Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

in+causa+esse

  • 41 res

    rēs, reī (редко Lcr rēi, у него же иногда rei односложно) f.
    1) вещь, предмет
    res bonae Nep — лакомства, но тж. Pl, C etc. ценные вещи, ценности
    2)
    а) pl. мир, вселенная, природа (rerum contemplatio CC, Q)
    rerum natura Lcr, C — сущность мира, природа (вселенной)
    б) при superl. rerum во всём свете, изо всех на свете (animal maximum rerum PM)
    de eā re C etc. — об этом, по данному вопросу
    (in) omnibus rebus Cs etc.во всём
    res efficientes (=causae) Cдействующие причины
    res effectae C — действия (причин), следствия
    4) состояние, положение, дела, обстоятельства (si res poscat, cogat или exĭgat Cs, H, Just)
    pro (или e) re natā C, Ter или pro re C, Cs, L etc. (тж. pro tempore et pro re Cs и ex re et ex tempore C) — в зависимости от обстоятельств
    summa rerum Nep — вся совокупность обстоятельств, общее положение, но тж. Cs общая сумма, итог
    res secundae( florentes, prospĕrae) Pl, C, H, L, Nep etc. — процветание, преуспеяние
    res adversae (afflictae, misĕrae) Pl, C, Cs, Sl — бедственное положение, несчастье
    5) факт, действительное положение, действительность (non re, sed opinione C)
    rem loqui Ter — говорить дело, т. е. правильно
    6) сущность, суть (ad rem pertinēre C; de re magis, quam de verbis, laborare C)
    quid ad rem? C etc.что тут существенного? (т. е. не всё ли равно?)
    8) причина, основание
    quā (hac, eā) re или ob eam (hanc) rem Pl, C etc. — по этой причине, поэтому
    9) деловые отношения, дело (rem gerere C, H etc.; rem cum aliquo transigere C)
    r. militaris( bellica) C — военное дело, но тж. H воинский подвиг
    res divīnae C etc. — религия, религиозные обряды
    10) судебное дело, процесс ( rem judicare C)
    11) (тж. pl.) государство (r. Romana L, H; r. publica или respublica C etc.; rem restituere Enn ap. C; res Graecae Nep) или политическая деятельность ( in mediā re publica versari C)
    12) выгода, польза, интересы
    aliquid in rem suam convertere C — использовать что-л. в своих интересах
    profecto rem habes nullam, haec negotia multarum nundinarum fore C — ты, конечно, не заинтересован в том, чтобы это дело затянулось надолго
    13) имущество, состояние, достояние, добро (homo sine re C; r. amicos invĕnit Pl)
    r. familiaris Sl, Q, Nep etc. или res privatae Cчастная собственность
    14) власть, господство
    summa rerum L, Nep, res maximae Nep и summae res Nepверховная власть (ср. 16.)
    15) действие, деяние, дело
    res gestae Cs etc. — дела, подвиги
    16) война (cum aliquo L etc.); сражение, битва ( gladio commĭnus rem gerere Cs)
    17) случай, событие, явление, факт (r. inopinata C); pl. история (res populi Romani perscribere L, тж. res Romanas scribere C)

    Латинско-русский словарь > res

  • 42 specula

    I spēcula, ae f. [demin. к spes ]
    слабая надежда, проблеск надежды Pl, C, Ap
    II specula, ae f. [ specio ]
    1) дозорная (сторожевая) башня, наблюдательный пост
    in speculis esse погов. C, L, O — подсматривать, высматривать, глядеть в оба, не спускать глаз
    2) поэт. возвышение, возвышенное место ( alta V); высота (s. montis V)
    4) высматривание, наблюдение ( turrim speculae causa aedificare Vop)

    Латинско-русский словарь > specula

  • 43 sui

    I suī, ōrum m. [ suus ]
    свои (т. е. родственники, близкие; друзья, спутники, тж. сограждане, приверженцы, солдаты и т. п.) (non solum alieni, sed etiam sui C)
    II suī gen. sg. и pl. (nom. нет, dat. sĭbi, acc. и abl. sē и sēsē)
    se inflexere Cs — сгибаться, гнуться
    dat. ethicus quid sibi vult? L etc.что (это) значит? или что ему, собственно, угодно?
    inter se C etc. — друг друга, между собой
    III suī dat. sg. к sus

    Латинско-русский словарь > sui

  • 44 Cantus cycneus

    (Обычно <употр.> в <русск.> переводе)
    Лебединая песня.
    Цицерон, "Тускуланские беседы", I, 30, 73 (изложение речи Сократа в Диалоге Платона "Федон", XXXV, 84е - 85в): Commemorat, ut cycni, qui non sine causa Apollini dicati sint, sed quod ab eo divinationem habere videantur, qua providentes, quid in morte boni sit, cum cantu et voluptate moriantur, sic omnibus bonis et doctis esse faciendum. "Он говорит, что подобно тому как лебеди, получившие от Аполлона, которому они посвящены, дар пророчества, предвидят, каким благом будет для них смерть, " и умирают с пением и с радостью, - так же должны поступать и все добрые и мудрые".
    ср. Он же "Об ораторе", III, 2, 6 - о последней речи Красса: Illa tanquam cycnea fuit divini hominis vox et oratio. "Эта речь была как бы лебединым голосом божественного мужа".
    ср. тж. Эсхил, "Агамемнон", 1445 - о пленной троянской пророчице Кассандре, убитой вместе с Агамемноном: "Она, подобно лебедю, пропела последнюю смертную жалобу"

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Cantus cycneus

  • 45 conditio

    1) положение, состояние, а) внешнее положение, естественное свойство: cond. agrorum (1. 1 § 23 D. 39, 3);

    b) юридическое положение человека, состояние, о лицах: dediticiorum pessima conditio (§ 3. 1. 1, 5); (1. 41 pr. D. 23, 4), (Gai. I. 30. 75. 78 seq. 128. IV. 160); (1. 32 § 2. 1. 34 pr. D. 29, 2. 1. 4 D. 40, 13. 1. 3 pr. D. 22, 5. 1. 38 § 9 D. 48, 19);

    in eadem condit, esse (1. 20 § 13 D. 5, 3); (1. 39 D. 3, 5. 1. 133 D. 50, 17); (1. 86 eod.);

    c) юридическое положение, отношение; о вещах, юридических действиях: omnem rem conditionemque praestare (1. 246 § 1 D. 50, 16);

    fundum cum sua, coondit. publicare (1. 23 § 21). 8, 3. 1. 11 § 1. 1. 13 § 3 D. 29, 1); (1. 29 § 1 D. 45, 1);

    non bonam conditionem eligere (1. 7 § 2 D. 26, 7);

    meliorem conditionem facere, offerre s. afferre (1. 1 seq. D. 18, 2).

