Short latin dictionary > depono

  • 116 detego

    dē-tĕgo, xi, ctum, 3, v. a., to uncover, expose, lay bare (freq. in the Aug. per.).
    I.
    Lit.:

    ventus detexit villam,

    unroofed, Plaut. Rud. 1, 1, 3:

    aedem Junonis ad partem dimidiam,

    Liv. 42, 3:

    regiam Caci,

    Verg. A. 8, 241:

    juga montium detexerat nebula,

    Liv. 33, 7 et saep.:

    capite detecto,

    Suet. Caes. 57; cf. poet. transf. and in Gr. construction:

    caput puer detectus,

    Verg. A. 10, 133:

    faciem,

    Suet. Ner. 48:

    corpora,

    Tac. A. 13, 38:

    ossa,

    Suet. Caes. 81; Ov. M. 9, 169 et saep.:

    ensem strictum vagina,

    Sil. 13, 168; cf.

    ferrum,

    Luc. 3, 128:

    arma,

    Suet. Tib. 37:

    plagam (opp. celare),

    id. Oth. 11 et saep.: patefacta et detecta corpora, *Cic. Ac. 2, 38, 122.—
    B.
    In comic transf., to take off, remove:

    detegetur corium de tergo meo,

    Plaut. Ep. 1, 1, 63:

    haec illa est tempestas mea, mihi quae modestiam omnem Detexit, tectus qua fui (the figure being taken from buildings),

    id. Most. 1, 3, 7; cf. id. ib. 1, 2, 60.—
    II.
    Trop., to discover, disclose, reveal, betray, detect:

    nimis detegendo cladem nudandoque,

    Liv. 23, 5:

    insidias,

    id. 27, 16:

    consilium,

    id. 27, 45:

    mentem,

    Quint. 8 prooem. §

    20: animi secreta (with proferre mores),

    id. 11, 1, 30:

    latentem culpam,

    Ov. M. 2, 546 et saep.:

    mores se inter ludendum,

    Quint. 1, 3, 12:

    formidine detegi,

    Tac. H. 1, 81.

    Lewis & Short latin dictionary > detego

  • 117 divido

    dī-vĭdo, vīsi, vīsum, 3 ( perf. sync. divisse, Hor. S. 2, 3, 169), v. a. [root vidh-, to part, split; Sanscr. vidhyati, to penetrate, whence vidhava; Lat. vidua].
    I.
    To force asunder, part, separate, divide (very freq. and class.; cf.: distribuo, dispertio; findo, scindo, dirimo, divello, separo, sejungo, segrego, secerno).
    A.
    Lit.: Europam Libyamque rapax ubi dividit unda, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 20; and id. N. D. 3, 10:

    discludere mundum membraque dividere,

    Lucr. 5, 440; cf.:

    si omne animal secari ac dividi potest, nullum est eorum individuum,

    Cic. N. D. 3, 12:

    crassum aërem,

    id. Tusc. 1, 19 fin. (with perrumpere); cf.

    nubila,

    Hor. C. 1, 34, 6:

    muros,

    to break through, Verg. A. 2, 234:

    marmor cuneis,

    to split, Plin. 36, 5, 4, § 14; cf.:

    hunc medium securi,

    Hor. S. 1, 1, 100:

    mediam frontem ferro,

    Verg. A. 9, 751; also simply, insulam, for to divide into two parts, Liv. 24, 6.— Poet.:

    vagam caelo volucrem,

    i. e. to cleave, to shoot, Sil. 2, 90:

    sol... in partes non aequas dividit orbem,

    Lucr. 5, 683;

    so Galliam in partes tres,

    Caes. B. G. 1, 1:

    vicum in duas partes flumine,

    id. ib. 3, 1, 6:

    civitatem Helvetiam in quatuor pagos,

    id. ib. 1, 12, 4:

    populum unum in duas partes,

    Cic. Rep. 1, 19; cf. Caes. B. G. 7, 32, 5; id. B. C. 1, 35, 3:

    divisi in factiones,

    Suet. Ner. 20 et saep.—
    2.
    Transf.
    a.
    For distribuere, to divide among several, to distribute, apportion:

    praedam,

    Plaut. Rud. 4, 3, 72:

    argentum,

    id. Aul. 2, 2, 3:

    pecudes et agros,

    Lucr. 5, 1109; cf.

