-
1 illustris
illustris ( inl-), e ( nom. sing. masc. illuster. Val. Max. 4, 1, 5; 4, 3, 11), adj. [inlustro], lighted up, clear, bright, light, lustrous (class.; esp. freq. in the trop. signif.).I.Lit.: ostendebat Carthaginem de excelso et pleno stellarum, illustri et claro quodam loco, Cic. Rep. 6, 11; cf.:II.tum nec nimis illustres nec vehementer obscuros locos haberi oportet,
Auct. Her. 3, 19, 32:locus,
Cels. 3, 6:habitare bonis et illustribus domiciliis,
Cic. N. D. 2, 37, 95:balnearia,
Col. 1, 6, 2:illustris et pellucida stella,
Cic. Div. 1, 57, 130:radii solis,
Plin. 18, 35, 78, § 344:noctes,
id. 9, 16, 23, § 56:caelum,
Val. Fl. 6, 528.— Comp.:ostio et lumine illustriore,
Varr. R. R. 3, 5, 5; cf.:solis candor illustrior est quam ullius ignis,
Cic. N. D. 2, 15, 40:(ventus) tegulas illustriores fecit,
Plaut. Rud. 1, 1, 6.—Trop.A.Clear, plain, distinct, evident, manifest (syn. clarus):B.praeter haec, quae testata sunt et illustria, habeo multa occultiora,
Cic. Fam. 11, 27, 6:his rationibus tam certis tamque illustribus, etc.,
id. Rep. 1, 3; cf.:illustribus igitur rebus insistis... a certis et illustrioribus cohibes assensum,
id. Ac. 2, 29, 94:nec vero ita disseram de re tam illustri tamque nota, ut, etc.,
id. Rep. 1, 24 Mos.:factum illustre notumque omnibus,
id. Verr. 2, 5, 13, § 34:visus insignis et illustris,
id. N. D. 1, 2, 15 fin.:illustris oratio est, si, etc.... est enim haec pars orationis, quae rem constituat paene ante oculos... est plus aliquanto illustre quam illud dilucidum: altero fit, ut intelligamus, altero vero ut videre videamur,
id. Part. Or. 6, 20:si desit illustris explanatio, propositio, etc.,
Quint. 9, 2, 2:instruenda est vita exemplis illustribus,
Sen. Ep. 83.—Distinguished, respectable, famous, honorable, illustrious (cf.:clarus, insignis, spectabilis, nobilissimus, celeber, inclutus): homines illustres honore ac nomine,
Q. Cic. Petit. Cons. 5, 18:illustrium hominum aetates et tempora persequi (shortly after: de clarorum virorum laudibus),
Cic. Brut. 19, 74:illustribus in personis temporibusque,
id. Rep. 2, 31 fin.:orator,
id. Brut. 32, 122:poëtae,
Quint. 5, 11, 36:florens et illustris adulescens,
Caes. B. G. 7, 32, 4:de antiquis illustrissimus quisque pastor erat,
Varr. R. R. 2, 1, 6:philosophorum illustrissimi,
Gell. 18, 7, 3:feminae,
noble, Suet. Tib. 45; id. Calig. 36:cum illustribus provinciarum,
id. Caes. 48:quorundam illustrium exsequiae,
id. Tib. 32:paterfamiliae illustriore loco natus,
Caes. B. G. 6, 19, 3:Themistoclis nomen est quam Solonis illustrius,
Cic. Off. 1, 22, 75:vitae ratio illustrior,
id. Rep. 3, 3; cf.:sunt illustriora quae publice fiunt,
id. ib. 3, 12:haec vides quanto expressiora quantoque illustriora futura sint,
id. Fam. 1, 7, 9:major atque illustrior res,
more important, more remarkable, Caes. B. G. 7, 3, 2:causarum illustrium quascumque defendi nunc conficio orationes,
Cic. de Sen. 11, 38.—Hence, adv. (acc. to II. A.), clearly, distinctly, perspicuously (very rare; only comp. and sup.):illustrius,
Cic. Fam. 10, 19, 1; id. Dom. 11, 27; Arn. 2, 44:illustrissime descripsit,
Gell. 9, 13, 4. -
2 illustris