    2) условие в более обширном смысле слова означ.: а) необходимое предположение действительности юрид. акта, sub hac condit. stare locationem, ut etc. (1. 25 pr. D. 19, 2); (1. 68 D. 23, 3);

    conditiones, quae tacite inesse videntur (1. 99 D. 35, 1);

    cond. juris, необходимое законное условие данного акта против. cond. facti, т. е. настоящему условию (1. 21 D. 34, 1);

    dare propter conditionem (1. 65 pr. § 3 D. 12, 6);

    b) означ. всякое вообще добавочное определение юридического акта; всякая оговорка: si ea conditione navem conduxisti, ut ea merces tuae portarentur (1. 10 § 1 D. 14. 2. 1. 39 D. 17, 1. 1. 6 § 2D. 18, 1): c) условием в собственном смысле называется будущее и неизвестное событие, от наступления или ненаступления которого поставлено в зависимость существование сделки (tit. D. 28, 7. 35, 1); (Gai. II. 144. 172. 200. III. 98);

    conditio - aut in praeterilum concepta ponitur, aut in praesens, aut in futurum (1. 16 D. 28, 3); условием признается только событие будущее и неизвестное (1. 39 D. 12, 1. 1. 10 § 1 D. 28, 7. 1. 120 D, 45, 1);

    sub conditione stipulari, promittere, debere, heredem instituere, etc. (§ 4 J. 3, 15. 1. 26 D. 28, 7. 1. 14 D. 46, 2. 1. 10. 213 pr. D. 50, 16);

    sub condit. resolvi emtionem etc. (1. 3 D. 18, 1. 1. 52 pr. D. 18, 2. 1. 1 D. 18, 3);

    ex condit. vel in conditionem heredem facere (1. 15 § 4 D 29, 1), conditio, quae est in potestate, in arbitrio alicujus, in arbitrium collata, условие, осуществление коего зависит от человеческой воли (1. 4 pr. 1. 86 § 1 D. 28, 5. 1. 28 D. 28, 7. 1. 13 pr. D. 2, 2. 1. 1 § 8 D. 29, 4), противоположно cond. in eventum collata, или quae in aliquo casu consistit (1. 78 § 1 D. 35, 1. I. 33 § 1 D. 40, 5); Павел называет conditio potestativa также promiscua (1. 11 § 1 D. 35, 1); Юстиниан отличает cond. potestativa от casualis и принимает еще conditio mixta, смешанное условие, когда его осуществление зависит одновременно от воли участника сделки, и от случайного события (1. un. § 7 C. 6, 51);

    cond. in non faciendo concepta, cond. non faciendi, условие потестативное, отрицательное (1. 7 pr. 1. 18. 79 § 3 D. 35, 1) противоп. cond. faciendi (l. 8 pr. D. 28, 7);

    impossibilis conditio (§ 11 J. 3, 19);

    conditio pendet, условие находится в нерешительном положении, т. е. неизвестно, исполнится ли оно или не исполнится (1. 36 D. 12, 1. 1. 8 D 18, 6. 1. 38. 1. 4 D. 28, 5);

    cond. existit, impletur, impleta, expleta est (1. 16 D. 12, 6. 1. 14 pr. D. 13, 1. 1. 5 pr 1. 7 § 1. 1. 25 D. 35, 1. 1. 14 D. 46, 2);

    cond. deficit, defecit, условие не исполнится (1. 37 D. 18, 1. 1. 8 pr. D. 18, 6. 1. 63 § 2. D. 30). Conditionalis (adi.) conditionaliter (adv.) условный, под условием: ex conditionati stipulatione tantum spes est, debitum iri (§ 4 J. 3, 15);

    condition. contractus (1. 8 D. 26, 8), obligatio (1. 14 pr. D. 46, 2), emtio, venditio (1. 2 pr. 1. 4 pr. D. 18, 2), institutio (1. 10 pr. D. 28, 7), legatum v. fideicomm. (1. 3 D. 30);

    libertas (1. 4 § 5 D. 40, 5), debitor (1. 5 § 2 D. 34, 3), creditor (1. 55 D. 50, 16);

    conditionaliter stipulari (1. 98 § 5 D. 46, 3. 1. 8 D. 26, 8. § 31 J. 2, 20. 1. 88 D. 30. 1. 17 § 3. D. 35, 1).

    3) случай, возможность, право, jurisjurandi conditionem deferre, предлагать кому-либо присягу;

    conditione delata, jurare;

    conditione jurisjur. non uti;

    causa in conditione jurisjur. deducta (1. 3 pr. 1. 34 § 7. 1. 39 D 12, 2. 1. 19 § 4 D. 22, 3. 1. 9 C. 4, 1);

    conditionem deferre, предоставить кому свободный выбор, condit. deferre, utrum velit (1. 8 § 12 D. 5, 2), an velit - utrum malit (1. 1 § 13 D. 38, 5);

    cond. coheredi dcfertur, ut aut totam cognoscat (hereditatem), aut a toto recedat (1. 55. 56 D. 29. 2. 1. 16 D. 26, 7).

