illūsus

* * *

* * *

    Illusus, pen. prod. Participium. Cic. Abusé et mocqué.

\

    Asperis facetiis illusus. Tacit. Mocqué.

\

    Vestes illusae auro. Virgil. Esquelles le brodeur ou l'ouvrier a faict et entremeslé le fil d'or beaucoup de petites jolivetez pour son plaisir, Robbe à ouvrage de fil d'or, Ouvrees d'or, Enrichies d'ouvrage de fil d'or.

illūdo ( inl-), si, sum, 3 (acc. to the first conj. illudiabant, Gell. 1, 7, 3; perf. subj. inlusseris, Cic. Lael. 26, 99 Bait., Lahm.), v. n. and a. [in-ludo].

Neutr., to play at or with any thing, to sport with, amuse one's self with (syn. colludo; cf. ludificor).

In gen. (very rare):

illudo chartis,

amuse myself with writing, Hor. S. 1, 4, 139:

ima videbatur talis illudere palla,

Tib. 3, 4, 35.—

In partic., pregn.

To make sport or game of, to jest, mock, or jeer at, to ridicule (class.).

With dat.:

ut ne plane videaris hujus miseri fortunis et horum virorum talium dignitati illudere,

Cic. Rosc. Am. 19, 54:

ut semper gaudes illudere rebus Humanis!

Hor. S. 2, 8, 62:

illudere capto,

Verg. A. 2, 64:

discrimini publico,

Suet. Tib. 2:

inlusit Neroni fortuna,

Tac. A. 16, 1 init.; cf. id. ib. 15, 72 fin. —

In aliquem or aliquo:

ego te pro istis factis ulciscar, ut ne impune in nos illuseris,

Ter. Eun. 5, 4, 20; cf.:

quae cum dixisset in Albucium illudens,

Cic. de Or. 3, 43, 171:

adeon' videmur vobis esse idonei, In quibus sic illudatis?

Ter. And. 4, 4, 19.—

Absol.:

illuseras heri inter scyphos, quod dixeram controversiam esse, etc.,

Cic. Fam. 7, 22. —

To sport or fool away a thing, i. e. to destroy or waste in sport; in mal. part., to violate, abuse ( poet. and in post-Aug. prose).

With dat.:

cui (frondi) Silvestres uri assidue capraeque sequaces Illudunt,

Verg. G. 2, 375:

pecuniae illudere,

Tac. H. 2, 94 fin.:

C. Caesar etiam matri ejus illusit,

id. A. 15, 72:

pueritiae Britannici,

id. ib. 13, 17:

feminarum illustrium capitibus,

Suet. Tib. 45.—

Absol.:

tum variae illudant pestes,

Verg. G. 1, 181.—

Act. (in all the meanings of I.).

In gen., to play at or with any thing ( poet. and very rare):

illusas auro vestes,

i. e. lightly interwoven, Verg. G. 2, 464 (dub. al. inclusas); imitated by Avien. Perieg. 1258; cf. the periphrase: illusa pictae vestis inania, Prud. steph. 14, 104.—

In partic., pregn.

To scoff or mock at, to make a laughing-stock of, to ridicule (so most freq.):

satis superbe illuditis me,

Ter. Phorm. 5, 8, 22:

ut is, qui illusus sit plus vidisse videatur. Quid autem turpius quam illudi?

Cic. Lael. 26, 99:

miseros,

id. de Or. 2, 58, 237:

illusi ac destituti,

id. Quint. 16, 51:

facetiis illusus,

Tac. A. 15, 68:

pergisne eam, Laeli, artem illudere, in qua primum excello ipse?

Cic. Rep. 1, 13:

artes,

Ov. M. 9, 66:

ipsa praecepta (rhetorum),

Cic. de Or. 1, 19, 87:

illud nimium acumen (opp. admirari ingenium),

id. ib. 1, 57, 243:

voces Neronis, quoties caneret,

Tac. A. 14, 52: verbis virtutem superbis, [p. 887] Verg. A. 9, 634.—

To destroy, ruin, violate, abuse (very rare):

vitam filiae,

Ter. And. 5, 1, 3: illusique pedes (i. e. crapulā) vitiosum ferre recusant Corpus, ruined, i. e. staggering, Hor. S. 2, 7, 108:

corpus alicujus,

Tac. A. 1, 71.

illūdo ( inl-), si, sum, 3 (acc. to the first conj. illudiabant, Gell. 1, 7, 3; perf. subj. inlusseris, Cic. Lael. 26, 99 Bait., Lahm.), v. n. and a. [in-ludo].

