Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

go+a+long+way

  • 1 longē

        longē adv. with comp. and sup.    [longus], a long way off, far, far off, at a distance: ab eo oppido non longe fanum est: longe absum: longe lateque conlucere, far and wide: longe gradi, take long steps, V.: Rhenum non longe a mari transire, Cs.: longius prodire, Cs.: fontes longius a praesidiis aberant, Cs.: a cultu provinciae longissime absunt, Cs.— Away, distant: tria milia passuum longe ab castris, Cs.: minus V et XX milibus longe ab Uticā, Cs.—Fig., far away, out of reach, of no avail: longe iis fraternum nomen populi R. afuturum, Cs.: Longe illi dea mater erit, V.: Quam tibi nunc longe regnum dotale Creüsae, O.— Long, for a long period: longe prospicere futuros casūs: stupet Dares, longeque recusat, V.: Varro vitam Naevi producit longius: longius anno remanere, Cs.: longissime respicere: haec dixi longius quam, etc., at greater length.—Widely, greatly, much, very much, by far: errat, T.: nobilissimus, Cs.: doctissimus, H.: longe plurimum ingenio valuisse videtur: quod longe secus est: dissimilis contentio: longe mihi alia mens est, S.: longissime diversa ratio est: longe omnīs multumque superare: Sed longe cunctis longeque potentior illa, O.: longe melior, V.: minor, L.
    * * *
    longius, longissime ADV
    far (off), distant, a long way; by far; for a long while, far (in future/past)

    Latin-English dictionary > longē

  • 2 longus

    longus, a, um, adj. [cf. langazô, longazô], long.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    longo interjecto intervallo,

    Cic. Off. 1, 9, 30:

    longissima epistula,

    id. Att. 16, 11:

    Rhenus longo spatio citatus fertur,

    Caes. B. G. 4, 9:

    proficisci longissimo agmine,

    id. ib. 5, 31:

    stant longis annixi hastis,

    Verg. A. 9, 229:

    umbilicus septem pedes longus,

    Plin. 6, 34, 39, § 212:

    longa folia habet fere ad tres digitos,

    id. 27, 12, 86, § 110:

    ferrum autem tres longum habebat pedes,

    in length, Liv. 21, 8:

    scrobes faciemus tribus pedibus longas,

    Pall. 2, 10: longa navis, a war-ship, manof-war, on account of its shape, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 11, 326 (Ann. v. 468 Vahl.); [p. 1077] Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 5: longus versus, the heroic hexameter, Enn. ap. Cic. Leg. 2, 27, 68; Diom. p. 493 P.; Isid. Orig. 1, 38:

    longa atque insignis honorum pagina,

    Juv. 10, 57:

    sesquipede est quam tu longior,

    taller, Plaut. Trin. 4, 2, 58:

    longus homo, i. q. longurio,

    a tall fellow, long-shanks, Cat. 67, 47; so,

    Maura,

    Juv. 10, 223: longa manus, a long, far-reaching, mighty hand:

    an nescis longas regibus esse manus,

    Ov. H. 17, 166;

    on the contrary: attulimus longas in freta vestra manus,

    unmutilated, uninjured, Prop. 3, 5, 14 (4, 6, 60).—
    B.
    In partic., far off, remote, distant, = longinquus (post-Aug. and very rare):

    remeans longis oris,

    Sil. 6, 628:

    longa a domo militia,

    Just. 18, 1: longas terras peragrare, Auct. Decl. Quint. 320.—
    C.
    Great, vast, spacious ( poet.):

    pontus,

    Hor. C. 3, 3, 37; 3, 27, 43:

    Olympus,

    Verg. G. 3, 223:

    classemque ex aethere longo prospexit,

    id. A. 7, 288:

    caelum,

    Ov. M. 6, 64.—
    II.
    Transf., of time, long, of long duration or continuance, tedious:

    in tam longa aetate,

    Cic. de Sen. 19, 66:

    vita longior,

    id. Tusc. 1, 39, 94:

    horae quibus exspectabam longae videbantur,

    id. Att. 12, 5, 4:

    uno die longior mensis,

    id. Verr. 2, 2, 52, § 129:

    longa interjecta mora,

    Caes. B. C. 3, 69:

    post longum tempus,

    Sen. Contr. 7, 17, 2; 9, 28, 12:

    per longum tempus,

    Suet. Ner. 57:

    vita,

    Liv. 2, 40, 6; 9, 17, 6:

    spatium (sc. temporis),

    id. 9, 18, 10:

    error,

    protracted, id. 5, 33:

    caedes,

    id. 6, 8, 7:

    longi aliorum principatus,

    Tac. H. 2, 55:

    longae pacis mala,

    Juv. 6, 292:

    bellum,

    Quint. 3, 8, 56:

    memoriam nostri longam efficere,

    Sall. C. 1, 3:

    morbus,

    Liv. 27, 23, 6; Cels. 3, 1, 1:

    longo tempore,

    after a long interval, Verg. A. 3, 309; cf.:

    longo post tempore,

    id. E. 1, 29:

    longa dies,

    length of days, a long life, Juv. 10, 265:

    longa syllaba,

    Cic. de Or. 3, 47, 183:

    littera,

    id. Or. 48, 159:

    syllabae,

    Quint. 9, 4, 36:

    vocalis,

    id. 9, 4, 85:

    longae pretium virtutis,

    Luc. 2, 258:

    longa Lethe,

    id. 6, 769: in rebus apertissimis nimis longi sumus; Cic. Fin. 2, 27, 85:

    exordium nimis longum,

    Auct. Her. 1, 7, 11:

    longior quam oportet sermo,

    Quint. 8, 3, 53:

    nulla de morte hominis cunctatio longa est,

    Juv. 6, 221:

    quantis longa senectus plena malis,

    id. 10, 190; 14, 251.—Hence:

    longum est,

    it would take long, it would be tedious, Cic. Verr. 2, 1, 60, § 156:

    longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

    id. Sest. 5, 12: experire;

    non est longum,

    id. Phil. 3, 2, 10:

    arcessere tormenta longum videbatur,

    Tac. H. 3, 71. —Ellipt., without inf., Cic. N. D. 1, 8, 19: ne longum sit, ne longum faciam, not to be tedious, to speak briefly:

    ac, ne longum sit, Quirites, tabellas proferri jussimus,

    id. Cat. 3, 5, 10:

    ac ne longum fiat, videte,

    id. Leg. 2, 10, 24:

    ne longum faciam: dum tu quadrante lavatum Rex ibis,

    Hor. S. 1, 3, 137: longius facere, to defer or put off any longer:

    nihil opus est exemplis id facere longius,

    Cic. Fin. 5, 6, 16; id. Leg. 1, 7, 22: nihil est mihi longius, nothing makes time seem longer to me than, i. e. I am full of impatience, can hardly wait for:

    respondit, nihil sibi longius fuisse, quam ut me viderit,

    id. Fam. 11, 27, 1; id. Verr. 2, 4, 18, § 39;

    but: nec mihi longius quicquam est quam videre hominum voltus,

    nothing is more tedious, id. Rab. Post. 12, 35: in longum, long, for a long time:

    nec in longum dilata res,

    Liv. 5, 16:

    in longum dilata conclusio,

    drawn out tediously, Quint. 8, 2, 22:

    causando nostros in longum ducis amores,

    Verg. E. 9, 56:

    otium ejus rei haud in longum paravit,

    Tac. A. 3, 27; 11, 20:

    in longum sufficere,

    id. H. 4, 22:

    odia in longum jaciens, ia. A. 1, 69: nec in longius consultans,

    id. H. 2, 95: per longum, for a long time:

    per longum celata fames,

    Sil. 2, 465: ex longo, for a long time back:

    collecta fatigat edendi Ex longo rabies,

    Verg. A. 9, 64: longa spes, that looks far ahead, reaching far into futurity:

    vitae summa brevis spem nos vetat inchoare longam,

    Hor. C. 1, 4, 15; Stat. Th. 1, 322.—Of persons, prolix, tedious:

    nolo esse longus,

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    in verbis nimius et compositione nonnumquam longior,

    Quint. 10, 1, 118:

    (testis) longus protrahi potest,

    id. 5, 7, 26:

    longus spe ( = tardus et difficilis ad sperandum),

    slow to hope, Hor. A. P. 172.— Hence, adv., in three forms.
    A.
    Form longē, long, in length.
    1.
    Lit., a long way off, far, far off, at a distance, Plaut. Rud. 4, 3, 95: ab eo oppido non longe fanum est Junonis, Cic. Verr. 2, 4, 46, § 103:

    longe absum, audio sero,

    id. Fam. 2, 7, 1:

    quam longe est hinc in saltum Gallicanum,

    id. Quint. 25, 79:

    longe mihi obviam processerunt,

    id. Verr. 2, 2, 27, § 65: longe lateque collucere, in length and breadth, i. e. far and wide, everywhere, id. N D. 2, 15, 40:

    Di vim suam longe lateque dmundunt,

    id. Div. 1, 36, 79:

    longe gradi,

    to take long steps, Verg. A. 10, 572:

    Vercingetorix locum castris delegit ab Avarico longe millia passuum XVI.,

    Caes. B. G. 7, 16:

    Rhenum non longe a mari transire,

    id. ib. 4, 1, 1:

    tu autem abes longe gentium,

    Cic. Att. 6, 3, 1; cf. id. Fam. 12, 22, 2.— Comp.:

    fontes longius a praesidiis aberant,

    Caes. B. C. 3, 49, 5:

    longius non discedam,

    Cic. Fam. 14, 2 fin.:

    longius meare,

    Col. 9, 8, 9.—
    2.
    Trop.
    a.
    Of time, long, for a long period (but, acc. to some, not in positive; and the foll. passages are to be understood locally; v. Forbig. ad Verg. A. 5, 406; 10, 317):

    longe prospicere futuros casus,

    Cic. Lael. 12, 40:

    stupet Dares, longeque recusat,

    Verg. A. 5, 406:

    nec longe,

    id. ib. 10, 317:

    quae venientia longe ante videris,

    Cic. Tusc. 3, 14, 29.— Comp.:

    Varro vitam Naevii producit longius,

    Cic. Brut. 15, 60:

    paulo longius tolerare,

    Caes. B. G. 7, 71, 4:

    longius anno remanere,

    id. ib. 4, 1, 7; Nep. Att. 2, 4; Sall. C. 29, 1.— Sup.: quamdudum in portum venis huc? Ep. Longissime, Plaut. Stich. 4, 1, 24:

    quid longissime meministi in patria tua,

    id. Men. 5, 9, 52:

    quoad longissime potest mens mea respicere,

    Cic. Arch. 1, 1.—
    b.
    Of speech, long, at length, diffusely:

    haec dixi longius quam instituta ratio postulabat,

    Cic. Or. 48, 162:

    longius aliquid circumducere,

    Quint. 10, 2, 17.—
    c.
    Longe esse, abesse.
    (α).
    To be far away, i. e. to be of no assistance, of no avail:

    longe iis fraternum nomen populi Romani afuturum,

    Caes. B. G. 1, 36:

    longe illi dea mater erit,

    Verg. A. 12, 52:

    quam tibi nunc longe regnum dotale Creusae,

    Ov. H. 12, 53:

    longe conjugia, ac longe Tyrios hymenaeos Inter Dardanias acies fore,

    Sil. 17, 80; Petr. 58.—
    (β).
    Longe esse ab aliqua re, to be far from, i. e. destitute of a thing:

    ut ab eloquentia longissime fuerint,

    Quint. 8 prooem. § 3.—
    d.
    Widely, greatly, much, very much, by far; esp. with sup. and ( poet. and post-Aug. = multo) comp.:

    errat longe,

    Ter. Ad. 1, 1, 40:

    longe ante videre,

    Cic. Tusc. 3, 14; Liv. 1, 19, 12:

    longe melior,

    Verg. A. 9, 556:

    minor,

    Liv. 24, 28, 5:

    longe acrius,

    Tac. A. 4, 40:

    praestantior,

    Curt. 10, 3, 10; Suet. Calig. 5; Quint. 10, 1, 67:

    tumultuosior,

    Vell. 2, 74:

    proelium longe magis prosperum,

    id. 2, 51:

    longe omnium longissima est,

    Plaut. Most. 8, 3, 8:

    longe nobilissimus,

    Caes. B. G. 1, 2:

    longe doctissimus,

    Hor. S. 1, 5, 3:

    longe plurimum ingenio valuisse videtur,

    Cic. Brut. 14, 35:

    longe princeps,

    id. Fam. 13, 13:

    longe praestare,

    id. Brut. 64, 230:

    ceteris antecellere,

    id. Verr. 2, 4, 53, § 118:

    anteponere alicui rei aliquid,

    id. de Or. 1, 21, 98:

    dissentire,

    id. Lael. 9, 32 init.:

    quod longe secus est,

    id. ib. 9, 29 fin.:

    longe aliter se habet ac,

    id. Ac. 2, 31, 101:

    longe dissimilis contentio,

    id. Sull. 17, 49:

    longe ante alias specie insignis,

    Liv. 1, 9:

    sciunt longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare cum viris,

    id. 1, 12, 8:

    longe mihi alia mens est,

    Sall. C. 52, 2:

    a quo mea longissime ratio... abhorrebat,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 10:

    longissime diversa ratio est,

    id. Phil. 5, 18, 49:

    (istae facultates) longe sunt diversae,

    id. de Or. 1, 49, 215:

    longe omnes multumque superare,

    id. Verr. 2, 5, 44, § 115:

    longe et multum antecellere,

    id. Mur. 13, 29.—Repeated:

    plurimum et longe longeque plurimum tribuere honestati,

    Cic. Fin. 2, 21, 68:

    sed longe cunctis longeque potentior illa,

    Ov. M. 4, 325; so Gell. 14, 1.—
    e.
    In post-class. Lat. = valde:

    longe gravis,

    Stat. Th. 10, 140:

    longe opulentus,

    App. M. 1, p. 112, 1:

    par studiis aevique modis sed robore longe (sc. impar),

    far from equal, Stat. Achill. 1, 176.—
    * B.
    Form longĭter, far:

    non, ut opinor, id a leto jam longiter errat,

    Lucr. 3, 676.—
    C.
    Form longum, long, a long while ( poet.):

    nimis longum loquor,

    Plaut. Ep. 3, 2, 40:

    nimis diu et longam loquor,

    id. Ps. 2, 3, 21:

    nec longum laetabere,

    Verg. A. 10, 740; Ov. M. 5, 65:

    clamare,

    Hor. A. P. 459; Juv. 6, 65; Stat. Th. 7, 300; 10, 467.

    Lewis & Short latin dictionary > longus

  • 3 diu

    dĭū (old form dĭūs, Orell. Inscr. 8206), adv. [old acc. form of duration of time; root in dies; v. Corss. Ausspr. 1, 232 sqq.].
    1.
    (Acc. to dies, I. B. 2.) By day (very rare), Manil. 4, 823;

    usually with noctu: noctuque et diu,

    Plaut. Cas. 4, 4, 5: noctu diuque, Titin. and Sall. H. Fragm. ap. Charis. p. 185 P. (Sall. H. 2, 54 Dietsch); Sall. J. 38, 3; 44, 5; 70, 1: nec noctu, nec diu, Plaut. Fragm. ap. Non. 98, 27:

    diu noctuque iter properabunt,

    Tac. A. 15, 12 fin.:

    noctu diuque hostibus obniti,

    id. H. 2, 5.—
    2.
    (Acc. to dies, II. A. 3.; lit., a space of time, a while; hence, with intens. signif.) A long time, long while, long (freq. in all periods; cf.:

    pridem, dudum): nimis diu et longum loquor,

    Plaut. Ps. 2, 3, 21; cf.

    so with longum,

    id. Ep. 3, 2, 40:

    diu multumque scriptitare,

    Cic. de Or. 1, 33, 152; so,

    diu multumque,

    id. Or. 1; id. Phil. 13, 5; id. Sull. 26, 73; Sall. J. 94, 3; Flor. 2, 3, 5;

    also: multum diuque,

    Cic. de Sen. 3 fin.:

    multum et diu,

    id. Agr. 2, 32, 88; id. Inv. 2, 19, 58:

    multum ac diu,

    App. M. 2, p. 126, 6; cf.

    also: recordatus multum et diu cogitavi... Eam rem volutavi et diu disputavi,

    Plaut. Most. 1, 2, 1 and 4:

    saepe et diu,

    Cic. Quint. 31, 96; cf.:

    saepe diuque,

    Hor. Ep. 1, 13, 1;

    diu diuque,

    App. M. 5, p. 167, 16; 12, p. 266, 16:

    diu atque acriter pugnatum est,

    Caes. B. G. 1, 26; 3, 21 et saep.:

    diu ego hunc cruciabo,

    Plaut. Capt. 3, 5, 73:

    Stoici diu mansuros aiunt animos: semper, negant,

    Cic. Tusc. 1. 31 fin.: [p. 600] diu princeps oratorum, aliquando aemulus Ciceronis, Quint. 11, 3, 8:

    tam diu restitisti,

    Plaut. Most. 3, 2, 100:

    tam diu,

    id. Mil. 3, 1, 34; id. ib. 4, 2, 89; Ter. Ad. 2, 2, 27; id. Hec. 4, 4, 23; id. Phorm. 1, 3, 13:

    eo, quo jam diu Sum judicatus,

    Plaut. Men. 1, 1, 20; so,

    jam diu,

    id. Capt. 4, 2, 102; id. Most. 1, 3, 144; id. Poen. 5, 4, 29; cf.:

    diu est jam,

    id. Most. 1, 4, 25:

    ille vult diu vivere, hic diu vixit: quamquam, O di boni! quid est in hominis vita diu?

    Cic. de Sen. 19, 68 and 69; cf.:

    sat diu vixisse,

    Plaut. Capt. 4, 2, 12:

    nimis diu maceror,

    id. Ep. 3, 1, 2; so,

    nimis diu,

    id. Merc. 1, 54; id. Pers. 4, 4, 105:

    non diu apud hunc servies,

    id. Pers. 4, 4, 65; cf.:

    haud diu,

    id. Mil. 2, 1, 17; Ter. Eun. 2, 3, 67.—Followed by dum, donec:

    diu expectare, dum, etc.,

    Suet. de Rhet. 1:

    diu jacere donec, etc.,

    Tac. G. 45.— Comp.: diūtius, longer [the t inserted, as in sectius and setius from secus, being a remnant of adv. ending -ter or -tus]:

    nolo te jactari diutius,

    Plaut. Trin. 3, 2, 59; id. Rud. 1, 2, 5; Ter. Heaut. 1, 1, 50; id. ib. 3, 1, 15; Cic. Lael. 27, 104; id. Rosc. Am. 7 fin.; Caes. B. G. 1, 16, 5; id. ib. 1, 26, 1 et saep.: cf.:

    minus diu quam,

    Cic. Att. 7, 3, 1.—In the historians freq. = a long while, very long, no comparison being intended:

    ne diutius commeatu prohiberetur,

    Caes. B. G. 1, 49; 3, 9, 5; 3, 29, 2; 4, 35, 2;

    7, 20, 5 et saep.: neque illis, qui victoriam adepti forent, diutius ea uti licuisset,

    Sall. C. 39, 4:

    legiones diutius sine consulari fuere,

    Tac. H. 1, 9.— Sup.:

    (Cato) qui senex diutissime fuisset,

    Cic. Lael. 1, 4; so id. Pis. 37; id. de Imp. Pomp. 5 fin.; Caes. B. G. 6, 21, 4; Suet. Vit. 14 al.:

    ut quam diutissime te jucunda opinione oblectarem,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 1;

    so with quam,

    Caes. B. C. 3, 102, 3.—
    B.
    Long since, a great while ago (mostly ante-class.): quod arci, diu facti, celeriter corruissent, Varr. ap. Non. 77, 14; cf.:

    scelus, inquam, factum'st jam diu antiquom et vetus,

    Plaut. Most. 2, 2, 45; so,

    jam diu,

    id. Ep. 1, 1, 9; id. Men. 2, 3, 28; id. Ps. 1, 3, 4; Ter. Eun. 5, 6, 1; Cic. Att. 1, 19, 9 al.;

    for which: diu jam,

    Plin. 25, 1, 1, § 2; id. 19, 4, 15, § 40:

    is ex Anactorio... huc commigravit in Calydonem haud diu,

    not long ago, a short time ago, Ter. Ad. 4, 5, 15:

    nec loci gnara sum, nec diu hic fui,

    it is not long since I was here, Plaut. Rud. 1, 3, 28:

    jam diu est factum, quom discesti ab hero,

    id. As. 2, 1, 3.—With foll. quom, id. Merc. 3, 1, 44.—

    With postquam,

    id. Pers. 5, 2, 41.—With quod, id. Am. 1, 1, 146; August. Retract. 1 Prol.—
    C.
    In Mela repeatedly of place, a long way:

    Italia... inter superum mare et inferum excurrit diu solida,

    Mel. 2, 4, 1; so id. 1, 2, 3; id. 1, 3, 5. Cf. Hand Turs. II. pp. 285-291.

    Lewis & Short latin dictionary > diu

  • 4 longinquom

    longinquus, a, um, adj. [longus], long, extensive.
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In gen. (rare):

    linea,

    Plin. 9, 17, 26, § 59:

    aequora,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 363:

    amnes,

    Tac. A. 1, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Far removed, far off, remote, distant (class.):

    nos longinqui et a te ipso missi in ultimas gentes,

    Cic. Fam. 15, 9, 1:

    ex locis tam longinquis,

    id. Imp. Pomp. 16, 47:

    ab extero hoste atque longinquo,

    id. Cat. 2, 13, 29:

    longinqua Lacedaemon,

    id. Att. 15, 9, 1:

    nationes,

    Caes. B. G. 7, 77:

    cura,

    respecting things that are far off, Liv. 22, 23:

    longinquiores loci,

    Caes. B. G. 4, 27:

    vulnera, i. e. e longinquo accepta,

    Luc. 3, 568.—In neutr. absol.: ex (e) longinquo, from afar, from a distance:

    e longinquo intueri,

    Plin. 35, 10, 36, § 97; Tac. A. 1, 47; Sen. Ep. 22.— Plur.:

    longinqua imperii adire,

    the remote parts, Tac. A. 3, 34.—
    2.
    Living far off, foreign, strange:

    homo longinquus et alienigena,

    Cic. Deiot. 3, 10:

    Clodius aequaliter in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    id. Mil. 28, 76:

    piscis,

    Ov. Ib. 150.—
    II.
    Transf., of time.
    A.
    In gen., long, of long duration or continuance, prolonged, lasting, continued, tedious (class.; cf.:

    diutinus, diuturnus): vita,

    Plaut. Mil. 3, 1, 136:

    adfert vetustas omnibus in rebus longinqua observatione incredibilem scientiam,

    Cic. Div. 1, 49, 109:

    dolores,

    id. Fin. 2, 29, 94:

    oppugnatio,

    Caes. B. C. 3, 80:

    consuetudo,

    id. B. G. 1, 47:

    militia,

    Liv. 4, 18.— Comp.:

    longinquiore tempore bellum confecturum,

    Nep. Them. 4, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    Long deferred, distant (rare):

    cum spe perrumpendi periculi, vel in longinquum tempus differendi,

    Cic. Part. Or. 32, 112:

    cum... aut tempore longinqua aut praeceps periculo victoria esset,

    Liv. 9, 24, 2:

    spes longinqua et sera,

    Tac. A. 13, 37.—
    * 2.
    Old, ancient:

    monumenta,

    Plin. 13, 12, 26, § 83. —
    3.
    Remote, far-fetched:

    sunt et durae (translationes), id est a longinqua similitudine ductae, ut "capitis nives," etc.,

    Quint. 8, 6, 17.—Hence, adv., in three forms: lon-ginquē, longinquō, and longin-quom (only ante- and post - class.).
    1.
    A long way off, far away: longinque ab domo bellum gerentes, Enn. ap. Non. 515, 14 (Trag. v. 103, Vahl.).—
    2.
    In time, long, a long while:

    odiosast oratio, quom rem agas, longinquom loqui,

    Plaut. Merc. 3, 4, 25:

    servus longinquo absens,

    Dig. 30, 3; so ib. 3, 3, 44.— Comp.:

    longinquius diutiusque adesse,

    Gell. 1, 22, 12.—
    b.
    After a long interval:

    historiam scripsere Pictor incondite, Sisenna longinque,

    Fronto Ep. ad Ver. 1 Mai.