    4) дружеское отношение, особ. супружеская любовь, также отношение между сговоренными (1. 2 § 2 D. 24, 2. 1. 11 D. 23, 2. 1. 18 C. 5, 4. 1. 1 C. 5, 1. 1. 3 D. 50, 14).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > conditio

  • 46 diversus

    (adi.);

    diverse (adv.) разный, различный, а) pars diversa, противная сторона, diversam partem adiuvare, prodita causa sua (1. 4 § 4 D. 3, 2);

    absente div. parte cognoscere (1. 71 D 5, 1);

    advocatus diversae partis (1. 31 D. 4, 8);) противоположный: in div. partes ire (1. 191 D. 50, 16);

    div. scholae auctores (1. 138 pr. D. 45, 1);

    in div. opinione esse (1. 38 § 3 D. 28, 6);

    servare, dicere, probare diversum (1. 4 D. 1, 22. 1. 31 § 3 D. 5, 2. 1. 26 § 4 D. 9, 4. 1. 80 § 1 D. 47, 2);

    ex diverso, с другой стороны (1. 28 pr. D. 2, 14. 1. 2 D. 3, 5. 1. 27 § 1 D. 4, 4. 1. 35 pr. D. 6, 1. 1. 17 pr. D. 24, 3);

    c) противоречащий: si plures arbitri div. sententias dixerint (1. 27 § 3 D. 4, 8);

    div. sententiae iudicum (1. 15 § 2. 1. 24 D. 5, 2);

    d) неравный, ex div. partibus heredes instituti (1. 21 § 1 D. 35, 2);

    e) различный, другой, div. personae (l. 60 § 1 D. 12, 6);

    div. tempora (1. 31 § 2 D. 3, 3).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > diversus

  • 47 efficere

    совершать, а) делать = facere, constituere s. 4;

    actum effic. inanem (1. 11 D. 44, 7);

    actio efficitur utilis, inanis (1. 24 § 2 D. 40, 12);

    inutile effici legatum (1. 82 pr. D. 31);

    causa melior efficitur (1. 3 D. 20, 3. 1. 12 pr. D. 20, 6);

    res deterior effecta (1. 8 pr. D. 18, 6); (1. 9 D. 34, 4): - effici часто = fieri: debitor effectus (1. 9 § 7 D. 15, 1);

    heredem effici adeundo (1. 43 § 3 D. 28, 6), (l. 26 § 9 D. 12, 6);

    exheredatum effic. (1. 20 pr. D. 37, 4);

    pro parte intestatum effici (1. 19 D. 5, 2);

    effici sui iuris (1. 3 § 4 D. 14, 6. 1. 1 § 4 D. 15, 2. 1. 11 § 10. 11 D. 32);

    effici liberum, patremfam. (1. 15 D. 3, 5);

    ex libero servus effectus (1. 83 § 5 D. 45, l), compos mentis effectus (1. 1 D. 37, 3);

    effectus annorum XIV (1. 22 pr. D. 36, 2);

    pupilli, legitimae aetatis effecti (1. 2 C. 5, 46);

    effici maiorem (1. 3 § 1 D. 4, 4);

    effic. aliquem inter infames (1. 2 § 2 D. 3, 2); (1. 9 § 7. 1. 62 D. 41, 1);

    in domino alicuius effici (1. 9 § 1 D. 23, 3); (1. 7 § 3. 1. 9 § 1. 1. 27 eod.);

    fructus efficiuntur fructuarii, emtoris (1. 12 § 5 D. 7, 1. 1. 2 § 4 D. 41, 4), сделать: filia nubendo efficit dotem esse (1. 10 D. 23, 1): effic. legatum non deberi (1. 1 § 11 D. 35, 3);

    effic. aliter aquam fluere (1. 1 § 3 D. 43,13);

    ius dici causam perorari effic. (1. 1 pr. D. 2, 2. 1. 14 § 8 D. 38, 2), nihil. effic. (1. 29 § 1 D. 29, 1);

    b) осуществлять, сделать, оканчивать, (quod maior pars curiae effecit, pro eo habetur, ac si omnes egerint (1. 19 D. 50, 1);

    effic. opus (1. 13 § 10. 1. 24 § 3. 1. 51 § 1 D. 19, 2. 1. 113 pr. D. 45, 1); (1. 22 C. 6, 23);

    sponsalia effic. (1. 14 D. 23, 1);

    partus effectus - perfectus, развитый (1. 14 D. 1, 5. cp. 1. 135. D. 50, 16);

    c) составлять, plus quam hereditaria portio efficit (1, 31 D. 12, 6);

    tantundem, quod fundi pretium efficiat (1. 67 § 5 D. 31); (1. 88 § 3 D. 35, 2);

    effic. (quartam bonorum (1. 93 eod.).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > efficere

  • 48 exigere

    1) изгонять, exactis regibus (1. 2 § 3. 16. 20 D. 1, 2);

    exig. in exsilium (l. 8 D. 48, 8).

    2) требовать, а) вообще = desiderare, напр. si res exegerit, si ita res exigit (1. 21 § 2. 4. 6. 1. 8 § 1 D. 10, 1);

    pront causa exegerit (1. 1 § 19 D. 48, 18. 1. 22 § 1 D. 7, 8): ubi usus exigit (1. 18 § 10 D. 50, 4. 1. 11 D. 27, 10. 1. 118 D. 30);

    ex. cautionem (1. 1 § 15. 1. 8 D. 27, 8. 1. 11 § 18 D. 32. 1. 13 § 11 D. 39, 2. 1. 33 pr. D. 26, 7. 1. 47 § 5 D. 30);

    exig. reum iudicio sisti (1. 2 pr. D. 2, 11);

    exig. aliqitem: exigi rationes edere (1. 8 pr. D. 2, 13): b) отыскивать что-либо судебным порядком: exigere posse, quia actio delata est (1. 64 § 6 D. 24, 3);

    exig. per personalem actionem (1. 35 D. 5, 1. 1. 9 D. 34, 3);