    agros,

    Cic. Rep. 2, 18:

    agrum viritim,

    id. Brut. 14, 57; cf.:

    bona viritim,

    id. Tusc. 3, 20, 48:

    munera, vestem, aurum, etc.,

    Suet. Aug. 7 et saep.:

    nummos in viros,

    Plaut. Aul. 1, 2, 30:

    Thracia in Rhoemetalcen inque liberos Cotyis dividitur,

    Tac. A. 2, 67; cf. id. ib. 3, 38. So of distributing troops in any place:

    equitatum in omnes partes,

    Caes. B. G. 6, 43, 4:

    exercitum omnem passim in civitates,

    Liv. 28, 2; cf. id. 6, 3 fin.:

    Romanos in custodiam civitatium,

    id. 43, 19; cf. id. 37, 45 fin.; cf.

    also: conjuratos municipatim,

    Suet. Caes. 14:

    agros viritim civibus,

    Cic. Rep. 2, 14; so with dat. (most freq.):

    agrum sordidissimo cuique,

    Liv. 1, 47; cf. id. 34, 32; Suet. Caes. 20 et saep.:

    tabellas toti Italiae,

    Cic. Sull. 15:

    praedam militibus,

    Sall. J. 91, 6:

    loca praefectis,

    Liv. 25, 30:

    duo praedia natis duobus,

    Hor. S. 2, 3, 169:

    oscula nulli,

    id. C. 1, 36, 6 et saep.; cf.

    in double construction: divisit in singulos milites trecenos aeris, duplex centurionibus, triplex equiti,

    Liv. 40, 59:

    inter participes praedam,

    Plaut. Pers. 5, 1, 5; so,

    inter se,

    id. Poen. 3, 5, 30; Nep. Thras. 1 fin.:

    per populum fumantia (liba),

    Ov. F. 3, 672; so,

    agros per veteranos,

    Suet. Dom. 9:

    dimidiam partem cum aliquo,

    Plaut. Aul. 4, 10, 37; so id. Am. 5, 1, 73; id. Stich. 5, 4, 15:

    praemia mecum,

    Ov. F. 4, 887.— Absol.:

    non divides (with dispertire),

    Plaut. Aul. 2, 4, 4; so Liv. 44, 45; Ov. M. 13, 102 al.—
    b.
    In mercant. lang. like distrahere and divendere, to sell piecemeal, in parcels, to retail, Suet. Caes. 54; id. Ner. 26.—
    c.
    In mal. part., Plaut. Aul. 2, 4, 4 Wagner; 7; cf. Petr. 11 Büch.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen.:

    bona tripartito,

    Cic. Tusc. 5, 13 fin.:

    annum ex aequo,

    Ov. M. 5, 565:

    horas (bucina),

    Luc. 2, 689:

    tempora curarum remissionumque,

    Tac. Agr. 9:

    dignitatem ordinum,

    id. A. 13, 27:

    et explanare ambigua,

    Cic. Or. 32 fin.:

    idem genus universum in species certas partietur et dividet,

    id. ib. 33, 117; cf.

    of logical or rhet. division,

    id. Fin. 2, 9, 28; Quint. 3, 6, 37 et saep.: verba, to divide at the end of the line, Suet. Aug. 87:

    nos alio mentes, alio divisimus aures,

    Cat. 62, 15; cf.:

    animum nunc huc celerem, nunc dividit illuc,

    Verg. A. 4, 285.—
    2.
    In partic.
    a.
    Sententiam, polit. t. t., to divide the question, i. e. to take the vote separately upon the several parts of a motion or proposition:

    divisa sententia est postulante nescio quo,

    Cic. Mil. 6, 14; id. Fam. 1, 2; Plin. Ep. 8, 14, 15; Sen. Ep. 21; id. Vit. Beat. 3. The expression used in requiring this was DIVIDE, Ascon. Cic. Mil. 6, 14.—
    b.
    (Acc. to A. 2. a.) To distribute, apportion:

    sic belli rationem esse divisam, ut, etc.,

    Caes. B. C. 3, 17, 3:

    haec temporibus,

    Ter. And. 3, 1, 18;