illustris (inlustris), e [st2]1 [-] clair, éclairé, qui donne du jour, lumineux. [st2]2 [-] clair, évident, manifeste. [st2]3 [-] bien connu, célèbre, illustre, distingué, noble. [st2]4 [-] décrié, diffamé.* * *illustris (inlustris), e [st2]1 [-] clair, éclairé, qui donne du jour, lumineux. [st2]2 [-] clair, évident, manifeste. [st2]3 [-] bien connu, célèbre, illustre, distingué, noble. [st2]4 [-] décrié, diffamé.* * *Illustris, et hoc illustre. Colum. Fort cler.\Illustris vir. Cic. Illustre, Tresrenommé. C'est aussi tiltre d'honneur usité du temps de Justinian et certains autres empereurs precedents.\Nihil est ad laudem illustrius, quam calamitas ipsa. Cic. Il n'est rien apportant loz de si grand renom.\Ciuitates illustres. Cic. Illustres, De grand renommee.\Prouincia illustris. Cic. Fort congneue et renommee, Illustre. -
3 illustris
illustris illustris, e замечательный, значительный -
4 illustris
illustris illustris, e выдающийся -
5 illustris
1) светлый, титул высших сановников, напр. Praefecti praef., Quaestoris Sacri Palatii (1. 32 pr. C. 7, 62. 1. 2 pr. C. 7, 63. 1. 1 C. 2, 8. 1. 6 C. 3, 26), magistri militum (1. un. C. 1, 47. 1. 12 § 1 D. 1, 9); тк. женам высших сановников предоставлялся титул illustres (1. 5 C. 6, 57);illustris dignitas, достоинство т. н. vir illustris (1. 1 C. 3, 24. 1. un. C. 8, 13. 1. 60. 61 D. 10, 31);
ill. administratio (1. 63 § 1. 1. 6 5 eod. 1. 8 pr. C. 1, 55);
2) славный (1. 16 C. Th. 15, 1).illustratus = illustris dignitas (1. 13 § 8 C. 3, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > illustris
-
6 illustris
Iillustre, illustrior -or -us, illustrissimus -a -um ADJbright, shining, brilliant; clear, lucid; illustrious, distinguished, famousIIIllustrious, title of highest officers of late empire; (above Spectabiles) -
7 illustris
il-lūstris, e [ lustro ]1) светлый (domicilium, locus C); светящийся, сияющий, лучезарный, яркий (stella C; lumen Vr); освещённый, озарённый (nox sideribus i. T)2) ясный, очевидный, явный (oratio, rationes C)3) славный, высокопоставленный (homo i. honore C); известный, знаменитый (i. gloriā militari Eutr)4) знатный, высокородный (eques genĕre i. L)5) пресловутый (illustre notumque omnibus C)6) блистательный, выдающийся, значительный, замечательный ( ingenium T)7) «сиятельный», в императ. эпоху, почётное звание высших сановников (напр., praefectus praetorio, quaestor sacri palatii и др.) и их жён CJ, Dig -
8 illustris
il-lūstris, e (in u. lustro), im Lichte od. Glanze stehend, erleuchtet, hell, lichtvoll, licht, strahlend, I) eig.: stella, lumen, locus, domicilia, Cic.: die iam illustri, als es schon heller Tag war, Curt.: ostio et lumine illustriore, Varro: solis candor illustrior est, Cic. – II) übtr.: 1) in die Augen fallend, lichtvoll, deutlich, offenbar, einleuchtend, anschaulich (Ggstz. obscurus, occultus), res, Cic.: oratio, Cic.: rationes, Cic.: mei multi et illustres sermones habiti, meine vielsachen und unzweideutig getanen Äußerungen, Cic.: quae vero, cum de facto non ambigitur, quaeruntur, qualia sint, ea si ex reis numeres, et innumerabilia sunt et obscura, si ex rebus, valde et modica et illustria (in die Augen fallend), Cic.: est enim plus aliquanto illustre (augenscheinlich) quam illud dilucidum, Cic. – 2) hervorstechend, a) der Geburt, dem Stande usw. nach, hochstehend, angesehen vornehm, vir, Liv.: homo, Liv.: adulescens, Caes. u. Nep.: illustriore loco natus, Caes.: illustri magis quam nobili ortus familiā, Vell.: homines illustres honore ac nomine, Q. Cic.: equites et divitiis et genere ill., Liv.: de antiquis illustrissimus quisque pastor erat, Varro. – b) dem Rufe nach, bekannt, berühmt, vir, Suet.: homines, Cic.: vir ill. gloriā militari, Eutr.: loci, Vell.: res populi Romani, Nep.: est eius nomen quam Solonis illustrius, Cic.: huius in re militari illustre factum, Nep.: huius illustrissimum est proelium apud Plataeas, Nep. – im üblen Sinne = berüchtigt, unum illud, quod ita fuit illustre