    exig. debita a debitore (1. 7 § 4 seq. 1. 8 § 3. 1. 15. 21 § 2 eod.);

    exig. debitorem, требовать от должника уплаты денег (1. 15 cit. 5 § 4 D. 19, 5);

    exig. coheredes (1. 44 § 1 D. 24, 3);

    pactum, ne invitus exigeretur (1. 32 § 1 D. 23, 4. 1. 39 D. 3. 5);

    exig. nomen (1. 6 § 2 D. 12, 6. 1. 11 § 13 D. 32), indebitum, non debitum (1. 20 § 18 D. 5, 3 1. 2 § 7 D. 18, 4. 1. 65 D. 5, 1. 1. 44 § 1 D. 24, 3);

    exig. sortem cum usuris (1. 9 D. 27, 8), fideicommissum (1. 41 § 11 D. 32), iudicatum (1. 1 § 2 D. 22, 1), poenam (1. 32 § 3 D. 4, 8. 1. 4 § 2 D. 9, 4. 1. 55 § 1 D. 26. 7. 1. 122 § 3 D. 45, 1);

    poenae nomine exactum (1. 74 D. 46, 3);

    exig. operas, officia (1. 13 § 3 D. 32. 1. 20 D. 40, 4. 1. 187 D. 50, 16);

    privilegium exigendi, право на преимущество в удовлетворении (1. 25 D. 12, 1. 1. 52 § 10 D. 17, 2. 1. 1 D. 42, 3. 1. 24 § 1 D. 42, 5). Exactio, oсуществление требования судебным порядком (1. 40 C. 9, 2);

    compensatione vel exactione consequi (1. 23 § 1 D. 18, 4);

    exactionem habere, pati, parere (1. 7 § 1. 1. 9. 11 pr. D. 25, 1);

    exactio debiti (1. 28 D. 12, 1), sortis (1. 69 § 2 D. 23, 3);

    dotis (1. 43 § 1 cocl.), nominum (1. 35 D. 26, 7), legati, fideirommissi (1. 18 § 1 D. 37,4), operarum (1. 48 1). 38, 1. 1. 70 pr. D. 50, 16);

    c) взыскивать: exugendi tributi munus (1. 17 § 7 D. 50, 1. cf. 1. 1 0. 1, 37. I. 9 § 5 D. 39, 4. 1. 11 § 5 D. 13, 7. 1. 37. § 1 D. 26, 7). Exactio, изыскивание, побор: illicitas exactiones - prohibeat Praeses prov. (1. 6 pr. § 3 D. 1. 18. cf. 1. 1 C. 10, 19);

    exactio vectigalis (1. 49 D. 21; 1), tributorum (1. 5 § 1 D. 49, 18. 1. 3 § 11 D. 50, 4), tributoria (l. 8 C. 6, 2). Exactor-сборщик, exactorum illicita avaritia (1. 6 § 9 D. 1, 18);

    exact. pecuniae (1. 18 § 8 D. 50, 4. cf. 1. 9 § 5 D. 50, 8), tributorum (tit. C. 10, 19. 1. 8 C. 6, 2); (tit. C. 12, 61).

    3) совершать, исполнять: exactum esse, оканчивать, exactio libertatis iudicio (1. 3 C. 7, 18); особ. о времени: истекать: exacto tempore (1. 38 § 3 D. 40, 12); (1. 60 § 4 D. 23, 2. 1. 6 D. 22, 2);

    incipiente, non exacto die (l. 134 D. 50, 16).

    4) exactus (adi.);

    exacte (adv.) исправный, точный: exactissima diligentia (1. 72 D. 17, 2. 1. 1 § 4 D. 44, 7. 1. 3. D. 18, 6);

    exacto officio negotia gerere (1. 21 C. 4, 35); (Gai. I, 93).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > exigere

  • 49 facere

    делать: 1) совершать известное действие, quae facta contra bonos mores fiunt, nec facere nos posse credendum, est (1. 15 D. 28, 7. 1. 102. D. 50, 17);

    facere contra s. adversus legem, SCtum, voluntatem defuncti etc. (см. adversus s. 1., contra s. 1. 1. 9 § 8. D. 4, 2. 1. 3 D. 1, 1. 1. 55. D. 50, 17).

    2)особ., как предмет обязательства, обозначает в обширнейшем смысле а) всякое действие, т. е. состоящее как в даче какой-либо вещи или предоставлении пользования оною, так и в оказании какой-либо услуги или помощи (1. 218 D. 50, 16. cf. 1. 175 eod.); отсюда обозн. также исполнение обязательства, состоящее in praestando, solvendo: facere posse = solvendo esse (1. 8. 9. D. 12, 6. l. 23 pr. I. 81. D. 17, 2. 1. 18 § 1. 1. 28. 54. D. 24. 3 1. 1 § 1 D. 42, 7. I. 21. D. 46, 3. 1. 63 § 7. 1. 68 § 1 D. 17, 2);

    centum tautum facere posse (1. 82 D. 35, 2);

    quatenus facere potest debitor (1. 49 D. 2, 14. l. 3 pr. D. 13, 5. 1. 63 D. 17, 2. 1. 36 D. 24, 3. 1. 33 pr. D. 39, 5. 1. 16- 25 D. 42, 1. 1. 35 pr. D. 3, 5);

    nihil vel minus facere posse (1. 1 § 43 D. 16, 3);

    facere iudicatum (1. 45 § 1. D. 5, 1. 1. 42 pr. D. 12, 1. 1. 45. D. 46, 1);) в более тесном смысле обозн. всякое действие, которое не вмещает в себе понятия dandi, т. е. передачи предмета в собственность другого лица (см. s. 1. с), противоп. dare;