    Just. Praef. § 3: ea (negotia) divisa hoc modo dicebantur, etc.,

    Sall. C. 43, 2.—
    c.
    Pregn., to break up, dissolve, destroy = dissolvere:

    nostrum concentum,

    Hor. Ep. 1, 14, 31:

    ira fuit capitalis ut ultima divideret mors,

    id. S. 1, 7, 13:

    dividitur ferro regnum,

    Luc. 1, 109; cf.:

    dividimus muros, et moenia pandimus urbis,

    Verg. A. 2, 234.—
    d.
    To accompany, i. e. to share upon an instrument a song sung by a voice:

    grata feminis Imbelli cithara carmina divides,

    Hor. C. 1, 15, 15.
    II.
    To divide, separate, part from; to remove from (class.).
    A.
    Lit.:

    flumen Rhenus agrum Helvetium a Germanis dividit... flumen Rhodanus provinciam nostram ab Helvetiis dividit,

    Caes. B. G. 1, 2, 3; 1, 8, 1; 5, 11, 9:

    Macedoniam a Thessalia,

    id. B. C. 3, 36, 3:

    Gallos ab Aquitanis,

    id. B. G. 1, 1, 2 al.:

    tota cervice desecta, divisa a corpore capita,

    Liv. 31, 34, 4:

    populum distribuit in quinque classes, senioresque a junioribus divisit,

    Cic. Rep. 2, 22:

    tam multa illa meo divisast milia lecto, Quantum, etc.,

    Prop. 1, 12, 3; cf.:

    dextras miseris complexibus,

    Stat. Th. 3, 166:

    tuis toto dividor orbe rogis,

    Ov. Pont. 1, 9, 48:

    dividor (sc.: ab uxore) haud aliter, quam si mea membra relinquam,

    Ov. Tr. 1, 3, 73; cf. Prop. 1, 12, 10:

    (Italiam) Longa procul longis via dividit invia terris,

    separates, keeps distant, Verg. A. 3, 383; cf. id. ib. 12, 45:

    discedite a contactu ac dividite turbidos,

    Tac. A. 1, 43 fin.
    B.
    Trop., to separate, distinguish:

    legem bonam a mala,

    Cic. Leg. 1, 16, 44:

    defensionem (opp. se comitem exitii promittebat),

    Tac. A. 3, 15. —
    2.
    Transf., for distinguere (II.), to distinguish, decorate, adorn (very rare):

    qualis gemma micat, fulvum quae dividit aurum,

    Verg. A. 10, 134:

    scutulis dividere,

    Plin. 8, 48, 74, § 196.—Hence, dīvīsus, a, um, P. a., divided, separated:

    divisior,

    Lucr. 4, 962.— Adv.
    (α).
    dīvīse, distinctly, separately, Gell. 1, 22, 16; 7, 2 fin.; Tert. Carn. Chr. 13.—
    (β).
    dīvīsim, separately, Hier. Ep. 100, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > divido

  • 118 dubitatio

    dŭbĭtātĭo, ōnis, f. [dubito].
    I.
    A wavering in opinion or judgment; a being uncertain, a doubting; uncertainty, doubt.
    A.
    Prop.
    1.
    In gen. (freq. and good prose).
    (α).
    Absol.:

    nec tibi sollicitudinem ex dubitatione mea, nec spem ex affirmatione, afferre volui,