notumque omnibus, ut etc., Cic. Verr. 5, 34. – c) übh. ins Auge fallend, glänzend, bedeutend (Kompar. = von einiger Bedeutung), ausgezeichnet, statua, lorbeergeschmückte, Tac.: rerum illustrium disputationes, oratorische Glanzpartien, Cic.: res (Ereignis) illustrior, Caes.: legatio illustrior, Nep.: causa (Rechtsfall), Cic.: privata vita, Eutr.: ingenium, Tac.: claram et illustrem orationem efficere, einer R. Ruhm u. Auszeichnung verschaffen, Tac.: eius in omni vita nihil est ad laudem illustrius quam ipsa calamitas, diente nichts mehr zur Verherrlichung seines Ruhms, Cic. – / Nbf. masc. illuster, Val. Max. 4, 1, 5 u. 4, 3, 11. Gesta in senat. pro recip. cod. Theod. in. p. 82* (Haenel). Marc. Emp. de medicam. p. 83 Ald.
-
9 illustris
, eзнаменитый, выдающийся -
10 illustris
-is/e adj Bpbrillant, lumineux -
11 illustris
il-lūstris, e (in u. lustro), im Lichte od. Glanze stehend, erleuchtet, hell, lichtvoll, licht, strahlend, I) eig.: stella, lumen, locus, domicilia, Cic.: die iam illustri, als es schon heller Tag war, Curt.: ostio et lumine illustriore, Varro: solis candor illustrior est, Cic. – II) übtr.: 1) in die Augen fallend, lichtvoll, deutlich, offenbar, einleuchtend, anschaulich (Ggstz. obscurus, occultus), res, Cic.: oratio, Cic.: rationes, Cic.: mei multi et illustres sermones habiti, meine vielsachen und unzweideutig getanen Äußerungen, Cic.: quae vero, cum de facto non ambigitur, quaeruntur, qualia sint, ea si ex reis numeres, et innumerabilia sunt et obscura, si ex rebus, valde et modica et illustria (in die Augen fallend), Cic.: est enim plus aliquanto illustre (augenscheinlich) quam illud dilucidum, Cic. – 2) hervorstechend, a) der Geburt, dem Stande usw. nach, hochstehend, angesehen vornehm, vir, Liv.: homo, Liv.: adulescens, Caes. u. Nep.: illustriore loco natus, Caes.: illustri magis quam nobili ortus familiā, Vell.: homines illustres honore ac nomine, Q. Cic.: equites et divitiis et genere ill., Liv.: de antiquis illustrissimus quisque pastor erat, Varro. – b) dem Rufe nach, bekannt, berühmt, vir, Suet.: homines, Cic.: vir ill. gloriā militari, Eutr.: loci, Vell.: res populi Romani, Nep.: est eius nomen quam Solonis illustrius, Cic.: huius in re militari illu-————stre factum, Nep.: huius illustrissimum est proelium apud Plataeas, Nep. – im üblen Sinne = berüchtigt, unum illud, quod ita fuit illustre notumque omnibus, ut etc., Cic. Verr. 5, 34. – c) übh. ins Auge fallend, glänzend, bedeutend (Kompar. = von einiger Bedeutung), ausgezeichnet, statua, lorbeergeschmückte, Tac.: rerum illustrium disputationes, oratorische Glanzpartien, Cic.: res (Ereignis) illustrior, Caes.: legatio illustrior, Nep.: causa (Rechtsfall), Cic.: privata vita, Eutr.: ingenium, Tac.: claram et illustrem orationem efficere, einer R. Ruhm u. Auszeichnung verschaffen, Tac.: eius in omni vita nihil est ad laudem illustrius quam ipsa calamitas, diente nichts mehr zur Verherrlichung seines Ruhms, Cic. – ⇒ Nbf. masc. illuster, Val. Max. 4, 1, 5 u. 4, 3, 11. Gesta in senat. pro recip. cod. Theod. in. p. 82* (Haenel). Marc. Emp. de medicam. p. 83 Ald.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > illustris
-
12 illustris
, eзнаменитый, выдающийся -
13 illustris
, illustre (m = f,n)замечательный, знаменитый, выдающийся; светлый, яркий -
14 per-illūstris
per-illūstris see perinlūstris. -
15 Eumegistus illustris
VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Eumegistus illustris
-
16 Polymetme illustris
VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Polymetme illustris