    3) совершать, причинять, fac. homicidium (1. 1 § 21. D. 48,18. I. 28 § 15 D. 48, 19), stuprum, adulterium (1. 12 D. 48, 6), furtum (1. 7 pr. 1. 18. 19 § 6. I. 23 D. 47, 2);

    si nox furtum faxsit (L. XII tab. VIII, 11), si servus furtum faxit (1. c. XII. 3), cum nexum faciet (1. c. VI. 1);

    damnum (1. 151 D. 50, 17), pauperiem, iniuriam (1. 1 pr. § 3 D. 9, 1), si iniuriam faxsit (L. XII, tab. VII, 4);

    vim, metum (1. 9 § 1. 8. 1. 14 § 2. 13. 15 D. 4, 2) moram (см.);

    4) составлять, fac. testamentum, tabulas testamenti (1. 18 § 1. 1. 19 D. 28, 1), codicillum (1. 19 D. 29, 7. 1 37 § 1 D. 32);

    5) заключать, совершать, fac. locationem, venditionem (1. 8 § l D. 42, 5), nomina (1. 9 pr. 13. 2,14. 1. 39 § 14. D. 26, 7. 1. 46. D. 32);

    6) facere negotium, причинять неприятности: calumniae causa negotium facere alicui (1. 1 pr. § l 1. 3 § 1. D. 3, 6. 1. 5. pr. D. 37, 15);

    7) сделать: locat artifex operam suam, i. e. faciendi necessitatem (1. 22 § 2. D. 19, 2);

    opus factum (1. 21 § 1 D. 39, 2);

    materia facta (1. 6. D. 6, 1);

    argentum, aurum factum (1. 78 § 4 D. 32. 1. 27 D. 34, 2);

    8) заниматься: fac. medicinam (1. 26 § 1 D. 38, 1), argentariam (1. 4 § 3. 4 D. 2, 13), artem ludicram, lenocinium (1. 4pr. § l. 2. D. 3, 2);

    9) сделать кого чем, possessorem fac. aliquem (1. 22 D. 50, 16. 1. 6 § 5. 1. 13 § 5. D. 3, 2);

    suspectum fac. aliquem (1. 2 D. 27, 8);

    fieri, делаться, iure institutionis, ex testamento, heres factus (1. 5 D. 28, 6. 1. 68 § 1 D. 30. 1. 40 § 1 D. 1, 7);

    sui iuris, paterfamil. factus (1. 2 § 1. 1. 3 D. 14, 5. 1. 3 § 4. 1. 20 D. 14, 6);

    pubes factus pupillus (1. 4 D. 27, 2);

    annorum XIV factus (1. 22 pr. D. 36, 2);

    furiosus mentis compos factus (1. 47 D. 29, 2. 1. 2 § 11. D. 38, 17);

    liber servus factus (1. 1 § 4. eod. 1. 38 pr. D. 46, 3);

    fundus sacer factus (1. 91 § 1 D. 45, 1. 1. 3 § 8 D. 12, 4. 1. 55 D. 35. 1. 1. 2 D. 39, 6. 1. 24 D. 3, 5);

    fundum facere emtoris (1. 25 § 1 D. 18, l);- делать, facit totum voluntas defuncti (1. 35 § 3 D. 28, 5);

    facere dodrantem, quadrantem bonorum (см. dodrans);

    10) творить, установлять, назначать, fac. ius (1. 40 D. 1. 3);

    fac. plures gradus heredum (1. 36 pr. D. 28, 6);

    dotem fac. alicui (1. 49 D. 23, 3);

    curatores (1. 9 D. 27, 10);

    ad actionem procurator factus (1. 13 pr. D. 2, 14);

    11) употреблять, издерживать, fac. alimenta in aliquem (1. 5 § 14 D. 25, 3. 1. 19 § 2 D. 36, 1), fac. impensas (см.);

    12) = agere s. 2: annum in fuga facere (1. 14 § 1. D. 40, 7);

    13) оценивать, magni, parvi facere (1. 4 § 6 D. 1, 16. 1. 1 § 10 D. 43, 24. 1. 16. C. 10, 31); - 14) = experiri, иметь: fac. lucrum (см.), damnum, потерпеть (1. 56 D. 30. 1. 26 D. 39, 2);

    vitium facere. испортиться (1. 32 eod. 1. 10 § 1 D. 14, 2);

    abortum facere (см.);-15) противоп. immittere, на недвижимом имуществе, на земле другого лица делать какие-нб. перемены, постройки (1. 1 pr. D. 43, 6. 1. 2 pr. D. 43, 8. 1. 1 pr. D. 43, 12).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > facere

  • 50 idoneus

    (adi, idonee (adv.) удобный, способный, надлежащий, хороший, paries idon. (1. 36 37 D. 39, 2);

    magis idonee reficere parietem (1, 41 eod.);

    minus idon navis (1. 13 § 1 D. 19, 2);

    idon. causa (1. 14 § 2 D. 4, 2. 1. 15 pr. D. 42, 5. 1. 2 § 3 D. 44, 4. 1. 4 § 2 D. 48, 5);

    culpa (1. 12 D. 46, 6);

    paterfam, vir, homo idon. (1. 10 D. 26, 7. 1. 5 D. 43, 5. 1. 42 D. 50, 16 1. 5 § 11 D. 50, 6);

    valde idon. socius (1. 16 pr. D. 17. 2);

    testis idon. (1. 6. 9. 10 D. 22. 5);

    id. defensor, expromissor (1. 46 § 2 D. 3, 3); (1. 54 eod. 1. 110 § 1 D. 50, 17. l. 5 D. 42, 5. 1. 1 D. 44, 3);

    fideinssor idon. = qui obligari potest et conveniri (1. 3 D. 46, 1), обозн. тк. состоятельного должника - иногда предметы, которые представляют обеспечение, idoneum esse, прот. facultatibus labi;

    idoneus - lapsus facultatibus;

    idoneus subito lapsus (l. 8. D. 4, 3. 1. 14 D. 26, 7. 1. 1 § 11 D. 27, 8. 1. 2 § 7 D. 50, 8);