    Cic. Fam. 9, 17 fin.:

    cum res non conjecturā, sed oculis ac manibus teneretur, neque in causa ulla dubitatio posset esse,

    id. Cluent. 7, 20:

    in ea obscuritate ac dubitatione omnium,

    id. ib. 27:

    quod quamquam dubitationem non habet, tamen rationes afferendas puto, etc.,

    id. Fin. 5, 10; cf. id. Agr. 1, 4, 11; Quint. 4, 3, 6:

    dubitationem afferre,

    Cic. Off. 1, 41, 147; cf. id. ib. 3, 4, 18:

    eo sibi minus dubitationis dari, quod, etc.,

    Caes. B. G. 1, 14, 1:

    ad tollendam dubitationem sola non sufficiunt,

    Quint. 5, 9, 8; cf. id. 5, 13, 51; Cic. Att. 12, 6 fin. al. So in Cicero a few times: sine ulla dubitatione, without any doubt, i. e. per litoten, most certainly (an emphatic sine dubio, v. dubius, I. B. 2. b. e), Cic. Tusc. 3, 3, 5; id. Balb. 13, 31; id. Verr. 2, 4, 18, § 39; id. Cat. 4, 3, 5;

    so too, sine dubitatione,

    Col. 3, 6, 2 (but far more freq. in signif. II., v. infra).—
    (β).
    With gen.: omnem dubitationem adventus legionum expellere, Caes. B. G. 5, 48 fin.; cf.

    juris (i. e. dubitatio, penes quem esset jus),

    Cic. Caecin. 4, 9:

    generum,

    id. de Or. 2, 31, 134:

    hujus utilitatis,

    Quint. 1, 10, 28.—
    (γ).
    With de:

    illa Socratica, de omnibus rebus,

    Cic. Ac. 1, 4, 17; Auct. B. Afr. 26.—
    (δ).
    With rel. or interrog. clause:

    si quando dubitatio accidit, quale sit id, etc.,

    Cic. Off. 3, 4, 18; id. Cluent. 28, 76; id. Fam. 15, 21:

    alterum potest habere dubitationem, adhibendumne fuerit hoc genus... an, etc.,

    id. Off. 3, 2, 9; id. Fam. 3, 5, 3; Quint. 11, 2, 44.—
    (ε).
    With quin:

    cum hic locus nihil habeat dubitationis, quin, etc.,

    Cic. Off. 2, 5, 17; cf. id. N. D. 2, 63, 158.—
    (ζ).
    With a subject acc. and inf.:

    hoc a rustico factum extra dubitationem est,

    Quint. 7, 1, 48.—
    2.
    Esp., as a fig. of speech, i. q. Gr. diaporêsis, i. e. hesitation, embarrassment of the speaker, because unable to do justice to the greatness of his theme (e. g. Cic. Rosc. Am. 11; id. de Or. 3, 56, § 214), Auct. Her. 4, 29, 40; cf. Ernest. Lex. Technol. Lat. p. 136.—
    B.
    Meton. (dubito, I. B.), a doubt, question, considering:

    indigna dubitatio homine!

    Cic. Lael. 19, 67; so,

    ad rem publicam adeundi,

    id. Rep. 1, 7, 12.—
    II.
    A wavering, hesitating in coming to a conclusion; hesitancy, irresolution, delay:

    aestuabat dubitatione, versabat se in utramque partem non solum mente, verum etiam corpore,

    Cic. Verr. 2, 2, 30; cf.:

    qui timor! quae dubitatio! quanta haesitatio tractusque verborum!

    id. de Or. 2, 50:

    inter dubitationem et moras senati,

    Sall. J. 30, 3; cf. id. ib. 62, 9:

    aluit dubitatione bellum,

    Tac. A. 3, 41 fin. et saep.:

    (Caesar) nulla interposita dubitatione legiones ex castris educit,

    without any hesitation, promptly, Caes. B. G. 7, 40, 1;

    in this signif. very freq. in Cicero: sine ulla dubitatione,

    Cic. Cluent. 28, 75; id. Verr. 2, 3, 12; id. Pis. 3; 21 fin.; id. N. D. 1, 1; id. de Or. 2, 28, 122; id. Fam. 1, 5, b. 2. et saep.; cf.:

    absque ulla dubitatione,

    Vulg. Ruth, 3, 13;

    less freq. merely sine dubitatione,

    without hesitation, unhesitatingly, Cic. Agr. 2, 9, 23; id. N. D. 3, 34, 84; id. Ac. 2, 29, 94; id. Top. 15 fin.; id. Att. 11, 16, 3; so Cic. Fil. Fam. 16, 21; Auct. B. Alex. 63, 2; Vulg. Act. 10, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > dubitatio