Neutr., to play at or with any thing, to sport with, amuse one's self with (syn. colludo; cf. ludificor).

In gen. (very rare):

illudo chartis,

amuse myself with writing, Hor. S. 1, 4, 139:

ima videbatur talis illudere palla,

Tib. 3, 4, 35.—

In partic., pregn.

To make sport or game of, to jest, mock, or jeer at, to ridicule (class.).

With dat.:

ut ne plane videaris hujus miseri fortunis et horum virorum talium dignitati illudere,

Cic. Rosc. Am. 19, 54:

ut semper gaudes illudere rebus Humanis!

Hor. S. 2, 8, 62:

illudere capto,

Verg. A. 2, 64:

discrimini publico,

Suet. Tib. 2:

inlusit Neroni fortuna,

Tac. A. 16, 1 init.; cf. id. ib. 15, 72 fin. —

In aliquem or aliquo:

ego te pro istis factis ulciscar, ut ne impune in nos illuseris,

Ter. Eun. 5, 4, 20; cf.:

quae cum dixisset in Albucium illudens,

Cic. de Or. 3, 43, 171:

adeon' videmur vobis esse idonei, In quibus sic illudatis?

Ter. And. 4, 4, 19.—

Absol.:

illuseras heri inter scyphos, quod dixeram controversiam esse, etc.,

Cic. Fam. 7, 22. —

To sport or fool away a thing, i. e. to destroy or waste in sport; in mal. part., to violate, abuse ( poet. and in post-Aug. prose).

With dat.:

cui (frondi) Silvestres uri assidue capraeque sequaces Illudunt,

Verg. G. 2, 375:

pecuniae illudere,

Tac. H. 2, 94 fin.:

C. Caesar etiam matri ejus illusit,

id. A. 15, 72:

pueritiae Britannici,

id. ib. 13, 17:

feminarum illustrium capitibus,

Suet. Tib. 45.—

Absol.:

tum variae illudant pestes,

Verg. G. 1, 181.—

Act. (in all the meanings of I.).

In gen., to play at or with any thing ( poet. and very rare):

illusas auro vestes,

i. e. lightly interwoven, Verg. G. 2, 464 (dub. al. inclusas); imitated by Avien. Perieg. 1258; cf. the periphrase: illusa pictae vestis inania, Prud. steph. 14, 104.—

In partic., pregn.

To scoff or mock at, to make a laughing-stock of, to ridicule (so most freq.):

satis superbe illuditis me,

Ter. Phorm. 5, 8, 22:

ut is, qui illusus sit plus vidisse videatur. Quid autem turpius quam illudi?

Cic. Lael. 26, 99:

miseros,

id. de Or. 2, 58, 237:

illusi ac destituti,

id. Quint. 16, 51:

facetiis illusus,

Tac. A. 15, 68:

pergisne eam, Laeli, artem illudere, in qua primum excello ipse?

Cic. Rep. 1, 13:

artes,

Ov. M. 9, 66:

ipsa praecepta (rhetorum),

Cic. de Or. 1, 19, 87:

illud nimium acumen (opp. admirari ingenium),

id. ib. 1, 57, 243:

voces Neronis, quoties caneret,

Tac. A. 14, 52: verbis virtutem superbis, [p. 887] Verg. A. 9, 634.—

To destroy, ruin, violate, abuse (very rare):

vitam filiae,

Ter. And. 5, 1, 3: illusique pedes (i. e. crapulā) vitiosum ferre recusant Corpus, ruined, i. e. staggering, Hor. S. 2, 7, 108:

corpus alicujus,

Tac. A. 1, 71.

1) играть ( alicui rei Tib); играючи (с лёгкостью) писать, шутя набрасывать (i. aliquid chartis H)

2) издеваться, насмехаться (alicui rei C, H, T; in aliquem Ter; in aliquā re Ter; aliquid и aliquem Ter, C etc.); pass. быть предметом насмешек (illudi ab aliquo C; asperis facetiis illusus T)

3) обманывать (alicui T; aliquem Nep etc.)