    idoneus facultatibus прот. egens (1. 5 § 26 D. 25, 3);

    idonei et sufficientes прот. tenues et exhausti (l. 6 pr. D. 50, 4);

    idon. = promissor, debitor (1. 112 § 1 D. 45, 1. 1 27 § 3 D. 4, 4);

    fideusssores minus idon. = egeni (1. 3 § 3 D. 36, 4. 1. 5 § 1. 1. 7. pr. D 2, 8 1 18 § 1 D. 18, 6 1. 44 § 3 D. 47, 2. 1 14 § 2 D. 13, 5. 1. 27 § 1 D. 16, 1); (1. 18 D. 26, 2. 1. 2 D. 11, 2 1. 46 § 9 D. 49, 14. 1. 39 § 1 D. 4, 4. 1. 30 § 3 D. 27, 1. 1. 1 § 5 D. 27, 8. 1. 68 § 4 D. 47, 2); (1. 4 § 6 D. 18, 2. 1. 14 § 1 eod.);

    heres, successor id. (1. 14 D. 4, 4. 1. 19 D. 20, 4. 1. 2 § 1 D. 23 5. 1. 39 § 16 D. 26, 7. 1. 5 D. 42, 6 1. 1 § 17. 1. 5 eod. 1. 40 D. 4, 3);

    praedia non. idon. (1. 7 § 2 D. 26, 7. 1. 19 § 4 D. 16. 1. 1. 11 pr. D. 22, 1. 1 35 D. 26, 7. 1. 102 pr. D. 46, 3. 1. 33 § 1 D. 21, 1. 1. 1 § 36. 1. 14 pr. D. 16, 3. 1. 59 § 6 D. 17, 1. 1. 50 § 1 D. 40, 4. 1. 11 pr. D. 50, 1);

    idonee? cavere (1. 41 pr. D. 5, 3. 1. 11 § 15. D. 32. 1. 2. 4 § 8 D. 40, 5);

    satis idonee dare (1. 3 C. 8, 51).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > idoneus

  • 51 manere

    1) оставаться, a) находиться, viatores manere in саиропа pati (1. 5 pr. D. 4, 9);

    b) пребывать, man. in suo s. eodem statu, in sua s. eadem causa (1. 47 in f. D. 2, 14. 1. 7 D. 8, 2. 1. 3 pr. D. 17, 2. 1. 77 § 20 D. 31. 1. 21 pr. D. 46, 1. 1. 38 pr. D. 46, 3. 1. 18 D. 4, 2. 1. 29 § 2 D. 5, 2. 1. 11 § 1 D. 31. 1. 49. pr. D. 45, 1. 1. 15 D. 45, 2. 1. 21 § 5 D. 46, 1. 1. 38 § 5. 1. 66 D. 46, 3);

    man tutorem (1. 9 § 5 D. 27, 3);

    in familia (1. 5 D. 1, 6. 1. 1 § 7 D. 37, 4);

    in potestate (1. 23 D. 29, 4. 1. 42 D. 35, 1. 1. 8 § 14 D. 37, 4. 1. 1 § 1 D. 37, 8. 1. 1 § 2 D. 37, 12. 1. 8 D. 38, 6. 1. 23 § 2 D. 40, 5);

    c) cуществовать, продолжаться, materia manente species mutata (1. 24 D. 41, 1. cf. 1. 13 § 1 D. 50, 16);

    manere actum, прот. periisse (1. 2 D. 8, 6);

    servitutem (1. 15 eod. 1. 30 § 1 D. 8, 2. 1. 13 pr. D. 8, 3);

    causam pignoris (1. 18 § 2 D. 13, 7);

    naturalem obligat. (1. 38 § 2 D. 12, 6);

    pristinam obligat. (1. 46 D. 46, 3. 1. 9 D. 10, 1. 1. 47 D. 21, 1. 1. 11 D. 27, 3. 1. 78 § 15 D. 36, 1. 1. 11 D. 47, 7. 1. 1. 60 pr. D. 12, 6. cf. 1. 45 § 1 D. 17, 1. 1. 60 pr. eod. 1. 23 D. 44, 2);

    manente societate (1. 27. 65 § 15 D. 17, 2);

    communione (1. 14 § 2 D. 10, 3);

    matrimonio (1. 46 pr. 1. 73 § 1 1. 85 D. 23, 3. 1. 18. 20 § 2. 1. 29 pr. D. 23, 4. 1. 8. 33 pr. D. 24, 1);

    manere fideicommissum прот. ademtum esse (1. 3 § 11 D. 34, 4);

    libertates, legata (1. 14 D. 49, 14. 1. 2 D. 48, 24).

    2) man. aliquem, быть обязанным (1. 1 C. Th. 6, 36. 1. 1 pr. C. Th. 7, 10). 3) man. cum aliq., плотски совокупляться (Coll. V. 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > manere

  • 52 officium

    1) нравственная обязанность, долг, а) вооб. officii (tuendi) causa de homine libero exhibendo interdictum competit (1. 2 § 1 D. 43, 1. 1. 6 D. 37, 6. 1. 2 D. 5, 2. 1. 23 D. 42, 5); отсюда обязательность, услужливость, ex. off. atque amicitia mandatum originem trahit (1. 1 § 4 D. 17, 1. 1. 17 § 3 D. 13, 6. 1. 5 § 4 D. 19, 5. 1. 7 D. 29, 3. 1. 61 § 5 D. 47, 2); тк. принять на себя обязанности, promissum off. deserese - explere non posse (1. 27 § 2 D. 17, 1);

    in officio delinquere - off. implere (1. 33 pr. D. 3, 5);