  • 119 evocatus

    ē-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a., to call out, call forth; to bring out, draw forth (class. —syn. invito, cito, etc.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    (Tullia) evocavit virum e curia,

    Liv. 1, 48:

    gubernatorem a navi huc,

    Plaut. Am. 3, 3, 12:

    aliquem huc foras,

    id. Cas. 2, 3, 54; id. Bacch. 5, 1, 29; id. Poen. 1, 2, 46:

    hinc foras,

    id. Rud. 2, 5, 22:

    intus foras,

    id. Men. 1, 3, 35; id. Ps. 2, 2, 10:

    aliquem ante ostium,

    id. Men. 4, 2, 111:

    mercatores undique ad se,

    to call together, summon, Caes. B. G. 4, 20, 4; cf.:

    aliquem litteris,

    Cic. Att. 2, 24:

    nostros ad pugnam,

    to call out, challenge, Caes. B. G. 5, 58, 2.—
    2.
    Transf., of inanimate things (mostly post-Aug.):

    sucum quasi per siphonem,

    Col. 9, 14, 15; cf.:

    materiam ad extremas partes fricatione,

    Cels. 4, 14:

    abortum,

    Plin. 28, 19, 77, § 251:

    ut in longitudinem potius quam in latitudinem evocetur (salix),

    Col. 4, 31, 2; cf.:

    vitis evocata ad fructum,

    Plin. 17, 22, 35, § 182.—
    B.
    In partic.
    1.
    Relig. t. t.: deum, to call a deity out of a besieged city, Liv. 1, 55, 4; 5, 21, 5; cf. Macr. S. 3, 9, 2; Dig. 1. 8, 9.—
    2.
    In civil and milit. lang., to call out, summon to appear, sc. soldiers to military service:

    (Metellus) evocat ad se Centuripinorum magistratus et decemprimos,

    Cic. Verr. 2, 2, 67; cf. id. ib. 2, 3, 28:

    senatum omnem ad se Decetiam,

    Caes. B. G. 7, 33:

    principes cujusque civitatis ad se,

    id. ib. 5, 54, 1; cf. id. B. C. 1, 35, 1:

    omnes (senatores),

    id. ib. 1, 3, 1:

    centuriones,

    id. ib. 1, 3, 4 et saep.:

    nominatim nobilissimum et fortissimum quemque ex omnibus civitatibus,

    id. ib. 1, 39, 2; cf. id. B. G. 3, 20, 2; 5, 4, 2; 7, 39, 1:

    reliquas legiones ex hibernis,

    id. B. C. 1, 8, 1:

    equites ex municipiis,

    id. ib. 1, 23, 2:

    hanc (legionem) initio tumultus,

    id. ib. 1, 7 fin.:

    magnam partem oppidanorum ad bellum,

    id. B. G. 7, 58, 4; cf. id. ib. 7, 44 fin.:

    multos undique spe praemiorum,

    id. B. C. 1, 3, 2; cf. id. B. G. 6, 34, 8; Liv. 4, 9 al.—
    II.
    Trop.:

    probitas non praemiorum mercedibus evocata,

    called forth, elicited, Cic. Fin. 2, 31; cf. Quint. 1, 1, 20:

    misericordia nullius oratione evocata,

    called forth, produced, Cic. Deiot. 14, 40; cf.

    indicium,

    Plin. 28, 4, 12, § 47:

    iram, Sen. de Ira, 3, 8: risum lugentibus,

    id. Ep. 29:

    ad aliquem honorem evocatus,

    Caes. B. G. 7, 57, 3:

    eas (tacitas cogitationes) evocat in medium,

    Liv. 9, 17: aliquem in saevitiam ac violentiam, Sen. de Ira, 3, 5; cf.:

    aliquem in laetitiam,

    id. ib. 2, 21 al.; cf. Gron. Sen. Ep. 47, 17.—Hence, Part.: ēvŏcā-tus, a, um; as subst. (cf. evoco, B. 2.): ēvŏcāti, ōrum, m., soldiers who, having served out their time, were called upon to do military duty as volunteers, veterans, Caes. B. G. 7, 65 fin.; Cic. Fam. 3, 6, 5; Sall. C. 59, 3; Suet. Aug. 56 al.