4) легкомысленно губить, портить (alicui rei, aliquid)

5) надругаться, позорить, бесчестить ( alicui и alicujus T)

6) совращать ( nonnullas mulierculas MF)

il-lūdo, lūsī, lūsum, ere (in u. ludo), hinspielen, I) im guten Sinne: 1) im allg., an etw. hinspielen, mit Dat., ima videbatur talis illudere palla, umspielen, Tibull. 3, 4, 35. – 2) prägn., a) etwas schriftl. gleichs. spielend hinwerfen, alqd chartis, mit spielender Leichtigkeit zu Papier bringen, Hor. sat. 1, 4, 139. – b) etwas gleichs. mit etwas bespielen, illudunt auro vestes, durchweben leicht mit Goldfäden (so daß die Goldstickerei hier u. da im Purpur hervorschimmert), Avien. descr. orb. 1260 (viell. zu lesen includunt, wie jetzt inclusas auro vestes, Verg. georg. 2, 464): illusa pictae vestis inania, Prud. perist. 14, 105.

II) (= εμπαίζω) im üblen Sinne, mit jmd. od. etwas sein Spiel treiben, a) spottend, höhnend = mit jmd. od. etw. sein Gespött treiben, jmd. od. etwas verspotten, verhöhnen, α) mit Dat.: capto, Verg.: signis et aquilis (Romanorum) per superbiam, Tac. – alcis dignitati, auctoritati, Cic.: rebus humanis, Hor.: per lasciviam rebus Romanis, Tac. – β) m. in u. Akk.: ego te pro istis dictis et factis ulciscar, ut ne impune in nos illuseris, Ter. eun. 942. – γ) mit in u. Abl.: adeon videmur vobis esse idonei, in quibus sic illudatis? Ter. Andr. 758. – δ) m. Acc.: satis superbe illuditis me, Ter.: miseros illudi nolunt, Cic.: quid autem turpius quam illudi, Cic.: ill. probrosis sermonibus divum Augustum, Tac. – ill. relatum caput eius tam-

————

quam praematurā canitie deforme, Tac.: ipsa praecepta (rhetoricorum doctorum), Cic.: illud nimium acumen (Ggstz. admirari ingenium), Cic.: eam artem, Cic.: virtutem verbis superbis, Verg. – ε) absol.: hos sic illudere, daß diese so ungebunden ihr Spiel treiben, Cic.: illuseras heri inter scyphos, quod dixeram controversiam esse etc., Cic. – dah. illudens = spottend, ironisch, quae cum dixisset in Albutium illudens, Cic.: hanc sapientiam sibi ipsi detrahere, eis tribuere illudentem, qui eam sibi arrogant, Cic. – b) täuschend mit jmd. sein Spiel treiben = jmd. zum besten haben u. so täuschen, betrügen, α) mit Dat.: illusit dehinc Neroni fortuna per vanitatem ipsius, Tac. – β) m. Acc.: Cretenses omnes, Nep.: artem illusus deponas, Hor.: multis vadimoniis desertis saepe illusi ac destituti, Cic.: illusi pedes, die, wenn sie meinen stehen zu können, sich darin täuschen (dies nicht vermögen), die wackeligen, Hor. – γ) absol.: saevitiam Neronis per istiusmodi imagines illusisse, die Tyrannei des N. habe vermittelst Blendwerks solcher Art ihr (täuschendes) Spiel getrieben, Tac. – c) mißhandelnd, beschädigend, verletzend, verderbend mit jmd. od. etw. sein Spiel od. seinen Spott treiben, einem Ggstde. übel mitspielen, an einem Ggstde. seinen Mutwillen auslassen, sich mutwillig vergreifen, jmd. od. etw. mutwillig mißhandeln u. dgl., α) m. Dat.: cui (frondi) silvestres uri... illudunt (bena-

————

gend benaschen), Verg.: tamquam in summa abundantia pecuniae illudere, das G. mutwillig vergeuden, mit dem G. spielen, Tac.: u. so viribus principis, Tac. – bes. im obszönen Sinne, v. der Schändung, matri alcis, Tac.: feminarum, et quidem illustrium, capitibus, Suet.: pueritiae alcis, Tac. – β) m. Acc.: Quintilii Vari corpus, Tac.: vitam (das Lebensglück) filiae, mutwillig, leichtsinnig aufs Spiel setzen, Ter. – im obszönen Sinne, nonnullas mulierculas, Min. Fel.: aetatulam alcis, Apul.: suum sexum profane ac petulanter, Lact.

făcētĭa, ae, f. [facetus; cf.: argutiae, deliciae], a jest, witticism; drollery, piece of humor.