    b) особ. служба, должность, занятие по должности, officio iudicis, iudicantis, cognoscentis, Praetoris, arbitri contineri, convenire (1. 43 D. 4, 6. 1. 32 § 10 D. 4, 8. 1. 38. 44 D. 5, 3. 1. 7 D. 5, 4. 1. 9. 76 pr. D. 6, 1. 1. 22 § 2 D. 7, 8. 1. 18 § 2. 1. 26. 42 D. 10, 2. 1. 38 D. 11, 7. 1. 21 D. 12, 1. 1. 21 § 3 D. 15, 1. 1. 19 § 3. 1. 25 § 5. 1. 42 D. 19, 2. 1. 43 § 6 D. 21, 1. 1. 13 D. 22, 5. 1. 7 § 1 D. 23, 5. 1. 24 § 2 D. 24, 3. 1. 6 D. 27, 7. 1. 4 D. 29, 3. 1. 69 § 5. 1. 109 § 1 D. 30. 1. 95 § 2 D. 35, 2. 1. 5 pr. D. 39, 2. 1. 47 § 2 D. 40, 5. 1. 5 D. 43, 1. 1. 4 § 3 D. 44, 4. 1. 27 pr. D. 45, 1. 1. 45 D. 46, 1. 1. 9 § 1 D. 47, 2. Gai. II. 219. sq. 222. IV. 114. 1. 5 pr. D. 45, 1);

    officio iudicis dirimi (1. 73 D. 3, 3), expediri (1. 14 § 8 D. 11, 3), celebrari (1. 7 § 3 D. 43, 24), prohiberi (1. 13 D. 23, 2), compelli (1. 44 D. 40. 4), aestimari (1. 11 pr. D. 10, 4. 1. 16 D. 47, 10. 1. 9 § 7 D. 4, 2. 1. 35 § 1 D. 28, 5. cf. 1. 25 § 10 D. 10, 2. 1. 71 § 1 D. 30. 1. 45 § 8 D. 49, 14. 1. 58 pr. D. 36, 1. cf. 1. 24 D. 16, 3. 1. 7 D. 3, 5. 1. 25 § 8 D. 21, 1. 1. 1 § 10 D. 3, 1. 1. 25 pr. D. 4, 8. 1. 12 pr. § 2 D. 49, 16. 1. 56 § 2 D. 17, 1. 1. 20 D. 23, 2. 1. 30 D. 26, 7. 1. 1 § 3 D. 27, 3. 1. 31 § 14 D. 21, 1);

    ex off. sumtus facere (1. 3 pr. D. 27, 4. cf. 1. 1 § 9 D. 27, 3);

    ad off. suum revocare (1. 39 § 7 D. 26, 7. 1. 2 D. 2, 12); иногда обозн. круг деятельности известного сановника, ius dicentis off. latissimum est (1. 1 D. 2, 1. 1. 1 § 4 D. 26, 10); отсюда = munus s. 1. b) напр. off. civilia publica (1. 6 D. 4, 5. 1. 1 § 1 D. 16, 1. 1. 15 § 5 D. 48, 16. 1. 2 pr. D. 50, 17. 1. 6 § 3 D. 1, 16. 1. 4 § 2 eod. 1. 38 pr. 57 pr. D. 23, 2. 1. 2 § 1 D. 34, 9. 1. 10 pr. 11 § 1 D. 50, 7);

    iudicandi (1. 6 D. 5, 1); 1. 46 eod.); (1. 54 D. 6, 1. 1. 46 § 1 D. 26, 7. 1. 39 § 6. 9 eod.); (pr. § 10 eod.); (1. 33 § 1 eod.); 1. 5 pr. D. 26, 9. 1. 1 § 3 D. 27, 4).

    2) услуги, off. magistri remuneratum (1. 27 D. 39, 5); особ. услуги рабов и отпущенников = ministerium s. 1. s. б, напр. прот. artificium (1. 65 § 1 D. 32. 1. 24 D. 40, 4. 1. 4 § 5 D. 50, 15. 1. 27 § 1 D. 33, 7. 1. 1 cf. 1. 3 § 1. 1. 22 pr. D. 38, 1);

    in officio alicuius esse, служить (1. 48 pr. eod.); (1. 26 § 12 D. 12, 6);

    off. patronis praestare (1. 2 C. 6, 6).

    3) вообщ. исполнение, совершение: membrorum bumanorum officia (1. 14 D. 1, 5);

    testimonii off. (1. 14 D. 22, 5); отправление, занятие: cunctarum artium officia die solis quiescant (1. 3 C. 3, 12); применение, regula, simul quum in aliquo vitiata est, perdit off. suum (1. 1 D. 50. 17).

    4) личный состав судебных чиновников, officio non praesente sententiam dicere (1. 6 D. 7, 45); тк. суд, apud, off. cavere (1. 17 D. 2, 4), deponi (1. 7 § 2 D. 2, 8. 1. 11 § 1 D. 10, 4. 1. 18 C. 6. 23. 1. 74 D. 47, 2. 1. 4 D. 11, 4);

    missus ex off. annonae centurio (43 § 1 D. 13, 7); иногда низшие судебные чиновники, служители высшего сановника, sub praetextu adventus officiorum vel militum iniuriis vexari (1. 6. 5 D. 1, 18. 1. 2 C. 4, 56. 1. 2 C. 8, 23. cf. 1. 74 § 1 D. 21, 2), sub custodia officii factus (1. 1 C. 9, 45. 1. 7 C. 9, 2. 1. 3 C. 4, 15. 1. 1 § 4. 5. 1. 2 § 6 C. 1, 27. 1. 4 C. 12, 58), palatina (1. 2 C. 10, 23. 1. 3 C. 12, 60. 1. 3 C. 12, 61), proconsulare (l. 3 C. 12, 56), praesidiale (1. 1 C. 7, 39. 1. 10 C. 12, 60).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > officium

  • 53 praecipuus

    1) особенное, то, что получает кто-нб. наперед, напр. praec. esse прот. conferri (1. 1 § 15 D. 37, 6);

    praec. habere, retinere (1. 35 D. 10, 2. 1. 89 pr. D. 31. 1. 2 § 1 D 33, 4. 1. 23 § 2 D. 40, 5. 1. 45. D. 41, 1. 1. 4 pr. D. 49, 17);

    praec. computari alicui (1. 2 C. 6, 60).