    Lewis & Short latin dictionary > longinquom

  • 5 longinquus

    longinquus, a, um, adj. [longus], long, extensive.
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In gen. (rare):

    linea,

    Plin. 9, 17, 26, § 59:

    aequora,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 363:

    amnes,

    Tac. A. 1, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Far removed, far off, remote, distant (class.):

    nos longinqui et a te ipso missi in ultimas gentes,

    Cic. Fam. 15, 9, 1:

    ex locis tam longinquis,

    id. Imp. Pomp. 16, 47:

    ab extero hoste atque longinquo,

    id. Cat. 2, 13, 29:

    longinqua Lacedaemon,

    id. Att. 15, 9, 1:

    nationes,

    Caes. B. G. 7, 77:

    cura,

    respecting things that are far off, Liv. 22, 23:

    longinquiores loci,

    Caes. B. G. 4, 27:

    vulnera, i. e. e longinquo accepta,

    Luc. 3, 568.—In neutr. absol.: ex (e) longinquo, from afar, from a distance:

    e longinquo intueri,

    Plin. 35, 10, 36, § 97; Tac. A. 1, 47; Sen. Ep. 22.— Plur.:

    longinqua imperii adire,

    the remote parts, Tac. A. 3, 34.—
    2.
    Living far off, foreign, strange:

    homo longinquus et alienigena,

    Cic. Deiot. 3, 10:

    Clodius aequaliter in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    id. Mil. 28, 76:

    piscis,

    Ov. Ib. 150.—
    II.
    Transf., of time.
    A.
    In gen., long, of long duration or continuance, prolonged, lasting, continued, tedious (class.; cf.:

    diutinus, diuturnus): vita,

    Plaut. Mil. 3, 1, 136:

    adfert vetustas omnibus in rebus longinqua observatione incredibilem scientiam,

    Cic. Div. 1, 49, 109:

    dolores,

    id. Fin. 2, 29, 94:

    oppugnatio,

    Caes. B. C. 3, 80:

    consuetudo,

    id. B. G. 1, 47:

    militia,

    Liv. 4, 18.— Comp.:

    longinquiore tempore bellum confecturum,

    Nep. Them. 4, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    Long deferred, distant (rare):

    cum spe perrumpendi periculi, vel in longinquum tempus differendi,

    Cic. Part. Or. 32, 112:

    cum... aut tempore longinqua aut praeceps periculo victoria esset,

    Liv. 9, 24, 2:

    spes longinqua et sera,

    Tac. A. 13, 37.—
    * 2.
    Old, ancient:

    monumenta,

    Plin. 13, 12, 26, § 83. —
    3.
    Remote, far-fetched:

    sunt et durae (translationes), id est a longinqua similitudine ductae, ut "capitis nives," etc.,

    Quint. 8, 6, 17.—Hence, adv., in three forms: lon-ginquē, longinquō, and longin-quom (only ante- and post - class.).
    1.
    A long way off, far away: longinque ab domo bellum gerentes, Enn. ap. Non. 515, 14 (Trag. v. 103, Vahl.).—
    2.
    In time, long, a long while:

    odiosast oratio, quom rem agas, longinquom loqui,

    Plaut. Merc. 3, 4, 25:

    servus longinquo absens,

    Dig. 30, 3; so ib. 3, 3, 44.— Comp.:

    longinquius diutiusque adesse,

    Gell. 1, 22, 12.—
    b.
    After a long interval:

    historiam scripsere Pictor incondite, Sisenna longinque,

    Fronto Ep. ad Ver. 1 Mai.

    Lewis & Short latin dictionary > longinquus

  • 6 perlongus

    per-longus, a, um, adj., very long.
    I.
    Lit.:

    via,

    Cic. Att. 5, 20, 8: perlongum. adverb., for a very long time, very long, [p. 1347] Aus. Epigr. 1, 7.—
    II.
    Transf., very tedious, Plaut. Trin. 3, 3, 17.— Adv.: perlongē, a very long way off, very far:

    perlonge est,

    Ter. Eun. 3, 5, 61.

    Lewis & Short latin dictionary > perlongus

  • 7 longinque

    longinquius, longinquissime ADV
    far/long way (off), distant, at a distance; for a long while; longwindedly

    Latin-English dictionary > longinque

  • 8 longinquo

    I
    far/long way (off), distant, at a distance; for/after a long while/interval
    II
    longinquare, longinquavi, longinquatus V TRANS
    put far off, remove to a distance; put far away from (Souter)

    Latin-English dictionary > longinquo

  • 9 longinquom

    far/long way (off), distant, at a distance; for/after a long while/interval

    Latin-English dictionary > longinquom

  • 10 perlongē

        perlongē adv.    [perlongus], a long way off, T.
    * * *
    very far; tediously

    Latin-English dictionary > perlongē

  • 11 prōlixē

        prōlixē adv. with comp.    [prolixus], largely, abundantly, copiously, freely: Capillus passus, T.: id fecit.— Freely, readily, cheerfully, bountifully: Accipit nemo prolixius, entertains more liberally, T.: polliceri: parum prolixe respondent coloni, do not enroll themselves freely.
    * * *
    prolixius, prolixissime ADV
    so as to extend a long way in space; at length, in detail; in large quanity; amply; lavishly, generously, wholeheartedly, without let/skimping/reserve

    Latin-English dictionary > prōlixē

  • 12 antiqui

    antīquus, a, um, adj. [a diff. orthog. for anticus, from ante] (of that which is before in time, while anticus denotes that which is before in space; cf. Vel. Long. p. 2223 P.), that has been or has been done before, old, ancient, former (opp. novus, that has not previously existed, new; while vetus, that has existed a long time, is opp. recens, that has not been long in existence, recent; cf. Manut. ad Cic. Fam. 11, 21; Lind. ad Plaut. Mil. 3, 1, 154, and id. Capt. 1, 2, 29; Doed. Syn. IV. p. 82 sq.).
    I.
    Lit.:

    Juppiter Alcumenam rediget in antiquam concordiam conjugis,

    to her former harmony with her husband, Plaut. Am. 1, 2, 13:

    hoc timet, Ne tua duritia antiqua illa etiam adaucta sit,

    thy former severity, Ter. Heaut. 3, 1, 26; so id. Hec. 1, 2, 17; Lucr. 2, 900:

    causam suscepisti antiquiorem memoriā tuā,

    Cic. Rab. Perd. 9, 25:

    tres epistulas tuas accepi: igitur antiquissimae cuique respondeo,

    id. Att. 9, 9: antiquior dies in tuis erat adscripta litteris, quam in Caesaris, an earlier or older date, id. ad Q. Fr. 3, 1, 3; Liv. 3, 58:

    Nilus antiquo sua flumina reddidit alveo,

    Ov. M. 1, 423 et saep.— Hence, subst.
    A.
    antīqui, ōrum, m., the ancients, esp. the ancient writers (i. e. those whose age has been long past; while veteres denotes those who have lived and acted for a long time):

    antiquorum auctoritas,

    Cic. Am. 4, 13; so Hor. S. 1, 4, 117; 2, 2, 89 et saep.:

    quod decus antiqui summum bonum esse dixerunt,

    Cic. Leg. 1, 21, 55:

    habemus Scaurum in antiquis,

    id. Brut. 30, 116; Hor. Ep. 2, 1, 78 et saep.—And so in gen.:

    in antiquis est sapientia,

    Vulg. Job, 12, 12:

    sapientia omnium antiquorum,

    ib. Eccli. 39, 1:

    dictum est antiquis,

    ib. Matt. 5, 21 al.:

    facere in antiquum,

    to restore a thing to its former condition, to place on its old footing, Liv. 33, 40 dub.—Antiquus and vetus are often conjoined: veterem atque antiquam rem ( old and antiquated) novam ad vos proferam, Plaut. Am. prol. 118; id. Mil. 3, 1, 154; id. Most. 2, 2, 45; id. Poen. 5, 2, 18; id. Pers. 1, 2, 1; id. Trin. 2, 2, 106; Plin. Ep. 3, 6:

    vetera tantum et antiqua mirari,

    Tac. Or. 15:

    simultas vetus et antiqua,

    Juv. 15, 53; so id. 6, 21 al.—
    B.
    an-tīquum, i, n., antiquity, the things of olden times:

    Nec quicquam antiqui Pico, nisi nomina, restat,

    Ov. M. 14, 396:

    novissima et antiqua,

    Vulg. Psa. 138, 5:

    antiqua ne intueamini,

    ib. Isa. 43, 18.—
    II.
    Transf.
    A.
    Poet., = praeteritus, past, gone by, former:

    vulnus,

    Ov. P. 1, 5, 38:

    vigor,

    id. Tr. 5, 12, 32:

    carcer,

    Luc. 6, 721; Val. Fl. 2, 394.—So often in eccl. Lat.:

    dies antiqui,

    Vulg. Deut. 4, 32; ib. Act. 15, 7:

    anni,

    ib. Mal. 3, 4:

    tempora,

    ib. Act. 15, 21.—
    B.
    In comp. and sup., that is before or first in rank or importance, more or most celebrated, famous, preferable, or better (antiquior:

    melior,

    Non. p. 425, 32): genere antiquior, Att. ap. Non. p. 426, 3: quanto antiquius quam etc., Lucil. ib.; Varr. ib.: quod honestius, id mihi est antiquius, Cic. Att. 7, 3:

    antiquior ei fuit laus et gloria quam regnum,

    id. Div. 2, 37: antiquiorem mortem turpitudine habere, Auct. ad Her. 3, 3:

    neque habui quicquam antiquius quam ut, etc.,

    Cic. Fam. 11, 5:

    ne quid existimem antiquius,

    id. Phil. 13, 3: neque prius neque antiquius quicquam habuit, quam ut, etc., Vel. 2, 52; Suet. Claud. 11:

    judiciorum causam antiquissimam se habiturum dixit,

    Cic. Q. Fr. 2, 1:

    navalis apparatus ei antiquissima cura fuit,

    id. Att. 10, 8; 12, 5; Liv. 1, 32; cf. id. 9, 31 al.—
    C.
    With the access. idea of simplicity, purity, innocence, of the old fashion, good, simple, honest, etc. (cf. antiquitas, II. A., and our phrase the good old times):

    antiquis est adulescens moribus,

    Plaut. Capt. 1, 1, 37; cf. id. Trin. 2, 2, 20:

    homo antiquā virtute et fide,

    Ter. Ad. 3, 3, 88:

    homines antiqui, qui ex suā naturā ceteros fingerent,

    people of the old stamp, Cic. Rosc. Am. 9, 26:

    vestigia antiqui officii,

    id. ib. 10, 27:

    vide quam sim antiquorum hominum,

    id. Att. 9, 15:

    vir sanctus, antiquus,

    Plin. Ep. 2, 9.—
    D.
    With the access. idea of veneration, honor, old, venerable, illustrious: antiquum veteres etiam pro nobili posuere, Paul. ex Fest. p. 22 Müll.:

    terra antiqua potens armis,

    Verg. A. 1, 531; 3, 164:

    urbs,

    id. ib. 11, 540:

    Longior antiquis visa Maeotis hiems,

    Ov. Tr. 3, 12, 2:

    Sabinae,

    id. Med. 11:

    Amyclae,

    id. M. 8, 314. —So, in eccl. Lat., after the Heb., of God:

    Antiquus Dierum,

    the Ancient of Days, Vulg. Dan. 7, 9; 7, 13; 7, 22.—
    E.
    Sometimes = vetus, that has been in existence a long time, old: Athenae, antiquum opulentum oppidum, Enn. ap. Non. p. 470, 5:

    mos,

    id. ib. p. 506, 1: amnis, Att. ap. Non. p. 192, 6:

    hospes,

    Ter. Phorm. 1, 2, 17 (cf. Verg. A. 3, 82: veterem Anchisen agnoscit amicum); so,

    amicus,

    Vulg. Eccli. 9, 14:

    discipulus,

    ib. Act. 21, 16:

    artificium,

    Cic. Verr. 1, 2, 5:

    genus,

    Nep. Dat. 2, 2:

    templa,

    Hor. S. 2, 2, 104:

    antiquissima scripta,

    id. Ep. 2, 1, 28: saxum antiquum (i. e. which for a long time had lain in this place), ingens, etc., Verg. A. 12, 897:

    ne transfer terminos antiquos,

    Vulg. Prov. 22, 28 et saep.—Hence, subst.: antīquum, i, n., an old custom or habit.
    a.
    In mal. part.:

    antiquum hoc obtines tuum, tardus ut sis,

    Plaut. Most. 3, 2, 102. —
    b.
    In bon. part.:

    O optume hospes, pol Crito antiquum obtines!