Sing. (ante- and post-class.): haec facetiast, amare inter se rivalis duos, Plaut. Stich. 5, 4, 47:

jocularis,

Cael. Aur. Tard. 1, 1, 21:

facetia sermonis Plauto congruentis,

Gell. 3, 3, 3:

facetiae habere, res divinas deridere,

App. Mag. 56, p. 310, 27. —

Plur.: făcētĭae, ārum.

A witty or clever thing in action or behavior (Plautin.):

mulier, quoi facetiarum cor corpusque sit plenum et doli,

Plaut. Mil. 3, 1, 186:

fecisti, here, facetias, quom, etc.,

id. Stich. 5, 2, 7.—

Wit, witty sayings, witticisms, pleasantry, drollery, humor, facetiousness (class.;

syn.: sal, dicacitas, cavillatio, lepos, urbanitas, comitas): (sales), quorum duo genera sunt, unum facetiarum, alterum dicacitatis,

Cic. Or. 26, 87:

cum duo genera sint facetiarum... illa a veteribus superior cavillatio, haec altera dicacitas nominata est,

id. de Or. 2, 54, 218:

facetiis autem maxime homines delectari, si quando risus conjuncte, re verboque moveatur,

id. ib. 2, 61, 248:

P. Scipio omnes sale facetiisque superabat,

id. Brut. 34, 128:

festivitate et facetiis C. Julius et superioribus et aequalibus suis omnibus praestitit,

id. ib. 48, 177:

sale tuo et lepore et politissimis facetiis pellexisti,

id. de Or. 1, 57, 243:

accedat oportet lepos quidam facetiaeque,

id. ib. 1, 5, 17; cf.:

dulces Latini leporis facetiae,

Vell. 1, 17, 1:

facetiarum quidam lepos,

Cic. de Or. 1, 34, 159:

facie magis quam facetiis ridiculus,

id. Att 1, 13, 2:

ego mirifice capior facetiis, maxime nostratibus (corresp. to sales),

id. Fam. 9, 15, 2:

asperis facetiis illusus,

sarcasms, Tac. A. 15, 68; cf.

acerbae,

id. ib. 5, 2:

per facetias incusare aliquem,

id. ib. 14, 1.

făcētĭa, ae, f. [facetus; cf.: argutiae, deliciae], a jest, witticism; drollery, piece of humor.

Sing. (ante- and post-class.): haec facetiast, amare inter se rivalis duos, Plaut. Stich. 5, 4, 47:

jocularis,

Cael. Aur. Tard. 1, 1, 21:

facetia sermonis Plauto congruentis,

Gell. 3, 3, 3:

facetiae habere, res divinas deridere,

App. Mag. 56, p. 310, 27. —

Plur.: făcētĭae, ārum.

A witty or clever thing in action or behavior (Plautin.):

mulier, quoi facetiarum cor corpusque sit plenum et doli,

Plaut. Mil. 3, 1, 186:

fecisti, here, facetias, quom, etc.,

id. Stich. 5, 2, 7.—

Wit, witty sayings, witticisms, pleasantry, drollery, humor, facetiousness (class.;

syn.: sal, dicacitas, cavillatio, lepos, urbanitas, comitas): (sales), quorum duo genera sunt, unum facetiarum, alterum dicacitatis,

Cic. Or. 26, 87:

cum duo genera sint facetiarum... illa a veteribus superior cavillatio, haec altera dicacitas nominata est,

id. de Or. 2, 54, 218:

facetiis autem maxime homines delectari, si quando risus conjuncte, re verboque moveatur,

id. ib. 2, 61, 248:

P. Scipio omnes sale facetiisque superabat,

id. Brut. 34, 128:

festivitate et facetiis C. Julius et superioribus et aequalibus suis omnibus praestitit,

id. ib. 48, 177:

sale tuo et lepore et politissimis facetiis pellexisti,

id. de Or. 1, 57, 243:

accedat oportet lepos quidam facetiaeque,

id. ib. 1, 5, 17; cf.:

dulces Latini leporis facetiae,

Vell. 1, 17, 1:

facetiarum quidam lepos,

Cic. de Or. 1, 34, 159:

facie magis quam facetiis ridiculus,

id. Att 1, 13, 2:

ego mirifice capior facetiis, maxime nostratibus (corresp. to sales),

id. Fam. 9, 15, 2:

asperis facetiis illusus,

sarcasms, Tac. A. 15, 68; cf.