-
17 inlustris
illustris ( inl-), e ( nom. sing. masc. illuster. Val. Max. 4, 1, 5; 4, 3, 11), adj. [inlustro], lighted up, clear, bright, light, lustrous (class.; esp. freq. in the trop. signif.).I.Lit.: ostendebat Carthaginem de excelso et pleno stellarum, illustri et claro quodam loco, Cic. Rep. 6, 11; cf.:II.tum nec nimis illustres nec vehementer obscuros locos haberi oportet,
Auct. Her. 3, 19, 32:locus,
Cels. 3, 6:habitare bonis et illustribus domiciliis,
Cic. N. D. 2, 37, 95:balnearia,
Col. 1, 6, 2:illustris et pellucida stella,
Cic. Div. 1, 57, 130:radii solis,
Plin. 18, 35, 78, § 344:noctes,
id. 9, 16, 23, § 56:caelum,
Val. Fl. 6, 528.— Comp.:ostio et lumine illustriore,
Varr. R. R. 3, 5, 5; cf.:solis candor illustrior est quam ullius ignis,
Cic. N. D. 2, 15, 40:(ventus) tegulas illustriores fecit,
Plaut. Rud. 1, 1, 6.—Trop.A.Clear, plain, distinct, evident, manifest (syn. clarus):B.praeter haec, quae testata sunt et illustria, habeo multa occultiora,
Cic. Fam. 11, 27, 6:his rationibus tam certis tamque illustribus, etc.,
id. Rep. 1, 3; cf.:illustribus igitur rebus insistis... a certis et illustrioribus cohibes assensum,
id. Ac. 2, 29, 94:nec vero ita disseram de re tam illustri tamque nota, ut, etc.,
id. Rep. 1, 24 Mos.:factum illustre notumque omnibus,
id. Verr. 2, 5, 13, § 34:visus insignis et illustris,
id. N. D. 1, 2, 15 fin.:illustris oratio est, si, etc.... est enim haec pars orationis, quae rem constituat paene ante oculos... est plus aliquanto illustre quam illud dilucidum: altero fit, ut intelligamus, altero vero ut videre videamur,
id. Part. Or. 6, 20:si desit illustris explanatio, propositio, etc.,
Quint. 9, 2, 2:instruenda est vita exemplis illustribus,
Sen. Ep. 83.—Distinguished, respectable, famous, honorable, illustrious (cf.:clarus, insignis, spectabilis, nobilissimus, celeber, inclutus): homines illustres honore ac nomine,
Q. Cic. Petit. Cons. 5, 18:illustrium hominum aetates et tempora persequi (shortly after: de clarorum virorum laudibus),
Cic. Brut. 19, 74:illustribus in personis temporibusque,
id. Rep. 2, 31 fin.:orator,
id. Brut. 32, 122:poëtae,
Quint. 5, 11, 36:florens et illustris adulescens,
Caes. B. G. 7, 32, 4:de antiquis illustrissimus quisque pastor erat,
Varr. R. R. 2, 1, 6:philosophorum illustrissimi,
Gell. 18, 7, 3:feminae,
noble, Suet. Tib. 45; id. Calig. 36:cum illustribus provinciarum,
id. Caes. 48:quorundam illustrium exsequiae,
id. Tib. 32:paterfamiliae illustriore loco natus,
Caes. B. G. 6, 19, 3:Themistoclis nomen est quam Solonis illustrius,
Cic. Off. 1, 22, 75:vitae ratio illustrior,
id. Rep. 3, 3; cf.:sunt illustriora quae publice fiunt,
id. ib. 3, 12:haec vides quanto expressiora quantoque illustriora futura sint,
id. Fam. 1, 7, 9:major atque illustrior res,
more important, more remarkable, Caes. B. G. 7, 3, 2:causarum illustrium quascumque defendi nunc conficio orationes,
Cic. de Sen. 11, 38.—Hence, adv. (acc. to II. A.), clearly, distinctly, perspicuously (very rare; only comp. and sup.):illustrius,
Cic. Fam. 10, 19, 1; id. Dom. 11, 27; Arn. 2, 44:illustrissime descripsit,
Gell. 9, 13, 4. -
18 Блистательный
- illustris; nitens; candidus; splendidus; -
19 augenfällig
augenfällig, promptus ac propositus (klar vor Augen liegend). – speciosus. illustris. insignis (hervorstechend, klar in die Augen fallend, z. B. vitia); verb. speciosus et illustris; insignis et illustris. – au. sein, auch ante oculos esse; oculis teneri: au. hervortreten, sich herausstellen, exstare atque eminere; apparere atque exstare.