    Ter. And. 4, 5, 22:

    Ac tu ecastor morem antiquum atque ingenium obtines,

    id. Hec. 5, 4, 20.—
    F.
    Aged: antiqua erilis fida custos corporis, Enn. Medea, ap. Non. p. 39, 2 (as a transl. of the Gr. IIalaion oikôn ktêma despoinês emês): Cives antiqui, amici majorum meūm, Pac. ap. Cic. Or. 46, 155:

    Butes,

    Verg. A. 9, 647:

    antiqui Neleïa Nestoris arva,

    Ov. H. 1, 63; Dig. 50, 3, 1.—Hence, adv.: antīquē and an-tīquĭtŭs (formed from antiquus, as humanitus, divinitus, from humanus, divinus; cf. Prisc. p. 1015).
    I.
    In former times, of old, anciently (only in prose; most freq. in the histt.; never in Cic.). Form antīquĭ-tŭs:

    Belgas Rhenum antiquitus transductos,

    Caes. B. G. 2, 4; 7, 32:

    tectum antiquitus constitutum,

    Nep. Att. 13, 2; Suet. Caes. 42; id. Aug. 60; 94; Vulg. Jos. 11, 10; ib. 1 Reg. 27, 8.— Sup.:

    Titanas in eā antiquissime regnāsse,

    Sol. 11.—
    II.
    From ancient times; form antīquĭtŭs; sometimes with inde or ab... ad, Plin. Pan. 31:

    cum Pythagoras acceptam sine dubio antiquitus opinionem vulgaverit,

    Quint. 1, 10, 12:

    jam inde antiquitus insita pertinacia,

    Liv. 9, 29:

    hi sunt jam inde antiquitus castellani, etc.,

    id. 34, 27; Plin. Pan. 82, 7:

    cum (hoc studium) antiquitus usque a Chirone ad nostra tempora apud omnes duraverit,

    Quint. 1, 10, 30.—
    III.
    In the old way, style, or fashion; form antīquē:

    nimis antique dicere,

    Hor. Ep. 2, 1, 66.— Comp.:

    simplicius et antiquius permutatione mercium uti,

    in the simpler and more ancient manner, Tac. G. 5.—Esp., in the good old style, the way or fashion of former times: quanto antiquius, quam facere hoc, fecisse videatis, Lucil. ap. Non. p. 426, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > antiqui

  • 13 antiquum

    antīquus, a, um, adj. [a diff. orthog. for anticus, from ante] (of that which is before in time, while anticus denotes that which is before in space; cf. Vel. Long. p. 2223 P.), that has been or has been done before, old, ancient, former (opp. novus, that has not previously existed, new; while vetus, that has existed a long time, is opp. recens, that has not been long in existence, recent; cf. Manut. ad Cic. Fam. 11, 21; Lind. ad Plaut. Mil. 3, 1, 154, and id. Capt. 1, 2, 29; Doed. Syn. IV. p. 82 sq.).
    I.
    Lit.:

    Juppiter Alcumenam rediget in antiquam concordiam conjugis,

    to her former harmony with her husband, Plaut. Am. 1, 2, 13:

    hoc timet, Ne tua duritia antiqua illa etiam adaucta sit,

    thy former severity, Ter. Heaut. 3, 1, 26; so id. Hec. 1, 2, 17; Lucr. 2, 900:

    causam suscepisti antiquiorem memoriā tuā,

    Cic. Rab. Perd. 9, 25:

    tres epistulas tuas accepi: igitur antiquissimae cuique respondeo,

    id. Att. 9, 9: antiquior dies in tuis erat adscripta litteris, quam in Caesaris, an earlier or older date, id. ad Q. Fr. 3, 1, 3; Liv. 3, 58:

    Nilus antiquo sua flumina reddidit alveo,

    Ov. M. 1, 423 et saep.— Hence, subst.
    A.
    antīqui, ōrum, m., the ancients, esp. the ancient writers (i. e. those whose age has been long past; while veteres denotes those who have lived and acted for a long time):

    antiquorum auctoritas,

    Cic. Am. 4, 13; so Hor. S. 1, 4, 117; 2, 2, 89 et saep.:

    quod decus antiqui summum bonum esse dixerunt,

    Cic. Leg. 1, 21, 55:

    habemus Scaurum in antiquis,

    id. Brut. 30, 116; Hor. Ep. 2, 1, 78 et saep.—And so in gen.:

    in antiquis est sapientia,

    Vulg. Job, 12, 12:

    sapientia omnium antiquorum,

    ib. Eccli. 39, 1:

    dictum est antiquis,

    ib. Matt. 5, 21 al.:

    facere in antiquum,

    to restore a thing to its former condition, to place on its old footing, Liv. 33, 40 dub.—Antiquus and vetus are often conjoined: veterem atque antiquam rem ( old and antiquated) novam ad vos proferam, Plaut. Am. prol. 118; id. Mil. 3, 1, 154; id. Most. 2, 2, 45; id. Poen. 5, 2, 18; id. Pers. 1, 2, 1; id. Trin. 2, 2, 106; Plin. Ep. 3, 6:

    vetera tantum et antiqua mirari,

    Tac. Or. 15:

    simultas vetus et antiqua,

    Juv. 15, 53; so id. 6, 21 al.—
    B.
    an-tīquum, i, n., antiquity, the things of olden times:

    Nec quicquam antiqui Pico, nisi nomina, restat,

    Ov. M. 14, 396:

    novissima et antiqua,

    Vulg. Psa. 138, 5:

    antiqua ne intueamini,

    ib. Isa. 43, 18.—
    II.
    Transf.
    A.
    Poet., = praeteritus, past, gone by, former:

    vulnus,

    Ov. P. 1, 5, 38:

    vigor,

    id. Tr. 5, 12, 32:

    carcer,

    Luc. 6, 721; Val. Fl. 2, 394.—So often in eccl. Lat.:

    dies antiqui,

    Vulg. Deut. 4, 32; ib. Act. 15, 7:

    anni,

    ib. Mal. 3, 4:

    tempora,

    ib. Act. 15, 21.—
    B.
    In comp. and sup., that is before or first in rank or importance, more or most celebrated, famous, preferable, or better (antiquior:

    melior,

    Non. p. 425, 32): genere antiquior, Att. ap. Non. p. 426, 3: quanto antiquius quam etc., Lucil. ib.; Varr. ib.: quod honestius, id mihi est antiquius, Cic. Att. 7, 3:

    antiquior ei fuit laus et gloria quam regnum,

    id. Div. 2, 37: antiquiorem mortem turpitudine habere, Auct. ad Her. 3, 3:

    neque habui quicquam antiquius quam ut, etc.,

    Cic. Fam. 11, 5:

    ne quid existimem antiquius,

    id. Phil. 13, 3: neque prius neque antiquius quicquam habuit, quam ut, etc., Vel. 2, 52; Suet. Claud. 11:

    judiciorum causam antiquissimam se habiturum dixit,

    Cic. Q. Fr. 2, 1:

    navalis apparatus ei antiquissima cura fuit,

    id. Att. 10, 8; 12, 5; Liv. 1, 32; cf. id. 9, 31 al.—
    C.
    With the access. idea of simplicity, purity, innocence, of the old fashion, good, simple, honest, etc. (cf. antiquitas, II. A., and our phrase the good old times):

    antiquis est adulescens moribus,

    Plaut. Capt. 1, 1, 37; cf. id. Trin. 2, 2, 20:

    homo antiquā virtute et fide,

    Ter. Ad. 3, 3, 88:

    homines antiqui, qui ex suā naturā ceteros fingerent,

    people of the old stamp, Cic. Rosc. Am. 9, 26:

    vestigia antiqui officii,

    id. ib. 10, 27:

    vide quam sim antiquorum hominum,

    id. Att. 9, 15:

    vir sanctus, antiquus,

    Plin. Ep. 2, 9.—
    D.
    With the access. idea of veneration, honor, old, venerable, illustrious: antiquum veteres etiam pro nobili posuere, Paul. ex Fest. p. 22 Müll.:

    terra antiqua potens armis,

    Verg. A. 1, 531; 3, 164:

    urbs,

    id. ib. 11, 540:

    Longior antiquis visa Maeotis hiems,

    Ov. Tr. 3, 12, 2:

    Sabinae,

    id. Med. 11:

    Amyclae,

    id. M. 8, 314. —So, in eccl. Lat., after the Heb., of God:

    Antiquus Dierum,

    the Ancient of Days, Vulg. Dan. 7, 9; 7, 13; 7, 22.—
    E.
    Sometimes = vetus, that has been in existence a long time, old: Athenae, antiquum opulentum oppidum, Enn. ap. Non. p. 470, 5:

    mos,

    id. ib. p. 506, 1: amnis, Att. ap. Non. p. 192, 6:

    hospes,

    Ter. Phorm. 1, 2, 17 (cf. Verg. A. 3, 82: veterem Anchisen agnoscit amicum); so,

    amicus,

    Vulg. Eccli. 9, 14:

    discipulus,

    ib. Act. 21, 16:

    artificium,

    Cic. Verr. 1, 2, 5:

    genus,

    Nep. Dat. 2, 2:

    templa,

    Hor. S. 2, 2, 104:

    antiquissima scripta,

    id. Ep. 2, 1, 28: saxum antiquum (i. e. which for a long time had lain in this place), ingens, etc., Verg. A. 12, 897:

    ne transfer terminos antiquos,

    Vulg. Prov. 22, 28 et saep.—Hence, subst.: antīquum, i, n., an old custom or habit.
    a.
    In mal. part.:

    antiquum hoc obtines tuum, tardus ut sis,

    Plaut. Most. 3, 2, 102. —
    b.
    In bon. part.:

    O optume hospes, pol Crito antiquum obtines!

    Ter. And. 4, 5, 22:

    Ac tu ecastor morem antiquum atque ingenium obtines,

    id. Hec. 5, 4, 20.—
    F.
    Aged: antiqua erilis fida custos corporis, Enn. Medea, ap. Non. p. 39, 2 (as a transl. of the Gr. IIalaion oikôn ktêma despoinês emês): Cives antiqui, amici majorum meūm, Pac. ap. Cic. Or. 46, 155:

    Butes,

    Verg. A. 9, 647:

    antiqui Neleïa Nestoris arva,

    Ov. H. 1, 63; Dig. 50, 3, 1.—Hence, adv.: antīquē and an-tīquĭtŭs (formed from antiquus, as humanitus, divinitus, from humanus, divinus; cf. Prisc. p. 1015).
    I.
    In former times, of old, anciently (only in prose; most freq. in the histt.; never in Cic.). Form antīquĭ-tŭs:

    Belgas Rhenum antiquitus transductos,

    Caes. B. G. 2, 4; 7, 32:

    tectum antiquitus constitutum,

    Nep. Att. 13, 2; Suet. Caes. 42; id. Aug. 60; 94; Vulg. Jos. 11, 10; ib. 1 Reg. 27, 8.— Sup.:

    Titanas in eā antiquissime regnāsse,

    Sol. 11.—
    II.
    From ancient times; form antīquĭtŭs; sometimes with inde or ab... ad, Plin. Pan. 31:

    cum Pythagoras acceptam sine dubio antiquitus opinionem vulgaverit,

    Quint. 1, 10, 12:

    jam inde antiquitus insita pertinacia,

    Liv. 9, 29:

    hi sunt jam inde antiquitus castellani, etc.,

    id. 34, 27; Plin. Pan. 82, 7:

    cum (hoc studium) antiquitus usque a Chirone ad nostra tempora apud omnes duraverit,