acerbae,

id. ib. 5, 2:

per facetias incusare aliquem,

id. ib. 14, 1.

vĭdĕo, vīdi, vīsum, 2 (viden', i.e. videsne, Plaut. Ep. 2, 2, 37; Ter. Eun. 2, 2, 10; 2, 2, 34; 4, 6, 16; Cat. 61, 98; Tib. 2, 2, 17; Verg. A. 6, 779; inf. viderier, Cic. Dom. 53, 136; Ter. Hec. 5, 1, 33:

vidĕ,

Plaut. Ps. 1, 1, 46), v. a. and n. [Sanscr. root vid-, vēda, know; vindāmi, find; cf. vēda-s, sacred book; Gr. root id, Wid-, in eidon, saw; oida, know; Germ. wissen; Engl. wit, wot], to see, perceive, with the eyes (syn. cerno).

Lit.

In gen.: Ph. Tun' me vidisti? Sc. Atque his quidem oculis. Ph. Carebis, credo, Qui plus vident, quam quod vident. Sc. Numquam hercle deterrebor, Quin viderim id quod viderim, Plaut. Mil. 2, 4, 15 sq.:

clare oculis video,

id. ib. 3, 1, 35:

nos enim ne nunc quidem oculis cernimus ea, quae videmus, etc.,

Cic. Tusc. 1, 20, 46; id. de Or. 3, 40, 161:

Considium, quod non vidisset, pro viso sibi renuntiasse,

Caes. B. G. 1, 22 fin.:

mulieres et pueri qui visum processerant,

Sall. J. 94, 5:

ut juvat pastas oves Videre properantes domum! Videre fessos vomerem inversum boves Collo trahentes languido!

Hor. Epod. 2, 62 sq.:

serpentes atque videres Infernas errare canes,

id. S. 1, 8, 35 et saep.—With ut and ind. (poët.):

viden', ut geminae stant vertice cristae?

Verg. A. 6, 779:

viden' ut faces Splendidas quatiunt comas?

Cat. 61, 77.—With ut and subj.:

nonne vides, ut tota tremor pertemptet equorum Corpora?

Verg. G. 3, 250:

nonne vides ut... Antennae gemant?

Hor. C. 1, 14, 3.— Pass.:

ubi sol sex mensibus continuis non videtur,

Varr. R. R. 1, 2, 4:

a se disertos visos esse multos,

Quint. 8, praef. § 13; cf. id. 12, 1, 21:

consulis ante pedes ire viderer eques,

Ov. P. 4, 9, 18.— Absol., to see, i. e. to have the eyes open, to be awake, Verg. E. 6, 21.— Impers. pass.: De. Vide sis modo etiam. Ly. Visum'st, Plaut. Merc. 2, 2, 52; id. As. 3, 3, 95.—

Transf.

Of things ( poet.), to see:

(Apenninus) Gallica rura videt,

Luc. 2, 429:

et casus abies visura marinos,

i. e. to experience, Verg. G. 2, 68.—

Of places, etc., to look out on, afford a view of (post-Aug.):

triclinium hortum et gestationem videt,

Plin. Ep. 2, 17, 13.—

Of the other senses, to perceive, observe any thing:

vidistin' toto sonitus procurrere caelo?

Prop. 2, 16 (3, 8), 49:

mugire videbis Sub pedibus terram et descendere montibus ornos,

Verg. A. 4, 490:

tum videres Stridere secretā divisos aure susurros,

Hor. S. 2, 8, 77:

naso poljam haec quidem videt plus quam oculis,

Plaut. Mil. 4, 6, 44.—

In partic., to see on purpose, to look at any thing:

vide sis signi quid siet,

Plaut. Am. 2, 2, 155; cf.:

vide, tali ubi sint,

id. Most. 1, 3, 151:

illud vide, os ut sibi distorsit carnufex,

Ter. Eun. 4, 4, 3:

vide, si non os inpudens Videtur,

id. ib. 5, 1, 23; cf.:

specta me, a threatening expression,

Plaut. As. 1, 2, 19 al.: quin tu me vides? only look at me! i. e. see what I have done! Cic. Pis. 25, 61.—

Trop.