    2) особенный, quibus praec. cura rerum incumbit (1. 57 D. 50, 16. 1. 42 D. 26, 7); тк. = potior, напр. dotium causa semper et ubique praec. est (1. 1 D. 24, 3. 1. 8 C. 3, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > praecipuus

  • 54 praesens

    (partic.), 1) присутствующий;

    praesentia, присутствие, о месте, прот. absens (1. 1 § 1 D. 2, 12. 1. 5 - 7. 43 § 3 D. 3, 3. 1. 23 pr. § 3 D. 4, 6. 1. 1 pr. D. 45, 1. 1. 209 D. 50, 16. 1. 12 C. 7, 33. 1. 3 C. 9, 1. 1. 6 C. 9, 2);

    in ipso negotio praesens (1. 9 § 5 D. 26, 8. 1. 1 D. 11, 2. 1. 21 § 1 D. 22, 5. 1. 1 § 15 D. 27, 8, 1. 1 C. 5, 27. 1. 5 § 1-4 D. 39, 1);

    in re praes. consentire (1. 1 § 21 D. 41, 2. 1. 22. 215. 246 pr. D. 50, 16);

    praesentiam sui facere nolle (1. 47 § 1. 1. 53 § 1 D. 42, 1);

    praesenti (L. XII. tab. I. 8);

    b) немедленно, тотчас: praesens - futurum tempus (1. 8 pr. D. 50, 16);

    in praesenti, in praesentia, in praesentiarum, прот. post tempus, postea, in futurum etc. (1. 22. 23 pr. D. 8, 2. 1. 16 pr. D. 36, 2. 1. 2 D. 37, 10. 1. 1 § 1 D. 43, 5. 1. 2 § 31 D. 43, 8. 1. 53 D. 45, 1);

    ex praes. aestimatione (прот. ex praeterita emtione) constitui pretia (1. 3 § 5 D. 49, 14. 1. 62 § 1 D. 35, 2);

    ad praesens (прот. perpetui usus causa) in aedibus esse (1. 17 § 7 D. 19, 1. 1. 17 § 2 D. 42, 8. 1. 10 § 12 eod.);

    praesens (прот. ex die) dari (1. 4 D. 7, 1. 1. 8 § 21 D. 2, 15. 1. 24. 25 D. 31. 1. 1 § 7 D. 35, 3);

    praesens legatum (1. 12 § 3. 1. 49 § 1 D. 30. 1. 19 § 3 D. 36, 2. 1. 54 pr. D. 35, 1. 1. 22 D. 28, 7. 1. 14 pr. D. 15, 1. 1. 13 § 5 D. 20, 1. 1. 30 § 2 D. 30. 1. 17 pr. D. 33, 1. 1. 89 D. 35, 1. 1. 21 pr. D. 36, 2. 1. 41. § 1 D. 45, 1. 1. 76 § 1 eod. 1. 46 D. 31. 1. 18 § 1 D. 46, 4);

    praesens obligatio (1. 9 pr. D. 12, 1. 1. 46 pr. D. 45, 1).

    2) = praesentalis: qui praesentes obsequio nostrae clementiae deputati sunt (l. 13 pr. C. 12, 36).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > praesens

См. также в других словарях:

  • testis nemo in sua causa esse potest — /testas niymow in s(y)uwow koza esiy powtast/ No one can be a witness in his own cause …   Black's law dictionary

  • Testis nemo in sua causa esse potest — No one can be a witness in his own cause …   Ballentine's law dictionary

  • HOMICIDII Causa — Athanis in Areopago disceptari olim solita est, ex lege, Δικάζειν δὲ την` βουλην` εν Α᾿ρείῳ πάγῳ φόνου καὶ τραύματος ἐκ προνοίας καὶ πυρκαίας καὶ φαρμάκων ἐάν τις ἀποκτείνῃ δοὺς, Senatus Areopagiticus ius dicito de caede, aut vulnere, non casu,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Nemo iudex in sua causa — es una expresión latina que se emplea en Derecho, especialmente en Derecho Procesal, para indicar que el juez no puede ser parte en un proceso en el que tenga intereses personales, antes bien, ha de quedar siempre como una tercera persona,… …   Wikipedia Español

  • Nemo iudex in causa sua — (or nemo iudex in sua causa) is a Latin phrase that means, literally, no one should be a judge in their own cause. It is a principle of natural justice that no person can judge a case in which they have an interest. The rule is very strictly… …   Wikipedia

  • Nemo debet esse judex in propria causa. — (Leg.). См. Никто не судья в своем деле …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • aliquis non debet esse judex in propria causa, quia non potest esse judex et pars — /slakwas non debat esiy juwdeks in prowpriya koza, kwaya non powtast esiy juwdeks et parz/ A person ought not to be judge in his own cause, because he cannot act as judge and party …   Black's law dictionary

  • aliquis non debet esse judex in propria causa, quia non potest esse judex et pars — /slakwas non debat esiy juwdeks in prowpriya koza, kwaya non powtast esiy juwdeks et parz/ A person ought not to be judge in his own cause, because he cannot act as judge and party …   Black's law dictionary

  • absentia ejus qui reipublicae causa abest, neque ei neque alii damnosa esse debet — /aebsensh(iy)a iyjas kway riyaypabbsiy koza sebest, neykwiy iyay neykwiy aeliyay daemnowsa esiy diybat/ The absence of him who is away in behalf of the republic (on business of the state) ought not to be prejudicial either to him or to another …   Black's law dictionary

  • judex non potest esse testis in propria causa — /juwdeks non powtast esiy testas in prowpriya koza/ A judge cannot be a witness in his own cause …   Black's law dictionary

  • nemo debet esse judex in propria causa — /niymow debat esiy jiiwdeks in prowpriya koza/ No man ought to be a judge in his own cause. A maxim derived from the civil law …   Black's law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»