    Quint. 1, 10, 30.—
    III.
    In the old way, style, or fashion; form antīquē:

    nimis antique dicere,

    Hor. Ep. 2, 1, 66.— Comp.:

    simplicius et antiquius permutatione mercium uti,

    in the simpler and more ancient manner, Tac. G. 5.—Esp., in the good old style, the way or fashion of former times: quanto antiquius, quam facere hoc, fecisse videatis, Lucil. ap. Non. p. 426, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > antiquum

  • 14 antiquus

    antīquus, a, um, adj. [a diff. orthog. for anticus, from ante] (of that which is before in time, while anticus denotes that which is before in space; cf. Vel. Long. p. 2223 P.), that has been or has been done before, old, ancient, former (opp. novus, that has not previously existed, new; while vetus, that has existed a long time, is opp. recens, that has not been long in existence, recent; cf. Manut. ad Cic. Fam. 11, 21; Lind. ad Plaut. Mil. 3, 1, 154, and id. Capt. 1, 2, 29; Doed. Syn. IV. p. 82 sq.).
    I.
    Lit.:

    Juppiter Alcumenam rediget in antiquam concordiam conjugis,

    to her former harmony with her husband, Plaut. Am. 1, 2, 13:

    hoc timet, Ne tua duritia antiqua illa etiam adaucta sit,

    thy former severity, Ter. Heaut. 3, 1, 26; so id. Hec. 1, 2, 17; Lucr. 2, 900:

    causam suscepisti antiquiorem memoriā tuā,

    Cic. Rab. Perd. 9, 25:

    tres epistulas tuas accepi: igitur antiquissimae cuique respondeo,

    id. Att. 9, 9: antiquior dies in tuis erat adscripta litteris, quam in Caesaris, an earlier or older date, id. ad Q. Fr. 3, 1, 3; Liv. 3, 58:

    Nilus antiquo sua flumina reddidit alveo,

    Ov. M. 1, 423 et saep.— Hence, subst.
    A.
    antīqui, ōrum, m., the ancients, esp. the ancient writers (i. e. those whose age has been long past; while veteres denotes those who have lived and acted for a long time):

    antiquorum auctoritas,

    Cic. Am. 4, 13; so Hor. S. 1, 4, 117; 2, 2, 89 et saep.:

    quod decus antiqui summum bonum esse dixerunt,

    Cic. Leg. 1, 21, 55:

    habemus Scaurum in antiquis,

    id. Brut. 30, 116; Hor. Ep. 2, 1, 78 et saep.—And so in gen.:

    in antiquis est sapientia,

    Vulg. Job, 12, 12:

    sapientia omnium antiquorum,

    ib. Eccli. 39, 1:

    dictum est antiquis,

    ib. Matt. 5, 21 al.:

    facere in antiquum,

    to restore a thing to its former condition, to place on its old footing, Liv. 33, 40 dub.—Antiquus and vetus are often conjoined: veterem atque antiquam rem ( old and antiquated) novam ad vos proferam, Plaut. Am. prol. 118; id. Mil. 3, 1, 154; id. Most. 2, 2, 45; id. Poen. 5, 2, 18; id. Pers. 1, 2, 1; id. Trin. 2, 2, 106; Plin. Ep. 3, 6:

    vetera tantum et antiqua mirari,

    Tac. Or. 15:

    simultas vetus et antiqua,

    Juv. 15, 53; so id. 6, 21 al.—
    B.
    an-tīquum, i, n., antiquity, the things of olden times:

    Nec quicquam antiqui Pico, nisi nomina, restat,

    Ov. M. 14, 396:

    novissima et antiqua,

    Vulg. Psa. 138, 5:

    antiqua ne intueamini,

    ib. Isa. 43, 18.—
    II.
    Transf.
    A.
    Poet., = praeteritus, past, gone by, former:

    vulnus,

    Ov. P. 1, 5, 38:

    vigor,

    id. Tr. 5, 12, 32:

    carcer,

    Luc. 6, 721; Val. Fl. 2, 394.—So often in eccl. Lat.:

    dies antiqui,

    Vulg. Deut. 4, 32; ib. Act. 15, 7:

    anni,

    ib. Mal. 3, 4:

    tempora,

    ib. Act. 15, 21.—
    B.
    In comp. and sup., that is before or first in rank or importance, more or most celebrated, famous, preferable, or better (antiquior:

    melior,

    Non. p. 425, 32): genere antiquior, Att. ap. Non. p. 426, 3: quanto antiquius quam etc., Lucil. ib.; Varr. ib.: quod honestius, id mihi est antiquius, Cic. Att. 7, 3:

    antiquior ei fuit laus et gloria quam regnum,

    id. Div. 2, 37: antiquiorem mortem turpitudine habere, Auct. ad Her. 3, 3:

    neque habui quicquam antiquius quam ut, etc.,

    Cic. Fam. 11, 5:

    ne quid existimem antiquius,

    id. Phil. 13, 3: neque prius neque antiquius quicquam habuit, quam ut, etc., Vel. 2, 52; Suet. Claud. 11:

    judiciorum causam antiquissimam se habiturum dixit,

    Cic. Q. Fr. 2, 1:

    navalis apparatus ei antiquissima cura fuit,

    id. Att. 10, 8; 12, 5; Liv. 1, 32; cf. id. 9, 31 al.—
    C.
    With the access. idea of simplicity, purity, innocence, of the old fashion, good, simple, honest, etc. (cf. antiquitas, II. A., and our phrase the good old times):

    antiquis est adulescens moribus,

    Plaut. Capt. 1, 1, 37; cf. id. Trin. 2, 2, 20:

    homo antiquā virtute et fide,

    Ter. Ad. 3, 3, 88:

    homines antiqui, qui ex suā naturā ceteros fingerent,

    people of the old stamp, Cic. Rosc. Am. 9, 26:

    vestigia antiqui officii,

    id. ib. 10, 27:

    vide quam sim antiquorum hominum,

    id. Att. 9, 15:

    vir sanctus, antiquus,

    Plin. Ep. 2, 9.—
    D.
    With the access. idea of veneration, honor, old, venerable, illustrious: antiquum veteres etiam pro nobili posuere, Paul. ex Fest. p. 22 Müll.:

    terra antiqua potens armis,

    Verg. A. 1, 531; 3, 164:

    urbs,

    id. ib. 11, 540:

    Longior antiquis visa Maeotis hiems,

    Ov. Tr. 3, 12, 2:

    Sabinae,

    id. Med. 11:

    Amyclae,

    id. M. 8, 314. —So, in eccl. Lat., after the Heb., of God:

    Antiquus Dierum,

    the Ancient of Days, Vulg. Dan. 7, 9; 7, 13; 7, 22.—
    E.
    Sometimes = vetus, that has been in existence a long time, old: Athenae, antiquum opulentum oppidum, Enn. ap. Non. p. 470, 5:

    mos,

    id. ib. p. 506, 1: amnis, Att. ap. Non. p. 192, 6:

    hospes,

    Ter. Phorm. 1, 2, 17 (cf. Verg. A. 3, 82: veterem Anchisen agnoscit amicum); so,

    amicus,

    Vulg. Eccli. 9, 14:

    discipulus,

    ib. Act. 21, 16:

    artificium,

    Cic. Verr. 1, 2, 5:

    genus,

    Nep. Dat. 2, 2:

    templa,

    Hor. S. 2, 2, 104:

    antiquissima scripta,

    id. Ep. 2, 1, 28: saxum antiquum (i. e. which for a long time had lain in this place), ingens, etc., Verg. A. 12, 897:

    ne transfer terminos antiquos,

    Vulg. Prov. 22, 28 et saep.—Hence, subst.: antīquum, i, n., an old custom or habit.
    a.
    In mal. part.:

    antiquum hoc obtines tuum, tardus ut sis,

    Plaut. Most. 3, 2, 102. —
    b.
    In bon. part.:

    O optume hospes, pol Crito antiquum obtines!

    Ter. And. 4, 5, 22:

    Ac tu ecastor morem antiquum atque ingenium obtines,

    id. Hec. 5, 4, 20.—
    F.
    Aged: antiqua erilis fida custos corporis, Enn. Medea, ap. Non. p. 39, 2 (as a transl. of the Gr. IIalaion oikôn ktêma despoinês emês): Cives antiqui, amici majorum meūm, Pac. ap. Cic. Or. 46, 155:

    Butes,

    Verg. A. 9, 647:

    antiqui Neleïa Nestoris arva,

    Ov. H. 1, 63; Dig. 50, 3, 1.—Hence, adv.: antīquē and an-tīquĭtŭs (formed from antiquus, as humanitus, divinitus, from humanus, divinus; cf. Prisc. p. 1015).
    I.
    In former times, of old, anciently (only in prose; most freq. in the histt.; never in Cic.). Form antīquĭ-tŭs:

    Belgas Rhenum antiquitus transductos,

    Caes. B. G. 2, 4; 7, 32:

    tectum antiquitus constitutum,

    Nep. Att. 13, 2; Suet. Caes. 42; id. Aug. 60; 94; Vulg. Jos. 11, 10; ib. 1 Reg. 27, 8.— Sup.:

    Titanas in eā antiquissime regnāsse,

    Sol. 11.—
    II.
    From ancient times; form antīquĭtŭs; sometimes with inde or ab... ad, Plin. Pan. 31:

    cum Pythagoras acceptam sine dubio antiquitus opinionem vulgaverit,

    Quint. 1, 10, 12:

    jam inde antiquitus insita pertinacia,

    Liv. 9, 29:

    hi sunt jam inde antiquitus castellani, etc.,

    id. 34, 27; Plin. Pan. 82, 7:

    cum (hoc studium) antiquitus usque a Chirone ad nostra tempora apud omnes duraverit,

    Quint. 1, 10, 30.—
    III.
    In the old way, style, or fashion; form antīquē:

    nimis antique dicere,

    Hor. Ep. 2, 1, 66.— Comp.:

    simplicius et antiquius permutatione mercium uti,

    in the simpler and more ancient manner, Tac. G. 5.—Esp., in the good old style, the way or fashion of former times: quanto antiquius, quam facere hoc, fecisse videatis, Lucil. ap. Non. p. 426, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > antiquus

  • 15 usque

    usquĕ, adv. [us- for ubs-, from ubi with locative s; and que for qued, old abl. of quis; v. Corss. Ausspr. 2, 471; 838; cf.: quisque, usquam].
    I.
    Lit., all the way to or from any limit of space, time, etc. (cf.: fine, tenus); of place, all the way, right on, without interruption, continuously, constantly.
    A.
    With prepositions.
    1.
    With ab:

    qui a fundamento mihi usque movisti mare,

    Plaut. Rud. 2, 6, 55:

    usque a mari supero Romam proficisci,

    Cic. Clu. 68, 192:

    ex omnibus spectaculis usque a Capitolio plausus excitatus,

    id. Sest. 58, 124:

    usque a rubro mari,

    Nep. Hann. 2, 1.— Poet.:

    Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno,

    Verg. A. 7, 289 (sometimes as one word, v. abusque).—
    2.
    With ex:

    usque ex ultimā Syriā atque Aegypto navigare,

    Cic. Verr. 2, 5, 60, § 157. —
    3.
    With ad:

    usque a Dianio ad Sinopen navigaverunt,

    Cic. Verr. 2, 1, 34, § 87:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    id. Rosc. Com. 7, 20:

    usque ad Iconium,

    id. Fam. 3, 8, 4:

    ab Atticā ad Thessaliam usque,

    Plin. 4, 12, 21, § 63:

    usque ad Numantiam misit,

    Cic. Dejot. 7, 19:

    usque ad castra hostium accessit,

    Caes. B. G. 1, 51 ( poet. and post-Aug. ad usque; often as one word, v. adusque).—
    4.
    With in and acc.:

    cum ad eum usque in Pamphyliam legatos misissent,

    Cic. Imp. Pomp. 12, 35:

    portūs usque in sinūs oppidis et ad urbis crepidines infusi,

    id. Rep. 3, 31, 43.—
    5.
    With trans:

    trans Alpes usque transfertur,

    Cic. Quint. 3, 12.—
    6.
    With sub and acc.:

    admōrunt oculis usque sub ora faces,

    Ov. Ib. 240 (236).—
    B.
    With adverbs of place:

    quod eos usque istinc exauditos putem,

    Cic. Att. 1, 14, 4.—
    2.
    Esp., with quaque (less correctly as one word, usquequaque; v. II. A. 3. e. and II. B. 3. infra), everywhere: non usque quaque idoneum invenias locum, ubi, etc., Afran. ap. Non. p. 518, 6 (Com. Rel. v. 198 Rib.):

    immo vero, quom usquequaque umbra'st, tamen Sol semper hic est,

    Plaut. Most. 3, 2, 79:

    mari terrāque illas usque quaque quaeritat,

    id. Poen. prol. 105:

    aut undique religionem tolle, aut usque quaque conserva,

    Cic. Phil. 2, 43, 110:

    effugere non est, Flacce, basiatores. Instant... occurrunt, et hinc et illinc, usquequaque, quacunque,