    Lewis & Short latin dictionary > evocatus

  • 120 evoco

    ē-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a., to call out, call forth; to bring out, draw forth (class. —syn. invito, cito, etc.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    (Tullia) evocavit virum e curia,

    Liv. 1, 48:

    gubernatorem a navi huc,

    Plaut. Am. 3, 3, 12:

    aliquem huc foras,

    id. Cas. 2, 3, 54; id. Bacch. 5, 1, 29; id. Poen. 1, 2, 46:

    hinc foras,

    id. Rud. 2, 5, 22:

    intus foras,

    id. Men. 1, 3, 35; id. Ps. 2, 2, 10:

    aliquem ante ostium,

    id. Men. 4, 2, 111:

    mercatores undique ad se,

    to call together, summon, Caes. B. G. 4, 20, 4; cf.:

    aliquem litteris,

    Cic. Att. 2, 24:

    nostros ad pugnam,

    to call out, challenge, Caes. B. G. 5, 58, 2.—
    2.
    Transf., of inanimate things (mostly post-Aug.):

    sucum quasi per siphonem,

    Col. 9, 14, 15; cf.:

    materiam ad extremas partes fricatione,

    Cels. 4, 14:

    abortum,

    Plin. 28, 19, 77, § 251:

    ut in longitudinem potius quam in latitudinem evocetur (salix),

    Col. 4, 31, 2; cf.:

    vitis evocata ad fructum,

    Plin. 17, 22, 35, § 182.—
    B.
    In partic.
    1.
    Relig. t. t.: deum, to call a deity out of a besieged city, Liv. 1, 55, 4; 5, 21, 5; cf. Macr. S. 3, 9, 2; Dig. 1. 8, 9.—
    2.
    In civil and milit. lang., to call out, summon to appear, sc. soldiers to military service:

    (Metellus) evocat ad se Centuripinorum magistratus et decemprimos,

    Cic. Verr. 2, 2, 67; cf. id. ib. 2, 3, 28:

    senatum omnem ad se Decetiam,

    Caes. B. G. 7, 33:

    principes cujusque civitatis ad se,

    id. ib. 5, 54, 1; cf. id. B. C. 1, 35, 1:

    omnes (senatores),

    id. ib. 1, 3, 1:

    centuriones,

    id. ib. 1, 3, 4 et saep.:

    nominatim nobilissimum et fortissimum quemque ex omnibus civitatibus,

    id. ib. 1, 39, 2; cf. id. B. G. 3, 20, 2; 5, 4, 2; 7, 39, 1:

    reliquas legiones ex hibernis,

    id. B. C. 1, 8, 1:

    equites ex municipiis,

    id. ib. 1, 23, 2:

    hanc (legionem) initio tumultus,

    id. ib. 1, 7 fin.:

    magnam partem oppidanorum ad bellum,

    id. B. G. 7, 58, 4; cf. id. ib. 7, 44 fin.:

    multos undique spe praemiorum,

    id. B. C. 1, 3, 2; cf. id. B. G. 6, 34, 8; Liv. 4, 9 al.—
    II.
    Trop.:

    probitas non praemiorum mercedibus evocata,

    called forth, elicited, Cic. Fin. 2, 31; cf. Quint. 1, 1, 20:

    misericordia nullius oratione evocata,

    called forth, produced, Cic. Deiot. 14, 40; cf.

    indicium,

    Plin. 28, 4, 12, § 47:

    iram, Sen. de Ira, 3, 8: risum lugentibus,

    id. Ep. 29:

    ad aliquem honorem evocatus,

    Caes. B. G. 7, 57, 3:

    eas (tacitas cogitationes) evocat in medium,

    Liv. 9, 17: aliquem in saevitiam ac violentiam, Sen. de Ira, 3, 5; cf.:

    aliquem in laetitiam,

    id. ib. 2, 21 al.; cf. Gron. Sen. Ep. 47, 17.—Hence, Part.: ēvŏcā-tus, a, um; as subst. (cf. evoco, B. 2.): ēvŏcāti, ōrum, m., soldiers who, having served out their time, were called upon to do military duty as volunteers, veterans, Caes. B. G. 7, 65 fin.; Cic. Fam. 3, 6, 5; Sall. C. 59, 3; Suet. Aug. 56 al.