In gen., to see with the mind's eye, to perceive, mark, observe, discern, understand, comprehend, be aware, know, etc. (class.;

syn. percipio): ad te, ut video, comminus accessit,

Cic. Att. 2, 2, 2:

quem exitum ego tam video animo, quam ea, quae oculis cernimus,

id. Fam. 6, 3, 2:

aperte enim adulantem nemo non videt,

sees through, detects, id. Lael. 26, 99:

si dormientes aliquid animo videre videamur,

id. Ac. 2, 40, 125:

aliquid in somnis,

id. N. D. 1, 29, 82:

somnia,

id. Div. 2, 71, 147:

quod ego, cur nolim, nihil video,

id. Fam. 9, 6, 2:

nonne vobis videtur is animus qui plus cernat et longius, videre se ad meliora proficisci: ille autem cui obtusior est acies non videre?

id. Sen. 23, 83.—With comp., plus, etc.:

ut is qui illusus sit plus vidisse videatur,

to have seen farther, had more insight, Cic. Lael. 26, 99:

videre acutius atque acrius vitia in dicente quam recta,

id. de Or. 1, 25, 116:

aliena melius videre et dijudicare,

Ter. Heaut. 3, 1, 97 (95): cum me vidisse plus fateretur, se speravisse meliora, that I had seen farther, Cic. Phil. 2, 15, 39; cf.:

sin autem vos plus in re publicā vidistis,

id. Imp. Pomp. 22, 64; cf.:

vos universos in consule deligendo plurimum vidisse fateantur,

id. Agr. 2, 37, 103:

di vatesque eorum in futurum vident,

Liv. 6, 12.—With two accs.:

quem virum Crassum vidimus,

Cic. Sen. 17, 61; cf.:

officiorum conjunctione me privatum videbam,

id. Brut. 1, 1:

cum invidiosum se propter nimias opes viderit,

Just. 32, 4, 4.—With ut and ind. (poët.):

nonne vides, croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur,

Verg. G. 1, 56.—

In partic.

To look at, look to, consider, to think or reflect upon (cf.:

reputo, considero): duae condiciones sunt: utram tu accipias, vide,

Plaut. Bacch. 4, 9, 118:

nunc ea videamus, quae contra ab his disputari solent,

Cic. Ac. 2, 13, 40:

id primum videamus, quātenus amor in amicitiā progredi debeat,

id. Lael. 11, 36:

sed videamus Herculem ipsum,

id. Tusc. 2, 8, 20 Klotz ad loc.:

quamobrem et haec videnda et pecuniae fugienda cupiditas,

id. Off. 1, 20, 68:

te moneo: videas etiam atque etiam et consideres, quid agas, quo progrediare, etc.,

id. Verr. 2, 5, 68, § 174:

legi Bruti epistolam non prudenter rescriptam: sed ipse viderit,

let him see to that himself, id. Att. 12, 21, 1; so,

viderit,

Ov. A. A. 2, 371; id. Tr. 5, 2, 43; cf.:

quam id recte faciam, viderint sapientes,

Cic. Lael. 3, 10; and:

quae (ars) quam sit facilis, illi viderint, qui, etc.... deinde etiam tu ipse videris, qui eam artem facilem esse dicis,

id. de Or. 1, 58, 246:

viderint ista officia viri boni,

id. Quint. 17, 55.—

To look out for, see to, care for, provide:

atque idem (sapiens) ita acrem in omnis partis aciem intendit, ut semper videat sedem sibi ac locum sine molestiā vivendi,

Cic. Tusc. 4, 17, 38:

antecesserat Statius, ut prandium nobis videret,

i. e. provide, id. Att. 5, 1, 3:

dulciculae potionis aliquid videamus et cibi,

id. Tusc. 3, 19, 46:

aliud lenius (vinum),

Ter. Heaut. 3, 1, 50:

Philippum dixisse constabat, videndum sibi aliud esse consilium, illo senatu se rem publicam gerere non posse,

Cic. de Or. 3, 1, 2:

absque eo esset, Recte ego mihi vidissem,

Ter. Phorm. 1, 4, 12.—

To take care, see to it, make sure, with final clause:

navem idoneam ut habeas, diligenter videbis,

Cic. Fam. 16, 1, 2; cf.:

videret, ut quam primum tota res transigeretur,

id. Quint. 5, 20:

ne fortuna mea desit, videte,

Liv. 6, 18, 8.— Impers. pass.:

videndum est, ne absit benignitas... tum, ut pro dignitate cuique tribuatur,

Cic. Off. 1, 14, 42:

ut Latine loquamur, non solum videndum est ut verba efferamus ea, etc.,

id. de Or. 3, 11, 40; cf.:

vos videte, quid aliae faciant isto loco feminae: et ne, cum velitis, exire non liceat,

id. Fam. 14, 18, 2.—

To see, i. e. reach, attain, obtain, enjoy.