    Mart. 11, 98, 3; cf.:

    QVAQVE VSQVE,

    Inscr. Grut. 611, 13.—
    C.
    With acc. of the place whither, all the way to, as far as, to.
    1.
    With names of towns (class.; acc. to Reisig. Vorles. p. 216, usque ad Numantiam means all the way to the town, i. e. to its walls or gates: usque Numantiam, all the way to or into it, implying entrance of the town; cf.

    the passages cited infra): theatrum ita resonans, ut usque Romam significationes vocesque referantur,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42:

    Miletum usque? obsecro,

    Ter. Ad. 4, 5, 21.—
    2.
    With other names than those of towns (post-Aug.):

    ab hac (sc. Siciliā) Cretam usque Siculum (mare) vocat,

    Plin. 3, 5, 10, § 75:

    imperium usque extremos Orientis terminos prolatum,

    Just. 7, 1, 4:

    terminos usque Libyae,

    id. 1, 1, 5:

    ab Atticā Thessaliam usque,

    Plin. 4, 12, 21, § 63:

    ab eo usque Jovem,

    id. 2, 22, 20, § 84:

    horrendus ab astris Descendit vos usque fragor,

    Stat. Th. 11, 89.—
    II.
    Meton.
    A.
    Of time, all the time, continually, perpetually, all the while from or to a period, as long or as far as, until.
    1.
    With prepositions.
    a.
    With ab:

    mihi magna cum eo jam inde usque a pueritiā Fuit semper familiaritas,

    Ter. Heaut. 1, 2, 9:

    primus esses memoriter Progeniem nostram usque ab avo proferens,

    id. Phorm. 2, 3, 48:

    augures omnes usque a Romulo,

    Cic. Vatin. 8, 20:

    opinio jam usque ab heroicis ducta temporibus,

    from as far back as the heroic ages, id. Div. 1, 1, 1:

    usque a Thale Milesio,

    id. N. D. 1, 33, 91:

    bona paterna et avita et usque a nobis repetita,

    id. Cael. 14, 34.—
    b.
    With ad:

    usque a mane ad vesperum,

    Plaut. Am. 1, 1, 97:

    a mane ad noctem usque in foro dego diem,

    id. Most. 3, 1, 3:

    inde usque ad diurnam stellam crastinam potabimus,

    id. Men. 1, 2, 62; cf. Cic. Rep. 1, 16, 25:

    ille nihil difficilius esse dicebat, quam amicitiam usque ad extremum vitae diem permanere,

    id. Lael. 10, 33:

    deinceps retro usque ad Romulum,

    as far as, up to, id. Rep. 1, 37, 58.—
    2.
    With acc. (post-Aug.):

    paucae, aegre se defen dentes, usque tempora Alexandri Magni duraverunt,

    Just. 2, 4, 32:

    a rege Romulo usque Caesarem Augustum,

    Flor. 1, prooem. 1 (al. usque in).—
    3.
    With adverbs.
    a.
    With inde:

    pueritiae memoriam recordari ultimam, inde usque repetens, etc.,

    Cic. Arch. 1, 1.—
    b.
    With antehac:

    ut animus in spe usque antehac attentus fuit, Ita, etc.,

    Ter. And. 2, 1, 3.—
    c.
    With adhuc:

    quod occultatum'st usque adhuc nunc non potest,

    Plaut. Aul. 2, 3, 10:

    qui me tam leni passus animost usque adhuc facere, etc.,

    Ter. And. 1, 5, 27:

    cessatum usque adhuc est,

    until now, hitherto, id. Ad. 4, 4, 23:

    qui mos usque adhuc est retentus,

    Cic. Rep. 2, 20, 35:

    usque adhuc certe animum meum probastis,

    Suet. Dom. 18; v. adhuc, II. A.—
    d.
    With eo:

    tamen usque eo se tenuit, quoad, etc.,

    Cic. Dejot. 4, 11:

    usque eo animadverti eum jocari,

    id. Rosc. Am. 22, 60; v. 2. eo, II. C.—
    e.
    With quaque, continually, always:

    Chrusalus mihi usque quaque loquitur nec recte,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 83: usque quaque sapere oportet, Poët. ap. Cic. Fam. 7, 16, 1; so,

    usque quaque,

    Cat. 39, 2; Plin. Ep. 7, 20, 2; 1, 7, 5; Gell. 16, 3, 1:

    usquequaque, de hoc cum dicemus,

    whenever, Cic. Att. 4, 9, 1.—

    Opp. nusquam: atque hoc non alienum est, quod ad multa pertineat, ne aut nusquam aut usquequaque dicatur, hic admonere,

    Cic. Inv. 2, 21, 63.—
    f.
    With dum:

    usque dum regnum optinebit Juppiter,

    Plaut. Men. 5, 1, 28: conplebo familiam adeo usque satietatem dum capiet pater, id. Am. 1, 2, 9:

    usque id egi dudum, dum loquitur pater,

    Ter. Heaut. 5, 2, 30; Cato, R. R. 156:

    mihi quidem usque curae erit, quid agas, dum, quid egeris, sciero,

    Cic. Fam. 12, 19, 3; id. Verr. 2, 1, 5, § 12; 2, 1, 6, § 16; Hor. C. 3, 30, 7; cf. dum, I. B. 1. b. —
    g.
    With interea:

    nam usque dum ille vitam colet Inopem... Interea usque illi de me supplicium dabo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 84 sqq.—
    h.
    With donec:

    ibo odorans quasi canis venaticus Usque donec persecutus volpem ero vestigiis,

    Plaut. Mil. 2, 2, 114. —
    k.
    With quoad:

    usque illum, quoad ei nuntiatum esset consules descendisse, omnibus exclusis commentatum, etc.,

    Cic. Brut. 22, 87:

    dandum ordeum, usque quoad erunt lactentes,

    Varr. R. R. 2, 7, 12.—
    1.
    With adeo:

    usque adeo in periculo fuisse, quoad, etc.,

    Cic. Sest. 38, 82; cf. Cato, R. R. 67:

    instare usque adeo, donec se adjurat,

    Plaut. Cist. 2, 3, 40; id. Rud. 3, 5, 32: usque adeo, dum, C. Gracch. ap. Gell. 10, 3, 5; cf. Plaut. Am. 1, 2, 10 sub f. supra.—
    m.
    With nunc (post-class.):

    nunc usque,

    to this day, Amm. 14, 2, 12:

    usque nunc,

    Hier. Ep. 3, 87.—
    B.
    In other relations.
    1.
    Of extent or degree, even to, quite up to, or as far as.
    a.
    Absol.:

    ego vapulando, ille verberando, usque ambo defessi sumus,

    Ter. Ad. 2, 2, 5 Fleck. (al. verberando usque, ambo:

    incerta est distinctio, Don. ad loc.): poenasque dedit usque superque (= usque eo quod satis esset),

    Hor. S. 1, 2, 65.—
    b.
    With ad:

    usque ad ravim poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    usque ad necem,

    Ter. And. 1, 2, 28:

    hoc malum usque ad bestias perveniat,

    Cic. Rep. 1, 43, 67:

    usque ad eum finem, dum, etc.,

    id. Verr. 1, 6, 16; v. dum: assenserunt consules designati, omnes etiam consulares usque ad Pompeium, up to, i. e. except Pompey, Plin. Ep. 2, 11, 20.—
    c.
    With adeo:

    undique totis Usque adeo turbatur agris,

    to so great an extent, Verg. E. 1, 12.—
    d.
    With terminal adverbs:

    Anco regi familiaris est factus (sc. L. Tarquinius) usque eo, ut, etc.,

    Cic. Rep. 2, 20, 35; v. eo, under is fin.:

    usque quo non vis subici mihi?

    how long? Vulg. Exod. 10, 3; cf. quousque.—
    2.
    Right on, always, without stop, continuously, constantly, incessantly: Ep. Ne abeas, priusquam ego ad te venero. Ap. Usque opperiar, Plaut. Ep. 2, 2, 122:

    Ctesipho me pugnis miserum Usque occidit,

    Ter. Ad. 4, 2, 20:

    an usque In nostrum jacies verba superba caput?

    Prop. 2, 8, 16:

    cantantes licet usque, minus via laedit, eamus,

    Verg. E. 9, 64; cf.:

    nec vidisse semel satis est, juvat usque morari,

    id. A. 6, 487:

    naturam expelles furcā, tamen usque recurret,

    Hor. Ep. 1, 10, 24.—Repeated:

    allatres licet usque nos et usque,

    Mart. 5, 60, 1:

    ergo, qui prius usque et usque et usque Furum scindere podices solebam,

    Auct. Priap. 78.—
    3.
    Esp.: usque quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every thing, on every occasion:

    nolite usque quaque idem quaerere,

    Cic. Verr. 2, 5, 5, § 10:

    an hoc usque quaque, aliter in vitā?

    id. Fin. 5, 30, 91 Madv. ad loc.:

    et id usquequaque quantum sit appareat,

    in each particular, id. Or. 22, 73; Plin. Ep. 7, 12, 5:

    religionum usque quaque contemptor, praeter unius Deae Syriae,

    Suet. Ner. 56 init.

    Lewis & Short latin dictionary > usque

  • 16 iter

    ĭter, ĭtĭnĕris (archaic forms: nom. ĭtĭner, Enn. Pac. Att. Varr. ap. Non. 482, 20; Plaut. Merc. 5, 2, 72; Lucr. 6, 339; Mart. Cap. 9, § 897.— Gen. iteris, Naev. ap. Prisc. p. 695 P.; id. ap. Non. 485, 3; Jul. Hyg. ap. Charis. p. 108 P.; also, iteneris, Lex Agr., C. I. L. 1, 200, 26.— Abl. itere, Att. and Varr. ap. Non. 485, 8; Lucr. 5, 653), n. [for itiner, from īre, ĭtum], a going, a walk, way.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    dicam in itinere,

    on the way, as we go along, Ter. Phorm. 3, 3, 34:

    hoc ipsa in itinere dum narrat,

    id. Heaut. 2, 3, 30:

    huc quia habebas iter,

    Plaut. As. 2, 3, 6:

    iter illi saepius in forum,

    Plin. Pan. 77:

    in diversum iter equi concitati,

    Liv. 1, 28. — Hence,
    B.
    In partic.
    1.
    A going to a distant place, a journey; and of an army, a march:

    cum illi iter instaret et subitum et longum,

    Cic. Att. 13, 23, 1; 3, 2 init.:

    ut in itinere copia frumenti suppeteret,

    Caes. B. G. 1, 3:

    qui eo itineris causa convenerant,

    id. ib. 7, 55:

    sine ullo maleficio iter per provinciam facere,

    id. ib. 1, 7:

    in ipso itinere confligere,

    Liv. 29, 36, 4; Nep. Eum. 8, 1; Hirt. B. G. 8, 27, 5; Just. 11, 15, 4:

    Catilina ex itinere plerisque consularibus litteras mittit,

    Sall. C. 34, 2:

    committere se itineri,

    Cic. Phil. 12, 10:

    ingredi pedibus,

    id. de Sen. 10:

    conficere pulverulentā viā,

    id. Att. 5, 14:

    iter mihi est Lanuvium,

    id. Mil. 10:

    iter habere Capuam,

    id. Att. 8, 11:

    facere in Apuliam,

    id. ib.:

    agere,

    Dig. 47, 5, 6; Salv. Gub. Dei, 1, 9: contendere iter, to hasten one ' s journey, Cic. Rosc. Am. 34, 97; so,

    intendere,

    Liv. 21, 29:

    maturare,

    Caes. B. C. 1, 63:

    properare,

    Tac. H. 3, 40:

    conficere,

    Cic. Att. 5, 14, 1; 4, 14, 2; id. Vatin. 5, 12:

    constituere,

    to determine upon, id. Att. 3, 1 init.:

    urgere,

    Ov. F. 6, 520: convertere in aliquem locum, to direct one ' s journey to a certain place, Caes. B. G. 7, 56: dirigere ad Mutinam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11:

    agere in aliquam partem,

    Ov. M. 2, 715: flectere, to change one ' s course, Verg. A. 7, 35:

    convertere,

    to direct, Cic. Att. 3, 3:

    facere,

    id. ib. 8, 11, C; Nep. Pel. 2, 5; Suet. Ner. 30 fin.; id. Aug. 64:

    comparare,

    to prepare for a journey, Nep. Alc. 10; Claud. Eutr. 2, 97:

    supprimere,

    to stop, break off, Caes. B. C. 1, 66:

    retro vertere,

    Liv. 28, 3:

    ferre per medium mare,

    Verg. A. 7, 810:

    ferre Inachias urbes,

    Stat. Th. 1, 326:

    continuare die ac nocte,

    to march day and night, Caes. B. C. 3, 36:

    desistere itinere,

    id. B. G. 5, 11:

    coeptum dimittere,

    Ov. M. 2, 598:

    frangere,

    Stat. Th. 12, 232:

    impedire,

    Ov. H. 21, 74:

    instituere,

    Hor. C. 3, 27, 5:

    peragere,

    Verg. A. 6, 381; Hor. S. 2, 6, 99; Ov. F. 1, 188:

    rumpere,

    Hor. C. 3, 27, 5:

    itinere prohibere aliquem,

    Caes. B. G. 1, 9:

    ex itinere redire,

    Cic. Att. 15, 24; Suet. Tit. 5:

    revertere,

    Cic. Div. 1, 15, 26:

    Boii ex itinere nostros adgressi,

    Caes. B. G. 1, 25, 6:

    tutum alicui praestare,

    Cic. Planc. 41.—
    2.
    Iter terrestre, iter pedestre, a journey by land, a land route (not ante-Aug.):

    iter terrestre facturus,

    Just. 12, 10, 7:

    inde terrestri itinere frumentum advehere,

    Tac. H. 4, 35:

    terrestri itinere ducere legiones,

    Liv. 30, 36, 3; 44, 1, 4; Curt. 9, 10, 2:

    pedestri itinere confecto,

    Suet. Claud. 17:

    pedestri itinere Romam pervenire,

    Liv. 36, 21, 6; 37, 45, 2; Amm. 31, 11, 6.—
    3.
    A journey, a march, considered as a measure of distance: cum abessem ab Amano iter unius diei, a day ' s journey, Cic. Fam. 15, 4:

    cum dierum iter quadraginta processerit,

    Caes. B. G. 6, 24: quam maximis itineribus potest in Galliam contendit, by making each day ' s journey as long as possible, i. e. forced marches, id. ib. 1, 7:

    magnis diurnis nocturnisque itineribus contendere,

    id. ib. 1, 38:

    itinera multo majora fugiens quam ego sequens,

    making greater marches in his flight, Brut. ad Cic. Fam. 11, 13.— Hence, justum iter diei, a day's march of a proper length:

    confecto justo itinere ejus diei,

    Caes. B. C. 3, 76. —
    4.
    The place in which one goes, travels, etc., a way, passage, path, road: qua ibant ab itu iter appellarant, Varr. L. L. 5, § 35 Müll.; cf.

    5, § 22: itineribus deviis proticisci in provinciam,

    Cic. Att. 14, 10:

    erant omnino itinera duo, quibus itineribus domo exire possent,

    Caes. B. G. 1, 6:

    pedestria itinera concisa aestuariis,

    id. ib. 3, 9:

    patefacere alicui iter in aliquem locum,

    Cic. de Imp. Pomp. 11:

    in diversum iter equi concitati,

    Liv. 1, 28:

    ut deviis itineribus milites duceret,

    Nep. Eum. 3, 5:

    itinere devio per ignorantiam locorum retardati,

    Suet. Galb. 20:

    exercitum per insidiosa itinera ducere,

    id. Caes. 58:

    qua rectum iter in Persidem ducebat,

    Curt. 13, 11, 19:

    ferro aperire,

    Sall. C. 58, 7:

    fodiendo, substruendo iter facere,

    Dig. 8, 1, 10.— Of the corridors in houses, Vitr. 6, 9.—Of any passage:

    iter urinae,

    the urethra, Cels. 7, 25:

    iter vocis,

    Verg. A. 7, 534:

    itinera aquae,

    Col. 8, 17: carpere iter, to pursue a journey:

    Rubos fessi pervenimus utpote longum carpentes iter,

    Hor. S. 1, 5, 95:

    non utile carpis iter,

    Ov. M. 2, 550: alicui iter claudere, to block one ' s way, close the way for him:

    ne suus hoc illis clauserit auctor iter,

    Ov. P. 1, 1, 6; id. F. 1, 272; id. M. 14, 793: iter ingredi, to enter on a way or road, Suet. Caes. 31:

    iter patefacere,

    to open a way, Caes. B. G. 3, 1.—
    5.
    A privilege or legal right of going to a place, the right of way:

    aquaeductus, haustus, iter, actus a patre sumitur,

    Cic. Caecin. 26, 74:

    negat se posse iter ulli per provinciam dare,

    Caes. B. G. 1, 8, 3; cf. Dig. 8, 3, 1, § 1; 8, 3, 7; 12.—
    II.
    Trop., a way, course, custom, method of a person or thing:

    patiamur illum ire nostris itineribus,

    Cic. Q. Fr. 3, 3:

    verum iter gloriae,

    id. Phil. 1, 14, 33:

    videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    id. N. D. 2, 13, 35:

    iter amoris nostri et officii mei,

    id. Att. 4, 2, 1:

    salutis,

    Verg. A. 2, 387:

    fecit iter sceleri,

    Ov. M. 15, 106:

    labi per iter declive senectae,

    id. ib. 15, 227:

    vitae diversum iter ingredi,

    Juv. 7, 172:

    duo itinera audendi,

    Tac. H. 4, 49:

    novis et exquisitis eloquentiae itineribus opus est,

    id. Or. 19:

    pronum ad honores,

    Plin. Ep. 8, 10 fin.; cf.:

    novum ad principatum,

    id. Pan. 7, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > iter

  • 17 cōnsuētūdō

        cōnsuētūdō inis, f    [consuetus], a custom, habit, use, usage, way, practice, familiarity, experience, tradition, precedent: exercitatio ex quā consuetudo gignitur: consuetudine quasi alteram naturam effici: a maioribus tradita, the traditions: populi R. hanc esse consuetudinem, ut, etc., Cs.: itineris, way of marching, Cs.: non est meae consuetudinis rationem reddere: maior tumultus, quam populi R. fert consuetudo, Cs.: consuetudinem tenere: cottidianae vitae, T.: vitae sermonisque nostri, daily life and speech: communis sensūs: in proverbii consuetudinem venit, a familiar proverb: in consuetudinem licentiae venire, become used to, Cs.: Gallica, way of life, Cs.: sortium, way of casting, Ta.: mala, H.: (linguā) longinquā consuetudine uti, long familiarity, Cs.: bene facere iam ex consuetudine in naturam vortit, by practice, S.: in consuetudine probari, generally: ex consuetudine, as usual, S.: pro meā consuetudine, according to my custom: consuetudine suā civitatem servare, character, Cs.: consuetudine pro nihilo habere, familiarity, S.: praeter consuetudinem, unexpectedly: in castris praeter consuetudinem tumultuari, unusual disorder, Cs. —Customary right, common law, usage: vetus maiorum: consuetudine ius esse putatur id, etc.: ut est consuetudo. — In gram., a usage, idiom, form of speech: verbum nostrae consuetudinis.—Social intercourse, companionship, familiarity, conversation: cum hominibus nostris consuetudines iungebat: victūs cum multis: dedit se in consuetudinem: consuetudine devinctus, T. — An amour, illicit love: parva, T.: hospitae, T.; cf. cum Fulviā stupri, S.
    * * *
    habit/custom/usage/way; normal/general/customary practice, tradition/convention; experience; empirical knowledge; sexual/illicit intercourse, intimacy, affair

    Latin-English dictionary > cōnsuētūdō

  • 18 modus

        modus ī, m    [3 MA-], a measure, extent, quantity: agri: numerum modumque carinis Praecipiant, V.: trunci, girth, O.: longo nullus lateri modus (sit), i. e. be the flank excessively long, V.— A proper measure, due measure: suus cuique (rei) modus est: modum haberi nullum placet, moderation: servare modum, V.: vox quasi extra modum absona, immoderately: cum lacus praeter modum crevisset, excessively: in dicendo: sine modo modestiāque, S.— A measure, rhythm, melody, harmony, time: vocum: fidibus Latinis Thebanos aptare modos, H.: saltare ad tibicinis modos, the music of the flute, L.: modum Voce dabat remis, time, O.: verae numerosque modosque ediscere vitae, moral harmonies, H.— A measure, bound, limit, end, restriction: sumptūs Cotidianos fieri nec fieri modum, T.: lubidini modum facere, S.: modum aliquem et finem orationi facere, bounds: cum modum irae nullum faceret, L.: modum transire: modum Exit, O.: modum lugendi aliquando facere, make an end.—A way, manner, mode, method, fashion, style: Sine meo me vivere modo, T.: oratoris modo mandata deferre, as an ambassador, Cs.: vitae, way of life: id quibus modis adsequeretur, i. e. by what means, S.: Haud ignara modi, i. e. well knowing how, V.: si quis modus (est), i. e. if it is possible, V.: servorum modo, like slaves, L.: mirum in modum, wonderfully, Cs.: ad hunc modum distributis legionibus, thus, Cs.: si humano modo peccasset, after the manner of men: multa Carneadeo more et modo disputata: apis Matinae More modoque, H.: tali modo, in such wise, N.: nullo modo, by no means: omni modo egi cum rege, in every way, i. e. urgently: omnibus modis miser sum, every way, T.: laudare miris modis, extravagantly, L.: modis inolescere miris, wondrously, V.: eum tibi commendo in maiorem modum, very greatly: Nec modus inserere atque oculos imponere simplex, V.—In genit. with eius or cuius: eius modi, of that sort, of such a kind, such (often written eiusmodi): in eius modi casu, Cs.: eius modi litteras misit: cuiusque modi genus hominum, S.: cuius modi, of what sort: cuicuimodi, of what sort soever: huius modi casūs, such, Cs.: illius modi, of that kind.
    * * *
    manner, mode, way, method; rule, rhythm, beat, measure, size; bound, limit

    Latin-English dictionary > modus

  • 19 ūsque

        ūsque adv.,    all the way, right on, without interruption, continuously, even: usque a mari supero Romam proficisci: usque a rubro mari, N.: Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno, V.: usque ex ultimā Syriā navigare: usque ad castra hostium accessit, Cs.: cum ad eum usque in Pamphyliam legatos misissent: trans Alpes usque transfertur: usque sub ora, O.: usque istinc.— With acc of place, all the way to, as far as, to (implying entrance): theatrum ita resonans, ut usque Romam voces referantur: Miletum usque? obsecro, T.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every place, everywhere: aut undique religionem tolle, aut usque quāque conserva. —Of time, all the time, continually, perpetually, all the while, as long as, until: Progeniem nostram usque ab avo proferens, T.: opinio iam usque ab heroicis ducta temporibus, from as far back as: usque a Thale Milesio: deinceps retro usque ad Romulum, as far as: inde usque repetens, etc.: usque antehac, T.: usque adhuc, even till now: tamen usque eo se tenuit, quoad, etc.: usque id egi dudum, dum loquitur pater, T.: iacet res in controversiis, usque dum inveniretur: usque quoad: usque adeo in periculo fuisse, quoad, etc. —Right on, without intermission, continuously, constantly, incessantly: Ctesipho me pugnis miserum Usque occidit, T.: Cantantes licet usque, minus via laedit, eamus, V.: Naturam expelles furcā, tamen usque recurret, H.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), continually, always, at all times: usque quaque, de hoc cum dicemus, every time: ne aut nusquam aut usque quaque dicatur, hic admonere, at all times. —Of extent or degree, even to, quite up to, as far as: Ego vapulando, ille verberando, usque ambo defessi sumus, T.: poenas dedit usque superque (i. e. usque eo quod satis esset), H.: usque ad eum finem, dum, etc.: undique totis Usque adeo turbatur agris, to so great an extent, V.: Anco regi familiaris est factus (Tarquinius) usque eo, ut, etc.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every thing, on every occasion: nolite usque quaque idem quaerere: et id usque quaque quantum sit appareat, in each particular.
    * * *
    I
    all the way, right on; all the time, continuously, at every point, always
    II

    Latin-English dictionary > ūsque

  • 20 aliquid

    ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

    oftener aliquis,

    id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).
    I.
    A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

    Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

    Plaut. Most. 1, 1, 65:

    hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

    Ter. Hec. 4, 4, 30:

    utinam modo agatur aliquid!