    Lewis & Short latin dictionary > evoco

См. также в других словарях:

  • SIGILLA vel SIGNA — dicuntur Vittuvio, l. 9. c. 6. quae Suetonius Neron. c. 56. icunculas, Glossae Philoxeni Sigillaria, Graeci Νευρόςπαςτα, apud A. Gellium l. 14. c. 1. i. e. nervis tracta, sive sidiculis mota; vocant: Simulacra videl. sive statuae cubitales… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • AMPHIARAI — Fanum Α᾿μφιἁρειον, fitum fuit in itinere, quod Athenis Oropum dirigebat, in loco Harma dicto, Graece Α῞ρμα, i. c. currus, a curru, quô Amphiaraus excidit, uti Dicaearchus habet. At Strabo in Boeotia collocat. Nempe in Boeotia Μαντεῖον Amphiarai… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • AURA — I. AURA flatus est matutinus, qui cum Sole oritur, sed non semper a Sole fertur, i. e. secundô Sole, vel ex ea parte unde Sol oritur. Seneca l. 5. Natural. Quaest. c. 9. Et ideo quibusdam videtur inde flatus esse, unde Sol. Hoc falsum esse, ex eo …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CAMPANULA — nomen floris, qui campanulae speciem praefert, non conformatione solum, sed quod solida, uniusque texti, ducta videatur, et in formam iacta. Nimirum huic flori (mirum dictu simul et visu!) folium est unicum, coloris modo albi, modo ianathini,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • GESMINUS — Gall. Iasmin, floris nomen eximii, de quo sic Fr Pomey, An cerni flos potest isto tenuior? Vix mole violam. An candidiorem reperias ullum? Nivem et lac adaequat candore. Ecquis autem suaviorem olfaciat? Nequaquam ambaris et mosci aeque suavis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PERSICUM Mare — et Persicus sinus, pars maris Rubri (quod Arabiam Felicem ad ortum alluit) inter Arabiam ad Meridiem, et Carmaniam, Persidem, et Susianam ad Boream ingrediens, et alluens, in longitudinem 10000. stad. patens ex Str abone, at ex recentioribus 225 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TACAPE — urbs Syrtis parvae, Ptolem. vulgo Capes, et Caps. Poenis, inquit Bochartus, l. 1. Chanaan, c. 25. erat tacabh, h. e. locus humidus et irriguus. Proin ager hic fertilissimus, vitesque biferae, Plin. l. 18. c. 22. Civitas Africae in mediis arenis,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • fontaine — Clere fontaine, Conspicuus fons, Argenteus, Perspicuus, Pellucidus. Fontaine tarie, Exhaustus fons, vel torridus. Fontaine dont l eauë sort continuellement sans tarir, Manalis fons, Perennis. Fontaines pleines de mousse, Muscosi fontes. Eauë de… …   Thresor de la langue françoyse

  • Legio X Gemina — Escudo de la Legio X Gemina a principios del siglo V, según la Notitia Dignitatum occ. Activa Desde el 70 a. C. hasta el siglo V …   Wikipedia Español

  • NILUS — I. NILUS Aegypti Episcopus exustus, sub Diocletiano. Vide Lactantium, l. 5. c. 11: II. NILUS Africae fluv. celeberrimus, ut Asiae Ganges, et Indus, atque Europae Danubius. Plurima eius ab antiquis perhibentur, et celebrantur nomina. Nam et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • prendre — Prendre, Accipere, Acceptare, Capere, Captare, Excipere, Prendere, Prehendere, Comprehendere, Percipere, Sumere, Desumere. Prendre et appliquer à soy, Asciscere. Prendre en sa main quelque chose, Inuolare. Prendre en cachette, Surripere. On n en… …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»