-
20 illustratus
illūstrātus, ūs m. [ illustris 7. ] (тж. illustris dignitas)сиятельство, почетное звание высших сановников CJ
См. также в других словарях:
Illustris — (lat.), 1) ansehnlich, vornehm; 2) seit Constantin dem Großen Titel der Senatoren u. Magistrate der vornehmsten Klasse, während die der zweiten Spectabiles, die der dritten Clarissimi hießen; 3) unter den fränkischen Königen selbst königlicher… … Pierer's Universal-Lexikon
Illustris — (lat.), glänzend, berühmt, erlaucht, nach der Hofrangordnung des Diokletian und Konstantin Titel der höchsten Rangklasse, zu der die obersten Beamten (z. B. seit 415 die decuriones palatii, seit 432 auch die silentiarii) gehörten, seit Karl d. Gr … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Illustris — (lat.), glänzend, berühmt, erlaucht; in Rom Titel der Ritter, seit Konstantin d. Gr. der vornehmsten Senatoren und Magistrate … Kleines Konversations-Lexikon
Illustris — Il|lus|tris* <aus lat. illustris, vgl. ↑illuster>: 1. spätantiker Rangtitel für höchste Würdenträger u. Hofbeamte des Römischen Reichs sowie seit dem 4. Jh. für christliche Bischöfe. 2. im mittelalterlichen Kanzleistil seit 1180 den… … Das große Fremdwörterbuch
Illustris — The highest of three titles given to members of the senate (q.v.), and high administrators, from the fourth century onward. Below illustris (illustres is the plural) were the titles of clarissimus and spectabilis (qq.v.). When bestowed on… … Historical dictionary of Byzantium
Lucilia illustris — Taxobox image caption = Lucilia illustris regnum = Animalia phylum = Arthropoda subphylum = Hexapoda classis = Insecta subclassis = Pterygota infraclassis = Neoptera superordo = Endopterygota| ordo = Diptera subordo = Brachycera infraordo =… … Wikipedia
Vir illustris — The title vir illustris ( illustrious man ) is used as a formal indication of standing in late antiquity to describe the highest ranks within the senates of Rome and Constantinople. All senators had the title vir clarissimus ( very famous man );… … Wikipedia
Ilex illustris — Taxobox status = LR/cd | status system = IUCN2.3 regnum = Plantae divisio = Magnoliophyta classis = Magnoliopsida ordo = Celastrales familia = Aquifoliaceae genus = Ilex species = I. illustris binomial = Ilex illustris binomial authority = Ridley … Wikipedia
Cis illustris — Cis illustris Clasificación científica Reino … Wikipedia Español
Vir illustris — („hervorragender Mann“; auch illustrissimus, Plural viri illustres) war der höchste senatorische Rangtitel im spätantiken Römischen Reich. Der Titel taucht zwar bereits in der Prinzipatszeit vereinzelt auf, erhält seine endgültige Ausprägung aber … Deutsch Wikipedia
Vir illustris — Инсигнии префекта претория Иллирика, имевшего титул «сиятельного мужа». Рисунок из Notitia Dignitatum, конец IV начало V вв. Vir illustris (рус. сиятельный муж или рус. иллюстрий) один из высших сенаторских титулов в поздней… … Википедия