    Cic. Att. 3, 15:

    aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

    I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

    fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

    Cic. Phil. 1, 3:

    quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

    id. Off. 2, 7, 24:

    quod motum adfert alicui,

    to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

    nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

    any thing, Vulg. Act. 17, 25:

    non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

    Cic. Marcell. 6 fin.:

    in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

    Quint. 4, 2, 67:

    sunt aliqua epistulis eorum inserta,

    Tac. Or. 25:

    laudare aliqua, ferre quaedam,

    Quint. 2, 4, 12:

    quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

    Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

    nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

    Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

    Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

    Ov. M. 10, 560:

    si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

    id. ib. 4, 326.—
    B.
    Not unfrequently with adj.:

    Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

    Plaut. Ps. 1, 5, 156:

    novum aliquid advertere,

    Tac. A. 15, 30:

    judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

    Cic. Sen. 13, 43:

    mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

    in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

    dignum aliquid elaborare,

    Tac. Or. 9:

    aliquid improvisum, inopinatum,

    Liv. 27, 43:

    aliquid exquisitum,

    Tac. A. 12, 66:

    aliquid illustre et dignum memoriā,

    id. Or. 20:

    sanctum aliquid et providum,

    id. G. 8:

    insigne aliquid faceret eis,

    Ter. Eun. 5, 5, 31:

    aliquid magnum,

    Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

    quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

    Vulg. Act. 8, 9:

    majus aliquid et excelsius,

    Tac. A. 3, 53:

    melius aliquid,

    Vulg. Heb. 11, 40:

    deterius aliquid,

    ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

    ad unum aliquem confugiebant,

    Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

    effert se, si unum aliquid adfert,

    id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

    aliquis unus pluresve divitiores,

    id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

    cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

    that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—
    C.
    Partitive with ex, de, or the gen.:

    aliquis ex vobis,

    Cic. Cael. 3:

    aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

    Plin. 13, 3, 4, § 22:

    ex principibus aliquis,

    Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

    aliquis de tribus nobis,

    Cic. Leg. 3, 7:

    si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

    suorum aliquis,

    Cic. Phil. 8, 9:

    exspectabam aliquem meorum,

    id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

    trium rerum aliqua consequemur,

    Cic. Part. 8, 30:

    impetratum ab aliquo vestrūm,

    Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

    principum aliquis,

    Tac. G. 13:

    cum popularibus et aliquibus principum,

    Liv. 22, 13:

    horum aliquid,

    Vulg. Lev. 15, 10.—
    D.
    Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

    aliquid pugnae,

    Plaut. Capt. 3, 4, 54:

    vestimenti aridi,

    id. Rud. 2, 6, 16:

    consilii,

    id. Ep. 2, 2, 71:

    monstri,

    Ter. And. 1, 5, 15:

    scitamentorum,

    Plaut. Men. 1, 3, 26:

    armorum,

    Tac. G. 18:

    boni,

    Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

    aequi,

    Ter. Ad. 2, 1, 33:

    mali,

    Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

    novi,

    Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

    potionis,

    Plaut. Men. 5, 2, 22:

    virium,

    Cic. Fam. 11, 18:

    falsi,

    id. Caecin. 1, 3:

    vacui,

    Quint. 10, 6, 1:

    mdefensi,

    Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

    aliquo loci morari,

    Dig. 18, 7, 1.—
    E.
    Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

    asperius locutus est aliquid aliquando,

    id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

    non despero fore aliquem aliquando,

    id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—
    F.
    In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

    Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

    Quod si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39:

    si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

    Cic. de Or. 2, 59:

    si quis vobis aliquid dixerit,

    Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

    si aliquem, cui narraret, habuisset,

    Cic. Lael. 23, 88:

    si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

    id. ib. 8, 27:

    cui (puero) si aliquid erit,

    id. Fam. 14, 1:

    nisi alicui suorum negotium daret,

    Nep. Dion, 8, 2:

    si aliquid eorum praestitit,

    Liv. 24, 8.—
    G.
    In negative clauses with ne:

    Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

    Cic. Mil. 24, 66:

    ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

    Nep. Epam. 4, 4:

    ne alicui dicerent,

    Vulg. Luc. 8, 46.—
    H.
    In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

    me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

    Ter. Ad. 4, 4, 27.—
    I.
    In Verg. once with the second person sing.:

    Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

    Verg. A. 4, 625.
    In the following passages, with the critical authority added, aliquis seems to stand for the adj.
    aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

    nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

    Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

    Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

    num igitur aliquis dolor in corpore est?

    id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

    ut aliquis nos deus tolleret,

    id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

    si deus aliquis vitas repente mutāsset,

    Tac. Or. 41 Halm:

    sic est aliquis oratorum campus,

    id. ib. 39 id.:

    sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

    id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.
    II.
    Esp.
    A.
    With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

    dum aliud aliquid flagitii conficiat,

    Ter. Phorm. 5, 2, 5:

    potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

    Cic. Fragm. B. VI. 21:

    ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

    id. Div. in Caecil. 6, 22:

    non est in alio aliquo salus,

    Vulg. Act. 4, 12:

    aliquid aliud promittere,

    Petr. 10, 5 al. —
    B.
    And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

    vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

    Cic. Brut. 44:

    aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

    Liv. 34, 38:

    cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

    Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

    et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

    Suet. Tib. 47.—
    C.
    In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

    non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

    Liv. 45, 36.—Hence, esp.,
    1.
    Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

    atque fac, ut me velis esse aliquem,

    Cic. Att. 3, 15 fin.:

    aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

    Juv. 1, 73:

    an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

    Cic. Tusc. 5, 36, 104:

    exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

    Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

    ego quoque aliquid sum,

    id. Fam. 6, 18:

    qui videbantur aliquid esse,

    Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

    sed, etc.,

    Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

    est aliquid nupsisse Jovi,

    Ov. F. 6, 27:

    Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

    id. M. 13, 241:

    est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

    Juv. 3, 230:

    omina sunt aliquid,

    Ov. Am. 1, 12, 3; so,

    crimen abesse,

    id. F. 1, 484:

    Sunt aliquid Manes,

    Prop. 5, 7, 1:

    est aliquid eloquentia,

    Quint. 1, prooem. fin.
    2.
    Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

    diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

    Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

    Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

    Cic. Tusc. 1, 20, 45.—
    3.
    In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

    mane, aliquid fiet, ne abi,

    id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—
    D.
    Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

    idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

    Quint. 1, 6, 13 Halm.—
    E.
    Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

    7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

    Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—
    F.
    It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

    praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

    Cic. Off. 2, 7, 25:

    sunt quibus in satirā videar nimis acer,

    Hor. S. 2, 1, 1:

    sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

    Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—
    G.
    Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

    Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

    Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.
    A.
    ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

    illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

    Cic. Deiot. 13, 35:

    si in me aliquid offendistis,

    at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

    quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

    somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

    Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

    Liv. 31, 29:

    Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

    Verg. A. 10, 84:

    neque circumcisio aliquid valet,

    Vulg. Gal. 6, 15:

    perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

    Liv. 41, 2:

    aliquid et spatio fessus,

    Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—
    B.
    ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).
    1.
    Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

    ut aliquo ex urbe amoveas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 94:

    aliquo abicere,

    Ter. Ad. 4, 7, 26:

    concludere,

    id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

    ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 17:

    demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

    id. Dom. 100:

    aliquem aliquo impellere,

    id. Vatin. 15:

    aliquo exire,

    id. Q. Fr. 3, 1:

    aliquo advenire vel sicunde discedere,

    Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

    in angulum Aliquo abire,

    Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

    aliquem rus aliquo educere,

    Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—
    2.
    With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

    dum proficiscor aliquo,

    Ter. And. 2, 1, 28:

    at certe ut hinc concedas aliquo,

    id. Heaut. 3, 3, 11:

    si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—
    C.
    ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.
    1.
    Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).
    a.
    Absol.:

    ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

    Cic. Clu. 9, 25:

    Aristum Athenis audivit aliquam diu,

    id. Ac. 1, 3, 12:

    in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

    Nep. Con. 5, 3;

    id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

    Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—
    b.
    Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

    pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

    Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

    quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

    Caes. B. G. 1, 40, 6:

    controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

    Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

    ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

    Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—
    * c.
    With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

    exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

    Suet. Caes. 82. —
    d.
    Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

    Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

    Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

    deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

    Mel. 1, 13.—
    2.
    Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

    sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

    aliquammultis diebus decumbo,

    App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

    sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

    App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

    aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

    Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—
    D.
    ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).
    1.
    Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

    antevenito aliquā aliquos,

    Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

    si quā evasissent aliquā,

    Liv. 26, 27, 12.—
    2.
    Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

    aliquid aliquā sentire,

    Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

    aliquid aliquā resciscere,

    Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

    aliquā obesse,

    App. Mag. p. 295, 17.—
    E.
    ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

    Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

    Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.
    The forms aliqua, neutr.
    plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

    Lewis & Short latin dictionary > aliquid

См. также в других словарях:

  • Long Way Round — Género Documental / Viajes / Aventura Presentado por Charley Boorman Ewan McGregor País de origen …   Wikipedia Español

  • Long Way to the Top — was an Australian Broadcasting Corporation (ABC) documentary on the history of Australian rock and roll from 1956 to the modern era. It took its name from the AC/DC song It s a Long Way to the Top (If You Wanna Rock n Roll) originally released in …   Wikipedia

  • Long Way Down — Género Documental / Viajes / Aventura Presentado por Charley Boorman Ewan McGregor País de origen …   Wikipedia Español

  • Long way to the top (disambiguation) — Long way to the top may refer to:*Long Way To The Top, an Australian Broadcasting Company documentary, and National Concert Tour. *Long Way To The Top (album), an album by North Carolina hard rock band Nantucket. * It s A Long Way To The Top (If… …   Wikipedia

  • Long Way from Home — «Long Way From Home» Sencillo de Whitesnake del álbum Lovehunter Publicación 1979 Formato Vinillo Grabación 1979 Género(s) …   Wikipedia Español

  • Long Way Down (disambiguation) — Long Way Down may refer to:*Long Way Down, a motorcycle journey undertaken by Ewan McGregor and Charley Boorman *Long Way Down (song), a song by the Goo Goo Dolls …   Wikipedia

  • Long Way Home — (Raising Victor Vargas) est un film franco américain réalisé par Peter Sollett, sorti en 2002. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 Distinctions …   Wikipédia en Français

  • Long Way Home — (The) Long Way Home may refer to:A film: * The Long Way Home (1997 film), a documentary directed by Mark Jonathan Harris * The Long Way Home (1985 film), starring Richard Moir * The Long Way Home (1989 film), a documentary directed by Michael… …   Wikipedia

  • Long Way Home (song) — Infobox Single Name = Long Way Home Artist = ATB from Album = Addicted to Music Released = Jul 7, 2003 : Germany Sep 23, 2003 : US Format = 12 , CD Genre = Electronic Length = 3:57 Label = Kontor Records (Germany) Edel Records (Germany) Radikal… …   Wikipedia

  • Long Way Down — Infobox Television show name = Long Way Down caption = genre = Documentary creator = Ewan McGregor Charley Boorman David Alexanian Russ Malkin developer = starring = Ewan McGregor, Charley Boorman country = United Kingdom language = English num… …   Wikipedia

  • Long Way Round — infobox television show name = Long Way Round caption = DVD cover illustrating Ewan McGregor and Charley Boorman format = Documentary runtime = 42 minutes (approx.) creator = Ewan McGregor Charley Boorman David Alexanian Russ Malkin starring =… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»