In gen.:

qui suo toto consulatu somnum non viderit,

Cic. Fam. 7, 30, 1.—

Esp., to see, live to see a period or event:

ex multis diebus, quos in vitā celeberrimos laetissimosque viderit,

Cic. Lael. 3, 12:

utinam eum diem videam, cum, etc.,

id. Att. 16, 11, 1:

duxi uxorem: quam ibi miseriam vidi!

Ter. Ad. 5, 4, 13:

spero multa vos liberosque vestros in re publicā bona esse visuros,

Cic. Mil. 28, 78:

multas jam summorum imperatorum clarissimas victorias aetas nostra vidit,

id. ib. 28, 77:

tantum pro! degeneramus a parentibus nostris, ut praeter quam oram illi Punicas vagari classes dedecus esse imperii sui duxerint, eam nos nunc plenam hostium jam factam videamus,

Liv. 22, 14, 6; cf. id. 6, 14, 4.—

Pregn., to see, i. e. go to see, visit (colloq.; cf.:

viso, inviso): sed Septimium vide et Laenatem,

Cic. Att. 12, 14, 1:

quā re etiam Othonem vide,

id. ib. 12, 37, 4:

videbis ergo hominem, si voles,

id. ib. 4, 12 init.:

mane videas Plinium domi,

Plin. Ep. 1, 5, 8; Suet. Tib. 7.— Pass., to receive attention, be visited, Amm. 14, 7, 10.—

Me vide, rely on me, trust me, believe me, a formula of exhortation and assurance (ante-class.), Plaut. Trin. 3, 3, 79 Brix ad loc.; id. Mil. 2, 4, 23 Lorenz ad loc.; id. Rud. 3, 3, 18; id. Merc. 5, 4, 53; Ter. And. 2, 2, 13; id. Phorm. 4, 4, 30.—

Pass., to be looked upon or regarded in any manner, i. e. to seem, appear to be or do any thing:

numquam periculi fugā committendum est, ut imbelles timidique videamur,

Cic. Off. 1, [p. 1989] 24, 83:

ne id, quod speciem haberet honesti, pugnaret cum eo, quod utile videretur,

id. ib. 3, 2, 7:

multo rem turpiorem fore et iniquiorem visum iri intellegebant,

id. Verr. 2, 2, 17, § 42; cf. id. de Or. 3, 11, 42:

ex quo illorum beata mors videtur, horum vita laudabilis,

id. Lael. 7, 23.—Parenthet. (cf. c. infra):

cum ceteris, ut quidem videor, tum mihi ipse displiceo,

Cic. Fam. 4, 13, 3:

ea vocabula non, ut videntur, easdem res significant,

id. ib. 3, 34, 84.—With dat. of pers.:

cetera, quae quibusdam admirabilia videntur, etc.,

Cic. Lael. 23, 86:

digna mihi res cum omnium cognitione tum nostrā familiaritate visa est,

id. ib. 1, 4:

idonea mihi Laelii persona visa est, quae, etc.,

id. ib.:

a naturā mihi videtur potius quam ab indigentiā orta amicitia,

id. ib. 8, 27:

quae Aristoni et Pyrrhoni omnino visa sunt pro nihilo,

id. Fin. 2, 13, 43:

quod idem Scipioni videbatur,

id. ib. 4, 14.—Parenthet. (cf. c. infra):

quam nostris libris satis diligenter, ut tibi quidem videmur, expressimus,

Cic. Att. 8, 11, 1:

Philargyrus omnia de te, ut mihi quidem visus est, narravit,

id. Fam. 4, 13, 3.—

With inf.:

de familiari illo tuo videor audisse,

Cic. de Or. 2, 10, 40; id. N. D. 1, 21, 58:

satis facere rei publicae videmur, si, etc.,

id. Cat. 1, 1, 2:

ut beate vixisse videar, quia, etc.,

id. Lael. 4, 15:

solem e mundo tollere videntur, qui amicitiam e vitā tollunt,

id. ib. 13, 47:

videre jam videor populum a senatu disjunctum,

id. ib. 12, 41; cf.:

te vero, Caecili, quem ad modum sit elusurus, videre jam videor,

id. Div. in Caecil. 14, 45:

vere videor posse contendere,

Nep. Att. 12, 4:

audire videor undique congerentes nomina poëtarum,

Quint. 10, 1, 56; Vell. 2, 14, 1; Plin. Ep. 10, 61 (69), 1; id. Pan. 17, 1.—With dat. of pers., Cic. Lael. 14, 51:

videor mihi perspicere ipsius animum,

id. Fam. 4, 13, 5:

hoc mihi videor videre,

id. Inv. 2, 57, 171. —

With nom. and inf.:

ut exstinctae potius amicitiae quam oppressae esse videantur,

Cic. Lael. 21, 78:

ut tamquam a praesentibus coram haberi sermo videretur,

id. ib. 1, 3:

quae (sapientia) videtur in hominem cadere posse,

id. ib. 26, 100: visus 'st in somnis pastor ad me adpellere, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44 B. and K.:

ut Aratus ab Jove incipiendum putat, ita nos rite coepturi ab Homero videmur,

Quint. 10, 1, 46.—With dat. of pers.:

divitior mihi et affluentior videtur esse vera amicitia,

Cic. Lael. 16, 58.—

Impers., with acc. and inf. (rare; cf.

creditur, in the same constr., and dicitur): non mihi videtur, ad beate vivendum satis posse virtutem,

Cic. Tusc. 5, 5, 12:

aliis videtur, non incohatam sed perfectam probationem hoc nomen accipere,

Quint. 5, 10, 5 Spald.:

quae vult videri, se esse prudentiam,

Cic. Off. 3, 17, 71:

quia videbatur et Limnaeam eodem tempore oppugnari posse,

Liv. 36, 13, 9 Weissenb. ad loc.— Absol.:

sed mihi contra ea videtur,

Sall. J. 85, 2:

seque facile, ut mihi videtur, expediunt,

Cic. Fin. 1, 20, 66; id. Marcell. 3, 10.—

In official decisions, as a guarded opinion instead of a positive declaration:

majores nostri voluerunt, quae jurati judices cognovissent, ea non ut esse facta, sed ut videri pronuntiarent,

Cic. Ac. 2, 47, 146:

fecisse videri pronuntiat,

id. Verr. 2, 5, 6, § 14:

cum pontifices decressent, videri posse sine religione eam partem areae mihi restitui,

id. Att. 4, 2, 3:

consul adjecit Senatusconsultum, Ambraciam non videri vi captam esse,

Liv. 38, 44, 6:

Scipionis sententiam sequuntur, uti ante certam diem Caesar exercitum dimittat: si non faciat, eum adversus rempublicam facturum videri,

Caes. B. C. 1, 2.—

Pregn., videtur (alicui), it seems proper, right, or fit, it seems good to any one; he ( she, etc.) pleases, likes.

With dat. of pers.:

tibi si videbitur, villis iis utere, quae, etc.,

Cic. Fam. 14, 7, 3:

velim Lentulum puerum visas eique de mancipiis, quae tibi videbitur, attribuas,

id. Att. 12, 28, 3:

qui imitamur, quos cuique visum est,

id. Off. 1, 32, 118:

ut consul, quem videretur ei, cum imperio mitteret, qui, etc.,

Liv. 31, 3, 2; 29, 20, 4: si ei videretur, integram rem ad senatum reiceret, if he pleased, a formula of politeness, Liv. 26, 16, 4 Weissenb. ad loc.;

31, 4, 2: ut, si videretur ei, maturaret venire,

id. 34, 46, 5.—

Without dat.:

ubi visum est, sub vesperum dispersi discedunt,

Caes. B. G. 5, 58: eam quoque, si videtur, correctionem explicabo, Cic. Ac. 1, 9, 35:

nunc, si videtur, hoc, illud alias,

id. Tusc. 1, 11, 23: M. Num non vis audire, etc.? A. Ut videtur, as you will, id. ib. 1, 32, 77:

si videatur,

Liv. 6, 25, 2; 26, 22, 7.