ignoscens

ignosco, nōvi, nōtum, 3 ( plqpf. sync. ignosset, Sil. 8, 619; part. fut. ignosciturus, Piso Frugi ap. Prisc. p. 887; Ambros. de Noë, 13, 47; also ignoturus, Cic. ap. Prisc. p. 886), v. a. [2. in-gnosco, nosco; lit., not to wish to know, not to search into; hence, with esp. reference to a fault or crime], to pardon, forgive, excuse, overlook (class.; syn.: parco, indulgeo); constr. alicui ( aliquid, quod, si, etc.), with simple aliquid or absol.

Alicui ( aliquid, quod, si, etc.):

hoc ignoscant dii immortales, velim, et populo Romano et huic ordini,

Cic. Phil. 1, 6, 13; so,

ut eis delicta ignoscas,

Plaut. Bacch. 5, 2, 68:

velim mihi ignoscas, quod ad te scribo tam multa toties,

Cic. Att. 7, 12, 3:

abs te peto ut mihi hoc ignoscas,

id. ib. 1, 1, 4:

mihi, quaeso, ignoscite, si appello talem virum saepius,

id. Agr. 2, 18, 49:

ne discamus nobis ignoscere,

Quint. 11, 2, 45; 10, 3, 29; cf.:

adeo familiare est hominibus, omnia sibi ignoscere,

Vell. 2, 30, 3:

at vos vobis ignoscitis,

make excuses for, justify, Juv. 8, 181; so,

ipsi populo,

id. 8, 189.— With dat. rei:

ignoscas velim huic festinationi meae,

Cic. Fam. 5, 12, 1:

inscitiae meae et stultitiae,

Plaut. Mil. 2, 6, 62:

delictis,

id. Merc. 5, 4, 37:

vitiis,

Hor. S. 1, 4, 131:

dictis,

Juv. 1, 154:

his (sc. factis),

id. 13, 103 et saep.— Pass. impers.:

ignosci nobis postulabimus,

Auct. Her. 2, 17, 25:

ea jam aetate sum, ut non sit peccato mihi ignosci aequum,

Ter. Hec. 5, 1, 10:

tabellam dedit, quia ignosceretur iis, quos, etc.,

Suet. Aug. 33:

mihi profecto poterit ignosci, si, etc.,

Quint. 4 praef. §

5: deprecatores, quibus non erat ignotum,

Cic. Att. 11, 14, 1:

exemplis uti oportebit, quibus in simili excusatione non sit ignotum: et contentione, magis illis ignoscendum fuisse,

id. Inv. 2, 32, 100.—

With a simple acc. (very rare;

not in Cic.): orant, ignoscamus peccatum suum,

Plaut. Am. 1, 1, 101:

equidem istuc factum ignoscam,

Ter. Heaut. 4, 1, 34:

parvum si Tartara nossent Peccatum ignovisse,

Verg. Cul. 293.—In pass.:

ego esse in hac re culpam meritam non nego, sed eam, quae sit ignoscenda,

Ter. Phorm. 5, 8, 26:

et cognoscendi et ignoscendi dabitur peccati locus,

id. Heaut. 2, 1, 6.—

Absol. (rare but class.):

ignosce: orat, confitetur, purgat: quid vis amplius?

Ter. Phorm. 5, 8, 46:

quotiens ignoscimus (in dicendo),

Quint. 6, 2, 14:

ad ejus facti deprecationem ignoscendi petenda venia est,

Cic. Part. Or. 37, 131; cf. id. Pis. 41, 98:

contemnere fulmina pauper creditur atque deos, dis ignoscentibus ipsis,

i. e. conniving, winking, Juv. 3, 146.— Pass. impers.:

ignotum est, tacitum est,

Ter. Ad. 3, 4, 28.—Hence, ignoscens, entis, P. a., forgiving, inclined to forgiveness, placable:

animus ignoscentior,

Ter. Heaut. 4, 1, 32.